DAGBLAD WOOM SCHIEDAM
"feuilleton.
48ste Jaargang.
Vrijdag 30 Januari 1925.
No. 14162
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intereommunanl 85 Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post f 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regelB 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden beiekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de N.Holl.Algem. Verz.bank Schiedam
Bq of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 26 Januari 1925
VERGUNNING VERLEEND aan de CONTI
NENTAL PETROLEYM COMPANY te Rotter
dam tot oprichting van een benzine-installatie,
bestaande uit een ondergrondseh reservoir met
een inhoud van 2000 L. en een bovengrondsche-
aftapinrichting aan de Noordvest, kadaster Sec
tie A. No. 1673 (ged.) ten zuidwesten van het
pand Noordvest 42, kadaster Sectie A. no. 998.
Schiedam, 30 Januari 1925.
B. en W. van Schiedam brengen t'er openbare
kennis, dat de Gemeenteraad in zijn vergadering
van den 23 Januari jl. heeft besloten, overeen
komstig het bepaalde bij art. 75 der Lager-onder-
wijswet 1920, medewerking te verleenen tot liet
verbouwen, o.a. van de school voor gewoon
lager onderwijs aan de Tuinlaan, uitgaande van
de vereeniging voor Gereformeerd Schoolonder
wijs.
Schiedam, 29 Januari 1925.
Buitenlandseh Nieuws,
FRANKRIJK.
In de Fransehe Kamer heeft Herriot gister
middag verklaard dat zijn houding ten opzichte
van Duitschland in geen enkel opzicht wordt
gedicteerd door. een geheim verlangen, aan den
Rijn te blijven. Met klem zeide de premier, dat
hij de kwestie der Keulscbe zone met alle kracht,
die in hem was, had besproken, omdat dit, na
de Fransehe teleurstellingen, de laatste gelegen
heid is het vraagstuk der Fransehe veiligheid te
i'egelen.
„Ik verdedig", vervolgde Herriot, „slechts het
vredesverdrag en werk, terwijl ik steeds van
°ordeel ben, dat arbitrage, veiligheid en ont
wapening door onzichtbare banden aan elkaar
zijn verbonden, steeds aan de instelling van
regime, hetwelk ons, naar wij moeten hopen,
de definitieve veiligheid zal geven, dank zij den
middelen ter bereiking der veiligheid, welke
de Volkenbond biedt.
Frankrijk zal de ontwikkeling van iederen
vorm van democratie steunen, doch daarbij de
verzekering van zijn binnenlandsche veiligheid
en de beveiliging zijner grenzen niet uit het oog
verliezen."
,,lk doe", eindigde Herriot, „een beroep op
het gezond verstand van alle mensehen in alle
landen, die den vrede willen, vooral in Duitsch
land, opdat wij allen zullen kunnen werken in
vrijheid en vrede."
Hierop besloot de Kamer met 541 tegen 32
stemmen Herriot's rede van Woensdag in het
openbaar te doen aanplakken.
De Duitsche rijkskanselier is voornemens
hedenavond ter gelegenheid van de ontvangst
fier vertegenwoordigers van de buitenlandsche
pers te antwoorden op de rede van den Fran-
schen minister-president Herriot, opdat hij daar
mede niet zal behoeven te wachten tol de her
opening van den Rijksdag.
ENGELAND EN DE VOLKENBOND.
Op een groote politieke soiree, die Lord Grey
Het geheim van het moeras.
Uitgeput en ten diepstegeschokt door het
verhaal dezer vreeselijke dingen, hield Wendland
op. Armbrechts weetgierigheid scheen door de
uitvoerige med'edeeling echter nog geenszins
bevredigd.
„En verder? Zijn de autoriteiten reeds met
het gebeurde in kennis gesteld
„Zeker, Reeds om zeven uur waren er twee
politieagenten met een dokter. Deze stelde
eveneens vast dat de beide schotwonden doode-
lijk waren en dat de dood onmiddellijk gevolgd
moest zijn. Toen werden de kamer, waar het
'ijk lag en ook de overige vertrekken verzegeld.
