DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
FEU ILLETOftS.
Het familie-geheim.
47ste Jaargang.
Zaterdag 19® Januari 1924.
No. 13848
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 05. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3. per kwartaal. Afzonderlijke nummeis 4 cent. Zaterdagavondnnmnier
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
dufrnf </(Ht HvHh sT**j«h>n'\viivRnt'r* fT?hH""f.® öehee,e. i,3va™eit 5 bij verlies van een hand, voet of oog f200 bij dood f 200 bij verlies vaneen
vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl. Algem. Verz.bank te Schiedam
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Bij ol krachtens weiten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van h«t Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 17 Januari 1924 ver
gunning verleend aan de ELEGTRISCHE TIM
MER- EN MEUBELFABRIEK „ZUID-HOL
LAND" tot oprichting van een timmerfabriek
in het pand Warande no. 36—38, kadastraal
bekend in sectie M. onder no. 3322, met 11 clec-
tromotoren
1 15 2 5V2, 7 5 enl—4
P-K-drijvende diverse houbewerkingsma-
chines.
Pahe»(' a m, 19 Januari 1924.
Buiteniandscii Nieuws.
HET HERSTEL.
De commissie van experts, die een onderzoek
instelt naar de middelen om Duitschlands be
grooting in evenwicht te brengen en de mark Le
stabilise eren is gister andermaal bijeengekomen
om de vragenlijst op te stellen, welke aan dr.
Schacht, den president van de Duitsche rijks
bank voorgelegd zal worden. Beweerd wordt
dat bet voorstel tot de uitnoodiging aan Schacht
is gedaan door de Belgische leden der commis
sie.
Het voorzitterschap van de tweede expert
commissie voor het instellen van een onderzoek
naar de Duitsche kapitaalsvlucht is aangeboden
aan den Britschen oud-minister Mc Kenna, thans
directeur van een der grootste Engelsche ban
ken.
IN DE PALTS.
Naar uit Londen wordt bericht, heeft de
consul-generaal Glive" zijn onderzoekingen in
de Palts beëindigd.
Volgens de „Daily Telegraph" is de hoofd
conclusie dat in de Palts een toestand is ont
staan, welke niet kan voortduren. De z.g.
„autonome regeering' kan er niet op rekenen,
zich langer te kunnen handhaven.
IN HET ROERGEBIED.
De hervatting van den arbeid in het Roerge
bied gaat vooral voort in de metaalindustrie.
In de textielindustrie op den rechter Rijn
oever duurt de staking voort, maar op den
linker Rijnoever is de arbeid in een aantal spin
nerijen hervat
De aangekondigde algemeene slaking is op
niets uilgeloopen.
ENGELAND.
Na een onderhoud met de spoorwegdirecties
en het hoofdbesluur van den Bond van Ma
chinisten en Stokers, verklaarde Henderson
gisteravond, dat hij niet de mogelijkheid zag,
dat de spoorwegstaking zou kunnen worden
vermeden. Ook de secretaris van den genoemden
bond verklaarde, dat de staking thans stellig
zal uitbreken.
DE MOSOEL-KWESTIE.
Volgens een bericht uit Londen heeft de
Engelsche regeering er in toegestemd, dat de
furksch-Engelsche conferentie in zake Mosoel
te Gonstantinopel zal worden gehouden.
15
Gravin Thea zat aan haar schrijftafel, waar
boven het portret van haar zoon hing. Zij had
de juweelendoos voor zich staan, die zij uit de
cassette genomen had, welke graaf Joachim
haar in zijn stervensuur gegeven had. Dien-
zeilden nacht nog had zij de cassette in haar
schrijftafel geborgen.
Toen Grill binnenkwam, schrok gravin Thea
uit diep gepeins op.
Kom hier bij mij, Grill, zei zij opgewonden.
Grill deed, zooals haar werd bevolen.
Mevrouw wenscht Maar, lieve God
is mevrouw niet wel
Alleen wat onrustig en opgewonden, Grill.
