DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
«m
DITJES EN PATJES.
47ste Jaargang.
Zaterdag 8 November 1824.
fla. 14094
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavond nummer
met Officieel Kerkbericht. 10 ets.
6 ratis-Ongevallen verzekering f 5ÜÜ bij levenslange geheele ii
duim; 160 bij verlies vaneen wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Binnen laad.
Een schuchtere stap.
Wij, Katholieken, worden door onze anders
denkende medebroeders niet verwend of ver
troeteld.
We zien het dezer dagen weer in Frankrijk
nu een radicaal-socialistische regeering op cle
meest schandelijke wijze optreedt tegen katho
lieke religieuzen, die, eenmaal door de Fransche
regeering Verjaagd, in den oorlog vrijwillig terug
kwamen om hun land en volk te dienen op de
meest heldhaftige wijze, zoowel de mannen als
de vrouwen, en als dank daarvoor nu opnieuw
van den vaderlandschen bodem zullen worden
gejaagd.
Men stelle zich een oogenblik eens voor,
dat een katholieke regeering zoo iets zou doen
tegenover Joden, Socialisten of Anarchisten!
De liberale „neutrale" en socialistische pers
zou kolommen te kort komen om haar ver
ontwaardiging te luchten over zooveel ondank,
zooveel onverdraagzaamheid, zooveel liefde
loosheid.
We behoeven slechts de herinnering op te
roepen aan de Ferrer-agitatie en de verbanning
van bolsjewistische Joden uit Hongarije.
Protestvergaderingen werden georgani
seerd, een boycot geproclameerd. Eiken dag
stonden de liberale bladen vol met protesteerendê
artikelen waarin Wahrheit und Dichtung door-
eengeweven waren.
En nu over de Katholieken-vervolgingen
in Frankrijk bijna geen woord.
Het „Volk", dat anders onuitputtelijk is
met woorden als terreur, reactie, benepenheid
enz., zwijgt in alle talen.
En de liberale pers spreekt een enkele maal
smalend over de clericole actie, waarmede de
verzetbeweging der Fransche Katholieken wordt
gekwalificeerd.
Of zooals het liberaal-joodsche „Handels
blad", dat over 't protest der Fransche Katho
lieken tegen de schandelijke redevoering van
minister Albert schrijft: „Dc rechtsche bladen
lamenteeren, dat de kerkvervolgingen opnieuw
invaliditeit
anderen
Advertentièn: 15 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct.. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op- aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
"bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij doodf 100 bij verlies van een
wordt gewaarborgd door de N.HolLAlgem.Verz. bank Schiedam
„Groepjes malcontenten"
Criticaster in de „Resb."
'k Heb me niet in den strijd om ,,St. Michaël"
begeven en ik zal me er thans ook niet in steken.
Ik houd het met hen, die meenen, dat er voor
sommige ideeën van zijn aanhangers wel iets
te zeggen valt, voor andere zelfs veel, maar dat
hun manier van organisatie (Bond in den Bond)
bedenkelijke perspectieven opent, ook al schijnt
de aanvaarding van het nieuwe kiesreglement
een argument voor hun handelwijs. Gaat St.
