DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
DITJES EN DATJES.
47sle Jaargang*
Zaterdag 27 September 1924
N®. 14059
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
AbonnemeD ten per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.— per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
G ra tis-ODgeyallen verzekering i 500 bij levenslange geheele invaliditeit12011 bij verlies van een hand. voel ol oog 1801) bii Jood 111)11 bi» verlies
dnun; IMafv«lWW,w.^p|y,| l»m anderen vlngcr.De verzekering wordt gewaarborgd door de NHoll Algem Verz, bank SchTedam
van een
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
Moderne waanzin.
Ju het „Vdl." schrijft v. d. B.
^Ve kennen den sportieven en den filmwaan
zin. De eerste demonstreert zich bovenal in de
bokssport. Zoo juist heb ik met groot genoegen
gelezen, dat de heer Dempsey, bloedneusproleet,
bereid is den heer Wills, van hetzelfde beroep,
drie weken een Nieuw-Yorksch gasthuis in te
slaan, mits hij minimum een millioen dollar
daarvoor kan incasseeren, niet meer, niet min
der
Een millioen dollar, voor vijf minuten sadis
tisch Vermaak.
Ik twijfel er geen moment aan, of meneer
Tex Richard, of C. B. Cochran zijn te vinden
voor een dergelijk festijn.
En trouwens, het is waar, de kunst moet
betaald worden alleen, als u en ik ergens in
een donker straatje elkaar zouden willen „ont
moeten" (zooals dat in de boks-terminologie
heet, alsjeblieft „ontmoeten") teneinde tanden
uit en oogen dicht te slaan zaten wc in een
minimum van tijd op het hoofdbureau van po
litie.
Overigens is het resultaat en het nut hetzelfde.
De filmwaanzin is niet zoo bloederig, doch
ook hevig.
Momenteel logeert in Engeland de heer Jackie
Coogan, filmacteur van professie.
Deze jongeman, zefs of zeven jaar oud is
officieel ontvangen, de burgemeester van South
ampton liet hem met zijn ambtsketen spelen en
duizenden flegmatieke Britten hebben hem geest
driftig toejejuicht. Hij is gekomen, vergezeld
Van zijn gouvernante, zijn ouders, die onge
twijfeld welvaren bij de exploitatie van dit
schaap, en zijn „secretaris." Lacht u De heeren
van de Engelsche pers, die altijd wèl beseffen
het nut van goede voorlichting van het publiek
nergens geniet men zoo van moorden en
echtscheidingen als in Engeland hebben
zich gehaast hem te ondervragen.
Of ie rijk was, en van marmelade hield, welke
maat schoenen ie droeg, hoe ie Londen vond
(o, hij is dol op Londen), wat ie van het Europa's
herstel dacht, en zoo Verder.
Voorwaar het nut van de pers is geenszins
luttel. En, het zal u zeker belang inboezemen,
's avonds leest hij Shakespeare, jawel, Hamlet,
u ziet hij is een absoluut intellectueel, geen ge
wone onontwikkelde Yank, waar wij zoo graag
mee spotten.
De menigte, die hem ontving, bestond voor
namelijk uit vrouwen, ik zal me wel wachten
hier een conclusie uit te trekken, want dan wordt
de Redactie overstroomd met ingezonden stuk
ken van „Ook een vrouw."
Intusschen is het Verschijnsel voor de sterke
sexe min of meer verheugend.
De heer Coogan laat zich alle huldigingen
kalm aanleunen, op de plechtigste momenten
Dat de pensioenraad soms bijzonder royaal,
kan zijn, "zelfs voor een dorpsschoolmeester,
bleek onlangs in een Friesche plattelandsge
meente. Het lijkt wel ongeloofelijk, maar toch
kan voor de waarheid worden ingestaan en bo
vendien staat het geval niet alleen.
Voor ongeveer 10 jaar werd in die bedoelde
gemeente het hoofd eener openbare lagere
school op pensioen gesteld wegens lichamelijke
ongeschiktheid. Een paar jaar daarna was hij
weer radicaal genezen en werd in dezelfde ge
meente alleen in een ander dorp weer
benoemd tot hoofd der openbare school. Op den
bepaalden datum kwam evenwel zijn mandaat
voor afbetaling van pensioen.
