Het geslacht der Burgsas.
S3MGBLAD VOO/? SCHIEDAM V
^EUIILETON.
47ste Jaargang.
Vrijdag 26 September 1JI24.
No. 14058
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85 Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, pej week 20 cent, franco per
post /3.per kwartaal. Afzonderlijke nummeis 4 cent. Zaterdagavondnumnier
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
levenslange geheele invaliditeitf 200
f 15 bij verlies van eiken anderen vinger
is de macht der staten geheel afhankelijk van
den omvang hunner chemische industrie. Geen
wet of maatregel kan veranderen, dat die van
Nederland vergelijkenderwijze onbeduidend zal
blijven.
Tegen chemische oorlogsstoffen afweermid
delen in gereedheid Le hebben, Ier bescherming
tevens van de geheele burgerlijke bevolking en
van den veestapel, is onmogelijk.
De hulp van bondgenooten kan niet baten,
waar binnen enkele uren na het begin van den
oorlog geheele steden op afzichtelijke wijze
kunnen zijn uitgemoord.
Te meenen, dat een volk door het brengen
van menschenoffers toch in elk geval zijn natio
nale eer en aanzien verhoogt, is een militaristisch
leerstuk, dat slechts verwerpelijk kan heeten.
De voorstelling, dat bij weerloosheid de jonge
lingschap bij vreemde legers zal worden ingelijfd,
is een der vele verzinsels van militaristem dat
door de moderne geschiedenis wordt gelogen
straft.
Omgekeerd, neemt een klein land, zij het met
defensief oogmerk, aan de worsteling der fronsten
deel, dan juist zullen zijn zonen onder vreemd
opperbevel, ergens in de wereld ver weg wellicht
van den vaderlandschen bodem, hun leven heb
ben te offeren.
Bij de gewapende verdediging der neutraliteit
tegen „den eersten schender" bepaalt louter
toeval onze politieke plaats. Het kan ons on-
gewensehte bondgenooten opdringen, wier lot
ons meesleurt in algeheelen ondergang. Behoort
ons land ten slotte tot de overwinnende partij,
dan ontkomt het toch niet aan een loodzwaren
last van oorlogsschulden noch aan het gevaar
van in een koers van imperialisme en bewape
ning te worden meegetrokken.
Het moreele belang, onze neutraliteit te eer
biedigen is sedert den wereldoorlog nog ten
zeerste versterkt
eenerzijds doordat de volken geleerd hebben,
welk een onmetelijke zedelijke schade Duitsch-
land door de schending van België's neutraliteit
zich zelf heeft toegebracht
anderzijds doordat in het Handvest van den
Volkenbond de leden zich verbonden hebben
„de territoriale integriteit en de bestaande po
litieke onafhankelijkheid van alle leden van
den Bond te eerbiedigen."
Daarnevens hebben in 1922 de Vereenigde
Staten, Engeland, Frankrijk en Japan de ver
klaring afgelegd, dat zij vast besloten zijn, Neder-
land's rechten te eerbiedigen t.a.v. zijn Oost-
Indisch gebied.
Zoolang wij deze nieuwe beloften blijven
bejegenen naar het oude voorschrift „wan
trouwen alzoo en bewapenen," worden die
beloften door ons zelf ondermijnd. Met eigen
hand verminderen wij onze veiligheid.
Maar indien wij, in de plaats van een z.g.
„internationalen plicht tot bewapening"
wederom een verzinsel onzer militaristen
nadrukkelijk en door de daad stellen ons recht
om geëerbiedigd te worden, alleen dan ver
sterken wij een zedJijke wereldorde, versterken
wij het éénige, dat de volken beveiligen kan
de heerschappij van het vertrouwen, het recht
en de solidariteit.
Advertentiën: 15 regels f 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 nuial
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden be ekend.