Te negen uur kwam de commissie van on
derzoek van het gerecht en nu zijn de verhooren
reeds in vollen gang. De rechter van instructie
zelf droeg mij op ook u, geëerde heer Armbrecht,
te verzoeken vóór hem te verschijnen."
«Verwacht hij mij dadelijk Nog dezen voor
middag 7"
gej'Ik meen van ja. Er scheen hem veel aan
Arnvk® 11 200 sPoedig mogelijk te spreken."
c,ri bi drukte op de schel,
meded^r C'au behoef ik u met om verdere
al Ih.'i n^en te verzoeken, want ik zal daar
gisteravond te Londen in opdracht van di
Erigelsche League voor den Volkenbond heeft
gegeven, hield Baldwin een rede, waarin bij er
den nadruk op legde, dat hij en zijn collega's
eenstemmig besloten waren, aan. de in den Vol
kenbond belichaamde idealen in de buitenland
sche politiek vast te houden. Hij meende er
echter tegen te moeten waarschuwen, aan den
niet-universeelen olkenbond, zooals die op
het oogenblik bestaat, problemen ter oplossjng
voor te leggen, van zoodanige grootte, dat zij
slechts opgelost zouden kunnen worden door een
Volkenbond, die op de moreele instemming en
medewerking van alle groote mogendheden kan
rekenen.
Zinspelend op de voorgeschiedenis van liét
protocol van Genéve, verklaarde Baldwin, dat
hij en Chamberlain in die richting werkzaam zou
den zijn, dat de Engelsche gedelegeerden te
Genéve beloften zouden afleggen of verplichtin
gen zouden aangaan, die niet alle door de Engel
sche regeering gehonoreerd zouden kunnen
worden, omdat iedere Engelsche regeer in g nood
zakelijk rekening zal moeten houden met 'de
inzichten der Dominions. Men zal er in de toe
komst voor zorgen, dat de vragen, die in Genéve
aan de orde zullen komen, reeds vóór de samen
komst van.de Algemeene vergadering van den
Volkenbond Lussehen de Engelsche regeeringen
vertegenwoordigers der Dominions zoo grondig
voorbereid zijn, dat de Engelsche vertegenwoor
diger, die bij gewichtige zittingen steeds de
minister van Buitenlandsche Zaken zal zijn, in
staat zal zijn Ier vergadering het eenstemmige
inzicht van de Engelsche regeering en de re
geeringen der Dominions te verdedigen. Een
zoodanige eenstemmigheid van inzichten is
noodzakelijk, opdat de wereld niet zal gaan
twijfelen aan de goede trouw van het Engelsche
'wereldrijk
ENGELAND'S ZEEMACHT.
De bekende parlementariër en marinedeskun-
dige van de liberale partij, Kensworthy, breekt
in de „Daily Chronicle" er een lans voor, dat
Engeland zijn nieuwe vlootbasis in het verre
oosten niet in Singapore, doch in Sydney zal
bouwen. De haven van Singapore zou door een
landingsleger, dat op eenigeri afstand van het
schiereiland Maley aan land gezet zou kunnen
worden, gemakkelijk aangevallen kunnen wor
den, zoodart de voortdurende stationneering van
een grooter garnizoen noodzakelijk zou zijn.
Daarentegen zou de haven van Sydney door het
reeds aanwezige Australische leger 'verdedigd
kunnen worden, zonder dat daardoor bijzondere
lasten op het garnizoen gelegd zouden behoeven
te worden. Daarbij moet ook in aanmerking ge
nomen worden, dal Australië waarschijnlijk be
reid zou zijn, voor de uitbreiding van baai'
grootste lmven voor een veel belangrijker be
drag deel te nemen dan voor de uitbreiding van
de haven van Singapore, dat veel verder van
Australië verwijderd is.
voor de meening, dat onder een door het Cen
trum candidaat geste/don mildste!-president <n
kabinet tol geheele ovorenrsti naming kan ko
men mei een rechlsëhe iijksregeering. Natuur
lijk zal ook het ministerie-Horion slechts ge-
Vozen kunnen worden op de basis der huidige
coalitie.
