EEN MANIE.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
47ste Jaargang.
Zaterdag 16 Februari 1624.
No. 16872
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3.'per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeiti 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger De verzekering wordt gewaarborgd door deHoll.Algem. Verz.bank te Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
.Deserteurs."
Van verschillende'zijden is den laatsten tijd
aangedrongen op maatregelen tegen de „deser
teurs," dat zijn Nederlanders, die om aan de
hier te lande geldende belastingwetten te ont
snappen met hun hebben en houden naar het
buitenland vluchten.
Prof. van Gijn heeft deze quaestie Woensdag
in de Tweede Kamer bij de algemeene be
schouwingen over de staatsbegrooting ter sprake
gebracht. Hij zeide volgens het „Kort Verslag"
onder meer het volgende
Met bijna 1/4 milliard is 't nationaal vermogen
gedaald door vertrek van gefortuneerden. In het
buitenland doet men alles om het kapitaal naar
zich toe te trekken.In Zwitserland heefL men de
vreemdelingen minder belast dan de ingezetenen
en wil men dit gaarne van hoogerhand schrifte
lijk bevestigen ook voor de toekomst. Dit trekt
natuurlijk. Spreker kent een voorbeeld van ie
mand, die een inkomen van 1/a millioen francs
in België opgaf, waarvan de belastingambtenaar
vond, dat men zulke hooge inkomens daar niet
moest opgeven.
In de jongste „Economist" vinden we de wijze,
waarop de heer Mussolini het vreemde kapitaal
tracht te lokken hij maakt het met heL af
schaffen van de successie-belasting gemakkelijk
voor vreemdelingen, zich in Italië te vestigen,
heel iets anders dan de heerlijke 48 pGt. van
Minister de Vries, dienaar spreker aan den
lijve ondervond tot 80 pGt. kunnen worden
als de erflater een paar legaten vrij van successie
heeft vermaakt
De minister zegt, dat. er niets tegen te doen
is. Spreker zou er echter niet tegen opzien,
Nederlanders, die naar het buitenland gaan,
tenzij om den kost te verdienen, nog een jaar
Of vijf te betrekken in onze belasting, vooral
in de verdedigingsbelasting, maar ook wel in
de inkomstenbelasting. Spreker zou die menschen
eenvoudig een aanslag willen thuis sturen met
de mededeeling, dat, zoolang zij niet betalen,
de Nederlandsche Staat zich niets van hen
aantrekt, en hun geen visum, geen pas, geen
geboorte-akte of zoo iets meer verstrekt. Men
zou van hen kunnen vorderen, hetgeen zij hier
betaalden, verminderd met hetgeen zij bewijzen,
ginds te betalen.
Duitschland heeft zoo iets toegepast. Zij, die
willen genieten van consulaire en diplomatieke
bescherming, moeten er ook wat voor doen.
Men heeft wel de Koningin een cadeau ge
geven uit Lausanne, doch spreker acht het
verkeerd, dat die menschen niets over hebben
voor de Nederlandsche cultuur. Ten aanzien
van deze „Steuerflücbtlinge" wil spreker nog
iets zeggen in verband met de successiebelasting.
Spreker vraagt den Minister de erfgenamen
niet alleen te belasten, als de erflater hier woont,
doch ook indien hij in het buitenland gevestigd
is en daar overlijdt. Het vertrek, als iemand
zijn einde voelt naderen, geeft voor de erfge
namen 45 tot 48 pet. besparing aan successie
rechten.
Van den eersten antirevolutionnairen Minister
van Financiën hebben we de hoogste successie
belasting gekregen. Spreker hoopt, dat deze
antirevolutionnaire Minister niet meer menschen
over de grenzen zal drijven. Spreker is niet tegen
hooge erfgenamenbelasting, doch er zijn geen
erfgenamen zonder erflaters en als deze weggaan
of alles opsoupeeren, dan kan men ook geen
successiehelasting innen.
Wetenschappelijk Nieuws.
De Katholiek.
Het oudste der Nederlandsche katholieke
tijdschriften begint met de pas-verschenen
aflevering zijn honderd-vijf-en-zestigste deel.
