DAGBLAD VOOR SCHIEDAMOMSTREKEN.
DITJES EN DATJES.
47ste Jaargang.
Zaterdag 22 Maart 1924.
Ka. 13902.
Bureau: K O Ë.H A B K T 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post f3.—per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
A d v e r t e n t i ë,n 1—5 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
t.wcgwuuueji. mcassoKosten woraen nerekend.
bratis-Onge vallen verzekering f 599 bij levenslange geheele invaliditeitf2ÖÖ bil verlies van een hand voet of nnn f 200 hii Hn»H t inn u-r
D» verzekering wordt gewaarborgd door de Holl.Algem.Verz. bankVe Sch^dam
Dit nummer bestaat uit twee hloilen zet en benadrukt dat. viinr allot, oor. n_ I
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
De neutrale pers.
„Maasbode" en „Huisgezin" hielden een
discussie over het socialisme in Brabant.
De Bossche correspondent van eerstgenoemd
blad had o.a. terecht vooropgesteld, dat men
er niet komt met 't socialisme en de socialisten
uit te lachen en dat veroordeeling en uitroeiing
van misbruiken mede tot de middelen behooren
om uitbreiding van het socialisne in deze pro
vincie te voorkomen. Niet negatief, maar posi
tief moet worden gewerkt.
Het „Huisgezin" meende, ook terecht, te
mogen getuigen, dat het blad niet voor niets,
en niet onopzettelijk, het zoo vaak met de
sociaal-democraten aan den stok heeft, maar
nog vaker het voeren van een verstandige,
vooruitziende volkspolitiek voorstaat en op
katholieke ontwikkeling, katholieke cultuur en
katholiek leven aandringt.
Wat in het artikel van den Bosschen mede
werker van de „Maasbode" het meest trof was,
hoe een priester in een der hoofdsteden hem
onlangs vertelde, „dat zoo ontzettend veel
Brabantsche jongens hun geloof en goede zeden
verliezen, zoodra zij hun streek hebben verlaten.
Zij weten weinig of niets van hun geloof en vallen
bij de eerste beproeving."
Het „Huisgezin" laat er op volgen
„Welk tekort is er bij de Brabantsche jon
gens, die zoo gemakkelijk en in zoo grooten
getale vallen, als. zij in een andere, niet over
wegend Roomsche omgeving komen
Die Brabantsche jongens hebben misschien
niet allen katholiek onderwijs ontvangen zij
hebben het niet de moeite waard geacht zich
in katholieke organisaties te vereenigen of daar
mee mee te leven.
Zij hebben en dit is vermoedelijk het
grootste tekort, omdat het een tekort van eiken
dag is geen katholiek blad gelezen, maar
zich tevreden gesteld met een neutraal orgaan.
De neutrale, organen zijn een der zwakke
plekken van onze katholieke provincie, de
„slechte" neutrale organen het meest, maar
ook die te gemakkelijk tot de „goede" gerekend
worden, omdat zij niet positief meewerken om
de bevolking in haar geloof en in de katholieke
beginselen te versterken, omdat zij geen mede
werkers kunnen zijn van de Kerk in haar taak.
Wie zich in onze provincie niet heeft gewend
een katholiek blad te lezen, zal het, buiten die
provincie en in een niet-katholieke omgeving
gekomen, zeker niet doen en zoo een der krachtig
ste hulpmiddelen missen om staande te blijven.
Wie wil aangeven wat er practisch moet
worden gedaan om in deze of gene streek den
voortgang van het socialisme te stuiten, kan
doeltreffende middelen aan de hand doen, maar
hij is minstens onvolledig, indien hij niet voorop-
Nu ook uit onze gemeente hedennacht een
aantal mannen gaat deelnemen aan den Stillen
Omgang te Amsterdam wil ik dezen keer een ar
tikeltje daar aan wijden, en eerst iets medo-
deelen van hetgeen mij bekend is omtrent den
oorsprong van deze eeuwenoude en schoone de
votie.
