OMSTREKEN.
"r"' aye'fce.doodat)u verUe3 va^n
48ste Jaargang.
Zaterdag Ï6 Mei 1925.
No. 14252
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post f 3.— per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 1—öjregeli f 1.75elke regel daarboven 35 cent 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct.
Speciale conditiën yoor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden
toegezonden. Incassokosten worden bèrekend.
op
per regel-
aanvraag
Ji H UJ Kcn ander<;B vinnAr. De verzekering wordt gewaarborgd dooi deN.Holl.Algem. Verz.bank Schiedam
Dit nummer bestaat uit 2 bladen 1r—-•i^—
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
Stichting „Moederheil"
Ginneken.
In Augustus 1921 trachtte het bestuur van
„Moederheil'' in een omzendbrief de nood
zakelijkheid te bepleiten van een tweede R.K.
Vroedvrouwenschool in Nederland.
Aan de hand van cijfers, die 'n ontstellende
kijk gaven op de zuigelingensterfte in Noord-
Brabant en het schromelijk te kort aan bevoegde
verloskundige hulp in ons vaderland, poogde ge
noemd bestuur bij ieder, die het wel meent met
ons Roomsch volle, belangstelling te wekken voor
het schoone werk der stichting „Moederheil".
Ofschoon die belangstelling daadwerkelijk
beloond werd, niet het minst door het bestuur
van Moederheil de bouw immers van het Door
gangshuis, vorig jaar voltooid en in gebruik ge
nomen, is geheel tot stand gekomen door parti
culiere bijdragen, zonder eenigen steun van rijk,
provincie of gemeente staat het bestuur nog
voor een berg moeilijkheden, nu het komen moet
tot het voornaamste doel der stichting, den bouw
eener Vroewdvrouwenschool. Slechts met ver
eende krachten, met hulp van eiken katholiek,
met waren zin tot naastenliefde, kunnen deze
moeilijkheden overwonnen worden.
Er wordt overgegaan tot een Stormaanval
De voortrekkers zijn gerecruteerd uit de leden
van den R.K. Vrouwenbond, daartoe door het
Doorluchtig Episcopaat aangewezen. De alge
meene mobilisatie dier krachtige Roomsche or
ganisatie, duurt de lieele maand Mei.
iiIa die schoone maand der allerreinste Moeder
zullen vrouwen en meisjes aan uwe deur kloppen
omloten te verkoopen.
Onze tijd is de tijd der massa-actie dat werd
begrepen.
Voor den verkoop van 40000 loten ad 1.
per lot werd de koninklijke goedkeuring verkre
gen. De trekking zal zoo mogelijk plaats hebben
op 26 Juli, den feestdag der H. Moeder Anna.
Aan deze loterij zijn schitterende prijzen ver
bonden. Dus behalve de geestelijke voordeelen,
die geoogst worden door een daad van mooie
christelijke naastenliefde, is er nog groote kans
een fraaien prijs te winnen.
Die grootsche beweging voor een groot doel
moet slagen
Gemengd Me uw»,
bij
zilveren
onderlinge
inzameling de
gelden voor een
theeservies hebben bijeengebracht dat
als huwelijksgeschenk diende voor den leider
van een bemiddelingsbureau in het Weste
Engeland.
Het. officieele antwoord, namens den
van arbeid gegeven, erkende
schenken verboden waren.
en van
minister
dat dergelijke ge-
maar de werkloo-
zen hadden het servies aan de bruid aangeboden
en daar viel niets tegen te doen
Sterk staaltje. Uit een in het Lager
huis gedane vraag is gebleken dat werkloozen
Excelsior's Eerste Lustrum.
Als er één vereeniging reden heeft, om haar
eerste lustrum op grootsche. waardige wijze te
vieren, dan is het voorzeker, Excelsior, onze kra
nige plaatselijke katholieke sportvcreeniging.
Deze heeft in de vijf, nu voorbije, eerste jaren
van haar bestaan gewerkt en ook gebloeid als
wellicht geen enkele andere sportorganisatie en
zij ook heeft bovendien, gezien de gesteldheid
van club en stemming van leden, een toekomst
Voor zich, welke grootsche verschieten en prach
tige beloften inhoudt.