HET BELGISCH-DUil SC HE VERDRAG.
Het Comité Central I'üdustriel te Brussel nam
gisteren 'n motie aan, waarin wordt vastgesteld,
dat de jongste Duitsche voorstellen betreffende,
de handelsovereenkomst, over bet. algemeen niei
tegemoetkomend zijn en zelfs voor sommige
industrieën totaal onaannemelijk.Derhalve wordt
er-bij de regeering op aangedrongen, zich slechts
voor een proeftijd%te verbinden.
De „verdedigingsmaatregelen" tegen Spanje
werden door het comité goedgekeurd.
rrooclige vernemen.'
PRUISEN.
De Centrumfractie van den Pruisischen Land
dag heeft hare besprekingen tot heden uitgesteld.
Ter motiveering hiervan werd verklaard, dat
in de gister gehouden fractie-zitting 12 leden
ontbraken.
De „Germania" van gisteravond bespreekt de
geruchten volgens welke men voor het ambt
van minister-president het oog heeft laten val
len op Horion, die tot hel Centrum behooit.
Het blad waarschuwt de rechtsche partijen,
„Laat dadelijk inspannen," beval hij den
binnengekomen Friedrich, en tot. Wendland
zei bij nog ,,U kunt van de gelegenheid gebruik
maken om naar Gollnow terug te keeren, als
ge bij den koetsier op den bok wilt zitten.
Wacht buiten maar tot het rij tuig klaar staat."
Het was den ouden boekhouder wel aan
te zien, dat hij nog een vraag of een verzoek op
liet hart had, doch de strenge trekken van
het onbeweeglijk gelaat benamen hem allen
moed.
Het groote nieuws dat hij had meegebracht
was, nog vóór hij binnen in Armbrechts kamer
met zijn uitvoerig verhaal ten einde gekomen was
onder de bewoners van het slot reeds van
mond tot mond gegaan.
Ook Hertha had het vernomen en zonder
aarzelen begaf zij zich nog eens naar de deur
van Helerre's kamer.
„Doe open", sprak zij dringend. „Ik heb
je iets van. het hoogste gewicht mee te deelen.
De dood zeil is voor je tussehenbeide gekomen
je bent vrij".
De volgende seconde reeds werd de sleutel
omgedraaid en Helene, die geheel gekleed was,
ofschoon haar uitzicht een ernstige ongesteld
heid zou doen vermoeden, stond vóór haar
nicht.
„Wat zeg je, Hertha Ben ik vrij Mijn
hemel, hoe moet ik dat verstaan
De dochter van Armbrecht legde haar arm
steunend en liefkoozend om de sierlijke gestalte
LUXEMBURG.
De Luxemburgsche Kamer is gister ontbon
den. Er zullen nieuwe verkiezingen worden
uitgeschreven, daar hel niet mogelijk is een
■nieuw ministerie sanren te stellen, dat op een
meerderheid kan steunen. Het voornaamste
punt. van den verkiezingsstrijd is de economische
verhouding tussclien Luxemburg en België, daar
de verworpen conventie met. België in zake de
ijzerindustrie de aanleiding is geveest tot de
crisis.
ALBANIË.
De Albaneesche Gonstitueerende Vergadering
heefl. den minister-president Achmed Zogoe
Bey tol president van de republiek Albanië
eek n zen.
IN MAROKKO.
De tegenspoed der Spanjaarden in Marokko
houdt aan. Woensdagavond werd gemeld,
dat de koning van -vele zijden gelukwenschen
ontving in verhand met het feest van Santo
Ujefolrso. Daarbij was, zooals gemeld, ook een
telegram van den bekenden Moorschen leider
Raisoeli. die daarin opnieuw zijn trouw aan
Spanje betuigde.
