DMGBLMD VOOR SGHtEDAM iEN OMSTREKEN.
m
47ste Jaargang.
Vrijdag 19 December 1924.
No. 14129
BureauKOEMARKT Telefoon Iutereommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertent iën: 15 regels 1-75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden beekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies vaneen
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de N.Holl.Algem.Verz.bank Schiedam
.a—amii» whii mm hiiiiMininnwiinMiMiB—ewwunimmiuMisMiiiaaBaamflBiragaiimBKiKr'
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
TWEEDE BLAD.
Buitenhmdseh Nieuws,
DE DUITSCHE KABINETSCRISIS.
Volgens eeri officieuze mededeeling over
besprekingen, welke Rijkskanselier Marx met
de partijleiders heeft gevoerd, hebben de on
derhandelingen tot geen positief resultaat ge
leid. Alle fracties handhaven de door haar ge
nomen besluiten. Dit betcekent dus dat de
Duitsch-Nati.onalen en de Duitsche Volkspartij
beide aandringen op de vorming van een bur
gerlijk blok, terwijl het Centrum en de demo
craten een regeering van het midden verlangen.
De sociaal-democraten hebben zich uitgesproken
voor een linksch blok.
In Rijksdagkringen verluidde reeds, dat
Marx zijn taak als geëindigd beschouwt.
Het officieele communiqué daarentegen ver
klaart, dat de Rijkskanselier aan president
Ebert heden over het resultaat van zijn be
moeiingen mededeeling zal doen, zoodat van
een afzien van den Rijkskanselier van verdere
pogingen nog geen sprake is de kanselier heeft
uit het feit, dat de partijen op hun standpunt
blijven staan, nog niet zijn consequenties ge
trokken. Hij,zal zich heden naar den President
begeven, en het schijnt, dat, er waarschijnlijkheid
bestaat, dat de President heden aan den Rijks
kanselier Marx officieel opdracht zal geven tot
vorming van een kabinet. Ili verband met de
omstandigheid dat de tijd dringt voor dc buiten-
landsche politieke maatregelen welke voor den
4den Januari a.s. te treffen zijn, is het mogelijk,
dat de Rijkskanselier onder alle omstandig
heden een nieuw kabinet zal vormen en toch
eventueel een kabinet, dat boven de partijen
staat.
DUITSCHLAND EN DE VOLKENBOND.
De Duitsche regeering heeft thans van alle
in den Volkenbondsraad vertegenwoordigde
regeeringen antwoord ontvangen op het Duitsche
memorandum, dat ecnige maanden geleden
aan die mogendheden nopens de opneming van
Duitschland in den Volkenbond overhandigd
werd.
Deze antwoorden hebben echter nog geen
opheldering gebracht over de kwestie van de
deelneming van Duitschland aan eventueele
dwangmaatregelen van den Volkenbond.
De Duitsche regeering heeft verdere inlich
tingen over dit punt verlangd en haar stand
punt door middel van een nieuwe nota aan
den Volkenbond uiteengezet. Deze nota is te
gelijkertijd aan de rege'eringen, welke in den
Volkenbondsraad vertegenwoordigd zijn, mede
gedeeld.
Zoowel het vroegere memorandum als de
thans uitgegeven nota zullen spoedig worden
gepubliceerd.
Naar de „Vossische Zeitung" verneemt, heeft
Duitschland de uitnoodiging van den Volken
bond aangenomen tot deelneming aan de Inter
nationale Conferentie, welke in Mei van het
volgende jaar de kwestie der contróle op het
vervoer van wapenen en munitie zal onder
zoeken. Daar, zooals bekend, ook dc Amerikaan
se he regeering hare deelneming aan deze con
ferentie heeft toegezegd, zal deze van bijzondere
beteekenis zijn. g
ALBANIË.
De berichten over den opstand in Albanië
zijn onduidelijk en spreken elkander tegen. Via
Milaan wordt gemeld dat Scoetari door de
opstandelingen is ingenomen en dat de rc-
geeringstroepen zich naar Tirana hebben terug
getrokken, welke stad evenwel door andere
opstandelingen wordt bedreigd, die reeds Kroe-
ma hebben ingenomen.
fENGELAND.