Er is dus wel gerechte reden om feest te vieren.
En dat er feest wordt gevierd, daarvan zal
R.K. Schiedam nog wat beleven men zal ervan
slaan te kijken, ook aan de welgezinde over
zijde.
Dezer dagen is reeds de jubel ingezet met 't
verschijnen van een schitterend Jubileum-num
mer van het Ekcè'sior-b'-ad, 't officieele orgaan
der c]ub.
Dit nummer, versierd met gecl-zwarten rand
en tal van goed geslaagde photo's der diverse
onderafdeelingen en van 't kranige bestuur, opent
met een enthousiast artikel van den voorzitter,
Bertus Leenderts, die Excelsior de eerste vijf
jaren steeds zoo beleidvol en tactisch in a
getijden heelt geleid. Dan volgt de respectabele
lijst der leden van het Eere-Comité, waarvan on
ze burgemeester de ecre-voorzitter heeft willen
zijn, wethouder Mr. van Velzen, de voorzitter en
de heer W. H. v.d. Toorn, de vice-voorzilter.
Leden zijn de weleerw. lieer J. J. C. H. Looy-
aard, uit Rotterdam, mevr. Evers-Haan, alhier,
de heeren H. Putter en Th. Thöne, beide uit
Amsterdam, de heer P. Zoetmulder uit Rotter
dam en de heeren H. B. E. Blaisse, A. Beukers,
H. Bertels, J. Brounts, C. J. v. Dongen, A. P.
Leusen, Th. Mouwens, J. A. J. Nolet en J. G. M.
Smits, allen van hier.
Voorts treffen wij erin een lange reeks artike
len van terugblik en vooruitzicht, w.o. van den
huidigen geestelijken adviseur, kap. Th. v.d.
Burg, van de oud-adviseurs, de kapelaans
W. J. Micklinghoff en W A. van Noord, van de
voorzitters van den D.H.V.B. en D.H.G.B., de
heeren H. Putter en Th. Thöne en van Chronos,
die 't historisch overzicht schreef, waaraan
voor onze lezers 't volgende willen ontleenen
Op het. graf van den onlangs g e
storven sluismeester Geeraert, die naar men
weet een heldhaftige rol speelde bij de onder
waterzetting van het IJzergebied in 1914 zal
het bestuur van Nieu.wpoort binnenkort'een
steen plaatsen met Nederlandsch, Fransch en Fn
gelsch opschrift.
Onze correspondent te Brussel meldt verder
dat het plan bestaat, dichtbij de sluis van de'
Noordvaart een monument ter herinnering aan
Geeraert en zijn collega Cogghe op te richten.
B a 1 d w n s patriotisme. De nieuwe
aflevering van het „Review of reviews" beval
van den eigenaar-redacteur Wickhan Steed den
voormaligen hoofdredacteur van de „Times" ,een
belangwekkende beoordeeling van Baldwin. Hii
m
van de overigen, die de wereld zijn inge
trokken, is de verblijfplaats onbekend.
Het kapitaal wordt geschat op ruim 350 -mil-
lioen gulden.
BRUSSELSCHE KRONIEK.
onthult daarin voor de eerste maal, dat Baldwi,
in een anoniem schrijven aan de „Times" mede
deelde, een vijfde gedeelte van zijn groot vermo
gen te zullen realiseeren voor Engelsche oorlogs.
leeningen, waarna hij die obligaties voor annu
leering aan de Britschc règeering zou zenden.
geeft nog voorbeelden van Baldwin's
weldadigheid en beschrijft
hem als een geniaal Engelschman, die zal toonen
een bezielend nationaal leider te zijn.
Steed
va der 1 andsl ievende
Diefstal
i n een klooster. De
„Reichspost" verneemt uit Praag Uit het depo
silarium van het Franciscanerklooster alhier is
een zwaar ornaat, twee dalmaticken en' een ply.
viale met al het toebehoorende gestolen. Zij be
hoorden tot de meest waardevolle schatten van
het klooster. De1 waarde wordt berekend op 12Q
miilioen lsjechische kronen. Het ornaat is meer
dan 30Q jaar oud.
Eigenaardige erfeniskwestie.