Dat wil zeggen, dat nu reeds twee en tachtig
jaren dit tijdschrift zijn maandelijksche geeste
lijke spijs aan het Roomsche lezerspubliek heeft
voortgezet. De serie van Katholiek-deelen is
een trouwe weerspiegeling van de cultureele
emancipatie der katholieken in dat tijdvak. Op
gezet is het tijdschrift door den grooten Broere,
die jarenlang leeraar was van het Seminarie
Hagevcld en daarna hoogleeraar in de kerkge
schiedenis aan het Seminarie te Warmond, maar
wiens invloed veel verder reikte dan den kring
zijner leerlingen, die met recht genoemd wordt
onder de groote emancipators rler katholieken in
Nederland, omdat zijn oorspronkelijke geest
de katholieken aan het denken bracht, en
de gedachten werden omgezet in daden van
blijvende beteekenis. In den langen tijd van
zijn bestaan heeft de redactie van het tijdschrift
voortdurend het geluk gehad van eerste krachten
onder zijn medewerkers te tellen. En nu biedt
zij het 165ste deel aan.
Zeker, De Katholiek is geen tijdschrift
voor iedereen. Zij veronderstelt ontwikkelde
lezers, maar biedt dan ook voor hen telkens
lezenswaardige artikelén, waardoor zij op de
hoogte blijven van wat er te doen is in de weten
schappelijke wereld.
De Katholiek bekleedt onder de Room
sche tijdschriften een eigen plaats. Ieder tijd
schrift heeft zijn eigen verdiensten, en er zijn
er verschillende die men met meer onmiddellijke
belangstelling zal lezen, omdat ze meer direct
de vraagstukken van den dag behandelen of
lichtere stóffen van kunst en litteratuur. „De
Katholiek" leest men niet in een verloren kwar
tiertje na het eten die lectuur vereischt een
zekere inspanning, maar het resultaat is dan ook
een blijvende verrijking van den geest.
Aan het oude en toch jonge tijdschrift een
hartelijk,„Ad muitos annos."
Dit prachtige maandschrift is een der goed
koopste. Het kost slechts f 12.fr. p.p. 12.50.
Wie een exemplaar ter kennismaking wil ont
vangen, richtte zich tot de uitgevers Firma
Wed. J. R. van Rossum, Utrecht of Uitgevers-
Vennootschap „Futura", te Leiden.
Boekbesprekingen.
We hebben gister een spiksplinter-nieuwe pia
no gekregen 'n prachtkast en een klank, dat
er in zit, zeg, geweldig. Gelukkig, dat dat oude
„kreng", die tingel-tangel de deur uit is. Nu kun
nen we de nieuwe „Tel und Tanz" tenminste
spelen, zooals 't hoort en er wat „sjoem" in
brengen".
Piet stond te watertanden en te trekkebekken,
toen Leo hem dat geweldige, benijdenswaardige
nieuws kwam vertellen hij dacht met weemoed
aan zijn eigen verroest-snarig erfstuk, dat toch
ook wel eens plaats mocht maken voor een beter,
moderner instrument.
Een dergelijk pianonieuwtje kan men tegen
woordig wel zoo ongeveer dagelijks vernemen,
want warempel, wie heeft of krijgt er in onzen
tijd geen piano Wie het maar eenigszins doen
kan, of 't desnoods op huurkoop kan betalen,
schaft zich een piano aan en een ieder, die 't
weten of ook niet weten wil, kan tot den treure
toe de dringende invitatie vernemen je moet
toch eens gauw komen bij ons, mijn oudste doch-
,,'t Voorheen en thans."
„Van A. J. Oostdam, oud-journalist, verscheen
in de Volksbibliotheek van Futura te Leiden
een boekje, met bovenstaanden titel, dat een
beknopte geschiedkundige terugblik geeft der
katholieke actie van de laatste 150 jaren en
waarbij Baron van Wijnbergen 't volgende voor
woord schreef
Als voorzitter van den Algemeenen Bond ge
durende eenige jaren verplicht zijnde, in geheel
bijzondere mate te letten op het doen en laten
der Katholieken op politiek terrein, trof het
mij, dat door de jongeren in steeds mindere mate
wordt kennis genomen van de historie der Katho
lieke Staatspartij, door niet weinigen zulks ten
eenenmale verwaarloosd wordt.
