heer Rengelink op 'n de vorige week gehouden
meeting, waarin hij betoogde, dat er z.i. bij de
fabrikanten nog heel wat te bereiken is, heeft
de commissie ad hoe uit de Fabrikantenvereni
gingen in Tubantia medegedeeld, dat, wat er
ook gebeure, de fabrikanten niet verder zullen
gaan dan het voorstel-van IJsselsteyn.
Luchtverkeer.
Naar de Kon. Luchtvaart maatschappij mee
deelt neemt het gebruik, dat van de bestaande
luchtverbindingen wordt gemaakt, thans aller-
wege zoozeer toe, dat de luchtvaartmaatschappij
en het vervoer niet meer aan kunnen. Zooals
bekend is, onderhoudt de Kon. Luchtvaart
maatschappij dagelijksche diensten op Londen,
Parijs, Hamburg en Kopenhagen. De toeloop
van passagiers is in den laatsten tijd zoo buiten
gewoon toegenomen, dat zij zelfs door haar dien
sten op alle lijnen te verdubbelen nog niet aan de
aanvraag zou kunnen voldoen. Zij heeft haar
gelicele materieel in de vaart moeten brengen
en moet nog dagelijlt s velen teleurstellen.
Consulaten.
Te Rotterdam, aan de Zuidblaak No. 84, is
geopend een Consulaat Generaal van C.echo-
slovakije voor de Provincies Zuid-Holland,
Zeeland, Noord-Brabant en Limburg. Het kan
toor is geopend van 10 tot 1 uur.
Visa voor Nederlanders worden als volgt
verstrekt Doorreis-visa gratis, visa voor een
oponthoud van 3 maanden en geldig voor meer
dere reizen 6.(plus 0.30 indien per post
aangevraagd).
Cechoslovakije is bekend om zijn beroemde
badplaatsen voor water- en luebtkuren, en
wintersport-plaatsen. Bovendien is Cechoslo
vakije een zeer ontwikkelde industrie-staat.
Op zijn grondgebied bevindt zich ongeveer 75
tot 80 der vroegere Oostenrijksch-Hongaarsche
industrie. Door de stabiliteit van de Cecho-
sloVaksche Kroon is zijne industrie in staat op
de wereldmarkt de concurreeren.
Voor alle inlichtingen wende men zich per
soonlijk of schriftelijk tot het Consulaat Generaal
hetwelk steeds bereid is zijne bemiddeling te
verleenen voor het aanknoopen van relaties
met Cechoslovakije.
De Bilthovensche spionnagezaak.
Minister Ruys de Beerenbrouck heeft mede
namens Minister Heemskerk op de vragen van
den heer Kleerekoper betreffende het optreden
der Utrechtsche politie in Bilthoven, nog ge
antwoord
Het bedoelde optreden van de politie van
Utrecht te Bilthoven betrof het nasporen van
strafbare feiten, die binnen de gemeente Utrecht
bij voortduring zijn gepleegd of beraamd, en
het inwinnen van inlichtingen te dier zake te
Bilthoven, gemeente de Bilt. De politie-ambte-
naren van Utre'-ht, met het onderzoek te Bilt
hoven belast, handelden bij dat onderzoek in
hun kwalifeF van onbezoldigd rijksveldwachter,
en waren daartoe derhalve bevoegd. Van geen
andere inlichtingen is gebruik gemaakt, dan
bij het opsporen van strafbare feiten herhaal
delijk plegen verstrekt te worden. Van spion-
nage of iets dergelijks is overigens geen sprake
geweest, terwijl de politie op geen enkele wijze
is betrokken geweest bij het verduisteren van
gelden.
Het ontwapeningsvraagstuk.
Het Genootschap voor Zedelijke Volkspolitiek
en de Vereeniging voor Volkenbond en Vrede
hebben indertijd een gemengde oommissie samen
gesteld ter bestudeering van het ontwapenings-
vraagstuk. Het tapport dezer commissie is thans
in brochurevorm verschenen.
De commissie is in meerderheid gekomen tot
de volgende conclusies
De gevaren die Nederland en zijn overzeesohe
gebieden in afzienbaren tijd bedreigen, zijn
betrekkelijk gering te achten, zoowel die van
eén directen vijandigen aanval uit annexionisti-
sche oogmerken, als die van neutraliteits-
schenüing bij een eventueelen oorlog tusschen
andere mogendheden.
In geval van een, aanval zou militair verzet
voor ons volslagen nutteloos moeten worden
genoemd, daar wij noch met onze huidige weer
middelen, noch met die, welke zouden worden
verkregen bij een zoo groot mogelijke financieele
inspanning, een weerstand van eenige beteekenis
zouden kunnen bieden.
Het wordt ten zeerste onwaarschijnlijk ge
acht, dat in de toekomst een krachtige preven
tieve werking zou kunnen uitgaan van het
hebben van een weermacht.
Het hebben van een weermacht verhoogt
de gevaren, waaraan wij blootstaan, daar het
de internationale rechtsgedacbte verzwakt in
geval van een oorlog kan het gebruik van een
weermacht slechts leiden tot aanzienlijke ver
meerdering van de vernieling en verdere mate-
rieele en zedelijke schade die een vijandelijke
inval met zich brengt.
In de tegenwoordige omstandigheden kan
het onderhouden en gebruiken van een weer
macht zoowel van zedelijk als van practisch
standpunt uit alleen gerechtvaardigd heeten,
wanneer zij deel uitmaakt van een politiemacht
in het kader van den Volkenbond en ook overi
gens staat onder het oppergezag van een su
pranationaal objectief orgaan, behalve voor
zoover betreft het gebruik er van ter hand
having van de binnenlandsche orde.
Zoolang de invloed der Volkenbondsgedachte
nog ontoereikend is, behóórt onze regeering er
naar te streven met haar naburige staten trac-
taten te sluiten, waarbij men zich verbindt tegen
elkander om welke reden dan ook nimmer de
wapens te zullen gebruiken, en verder geen
gelegenheid ongebruikt te laten, om, liefst in
samenwerking met andere kleine staten, werk
zaam te zijn tot versterking Van het gezag Van
den Volkenbond.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Het encyeliekfeest.
Oudergewoonte heeft de afdeeling Schiedam
van den N. R. K. Volksbond de herdenking der
uitvaardiging van den Pauselijken zendbrief
,,Rerum Novarum" op passende wijze gevierd.
Begonnen zooals dit betaamt met een een alge-
meene H. Communie in de verschillende kerken
en een H. Mis in de H. Hart-parochie, werden
de feestelijkheden in den Volksbond gister
avond voortgezet.
De groote zaal zag er door de mooie vaandels
van de onder-a fdeelingen fleurig uit en „Sint
Ambrosius" liet al dadelijk zijn vroolijke tonen
weerschallen. De voorzitter, de heer Mouwens
wees in zijn openingswoord op de beteekenis
van „Rerum Novarum" en drong er op aan dat
de Pauselijke woorden niet alleen geprezen
maar ook toegepast moeten worden.
Spr. was vol lof over de groote deelname
aan de algemeene H. Communie en bracht dit
in verband met het Eucharistisch Congres, wat
eerstdaags gehouden wordt in de hoofdstad des
lands.
Na in een hartig woordje de propaganda voor
de eigen pers aanbevolen te hebben, drukte spr.
zijn leedwezen er over uit, dat hij rond de vaan
dels niet meer menschen zag die er eigenlijk bij
hoorden en eindigde zijn toespraak met een op
wekking om ieder naar vermogen bij te dragen
aan de bloemenhulde voor het H. Hartbeeld in
het Stadion.
Toen ,,St. Ambrosius" zich nog eens had doen
booren was het woord aan den feestredenaar van
den avond, den eerw. pater v.d. Burg, die zooals
hij in zijn inleiding mededeelde, het maatschap
pelijk vraagstuk van geestelijk en ethisch stand
punt zou beschouwen en toelichten.
Na een aanhaling van het pittige woord van
Louis Veuillot, dat God alleen op dit vraagstuk
een antwoord kan geven, wijst spr. op het heerlij
ke voorbeeld van Christus, die de armoede vrij
willig verkoos en heiligde, zijn medelijden met de
schare met woord en daad toonde, weldoende
rondging, maar bovenal de werkers en zwoegers
prees en zalig sprak en van het geheele boek zijns
levens een verheerlijking van den arbeid maakte.
Achtereenvolgens behandelt spr. dan het libera
lisme, dat de maatschappelijke orde in verwar
ring bracht door zijn onchristelijke zelfzucht, en
het socialisme, dat met geweld zich de macht toe
eigenen wilde en niet de liefde maar de haat pre
dikte. Hoog boven dit gewroet rijst de figuur van
den grooten Paus Leo XIII, die het onrecht om
zich heen zag, als 't ware bij ingeving voelde wel
ken nood de massa leed en zijn magistrale ency
cliek uitvaardigde.
In het vervolg van zijn rede, schetst spr. uit
voerig de godsdienstloosheid en stofvergoding
van het liberalisme en socialisme, en hun ver
woeden strijd tegen het christendom en zede
lijke orde.
Met vele citaten bewijst spr. dan, hoe vooral
de socialisten de godsdienst haten en het chris
tendom vervolgen op alle mogelijke manieren
en ook op ander gebied, om de massa te vangen,
voor niets terugdeinzen en inplaats van broeder
schap te betrachten, elkander zelfs belagen en
al twistend in allerlei groepjes uiteenvallen. Het
zwaartepunt van het liberalisme schoof langza
merhand naar het kapitaal de rede was de
hoogste autoriteit, daarom moest God en zijn
liefde-wet uit dat stelsel verdwijnen. Zoodoende
vond het socialisme echter gretig ingang, maar
wijl ook dit stelsel op dezelfde verkeerde grond
slagen als het liberalisme rustte, was voor de
maatschappij daar geen heil van te verwachten.
Gelukkig voor de wereld was er ook toen een
barmhartige Samaritaan niemand minder dan
Christus Stedehouder strekte zijn hand ter be
scherming uit naar de zwakken en verdrukteh.
Hij vereenigde hen allen en gaf hen toen als
grondwet, de roemrijke encycliek waarin naast
een scherpe aanwijzing van de kwalen des tijds
tevens de geneesmiddelen worden opgenoemd
en de werkgevers zoowel als de arbeiders zonder
dubbelzinnigheid op hun verplichtingen en rechten
werden gewezen, alles in den geest van de God
delijke liefde en in overeenstemming met Leo's
wapenspreuk „Alles herstellen in Christus".
Öok de vrouwen en kinderen waren niet
vergeten voor allen stippelde de zorgzame Va
der de lijnen uit, waarlangs opgetrokken moest
worden, om voor Kerk, gemeenschap en huisge
zin den slag te winnen.
Een lied van dank is opgestegen uit de rijen
der arbeiders, zoowel als uit de gelederen van
hen, die van goeden wille waren.
In een schitterende peroratie, riep spr. allen
op, zich te vereenigen en niet te luisteren naar
de stem van den verleider, maar te betrouwen
op de beproefde leiding der Kerk en vooral
steun te zoeken bij ons aller Koning, den Christus
Eucharisticus.
Toen het applaus verklonken was, betrad kap.
Paulussen het spreekgestoelte om den spreker
zijn hartelijken dank te betuigen, voor zijn
heerlijke rede, en tevens om allen nog eens aan
te sporen in gemeenschappelijke samenwerking
het gestelde doel te bereiken en door een waardige
levenswijze de stille predikers te zijn van het
Christendom.
Als een bijzondere verrassing zong daarna de
mannenzangvereeniging St. Cecilia" de twee
concours-nummers „Christus stervende" van
Andriessen en „Exaudi Deus" van Kools.
Onder leiding van Jaap Vranken ontwikkelt
de vereeniging zich op verheugende wijze. De
saamhoorigheid wordt steeds beter evenals
het klankgehalte van koor en partijen. Met veel
toewijding en 'n zuivere aanvoeling van het ge
zongene, werden de twee nummers ten gehoore
gebracht, zoodat een welverdiend applaus het
deel der zangers werd. Nadat de voorzitter eenige
woorden van dank, zoowel tot zangers als tot
muzikanten had gericht, gaf „Sint Ambrosius"
nog een toegiftje en behoorde de Encycliek-her
denkingsdag alweer tot het verleden.
Schiedamsch volksbadhuis.
Jaarverslag over 192 3.
Moest reeds in het jaarverslag over 1922 mel
ding gemaakt worden van een sterke afname van
het aantal bezoekers van het Badhuis, in 1923 is
de toestand er zeker niet beter op geworden. Nog
steeds heerschte er werkeloosheid en algemeene
malaise, wat ten gevolge had, dat het aantal
baden bleef afnemen. Vooral in de maand Augus
tus was 't bijzonder stil.
Het totaal aantal baden bedroeg 22.629 ter
wijl in 1922 26.112 baden werden genomen.
In den loop van het jaar werden de prijzen der
kuipbaden verlaagd, n.l. die der le klasse van 75
cent tot 60 cent en der 2e klasse van 60 tot 40
cent.
Mej. Elzevier-Dom zag zich om gezondheids
redenen genoodzaakt als bestuurslid te be
danken. Er mag hier zeker nog wel eens ge
wezen worden op het vele, dat juffr. Elzevier Dom
in haar functie van penningmeesteresse-secreta-
■resse voor de vereeniging gedaan heeft. In haar
plaats werd gekozen mevr. H. C. Lomars-Körte-
weg, die de benoeming aannam.
De onderhoudskosten waren, evenals het vori
ge jaar, niet bijzonder hoog. Maar toch is 't wel te
begrijpen, gezien de afname van het aantal ba
den, dat de winst- en verliesrekening sluit met
een nadeelig saldo, n.l. van 1223.49. Gelukkig
heeft de gemeente zich ook dit jaar weer bereid
verklaard het tekort op de exploitatie door een
buitengewone subsidie te dekken.
Het personeel verrichtte als altijd zijn werk
tot volle tevredenheid van het bestuur.
Het bestuur eindigt dit jaarverslag, met den
wensch, dat het jaar 1924 voor het Badhuis een
gunstiger verloop mag hebben dan 1923.
Luxor.
Luxor's programma zet in met een kalme
fijn getinte natuuropname uit het zoo mooie
Zuid-Frankrijk. Een wetenschappelijke film volgt
nml. de lettergieterij. Een interessant kijkjewordt
ons hier gegund in de fabricatie van letters ge
bruikt in de drukkerij-industrie.
Na een leutige klucht in 2 acten, volgt het
slot en de ontknooping van „de verborgenheden
van Parijs". Hiermede is deze ingewikkelde en
spannende film ten einde.
Voor de bezoekers is een kostbare reclame be
dacht een ieder heeft kans op een gouden hor
loge, iedere avond wordt er een gegeven.
Wie dus naast mooie films, een gouden horlo
ge niet versmaadt, bezoeke deze week Luxor.
Verlate winkelsluiting.
Zooals uit het officieele gedeelte van ons blad
blijkt, is het geoorloofd op den dag voorafgaande
aan den Hemelvaartsdag de winkels voor het
publiek geopend te houden tot 's avonds 11 uur.
Radio-lezing.
Aan hen die in 't bezit zijn van een radio
ontvangtoestel, deelen wij mede, dat hedenavond
9 uur, vanwege de N.V. Vereenigde Zeepfabrieken
te Zwijndrecht, de heer Deys een interessante
lezing per radio-, over de Hermit-soap zal houden.
Op haar.daartoe gedaan ver-
zoek is aan mej. M. Bijl door B. en W. met in
gang van 1 Juli a.s. eervol ontslag verleend als
klerk 1ste klasse ter gemeente-secretarie afd.
Alg. Zaken.