Ge zult dadelijk hooren waarom.Zij keek
in het trouwe gelaat van haar kamenier.
Gij zijt in mijn dienst oud geword ti,
Grill en hebt mij altijd trouw gediend. Kunt
ge u nog den tijd herinneren, toen ge vele jaren
geleden hier kwaamt
Grill knikte. Raar oogen werden vochtig.
Ik weet het nog heel goed, het was pre
cies zoo'n mooie heldere zomerdag. En me
vrouw was destijds een buitengewoon mooie
jonge dame en graaf Joachim zaliger droeg een
EGVPTE
i Hot Egyptische kabinet is afgetreden. De
koning heeft den premier verzocht aan te blijven
tot 25 Januari, wanneer de koning te Cairo zal
zijn teruggekeerd. Dan zal ongetwijfeld Zagloel
onlboden worden, die blijkbaar bereid is, de
regeeringsverantwoordelijkheid te aanvaarden.
DE STRIJD IN MEXICO.
De kanonneerbooten „Tampico" en Saragossa
welke onder bevel der rebellen staan, hebben
Woensdagochtend een zestal stoombooten, onder
welke de Nederlandsche boot „Maasdam", on
der vuur genomen. Daarna voeren de oorlogs-
dodems de Panuc op, wisselden enkele scho
ten met de forten der regeeringstroepen te
lampico, trokken zich vervolgens terug buiten
het bereik van de kuslbatterijen en bombar
deerden de haven.
Na het bombardement verklaarde de mari
tieme vereeniging de blokkade, door Huerta
afgekondigd, te erkennen, ten einde dubbele
betaling van belastingen te vermijden.
ALLERLEI.
Uit Moskou. De Fransche regeering heeft,
alleen de havens Le Havre, Duinkerken en
Marseille voor de schepen van de Sovjetregeering
opengesteld. In velband hiermede heeft de.Sov
jetregeering bepaald, dat Fransche schepen
alleen de Russische havens Novorossisk Batoem
en Odessa mogen binnenloopen
Uit Keulen. De electrioiteitsvoOrziening
van Rijnland en Westfalen is ten zeerste in
gevaar gebracht wegens het in staking gaan van
de arbeiders bij de „Goldenbergwerke."
Sta ten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag, 18 Januari.
Bij de replieken over de regeeringsverklaring
acht de heer D r e s s e 1 h u y s (V. B.) de rede
voeringen van de sprekers uit de rechterzijde in
hooge mate onbevredigend. Spr. vraagt positieve
tegenspraak van de beschuldiging, dat een der
ministers op het aanblijven van het kabinet-
Ruys zou hebben aangestuurd. Een nationaal
kabinet had daarboven verre de voorkeur gehad.
De verantwoordelijkheid voor de crisis en de
gevolgen daarvan rusten geheel op de rechterzijde
De heer T r o e 1 s t r a (S. D.) acht samenwer
king van de Roomsche en de socialistische ar
beiders ondanks de verklaring van den heer
Nolens, in de toekomst zeker. Spr. verdient de
volgende motie in
De Kamer, niet bevredigd door de verklarin
gen der regeering omtrent de oplossing van de
crisis van oordeel dat de grondwettelijkeprak-
tijk in deze niet is gevolgd overwegende dat
onverwijlde Kamerontbinding dient plaats te
hebben gaat over tot de orde van den dag.
Deze motie komt dadelijk in behandeling.
De heer Schokking (G. H.) wenscht
enkele opmerkingen te beantwoorden. Hij zet
nogmaals uiteen, dat de grondslag der coalitie
blijft, al gelukt het soms niet voor reëele onder
werpen samenwerking te verkrijgen.
Mededeeiing omtrent het gansche verloop van
de crisis is niet mogelijk. Spr. vraagt ook
niel welke adviezen de gevraagde adviseurs
van Links hebben gegeven aan de Koningin.
Voor publicatie van het accoord van 1922 heeft
spr. geen vrees maar hij acht publicatie een
slecht antecedent.