De man, die - normale hersens had meende
natuurlijk daarop niet meer recht te hebben,
doch even natuurlijk bleek de pensioen raad
van een ander gevoelen. Eens pensioen, blijft
pensioen, redeneerde die. En toen de 40 pet,
bijslag kwam, werd deze ook aan het fortuin
lijke schoolhoofd toegekend.
Behalve dat, beleefde de betrokkene de ver
hooging der onderwijzerssalarissen, zoodat deze
opvoeder der jeugd in een nest van een dorpje,
boven zijn .salaris van ruim 3000, nog altijd
zijn pensioen, plus 40 pCt. toeslag uitgekeerd
krijgt.
Een cadeautje waarop de man niet gerekend
had en dat 's rijks kas op duizenden guldens komt
te staan. De onderwijzer kon toch moeilijk weige
ren, nu de pensioenraad in zijn laatdunkendheid
beschikte, dat hij, ofschoon weer in dezelfde
functie en onder gunstiger omstandigheden
„recht" had op zijn pensioen. Het recht" moet
zijn loop hebben en het gepensionneerde in ac-
ticven dienst zijnden schoolhoofd strijkt sinds
acht jaar zonder gewetenswroeging 's rijks gul
dens op.
speelt hij met een gordijnkoord, vermoedelijk
als tegenwicht voor Shakespeare.
Overigens verdient de jongeling, die van mar
melade houdt en Hamlet leest, met al deze grap
penmakerij tweeduizend dollar in de week.
De heer Dempsey, sportman, vraagt een
millioen dollar voor vijf minuten bootwerkers-
gedoe op een podium.
Miss Helen Wills, tenniskampioene, die sneller
en harder en listiger en flinker tegen een bal slaat
dan een andere juffer krijgt van het dankbare
volk van Californië een nieuwe Cadillac
wat zij voor Californië deed.
„Ik ga naar een gekkenhuis," zei Scfooge in
Dickens „A Christmas Carol", waarmee hij
zijn geringe ingenomenheid met sommige maat
schappelijke toestanden demonstreerde hij zou
het, en met meer reden, nog kunnen zeggen, als
hij het genoegen had nog te leven.
voor
De Iegeroefeningen.
't Staat wel vast, dat de legeroefeningen
straks óf naar aanleiding van een interpellatie óf
bij de begrooting van Oorlog in de Tweede Kamer
besproken zullen worden.
Zoo lang we een leger hebben, zullen oefeningen
noodzakelijk zijn niemand zal dit betwisten.
Maar toch kan de vraag gesteld, of die manoeu
vres thans werkelijk noodzakelijk waren, nu
bezuiniging het wachtwoord is en heel de wereld
naar vredo dwingt, We hadden liever de kat eens
uit den boom gekeken.
Gegeven het feit, dat de autoriteiten er
anders over dachten, zijn Volgende beschou
wingen van het „Huisezin" van belang
Deze oefeningen brengen voor velen, die uit
hun gewonen werkkring worden gehaald, on
gerief mee.
En het slechte weer heeft er toe meege
werkt om het ongerief in ernstige mate te ver-
groot.en. Ook zullen er, tengevolge van de
tegenwerking door het weer, vergissingen en
fouten zijn begaan in een groote organisatie
en een moeilijke machinerie kan dit nu een
maal niet anders. r_
Dan komt dit er hij, dat de anti-oorlog-propa^
ganda in allerlei aard en vorm er toe bijdraagt,
een verkeerden geest onder de soldaten in de
hand te werken.
Wij hebben nu niet alleen het oog op het
drijven der anti-militaristen van beroep of uit
politieke professie, het ageeren van hen, die
uit verzet, woeling, „keet" munt slaan en er
voldoening in vinden, den boel in de war te
zien loopen.
Maar er wordt van links en rechts zoo op
het leger afgegeven, zoo over ontwapening in
de ruimte geredeneerd, zóó vast verzekerd dat
een oorlog een onmogelijkheid is geworden,
dat ontvankelijke gemoederen onder den in
druk komen en kwaad willende elementen een
vruchtbaar terrein voor hun propaganda vin
den.
