DAGBLAD WDQR SCHIEDAM OMSTi
46ste Jaargang.
Zaterdag 22 December 1923.
No. 13827
Bureau
Ab
post 2
KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85, Postbus 39.
on ne inenten per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels f 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maa'
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden inededeelingen 75 ck. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten 'worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD
Binnenland.
De Rijks middelen.
De ontvangsten der rijksschatkist zijn vol
gens opstelling der Staatscourant weder niet
gunslig geweest. De opbrengst der gewone
middelen in de maand November was
ƒ40.168.384.16 tegen ƒ50.916.646.21 in de over
eenkomstige maand van het vorig jaar, hetgeen
een achterstand aanwijst van bijna 10.75 mil-
lioen. Gedurende de eerste elf maanden werd
ƒ394.93 millioen opgebracht tegen ƒ431.42
millioen of ƒ36.49 millioen minder. Een ver
gelijking met de raming schenkt echter een ander
beeld. Volgens raming n.l. over een maand groot
33.78 millioen overschreden de ontvangsten
in November deze raming met ƒ6.4 millioen,
terwijl de opbrengst over de eerste elf maanden
de raming, groot ƒ371.66 millioen met ruim
23 millioen overschreden.
Behoudens enkele, niet zeer belangrijke uit
zonderingen kwam uit de meeste der verschil
lende bronnen ditmaal weder.minder binnnen,
vergeleken bij verleden jaar November. Het
leeuwenaandeel hierin had weder de inkom
stenbelasting, welke ruim 6 millioen minder
opbrachten 8.00 millioen tegen 14.33 millioen,
maar ruim 2 millioen nog boven de raming 5.83
millioen) ging.
Vergeleken echter bij de eerste elf maanden
van 1922-, gedurende welke periode 125.34
millioen binnenkwam, zijn de ontvangsten uit
dit middel over dezelfde periode van_dit jaar
met bijna ƒ30 millioen achtergebleven, aange
zien 95.56 millioen werd opgebracht. De divi
dend- en tantiémebelastiiig liep van 1.25 mil
lioen tot ƒ1.08 milllioen terug. Van de andere
directe belastingen maakte de grondbelasting
een vrij goed figuur, aangezien dit middel 1.96
millioen opbracht tegen 1.68 millioen verleden
jaar November of bijna 3 Lon meer.
De personeele belasting daarentegen bleef
met P/j ton ten achter, 2.76 millioen tegen
ƒ2.90 millioen. De vermogensbelasting bleel
ongeveer gelijk 2,84 millioen tegen 2.85
millioen.
De grillige successierechten gaven mede den
grootsten stoot aan de sterke vermindering.
ZiJ brachten n.l. 4'1/2 millioen minder op, n.l.
ƒ4.55 millioen tegen ƒ9.11 millioen, maar zijn
toch nog ruim 1 millioen boven de raming (3V2
millioen) gegaan. De opbrengst over het tijdvak
der eerste elf maanden was echter bijna ƒ4 mil
lioen minder, ƒ43.85 millioen tegen f 47.60 mil
lioen. De accijnzen leverden niet zulke groote
verschillen meer op als vroeger, toen voorname
lijk belangrijke vermeerderingen in de opbreng
sten van het gedistilleerd en het geslacht vielen
te cpnstateeren.
Het accijns op het gedistilleerd bleef met
bijna 4 ton bij verleden jaar November ten
achter 4.72 millioen tegen ƒ5.10 millioen;
het geslacht bracht 850.259 tegen ƒ924.374,
wijn ƒ58.265 tegen 77.711, het zout 147.833
tegen 151.123. De hier genoemde nadeelige
verschillen werden echter gecompenseerd dooi
de opbrengst van het accijns op suiker, welke
bijna 3 ton groot® was ƒ3.37 millioen tegen
ƒ3.08 millioen en de ontvangsten uit het ac
cijns op tabak, dat ruim 3 ton meer opbracht
ƒ1.19 millioen tegen 872.346.
De zegel- en registratierechten wezen dit
maal beide een accres aan van ongeveer 2 ton
eerstgenoemde brachten 1.62 millioen op tegen
ƒ1.47 millioen verleden jaar Nov., de registra
tierechten ƒ170 millioen tegen ƒ1.57 millioen.
De rechten op den invoer bleven met ruim
3 ton bij Nov. 1922 ten achter ƒ3.16 mill, tegen
ƒ3.44 millioen en bleven ongeveer 1 3/4 ton
beneden de raming (ƒ3.33 millioen).