De heer Rutgers (A. R.) herhaalt zijn
opvatting en verdedigt nogmaals zijn weige
ring om nadere mededeelingen te doen
De Minister van Binnenlandsche Zaken, de
heer Ruys de Beerenbrouck, zegt over
geruchten en krante-artikelen niet te kunnen
spreken en de Regeering kan daarover niet ter
verantwoording worden geroepen. Het ge
rucht, dat er. een ontwerp-Vlootwet bestaat, is
absoluut onjuist en eenig accoord te dier zake
bestaat niet.
Spr. beroept zich voor de opdracht-geving
aan de Rechterzijde op een geval van 1873,
toen ook het Kabinet bleef, na verschillende
mislukte pogingen tot vorming van een nieuw
Kabinet. De Minister-President heeft toen ook
geen mededeelingen gedaan over het verloop
der crisis.
De motie-Troelstra acht spr. zeer ongerijmd.
De Kamer, zou uitspreken, dat zij zelf ontbon
den wenscht te worden. Dat is wel zeer zonder
ling. Er is op dit oogenblik geen conflict meer
tusschen Regeering en de Kamer, want de
uitspraak der Kamer wordt geëerbiedigd.
De motie komt Dinsdag in stemming.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
1 uur.
Binnenland.
Jeugdleiding „Het Patronaat."
Ingevolge gerezen moeilijkheden is het ver
schijnen van het aangekondigde tijdschrift
„Jeugdleiding, tijdschrift voor leiders van Jeugd-
organisaties", voorloopig opgeschort.
In verband daarmee blijft het tijdschrift
„Plet Patronaat" bestaan.
Het sehip van de Nederland.
Uit Londen wordt gemeld
Bij de debatten in het Lagerhuis is gister
ook de opdracht, die een Nederlandsche stoom
vaartmaatschappij voor den bouw van een
stoomschip aan een Fransche werf heeft gegeven,
ter sprake gekomen. De Hertogin yan Atholl
vestigde daarop in haar maidenspeech de aan
dacht en zeide, dat, naar zij vernomen had, er
gevaar bestond, dat een andere, nog belang
rijker bestelling eveneens naar Frankrijk zou
gaan.
Zeteljaobt of bezuiniging.
Uit het Kamerverslag van de ,,N. R. Ct."
knippen we het volgende stukje
De heer Schaper. .De eenige oplossing
is dus Kamerontbinding. In 1918 heeft de
minister-president ons herhaaldelijk gedreigd
ons naar huis te sturen. Waar zijt gij nu, dap
peren stuurt ons nu naar huis
De Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw, de heer Ruys de Beerenbrouck
Ik tart u, een zinsnede uit de Handelingen aan
te halen, waarin dit staat
De heer Schaper Misschien staat het daarin
niet, maar gezegd hebt gij het.
De Minister (met. de vuist op de tafel slaande)
Het eenige grapje, dat u en ik zich hebben ver
oorloofd, was in de Staatscommissie voor de
Grondwetsherziening. Dat is de waarheid.
De heer Schaper Ik spreek over wat hier
is gebeurd.
De Minister Dat was in de Staatscommissie,
die in 1919 is geinstalleerd 1
De heer Schaper blijft er hij, dat deze Kamer
moet worden ontbonden, dan kan men een be
slissing krijgen over een nieuwe partij-formatie.
De heer Duymaer van Twist (A. R.) Praat
maar liever over Wibaut.
De heer Schaper Komt gij hier eens met
uw degen aan en in vol ornaatWij zijn bereid
als credietw^t toe te staan wat verleden jaar
is toegestaan. Dan behoeft de staatshuishouding
niet in de war te loopen tijdens de ontbinding.
Wij per.sisteeren hij onzen eisch van Kamer
ontbinding."