Dit is niet zonder bedenking.
g| Het heden toch is nu eenmaal onverbrekelijk
gebonden aan het verleden om het heden te
kunnen beoordeelen en doelmatige plannen te
kunnen beramen voor de toekomst, is grondige
kennis van het verleden eerste vereischte.
Het verwaarloozen der historie is gevaarlijk.
Niet meer wetend, in welke positie de Katho
lieken hier te lande nog niet zoo heel langgeleden
verkeerden en hoeveel moeite de emancipatie
der katholieken heeft gekost, is de kans groot,
ter of onze Kees speelt toch al zoo aardig, dat
't een lieve lust is daer zit volop muziek in dat
kind, de jongens gaat er heelemaal in op.
En als je dan aan die vriendelijke invitatie
gehoor hebt gegeven, dan kom je meestal
's avonds van al die hoempa en ketelmuziek
geheel van streek thuis.
Je weet zelf niet eens meer, wat voor warboel
je zoo al hebt gehoord, in wat voor warwinkel
ze je hebben trachten binnen te leiden. Metniets
dan banaliteiten werden je ooren betoeterd en
je gevoelens gepijnigd de eene nieuwste „mop"
na de andere werd er mechanisch afgedraaid, af
gerammeld, zonder de minste visie, zonder 't
geringste gevoel en begrijpen. Als de rol er maai
inkomt en de voor dergelijke lol steeds gevoelige,
kleingeestige luisteraar maar onder den indruk
raakt, dan 't is eigenlijke doel van den geheelen
opzet bereikt en dagelijks groeit de lust om met.
al maar meer nieuwe dergelijke noten-gedrochten
met voortdurend stijgend succes te kunnen op
treden. Er wordt nog niet eens technisch correct
gespeeld en al zou men cr wat willen „inleggen",
oök dat zou ijdel werk blijken, om de eenvoudige
reden, dat er in 't meerendeels van die moderne
dans- en straat-deunen totaal niets inzit. Naar
dat de huidige generatie zich gaat overgeven
aan een onverantwoordelijke luchthartigheid,
voortspruitend uit een niet gemotiveerd optimis
me, met gevolg, dak de Katholieken, geen ge
varen meer duchten, zich ten eenenmale gaan
ontwapenen en weerloos zullen worden bevon
den, indien weer aanbreken dagen van strijd. Het
goed, na tientallen van jaren in moeizamen ar
beid verkregen zou dan weder te loor zijn gegaan.
Deze overweging bracht mij er toe, in de
Bondsvergadering "van 2 Juni 1923 de vraag
te stellen, welke voor den heer Oostdam aan
leiding werd, zijn brochure te schrijven.
Hulde en dank zij hem daarvoor gebracht.
Moge zijn geschrift in handen van velen
komen, worden gelezen en herlezen.
Gemengd Nieuws.
De roode baronnen en hun ar
beiders. Bolschewistisch Rusland heeft zijn
eigen „roode aristocratie", aldus vangt de spe
ciale „Daily Mail"-correspondent, sir Percival
Phillips, in een artikel over het bolschewistisch
bewind aan.
De fabel, dat alle sociale rangverschillen
met het tsarisme zijn uitgestorven, wordt door
de communistische baronnen van het Kremlin
niet langer geëxploiteerd.
Zij hebben het masker der vrijheid afge
worpen en laten openlijk zien, dat zij werkelijk
een aparte klasse zijn, die los van het honger
lijdende „proletariaat" staat en zich met al de
weelde omringt, die het leven van een rijke
heerschersklasse kenmerkt.
De reusachtige geheel-vernikkelde automo
biel van burger Krassin met den cliiquen chauf
feur in Engelsch livrei, is een symbool van deze
nieuwe aristocratie.
De auto is in den gedachtengang van het
volk onafscheidenlijk verbonden met het begrip
officieel comfort en wanneer een auto van het
gewone type langs de ellendig-onderhouden,
of liever niet-onderhouden wegen nabij Moskou
.rijdt met leden van de Britsche bandels-missie,
roepen kinderen „communisten, communisten
De nieuwe aristocratie bestaat uit drie er
kende klassen. De laagste klasse is die, waar
toe de commissarissen behooren, die het recht
hebben op het gebruik van een regeeringsauto
en de voor de regeering gereserveerde loges in
de opera mogen innemen.
De tweede klasse omvat een groep hoogere
commissarissen, die hun eigen auto's bezit
ten, maar in de opera ook slechts van de re-
geeringsloges mogen gebruik maken.
De hoogste klasse is die, waartoe de officieele
persoonlijkheden behooren, die niet alleen hun
eigen auto's hebben, maar ook het recht hebben
om in de opera in de direcueuren-loge te mogen
zitten, welke vroeger slechts gereserveerd was
voor de grootvorsten en hun vrienden.
De hooge officieele persoonlijkheden leven
in grooten stijl. Trotzky bewoonde vóór zijn
verbanning naar den Kaukasus „wegens ziek
te" een prachtig huis nabij den Sadowayalbou-
levard. Een bijzonderheid van deze „heerlijk
heid" is, dat zij door een buitengewoon hoogen
en zwaren muur is omringd.
Litwinoff heeft insgelijks een fraai huis en
moet te Reval heel wat geld verdiend hebben.
Trotzky is financieel geinteresseerd in vele
regeerings-ondernemingen en heeft aanzienlijke
bezittingen buitenslands, waaronder een mooi
zomerverblijf aan het strand te Riga.
De heer Zinovjeff, één der mannen van het
triumviraat, d;e thans aan het hoofd van het
sovjet-bewmd staat en d'ctator van Petrogrado
is, woont doorgaans n het hotel „Astor a",
het grootste en beste hotel n d-e stad.
De commissarissen, die het gewone werk
verrichten, leven over het algemeen in weelde)
de meesten onzer piano-maniakken missen ook
i zelfs den drang nog, om een stuk naar zijn
eigenlijken waren inhoud te verklanken. Met
nummers, welke inderdaad muzikalen inhoud
hebben, zooals b.v. de werken der Klassieken,
als een Beethoven, Mozart, Chopin, Mendels
sohn of van de geniale „modernen" als een
Tsjaikowsky, Debussy, Gfieg enz, moet men hun
dan ook absoluut van 't lijf blijven. „Is dat mu
ziek zoo'n saaie, droge boel, je kunt er niet
eens op dansen, je snapt niet, dat ze dergelijk
droog gedoe in elkaar hebben kunnen zetten."
Juist, daar komt de aap uit de mouw men
snapt er niets van en daarom deugt 't niet.
j Kortzichtiger conclusie is wel niet denkbaar.
Muziek, waar werkelijk muzikalen tot schreiens
toe in verrukking, naar kunnen zitten luisteren,
J muziek, welke als een schoone troost kan zijn
:n alle wederwaardigheden des levens, wordt
door banale dans- en deuntjes-!ustigen in verwa
ten eigendunk in een hoek getrapt, genegeerd
Maar moeten de zoo geminachte meesters
1 er nu tenslotte nog niet blij om zijn, dat men hu
schoone erfenis nog niet tracht te ontwijden; dat
j zou gebeuren, wanneer de doorsneepianist (e)
Van onze dagen zich inderdaad eens waagde
maar worden zelden bij openbare plechtigheden
gezien. Zij hebben genoeg met elkaar te be
spreken, want de toekomst vervult hen met
bezorgdheid en zij trachten een veiligen uitweg
te vinden uit hun moeilijkheden. Hun bijeen
komsten beginnen gewoonlijk om ongeveer 5
uur des middags, en duren vaak zonder onder
breking voort tot 11 uur 's morgens.
Het mecrendeel der sovjet-leiders woont
in het Kremlin, dat even ontoegankelijk is
als de zoogenaamde heilige plaatsen in Lhasa"
Een vraag stellen naar wat er in het Kremlin
geschiedt, levert een voldoenden grond op om
wegens spionnage gearresteerd te worden.
Op een bestellingslijstje ten behoeve der
bewoners van het Kremlin, dat Phillips' zegs
man onder de oogen kreeg, kwamen voor si
garen, champagne, kreeft, pate de foie gras,
allerlei geconserveerde vruchten, zoetigheden,
saucen en fijne vleeschsoorten.