Curzon heeft gister in liet Engelsche Hooger-
huis medegedeeld, dat het rapport der militaire
controlecommissie, van welks inhoud de ont
ruiming der Keulsche zone afhangt, niet voor
10 Januari gereed zal zijn.
BELGIE.
De rechterzijde van Kamer en Senaat is gister
morgen opnieuw bijeengekomen ten einde zich
met de kwestie der nieuwe belastingen bezig te
houden. Een schikking is getroffen, zoodat er
geen sprake meer is van een ministerieele crisis
in België.
HONGARIJE.
Volgens een bericht uit Weenen, zal de Hon-
gaarsche regent Horthy binnenkort genood
zaakt worden zijn standpunt opnieuw te bepalen
ten opzichte van de toenemende legitimistische
beweging in Hongarije. De monarchisten eischen,
dat prins Otto, de oudste zoon van wijlen koning
Karei, naar Hongarije zal terugkeeren.
DE STRIJD OM MEKKA.
De regeering van den Hedjaz heeft verklaard,
dat de havens van El Lith, Kunfida en Haly met
ingang van 24 December geblokkeerd zullen
worden
FINLAND EN IIET PROTOCOL.
Het protocol van Genéve, betreffende de
ontwapening en de vreedzame beslechting van
internationale geschillen is gister door den
Finschcri gezant te Parijs, Enckell. in opdracht
van zijn regeering, geteekend.
Hierdoor is het aantal leden van den Volken
bond, dat het protocol heeft aanvaard, gestegen
tot zeventien. Dc Finsche regeering geeft in
een begeleidende nota haar interpretatie van
eenige artikelen van het protocol.
Uit
Borah.
EEN REDE VAN BORAII.
Philadelphia meldt Reuter Senator
de voorzitter van de Senaatscommissie
voor de buitenlandsche aangelegenheden, die
ongetwijfeld ook te beraadslagen krijgt over
de toetreding der Ver. Staten tot het Wereld-
gerechtshof, heeft hier gesproken over de „bui-
ten-de-wet-stelling van den oorlog."
Hij zei o.a., .dat, het Amerikaanscbe volk
nooit zal willen deelnemen aan een vredesplan
dat oorlog als een wettige wijze van geschillen
beslechting erkent. Er is geen tehuis voor den
vrede, zoolang de groote mogendheden believen
te maken dat er geen vrede is.
Borah citeerde een aantal internationale
kwesties o.a. Nicaragua, Vera-Cruz, San
Domingo en de Roer -waarbij verzoening een
betei precedent zou hebben geschapen dan eenig
vredesplan.
Borah ontwikkelde in zijn voordracht drie
hoofdbeginselen van zijn voorstel, om oorlog
voeren buiten wet te verklaren.
Het eerste voorstel betreft de vereenvoudigde
eodilicatie van het volkenrecht ten einde alle
internationale relaties, voorzoover menschelijker-
wijze mogelijk is, onder de heerschappij van de
wet te brengen.
Het tweede betreft de instelling van een
internationaal gerechtshof voor beslissing over
alle geschillen die uit het volkenrecht of uit
verdragen voortvloeien. Het bestaande Haag-
sche Internationale Hof zou daarvoor kunnen
dienen, zoolang het los van den Volkenbond
wordt gemaakt.
In de derde plaats wenschte Borah in het
volkenbondsrecht een verklaring op te nemen,
dat oorlogvoeren een misdaad is.
Hij zeide vervolgens, dat Amerika wel dego-
lijk geintresseerd is bij de Europeësche zaken
en bereid is met Europa samen te werken.
Maar Amerika zal zich nimmer vereenigen met
een vredesplan, dat direct of indirect den oorlog
een geoorloofd middel vindt voor oplossing van
internationale geschillen.
Hoewel de Volkenbond voor het tegenwoor
dig Europa geschikt moge zijn en tevens nuttig
voor Amerika zou kunnen zijn, kunnen de V.S.
zich er thans niet bij aansluiten omdat de Vol
kenbond niet past in het kader van de Ameri
kaanscbe traditie.
