DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
""feuilleton.
De avonturen van Kristen Blok.
47ste Jaargang.
Maandag 8 December 1824.
Ne- 14119
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij doodf 100 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger.De verzekering wordt gewaarborgd door dc N.Holl.Algem.Verz. bank Schiedam
Bultenlandseh Nieuws.
B 1 nn e n I a n dl.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post f 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavoiidnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
DE DUITSCHE VERKIEZINGEN.
De eerste gedeeltelijke* resultaten van Berlijn
en andere deelen van het land toonen aan, daL
de sociaal-democraten en democraten flink zijn
vooruitgegaan. In Berlijn hebben de democra
ten een gemiddelde toeneming van 50 %,naar
het getal stemmen te constateereu, vergeleken
bij de laatste rijksdagverkiezingen. Ook de so
ciaal-democraten boeken een sterke stemmen-
toeneming. Het schijnt, dat de Duitsche Volks
partij achteruit geloopen is, terwijl de Duitsch-
nationalen, zich tamelijk handhaven.De Duitsch-
VÖIkischen encommunistenledenzwareverliezen.
Tot hedennacht 1 uur waren gekozen 68
sociaal-democraten, 54 Duitsch-Nationalen, 37
Centrum-leden, 17 democraten, 21 leden van
de Duitsche Volkspartij, 10 communisten, 6
Völkischen, 10 Beiersche Volkspartij, 2 Beier-
sche Boerenbond, 1 'Walf en 1 Pool.
De stemmen-overschotten zijn speciaal bij de
sociaal-democraten zeer groot, zoodat zij nog
van de algemeene rijkslijst een sterke toeneming
van hun mandaten kunnen verwachten. De
definitieve tota.al-uit.slag zal niet voor heden
avond bekend zijn.
De gister tegelijkertijd plaats gehad hebbende
verkiezingen voor den Pruisischen Landdag
geven een resultaat, dat slechts weinig afwijkt
van dat der Rijksdagverkiezingen.
In Halle is het gister tot een ernstig incident
gekomen. Een gi'oep Hittler- en Stahlhelmleden
trok in auto's door de stad.
Zij vernielden de verkiezingsborden, waarvan
de democraten waren voorzien. Ook drongen
zij het vakvereenigingsgebouw binnen, waar
voor zich een propagandawagen van aanhangers
van de rijksbanier bevond. Deze wagen werd.
vernield. De boekhandel van het vakvereenigings
gebouw moest het ontgelden, nadat de venster
ruiten door staalhelmlieden was vernield. In
middels snelden leden van de rijksbanier zwart-
rood-goud loe, zoodat een heftig' gevecht ont
stond, waarbij van knuppels en boksijzers wei d
gebruik gemaakt. Verschillende personen werden
gewond. De politie greep ten slotte in, met
gevolg, dat verscheidene personen werden ge
arresteerd.
DE BESPREKINGEN TE PARIJS.
Bij hun onderhoud aan den Quai d'Orsay
hebben, gelijk reeds gemeld, Chamberlain en
Herriot ook de kwestie van de ontruiming van
het Keulsche bruggehoofd besproken. Deze
ontruiming is slechts mogelijk, wanneer de
intergeallieerde militaire controle commissie
een bevredigend rapport omtrent Duitschland's
ontwapening indient. Alsdan zou een Volken
bondscommissie de Duitsche controle op zich
nemen, waarbij het logischerwijs noodig zou
zijn, dat een Franschman het voorzitterschap
bekleedt, gezien n.l. het belang dat met het
oog op 'een vreedzame politiek van Frankrijk
geiegen is in de handhaving van Frankrijk's
veiligheid.
Chamberlain verzekerde Herriot, dat het
Britsche Kabinet tot dusver nog niet terdege
over de oplossing der urgente problemen heeft
kunnen beraadslagen. Hij bracht Herriot dank
voor de conform de conventies door Frankrijk
aangenomen houding in zake hét Engelscli-
Egyptische conflict en verklaarde, dat dezelfde
belangelooze houding van Engeland is te ver
wachten in zake een eventueele ontwikkeling
van de gebeurtenissen in Marokko.