In de lentemaand van het jaar 1345 gebeurde
het te Amsterdam, dat een doodzieke man, tegen
den avond van de II.H. Sacramanten der Ster
venden werd voorzien en alzoo ook het H. Sa
crament des Altaars ontving, 'n Weinig tijd
daarna moest de man overgeven, waarop dc
vrouw die hem verzorgde het braaksel in het
vuur wierp 't vuur brandde den geheelennacht
door.Tegenden morgen werd de vrouw door zoo'n
koude bevangen dat zij bij 't vuur ging zitten
en dit oprakelde. Opeens zag zij midden in liet
vuur de geheele sneeuwwitte II. Hostie. De
vrouw verschrok hevig cn stak dadelijk haar
hand onvervaard in de vlammen en greep de
H. Hostie, zonder zich te branden. Zij voelde
dat de II. Hostie koud was, en terwijl zij, niet
goed wetend wat te beginnen, werkeloos bleef
staan, zag zij dat de H. Hostie, die eerst rond en
smetteloos blank was, langzaam, wonderlijk
veranderde van vorm, en verschroeid bruin
werd. De vrouw ontstelde hevig en riep een an
dere vrouw die in hetzelfde huis woonde. Deze
vrouw nam de H. Hostie eerbiedig in haar han
den over en legde haar voorzichtig op een kussen
en sloot dat in een kleerenkist.
Een uur daarna kwam haar man thuis cn zij
vertelde hem wat er gebeurd was.
De man vroeg waar zij de H. Hostie ge
borgen had, verlangde haar te zien en nam haar
zelfs in zijn hand. Nauwelijks had hij dit gedaan
of 't scheen hem toe dat 'f H. Sacrament in
zijn hand op en neer sprong. Dat ziende lag de
man de H. Hostie, welke een litteeken van
»ijn aanraking behield, weer haastig op het
zet en benadrukt, dat vóór alles een sterke
katholieke pers het middel is."
Ons dunkt, dat hier voor de Hollanders ook
nog wel iets uit te leeren valt.
Adel en van adel.
De „N. Tilb. Crt." zegt
De Haagsche rechtbank heeft den heer A.
Fh. A., die beweert afstammeling te zijn van
het adellijk geslacht de Vos van Steenwijk,
en zijn barons-praedicaat voert, in het gelijk
gesteld. Het merkwaardige is in deze geschiede
nis, die niet erg fraai is want vaders en moe
ders die hun kinderen uit de familie stooten,
zooals de grootvader van beklaagde gedaan
moet hebben, zijn niet erg nobel al zijn ze van
adel -dat het officicele lichaam in ons land
dat zich met de belangen der adellijken op
wettelijke wijze mlaat het tegen den feitelijk
vroeger verongelijkte heeft opgenomen. Dit
lichaam hecht minder waarde blijkbaar aan
natuurlijke cn rechtmatige afstamming dan aan
officicele registers, die op stuk van zaken niets
feitelijks bewijzen.
Wij zouden zeggen, als adel iets te beteekenen
heeft, dan moet het zitten in de bloedverwant
schap laat men dit zeer feitelijke en ook
waardevolle begrip los, dan kan men wel oogen-
blikkelijke familiebelangen dienen misschien,
maar ondergraaft men de moreele beteekenis
van den erfelijken adeldom.
Waarschijnlijk zullen alle gewoon burger
lijke menschen zich dan ook in de uitspraak
van de Haagsche rechtbank, die in ieder geval
het christelijk rechtsbewustzijn dient, verheu
gen."
't Was waarschijnlijk nog beter, wanneer de
dwaze erfelijkheidsadel op den rommelzolder
werd geborgen.
Amsterdam en de dans.
De Amsterdamsche Raad heeft, naar men
weet, een motie aangenomen, waarin hij van
oordeel is, dat te Amsterdam gelegenheid zal
móeten worden gegeven om in het openbaar
te dansen.
1 ot heden danste Amsterdam in gesloten
clubs.
Alleen voor de Zeedijkbuurten was er officieele
vergunning.
In de „Limb. Koerier" lezen we nu
„De debatten verliepen kalm, maar juist
m die stemming klonken de waarheden scherp
en duidelijk
„de moderne dansen zijn een symptoon van
verwording",
Pfoei Dat zei natuurlijk een anti-revolutio
nair
Pardon, een socialistisch vrouwelijk raads
lid
„De moderne dans heeft een zenuWsloopenden
invloed."