Met andere woorden om de zeteljacht ander
half jaar vroeger te kunnen openen, wil de
S.D.A.P. de Staatsbegrooting 1924, dus ook
de budgetten van Oorlog en Marine, als crediet-
wet aanvaarden, zonder dat daarop een cent
wordt bezuinigd
wit kieltje met een breeden kanten kraag. Hij
lachte mij zoo vriendelijk toe en u waart ook
zoo heel vriendelijk, dat ik mij dadelijk thuis
voelde.
Gravin Thea knikte weemoedig.
Ja, destijds waren wij nog jong en vol
blijden moed en wisten niets van wat de toe
komst ons brengen zou.
Nu, wij hebben ook heel wat gelukkige
dagen te zamen doorgebracht en daarom moe
ten wij nu ook met waardigheid de ongelukkige
dragen.
Grill bracht snel de hand der gravin aan
haar lippen. Een traan viel er op neer. Zij
wischte die haaslig met haar boezelaar af.
Laat die tranen, mijn goede Grill, ik weet,
dat zij komen uit een oprecht hart. Oude,
trouwe ziel, ik hoop, dat de lieve God, mij u
zal laat behouden tot mijn einde Maar ik
wilde over iets anders met u spreken. Grill,
kunt ge u nog den rentmeester Gorst herin
neren
Heel precies, mevrouw, heel precies,
Rij was een flinke, goed gebouwde man en
had een lieve, vriendelijke vrouw en hun doch
tertje juffrouw Annie was een mooi
meisje, zoo'n lief zonnig ding.
De gravin knikte'.
Een lief, blond kind.
Grill raakte van de wijs door dien uitroep
en zag er thans een beetje onbehaaglijk uit.
Voorkeur Nederlandsch fabrikaat.
•De minister van binnenlandsche zaken en
landbouw heeft het volgende geschreven aan
de provinciale en gemeentebesturen
De rijkscommissie Werkverruiming deelt mij
mee, dat o.m. naar aanleiding van mijn rond
schrijven van 28 Mei 1923, veel meer dan vroeger
aandacht wordt besteed aan het Nederlandsche
fabrikaat. Toch komt het nog herhaaldelijk
voor, naar de commissie meent, dat, hetzij uit
gewoonte, hetzij door onwetendheid of mis
verstand, orders in het buitenland worden ge
plaatst, welke zooal niet geheel, dan toch voor
een groot deel door de Nederlandsche nijverheid
hadden kunnen worden uitgevoerd. De heer-
schende werkloosheid wordt hierdoor veelal
I noodeloos vergroot. Het zal mitsdien aanbe
veling verdienen, dat niet tot plaatsing van
een order bij onderhandsche aanbesteding in
bet buitenland worde overgegaan dan nadat
met de commissie in overleg is getreden, opdat
deze zich kunne vergewissen omtrent hetgeen
ten behoeve van de Nederlandsche industrie
zon kunnen worden verricht.
Ik meen u daarom te mogen uitnoodigen,
geen orders in het buitenland te plaatsen,alvorens
de rijkscommissie Werkverruiming is gehoord.
Neem het mij niet kwalijk, mevrouw
ik f— ik had niet zoo over die menschen
moeteA spreken. Ik had bijna vergeten, wat
gij mij indertijd hebt toevertrouwd. Geen
niensch heeft het overigens verder van mijn
heer en van u gehoord dan mijn man zaliger en
ik. Wij hebben het ook aan niemand verder
verteld, ofschoon allen er zich over verwonde
ren, dat de rentmeester met zijn familie zoo
spoedig Wildenfelds moesten verlaten. Het
was ook zoo heel moeilijk iets slechts van den
rentmeester te gelooven. Maar het moest
wel waar zijn. En onze oude overleden graaf was
een zeer rechtvaardig man, al kon hij ook zeer
streng zijn. Een ander zou den rentmeester nog
Wel strenger gestraft hebben.
Gravin Thea steunde het hoofd in de hand
en zuchtte diep. Vertel mij nog eens, hoe het
indertijd kwam, dat wij het halssnoer misten,
ik kan het mij niel meer zoo goed herinneren,
zei zij zacht.
