EIV OMSTREKEN.
FE
alleen
in pakjes
Het geheim van het moeras.
48ste Jaargang
Zaterdag 3 Januari 1925
•Sa. 14139
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3.- per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericbt 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 5ÜU bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij doodf 100 bij verlies van een
diifm; ffiO Mi vftrltes van een wiisvinoer; t iSbii verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de N.Holl.Algem.Verz. bank Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Het Itoomsch wereld/werk der
Catacomben.
Dc zeer groote belangstelling', die mijne lezing,
over het Christelijk getuigenis der Catacomben,
allerwegen ontmoet, bewijst, dat men gevoelt,
welk een hooge beteekenis de marmerstukken,
schilderwerken, inschriften en krabbels hebben
voor de Roomsche Apologie.
Een getuigenis slaat op feiten. Onderstellingen
en vermoedens worden niet getuigd, enkel over
feiten gaat getuigenis. De Gatacomben-stukken
getuigen. En men wil hun getuigenis hooren en
zien. Dit begreep indertijd de Vaikenburgsche
Commissie, die, in kort bestek, Vele gewichtige
getuigenissen bijeenplaatste, met veel kennis
en veel smaak de stukken ordenend en rang
schikkend.
Maar de systematiseering, met het oog op
de Protestantsche ontkenning in allerlei vormen,
ontbrak. Prol'. Marucclii te Rome in zijn werkje
„Le catacombe ed il Protestantismo" gaf wat
hém bekend was in den tijd, toen hij het werkje
schreef, doch hij richtte ook enxel zijn aandacht
op de orthodoxe Protestanten. De Modernen
bestaan nu echter óók (sic!).
Vandaar ordende ik de stof aldus De Cata
comben-stukken getuigen, dat de eerste Christen
heid geloofde aan de Godheid van den lus-
torischen Christus der Evangeliën, het H. Doop
sel, het Kerkelijk leergezag, Petrus als den Mózes
van het Nieuw Verbond, doopend de heidenen,
bekleed met het opperst leergezag, Wetgever,
Opperherder, Primaat. Voorts geloofden zi] aan
een louteringsplaats na het verscheiden, ver
eerden zij de Heiligen,voornamelijk de H. Maagd,
geloofden in de H. Eucharistie. Dal is het Christe
lijk getuigenis der Catacomben Dat was
het Christen-gelooi' der eerste eeuwen.
Paus Pi us X kocht ;t terrein der Catacomben
van Praetextatus daar is nog geen dérde uit
gegraven en liggen nog schatten in den bodem
voor de Apologie.
Paus Benedictus XV koehl Bamphilus daar
stuitten de opgravingen tegen den muur, waar
achter, bunders vér, zich het „Groote Kerkhof"
uitstrekt. Niemand kan gissen, welke kostbare
stukken daar nog in tufsteen en zahd verborgen
liggen
Paus Pius XI schreef 16 Mei 1924 een warmen
dankbrief aan Amerikanen, die aan Z.H. een
belangrijke som gelds aanboden voor de uit
graving der Catacomben. Daarin lees ik dat zij
„begrepen hebben van welke hooge beteekenis
hun gift is voor het Roomseh gelooi."
En ook, dat hun gilt. des te verdienstelijker is
daar de hooge beteekenis van dit werk der op
gravingen nog maar al te zeer onbekend is
Zeker in dezen zin is hel klaarblijkelijk en
handtastelijk, wat Pius XI zeide „Het werk der
Catacomben steunen is steunen den H, Stoel."
Want sinds 1865 is dat het Roomseh wereldwerk
der Catacomben, déze groote monumenten der
eerste Christenheid doen spreken door de ter
reinen te ontginnen, en de onxleraardsche net-
wei-ken van gangen en kamertjes in stand Le
houden.