28
Het oude, vervallen huis van meester Falk, dat
hij gekocht had, repareerde hij niet. Wel wierp
hij dan dezen, dan dien muur neer, om ze daarna
weer op te bouwen. En wanneer de nieuws
gierige menschen hem vroegen wat hij daar
mede voorhad, deelde hij hun mede dat er
ergens een doode hond moest liggen die de lucht
verpestte. In waarheid was het echter geen cada
ver, maar de schat van den burgemeester, 't
paket papieren. Meester Falk, die de laatste
dagen vóór zijn dood zijn denkvermogen bijna
kwijt was, praatte met Sophie dikwijls over
„den hond van den raadsheer", waarover hij
„een graf gemetseld had." En daar Kristen
Blok van den inhoud der papieren vroeger maar
zeer vluchtig had kennis genomen, wilde hij ze
nu eens aan een nauwkeurig onderzoek onder
werpen. Misschien konden die nu uitkomst
brengen wellicht bevatte het paket ook papieren
aangaande het fortuin Van Amilie Ström en de
twee jaren dat hij in 't buitenland was geweest,
had hij er steeds berouw over gehad, ze niet aan
een advocaat of ander gezaghebbend persoon
te hebben overgegeven.
Al zijn zoeken was echter tevergeefsch. Toen
hij echter het huis geheel doorzocht, vond hij
Herriot zette uiteen, dat diepgaande redenen
hem er Loe hebben gebracht, de betrekkingen
met Rusland te hervatten.
Naar de Ldndeósche ochtendbladen melden,
zal het rapport der intergeallieerde controle
commissie in zake Duitschlands ontwapening
minder gunstig voor Duitschland zijn dan ver
wacht werd. In verband daarmede zal de kwestie
in zake de ontruiming van de Keulsche zone
op 10 Januari nog wel eenige moeilijkheden
opleveren.
De correspondenten van de Engelsche bladen
te Parijs melden, dat een zeer gunstige indruk
is teweeggebracht zoowel in Fransche als in
Engelsche kringen door het resultaat van de
eerste bespreking Lusschen Chamberlain en
Herriot. Er wordt voldoening over uitgedrukt dat
zooals het officieele communiqué meldt, over
eenstemming is bereikt in de kwesties, die een
onmiddellijke oplossing behoeven en waaronder
vallen de kwesties die door den Volkenbonds
raad te Rome zullen worden behandeld, waarbij
ook Chamberlain tegenwoordig zal zijn.
FRANKRIJK.
De Fransche premier Herriot heeft in de
Kamer krachtige maatregelen tegen uiterst
rechts en links aangekondigd. Eventueel zullen
buitenlandsche communisten uitgewezen wor
den.
ESTLAND.
Uit Riga wordt aan de „Germania" gemeld,
dat door de censuur toch nog eenige bijzonder
heden over den cornrnunistischen opstand te
Reval zijn tegengehouden. Thans wordt bekend,,
dat ook een compagnie van de geregelde troepen
zich bij den opstand had aangesloten, die met
de wapenen in de hand tegen de andere troepen
optrad. De compagnie werd echter overweldigd,
terwijl de muiters werden doodgeschoten. Ook
wordt gemeld, dat de staatspresident het leven
slechts kon redden door een sprong uit het ven
ster. Hij vluchtte onder de schoten van zijn
vervolgers naar het naburige ministerie van
Oorlog. Hoewel thans overal in de randstaten
rust hecrscht, bestaat er toch nog eenige be
zorgdheid. voor mogelijke verwikkelingen.
De Sovjet-legatie te Reval heefL de Estland -
sche regeering om een onderzoek verzocht
betreffende de verdwijning van een der Sovjet
ambtenaren tijdens de revolutiepoging.
MAROKKO.
Volgens een bericht uit Madrid kan uil de
jongste uitlatingen van Primo de Rivera worden
afgeleid, dat de ontruiming van het Rif-gebied
binnen hoogstens drie weken voltooid zijn zal.
ALLERLEI.
Uit Rome De Engelsche minister van Buiten
landsche Zaken, Chamberlain, heelt gistei-
rniddag een onderhoud gehad met Mussolini.
In Engelsche kringen verzekert men, dat de
besprekingen een karakter droegen, analoog
aan die, welke onlangs te Parijs zijn gehouden.