Van de andere middelen bracht de belasting
op gouden en zilveren voorwerpen 100.883
op tegen ƒ113.767 de Domeinen ƒ750.019
tegen 763.934 de loodsgelden ƒ290.012 tegen
ƒ291.074; daarentegen het statistiekrecht
ƒ299.425 tegen 284.547 de rechten op mijnen
172.795 tegen 87.332, De opbrengst der O. \V.
belasting was minus ƒ1.24 millioen.
De inkomsten ten bate van het leenings-
fonds beliepen 11.58 millioen, waarvan de
inkomstenbelasting 2,45 millioen opbracht,
de verdedigingsbelasting lb ƒ2.73 millioen,
de verdedigingsbelasting II 2.35 milliorn.
coord, dat niet is in strijd inet onze beginse
len. Terwijl we, én inzake de Vloot én inzake
Bezuiniging tot overleg bereid zijn, mits het
doel worde bereikt Verdediging van Indië
en Evenwicht van 's Lands Geldmiddelen.
Dat standpunt, lijkt ons juist.
Maar 't had anders kunnen worden gezegd.
Kuyper gebruikte in zoo'n geval vak een
latijnsch spreekwoord van „fortiter in re, sua-
viter in modo", waarvan 't laatste deel in beeld
zóó geschetst kan worden, dan een hand liever
een fluweel strijkt dat over een raps.
En nu wós de hand van mr. Rutgers wat
erg raspig, dat is waar en dat is jammer en waar
wij met den inhoud onze volle sympatie heblïen
betuigd, vinden wij te meer vrijmoedigheid om
te vragen Laat men nu voorzichtig zijn in 't,
vervolg. Want van alle kanten valt men nu juist
over den raspigen vorm, die onnoodig aan
stoot gaf, men kan beter naast een eksteroog
trappen, dan er op.
De raspigc hand.
Ook de anti-revolutionairen beginnen in
te zien, dat het. schrijven van Mr. Rutgers
aan de Kath. Kamerclub een fout was. Het
anti-rev. „Friesch Dagblad" schrijft
,,De redactie van 't. bekende schrijven,
dat mr. Rutgers namens onze Kamerclub
aan dr. Nolens zond, was wat stfoef, haast
zeiden we wat zuur.
Daarom vroegen we léés het goed.
't Komt op den inhoud aan.
Op de kern, op de pit.
Met dien inhoud \yarcn we 't geheel eens
Samenwerking ja, maar dan - op vast ac-
Vrijheid of
We lezen in een der bladen
„Door de eeuwen heen voert de menschheid
een zwaren strijd voor ontvoogding, voor vrij
heid. En heeft zij eenmaal de gulden vrijheid in
de- hand, dan wordt ze verspild en verkwist,
nadat zij is omgezet in de gore pasmunt der
bandeloosheid.
En alle streven om de vrijheid te benaderen
werkt door, en is aan te wijzen, tot op dezen dag.
De Renaissance beteekende een stormloop
naar de vrijheid. Kunst en natuur leerden elkan
der vinden in de vrije ontwikkeling der persoon
lijkheid. Verheven kunstwerken zijn kristallen,
W zamen geschoten in een van vrijheid verzadig
de wereld. Maar ook de grilligste uitspattingen
en uitwassen hebben daar het merg uitgezogen
tot op dezen dag.
De Reformatie heeft de geesten verder ont-
boeid, door ze vrij te maken van het gezag eener
uitwendige waarheid. Niemand stond tusschen
God en mensch als het eigen geweten. Priester
noch ban deerde den vrijen geest, noch belemmer
de zijn groei. Maar het gevolg is een versnippering
welke het geestelijk leven uiteenkerfde. En, af
wijzing van alle gezag.
De Revolutie heeft den mensch maatschap
pelijk vrij gemaakt. Een oipmekeer, politiek,
sociaal, oeconomisch. Vele krachten zijn los
gekomen, vele heet-begeerde beginselen ver
wezenlijkt, en tóch is de wereld vol onder
drukking te eener, bandeloosheid te anderer
zijde.
In alles is de menschheid vrij. Maar is ze
gelukkig bloeit ze De vrijheid heeft haar
oplossing gevonden in de ongebondenheid.
En onbevredigd ziet de moderne menschheid,
doortrokken van vrijheid op elk levensterrein,
uit naar een Gezag, dat allen bindt op één maat
zang.
O een Gezag dat aanvaard worden kan door
de vrije instemming van het zelfstandige ge- j
weten.