Zoodra de soldaat er toe komt, de legeroefe
ningen niet meer als ernst op te vatten, maar
als een plagerij, als een leege vertooning, is
Om dit en andere gevallen werd in de pers
braaf gespot het is dan ook zoo dwaas mogelijk
wanneer men dit geval nuchter beschouwt.
Denk echter niet dat deze mecning van re
delijke Wezens door den pensioenraad aanvaard
wordt 't lijkt er niet op 1
Een der leden van dien goudstrooienden
raad, een meester in de rechten nog wel, kwam
met een ingezonden stuk in verschillende bladen
zijn instelling ter hulp en verdedigde de handel
wijze van dien raad met de enormiteit dat de
raad in zijn recht stond aldus te handelen, „om
dat de wet het veroorloofde."
Dat dit juist het ergelijk-belachelijke was
van het geval, had deze „meester" geheel niet
begrepen, in zijn schooljongensachtige onbedre
venheid. Die uitlating teekent intusschen zoo
echt de geestesgesteldheid van zulk slag men-
schen. Inplaats van den wetgever te wijzen op
de leemte in de verordening waardoor het geld
verloren gaat, blijven zij laksch toezien, zich
verschuilend achter de dorre letter van de wet.
Bah
't Is evenwel een troost dat minister Colijn
beloofd heeft aan deze wettelijke ongerech
tigheden een einde te maken. Wanneer hij tevens
een paar van die gemakzuchtige, onbenullige
letterknechten wegbezemt, zal dit zijn diensten
„aan den lande" bewezen nog grooter maken
de economische toestand laat nu geen parade-
paardjes meer toe.
Een andere type van het advocaten-heir is
zijn excellentie de kwast, in de vele variaties
die ons voorgelegd worden.
Reeds in hun studententijd zijn ze zoo on
uitstaanbaar dat ze soms door eenige collega's,
met het hoofd uit een raam gestoken er dan hard
handig toe gedwongen worden, om tot de voor
bijgangers te roepen dat ze zoo verstandig zijn,
maar ook dit middel helpt meestal slechts voor
kort. Wanneer ze eenmaal afgestudeerd zijn, be
de zaak bedorven.
Ook wie volstrekt niet oorlogzuchtig is, ook
wie den oorlog verfoeit en den dag zal zegenen
waarop Europa tot ontwapening besluit, be
seft, dat een leger oefeningen moet houden,
dat in een leger discipline onmisbaar is en dat
soldaten niet als jongejuffrouwen kunnen wor
den behandeld.
Wel schijnt uit de feiten te blijken, dat het
instituut der militaire politie zich in verschei
dene gevallen niet op de hoogte van haar taak
heeft getoond en door tactloos optreden onte
vredenheid en erger heeft verwekt.
Men moet soldaten niet ringelooren, niet als
bengels bejegenen, maai- men moet doen wat
in z'n vermogen is om den goeden geest en
een opgewekte stemming onder den troep aan
te kweeken en te handhaven.
Gemengd Nieuws.
De dans, de fiscus en de Volks
gezondheid. Onder dit opschrift schrijft
Dr. Milo in het „Vaderland"
„Men zoekt naar versterking der rijks
middelen. Een weeldeverteringsbelasting staat
op het programma. Mag ik den minister van
Financiën een belastingobject aanwijzen, dat
tot nog toe aan zijn speurzin ontsnapt is Ik
bedoel de dansmuze. Men zal in velerlei opzicht
een goed werk doen door Terpsichore het dans-
belastingplaatsje, desnoods aan een sierlijk ket
tinkje, om den hals te binden.
Er is wel een rijwielbelasting ingevoerd,
en daarmede heeft men de bezitter of bezitster
van een gebruiks- en gezondheidswerktuig tot
een bijdrage aan de schatkist verplicht, hoeveel
te meer klemt dan de invoering van een be
sting op de genotzicht van den dansmaniak.