Michael aldus ten strijde, dan zal het geen half
jaar duren, of we krijgen andere cellen in den
Alg. Bond werkgevers, agrariërs, middenstan
ders, ja wat niet al. In plaats van een Bond van
kiesvereenigingen krijgen we dan (als zells
dat dan tenminste nqg lukteen federatie van
sociale groepen. En de sociale en politieke aan
gelegenheden zijn dan voorgoed dooreen gemengd
Wil men dat Wil de leiding van den Alg. Bond
dat en wil St. Michael dat Ik geloof, dat ze
er geen van beiden op gesteld zullen zijn en daar
om herhaal ik maar weer eens laten de leiders
van de verschillende groepen om de vredestai'el
gaan zitten (ook van N. K. P. en R. K.M. Pen
ze zullen wel weer een modus vinden om samen
te leven en samen te overwinnen. Als ze begin
nen, met samen een program op te stellen,
waarmee allen zich kunnen vereenigen, dan
volgt de rest van zelf. Dat behoeft waarlijk
geen steen der wijzen te zijn. Als we zien, dat
zelfs de „big four" (groote vier) na den oorlog-
wel eensgezind werden over de veelomvattende
en tegenstrijdige vredesproblemen, dan kunnen
onze vier groepen over de mindere oneenigheid
toch in 't reine komen. Vooral, waar elk dei-
vier en allen te samen liet ééne groote doel ge
meen hebben de katholieke beginselen vooruit
nog niet in behandeling genomen, doch naar de
tramdirectie om advies gezonden. Haar beden
kingen hebben voornamelijk betrekking op de
afmetingen en de hellingen van de spiraalvormi
ge toegangswezen. De helling (1 30), die de
trams over 400 meter zullen moeten bestijgen,
schijnt voor liet tegenwoordige materieel van
de gemeentetram te sterk te zijn, te meer, daar de
hellingen in een bocht moeten worden overwon
nen. De tramdirectie werkt thans, in samen
werking met publieke werken, een eenigszins
gewijzigd plan uit. i
In het conceptvoorstel van B. en W. wordt
voorgesteld, ter ontlasting van het toekomstige
pont-verkeer, door de lJ-tuimel ook goederen
verkeer per tram mogelijk te maken.
beginnen."
Maar eindelijk is er dan een liberaal blad,
dat het waagt een woord van critiek te doen
hooren.
Het is de „Groene Amsterdammer".
Aan het slot van een artikel vraagt de schrij
ver, of de Fransche regeering wel wijs doet
door thans, nu een Verzoenende strooming in
Europa baan breekt, de oude anti-clerioale
politiek te hervatten en de verbindingen met
het Vaticaan opzettelijk te verbreken.
Men ziet, het is heel voorzichtig, het is
niet meer dan een schuchtere opmerking van
een protest is nog geen sprake, eerder van een
welwillende critiek.
Maar het is toch iets.
Maar dit iets karakteriseert misschien nog
nog meer het meten met twee maten tegen
over de Katholieken dan het zwijgen van de
overige socialistische en liberale bladen.
Air. Marchant oud-liberaal.
In zijn rede op de algemeene vergadering
van den Vrijzinnig-Democratischen Bond heeft
mr. Marchant onder meer het volgende gezegd
„De vrije democratie biedt weerstand tegen
het overheerseheiid gezag van eenige kerk in
het staatkundig leven. Zij erkent de waarde van
het godsdienstig geloof, 'ook voor staatkundige
beginselen, doch ontleent de staatkundige rege
len niet aan de woorden van de Schrift."
De heer Marchant volgt dus het voorbeeld
van mr. Dresselhuys en maakt een hoofsche
buiging voor de religie, waarvan de waarde,
ook voor de staatkundige beginselen, wordt
erkend. Maar van een toepassing dier beginselen
in de staatkundige practijk moet ook mr. Mar
chant niets hebben. Op dat stuk is en blijft deze
leider der „vrijzinnige" democratie een oud
liberaal. En met dat oud-liberalisme zal de
christelijke democratie zich nooit kunnen ver
zoenen.
Gemengd Nieuws.
De schrik voor 't Roomsche geloof en zijn
bedienaren, de huiver voor de leer der Kerk en
hare gebruiken is er, alle optimistische bewerin
gen ten spijt, heusch bij vele onzer landgenoo-
len nog niet uit.