Alleen geloof doet ons hier de hoop bewaren."
Van wie denkt men dat dit artikeltje is
We konden onze oogen haast niet gelooven, toen
we dat precies zoo lazen in hetliberale
„Vaderland", ter plaatse waar J. J. M. zijn Zon-
dagmorgenpreekje houdt.
Het liberalisme begint dus blijkbaar wat te
leeren. Eindelijk, eindelijk
In dat stukje worden nu eens aardig de punt
jes op de i gezet. Hier en daar komt een eigen
aardige zegswijs voor, waar wij het ietofwat
anders zouden uitdrukken, maar het geheel is
raak en gelijk aan datgene, wat de Katholieken
sinds jaar en dag verkondigd hebben.
Het Gezag, dat de moderne menschheid zoekt
en dat, „doortrokken van vrijheid op elk levens
terrein, allen bindt op één maatgang" is niet ver
te zoeken Het ligt en daar alléén in de
Katholieke Kerk. Gezag "en Vrijheid zonder
bandeloosheid.
Stads- ca Gewestelijk Nieuws.
Lezing.
De lezing, die gisteravond in den R. K. Volks
bond door pater v. d. Sande voor de leden van
den R. K. Vrouwenbond werd gegeven, was
tamelijk goed bezocht.
De voorzitster, mevr. Evers opende de ver
gadering op de gebruikelijke wijze, leidde den
eerw. spreker met eenige woorden in en herinner
de nog even aan de kinderfeesten, die a.s. Maan
dag en Donderdag gegeven zullen worden.
Pater v. d. Sande, die daarna optrad, zeide
dat hij dezen avond wilde spreken over den
eerbiedwaardigen dienaar Gods, Petrus Donders,
opdat men dezen heiligen priester beter zou
leeren kennen en hem meer aanroepen, om zijn
voorspraak te verwerven, die al zoo velen tot
zegen is geweest en waardoor zijn verheffing tot
onze altaren hopelijk weldra zal plaats hebben.
Een bijzonder voorrecht vindt spr. het, dezen
avond voor de vrouwen het leven te verhalen
van dezen missionaris, omdat hij de moeders
beschouwt als missionarissen voor hun kinde
ren.
Verduidelijkt door vele lichtbeelden hield de
eerw. spr. vervolgens zijn voordracht en schets
te ons het moeilijke, zware leven flat Petrus
Donders verkoos,uit liefde tot God en zijn mede-
menschen.
Petrus Donders werd geboren te Tilburg op
27 October 1809. Zijn ouders waren zéér arm,
zoodat Petrus, die op zijn zesde jaar reeds roe
ping voor het priesterschap gevoelde, gezien de
omstandigheden dier dagen, later niet kon stu-
deeren maar door handenarbeid in zijn onder
houd moest voorzien. Eerst toen hij 22 jaar
was werd hij als knecht in 't seminarie te St.
Michieïs Gestel aangenomen met 't recht om in
zijn vrijen tijd aldaar lessen te nemen.
Na vele moeilijkheden en vernederingen, die
Donders heldhaftig doorstond werd hij éindelijk
in 1842 priester gewijd en snelde onmiddellijk
naar de missie in Suriname om onder de planta
ge-slaven. de Indianen en de melaatschen het
geloof te verkondigen.
Plet is vooral zijn arbeid onder de melaatschen
in 't etablissement Batavia, die den onvermoei
de priester als een heilige deed kennen. Hij zorg
den daar niet alleen voor hun zielenheil, maar
hielp hen ook in hun lichamelijke ellende. In
voortdurend besmettingsgevaar, verbond hij
dagelijks honderden van die ongelukkiger), bij
toestanden, die verschrikkelijk waren.
Pater Donders hij was in 1867 in de orde
der Redemptoristen getreden - stierf 14 Januari
1887 een zaligen dood, te midden zijner melaat
schen, en het was in 1913, dat Z.H. Paus Pius X
hem „eerbiedwaardig" verklaarde.
Pater v.d,Sande had succes met zijn voordracht,
dat was te bespeuren aan dé strakke aandacht
waarmede men hem volgde en aan het langdurig
applaus, dat hij verwierf.
Mevr. Evers dankte hem dan ook hartelijk
en sloot daarna de vergadering met den christe-
lijken groet. Even voor de pauze sprak pater
van Noord eenige opwekkende woorden en spoor
de allen aan trouwe en ijverige leden van den
Vrouwenbond, en zijn onderafdeelingen te blij
ven, vooral ook, opdat de werken van barmhar
tigheid, die deze bond onderneemt, voortgang
kunnen hebben.