Hedennacht is er voor de twee
de maal een ongewenscht bezoek gebracht
aan t tuinhuisje van den heer V. in 't Sterre-
bosch. Verscheidene huishoudelijke voorwerpen
zijn gestolen zelfs het karpet hebben de dieven
meegenomen,
Bij de Zaterdag j.l. vanwege de
vereeniging van leeraren in stenografie Groote
te s-Gravenhage gehouden examens, slaagden
voor kantoorstenograaf (130 lettergrepen) de
heeren A. de Bruyn en A. Korpel van hier, bei
den met lof, en leerlingen der Schiedamsche Ber
litz school, Lange Nieuwstraat 105.
UIT ROTTERDAM.
De toestand bij de R.E.T.M.
Alhier is zooals werd meegedeeld een conferen
tie gehouden tusschen hoofdbesturen der werk
nemers en de directie der R.E.T.M. De directie
had aan de hoofdbestuurders een ontwerp-
loonregeling voorgelegd welke o.a. bevatte ver
laging van de tegenwoordige loonen met een
minimum van 10 pCt. voor de hoogbezoldigde
ambtenaren en van 30 pCt. voor de laagbetaal
den bij het Tramweg-personeel. Alle organisaties
noemde deze regeling onaannemelijk en geen
grondslag voor verdere besprekingen. De ont-
werp-loonregeling bevatte tevens wijzigingen in
de periodieke verhoogingen en hergroepeeringen.
Bovendien had de directie voorgesteld circa
100 leden van het personeel te ontslaan. Inzake
dit ontslag verklaarde ze zich na uitvoerige be
sprekingen bereid aan verschillende wenschen
der organisaties tegemoet te komen.
Het hoofdbestuur van de Nede. Vereen, deelde
na het onderhoud mee dat indien de dirctie haar
loonsverlagingsvoorstellen wil doorvoeren dit
onvermijdelijk tot een ernstig conflict aanleiding
zou kunnen geven.
Een water-ballet.
Gister zou hier op het Schuttersveld de aan
gekondigde betooging plaats hebben voor mede
zeggingschap en bedrijfsorganisatie, weke door
het Nederlandsch Verbond van (Vakvereenigin-
gen, de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij
in Nederland, de Federatie Rotterdam der S.D.
A.P. en de Rotterdamsche Bestuurdersbond
georganiseerd was.
De hevige regen was oorzaak, dat van een
openluchtmeeting geen sprake kon zijn. Tegen
het openingsuur waren pl.m. 1500 menschen op
het Schuttersveld. De voorzitter van den R.B.
B„ de heer A. A. Lührs, deelde mede, dat de
meeting niet door zou gaan, waarna men onder
stortregen huiswaarts keerde.
Gemengd Nieuws.
Vergiftiging. De schipper van het in
de Koningshaven te Rotterdam liggende lichter-
schip Willem van Driel 64, G. van Teeffelen ge
naamd, voelde zich Zaterdagmorgen onwel.
Zijn ongesteldheid ging met duizeligheid en
brakingen gepaard. Later op den dag werd de
man weer beter en hij schonk er verder geen
aandacht meer aan. Des middags werden ech
ter ook zijn drie kinderen ziek, bij welke zich de
zelfde verschijnselen voordeden. Dr. Poot, wiens
hulp werd ingeroepen, constateerde, dat de
kinderen en ook de schipper vergiftigde gassen
hadden ingeademd.
Bij onderzoek bleek nu, dat zich in het ruim
van het schip, waar zich een groot aantal kis
ten met „terra solution" bevond, dampen
van kiezelsteenzuur hadden ontwikkeld. Waar
schijnlijk door den regen was de solution nat
geworden en op deze wijze waren de dampen
ontstaan.
De drie kinderen, de 172-jarige Geertruida,
de 3-jarige Johannes en de 5-jarige Cornelia,
werden onmiddellijk per auto van den genees
kundigen dienst naar het ziekenhuis vervoerd en
aldaar opgenomen.
Vannacht is het jongste kind aan de gevol
gen overleden. De toestand van de beide andere
kinderen is vrij ernstig.