Den zelfden avond kwamen evenwel be
richten aan uil Marokko, waarin werd gemeld,
dat tusschen den Rif-leider Abd-el-Krim en
Raisoeli oorlog was uitgebroken en dat de laat
ste zeer in het nauw werd gedreven. Gister
werd uil Tonger gemeld, dat Raisoeli zich met
al zijn bezittingen aan. Abd-el-Krim heeft moe
ten overgeven, dat hij dezen als leider heeft
erkend en zich met hem heeft, vereenigd tot
het voeren van den heiligen oorlog tegen Spanje.
De vesting van Raisoeli, die onoverwinnelijk
werd genoemd, werd, naar nog nader wordt
gemeld, door Abd.-el-Krinr omsingeld. Raisoeli
was gedwongen zich over te geven. Zijn sterkte
Tazroet geheeten, viel zoodoende iri handen
van Abd-el-Krim met al haar rijkdommen aan
geld en al het aanwezige oorlogsmateriaal, waar
onder vele kanonnen, die de Spanjaarden, hij
hun aftocht in het bezit, van Raisoeli hadden
gelaten.
DE MICUM-VERDRAGEN.
In de begrootingscommissie uit den Duitschen
Rijksdag heeft staatssecretaris Fischer gister
medegedeeld, dat als schadevergoeding voor de
lasten, voortvloeiende uit de Micumverdragen
de volgende bedragen zijn uitbetaald
Aan den mijnbouw in liet Roergebied rond
550 millioen aan de chemische industrie 50
en bracht haar bij de sofa terug.
„Ben je sterk genoeg om iets buitengewoons
te hooren, iets dat ik ternauwernood zou dur
ven uitspreken, als je mij zelfs niet voor enkele
dagen verklaard had, dat je dezen Kruiskamp
nooit beminnen zoudt En tot mijn geruststel
ling opdat ik ten slotte toch geen onvoorzich
tigheid bega herhaal mij nu nog eens dat je
bem niet liefhebt."
De uitdrukking van Helene's gelaat had
haar verschrikt. En werktuigelijk als uit den
mond van een automaat klonk liet antwoord
„Neen, ik bemin hem niet, maar toch ben ik
besloten mijn plicht te doen."
„Daarover behoef je geen zorg meer te hebben,
lieve Helene. Kruiskamp zal geen plichtsvervul
ling van u meer vorderen. Hij is uit de rij der
levenden verdwenen."
Helene bewoog zich nietin elk geval vernet
geen trek van haar gelaat schrik ol ontzetting.
„Wie zegt dat", vroeg zij op vermoerden
Loon. „Men zal zich vergist hebben en misschien
is het je bedoeling mij op de proef te stellen.
„Arm kind Hoe slecht moet men je behan
deld hebben, dat je zelfs mijn oprechtheid be
twijfelen kunt. Neen, ik zeg je niets anders dan
de waarheid. Kruiskamp werd dezen nacht op
zijn terugkeer naar Gollnow bij den Mooi 10
door sluipmoordenaarshand doodgeschoten.
Nu eerst scheen Helene het vreeselijke te
begrijpen. Terwijl zij met beide handen naar
haar hoofd greep, sprong zij verschrikt op.
millioen aan de bruinkoolmijnen in het ge
bied van Aken <-n aan de Rijnschcepvaaii rond
45 millioen.
De vergoeding op grond van de afzonder
lijke overeenkomst worden op rond 70 millioen
begroot, welke voor het grootste gedeelte even
wel nog niet zijn uitbetaald.
CHILI.
De Chile,ensche gezant te Rome heeft bericht
ontvangen dat het Ghileensehe leger en de vloot
overeengekomen zijn een junta te stichten, met
burbers en militairen als leden.
Allessandri zal wederom de macht in han
den nemen.
De bij de jongste gebeurtenissen gearresteer
den zullen in vrijheid worden gesteld. De re
geering za! représailles beletten.
CHINA.