Uit Berlijn. De vroegere dictator van Venezuela
Castro, is te San Juan de Portorico, waarheen hij
zooals bekend, verbannen was, op 65-jarige leef
tijd gestorven.
De R. K. Staatspartij en St. Michael.
„De Tijd" (R. K.) houdt in verband met de
ook door ons gepubliceerde nadere motiveering
van het hoofdbestuur der R. K. Staatspartij
iets wat hem groote vreugde verschafte. Hij
ontdekte een oud kamertje, waar meester Falk
zijn lust tot luim en scherts scheen botgevierd
te hebben. De muren hingen geheel vol met
schimpteekeningen geen kwaadaardige, daar
was de oude man te edel voor en spotprenten,
allen kunstvol en vernuftig door hem zelf uit
gevoerd. Daaronder waren er twee, welke een
geheele gebeurtenis ten aanschouwe gaven,
waarin de burgemeester de hoofdrol speelde.
Oj) de eene zag men een heel lange baby met
een wit-wollen slaapmuts op, geheel in doeken
gewikkeld, die door een troep nachtwachten in
processie werd rondgedragen. Aan de spits van
cleze potsierlijke groep danste Kristen Blok.
„Prachtig, hij heeft mij goed getroffen,"
riep Blok uit, toen hij naar zijn beeltenis keek,
waar een uitdrukking van alles tartende over
moed en trots op lag.
De grootste en zorgvuldigst uitgevoerde teeke-'
ning stelde den opgesmukten raadsheer voor
met zijn hals in een verroesten band aan den
schandpaal voor het raadhuis, op het oogenblik
dat de smid bezig was met 't vijlen. Alle be
zoekers van het burgerbal, een groot aantal
bekende gezichten, warefa er op te zien.
Blok kon onmogelijk naar de teekening kijken,
zonder hartelijk te lachen en de menschen die
hem daar in het oude kamertje hoorden schate
ren, meenden dat hij weer door een vlaag van
waanzin overvallen was.
Ondertusschen bleef Blok niet stil zitten. Met
in zake „St. Michael" o.m. de volgende be
schouwingen
„De gepubliceerde mededeeling van het Bonds
bestuur heeft twee groote verdiensten. Ten
eerste is het een warm pleidooi voor de eenheid.
En in de tweede plaats wordt sterk de nadruk
gelegd op het feit, dat het besluit de af
keuring der actie van „St. Michaël" alléén
op zakelijke gronden is gebaseerd en het per
soonlijk incident-Vaii Wijnbergen-Veraart 'daar
geheel buiten staat.' Overigens is het commu
niqué als geheel een logisch betoog, waaruit
blijkt, dat de leiding van de R. K. Staatspartij
er wel degelijk op staat, om de leiding voor zich
te behouden en deze niet met leiders van af-
afzonderlijke clubs wil deelan. Dat standpunt
is logisch en noodzakelijk.
Toch vreezen wij, dat deze toelichting bij
sommigen, die overigens meL de actie van St.
Michaël niets te maken hebben, een onbevredi-
genden indruk zal nalaten. Het stuk is o. i. niet
volledig. Er ontbreekt een derde deel. M ie als
leider fungeert, moet ook leiding geven, kan
met een negatieve afkeuring niet volstaan,
moet voorlichting geven niet alleen aan de
overgroote meerderheid, die gedwee volgt, maar
óók, ja vooral aan hen, die in de partij naar
verbetering, naar vernieuwing, naar hervorming
streven."
Het blad resumeert zijn meening dienaan
gaande als volgt
„In de eerste plaats moet het geschokte
vertrouwen worden hersteld.
Uit de samenstelling van het politiek advies
moet blijken, dat de leiding wel degelijk rekening
houdt met wat er onder de R. K. kiezers leeft.
Daarnaast moet de veiligheidsklep open blijven.
Niet op een kiertje, maar geheel. Het moet
absoluut vaststaan, dat het Kiesreglement,
zooals het daar ligt, loyaal zal worden uitge
voerd Het stellen van candidaten naast het
politiek advies en het stemmen op die candi
daten in de Kiesverecniging dient absoluut
vrij te zijn om aan de zoogenaamde minderheden
de volle maat te geven en hun elke ernstige reden
tot afscheiding bij de stembus te ontnemen.
Maar als dit alles gebeurt, dan zijn we er nog
niet. Ook de loyale volgelingen van de leiding
moeten alles krijgen, wat hun toekomt. Het
nieuwe kiesreglement biedt aan de minderheden
een zeldzame kans, om de meerderheid te over
rompelen. En dat zal zeker gebeuren, wanneer,
zooals te Amsterdam de gewoonte is, slechts
10 pCt. van de georganiseerde kiezers aan de
stemming over de groslijst deelnemen. Zij, die
met het politiek advies accoord gaan, moeten
tot den laatsten man opkomen. Als daarvoor
wordt gezorgd, mag men gerust aan de minder
heden de volle maat geven.
Dan krijgt iedei het zijne."
„De Maasbode" (R. K.) is van oordeel, dat,
hoe men het ook keert of wendt, niet te ont
komen is aan het feit, dat „St. Michaël" een
zelfstandige organisatie is, wier leiding los staat
van de leiding der Staatspartij.
Het blad meent, dat het bondsbestuur ,zijn
standpunt zou hebben verzwakt, als het was
getreden in de vraag in hoeverre het nieuwe
kiesreglement het optreden van „St. ichaël"
wettigde.
Want de volle nadruk blijve hierop gevestigd,
dat een organisatie binnen het raam eener andere
organisatie, terwijl beider besturen, van elkander
onafhankelijk, zelfstandig optreden, met elk
organisatiebegrip vloekt.
Het is aldus de vorm wij herhalen het nog
'een beroemd architect had Blok zich in ver
binding gesteld en in het voorjaar zou hij een
kerk zetten. Vlijtig arbeidde hij thuis en bezocht
Lange en Sophie dikwijls. Over zijfi bruiloft
sprak hij niet meer, evenmin over de moeilijke
jiositic waarin Lange zich bevond.
December kwam en Lange verloor zijn hoop,
toen op zekeren dag de post een brief bracht,
waaruit bleek dat van Emilie's geld niets meer
te verwachten was.
Dezelfde post bracht ook een brief van het
gerechtshof, die Lange met sidderende hand
opende 'L was een schrijven waaruit bleek dat
het benoodigde geld reeds betaald was en
„Beukenhof" in Lange's bezit kon blijven.
Tegen hun zin waren Lange en Emilie gered
en zij twijfelden er geen oogenblik aan of Sophie
.en Blok waren hun redders. Maar Lange ge
voelde zich terneergedrukt door het groote offer
dat om zijnentwil was gebracht en Blok en
Sophie hadden geen vreugde van hun werk toen
zij zagen welk een uitwerking hun edele daad
had.
„Wees nu toch Verstandig," zeide Blok op
zekeren dag, „er is nu eenmaal niets meer aan
te veranderen gedane zaken nemen geen keer.
Je kent mij goed genoeg, Lange, om te weten
dat wat ik in m'n hoofd gezet hen, ook gebeuren
moet."
Maar toen Blok weer in het treurige gelaat
van zijn vriend keek en hij tranen zag in de.oogen
i van Emilie, kreeg hij opeens een vlaag van z4ijn
maar eens, al geven we werkelijk den moed op
zulks den Michaëhsten duidelijk te maken -
waartegen het bezwaar gaat niet de actie zelve.
En juist, omdat het hier allerminst om het
wezen der actie gaat doch slechts om een bij
komstigheid, durven we alsnog het vertrouwen
koesteren, dat nieuw overleg hier zal terughouden
van een stap, die de katholieke politieke eenheid
in de waagschaal stelt.
Het blad besluit met het dringend verzoek
.tot „St. Michaël" „Keer morgenstar, ya keer
Afschaffing Duitsche pasvisum.
De minister van buitenlandsche zaken heeft
aan de Nederlandsche Federatie van Transport
arbeiders geschreven, dat waarschijnlijk in den
aanvang van 1925 een regeling met de Duitsche
regeering in werking zal treden, ingevolge welke
de Nederlandsche opvarenden van Rijnschepen,
die zich ter zake van de uitoefening van beroep
naar Duitschland begeven, geen Duitsche visum
meer noodig zullen hebben. Deze regeling zal
van toepassing zijn op alle regelmatig aan boord
van de Rijnschepen levende personen, derhalve
ook op de vrouwen en kinderen der opvarenden
van die schepen.
De ou d-gepensi onneerden.
Het hoofdbestuur van den Algem. Militairen
Pensioenbond heeft aan de Tweede Kamer een
adres gericht, waarin verzocht Wordt te be
vorderen, dat. thans iets positiefs voor de oud
gepensioneerden wordt bereikt bij de a.s. be
handeling van den marine- en oorlogsbegrooting.
Salarisconcjres van dc R. K. Onderwijzers.
Door de St. WillibrordusfederaLie (federatie
van Alg. Dioc. Ver. R. K. Bijz. Onderwijzers
in Nederland) en de St. Canisiusfederatie, de
R. K. Openbare Onderwijzersbonden en de
R. K. Onderwijzeressenvereeniging werd gisteren
in de groote zaal van het Jaarbeursgebouw te
Utrecht een salariscongres gehouden.
In zijn openingswoord memoreerde de voor
zitter, de heer M. Wiltschut, het feit, dat van
daag de geheele katholieke onderwijzerswereld
in Nedeiland als een geheel congresseert.
Spr. heet allen welkom, bijzonder de leden
der Tweede Kamer, de heeren Bulten, Michielsen
en Suring.
Het woord werd gevoerd door de heeren
Brugman en de Boer, die hun protest tegeu de
salarisverlaging en regeering indienden.
De heer de Boer draafde weer bijzonder door
en zeide o.m. de volgende enormiteit
„Met de veiligstellingvan ons betaalmiddel
heeft men ons volk zantl in de oogen gestrooid
en thans probeert men dit met de kapitaalvor
ming."
Het kamerlid Suring diende van antwoord
en besloot zijn rede als volgt
„De salarisaangelegenheid is niet op de eerste
plaats een zaak der Kamer, doch van Regeering
en ambLenaren, men ijvere dus Voor een „be
hoorlijk overleg."
Spr. meent, dat men niet moet vragen om
intrekking..van het B. B. 1925, maar van wijzi
gingen, die praktisch hetzelfde resultaat biengen.
Van de discussie werd druk gebruik gemaakt.
De „Maandagmorgen" schrijft er van
„Weer werd. in alle toonaarden een „ik be
schuldig" Lot Regeering en kamerleden uit
gesproken. Zelden werden zoo krasse uitroepen
van partijgenooten tot een bevriende regeering
gericht, wij die zeer vele vergaderingen in den
lande bijwonen hebben 't althans nimmer ge
hoord."
vroegere wildheid.
„Bij mijn trouw, je moet en je zult gelukkig
zijn," riep hij opeens uit, „maar hoe, dat weet
ik niet. Nu staat m'n verstand stil."
En daarna verliet hij den „Beukenhof" en in
een paar dagen zag men hem niet terug.
In de stad gedroeg hij zich zoo vreemd dat
men algemeen geloofde dat hij weer waanzinnig
was geworden. Midden in den winter begon
hij het huis Van den ouden meester Falk eigen
handig af te breken. Hij had zulk eenvast,
idee dat de papieren van den burgemeester
zich daar bevonden, dat hij besloten was zoo
lang te snuffelen tot hij den aap had gevonden.
Op zekeren dag stond hij naast de teekening
van „den onechten burgemeester aan den
schandpaal gebonden", en op een gegeven oogen
blik haalde hij alle schetsen van den wand, ook
dien van de gebeurtenis vóór het raadhuis.
Daarachter ontdekte hij een groöten steen,
die later dan de anderen ingemetseld scheen te
zijn. Driftig sloeg hij hem eruit, een gat in den
muur vertoonde zich, en daardaar zag
Blok liet lang gezochte paket.-
ln koortsachtige haast woelde hij door de
papieren heen, totdat hij ten laatste een stuk in
handen kreeg, dat in 't Engclsch gesteld was.
Dat verstond hij niet. Een oogenblik later had
hij alle papieren weer bij elkaar in zijn zak ge
stoken en ijlde de kamer uit naar buiten.
Wordt vervolgd).