De Pauselijke Archeologische Commissie, bij
monde van Mgr. Respighi, Mgr. Belvederi en
Professor Marucchi haar Inspecteur Dr. Josi
Mgr. Wilpert, Professor SLygcr, allen vroegen mij
te Rome oin het R. K. Nederland wakker te
16)
Zij zag er zoo verpletterd en wanhopig uit,
dat zelfs Armbrecht een zweem van medelijden
met haar leed gevoelde,
„Gij hebt dan zelf gewild, dat ik deze on
aangename dingen ter sprake zal brengen.
Vroeger of later zoudt ge ze toch wel hebben
moeten vernemen en het is wellicht beter dat
ge ze uit mijn mond hoort dan van dezen of
genen vreemde.
Uw vader bezat van huis uit een niet on
aanzienlijk vermogen, maar hij was een slecht
financier en een lichtvaardig zakenman. Ofschoon
ik hem herhaaldelijk met belangrijke offers uit
zijn door hem zelf veroorzaakte verlegenheid
bevrijd heb, gelukte het hem toch niet weer goed
op dreef te komen, en met den dood uwer moe
der scheen hij ook den laatsten steun te vci-
liezen voor zijn zwak en weifelend karakter,
"tk vermoedde nog niet eens, hoe slecht het
met hem stond,toen op zekeren dag de ondergang
volgde. Onder een of ander voorwendsel had hij
mij verzocht u voor een korten lijd bij mij in
huis te nemen en het trof mij als een donder
dag bij helderen hemel, toen mij eenige dagen
later de tijding bereikte, dat de kantoren van
schudden voor dit Roomseh Wereldwerk.
Van de 28 Catacomben zijn, en dan nog maar
gedeeltelijk, slechts 14 ontgonnen er zijn nog
zeer groote bedragen onmisbaar. Maar„vele
handen maken licht werk."
Spontaan vormde zich. na mijn eerste Lezing
met lichtbeelden in den Grooten Schouwburg
te Rotterdam, een Comité, om gelden voor dit
hoog-apologetisch doel in ontvangst te nemen.
Penningmeester van dit Comité is Notaris A.
van Clarenbeek, Noordblaalc 79b. Rotterdam.
Persoonlijk sta ik geheel buiten dit Comité, doch
ik herhaal, dat men te Rome op Roomseh Neder
land zijn edelmoedigheid vertrouwt.
Paus Pius XI heeft zich zoo heel onomwonden
betuigd tegenover de offervaardige Amerikanen,
die Z.I1. een zeer groot bedrag voor dat doel
"hebben geschonken. Z.H. heeft toen zoo duide
lijk en klaar noen uitkomen, welk een machtige
factor voor de Roomsche Apologie de vondslen
der Catacomben zijn en hoezeer Z.H. verlangt,
dat de opgravingen met kracht worden dóór-
gezet, weet ieder te Rome.
Moge Roomseh Nederland dit begrijpen
Moge het voor dit werk voelen en de Penning
meester van het Comité voornoemd weldra een
flink bedrag naar Rome kunnen zenden voor
dit Roomsche Wereldwerk der uitgravingen van
de Catacomben
F. yIIendhighs 8.J.
Bummi&ia&üittia Meuws,
ENGELAND EN AMERIKA.
Het Engeïsche standpunt inzake Amerika's
aandeel in de vergoedingen, ingezameld volgens
het plan-Dawes, is neergelegd in een nota, welke
aan den Amerikaanschen gezant te Londen
ter hand is gesteld en door hem naar Washington
is geseind. De nota betwist de Amerikaansche
aanspraken en zet uitvoerig de wettelijke argu
menten tegen Amerika's deelneming uiteen.
De nota is de voortzetting van een briefwisse
ling, die steeds een uiterst vriendschappelijk
karakter heeft gedragen.
.Berichten uit Washington bevestigen, dat. de
Engeïsche nota op zeer tegemoetkomende wijze
naar een veigelijk streeft, doch de wettelijke
deelneming van de Vereenigde Si aten aan de
vergoedingsbetalingen ter dekking van de oor
logsvorderingen van Amerikaansche onderdanen
best rijdt.
DE DU1TSCHE CRISIS.
President Ebert heeft rijkskanselier Marx
gister uitgenoodigd nogmaals te trachten
een nieuw kabinet samen te stellen. Ebert
wenscht, dat de rijkskanselier de betrokken par
tijen zal verzoeken met den ernst van den tegen-
woordigen toestand rekening Le houden en op
hun besluiten terug te komen. Men verwachtte
gister algemeen, dat het afgetreden kabinet
zonder wijziging zal terugkeeren en Maandag
voor den Rijksdag zal verschijnen. Mocht ook
deze poging "van Marx schipbreuk lijden, dan is
het nog mogelijk dat onder zijn leiding een
zakenkabinet wordt gevormd, waarvan de mees
te aftredende leden deel uitmaken, doch dat
samengesteld zou worden, zonder dat overleg
met de parlementaire partijen wordt gepleegd.
ITALIË.
Zooals ons blad van gisteren reeds gemeld
heeft, is het 31 December te Florence heet toege
gaan. Aldaar waren meer dan 20,000 fascisten
bijeen. Vandaar dat bij wijze van voorzorgs
maatregel de kantoren van de Nuovo Giornale
door een achtdubhel cordon van politieagenten
en karabiniers afgezet waren. Naar men weet,
zijn de fascisten toch door het cordon lieen-
gebroken. Zij wierpen het meubilair van de
redactie op straat, goten er benzine over en
slaken den boel in brand. Aan de brandweer
werd het naderbijkomen belet. Verschillende
vrijmetselaarsloges en kantoren van advocaten
die tot dc oppositie behooren, hebben liet even
eens moeten ontgelden. Verschillende otukken
werden door de indringers ontvreemd.
DE COMMISSIE VAN HERSTEL.
De Commissie van Herstel heeft de gedragslijn
vasLgesleld, die voorloopig gevolgd zal worden
bij het aangaan van een overeenkomst met
Duilschiand ten einde van dit land leveringen
in natura te verkrijgen op grond van de schade
vergoeding. Deze beslissing is genomen ingevolge
de noodzakelijkheid om een voorloopig regime
vast te stellen in afwachting dat de conferentie
van de ministers van financiën der bondgenooten
het percentage van de Duitsche schadevergoe
ding volgens het plan-Dawes heeft vastgesteld.
DE FINANCIEELE CONFERENTIE.
Maandag heeft Churchill besprekingen met
Baldwin en andere ministers en komt tevens
de kabinetsraad bijeen. Dinsdagochtend ver
trekt Churchill met Guinnes en sir O. E. Nie-
meyer naar Parijs, waar Woensdagmiddag de
onferenlie begint.
BELGIE.
Koning Albert zou gislermidag uit Brussel
over Parijs naar Marseille vertrokken zijn en
dan naar. Algerië zijn overgestoken om deel te
nemen aan een auto-tocht door den Sahara.
Op het laatste oogenblik heeft de Koning, naar
men ons uit Brussel meldt, van zijn reis afge
zien. Volgens een officieel*; kennisgeving heeft
•de Koning de reis afgelast, omdat tengevolge
van het slechte weer sommige deeler van den
Sahara bijkans onbegaanbaar zijn. De duiir
van de reis zou onder die omstandigheden den
tijd, dien de Koning ervoor had vastgesteld te
buiten gaan.
JOEGOSLAVIË.
De Joegoslavische regeering heeft bevel ge
geven de leiders van de Kroatische boerenpartij
te arresteeren, de partij-organisaties definitief
te ontbinden en op de archieven beslag te leggen.
C.niNA.
Soen Jat-sen is gisler te Peking aangekomen
en werd met muziek en door een militaire wacht
ontvangen. Iedere politieke betooging was echter
door de politie verboden. Hij logeert in een
buitenlandsch hotel, en verklaarde dat zijn
gezondheid hem deelneming aan eenige festivi
teit verbiedt.
ALLERLEI.
In Moskou is men zeer voldaan over het
resultaat der bolsjewistische propaganda
m
Oost-Azië; waar een Sovjetrepubliek Mongolië
is gevórmd.
Uit SjanghaiDe lijfgarde van den vroe-
geren mil. gouverneur te Nanking heeft aldaar
een aantal zijdemagazijnen geplunderd en iri
brand gestoken, omdat zij geen soldij had ont
vangen. Do schade wordt op een half mdlioen
dollar geschat. Amerikaansche marine-troepen
zijn geland.
Uit Peking Amnestie is toegestaan aan
alle gevangenen met uitzondering van den
vroegeren president Tsao Koen, vvien een proces
zal worden aangedaan, en van de parlements
leden, die meewerkten tot Tsao Koen'» verkie
zing.
Uit Dresden wordt gemeld dat in de Sak
sische fabrieKen door de communisten geld
wordt ingezameld om Maandag gedelegeerden
naar Berlijn te sturen. Men vermoedt dat het
de bedoeling is van de communisten de eerste
bijeenkomst van den nieuwen Rijksdag in de
war te schoppen.
Binnenland.
De Koninklijke Familie.
De Koningin en prinses Juliana zijn gister
ochtend weer voor eenige dagen naar het Loo
teruggekeerd. Prins Hendrik en zijn zuster, de
groot-hertogin van Oldenburg, vertrekken heden
ochtend naar het Loo. De groot-hertogin gaat
6 dezer weer naar het buitenland.
Vermindering van den belastingdruk.
Naar wij vernemen, heeft de regeering de
reeds eenigen tijd gereed liggende wetsontwerpen
in zake de vermindering.van den druk der Rijks
inkomsten- en Successiebelasting en de" afschaf
fing van een der Verdedigingsbelastingen bij
den Raad van State aanhangig gemaakt.
Dr. Seipel naar ons land.
Reuter seirt uit Weenen dat blijkens te be-
voegder plaatse ingewonnen inlichting de vroe
gere bondskanselier dr. Seipel in Februari naar
land zal komen tot het houden van zijn reeks
ons
lezingen.
Landmacht.
Verschenen is het nieuwe bezoldigingsbesluit
voor het militaire personeel bij de Landmacht.
Dc onbewaakte overwegen.
Bij den Spoorwegraad ;s door het I'd, den heer
J. A. Lotgering le Amsterdam, een voorstel m-
gedien om na te gaan, of het geen aanbeveling
zou Verdienen een ander systeem toe tc passen
voor het waarschuwen bij de onbewaakte over
wegen.
Gedacht is hierbij aan het, op bepaalde al-
standen van de spoorlijn, aanbrengen van een
versperring op den weg, waardoor die ongeveer
voor de helft berijdbaar zou ztju, en men met
'eeiiig voertuig dus een bocht moet maken voor
dal men de spoorlijn heeft bereikt. Ook voor
voetgangers zou zoo'n versperring meer de aan
dacht kunnen trekken dan de tegenwoordige
gebruikelijke palen.
Ook wordt nog in overweging gegeven een
zoeklicht, zooals op de automobielen wordt
gebruikt, op de locomotieven aan te brengen,
mijn zwager Horenberg gesloten waren, dat hij
zelf spoorloos verdwenen was en dat een groot
aantal vervallen wissels tot een aanmerkelijk
bedrag niet gehonoreerd konden worden we
gens het*gebrek aan kapitaal. Het was een der
schandelijkste bankroeten, die sedert langen
tijd in de stad waren voorgekomen,want de voor
handen activa dekten slechts voor een gering
deel de geweldige schulden. Het was een vree-
selijke slag voor mij, want daar mijn familie
betrekking tot Dorenberg algemeen bekend was,
werden ook mijn crediet en mijn aanzien in de
handelswereld door de catastrophe gevaailijk
geschokt. Het ergste moest mij bij dat alles nog
echter overkomen, want van de geweigerde
wissels kwamen in dc eerstvolgende verscheidene
bij mij terug, die van mijn handleekening voor-
zien waren, ofschoon ik ze nooit te voren ge-
zien had. Mijn handteckening was vervalscht,
en ik behoefde er geen oogenblik aan te twijfelen,
wien ik als den schuldige aan deze schandelijke
sdaad te beschouwen had. Nu begreep ik al
misc
waarom mijn zwager zulk een baast gehad had
om zich in veiligheid te stellen, want hij wist
maar al te goed, dat op wisselvervalsching volgens
de strafwet tuchthuisstraf staat. Zijn lol was
toen geheel in mijn hapden gegeven. Een eenvou
dige aangifte bij de justitie ware voldoende
geweest om de politie op den vluchteling a
te zenden en de voorsprong, dien hij zelfs in lie
gunstigste geval kon verkregen hebben, was
veel fce gering dat men bij de snelheid van de
telegraaf hem niet spoedig in handen gekregen
had" Ik wil niet loochenen, dat ik in de hevige
irontwaardiging over de schandelijke hahdel-
ver
wijze van een man, in wien ik mijn volle vei
trouwen gesteld had, op het punt gestaan heb
dezen voor hem zoo noodlottigen stap Le doen.
De gedachte aan u en aan uw niets vermoedende
jeugd was het alleen, die mij daarvan terughield,
lk kocht niet alleen de vervalschte wissels, die
ik natuurlijk als een gewichtig bewijsstuk voor
de schuld uws vaders zorgvuldig bewaard heb,
maar ik bracht ook om uwentwil eenaccoord
met de schuldeischerS tot stand, dat mij een
groot deel van mijn moeizaam verworven ver
mogen kostte. Een strafrechtelijke vervolging
van mijn zwager was daardoor wel vermeden,
maar het schandaal had ik ondanks alle offers
niet kunnen voorkomen, en in de oogen van al
degenen, die zich de voorvallen uit dien l ijd kun
nen herinneren is en blijft Friedrieh Dorcnbeig
een bedrieglijke bankroetier. Nu kunt ge be
sluiten, Helene, of ge reden hebt om fier tezyn
op den naam dien ge draagt.'
Het meisje antwoordde niet, zij had liet. ge
laat diep in de kussens gedrukt en een kramp
achtig snikken schokte haar geheele hohaai.r
Armbrecht keek op zijn horloge en nadat hg
nog een poos gewacht had, ging hij op n 0011,
die zacht en vriendelijk klinken moest voort
„Wat ik verder nog voor je gedaan heb beboet
ik u zeker niet te herinneren. Ik had geen ver
plichting om voor je te zorgen en zeker zouden
weinigen in mijn positie de zelfverloochening
gehad hebben, het kind van den man, die zoo
erbarmelijk gehandeld had, in zijn eigen huis te
dulden. Ik echter bedwong mijn afkeer tegen
alles wat den naam Dorenberg droeg en behield
u al die jaren door als een dochter. Gelooft ge
nu, dat ge mij eéïlige dankbaarheid en eerbied,
kinderlijke gehoorzaamheid verschuldigd zijl?
Zij hief het bleeke door tranen overstroomde
gelaat op en fluisterdé bijna onhoorbaar „Ver
weef mij oom, als ik oait daarin te kort geschoten
ben. O mijn God, ik had van dat alles geen
vermoeden.Het is zoo gruwelijk - zoo gruwelijk!"
„Het is erg voor'je, dat is niet te ontkennen.
Zoodra ge echter Kruiskamps cchtgenoote zijt,
zal men vergeten, dat ge Dorcnbcrg's dochter
waart. En bovendien zult ge dan bijna altijd
buiten op hot land leven, waar slechts weinigen
met de toenmalige gebeurtenissen bekend zijn.'
„Neen oom, vorder dat niet van mij Ver
stoot mij maar liever uit uw huis cn laat mij
mijn brood onder de vreemden verdienen. De
diepste vernedering, die ik mij dan zal moeten
laten welgevallen, zal mij oog niet zoo hai d
vallen als een vereeniging met dezen man."
Armbrecht stond ongeduldig op en schoof
zijn stoel met veel geraas achteruit.
(Wordt vervolgd)
IIIIIIIIMIIIIMII WilIIIUIMl'IIIUIIimil—i^—H
„STER-KOFFIE"
431 15
nniiri trnlln XTCUV