De officieele „inkooper" van het Kremlin
zorgt, dat er in het Kremlin steeds een goeden
voorraad „lekkerbeetjes" is en de kapiteins
van sommige schepen zouden interessante ge
schiedenissen kunnen vertellen omtrent de
vreemdsoortige ladingen, bestemd voor de bol-
schewistische aristocraten.
Wanneer de commissarissen reizen, maken
zij van zoogenaamde „diplomatieke rijtuigen"
op de spoorwegen gebruik, en niemand weet,
waar zij heengaan, of waar zij vandaan komen.
Als zij zich van een auto bedienen, zijn de
gordijntjes neergelaten en worden zij van nabij
gevolgd door een andere auto, waarin soldaten
met geweren in den aanslag.
Geen hunner voelt zich op zijn gemak, want
allen zijn door vrees bevangen. Zij weten, dat
zij op een vulcaan leven en dat, als zij onder
ling verdeeld zijn, zij spoedig aan de lantaarn
palen zullen hangen, gelijk één hunner zelf zeide.
Flet, volk in het algemeen is ziek van het
bolschewisme. Het weet, dat velen der kop
stukken persoonlijk g°profiteerd hebben van
de revolutie, ofschoon er natuurlijk uitzonde
ringen zijn.
Tot deze uitzonderingen behoorde, volgens
den zegsman van den correspondent, Lenin,
die, naar de algemeene volksovertuiging geen
persoonlijk voordeel zocht.
Een v e r s c h r i k k e 1 ij k gevecht.
Twee Aiaerikaonsche plantkundigen maakten
sinds eenigen tijd in een moeras nabij New-Or
leans excursies. Een vreemdsoortig gewas trok
op een goeden dag hun bijzondere aandacht. Het
was een palm-aclvtige, maar dan grijsgekleurde
plant met gele bloemen aan korte stengels onder
aan den stam.
Toen een der botanici naderbij trad en
een tak wilde afplukken, voelde hij zich opeens
door een sterken arm aangegrepen. Tol zijn
doodelijke verbazing zag hij, hoe een blad der
plant zich naar beneden boog en hoe ook de
andere takken zich als grijparmen rond hem uil-
strekten. Trots al zijn pogingen om zich te be
vrijden, werd de klem der armen steeds nijpen
der. J-Iet slachtoffer werd naar den stam ge
trokken, en daar bespoten met een bijtend vocht,
dat de plant afscheidde.
Gelukkig bemerkte de andere plantenkundige
de vreeselijke positie van zijn collega. Hij beg-on
de vangarmen af te snijden en wist door zijn
vakkennis aan den greep van andere armen van
het monster te ontkomen. De operatie duurde een
heelen tijd, maar de botanicus werd gered.
Kleine dieren komen er natuurlijk minder
goed af. Als de Amerikanen niet bluffen, zouden
wij wel eens willen weten, wat voor een monster-
plant deze „palm" kan zijn.
aan hun werken, Beethoven, en zoovele anderen
zouden zich in hun graf omdraaien, omdat ze
dan in hun hoogste idealen zouden worden ge-
olterd door schennende, gevoelloozen, zonder
besef van eenig ideaal.
De kwestie echter van den anderen kant be
schouwd, heeft de Muze van de verhevene kunst
der muziek thans alle reden tot klagen en zuch
ten, nu zij met zoo bittere teleurstelling en schrij
nende pijnen moet aanzien, dat haar kunst bij
zoovelen zoo bitter weinig ware waardeering
vindt en dat er slechts heel weinige zijn, die
de muziek als een gave van God op passende
wij ze achten
Haar ooren tuiten en haar ziel wordt gemar
teld, wanneer zij hoort dat ordinaire spelen
kabaal, dat uit zoovele woonkamers en feest
zalen opklinkt en verschrikt vlucht zij veront
waardigd ver weg en tobt zich in de eenzaamheid
af met'tmoeilijkeprobleem: hocvande menschen
weer vooral ziele-wczens te maken, die hun
zicle-leven stellen boven him zinnen-leven, die
L geestelijke, niet'vergeten om 'tmaterieelc, maar
integendeel den geestover de stof laten hcerschon.
't Luisteren naar goede muziek zou in deze
richting al veel kunnen verbeteren. J.
NIEUWE
EDAMSCHE COURANT
mmaaa