Dat zei natuurlijk weer zoo'n blikken do
mme.
kussen in de kist en ging ijlings en verschrikt
naar den priester, wien hij alles mededeelde.
De priester ging terstond naar de woning
waar dit alles geschied was, nam de II. Hostie
uit de kist, legde haar in 't daarvoor bestemde
doosje en bracht 't Lichaam des Heeren terug
naar de Kerk hij hield alles zorgvuldig geheim
om geen opspraak te verwekken.
Den anderen morgen, toen de bewuste vrouw
haar kleerenkist opensloot, zah zij daar weer
het II. Sacrament op het kussen liggen. Dadelijk
spoedde zij zich naar den priester om haar
bevinding te vertellen. Deze ging wederom naai
de woning en handelde hetzelfde als den vorigen
dag.
Op den derden dag wederom de kist openend,
vond de vrouw voor de tweede maal het Brood
der Engelen ook nu waarschuwde zij onmiddel
lijk den priester. Toen begreep deze ten laatste
dat God dit mirakel gewrocht had om het open
baar te maken. Hij riep de andere geestelijken fce-
zi men, zoo ook de goloovigen van Amsterdam,
en in optocht met kruisen en vanen togen zij
naar de plaats van het wonder. In alle plechtig
heid werd toen de H. Hostie onder de lofgezan
gen der schare processie-gangers naar de parochie
kerk teruggebracht.
De geschiedenis zeg voorts, dat twee dagen
daarna, de man, in wiens huis dit alles gebeurd
was en die zelf de eerste maal den priester ont
boden had, zijn vrouw er een verwijt van maakte
dat zij de beide andere dagen dit ook weer ge
daan had, hoewel hij het haar, ook alweer uit
vrees voor opspraak, verboden had. De man had
net dit verwijt uitgesproken of hun kind werd
door een zware ziekte overvallen en leed voort
durend groote kwellingen. Toen deden man en
Vrouw, op raad van eenige vrienden, barrevoets
een beevaart naar het H. Sacrament in de pa
rochiekerk en terstond was het kind genezen.
'LVVas sinds dien tijd dat de vereering van het
H. Sacrament te Amsterdam voortdurend toe
nam en beevaarten, getrokken door net groot
aantal mirakelen, van heinde en verre opgingen
Pardon, dezelfde socialiste.
„In Parijs, SI. Moritz en Nizza ziet men de
upper-ten dansen op dc gruwelijkste, dolste
muziek. Half dol van opwinding wordt men,
en die dansen zijn voortreffelijk om een neger
te laten lachen, doch niet om beschaafde men
schen te laten lachen."
Dat zei een wethouder.
„Het dansen van tegenwoordig beteekent
de verwording van dezen tijd."
„Dat dbhreef nar. Van Rossum.
Heusch geen „fijne"
En zeker geen redacteur van een orgaan van
„Voor Eer en Deugd."
En toch hief de raad het dansverbod in het
openbaar op.
O tijden, o zeden
t»emeiigd Nieuws.
Een zware reis. Namens assuradeuren
heeft gistermiddag te kantore der firma F. en
vV. van Dam te Rotterdam, één der firmanten
den kapitein Matroos van het stoomschip „Arv"
van de reederij A. C. Lensen te Terneuzen, een
gouden horloge vereerd voor zijn manmoedig
gedrag en betoond zeemanschap op de reis die
dat schip in het laatst van October heeft ge-
maakl. De „Ary" was op 22 October van Fowey
vertrokken met een volle lading China klei naar
Portland Main. Het schip had onmiddellijk te
kampen met Zuid-Wester en Wester stormen,
waardoor men nu en dan genoodzaakt was vaart
te verminderen en op de zee te houden. De
volgende dagen nam de wind sterk toe en
groeide aan tot een orkaan, zware massa's
water sloegen over, waardoor schip en machines
veel te lijden hadden. Den 27en October, 's
morgens kwart over één brak het stuurgerei.
De kapitein liet onmiddellijk olie storten en
ondanks de zware brekers slaagde men er in
het roer geremd te krijgen en het handstuurge-
rei in te pikken, door het overkomende water,
een moeilijk en gevaarlijk werk. Het draadloos
noodsein werd gegeven en al olie stortende
bleef men met alle macht pogingen in het werk
stellen om het stoomstuurgerei te repareeren.
Te 11.40 uur voormiddags kwam de
Athelstone in zicht, aan welk schip draadloos
werd gevraagd in de nabijheid te blijven. De
Athelstone seinde terug zelf niet bestuurbaar
te zijn. Terwijl de wind en zee ie to handzamer
zich toonden, werd de Belgenland gezien, die
echter zijn koers vervolgde. De Athelstone bleef
in de nabijheid van de Ary. Des namiddags te
3 uur kwam 't volk van de Ary met de reparatie
van het stoomstuurtoestel een karwei, dat
volgens de experts, die lager het schip hebben
onderzocht, zeer vernuftig was uitgevoerd ge
reed, maar dadelijk brak dit weer. Nogmaals
werd de reparatie ter hand genomen en kapitein
Matroos besloot, indien mogelijk te Queenstown
binnen te loopen. Zondag 28 October was het
stoomstuurtoestel weer in orde en te 12 uur
10 ging men onder stoom naar de Iersche haven.
lien minuten later echter was het gerei weer
gebroken. Met het handstuurtoestel werd toen,
volgende achter de Athelstone, getracht verder
te gaan. Wind en zee namen des nachts weer
toe en s Maandags te 2 uur 45 voormiddags was
de Ary geheel onbestuurbaar. Tot overmaat van
ramp had men de Athelstone toen ook geheel
uit het gezicht verloren. Onvermoeid werd nog
maals aan de reparatie gearbeid, die men 's-
middags te 4 uur voor elkaar had, terwijl men
nu het succes had dat het stuurtoestel zich goed
hield.
Aan Lloyds werd om een sleepboot geseind
en om 2 uur 50 des morgens kon men ten an-
Ker gaan op de reede van Queenstown.
Aldus het sobere relaas uit het scheepsjour
naal, dat natuurlijk slechts een flauwe afspiege
ling is van wat de kapitein en het volk van
de Ary in de zes of zeven dagen van hun reis
hebben doorstaan en gepresteerd.
De heer Van Dam herinnerde in de paar
woorden, waarmede hij kapitein Matroos ge-
iukwenschte, aan het doorstane leed, wees er
op, dat de experts 's kapiteins gedrag en zee
manschap zeer hadden geprezen en vroeg, deze
nelooning te beschouwen als een bewijs dat
assuradeuren ook nog wel denken om de men
schen aan boord.
De kapitein gaf de verzekering, dat hij
nog menigmaal aan deze reis van de Ary den
ken zou.
naar de Heilige Stede.
Volgens betrouwbare kronieken hangt de op
bloei van Amsterdam ten nauwste samen met 't
bovenomschreven Eucharistisch wonder. Dooi
de duizende pelgrims waaronder vorsten en ko
ningen ja zelfs een keizer, die uit alle oorden
tezamenstroomden, ontstond er een vreemde
lingenverkeer, dat het geringe visschersdorp hielp
ontwikkelen tot een stad van beteekenis het
eerst onbekende plaatsje werd wereldvermaard.
Op de plek waar het wonder gebeurd was,
werd later de Nieuwe Zijds Kapel gebouwd, die
tot aan de reformatie het hart bleef van deze
ontroerende devotie, welke zich, vooral in het
octaaf van het Mirakelfeest, wanneer de burgerij
de stad in feestdos stak en daarna met de tal-
looze pelgrims den Heilige Weg volgde, waar
langs eens de miraculeuse Hostie was gedragen,
ontplooide tot een luisterrijke uiting van gods
dienstig leven, waarvan wij ons nauwelijks een
voorstelling kunnen vormen.
Toen bij de reformatie de Nieuwe Zijds Kapel
aan de katholieken ontroofd werd is de kapel op
liet Bagijnhof tot Heilige Stede verheven en tot
middelpunt van de inirakel-vereering gemaakt.
Hier vindt men dan ook alle overblijfselen,
voor zoover zij nog in onze handen zijn gebleven,
zooals o.m.de kussens waarop keizer Maximiliaan
bij gelegenheid van zijn beevaart naar Amster
dam eens knielde. De kist echter, die na-het won
der de miraculeuze Hostie heeft beyat, is in
het bezit van 't Burgerweeshuis.