Jonge meisjes en vrouwen, die zich wil
len en wetens ondervoeden om slank en lenig
te blijven en daarmede de kiem te leggen voor
vroegtijdig verval van krachten en ziekten
kinderen en vrouwen, die in hun danswoede
buikorganen en voeten uit elkaar dansen, en
waarvan ik mijn praktijk reeds menig geval in
behandeling moest nemen, menschen van „be-
zadigden" leeftijd, die zich door overmatige func
tie van hart en longen, stelselmatig op een voor-
tijdigen dood door hartzwakte of longuitzetting
voorbereiden zij allen behooren, omdat zij zich
om eigen welzijn zoo weinig bekommeren, door
een belasting gedwongen te worden bij te dragen
tot het welzijn van anderen.
Men bepale bij wet, dat een ieder, die den
dansvloer betreedt, om zich aan het genot
van den dans over te geven moet voorzien zijn
van een dansbelastingplaatje, zichtbaar te
dragen, raison van zooveel te verkrijgen aan
de postkantoren. De schatkist en niet minder
de volksgezondheid zal "er wel bij varen."
Vooral wie het „mondain" gedoe in de steden
tegenwoordig aanziet, zal wel niet, twijfelen, of
de danswoede zal een der eerste objecten der
aangekondigde weeldebelasting worden.
steden ze al de energie van hun hersenen om
verstandig te kijken en gewichtig te doen, en
gelooven dan rotsvast dat ze voor die verrichtin
gen recht hebben op de eerbiedige huldexvan al
hun medeburgers.
Ze geven over alles en nog wat met een
kraakstem en gemaakte manieren hun gevoelen,
hun conclusie, hun meening, hun inzicht, dat
dan 't spreekt van zelf het eenig juiste is van
wat er op dat moment te gevoelen, te conclu-
deeren, te meènen en te inzien is.
Naar een ander luisteren ze niet en van een
ander lezen ze niets. Voor wat er noodig is om
met de nieuwe gebeurtenissen en stroomingen
op de hoogte te blijven zorgt een of ander libe
raal blad dat voor hun als Evangelie geldt en
tevens nog hun decorum verhoogt.
Een van deze heerschappen, mr. v.d. Eist,
behandelde onlangs in het maandblad „Opbouw"
waarachtig nog eens het armzalig gewurm rond
de Credo-film, en haalde met deze oude koe te
vens zijn hart nog eens op aan den echten histo-
rischen trant van Ik spreek, dus wereld hoor
mij aan en duizel
Hier volgt de orakeltaal
„Mijn conslusie is, dat de hooge R. Katholieke
Geestelijkheid met dit filmdrama te hoog heeft
gemikt en dus het doel heeft voorbij geschoten.
De normale, dus niet dóórdenkende katholieke
menigte zal liet vertoonde heel mooi en stichte
lijk vinden, doch voor haar is deze propaganda
niet in de eerste plaats bestemd. De ontwikkelde,
ernstige met zijn hart geloovige katholiek zal het
zijne er van denken enzwijgen. De Gere
formeerden en andere góed-christelijke protes
tanten komen niet in de bioscoop of doen zij
dit wel, dan zij zij kritisch of protestantsch-
nuchter genoeg - om schijn van werkelijkheid
te onderscheiden. En de vrijdenkers, de atheisten
de „godloochenaars" Wel zij denken er immeis
niet aan, het slechte voorbeeld van Jean Elie
te volgen en een godsdienstige bijeenkomst te
Volkswaardeering. Wij lezen in de
„Telegraaf"
In 1815 liep Napoleon van Elba weg en in
het Staatsblad „I.e Moniteur" kon men zijn
opmarsch naar Parijs van dag tot dag volgen.
Het begon met
„De menscheneter is uit zijn hol gekropen."
W aarop in den loop van negen dagen volg
de
„De verschrikking van Corsica is ontscheept
Ie Juan."
„De tijger is te Gap aangekomen."
„Het monster heeft te Grenoble geslapen."
„De tyran is Lyon doorgetrokken."
„De opstandeling is gezien op 60 mijl van de
hoofdstad."
„Bonaparte rukt. snel op."
„Napoleon zal morgen voor de poorten van
Parijs zijn."
„De Keizer is te Fontainebleau aangekomen."
En tot slot
„Zijne Majesteit deed gisteren zijn intocht
in het slot der Tuilleriën, te midden zijner
getrouwe onderdanen."