Eratis-Ongevallenverzekering f 500 bij
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger;
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en nndere officicele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders \an Schiedam
hebben bij hun besluit van 25 September 1924
het verzoek van
lo. L. JANSSON om vergunning tot oprich
ting van een houtzagerij en groentensnijderij in
het pand Hoofdstraat 61a, kadaster sectie L.
no. 1422, met een electromotor van 4 P.K.,
drijvende een houtzaagmachinc en een groen-
tensnij ma chine
2o. de firmaW.IIASEKAMP Co. om vergun
ning tot uitbreiding van de stoombranderij en
gistpakkerij in bet pand Willemskade 2931
kadaster Sectie I.. no. 2270, met een stoomketel
van 142 M2. verwarmingsoppervlak, lei' vervan
ging van den bestaanden stoomketel van 80 M2.
verwarmingsoppvervlak, VERDAAGD aange
zien liet desbetreffend onderzoek nog niet is
geëindigd.
S c h i e d a m, 26 September 1924.
Binnenland.
Hel debat tusschen generaal Snijders
en Prof. Van Embden.
Naar aanleiding van het openbaar debat, dat
op 30 dezer in den Haagscben Dierentuin wordt
gehouden tusschen den gep. generaa C. J.
•Snijders en prof. dr. D. van Embden, over de
rede, door laatstgenoemde in de Eerste Kamer
gehouden en gepubliceerd onder den titel
Nationale ontwapening of volksverdelging, doet
men ons de volgende hoofdlijnen van het betoog
vaii prof. van Embden toekomen
Voor het hoofddoel der Vrijzinnig-Democraten
de vrije ontwikkeling der menschelijke persoon
lijkheid, is een vrij nationaal bestaan, is natio
nale zelfbeschikking te midden van de gemeen
schap der volken een onontbeerlijk goed.
De daarvoor vereischte machtsmiddelen be-
hooren slechts te zijn die van de politie en een
politieleger.
De vervanging van oorlogsmacht door politie
leger levert ten onzent terstond een bezuiniging
op van ten minste 50 a 60 millioen gulden per
jaar.
Door voorbereiding ter oorlog en eventueele
oorlogsactie wordt, althans voor een klein volk,
de nationale zelfstandigheid in onzen tijd niet
langer gediend, integendeel met den ondergang
bedreigd.
Reeds in de mechanische (artilleristische enz.)
krijgvoering zinken de hulpmiddelen van een
klein land, nagenoeg zonder grondstoffen en
met geringe geldmiddelen, in het niet tegenover
de machtsmiddelen der groote mogendheden.
Elk offer wordt door de onophoudelijk nieuwe
uitvindingen en uitgaven elders ook weer aan
stonds geneutraliseerd.
In den wedloop der bewapening zijn de volken,
strevend naar onafhankelijkheid, het speeltuig
det'ü wapen fabrikanten.
Een volgende oorlog echter zal, blijkens het
getuigenis van onwraakbare deskundigen, boven
al worden gevoerd met chemische middelen,
misschien zelfs met behulp van microben.
In dezen, uiterst wreedaardigen, gassenoorlog
43
Alle leden der familie omringden hun chef
bij deze plechtige gelegenheid. Sir Bear was
daar, wonderlijk klein tusschen zijn vier reus
achtige zonen, Miss Araminthe was in haar
donker toilet slechts een onduidelijke scha
duw. Jessy had door een dier fantastische
grillen, waarmede zij soms haar omgeving
verraste, zich gekleed als voor een begrafe
nis en droeg ook een bouciuet van immortel
len en klimopranken, alles volgens haar in
volkomen overeenstemming met dit feest.
De eerwaarde heer Glenman celebreerde met
die onverstoorbare kalmte, zooals alleen een
Engelsch geestelijke ze vertoont.
Dank zij de Engelsche wet hadden de Bur-
gau's geen enkel bezwaar gevonden. Zooals
voorzien was, had Clenman zich volkomen
gewillig getoond en vol respect, doch men
had van zijn beleefde gedienstigheid zoo wei
nig notitie genomen, dat hij er weinig plei-
zier van had en hij zijn beleefde voorkomend
heid slechts aan lord Burgau kon besteden.