'O, ik weet het nog heel precies. Gij hadt
de halsketting eenige weken tevoren gedragen
en daar hij wat nauw was, hadt gij er hoofdpijn
van gekregen. Gij klaagde erover, toen ik hem
afdeed en bij de andere sieraden opborg. Ik
weet het nog heel precies. Graaf Joachim was
erbij en gij zeide boos Nooit draag ik dezen
akeligen collier weer, die mij zooveel ongemak
bezorgt. Daarna hebt gij hem zelf met de an
dere sieraden naar het kantoor gebracht, opdat
Het handelsregister.
Volgens Handelsberichten is het departement
van arbeid, handel en nijverheid van oordeel
dat sommige gemeentebesturen ten onrechte
meenen, dat ook zij, op grond van art. 21, vijfde
lid, van het Handelsregisterreglement, bepalende
dat in het belang van 's lands dienst kosteloos
afschriften en uittreksels uit het Handelsre
gister moeten worden verstrekt, op kostclooze
verstrekking van uittreksels uit dat register
aanspraak kunnen maken.
Roode actie.
De Bond van Nederlandsche Onderwijzers
de roode Bond van Ossendorp, is sinds 15 en
meer jaren bekend om zijn onbesuisde acties,
die op niets plegen uit te loopen.
De laatste en meest geruchtmakende was
de agitatie tegen het loon der onderwijzers.
Daar deugde nu letterlijk niets van. Het was
'n schandaal. Heel het Nederlandsche volk
moest gewaarschuwd. Vooral de moeders moes
ten zich in 't oor knoopen, haar kinderen voort
aan vooral geen studie voor onderwijzer meer
te laten beginnen.
Met groote advertenties werd het den volke
aangekondigd. Sandwichmen werden gereqni-
reerd. Wie herinnert zich niet meer de borden, -
die door de stad wandelden en tegen de onder-
vvijzersstudie waarschuwden
Dat alles is een paar jaren geleden.
En het resultaat
De „School niet den Bijbel" geeft het ant
woord
„Het vraagstuk der opleiding is geenszins
opgelost. De.schaarschte van leerkrachten, die
hij in de ijzeren kist geborgen zoude worden.
Eenige weken later zeide ge tegen mij Grill,
het is toch te gek, dal ik dien collier niet meer
zal dragen, ik had hém zoo graag om. Weet ge
wat, ik zal hem eenvoudig wijder laten maken.
Misschien kan de juwelier ervvat tusschen zetten.
Ga naar den rentmeester en verzoek hem, u dat
collier te geven. Ik ging dadelijk de opdracht aan
den rentmeester overbrengen. Mevrouw kan mij
gelooven, er was geen spoor van verlegenheid
bij hem, hij maakte nog een grapje tegen mij en
deed de kist open. Maar do collier was verdwe
nen.Wij zochten de lieele kist door vergeefs.
Ik'ga dus terug en vertel het aan u. Daarop kwam
de rentmeester zelf. Hij was bleek en opgewonden
Ik moést den graaf halen en hoorde builen de
deur nog lang opgewonden stemmen. Daarna
ging de graaf mede naar het kantoor. Daar wer
den de sloten nauwkeurig onderzocht en nog
eens alles ten onderste boven gekeerd, maar de
prachtige collier was en bleef weg. Hij had on
geveer 50.000 mark gekost.
Daar er van inbraak geen sprake kon zijn
eii alleen de graaf en de rentmeester de sleutels
hadden, zoo kon er geen twijfel meer bestaan, of
rentmeester Horst had den collier ontvreemd.
En hij moest weg, omdat de graaf meende, dat
hij op zulk een post slechts een man kon ge
bruiken, die boven allen twijfel verheven was.
(Wordt vervolg)
I 4. I ^loiunn Bntaroenimiinnnl OCT OA
Ti777ïwogciuuucii, iiit.c*!3&uKUbLeii woi aeij. Dei eKena.