In Amsterdam zijn er heel wat brave burgers,
die, wanneer ze tot hun ontsteltenis een pater
of pastoor ontmoeten, pas weer tot bedaren
komen, als ze aan ijzer gegrepen hebben, welk
metaal volgens de annalen der sterrenwichelaars
en de overlevering van koffiedik-deskundigen,
de macht bezit, de kracht van geestelijke ver
schrikkingen te bezweren een eenvoudige ziel,
die onlangs op stel en sprong uit haar dorpje
naar. het nabij gelegen katholieke ziekenhuis
moest worden vervoerd om een dringende opera
tie tc ondergaan verklaarde aan den dokter, die
het verordend had, er met geen stok heen te
willen wijl ze bang was, dat ze Roomsch terug
kwam, en de geneesheer, hij behoorde tot geen
genootschap, heeft heel wat moeten praten, om
haar gerust te krijgen kerkeraden in den
Haag en Utrecht wilden nog niet voor niemendal
een raam in „hun" kerk hebben, waar een beel
tenis op stond van Sint Jozef, hoewel men dezen
hemeling toch geen andere fout kan aanwrijven,
dan dat hij om zijn onberispeliiken levenswandel
door de Kerk ib de rijen der officieele heiligen
is opgenomen ja dc vrees voor het R.K. is
zelfs zoo groot, dat de roemruchte protestanten
bond met haar halfgare zusje, de Evang. Mij.,
hier en daar adresboeken uitgeven, waar alleen
winkeliersnamen in geduld worden die van
paapsche smetten vrij zijn.
De tunnel onder het IJHet ont
werp tot aanleg van een tunnel onder het IJ
te Amsterdam heeft bedenkingen ontmoet bij
de directie van de gemeentetram. Het voorstel,
dat reeds op de agenda van de vergadering van
B. en W. van 170ct. was geplaatst, is daarom
Een dure k o 1 e n Ui p. In de laatste
oorlogsjaen hebben cle Nederlandsche Spoor
wegen een kolentip gebouwd te Groot Raay,een
klein uur onder Venlo gelegen, op een eenzame
en nauwelijks te bereiken plaats aan de Maas.
De gemeente Venlo had voorgesteld, de tip te
Venlo aan de Maas te bouwen en was bereid,
200.000 in de kosten bij te dragen, maar dit
voorstel werd van de hand gewezen. De tip zou
en moest te .Groot Raay komen. De tip kwam
er, en de Nederl. Spoorwegen weten, hoeveel
tonnen gouds hun dit gekost heeft. Het werk,
dat geraamd werd klaar te zullen zijn in een half
jaar, duurde ongeveer twee jaar. Het terrein
bleek geheel ongeschikt, en cle Maas heeft bij
eenigszins hoogen waterstand daar ter plaatse
zulk een sterken stroom, dat de schepen er niet
veilig konden liggen. Toen het werk eindelijk
klaar was, bleek eerst recht, welk een groote
mislukking het was. De treinen met kolen ble
ven uitz; nooit is er een trein gelost of een schip
geladen, gedurende de jaren van het bestaan
van de tup.
Het nuttelooze van het werk is thans ingezien
en met de afbraak is men begonnen, nadat er
gonderdduizenden guldens doelloos geofferd
waren. Ook de afbraak moet men nog betalen
de kosten daarvan worden op een 9000 gulden
.geschat.
Wie kaatst moet den bal ver
wachte n. Voor de Rechtbank te Amsterdam
had zich te verantwoorden een 32-jarige los
werkman, uit Hilversum, ter zake van we-
derspannigheid. In dronkenschap had hij
zich tegen een agent verzet op 10 Aug. j.l.
te Hilversum. Daar beklaagde uit anderen
hoofde gedetineerd was, was hij ter zitting aan
wezig. Na het getuigenverhoor eischte het O.M.
waargenomen door mr. Versteegh, zes weken
gevangenisstraf tegen beklaagde.
Als verdediger trad op mr. Reelfs.
Nadat deze zaak was afgehandeld moest
bekl. terechtstaan voor een ander feit.
Nauwelijks had de deurwaarder den naam
van bekl., die in de beklaagdenbank zat afge
roepen, of mr. Reelfs zeide dat bekl. er niet
was
Hoe bedoelt u vroeg de pres., mr. Mek-
man.
Hij is er niet, antwoordde mr. Reelfs.
En hij staat er
Jawel, hij staat er tengevolge van cle
vorige zaak, maar voor deze zaak is hij er
niet.
Hij is voor deze zaak gedetineerd.
Dat kan wel zijn, maar u moet maar
beschouwen, dat hij er niet is. want de dag
vaarding is nietig.
Mijnheer de verdediger, wij zitten hier niet
om spelletjes te doen.
Edelachtbare heer, beklaagde is er niet.
Het spijt mij zeer, maar ik kon hem niet onder
een hoed wegtooveren. Bekl. is hier niet. Ik
kan de nietigheid op geen andere wijze demon-
streeren Immers de aanwezigheid dekt die
nietigheid.
U wenscht verstek te laten gaan vroeg
de president aan beklaagde.
Ja, riep schielijk de verdediger en de
beklaagde, die reeds in de vorige zaak een
zeer sufen indruk maakte, was nu alle spoor
bijster nu hem werd beduid, dat hij er niet was.
Hij beaamde dit „j^" van den verdediger.
Er werd verstek verleend en de zaak werd
uitgebracht.
Aan bekl. werd ten laste gelegd, dat hij in
den nacht van 23 op 24 Aug. te Hilversum ie
mand zou hebben mishandeld door hem met
een plank met spijkers te slaan.
Na voorlezing der dagvaarding, vroeg mr.
Reelfs het woord.
U is er nu ook niet, antwoordde de presi
dent lachend, want bij verstek kan er immers
geen verdediger zijn.
Maar ik moet toch de nietigheid aantoo-
nen
Dat had u kunnen doen in uw pleidooi,
doch nu er verstek is, is u er ook niet.
De verdediger ging zitten en de getuigen
werden gehoord.
Het O.M. vorderde wegens mishandeling,
zwaar lichamelijk letsel ten gevolge hebbende,
twee jaren gevangenisstraf.
Nogmaals wilde de verdediger het woord.
Dan moet u in verzet gaan. Op 't oogen
blik bent u er niet. Deurwaarder, dc volgende
zaak.
De verdediger, die er niet was, pakte zijn
papieren bijeen en verliet de zaal.
Vreemde allerzielen-gebrui-
k e n. In Mexico houdt men er allerzonderling
ste Allerzielen-gebruiken op na, naar wij in de
Katholieke Weensche „Reichspost" lezen.
Zoo worden daar bijvoorbeeld op Aller
heiligen en Allerzielen door de banketbakkers
doodshoofden van chocolade verkocht.
Deze worden in allerlei grootten, van de
kleinste tot de onnatuurlijk grootte afschuwe
lijk grijnzende doodenschedels, ook bij de in
gangen der kerkhoven, met de meest luide lof
prijzingen te koop aangeboden.
De inlandsche dienstmaagden zijn bijzo.n-
der op deze doodskoppen gesteld, want zij
gelden voor het heele jaar als talisman.
Een Mexicaansch dienstmeisje, dat van haar
patrones geen mooien en lekker-sn takenden
doodskop zou krijgen, zou de betrekking subiet
opzeggen.
In tegenstelling hiermee is men er in onze
kringen soms al te grif toe bereid het R.K. of
het Sint voor alfc mogelijke dingen neer te zetten,
zonder er bij te overwegen dat er aan zoo'n
hoogen of heiligen titel zekere eischen en ook
zekere gevaren verbonden zijn en b.v. nooit
mag dienen voor de mooie vlag die een leelijke
lading moet dekken.
Het is natuurlijk heel prijzenswaardig als een
instelling met R.K. kleur bekent of dat een
vereeniging zich een Sint als patroon kiest,
mits niet uit het oog wordt verloren dat men als
bestuurder van zoo'n instelling behalve in den
naam ook in de daden de katholiciteit moet doen
uitkomen en dat men als lid van zoo'n vereeni
ging dient te handelen naar het lichtende voor
beeld van den heiligen patroon.
.Wanneer een verzekeringsmaatschappij, of
wat dan ook, het predicaat R.K. zich toeeigent,
maar haar cliënten het vel over den neus haalt
of door wanbeheer op de flesch gaat, dan schaadt
zij daarmede de Kerk, omdat Jan Publiek, die
al moeite heeft om geen personen met zaken te
verwarren, het zeker doet met zaken die in den
aanhef gelijk luiden. Het geeft zeker ergernis,
wanneer kranten van kwaden wille, in gekruide
taal kond doen, dat het een of andere fanfare
korps (laten we zeggen „Sint Blasius") met dc
gummistok tot rede en rust gebracht moest
worden.