Tenslotte kondigde spr. aan, dat hij in de
maanden .Januari, Febrari en Maart, een cur
sus zou geven voor de moeders, over ouderlijke
opvoeding, de hooge roeping der moeder, gods
dienstige vorming, enz. (Deze cursus wordt ge
geven in het patronaatsgebouw aan de Lange
Haven en wel den 2en en 4en Dinsdag van dc
genoemde maanden.
INGEZONDEN.
M.deR.,
Ondergeteekende, abonné'van Uw geacht, en
veelgelezen populair blad, verzoekt U vriende
lijk, hem in het belang der menschheid eene Klei
ne plaatsruimte voor het volgende te willen af
staan en wel naar aanleiding dat hem ander
maal ter oore kwam, dat iemand ten gevolge
van kanker was overleden, hierbij de bewering
hoorende, dat het toch te betreuren is, dat voor
deze zoo vreeselijke ziekte, geen kruiden ge
wassen zijn. Ik voor mij had liever hooren zeggen,
er zijn voor alle ziekten, en kwalen kruiden ge
wassen maar je moet ze weten. En zoo is het
dan ook werkelijk. Voor de kanker bestaan de
z.g. kankerpoppen, die de kwaal, althans indien
hij niet door, of aangesneden is binnen 2 X 24
uren genezen. De eenige en zwaarste opoffering
die de „kankerpop" van iemand, verlangt, is
dat men 24 uren/moet wakker blijven, doch om
genezen te komen voor deze zoo gevreesde ziekte
kan men zich de moeite, hoe zwaar ze ook is wel
getroosten. Ik verklaar mij dan ook te allen
tijde bereid, om indien iemand met dezekwaal
behept is, .de noodige inlichtingen te verschaffen,
en mochten er personen zijn die er aan twijfelen,
de hier bedoelde kwaal onder de leden te hebben,
kan kunnen zij door middel van ecne kleine reme
die zelf constateeren, of het kanker of een ge
woon gezwel is. M. de R. uitgebreidheid hieraan
te geven acht ik overbodig, maar hoop hierme
de, dat het praatje van niet kunnen genezen
van den kanker, of er zijn geen kruiden voor ge
wassen, uit moge zijn, daar de zaak zoo staat,
dat zij die de kwaal kunnen genezen, die niet
mogen genezen, omdat zij er de bevoegdheid
niet toe hebben. De quintessence is kruiden
mag men verkoopen, doch complicaties mogen
niet plaats hebben.
M. de R. U vriendelijk daftkend voor de ver
leende plaatsruimte,
Hoogachtend,
J. W. B.
listische Duitschland heerschen over het zoo
genaamde Marxisme en over den persoon van
den sociaal-democratischen theoreticus Karl
Marx, den reeds zoo lang gestorvene. Wij we
zen ei* reeds op, dat de Zuid-Beiersche boeren
in ernst geloofden, dat de tegenwoordige kanse
lier dr. Marx dezelfde was als den roode
Karl Marx. Er is niets zoo dom, dat geen ver
breiding vindt. Maar ik stond toch perplex, dat
een lid van ons gezantschap mij recht op den
man vroeg, of werkelijk de kanselier Karl Marx
was. Ik keek, of ik liet in Keulen hoorde donde
ren en'dacht hij mij zelf, dat een beetje op
voeding bij zulk soort heeren niet kwaad zou
zijn.
Een vermakelijke geschiedenis las ik dezer da
gen over den maliën schrik-uitoefenenden klank
van het woordje Marxisme, een geschiedenis,
die bewijst, dat men de domme massa met elk
vreemd woord kan suggereeren, als je het maar
leep aanpakt. Het was nog tijdens den keizertijd.
Tijdens verkiezingen. In een klein-agrarisch
stadje van Oost-Pruisen vond een vergadering
plaats. Een vierhonderd tal boeren zaten er in
een lokaal en smookten hun pijpen. In het stadje
werden nog altijd de socialisten vervolgd als
onder de socialistenwet. De door alle partijen
zonder uitzondering hooggeschatte Badische
sociaaldemocraat Ludwig Franck, die in den oor
log zich direct als vrijwilliger aanmeldde en als
eerste Rijksdagafgevaardigde reeds in Augustus
1914 den heldendood stierf, was in het stadje
aanwezig en overlegde, hoe men het beste de
orde in de vergadering kon verstoren. De man
was wars van geweld. Hij vond al dra een amu
sant spel. Redenaar was dien avond een uitge
droogde Oost-Pruisische plattelandspoliticus,van
wien men wist, dat hij een paar brochures had
geschreven over financieele kwesties,vooral over
het bimetalisme. De man begon zijnverkiezings-
rede. Na tien minuten klonk op verwijtenden,
aanklagenden toon van de galerij de interruptie
„BimetalistEr ontstond een beetje onrust.
