DAGBLAD WOOD SCHIEDAM£jV
48ste Jaargaug.
Zaterdag 7 Februari 1925,
No. *4169
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85 Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post f 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Gratis-Ongevallenverzekering 1500 bij levenslange gebëele invaliditeitf 200
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger
AdvertentiSn: 1—5 regels 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend.. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tajieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden be ekend.
bij verlies van eemhand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
De verzekering wordt gewaarborgd door de N.HollAlgem Verzbank Schiedam
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
\v at we blazen
We kunnen natuurlijk geen melding maken van
al de schampere opmerkingen der vijandige pers,
die verraden, hoezeer men daar teleurgesteld is
door den vrede in de Kath. Partij.
Toch is het oordeel van Wijnkoop's „Tribune"
te mooi om het voorbij te gaan. Tiet blad schrijft
„Twee dingen echter heeft deze heele geschie
denis weer geleerd. Ten eerste dat de klassetegen
stellingen in dit land ook nu nog niet scherp ge
noeg zijn om den ideologischen band van dep
godsdienst te verbreken en ten Lweede, in nauw
verband daarmede, hoe noodzakelijk het is, dal
de communisten hun anti-religieuze propaganda
verbreeden en verdiepen, opdat die ideologische
handen zóóveel zvVakker vyorden, dat de klasse-
tegenstellingen, die zich ook binnen de R.K.
Staatspartij zullen verscherpen des te eerder de
gelegenheid zullen krijgen zich ten volle en on
belemmerd te doen gelden.
„Dat zal eens gebeuren. Dat staat vast. Maar
vast staat ook, dat, zoolang St. Micluiël om
metVondel te spreken laat Mazen „Eer zijGod"
zoolang zal de baron St. Michaël laten blazen.
„Wij gaan weg."
De kwestie is hier juist inderdaad gesteld, wat
voorWijnkoop iets nieuws is. En de onzen zullen
zeker den handschoen opnemen. Het zal n i e t,
gebeuren, dat onze mannen den godsdiénst ver
laten om den klassenstrijd van Wijnkoop te
kiezen. Onze Katholieken blijven blazen boven
alles „Eer zij God." De rest komt dan van
zelf.
Théorie en praktijk.
Al scheldende 's de S.D.A.P. met baar „be
wuste" arbeiders weer onder de „heeri'-schappij
der gesmade heeren gekomen. Schoolmeesters,
dommées, advocaten en kapitalisten van 'L
geringst, alloo', voeren bij hen den boventoon,
laten allen naar hun pjjpen dansen.
De winstgevende baantjes bij de partij en
haar vertegenwoord'g'ng zijn ;n de handen der
bourgeo;sie,en de „bewusten" bkken naarsriglijk
cl en stok hunner meesters.
Toch ,-s er een u'tzondering
„De Strijd" van het soc'al'srisch Vakbureau
acht de voorloop;ge cand:datenlijst der S.D.A.P.
voor de Vakbeweging „stelh'g onbevredigend."
Er zijn misschien vijf plaatsen open, meent het
blad, en daarvan >s slechts één vakvereèmgmgs-
man,' n.l. de voorzitter van het N. V. V., Dh.
Stenhirs, gecand;deerd. Waaraan cle schrijver
dan toevoegt
„Het zal ons alleen berrie uwen hoelang de
moderne vakbeweging als geheel dit verdraagt."
Het is „niet mogelijk, dat het. bondgenootschap
tusschen N. V. V. en S. D. A. P. op denzelfden
voet voortleeft, wanneer in de partij onvoldoende
begrip,blijkt te zijn voor de behoeften van de
proletarische beweging."
IIct bevolkingsvraacjstuk.
Dr. J. Bierens de Haan heeft te Delft in een
vergadering van de Delftschc Debatingsclub,
nopens het bevolkingsvraagstuk de volgende
stellingen verdedigd
I. Bt^ar onze bevolking sterk aangroeit
de laatste 'jaren met meer dan 100,000 pielen
per jaar en onze bodem in de eigen behoefte
der bevolking aan levensmiddelen en grond
stoffen slechts voor een klein deel voorzien kan,
moet ons volk, ter voorziening in de groeiende
behoeften, steeds meer afhankelijk worden van
Onze eenheid behouden.
Overvloedige reden tot danken en juichen is er
thans voor ons, nu na een hardqn strijd waarbij
't meermalen zeer strak spande, onze staatkundi
ge eenhc'd, gelegen :n de ééne groote R.K. Staat-
partij, ;s behouden. „St. M'chaël", ck'e enkele
maanden de gemoederen van geheel rechtsch en
ook rinksch Nederland voortdurend m beweg'ng
w;st Le houden, heelt z;ch bere'd verklaard, haar
bond te ontbmden en voor haar wenschcn te
strijden onder de ééne R.K. Staatspartij-vlag,
dus weer onder 't opperbevel, waartoe zij van luns
u;t behoort. Plannen voor een z.g. R.K. Parle
ment zullen nu bmnenkort \n stud:e genomen
worden, ;n welk college van alle richtingen ver
tegenwoordigende afgevaardigden, de obverse
actueele vraagstukken eerst grond'g onder de
oogen zullen worden gez:en en gewogen, vóórdat
men :n dezen zijn denkwijze openlijk zal
mogen propageeren. Ook z.g. studieclubs blijven
geoorloofd, welke eveneens :n verband mei de
opperste le'd'ng moeten blijven
Men ziet dus, dal thans een :eder wat trou
wens ook voordien reeds 't geval was, maar nu
wclbcht wat jmster omlijnd ;n onze partij vrij-
uT zijn meemng mag te kennen geven, waarmee
builenlandsche invoer van grondstoffen, die
sehaarscher dreigen te worden.
II. Waar wij dezen, voor ons onmisbaren
invoer slechts kunnen betalen met, voor het
buitenland onmisbare arbeidsKracht (direct,
of in den vorm van arbeidsproducten) en var»
onzen bevolkingsaanwas slechts een zeer gering
gedeelte kan afvloeien door emigratie, dreigt
dientengevolge bij een doorgaande bevolkings
vermeerdering voor ons volk als geheel de ver
houding tusschen de helpetten eenerzijds en de
beschikking over de noodige middelen oin daarin
te Voorzien anderzijds steeds ongunstiger te
wórden, welke nadeelige gevolgen in de eerste
plaats moeten neerkomen op de economische
zwakste maar talrijkste klasse van hen, die
alleen gewonen arbeid hebben aan te bieden in
het economische leven.
■TIL Op den duur moet een sterke bevolkings
aanwas het evenwicht tusschen bevolking en
bestaansmogelijkheid in die mate verstoren,
uat slechts een aanzienlijke verhooging der
sterfte dit weer herstellen kan. Daarom dreigt
deze voor ons volksbestaan op den duur cle
ernstigste gevolgen te hebben op economisch,
sociaal en cultureel gebied.
IV. TIarde arbeid, zuinigheid en een krachtige
bevordering van kapitaalvorming zijn dc eenige
middelen die een tegenwicht vormen tegen de
gevolgen van een bevolkingsvermeerdering, en
daarom een steeds dringender vereischte.
De S.D.A.P. en de zvvendelarij.
"De „Gelderlander" schrijft
„Ëarmat had in Nederland de reputatie van
den rijken oom uit Amerika, die alle hulpbe
hoevende neefjes en nichtjes in dc partij hielp
natuurlijk weten wij er niet meer van, dan
wat naar buiten is gedreven door de berich
ten'van den laatsten tijd en zal er nog heel wal
meer door oompje zijn weggegeven. Maar het
bekende is-al heel belangrijk. Tweemaal is het
socialistische dagblad té Rottcrdan van den
ondergang gered door Barrnatde vakbeweging
is herhaaldelijk door hem gesteund de commu-
nistischepers twist met de sociaal-democratische
over cle vraag, wie het meest van oompje genoten
heeft.
Kort en goed, Barmat had de reputatie van
weldoener der S. D. A. P. in Nederland eb deze
reputatie moet tot Bauer zijn doorgedrongen.
Heeft deze reputatie hem teft aan de milli-
oenen der Duitsche Staatsbank gebracht Het
is duidelijk, men moet voorzichtig zijn met de
keuze van z'n weldoeners.
Daarmee beweren wij jiiet, dat de „Voor
waarts" in Rotterdam eenige roekeloosheid
heeft gepleegd, toen zij dezen Barmat als haren
redder aanvaardde. Zij heeft in een openlijke
verklaring getuigd, dat hare vrijheid en onaf
hankelijkheid door de bijdragen van Barmat
niet zijn geschonden en daar behoeven wij niet
aan te twijfelen. De „Voorwaarts" is gelukkig
nooit tot de overtuiging gekomen, dat Barrnat
een zwendelaar was en zij heeft derhalve partij
genoot Bauer nooit behoeven te waarschuwen.
Zij zou het gedaan hebben, dat nemen wij aan,
ook al zou er dan een dér peilers, waarop haar
ónderneming rustte, waarschijnlijk zijn weg
gewandeld.
Wij nemen dat zonder ecnig voorbehoud aan,
omdat wij geen onderscheid maken tusschen een
gewone krant en een socialistische. Het pin
ondernemingen, die ecnig geld van een groot
kapitalist in den rug hebben en het spreekt
vanzelf, dat er eenige verwantschap noodig is
tusschen den raalerieelen ondergrond en den
geestelijken bovenbouw.
Maar de socialisten maken van die verwant
schap een knechtschap en schelden daarom de
dan ook, nrits deze de moeTe waard ;s, wel de
gelijk rekeiring zal worden gehouden.
Op cle eerste plaats vercrient voor 't behaalde
groote succes de bemiddelaar, prof. Aengencnt,
onze hulde' en dank, voorts onze be;de groote
poTt'eke leaders Mgr. Nolens en Mr. Baron van
Wijnbergen en tenslotte wdlen wij ook het hoofd
bestuur van den opgeheven St. M;chaël-bond een
woord van lof rriet onthouden, spec'aal n:et aan
Prof. Veraart, d;en we er ook eigenlijk met voor
hadden aangezmn, 't algemeen belang voor eem-
ge persoonlijke wenschen te kunnen en te wdlen
opofferen.
Onze eenhe d 's dus bewaard 1 't, zij h er nog
maals met groote voldoemng herhaald en met
goeden moed kannen we nu allen den komenden
verk'ezingskamp weer strijden, welke evenwel
nog feller belooft te worden, dan in vorige cam
pagnes, daar m de knksche gelederen de ont-
IrindTig van „St. Michaël" juist een tegenover
gestelde uitwerking heeft gehad aan die bij ons.
Wij zijn verheugd en dankbaar verblijd d a a r
aan den overkanlis't huilen en groote
'spijt over den ontsnapten verwachten buit.
Vooral de sociah'sten hebben op allerlei wijzen
hun van spijt opgekrop.lgemoed lucht trachten te
geven. Ze hadden zich reeds van allerhande idea-
burgcrlijke journalisten voor kapitalistenknech
ten. Met zuike scheldwoorden moeten zij voor
taan wat spaarzaam zijn haar eigen pers staat
to kijk met veel geld van een groot-kapitalist
in den rug, en wat voor geld 1
De duizenden, welke Barmat in Nederland
aan partij-doeleinden heeft besteed, schijnen
hem de baan te hebben geopend naar cle millioe-
nen der Duitsche Staatsbank."
In dik verband is nog van belang, wa t we zoo
juist in een telegram uit Berlijn over het onder
zoek in de Barmat-affaire lezen
„In den loop van de zitting, heeft de gewezen
rijkskanselier Bauer nog verklaard, dat Baimat
hem door leidende persoonlijkheden uil de
Ncderlandsche sociaal-dcmocratische partij was
aanbevolen"
Grapjes van de Bondsvergade-
r i n g. In het „Nieuwblad van het Zuiden" von
den we enkele grapjes in verband met de jong
ste Bondsvergadering. We laten er hier een drie
tal volgen
Begrafenis. Wij Rocmschen lachen
gaarne. Toen Zaterdagmorgen dc Utrechtsche
Plebaan voor de R.K. Staatspartij de H. Mis
las, vond met het altaar in rouw en stond daar de
Katafalk. Natuurlijk toeval, maar toch glim
lachte men even als dadelijk iemand uitte, dat
dit wel leek de begrafenis van St. Michael.
Ook hier stemde cle gedachte aan dood niet
somber, doodgaan is immers opstanding tot
heter leven 1
Avond en morgen. Toen cle mede-
deeling gedaan was, dat overeenstemming was
bereikt, lachte ieders gelaat.
En een zei er tot een veelomvochten dagblad
schrijver Dat is een goede avond.
Een goede avond, inderdaad, sprak een derde,
moge er ook een goede Morgen uit voort
komen.
Goede v e r g e 1 ij k i n g. In de ver
gadering van Vrijdagavond kwamen de bonds-
financiën aan de orde.
Limburg had bezwaar tegen dc voorgestelde
regeling, geen contributie, geen stembiljetten.
!)_at.maakte noodig een tijdelijke sluiting van de
ledenwerving. En kort voor de verkiezingen
werft men in Limburg de meeste leden.
Toen kwam de voorzitter, baron Van Wijnher-
gen, met een rake vergelijking. Dat sluiten van
de ledenwerving leek hem toch niet zoo kwaad.
Dat heeft men bij de ijsclub eveneens, zei hij,
daar bepaalt men'ook, dat men niet lid kan wor
den als er ijs is, want dan wachten voorzichtigen
tot liet zoover is. En zoo moet men in Limburg
niet bevorderen, dat men lid van de kiesvereeni-
ging is en betaalt, alleen in de jaren als er ver
kiezingen zijn.
Het was heel ad rem.
En is de politiek bovendien ook niet een soort
ijsbaan En een heel gladde
Een g e v a a r 1 ij k e zeiltocht. Eenige
Weken geleden vertrokken vier Londensche zei
lers van Whitstable met liet doel in hun twintig
tons kaagje naar Ostende over te steken. Zij
keerden terug zonder schip, met een boot van de
Zeeland, na hachelijke ervaringen in de Noord
zee, die eindigden met schipbreuk op de kust van
Walcheren, op den zeedijk bij Westkapelle. Zij
verlieten Whitstabie in den vroegen avond, met
mooi weer. Maar t%en middernacht begon het
te spoken. Zij haastten zich de zeilen te reven en
het scheepje gedroeg zich kranig. Den volgenden
morgen tien uur draaiden zij bij en gingen veilig
en gezwind voort ondanks de zware Zeeën.
totdat plotseling het grootzeil zij hadden den
kluiver en de bezaan geborgen door den wind
aan reepjes werd gescheurd. Alle hoop Ostende
len in d'r holle hoofden gehaald eenmaal uit
de R.K. Staatspartij, zouden de Michaëlisten zoo
zoetjes aan bij hen, „de" democraten, wel terecht,
komen maar helaas. dat begeerde kolfje is
hun jammerlijk ontschoten zij hebben niet in
troebel water, maar achter 't net gevischt. 't
Is toch ook wel sj?ij tig voor hen en daarom kun
nen wij "hun scheldende laatdunkende uitlatin
gen over den „sof' ook best begrijpen. Men doet
al wat, om zich uit een netelige, tegengevallen
situatie te redden. De katholieke arbeiders krij
gen van hen de waarschuwing mee, dat, nu St.'
Michaël volgens hun meening zoo schandelijk is
gefnuikt, van hun wenschen ook voorloopig wel
niets terecht'zal komen. Komt daarom bij ons,
klinkt 't weer fleemend, bij ons, die toch eigenlijk
d e menschen van wijden blik en doorzicht zijn
op wie feitelijk „de. verantwoordelijkheid rust
voor de totstandkoming van de democratische
en sociale verlangens van het katholieke pu>-
grain van actie."
Wat zeg je me daarvan
Is dat niet 't toppunt van grootspraak en
laatdunkendheid? Of ons program van actie
verwerkelijkt zal kunnen worden, zou a ïangcn
van de socialisten 1 Juist of wn 't zelfde zouden
willen als zij) Eri wat denken ze dan wel van de.
te bereiken verdween. Hun idee was veiligheid
te zoeken in de-Schelde maar zij hadden de rivier
juist gemist en hun eenige kaïns was te beproeven
ergens aan de kust van Walcheren te Ianden.Maar
in het scheepzware weer waren zij aan dc golven
overgeleverd en het scheepje liep hard met den
voorsteven op den zeedijk. De zee sloeg er over
heen stukken van de kiel werden weggescheurd.
De zeilers sprongen voor hun leven en bereikten
twee uur in den nacht vasten grond. Het was
pikdonker en zij hadden alleen een klein anker-
lantaarntje. Na lang zoeken vonden zij een
herberg,klopten den waard uit zijn bed en werden
voortreffelijk verzorgd. De eigenaar van de kaag
was voornemens er mee naar Australië te zeilen
en de tocht over de Noordzee bedoelde een voor
proefje te zijn.
N i e u w Pharao-grflf gevonden.
De „Times"-corresppndent te Kairo meldt:
Bij werkzaamheden in de nabijheid van
Dahshoer, op enkele mijlen afstand van Sahkara,
heeft het Egyptische departement van antiqui
teiten een ontdekking gedaan, waaruit het meent
te mogen afleiden, dat het langverwachte graf
gevonden is van Pharao Shepsaskaf, den laat
sten Koning der vierde dynastie en den onmid-
dellijxen opvolger van Pharao Memrewre (,My-
cerinus), wiens graf, de kleinste der drie graven
te Giza, ,door de Boston-Harvard Expeditie in
i9071908 werd ontdeKt.
De ontdekking van het departement be
staat in de vondst van steenen fragmenten,
waarvan een een oproep is aan de priesters
van Shepsaskaf. Mogelijk kan de vondst ook
leiden tot een nadere verklaring van 't myste
rie, dat tot op heden bestaat rondom dc naam
„Mastabel el Faraon" (graf van de' pharao),
welke lange tijden aan de ruine gegeven was.
De Leeuwenhoek-.medaille. De
vergadering der wis- en natuurkundige afdeeling
van de Kon. Akadernie van Wetenschappen heelt
dc Leeuwenhoek-medaille ditmaal toegekend aan
dr. F. d'Hérelie, directeur van den Sanitairen
Dienst in Egypte te Alexandrië. Deze medaille
wordt om de tien jaar uitgereikt aan den geleer
de, die zich in het laalstverloopen tienjarige
tijdvak het verdienstelijkst heeft gemaakt op
het gebied van de studie der microscopische we
zens,
„Over tien jaar terugkomen."
Een Amerikaansch blad heeft 50.000 dollar
aan Glemenceau geboden voor het schrijven
van tien artikelen, waarin de oud-premier den
toestand van Frankrijk zou behandelen.
„Ik schrijf np 'L oogenblik mijn levensge
schiedenis liut Glemenceau ten antwoord we
ten. „Ik wii niet van dat werk worden afgehaald.
Het eerste deel, dat ik in 1919 begon, is gereed.
Het tweede zal waarschijnlijk vijf jaar duren,
en evenzoo het derde. Wanneer ik met dat groote
werk klaar ben, dat van alovcrwegende beteeke-
nis voor mij is, dan ben ik geheel tot uw dienst.
WiJ dus over tien jaar terugkomen."
CÏemenceau is nu 83. Op dien leeftijd zulk
een antwoord het geeft toch wel blijk van
een kranig optimisme; of althans van een wel
geslaagde ironie.
Kerknieuws.
Pelgrimsreis
naar Rome in October 192 5,
(georganiseerd door de Federatie van R. K.
Vrouwenbonden).
In de tweede helft van October a.s. zal te
Rome het Internationaal R. K. Vrouwencon
gres plaats hebben. Velen zullen gaarne aan één
•„Rerum Novarum" wat de eigenlijke bron en
motor voor onze actie is cn reeds vei schenen was,
toen de socialisten nog niets of bijna niets in de
melk hadden te brokkelen Men moet maar
durven 'n brutaal mensch heeft de halve wereld,
zullen zè wel gedacht hebben, maar in dit geval
haalden zij dan toch den grootsten strop, die
een onnadenkend zwetser ooit zou kunnen op-
loöpen.
Hoe de Communisten over onze herstelde een
heid denken, komt juist overeen met hun waren
aard van feilen godsdiensthaat.
Ook van liberale zijde is men begrijpelijkerwij
ze niet best over onze nieuw-bezielde ééne Rooin-
sehe actie naar buiten te spreken, alleen het
„Utrechtsch Dagblad" had er eenige sympathieke
woorden van hoogo waardeering voor over.
Al die spijt en ontevredenheid echter moet ons,
katholieken, des te meer lusten energie geven,om
op. den ingeslagen weg eensgezind en met krach*
tigen tred voort te gaan, niet bevreesd of bedeesd
-. oor de toekomst, waarin ons dit jaar nog, een
harde strijd van verkiezingen wacht, welke wij,
steunend op onze eenheid er sterkte, zeker roei
zullen verliezen, doch waaruit wij eerder nog
met winsten, machtiger hopen te voorschijn to
treden.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