Toen Colijn zijn bezuinigings-campagne be
gon heette het
„Het salarismonster is uit zijn hol gekropen."
„De petroleumverschrikking heeft het domme
potlood gegrepen."
„De bezuinigingstijger is aan het bezuinigen."
„De tarieftyran bedreigt den vrijhandel."
„De rijwielhyena vindt het rijwielplaatje uit."
„De ambtenaren-knevelaar heeft zijn 60 mil
lioen te pakken."
„Colijn ziet kans de begrooting sluitend te
maken."
„Minister Colijn dient zijn Millioenennota in."
„Zijne Excellentie Colijn maakt de begroo
ting sluitend."
„Hein Colijn is een brave boerenzoon en de
getapte jongen, te midden zijner getrouwe be
lastingbetalers
De vondst bij Sakkara. Omtrent
de uitgraving van twee kapellen en twee graven
in dc nabijheid van de pyramide van Sakkara,
15 mijlen Z.W. van Cairo vernemen de Engel
sche bladen nog de volgende bijzonderheden.
Tot nog toe zijn bij de jongste uitgravin
gen geen origineele inscripties gevonden, doch
dat de kapellen geen Grieksche reconstructie
van oude monumenten zijn wordt bewezen door
het feit dat op de kolommen in hieratisch schrift
namen voorkomen van Egyptische bezoekers,
welke van 1510 v. Chr. dateeren, tegelijk met
opmerkingen over de schoonheid der gebouwen
Men vermoedt, dat de kapellen behooren
tot de periode der derde dynastie en daarom
ouder zijn dan de groote pyramide van Gizeh
(vierde dynastie). De kapellen zijn de vroegste
steenen gebouwen, welke ooit werden gevon
den. Zij zijn gebouwd van keurig gevoegd met
selwerk. Het is merkwaardig, dat de steenen met
drilboren bewerkt werden, waarvan een aantal
is gevonden. Slechts de laatste bewerking ge
schiedde met koperen beitels. Tusschen de over-
Lourdes of elders te verstoren en haat te zaaien
tegen andersdenkenden. Zij eischen volkomen
vrijheid van geweten voor anderen, doch ook
voor zich zelve. Meer niet, maar ook niet minder.
Zij zijn te verstandig, om de hooge waarde van
den godsdienst van den echten geloovige niet te
erkennen en te eerbiedigen.
Deze onderneming openbaart een verkeerd
inzicht der R.K. machthebbers in de geestes-
'stroomingen onder de niet-katholieken.
Een wereldorganisatie als de R.K. kerk, aan
welker uitbouw eeuwenlang eminente man
nen stelselmatig hebben gearbeid, staat vast
genoeg, om een zoo grof propagandamiddel als
deze film is, te kunnen ontberen."
Wanneer we hot gezwam over de „normale,
dus niet doordenkende katholieke menigte", de
poeslieve vrijdenkers, enz. langs onze kouwe
kloeren laten gaan, dan blijven er van het opge
blazen betoog drie beschuldigingen over tegen
de hoogmikkende R.K. geestelijkheid, tegen de
R.K.machthebbers met het verkeerde inzicht en
tegen de grof-propageerende R.K. kerk.
Indien mr. v.d. Eist in zijn pedante eigendunk
de katholieke bladen niet altijd ongelezen liet,
zou hij met ons hebben kunnen weten dat de
Credo-film door een neutrale maatschappij is
opgezet en vervaardigd en dat noch onze kerk
noch een van haar leden iets met deze rolprent
te maken hebben.
De eenigste grove propaganda voor de Credo-
film is gemaakt door de v rijdenkerj en de atheïs
ten,toen ze haar uit „sympathie" voor dekerk en
uit „liefde" voor de vrijheid, wilde verbieden.
Mi", v.d. Eist had dus veilig zijn beschuldigingen
achterwege kunnen laten hij heeft er niets an
ders mee bereikt dan het etaleer en van.zijn on
kunde en geschiktheid om te worden onderge
bracht bij de mummie-drogo fossielen uit het
vervlogen liberale tijdperk of b>j de triestige
„Dageraad".
Maaslandus*
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