Deze toonde weinig gevoeligheid daarvqor
Zijn geestestoestand scheen hem zelfs de
meest gewenschte houding te geven voor de
hij verlies van een hand, voet of oog f 201) bij dood f 200 bii verlies van een
De verzekering wordt gewaarborgd door de N. Moll.Algern. Verz.bank Schiedam
Onze staatsfinanciën.
Ook „De Standaard" waarschuwt nu in een
driestar tegen voorbarig optimisme:
Vergelijken wij het te dekken tekort met
een breede gracht, waarover Ier wille van ons
economisch behoud, de kloeke sprong moest
worden gedaan, dan constateert de Milliaenen-
rol, die hij heden te vervullen had.
Dit althans fluisterde Josiah zijn broeder
Malcolm in het oor om hem tot, bewondering
te bewegen voor dit model van een bruide
gom.
En Monica Monica hield, kalm en bleek
evenwel, getrouw haar woord. Hare blauwe
oogen, nu eens vurig, dan neergeslagen, had
den geen enkele maal den verwarden blik,
die een terugdeinzen van den wil of zijnzwak-
heid verried. Zij was fier en gelaten, gewillig
zonder geestdrift. Alleen, zij durfde niet te
bidden.
„Wie geeft deze vrouw -aan dezen man",
vroeg de eerwaarde lieer Glenman volgens
den Anglicaanschen ritus.
„Ik", antwoordde sir Bear, terwijl hij een
pas vooruit deed, zooals het gebruik voor
schreef.
„Ik eisch van u en ik bezweer u", sprak de
geestelijke, „zooals gij zult moeten verant
woorden op den vreeselijken dag des oordeels
wanneer de geheimen van alle harten zullen
worden geopenbaard, als iemand een reden
weet, die Verhindert, dat deze beiden wettig
worden vereenigd, deze op dit oogenblik te
openbarenof voor altijd te verzwijgen.
Want wees Verzekerd, dat degenen die anders
zijn vereenigd dan het woord Gods toelaat,
niet door God zijn vereenigd hun huwelijk is
niet wettig."
nota, als wij mogen blijven in de sfeer van deze
beeldspraak, dat wij kans hebben, er met aan
vaarding van de aanhangige wetten precies,
maar ook niet meer, over te zijn. Het volk
zegt zulks plastisch met de hakken over de
sloot.
In zoo'n positie moet men zorgen niet achter
over te vallen, want dan ligl men er beclemaal
in en is de sprong mislukt.
In zulke positie verkeeren wij thans. Er is
reden tot verheuging, dat de dekking aanwijs
baar is. Maar er is geen reden tot een lichtvaardig
Optimisme, alsof nu alle zorg weer kan gebannen.
Troonrede noch Millioenennota hebben zulk
lichtvaardig optimisme 'gewekt. Integendeel,
zij trachtten het te voorkomen, door op den
blijven den ernst van den toestand te wijzen.
Nu heeft men onze Regeering wel verweten,
dat zij in de dagen van schijnbloei, toen een ieder
meende, dat de gouden tijd voor goed was aan
gebroken, en een wonderlijk optimisme heel de
wereld vervulde, niet krachtig genoeg tegen
dien stroom is ingegaan, ja zich zelfs meer dan
goed was liet meesleepen.
Wonderlijk genoeg komen nu diezelfde cri
tici de Regeering zwartgalligheid verwijten en
zouden zij haar gaarne de middelen willen ont
houden, die zij voor verder herstel noodig acht.
De patiënt is slechts even over de crisis heen en
ligt nog erg verzwakt te bed. En aanstonds staan
er gereed die meenen, dat alle voorzichtigheid
niet meer noodig is en dat hij zelfs zware mar-
schen zou kunnen maken.
Tegen zulk een voorstelling en tegen zulk
een stemming kan men niet ernstig genoeg
waarschuwen. Wij hebben ook in ons land
leergeld genoeg betaald.
En ons volk moet de dingen zien, zooals zij
zijn.