Vijftienduizend, manschappen, behoorende tot
het zegevierende leger van Loe Joeng-Sjiang
zijn Sjanghai binnengerukt. Zij zijn heer en
meester in de stad, welke volkomen rustig is.
ALLER I.EI.
Uit, Berlijn Volgens een bericht uil Genéve
overweegt de Volkenbond een internationale
conferentie ter imificcering vari het passen-
stelsel.
Uit Berlijn: De „Zeit", het orgaan van
Stresemann verklaart, dat alle berichten over
een voorstel van de Duitsche regeering tot het
sluiten van een garantieverdrag met Engeland
en Frankrijk, onjuist zijn. De. tot nu toe opge
dane ervaringen aldus het blad zijn voor
de Duitsche regeering geen aanmoediging om een
dergelijken stap te ondernemen. De tijd is op het
oogenblik voor een Duitsclr initiatief ongeschikt.
I lit Münclren Naar verluidt, is. Ludendorf I'
voornemens zichjiit het actieve politieke leven
terug Ie trekken, om Hitier bij de reorganisatie
van de partij niet in den weg te staan.
Uit Berlijn. Naar uit Tokio wordt, gemeld,
verklaren de leidende politici van het Japansche
parlement zich voorstanders van een Russisch-
Japansch-Ghineesch verbond, ter bescherming
van de gemeenschappelijke belangen tegen de
hegemonie van het Angelsaksische ras.
Uit Cairo. De bladen geloovcn, dat de moor
denaars van den Sirdar thans in handen van de
politie zijn. Er wordt beweerd, dat een van hen,
die bij de misdaad betrokken zijn, volledig heeft
bekend
Uit Berlijn. Bij de behandeling van de
begrooting van Arbeid in de begrootingscommis
sie van den Rijksdag, deelde de minister van
Arbeid, Brauns, in zake de ratificatie van de
conventie van Washington nopens den achtu-
rendag onder meer mede, dat het huidige kabinet
zich aansluit bij hetgeen door hetvorige ministe
rie te dien opzichte is verklaard.
Uit Boedapest. Het Hongaarsche „Tele
graaf Agentschap" spreekt 't bericht over een
aanslag op den rijksbestuurder Horthy tegen.
In Engeland is door werkgevers en arbei
ders een collectieve commissie van onderzoek
benoemd voor het onderzoek naar de kwesties
in den mijnbouw.
Uit Berlijn. Volgens het „Journal" In
dustrieel" zou Frankrijk voornemens zijn in
Duitschland vierduizend goederenwagens op
rekening der leveringen in natura te bestel-
len.
De staking aan de gouvernementsgebouwen
te Londen duurt voort. De vakvereenigingen
„Doodgeschoten? Verwond? En bij den
Moorhof? O, dat niet barmhartige God,
slechts dat niet!"
Ik had het je voorzichtiger moeten mee
deden," sprak Hertha op kalmeerenden toon,
maar verbergen mocht ik het u niet opdat niet
een volgend oogenblik een der dienstboden nog
onhandiger daarmee aangekomen was. En als
het u een troost zijn kan om het te vernemen
uw verloofde heeft naar alle waarschijnlijkheid
een snellen dood zonder pijn gevonden."
Helene schudde driftig hel hoofd. In haar
anders zoo zachte oogen brandde 'n waanzinnige
angst.
„Spreek niet van hem, Hertha, hij is nu een
maal dood. Zeg mij liever wie het gedaan heeft
„Wie het gedaan heeft", vroeg Hertha ver
baasd. „Deze of gene landlooper vermoedelijk,
die het op Kruiskamps beurs en zijn kostbaar
heden voorzien had. Ik weet, het niet."
„Bij den Moordhof zeg je, dat men hem
gevonden heeft? En was hij beroofd O, ik ben
er maar al te zeker van, dat hij niet beroofd is.
Zij liep handenwringend de kleine kamer op
en neer. Hoe groot ook Ilertha's deelneming was,
haar verwondering over deze zonderlinge uit
latingen drong voor het oogenblik de deelneming
terug.
Word/ vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
37)