ALLERLEI.
Bij een door de Kamer aangenomen Wets
ontwerp is de sterkte der Belgische legerlichting
1925 op 82.500 man, bepaald.
In het loonconflict hij de Rijnsch-Westfaal-
sche steenkolen-industrie is de arbitrale uit
spraak bindend verklaard.
Uit Rome De kamer weigerde het ontslag
te aanvaarden van den vice-president Giunta.
Tengevolge van deze stemming ©ver de zaak
Giunta en „Mussolini" heeft, de afgevaardigde
Boeri zijn ontslag ingediend.
Uit Londen Lord Allenby, de Britschc
liooge commissaris in Egypte, heeft Maandag
tijdens zijn verblijf te Cairo een schrijven ont
vangen, waarin hij met den dood wordt bedreigd.
Uit Washington: Het bericht omtrent het
plan van Frankrijk om de onderhandelingen
over het fundeeren der schuld met Engeland te
openen, heeft een verklaring van het departe
ment van de schatkist uitgelokt, dat Amerika
staat op een'gelijke behandeling van Engeland
en Amerika.
Uit Berlijn De toestand van Branting,
den Zweedschen minister-president, wordt met
den dag beter. De temperatuur van den patient
is gedaald. Indien complicaties kunnen worden
vermeden zal Branting weldra buiten gevaar
zijn.
Uit Berlijn De zeven Egyptische studen
ten, die in verband met den moord op den Sirdar
waren gearresteerd en naderhand weder vrij
gelaten, zijn, naar uit Cairo wordt gemeld, weder
in verzekerde bewaring gesteld. Blijkbaar is
de politie een nieuw complot tegen generaal
Allenby op het spooi.
Uit Beriijn Naar uit New-York woidt
gemeld, heeft de Commissie van onderzoek,
in zake het petroleum-schandaal (Teapot-dome)
uitgemaakt, dat de vroegere minister van Bin-
nenlandsche Zaken, Fall, gedurende zijn ambts
tijd, zijn vermogen met 300.000 dollar heeft
vermeerderd.
B1 o n e n 1 «ui d.
Idenburg lid van den Raad van State.
Bij Kon. Besluit is heden tot lid van den Raad
van State benoemd de heer A. W. F. Idenburg,
minister van Staat en oud-gouverneurgèneraal
van Ned.-Indiü»
Alexander Willem Frederik Idenburg werd
23 Juli 1861 te Rotterdam geboren. Hij bezocht
de Rijks H.B.S. te Utrecht, de Kon. Mil. Aca
demie te Breda en de eerste afdeeling van de
Hoogere Krijgsschool. Vele jaren was hij officier
der genie en als kapitein diende hij bij den
generalen staf in Indië. Na Kamerlid geweest
te zijn' was de heer Idenburg van 1901 tót 1904
Minister van Koloniën, vervolgens gouverneur
van Suriname en van 1909 tot 1916 gouverneur-
generaal van Nederlandsch-Indië. In 1918werd
hij weder minister van Koloniën en na zijn
aftreden benoemde de Koningin hem tot minister
van Staat.
Nu de heer Idenburg een zetel heeft gekregen
in den Raad van State, zal, naar het Corr. Bur.
mededeelt, zijn bedanken voor het lidmaatschap
der Eerste Kamer spoedig volgen.
Als eerste opvolger van den heer Idenburg
in deze Kamer staat aangewezen mr. P. E. Briët
te Leiden, die vroeger als lid van de Eerste
Kamer is geweest.
Tegen plaatselijke keuze.
Bij de Eerste Kamer is ingekomen een adres
van het Comité tegen Plaatselijke Keuze, ver
gezeld van 276.000 handteekeningen, in wolk
adres verzocht wordt het voörstel-Rutgers tot
wijziging der Drankwet niet aan te nemen.
Het bezoldigingsbesluit.
Naar aanleiding van de berichten omtrent
voornemens bij de regeering omtrent het niet-
uitvoeren van het Bezoldigingsbesluit heeft de
Res.bode" „te bevoegder plaatse" informaties
ingewonnen, waarbij, aldus het blad, liet volgen
de bleek.