Het ergste gevaar week. Maar de genezing
is nog verre.
En met groote voorzichtigheid en beleid moet
verder naar die genezing worden gestreefd.
De Nederlandsehe scheepsbomviwlustrie.
Uit Londen wordt aan de „Tel." geseind
Met betrekking tot. de order van .le Shell aan
de Nederlandsehe Scheepsbouwindustrie voor
den bouw van tankbooten, deelt, een mede
werker van de Times' mede, dat uit.een onder
zoek, in Nederland ingesteld rdoor de leiders
van Engelsche werven, die speciaal ingericht
zijn voor den bouw van tankschepen, gebleken
is, dat, de zooveel lagere inschrijvingsprijs van
de Hollandsche werven niet het gevolg is van
een betere outillage, maar voornamelijk van
het feit, dat de Nederlandsehe vakvereebigingen
niet. zulk een uiterst ver doorgevoerde indeeling
in verschillende soorten werklieden kennen als
de Engelsche, waardoor een Hollandsche ar
beider, die aan een werk bezig' is, dat niet voor
iedere bewerking aan een ander behóefl over te
dragen.
Ook de pogingen om den bouw van viei tank-
schepen voor de Anglo-Saxon in Engeland te
houden, zullen volgens het rapport geen succes
hebben. Zelfs bij een scherpe kostenberekening
en een kleinen toeslag voor vaste lasten is ei
niet de minste kans om met de Nederlandsehe
firma's te kunnen eoncurreercn.
R.K. Kamer-centrale Leiden.
De R.K. Kamer-Centrale Leiden heeft gis
teren bij stemming gekozen voor de voor
dracht. aan het bondsbestuur voor het adv i-
seerend college, prof. dr. II. W. Keesom, prof.
J. D. J. Aengenent en dr. A. G. A. Hoffman.
„Wilt gij deze vrouw voor uw wettige echt-
genoote
„Wilt gij dezen man tot uw wettigen echt
genoot
Daarop verklaarde hij aan Monica en Jean,
dat zij voor altijd vereenigd waren, in vreug
de en smart, in geluk en in ongeluk.
Jean had te juister tijd met werktuiglijke
stem geantwoord, doch volkomen duidelijk.
Monica, die even onbeweeglijk bleef als hij,
beschouwde misschien de woorden die men
over hem uitsprak, als de nietige formule
van een geloof, dat. het hare niet was. 01 be
schouwde zij deze verbintenissen in hun geheele
uitgestrektheid als geldig En Jean O, hij
dacht niets men had hem zoo goed afgericht,
dat hij bijna uit zich zelf den ring aan Monica's
vinger stak.
Plotseling sidderde en bewoog zich echter
iets in de lijdelijke houding van Monica, toen
men over haar den zegen van den waren God
inriep. Een vloed van tranen steeg haar
in de oogen en zij sloeg een angstigen blik
op Jean. En in de verwarring harer denk
beelden, door den ernst harer tranen heen,
meende zij twee oogen te zien, waarvan de
levendige blik zich op haar richtte.
Maar neen, zij zag niets, want, de tranen
verblindden haar. In de kleine sacristie van
de kapel werden de gehuwden en hun familie
uitgenoodigd de registers Le teekenen die de
Minister van Karnebeelf.
De- minister van Buitenlandsche Zaken is
uit Gerieve teruggekeerd en heeft heden zijn
ambtsbezigheden aan het departement her
vat.
Initiatiefvoorstel tot ontwapening.
Naar „Het Volk" meldt, heeft de soe.-dem.
Kamerfractie gistermiddag besloten, ter voort
zetting van de anti-oorlogsactie, een initiatief
voorstel tot ontwapening in te dienen.
Congres van katholiek poslpersoneel.
Te 's-Hertogenbosch is gisteren het zesde
bondsraadcongres van den Ned. R. K. Bond van
post-, telegraaf- en telefoonpersoneel St. Petrus
begonnen.
De gezant van den Paus.