Zeil-ongeluk. Gister hield een Belgische
jachtclub een wedstrijd van Saeftingen naar Ter-
neuzen, waaraan twintig jachten deelnamen. Bij
den hevigen storm brak van het tweetonsjacht
Flandria de mast, zoodat de kapitein, E. Corne-
lie, uit Antwerpen, met zoon en vriend aan boord
hulpeloos op de Westerschelde ronddreef. Zij
werden opgepikt door de provinciale stoomboot
Westerschelde, op reis van Hansweert naar
Terneuzen. De hoogaarts Philippine 57 heeft
het mastlooze jacht in Terneuzen binnen ge
sleept.
Smokkelaars. De kommiezen van den
post Veelerveen (Gron.) hebben vannacht drie
runderen van smokkelaars in beslag genomen.
Ongeveer 30 koeien zouden de grens overgaan.
Doordentre.in gedood. Gisteravond
ongeveer 7 uur, nadat trein nr. 55 de wachtpost
te Werum, gemeente Zwollerkerspel, was gepas
seerd, zag de vrouw van den baanwachter op de
lijn een zwaar verminkt lijk liggen. Uit ingewon
nen inlichtingen bleek, dat het was het lijk van
F. H., uit Leeuwarden, die onder geleide van
twee marechaussees op transport was gesteld
van Zwolle naar Leeuwarden. Deze man heeft
gebruik gemaakt van de retirade in den trein en
is, op welke wijze is niet bekend, tusschen de
wielen geraakt.
Gesnapt. Den laatsten tijd werden te
Leiden herhaaldelijk fietsen gestolen. De politie
is er thans in geslaagd, den dief, den 27-jarigen
J.W.J., lossen werkman te Leiden, te arresteeren,
nadat hijbijeen rijwielhandelaar een der gestolen
fietsen had verkocht. J. heeft reeds verschillende
vonnissen wegens diefstal achter den rug.
O n e e r 1 ij k. Eenige weken geled en is de
gehuwde Duitsche dienstbode A.L., vrouw van
H.P., geboren te Bebra, wegens oneerlijkheid
bij haar meesteres, de directrice van een kweek
school voor bewaarschoolonderhouderessen te
Leiden ontslagen. Bij haar vertrek heeft zij nog
kans gezien, verschillende zilveren voorwerpen en
eenig geld mee te nemen. Thans is zij te Hilver
sum gearresteerd, waar zij zich eveneens een
diefstal in dienstbetrekking heeft schuldig ge
maakt. Zij is naar Leiden overbebracht.
Geheime distilleerder ij. Rijks-
kommiezen en politie hebben eergister te Leiden
bij den kleermaker Van E., een distilleerketel
in beslag genomen en bij een opkooper aldaar
een in elkaar gedrukten distilleerketel, die even
eens heeft toebehoord aan Van E.
Ongelukken. Gisteravond heeft te Oegst-
geest bij het passeeren van een hoek van een
straat een aanrijding plaats gehad tusschen de
auto van den heer De K. uit Rijnsburg en den
motorrijder den heer D. uit Wassenaar. De heer
D. werd van zijn motor geslingerd en is met
ernstige verwondingen naar het St. Elisabeth-
gasthuis te Leiden overgebracht.
Nabij Reuver (L.) is een zekere K. op de
Spoorbaan bij een onbewaakten overweg door
een personentrein overreden en gedood.
Inbreker aangehouden. De rijks
politie te Oegstgeest geeft op heeterdaad be
trapt den 19-jarigen P.K. uit Leiden, terwijl hij
bezig was in te breken in een der lokalen van de
gemeentelijke zweminrichting. Het is gebleken,
dat hij degene is geweest, die te Leiden in ver
schillende huisjes van voetbal- en korfbalclubs
heeft ingebroken en ook de inbraak in de Casino
bioscoop te Leiden op zijn geweten heeft.
Overreden en gedood. Op de Oranje
Nassaumijn 4 te Heerlen is hedenmorgen de 16-
jarige J. de Weert, die op een kipkarretje stond,
daarvan afgegleden en er onder gekomen. De
ongelukkige werd dood opgenomen.