Het is waarlijk evenmin stichtend wanneei
men onder rechtzaken leest, dat een lid van het
melkboerengilde „Johannes de Dooper" wegens
het toepassen van een Kneipp-kuur op zijn waar,
tegen de lamp geloopen is en hoeveel spot had
den de nijvere, eerzame, Brabantsche geiten
fokkers niet kunnen vermijden, indien zij den
eersten den slechtsten grappenmaker geen schijn
van kans gegeven hadden, om het R.K. inplaats
van op fokkers op geiten toe te passen Zoo het
„adel verplicht." meer bij ons was.doorgedrongen,
veel narigheid hadden we nimmer beleefd, en
veel aanstoot zou in dc toekomst vermeden wor
den. V
Voor eenigen tijd heeft het Kerkelijk gezag tot
dr. Venders het verzoek gericht om zijn tijd
schrift, dat hij „Katholieke Staatkunde" ge
doopt had, een anderen naam te geven, daar de
staatkunde, die in dat orgaan gedoceerd werd,
alles behalve katholiek was, maar 't lijkt me
ook wel op zijn plaats, dat deze methode in
meerdere gevallen wordt gevolgd,want om slechts
op een ding te wijzen, het materialisme heeft in
enkele R.K. organisaties zulke afmetingén geno
men, dat het in wanverhouding staat, tot de
katholieke levensopvatting.
Dat het Katholieke Schoolblad maar al te
vaak bouwstof levert voor hoofdartikels in
het Volk en dat het orgaan der R.K. ambtena
ren soms proza bevat dat men vroeger in „De
roodeduivel" vond, zijn daarvan de bedenkelijke
teekenen.
Op politiek terrein valt hetzelfde euvel waar
te nemen ook hier wordt het hooge en heilige
te hulp genomen om grauwe dingen te vergulden.
Konden we in een vorig artikeltje wijzen op
de eigenaardige strijdwijze van de R.K. Volks
partij, sindsdien heeft alweer een nieuwe groep
het levenslicht aanschouwd en zoowaar alweer
mankeert het Sint niet. 't Is nu niemand mindei
dan de aartsengel Michael, die door eenige on
voorzichtige ijveraars voor hand-en spandiensten
gerecruteerd is ik geloof dat Sint Michael,
zooals de zegswijze het wil, met zijn vleugelen
zijn aangezicht bedekt heeft, toen dc ontevrede
nen zijn naam in hun vanen schreven.
Waarom moest men toch juist weer dien n ara
misbruiken, terwijl het heel wat passender ge
weest was, zich naar Lucifer te vernoemen
Ik kan maar niets engelachtigs vinden, in
dat breed uitmeten van de fouten, die de R.K.
Staatspartij, zooals elke andere partij wel eens
gemaakt heeft en in dat hatelijk smalen op de
gebreken, die haar gelijk iedere menschenlijke
instelling aankleven.
Ik kan bij dat in storm onder zeil gaan, wat
het in toorn handelen is, en tusschen het ver
vangen van overleg door schimpen, tot nu toe
niets bespeuren wat zweemt naar Sint Michaels
aard.
Verspreiding der democratische gedachte heet
het doel van dezen bond in den bond. Dat
is een program waar rek in zit. Men kan b.v.
kiezen uit de volgende soorten: de vrijzinnige
democratie der heeren die zich aanslotem bij
den anti-clericalenbond de democratie der socia
listische villa-vullers en kerkontvolkers de
democratie van den loge-marionet, Herriot, de
democratie der Russische Sovjetschurken de
rijksdaalder-democratie van de „R.K." Volks-
partijer die in den Utrechtschen gemeenteraad
verklaarde, in economische aangelegenbeden
met rood te zullen meestemmen de democratie.
ja, zoek maar uitIk voor mij vind de
democratie van onze Staatspartij nog zoo kwaad
niet.
Welke democratie of de Michaelisten ook
zullen kiezen als ze haar in vredesnaam maar
niet als „katholiek" aan de markt brengen
gerust ben ik er echter nóg niet op
Maaslandüs.
NIEUWE SGHIEDAMSCHE COURAN