„De omstandigheden, waarin de regeering is
gekomen door het besluit van de Tweede Kamer,
waarbij de regeering werd verzocht het ontwerp
regelende de bezoldiging van de hoogere ambte
naren, terug te nemen en ook voor deze ambte
naren de volle korting van 10 pet. en 81/,, pet.
premieheffing toe te passen, maken het voor de
regeering onmogelijk, het nieuwe Bezoldigings
besluit uit te voeren.
Wel overweegt de regeering nog, door een
wijziging aan de bezwaren tegemoet, te komen,
zoodat alle gehuwde ambtenaren een korting van
IBVü pet. ondergaan en de ongehuwden de volle
korting dragen van de nieuwe salarisregeling,
omdat handhaving van den bestaanden toestand
een belangrijk financieel nadeel voor het rijk
is. Maar ,er is natuurlijk geen sprake van, dat dit
nieuwe Bezoldigingsbesluit reeds vóór 1 Januari
gereed zal zijn, terwijl bij de oplossing van de
bezwaren tal van moeilijkheden moeten worden
ondervangen."
Tariefwct.
De Eerste Kamer heeft gister de wijziging
van de tariefwet aangenomen.
Overwerk.
In verband met de a.s. feestdagen zijn over-
werkvergunningen verleend voor broodbakke
rijen, terwijl tevens op 24, 27 en 31 December
vervroegde broodverkoop is toegestaan.
Van 1 Januari tot 31 Maart 1925 zijn over-
werkvergunningen Verleend voor continu-
en.
Uit de steen-industrie.
De werknemersorganisaties in de steen
industrie hebben de collectieve arbeidsover
eenkomst opgezegd tegen 1 Maart 1925.
Albarda Troelstra's opvolger?
Het Hbl. verneemt dat namens de soc.-dem.
partij organisatie te Amsterdam de heer J. W,
Albarda, bestemd om mr. P. J. Troelstra als
leider der soc.-dem. Kamerfractie op te volgen,
zal worden uitgenoodigd bij de algemeene ver
kiezingen in 1925 lijstaanvoerder te willen zijn
in den kieskring Amsterdam.
De Rijksmiddelen.
Het overzicht van de rijksmiddelen over No
vember maakt een bevredigenden indruk, niet
alleen doordat het eindcijfer der gewope bron
nen van inkomsten ruim 11 ton booger blijkt
te zijn geweest dan in dezelfde maand van het
vorige jaar, maar ook door de wijze waarop
dat accres tot stand is gekomen.
Schakelt men een paar toevallige omstandig
heden uit en wel tengerste dat de wisselvallige
.opbrengst der successierechten 659.800 hooger
was dan een jaar geleden, terwijl daartegenover
de gedistilleerd accijns 632.000 minder op
leverde, dan mag gewezen worden op de be
vredigende stijgingen van resp. 867.000 en
421.000 bij de inkomstenbelasting en bij de
vermogensbelasting, bevredigend, omdat de
daling welke in een vroeger gedeelte van het
jaar deze opbrengsten gekenmerkt had, nu se
dert een paar maanden geen verderen voort
gang beeft gemaakt en bij de vermogensbelas
ting zelfs allengs tot cea voorsprong van 686.000
tegenover de eerste elf maanden van 1923 heeft
geleid, terwijl de ontvangsten in November
hooger waren dan ooit in een maand is voor
gekomen.
Evenals in October hebben ook nu de invoer
rechten een noemenswaardige daling aan te
wijzen, en wel ten beloope van 360.700. Af
gescheiden van het feit, dat het aantal werk
dagen ditmaal in November kleiner was, mag
de verklaring van dit verschijnsel, dat met de
cijfers van onze handelsbeweging ecnigszins
in strijd lijkt, vermoedelijk hierin worden ge
zocht, dal het vooral de zg. vrije artikelen zijn,
die hun aandeel in den grooteren invoer hebben.