Na Amsterdams officieele overgang tot het
Calvinisme namen de nieuwe magistraten onze
kerken in beslag, verjoegen de priesters als
misdadigers en verboden de viering der H. Ge
heimen met de uiterlijke glorie van de H. Stede
was het gedaan.
Maar ons geloof behoeft geen gunst van
heeren wanneer 't geworteld is in du harten der
menschen 't heeft wel wreedcr vervolgingen
doorstaan dan die van de Hoogmogende Staten,
ender brandschattende schouten met hun rakkers.
Reclame. De „Rotterdammer" schrijft
„Over de reclame wordt dikwijls de staf ge
broken.
Al die uitgaven voor advertenties, voor aan
plakbiljetten,. voor handelsreizigers, enz. vor
men eigenlijk een onnutie kostenbesteding, die
tegen ons voortbrengingsstelsel getuigt.
Het spilzieke van het kapitalisme komt in die
dingen duidelijk uit.
Is inderdaad de reclame een economisch
kwaad, waarvan wij ons moeten zoeken te be
vrijden
Wie geneigd is op die vraag een bevestigend
antwoord te geven, neme kennis van de ver
handeling, die de Dn it sche volkshuishoudkundige
Büchcr over de reclame gaf en het breede
boek, dat dc Oostenrijker Victor Mataja aan dit
onderwerp wijdde.
Daar worden merkwaardige voorbeelden van
de macht der reclame gegeven.
Daar wordt terecht de reclame geëerd als
een productieve macht, die niet alleen de reeds
voorhanden zijnde vraag leidt naar een bepaald
bedrijf, maar die ook behoeften in het leven
roept, welke nieuwe of verruimde productie
doen ontstaan.
Schrijfmachines, vroeger speelgoed of curio
siteit, werden door de gestadige reclame tot 'n
onmisbaar hulpmiddel van het bedrijfsleven.
Door moeizame reclame zette de wereldpro
ductie der cacao zich in weinig jaren met hon
derden millioenen uit.
Al kon men met plakkaten en knevelarijen
den plechtigen omgang beletten, de katholieke
Amsterdammer vergat zijn devotie nieL en deed
in stilte en zonder vertoon wat eerst openlijk en
met praal gebeurde.
Zoo is de Stille Omgang ontstaan en ons
lief geworden cn het Gezelschap dat in 1881 werd
opgericht om wat er nog restte van de devotie
te vereenigen en met nieuw leven te bezielen
besloot dit karakter te handhaven.
Hun pogingen zijn gezegend.
Waren het eerst honderdtallen uit enkele
plaatsen, nu zijn het duizenden uit nabij alle
streken van het land.
Was eèrst de Bagijnhofkapel voor de pelgrims
groot genoeg nu zijn alle kerken noodig om den
toevloed te bergen die uit de meest verschillende
streken van ons land op komt zetten, ieder
jaar meer.
De indruk van den Stillen Omgang is dan
ooit overweldigend en wie er een,s aan deelnam
is er voor gewonnen en wordt propagandist.
Die eindelooze stoeten van in stil gebed ver
zonken mannen en jongens, die in de nachtver
laten straten der hoofdstad elkaar voorbijdrom-
men, met geen ander gerucht dan dat hunner
regelmatige stappen is een gebeuren dat men
nooit vergeet, gezwegen dan nog van de geeste
lijke voldoening die men ondervindt, bij deze
huldiging van den Koning der Koningen.
De Stille Omgang eischt offers in den vorm van
nachtrust en moeiten en heeftvoor de oppervlak
kige beschouwer, die slechLs let op uiterlijk
vertoon, geen aantrekkelijkheid. Men vindt bij
de ondernemers van dezen heiligen tocht, dan
ook niet de moderne genotzoekers, dc geurma
kers, de lauwen en de verstompten, maar wel
de eenvoudigen,de werkers en zwoegers,de Room-
scheri in merg en been cn dat wc deze mannen
nog met duizenden hebben is een van dc ver
troostingen, die dc Stille Omgang brengt aan
hen, die het voortkankeren van den verfoeilijken
tijdgeest met zorg gadeslaan.
Maasland us.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
I ,'il- I oleïAAn (ntf.lKlnmmiinnnl OCT T>4l. fWk