Mgr. Cesar Orsenigo, pauselijk internuntius te
's-Gravenhage, is, naar „De Tijd" m.Jdt, met
verlof vertrokken. Gedurende zijn afwezigheid
worden de werkzaamheden aan de internuntia-
tuur waargenomen door den secretaris, mgr.
Kaldewev.
Do personeeisraad bij de
Nederlandsehe Spoorwegen.
De R. K. Bond van Spoor- en Tramweg
personeel St. Raphael heeft een adres gericht
aan de directie der Nederlandsehe Spoorwegen,
naar aanleiding van de door haar voorgestelde
samenstelling en werkwijze van den personeeis
raad.
Al kunnen de grondslagen voor de samen
stelling en de bevoegdheid van den in bet. leven
te roepen personeeisraad den bond niet geheel
bevredigen, toch acht hij daarin wel een basis
aanwezig om langzamerhand tot een meer be
vredigend overleg-instituut te komen.
Aannemende, dat. verwacht mag worden,
dat in de toekomst de personeeisraad een meer
beteekeneude taak zal krijgen, is hij bereid,
aan de totstandkoming van zoo'n raad mede
te werken.
Roerkolen naar Nederland.
Volgens de Deutsche Besgwerkztg. heelt,
dezer dagen tusschen de mijneigenaren van het
Roergebied een bespreking plaats gehad over
de regeling van den kolcnal'zet in Nederland.
Men kwam nog niet tot een resultaat, aangezien
verschillende vertegenwoordigers tot geen bin
dende verklaringen gemachtigd waren. Zou men
tot overeenstemming komen, dan zal de afzet
van Roerkolen in Nederland grootendeels door
bemiddeling van de .SLeenkolcnhandelsveree-
nigiiig plaats hebben.
Nederland en Griekenland.
De minister van buitenlandsche zaken maakt
hekend, dat de Grieksclu; regeering het met
Griekenland gesloten verdrag van handel en
scheepvaart van 22 Februari 18-13, alsmede de
additioneele overeenkomst van 18/30 Juni 1851,
heeft opgezegd. Bedoelde overeenkomsten zullen
ophouden van kracht te zijn op 10 December
1924.
Nationaal Middenstandscongres.
Nadat gisteren op het 21ste tweedaagsche
Nationaal Middenstandscongres te Amersfoort
van gedachten was gewisseld naar aanleiding
van een door den heer mr. A. C. Joseplius Jitta
uitgebrachte praeadvies in zake de Arbeidswet
kreeg de heer LIeringa het woord als vertegen
woordiger van den Minister van Arbeid Handel
echtheid van dit huwelijk zouden bewijzen.
Toen men de jonge vrouw de pen toereikte
en haar lady Monica noemde, aarzelde zij,
misschien wijl zij niet zeker wist, hoe zij heette
en welken naam zij moest schrijven. Zij zag echter
op de plaats, die men haar aanwees, den naam
van Jean de Burgau en toen herinnerde zij zicli
weer en toekende voor de eerste maal met haar
nieuwen naam.
Toen gingen allen heen, lord Jcan' erg strom
pelend met langzamer schreden, hopsve) hij
met een gebaar den steun had afgewezen,
dien men hem aanbood. Een onoverdekte gang,
door een balustrade afgescheiden, leidde van
de kapel naar het andere deel van het kasteel.
De zee belieerschte dezen doorgang.
Een krachtige
op die zich tegen de balustrade richtte
opende den stoet, Jean en Monica volgden hem
en achter hen de overigen.
ukwind joeg een berg water
Mo
nica strekte Verschrikt de hand uit naar. den
arm van Jean als om daar steun te zoeken. Hij
scheen er echter niets van te bemerken. Ofschoon
de breede schouders van Jean zich tusschen
haar en de golf bevonden, sloeg het water de
jonge vrouw in het gelaat. En deze bittere en
Onstuimige groet was de eerste die lady Monica,
markiezin de Burgau, ontving op den dag van
haar huwelijk.
VIII.
Het graafschap, dat het genoegen had gehad
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Bear