Sedert 1 Januari vertoonen de invoerrechten
een, zij liet ook geringe, stijging in vergelijking
met een jaar geleden. De loodsgelden, die in
November 86.600 meer opbrachten dan ver
leden jaar, toonen voor de eerste elf maanden
een accres van 645.500 (24 pet.) aan en stellen
daarmee de verlevendiging van het scheepvaart
verkeer in het licht. Tegelijkertijd waren er bij
de statistiekrechteli stijgingen van j 70.700 in
November en van 686.bOO sedert het begin des
jaars, die eveneens op een grootere bandels-
beweging wijzen.
De zegelrechten maakten althans voor No
vember een minder fraai figuur. De ontvang
sten bleven bij verleden jaar 88.500 en bij
October jl. 337.000 ten achter, waarbij noch
tans de kortere maand een rol kan hebben ge
speeld. Inlusschen hebben deze rechten sedert
1 Januari toch nog 1.125.700 meer opgebracht
dan een jaar geleden. Bij de registratierechten
bedraagt deze voorsprong zelfs 4.43 millioéu,
waartoe echter November slechts lo.OOO heeft
bijgedragen.
Evenaio vorige jaren bracht de bieraccijns
wat minder op dan in Uctooer, maar ueze accijns
vertoonde wegens de nekende vernoogiiig van Mei
ji. een accres van ©k>.ouu tegenover verleden
jaar. Aanzienlijk meer uau verlenen jaar en ook
dan in UoLoher heelt de tabaksaccijns opge
leverd in het eerste geval bedraagt de stijging
zelfs 640.400.
Van de overige accijnzen leverde de suiker
160.000 minder op, waardoor de achterstand
sedert 1 Januari tol 1.772.300 is opgeloopen.
De accijns op geslacht bleei met resp. f42.600
en 766.000 bij verleden jaar ten achter. Ten
slotte zij vermeld, dat in November de grond
belasting 213.000 minder afwierp, maar sedert
i Januari 1.894.OU0 meer; dat echter de oi-
videud- en tautiémebelasting, na een verdere
aaiing van 68.000 in de algeloopen maand
sedert het begin des jaars 2.453.000 is ten
achter geraakt, terwijl de waarborg een paar
duizend gulden meer opbracht dan verleden
jaar. Het recht op de mijnen daarentegen bij
de iiooge opbrengst van Nov. 1923 78.000 is
ten achter gebleven.
in bet geheel is er nu sedert het begin des
jaars uit de gewone bronnen 400.170.300 bin
nengekomen, ol 4.243.000 meer dan in de
eerste elf maanden van 1923. Daarbij komt
dan een bedrag van 5.253.000 uit de rijwiel-
belasting, die in November nog met 5700
xiadiuppelde. De genoemde opbrengst van ruim
400 irnilioen is 36.3 millioen hooger dan 11/12
der raming tot welk resultaat de inkomsten
belasting met ƒ:17.8 millioen heeft bijgedragen,
ue dividend- en tautiémebelasting met 3.45
millioen, de bieraccijns met ruim 4 millioen,A
de registratierechten met ƒ4.8 millioen en de
successierechten met 4.6 millioen.
De opcenten ten bate van het leeningslonds
hebben, na in November op ongeveer het peil
van verleden jaar te zijn gebleven, in hetzelfd
tijdverloop ƒ94.2 millioen opgebracht, of ruim
ƒ4.1 millioen minder, terwijl er uit de o. w.-
belasting, die in November een minus van
I 340.000 heeft gegeven, sedert het begin des
jaars slechts ƒ971.000 is ontvangen.
Gemengd Kieuw».
Hoe genoeglijk rolt het leven,
't Gebeurde een dezer nachten ongeveer één
uur, vertelt de „Mcppeler Crt." dat Jan zich
nog wandelende in de Lij en te Staphorst be
vond. Op den weg liep een knorrepot en Jan
wilde dit even aan den eigenaar van het dier
vertellen. Hij klopte daarom bij een landbou
wer, die reeds lang ter ruste was gegaan, op
!>et raam. Onze landbouwer bleek zoo vast te
slapen, dat Jan, om hem wakker te krijgen, al
harder en barder op het raam sloeg. Op eens
werd de deur met een nijdigen ruk geopend
Jan wilde toen zijn bevindirg mededeelen, doch
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT