Sta ten-Generaal.
EERSTE KAMER.
Vergadering van'Woensdag, 30 Apri{.
De algemeene beschouwingen over de staats-
begrooting werden voortgezet.
De heer M e n d e 1 s (S. D.) betoogt, dat in
andere staten het wederoptreden van den kabinet
na het votum over de vlootwet met gehoon zou
zijn begroet. Spr. critiseert de geheimhouding
van het accoord van 1922 als een politieke cor
ruptie en vraagt opheldering over de bewering
van de Locomotief, dat enkele ministers, ondanks
de weigering van de Koningin, hun ontslagaan
vraag handhaafden. Waar blijft de verantwoor
delijkheid voor het wederoptreden Spr. acht
het stellen van de portefeuillekwestie bij de
vlootwet, blijkens het wederoptreden van het
kabinet, branie. De verlaging van de salarissen is
z.i. niet geoorloofd op grond van schade wegens
onrechtmatige daad (artikel 1401 B.W.) of van
schending van goede trouw en billijkheid.
Volgens den heer d e Vos wilde de oppo
sitie de regeeringsverantwoordelijkheid niet aan
vaarden. Spr.'s fractie deinsde niet terug, maar
zij kreeg geen medestander.
De heer De M u r a 11 (V. B. Uw partij is
wel veranderd sedert 1913.
De heer M e n d e 1 s (S. D.) meent, dat zijn
partij in 1913 niet rijp genoeg was voor aan
vaarding der portefeuilles. De ministers Staal
en van Rappard zijn door rechts weggejaagd de
ministers Pop en Bijleveld, van rechts zijn even
eens door de rechterzijde weggejaagd. Mag men
het nu de linkerzijde verwijten, dat zij ook eens
een militairen minister tracht weg te jagen
En dat beteekent niet, dat de wegjagers verplicht
zijn de zaak over te nemen. Zouden Schokking
en Wijnkoop zijn samengegaan als de Regeering
aftrad wanneer het gezantschap bij den Paus was
geschrapt
Minister Ruys de Beerenbrouck be
spreekt eerst het militaire vraagstuk ten aan
zien waarvan hij zich aansluit bij dei ede van
den heer Blomjous die uiteenzette, dat alleen
internationaal van ontwapening sprake kan
zijn. Aan de regeneering van mr. Van Embden
ligt de sympathieke gedachte, dat de militaire
gelden nuttiger besteed kunnen worden, ten
grondslag.
Wie oog heeft voor de realiteit, zal inzien dat
weerloosheid ons tot speelbal zal maken. On
juist is het dat wij ons niet kunnen verdedi
gen.
Spr. spreekt niet tegen, dat de chemische oor
log hevig zal zijn, maar daaruit volgt nog niet,
dat alle verdediging is uitgesloten.
Op de rede van den heer De Vos behoeft
spr. niet in te gaan, omdat het grootste deel
buiten de regeering omgaat. Over het Parle
ment kan spr. niet .spreken, tenzij binnen de
wanden der binnenkamer. Alleen over het kies
stelsel wil spreker iets zeggen. Natuurlijk heeft
dit bezwaren en is het niet feilloos, maar heeft
het districtenstelsel minder bezwaren
Wat de oplossing der crisis betreft, van een
nationaal Kabinet heil te verwachten, is zon
der eenig bewijs beweerd. Eensgezindheid van
zoo'n Kabinet zou in de practijk niet wel moge
lijk zijn.
Over de oplossing zélf heeft spr. niet toe
te voegen aan wat hij reeds zeide. Een groot
deel ging buiten het Kabinet om.
Maanden duurde de crisis en het Kabinet kon
langer sleepend houden der crisis niet voor zijn
rekening nemen. Graag had het Kabinet aan
anderen de bevoegdheid overgedragen, maar nu
er niemand was mocht het zich niet onttrek
ken aan de verdere vervulling. Het zal trachten
zooveel mogelijk af te doen. Ook principieele
ontwerpen, indien daarvoor tijd is te vinden.
Minister C o 1 ij n dankt voor de vele lof die
hem is gebracht. Na zooveel kritiek zooveel
lof was al te veel.en het had wel wat minder
gekund.
De wettelijke verplichting voor iedereen om
boek te houden van zijn inkomsten en uitgaven
gaat spr. te ver. Misschien was het gewenscht
de bewijslast om te keeren en te leggen op de
belastingschuldigen.
Wijziging in de forensen-belasting is in voor
bereiding de kwestie der cumulatie van pen
sioenen is eveneens in onderzoek, in hoever
7 pCt. voor pensioenstorting voldoende is, is
niet uitgemaakt. Vroeger is 71/4 pCt. het juiste
bedrag geweest, zonder echter enig bedrag
voor eventueele risico. Spr. wacht de nieuwe be
rekeningen af.
Opschorten van de stortingen in het Invalidi-
teitsfonds en vervangen door de alsnog te vor
deren gelden, acht spr. niet mogelijk.
De vraag over de beschikbaarstelling van
goud gelijk de heer Dobbelman die stelde
is zeer moeilijk en spr. kan ze niet met zeker
heid beantwoorden. Spr. is niet tegen afgifte
van goud, mils het zeer voorzichtig geschiedt.
Spr. breekt zijn rede af.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
elf uur,
Bluneuland.
Het conflict in Twente.
Gister heeft te Enschedé een conferentie van
de textielfabrikanten met de organisaties plaats
gehad bijeengeroepen door den rijksbemiddelaar
v. IJsselsteyn. De fabrikanten deelden mede,
aldus het Volk, te hebben besloten het volgende
voorstel te doen Een overeenkomst voor den
duur van 15 maanden de 77 a pet. loonsaftrek
blijft gehandhaafd 130 overuren per jaar, te
verdeelen naar keuze van den werkgever een
bijslag van 1.50 per week gedurende 3 maan
den aan hoofden van gezinnen en kostwinners,
indien zij na beëindiging van de uitsluiting direct
het werk hervatten.
De katholieken vonden dat voorstel wel aan
nemelijk, evenals de vertegenwoordiging van het
centraal comité van ongeorganiseerden. Unitas
moest er zich eerst over beraden. De Eendracht
verwierp het voorstel, eveneens de ongeorgani
seerden in Enschedé. De ongeorganiseerden van
het centraal comité stelden toen voor, verdere
besprekingen te houden met de christelijke orga
nisaties en de fabrikanten. Unitas moest zich
ook daar eerst over beraden.
Aan de 's middags voortgezette conferentie
hebben De Eendracht en de Enschedesche onge
organiseerden niet deelgenomen.
Ir. van IJsselsteyn, naar zijn meening ge
vraagd, verklaarde goede hoop te hebben, dat
het conflict binnenkort geëindigd zal zijn.
Toen de vertegenwoordiger van de ongeor
ganiseerden, de heer Hommen, het stadhuis
verliet, werd hij door de buiten wachtende ar
beiders met straatvuil en steenen geworpen. De
politie heeft daarop onmiddellijk de Langestraat
afgezet.
De ckrist. sociale partij.
Naar de „Telgr." verneemt, is op de te Utrecht
gehouden vergadering van de Christelijk Sociale
Partij nog geen beslissing genomen, omtrent
het voorstel van den voorzitter, mr. v. d. Laar,
tot opheffing van de partij.
De inzichten over de wenschelijkheid van
het al of niet voortbestaan, dan wel van voort
zetting van een politieke actie in anderen vorm
en met ondervanging van de financieele bezwa
ren bleken te ver uiteen te loopen, dan dat men
aanstonds tot een besluit kon komen.
Binnen eenige maanden zal men wederom
bijeenkomen om het resultaat van intusschen
gevoerde gedachtenwisselingen te overzien en
tot een beslissing te komen.
Neder landsèh Verbond van
Vakvereenigingeu.
Aan het verslag over de jaren 1922 en 1923
van het Nederlandseh Verbond van Vakver
eenigingen is het volgende ontleend
Op 1 Januari 1922 waren bij het verbond
aangesloten 29 organisaties met 217,348 leden
en op 1 Januari 1924 26 bonden met 179,929
leden. In 1922 daalde het ledental met 20,628
in 1923 met 16,791. In 1922 werden de Nederl.
Bond van huispersoneel en de Nederl. Bond
van geëmployeerden in het kunst- en amuse
mentsbedrijf opgeheven, en de Ned. Grondwer-
kersbond werd geroyeerd.
Diensturen P.T.T.
De administratie der P.T.T. is van plan
de dagelijksche diensturen van het personeel
te verlengen met den gebruikten schafttijd.
Het telefoonverkeer tpsschen Nederland
en Frankrijk.
Er zullen te Parijs met het Fransche telegraaf-
bestuur besprekingen plaats hebben, ten einde
verbeteringen te verkrijgen in het telefoonver
keer tusschen Nederland en Frankrijk.
Koningin Wilhclmina Jubileum-fonds.
De Koningin heeft enkele dagen geleden een
bedrag van 73.000 Zwitsersche franken ontvan
gen, bijeengebracht door Nederlanders en vreem
delingen in en buiten Zwitserland, als een fonds
uit dankbaarheid jegens Hare Majesteit en als
blijvende herinnering aan haar regeeringsjubi-
leum in 1923.
Aan dit fonds is, met toestemming van H.M.,
den naam gegeven van Koningin-Wilhelmina-
Jubileumfonds 1923. Het zal worden afgedragen
aan het bestuur der Vereeniging tot behartiging
van de belangen van Nederlandsche longlijders
te Amsterdam, welke vereeniging haar Neder
landseh Sanatorium te Davos heeft.
Nederland en Rusland.
Naar aanleiding van het bericht, dat wanneer de
onderhandelingen te Berlijn zouden leiden tot het
aanknoopen van diplomatieke betrekkingen met
het Sovjetbewind, mr. A. van de Sande Bakhui
zen tot Nederlandseh gezant tp Moskou zal wor
den benoemd, meldt het Nederl. Corresponden
tiebureau, dat de regeering zich met deze aan
gelegenheid nog niet heeft bezig gehouden.
Schrille tegenstelling.
„Het Vaderland" wijst er op, dat de beza
digde rede van den heer Wibaut in de Eerste
Kamer een strille tegenstelling vormt met wat de
goegemeente in woord en druk dagelijks aan
sociaal-democratische propaganda te slikken
krijgt
„Wat ons vooral in de rede van den heer
Wibaut trof was het vooropzetten van de groote
moeilijkheid, waarvoor Colijn bij zijne taak
staat, de groote zorg om ieder scherp woord te
vermijden. Reeds daarom zou het goed zijn, als
de S.D.A.P. een afdruk daarvan aan al hare leden
deed toekomen ze zouden dan zichzelven kun
nen afvragen achter wie ze willen gaan staan,
achter Wibaut of achter de diverse schrijvers en
teekenaars van de vuiligheden in „Het Volk" en
in „De Notenkraker". Waarin Colijn, tranchons
le mot, stelselmatig is voorgesteld als een
gewetenlooze schurk, die het bezuinigingsmes
voor zijn pleizier hanteerde en nog behagen
schiep in de smartkreten van de geopereerden,
en zijne collega's als de zwakkelingen, die te
gen hun wil den sterken man maar lieten be
gaan. Misschien kan hier ook de vraag gesteld
worden of op den heer Wibaut, en hetzelfde
geldt natuurlijk voor Vliegen, Albarda van
den Tempel, Drees en zoovele anderen, niet
de plicht rust om aan deze voor de S.D.A.P-
beschamende propaganda een eind te maken,
die trouwens in dezen tijd nu er bezuinigd
moet worden, lang niet zonder gevaar is."
Trairfueg-exploitafic in Limburg.
Ingediend is een wetsontwerp tot toekenning
van een voorschot van f 3.000.000 uit 's Rijks
schatkist ten behoeve van den aanleg en het in
exploitatie brengen van een net van tramwegen
in de provincie Limburg.
Salarieering P.T.T.-personeel.
Te 's-Gravenhage zijn gister de besturen der
samenwerkende postale organisaties bijeenge
komen, ter bespreking van de gezamenlijk te
voeren actie ten aanzien van de wijzigingsvoor
stellen in de salarieering van het P.T.T.-perso
neel.
Besloten werd een audiëntie aan te vrage'nbij
de regeering, in verband met dc bijzondere
positie waarin het P.T.T.-personeel zal worden
geplaatst.
Voorloopige overeenstemming werd bereikt
en in de resp. hoofdbesturen zullen definitieve
voorstellen worden besproken, welker uitwerking-
op een vervolg-vergadering aan de orde zal wor
den gesteld.
De nieuwe directeur van den Postcheque-
en girodienst.
Tot directeur van den postchéque- en giro
dienst zal, naar wij vernemen, worden benoemd
de heer J. Lazonder, thans directeur van het
postkantoor te Rotterdam. De heer Lazonder
zal Maandag 5 Mei zijn nieuwen werkkring aan
vaarden. Dezer dagen is het koninklijk besluit
van zijn benoeming te wachten.
De heer Lazonder is geboren 25 October 1870.
De heer Lazonder wordt door wie in nauwere
aanraking met hem kwamen geschetst als een
man van gezag, van wien kracht en leiding uit
gaat.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Kcrkconccrt „Orpheus."
Voor geheel bezette Groote Kerk heeft „Or
pheus" gisteravond haar jaarlijksch kerkcon-
cert gegeven, waarvan 't program traditie
getrouw voor de eene helft was samengesteld
uit zangnummers en voor de andere helft uit
orgel-solo-nummers, voorgedragen door „Or
pheus" directeur, den heer Paul v. d. Putten.
Met grooter trots, dan ooit te voren, kan 't
mannenkoor en z'n directeur-organist op den
avond van gister terugzien, want nog nimmer
gaven ze een kerkconcert zóó „in vorm", als
dit gister 't geval was. 't Publiek was dan ook
zeer voldaan en opgetogen, zooals men na afloop
wel allerduidelijkst heeft kunnen merken.
Vanaf 't laatste zangtournooi, in Nov. in
Amsterdam, schijnt voor „Orpheus" de victorie
te zijn begonnen 't vocht zich toen vrij uit de
benepen, vervelende positie der middelmatig
heid en plaatste zich op een hooger niveau, dat
reikt naar mindere of grootere volmaaktheid.
Ook 't concert van gister stond gelukkig op hoo
ger dan middelmatig peil, waarmee „Orpheus"
heeft bewezen, da* 't op den ingeslagen goeden
weg wil voortgaan.
't Beste werd 't eerste nummer van het pro
gram gezongen „De dag des Oordeels", van den
onlangs te vroeg ontslapen componist A. B. H.
Verhey, dat dan ook tot diens nagedachtenis
werd uitgevoerd. Prachtig was hierin de geheele
voordracht en de rijke variatie der piano- en
forto-gedeelten. Alleen dunkten ons enkele
keerverzen, als „Wie zal genade vinden" door
de bassen in vergelijking tot de tenoren te forsch
verklankt en lieten de tenoren in de slotverzen
eenige neiging tot detoneeren blijken.
't Zware werk „Media Vita" van Max Bruch
met de schitterende, smacht end-verlangende
passages „Heiliger Gott, starker Gott" hoorden
we eveneens lang niet kwaad vertolken, maar
deze compositie zou 't o.i. bij een herhaling toch
nog wel beter kunnen doen. 't Is ook inderdaad
geen nummer, dat billijkt, dat reeds bij een eerste
uitvoering ervan alle moeilijkheden overwonnen
zijn.
Een groote durf van „Orpheus" kan 't ge
noemd worden, dat 't koor 't gewaagd heeft
Vittoria's „Tenebrae factae sunt", een nummer
van het repertoire der Sixtijnsche Kapel, op
z'n program te plaatsen. En toch is die durf niet,
te trotsch gebleken, daar 't rijke koorwerk
alleszins verdienstelijk ten gehoore werd ge
bracht. 't Zingen van de regels „Deus meus, ut
quid me dereliquisti" en „Et inclinato capite
emisit, spiritum" was zelfs boven allen lof ver
heven. Ook dc twee nog niet genoemde nummers
„Vertrouwen" van Fr. Abt en Jehovah" van
A. F. Wouters, konden den toets van vrij scherpe
critiek wel doorstaan.
Wat de heer v. d. Putten, die tevens telkens
zijn koor moest dirigeeren, op 't orgel heeft
gepresteerd, heeft z'n goeden naam in deze
schoone kunst zeker niet weinig bevestigd. Hij
toonde zich ook nu weer in alle werken een eerste,
zeer kunstzinnige kracht, die voor geen enkel
genre van orgel-werk behoeft terug te schrikken.
We hoorden hem in de Passacaglia van Bach,
't allegro con brio uit Mailly's Sonate op. 1,
Marche Funèbre van Tschaikowsky, César
Franck's Cantabile in si maj., E. Johnston's
Evening song en A. Silver's Jubilate Deo en
hierbij was de organist bijna steeds in staat ons
me* zijn rijk varie. rend en prachtig geregistreerd
spel te boeien en te verblijden. Glanspunten wa
ren de Passacaglia, 't Cantabile en de Evening
song vooral 't laatste was om de telkens zich
in schooner, rijker kleed herhalende melodie
een juweeltje. Als eenige opmerking zouden we
willen doen gelden, dat ons in de Marche
Funèbre, welke evenals bovengenoemd koor
nummer, in memoriam A. B. H. Verhey werd
gespeeld, in 't middengedeelte 't muzikaal ver
band eenigszins verdwenen leek, maar overigens
liet ook de verklanking van dit gedachtenis-
werk niets te wenschen over.
„Orpheus" en z'n eminente directeur kunnen,
gelijk reeds gezegd, met trots aan dit kerk
concert terugdenken.
Aanbesteding.
Gistermiddag werd door de Bouwvereeniging
^Volkshuisvesting" in het Verkooplokaal aan
de Lange Haven aanbesteed het bouwen van 56
woningen en 1 waterstokerij aan de Watt-Watt
dwarsstraat en Stephensonstraat in Oud-Mathe-
nesse.
Ingekomen waren 6 biljetten.
De inschrijving was tweeledig A. Met de
verplichting de werklieden te betrekken via de
Arbeidsbeurs, en B. zonder die verplichting.
Van Ommeren en de Groot, Rotterdam
A173.000.Slavenburg dc Scheurkogel,
Schiedam A. 163.185.J. Kornaat te Vlaai-
dingen A 161.000.—B. 159.000.—
Arbeiders Coöperatie voor het uitvoeren van
Bouwwerken Rotterdam B. 161.250.J.
Kooien te. Schiedam A. 154.444.C. C. van
Duren te Rotterdam, A. 152.000.B.
152.000.—.
Waarschuwing.
De commissaris van politie waarschuwt tegen
twee personen, die zeggen te werken voor de
Inwendige wending en tractaatverspreiding en
daarvoor gelden verzamelen. Deze personen zijn
genaamd F. B. Kooyman en W. Kremer de
eerste noemt zich predikant, de tweede zendeling.
Gebleken is dat de ingezamelde gelden in hoofd
zaak ten eigen bate worden aangewend.
Stedelijk Museum.
Gedurende de maand Mei en wel, iederen Za
terdag van 2tot5uur, zal in de „Burgemeesters
kamer" van het stedelijk museum een tentoon
stelling worden gehouden van platen en repro
ducties met gezichten in en op Schiedam voor
1800.
Op een en ander hopen we binnenkort nog
eens terug te komen.
Tragisch.
Toen gistermorgen een jong paar in het huwe
lijk werd verbonden, werd de moeder van de
bruid, mej. Zw., tijdens de plechtigheid in de
trouwzaal door een beroerte getroffen.
Nadat een dokter ontboden was, werd de
getroffene per brancard naar haar woning ver
voerd, waar zij hedenmorgen overleden is.
Nieuwe slagerij.
Het pand aan de Hoogstraat 3, waar lang een
tapperij in ondergebracht was, is geheel ver
bouwd de heer P. Slieker, nu gevestigd Lange
Haven 8, heeft het laten inrichten voor een sla
gerij, die aan de eischen des tijds en de slagerij-
wet geheel voldoet.
De winkel is voorzien van een prima koelcel,
verplaatstbare toonbank en etalage,en een prach-
tige inventaris.
De muren zijn bedekt met fraaie wit-gcglaasde
tegels, zoo ook de toonbank en de etalage een
frissche terrazzovloer sluit zich bij het keurige
geheel vervolmakend aan, zoodat hier werkelijk
iets moois en degelijks verkregen is.
Met de uitvoering heeft zich belast de heer
J. Veldhqven, een specialiteit op dit gebied,ter
wijl het marmerwerk is aangebracht door J. C.
Breve en het schilderswerk werd verzorgd dooi
de firma Rovers.
Hedenavond wordt de zaak geopend.
De gister te Delft gehouden
gewone jaarlijksche algemeene vergadering van
aandeelhouders der N.V. Van Deventer's Glas
fabrieken SchiedamDelft, heeft de balans en
de winst- en verliesrekening goedgekeurd. Het
dividend over het afgeloopen boekjaar bedraagt
nihil (als v.j.)
De heer C. van Lede werd als commissaris her
kozen. In de plaats van den heer J. C. van De
venter, die bericht van ontslagneming had inge
zonden, werd gekozen de heer A. M. F. van De
venter.
Gistermiddag 5 uur, kwam de
koetsier van den zuivelhandelaar v. Noort te
Delfshaven, met zijn paard-besp&nnen wagen
op den Singel nabij de Emmastraat, doordat hij
links reed, in aanrijding met een auto van den
heer Pereboom. Het paard dat een snijwonde
bekwam, steigerde en trof hierdoor de autolan
taarn, die vernield werd overigens hadden er
geen ongelukken plaats.
OphetOverschieschepleink wa m
gisternamiddag een vrachtauto van Hoek's
zuurstof- en machinefabriek in botsing met een
vrachtwagen van de firma Groenendaal.
Van dezen laatsen wagen werd het voorste
gedeelte nogal tamelijk beschadigd zoodat verder
rijden onmogelijk bleek en de goederen overge
laden moesten worden.
Lijst van onbestelbare brieven
en briefkaarten, van welke de afzenders onbe
kend zijn.
Terugontvangen in de 2e helft dermaandApril
Brieven binnenland. D. Y. Alta,
Rotterdam L. Bras, Leliestraat 6 Comm. v.
Politie, Rheden; Niemeyer, Groningen Rotter.
Voetbalbond, Rotterdam Ver. Zeepfabrieken,
Zwijndrecht.
Briefkaarten binnenland: E.
Kamp, den Haag M. v. Solt, Rotterdam B.
Timmerman, Amsterdam Liza v. Veen, Oran
jelaan 2 N. Verbiest, Rotterdam.
Drie briefkaarten zonder adres.
Gemengd Nieuws.
Brand. Gisternacht woedde te Schijndel
een felle brand, welke ontstaan was in de hof
stede van J. van Rijzingen, aan den Bosschen
weg. De bewoners, die ter ruste lagen, konden
met moeite gered worden. Veel vee kwam in de
vlammen om, alsmede de geheelen inboedel,
terwijl de boerderij geheel afbrandde.
Een uur later stond ook de boerderij van
A. Verhagen in lichte laaie, welke hofstede
een 500 tal Meters van de afgebrandde hoeve
verwijderd ligt. Ook hier kostte heel veel moeite