Een curieus geval houd momenteel het Armeen-
suhe patriarchale hof te Cairo bezig. Dit hof poogt
de afstammelingen te ontdekken van een rijken
Armeniër, fealerian genaamd, die een halve eeuw
geleden m Indie overleed een een wilsbeschikking
naliet, volgen, welke zijn kapitaal vijftig jaar
be egd en dan onder zijn afstammelingenverdeeld
moest worden. De meesten leven in Egypte, doch
Het was in begin Mei 1920, toen pater Mick
linghoff van den secretaris van den D.H.V.B.
een schrijven ontving, waarin hem werd ver
zocht iemand aan te wijzen, welke zitting kon
nemen in de pers- en propaganda-commissie van
den D.H.V.B. Deze bracht dit verzoek over aan
Bertus Leenderts, die destijds secretaris was van
den raad van commissarissen der St. Joseph
Gez. Ver. Wegens militieplichten kon hij zich
niet direct beschikbaar stellen, doch cenige we
ken later ging dat wel en hiermee was 't eerste
contact verkregen van R.K. Schiedam met de
in opkomst zijnde R.K. voetbalbeweging. Onze
stad had in die dagen geen enkele Roomsche
sportvereniging meer, daar nog pas toen een
tweetal ter ziele was gegaan. Er lag dus een
prachtig arbeidsveld open en Bertus Leenderts
begreep, dat hij direct met zijn propaganda-werk
zaanrheden hier moest beginnen. Hij sprak met
Henk Dries en Nico van Baarle eens over de
oprichting eener R.K. voetbalclub, die dadelijk
met dit plan instemden. Eenige dagen later
reeds in 't gebouw der St. Josepli-Gez. Ver.
werd een bijeenkomst gehouden, waar behalve
de drie genoemden ook J. en A. van Slobbe, Fr.
Jansen, Arie van Geloven en Th. Kreuger ver
schenen en korte metten makend, besloot men
al gauw in principe tot- 't oprichten van een
R.K. Voetbalclub. Een voorloopige commissie
werd daarop samengesteld, van vele zijden werd
instemming ondervonden, 14 dagen later op
Zaterdag 13 Juni, was de club er onder den naam
„Excelsior", met de zwart-witte kleuren 't
bestuur werd opgedragen aan E. G. Leenderts,
voorzitter, N. V. Baarle (secretaris) A. v. Ge
loven (penningmeester) A. v. Slobbe en H. Dries
commissarissen). Op de jaarvergadering in
t J~1 werden aan dit college toegevoegd J Mar
revee en Th. Kreuger. In Maart '22nam'v. Baar
de ontslag en werd als secretaris opgevolgd door
v. Kemenade. In Juli 1924 ging H. Dries heen
wiens plaats Ir. 14. Schelders innam, die echter
weer op zijn beurt in Maart '25 door R. Wolf werd
vervangen. W. v. Kemenade trad in Febr. '25
af waarna Jan Kloos het secretariaat overnam.
Alleen dus E. Leenderts, A. v. Geloven en A.
v. Slobbe zijn van df oprichting af bestuursleden
gebleven.
Als geestelijk Adviseur der club werd pater
Micklinghoff aangewezen, die in Mei 1921 werd
(Nadruk verboden).
(Van onzen correspondent).
Rond een Roover bende.
Het Z a n d t a p ij t te H e k e 1 g e m.
Brussel, 14 Mei'25.
Dezer dagen werden op de redacties der
Belgische bladen uren van spanning doorge
maakt. Het proces van de bende Nauweiaerts,
dat re< ds ongeveer twee maanden duurde, was
namelijk ten einde,-en het vonnis zoy. nog den
zelfden dag worden geveld. De jury was in be
raadslaging sedert di ie nut' om antwoord te
geven op niet minder dan 1222 vragen betreffen
de misdaden door leden van de bende gepleegd.
Nadat het proces sedert Weken een enorme
belangstelling had verwekt, zou het
pleit worden beslecht. De telefbonbei rinkelde
voortdurend voor vragen om nieuws. Tot om
elf uur 's avonds, na ongeveer acht uren beraad
slaging, de telefoon ons het nieuws bracht
vier leden van de bende ter dood veroordeeld,
twee tot levenslangen dwangarbeid, twee Lot
25 jaar twee tot 20 jaar, vier tot 15 jaar, twee
tot 10 jaar een tot 8, en een andere tot 5 jaar
opsluiting.