Aan een paai' tafeltjes staken de boeren de hoof
den bijeen. De redenapr hield even op, wilde wat
zeggen, bedacht zich, veegde zijn brilleglazen
schoon en zette geërgerd zijn rede voort. Na drie
minuten weer een interruptie, nu luid en dreigend
uit de linker hoek der zaal Bimetalist Groot
geschreeuw om rust. Maar al meer boeren sta
ken de koppen tezaam en keken wantrouwend
naar den redenaar, die zijn bril weer poetste,
even ophield zijn schouders optrok en maar
weer doorging. Maar het was onrustig gewor
den. Na een paar minuten klonk het tegelijkvan
twee zijden op spookachtig-doffen toon, onge-
hoord-aanklagend „BimetalistNu was het
uit met de rust Een boer sloeg hard met zijn
vuist op de tafel en eischte dat de redenaar zou
verklaren of hij bimetalist was ja of neen, dat
was toch zeker zoo iets als bigamist of nog erger.
Van alle kanten toestemming De voorzitter
vroeg den redenaar, of hij tot algemeene ophel
dering even wilde verklaren, of hij inderdaad
bimetalist was ja of neen. Daverend applaus in
de zaal. De redenaar zweette erg Hij begon een
beetje stotterend en dralend „Bimetalisme, mijn
heeren, is een systeem, krachtens hetwelk goud
en zilver als wettige betalingsmiddelen en bij
een bepaalde waardeverhouding van goud en
zilver dusdanig in omloop worden gebracht, dat
de nominale waarde van beide muntsoorten.
Verder kwam de ongelukkige niet. Brullend ge
lach in heel dé zaal onderbrak hem. Luid getier
van links en recht en van de galerij „Ja, dat
zou-ie wel willen. .Met zulke smoesjes ko
men. .Zoo een mormel van een bimetalist
En zoo iemand wil voor den Rijksdag candidee-
ren. Ongehoord. .Schandaal
Het einde van de vergadering was, dat de
boeren elkander afranselden en de vergadering
door de politie werd gesloten. De ongelukkige
redenaar heeft nooit gelegenheid gehad om de
bevolking te verklaren, hoe hij dacht over het
bimetalisme en zoo zal men in dit Oost-Prui
sische stadje nog wel altijd de voldoening heb
ben, dat men toeri ter tijde nog precies op tijd
een bedenkelijk mensch heeft ontlarfd, voordat
hij in den Rijksdag kwam.
Zoo waart thans het spook van het marxis
me door de koppen van het nietdenkende
Duitschland. De rechtsradicaien maken er gre
tig gebruik van. Maar dat is geen bestrijding
van het socialisme. De strijd tegen het stelsel
van Marx heeft andere wapenen noodig. Aan
het werkelijk vermakelijke verhaal ziet men
weer, dat men met suggestie bij het volk kan
bereiken. In Mtinchen probeerde men het na
de comedie van Hittler meteen maar mét het
even suggestieve „Ultramontaan" en „Jesuit."
Gemengd Nieuws,
De schrik voor Marx- en het
Marxisme. De Berlijnsche correspondent
van de „Tijd" schrijft
Wij zijn reeds herbaalde malen gedwongen
geweest, om de aandacht te vestigen op de even
stomme als dolle begrippen, die in het nationa-
Tegen dans duivel en mode-
g elcke n. Zijn Em. Karinaal Bégin, Aarts
bisschop van Qubec. heeft bij gelegenheid van
den II. Adventtijd een schrijven uitgevaardigd,
dat bestemd is van kracht te zijn voor heel Cana
da. De Kerkvorst verbiedt daarin den Katho
lieken om deel te nemen aan zedelooze dan
sen, waarvan sommige, die in Canada vooral
aanstoot verwekten met name worden genoemd.
Ook het bezoek aan bioscopen en theaters, die
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
mr Van ingezonden stukken ook al worden ze
niet geplaatst wordt de kopy niet teruggegeven
u//i Masseur.