Velen zullen, toen' zij dit vonnis hebben ver
nomen, een zucht van verlichting hebben ge
slaakt zij hebben het verdiend. Wij zouden aan
de zaak zeil hier ook geen aandacht wijden, in
dien de beteekenis van deze rooverbende als
verschijnsel niet van meer belang was dan een
gewoon gemengd bericht. De bedrijvigheid
der bende herinnert aan dén tijd van het histo
rische bendenwezen in Vlaanderen, toen het
land stond onder vreemde heerschappijliet is
met zonder reden dat men gesproken heelt over
de bende der Kempische voetbranders, over de
bende Bakelandl e.a. van de reeds talrijke reeks
die in de laatste eeuw het land op bloedige wijze
beeft geteisterd. De bende Nauweiaerts bekleedt
m deze reeks een eereplaats, want tot in Wallonië
strekte haar moorddadige bedrijvigheid zich
Uit en de beschuldigingen te hunnen laste zijn
als fantastisch. Nauweiaerts, de kapitein, die
geheel liet proces door galgenhumor ten beste
heeft gegeven, maar nu, na zijn veroordeeling
tot de doodstraf, zich aanstelt als een geslagen
hond, heeft niet minder- dan 48 aanrandingen,
26 inbraken, 2 moorden, 3 moordpogingen en
opgevolgd door pater v. Noord, die in Nov.
23 weer werd vervangen door den legenwooi-
digen adviseur, pater v.d. Burg.
Onder bekwame leiding van de genoemde be
stuursleden en de vaderlijke zórgen der geeste
lijke adviseurs in Excelsior aan 't werk getogen
«i heeft m de eerste vijf jaar zooveel bereikt, dat
eC een boekdeel mee zou zijn te vullen.
■Op voetbalgebied is door Excelsior
ut zeer veel gepresteerd, 't Is ondoenlijk hier
daarop nader in te gaan de bekroning werd nog
Pas behaald in het kampioenschap van Excelsior
In Dec. 21 werd een commissie benoemd,
bestaande uit Th. Kreuger, J. v. Slobbe en W.
v- Kemenade, welke tot taak bad de invoering
van meerdere takken van sport bij Excelsior
tot stand te brengen. Zij had succes. 21 Sept. '22
werd een heeren-t u r n c 1 u b opgericht, onder
leiding van den heer Hoppstcin juniorlessen
vingen aan in Febr. '23 onder leiding van den
heer W. Jagers en later ook vart Th. Kreuger
'n Maart '23. kwam de dames - gym nas
tiekafdeeling tot stand. Mej. B. Janse,
thans mevr. Wolf, voerde 't commando over de
meisjesschare, dat zij na haar huwelijk in Oct. '23
overdroeg aan den heer J. Simons Sr. In Nov. '23
werd een dames-juniorafd. opgericht, waarvan
aanvankelijk de heer D. v.d. Plas de leiding had,
sinds Oct. '23 echter de heer P. Simons Jr.
In al deze afdeelingen werd hard en voortdu
rend gewerkt en de resultaten bleven dan ook
niet uit. 't Aantal deelnemers(slers) was steeds
zeer bevredigend, soms bovenmatig groot.
Re Athletiek werd voor bet eerst be
oefend in den zomer van 1923 en ook deze tak
van sport was al gauw bij Excelsior inge
burgerd",
He regeling der gymnastiek- en athletiek-beoefe
lening was opgedragen aan een commissie, welke
oorspronkelijk bestond uit Th. Kreuger, N. v.
Haarle en J. .Slobbe. W. v. Baarle werd in Juni
24 opgevolgd door D. v. Wijngaarden en in
Jan. '24 nam C. Dries zitting voor J. v. Slobbe.
Hij de oprichting der dainesafd. namen de
dames M. Janse en M. v.d. Toorn in deze com
missie zitting. M. v.d. Toorn werd in Oct. 23
opgevolgd door Truus van Lingen en M. Janse
maakte in Nov. '24 plaats voor F. v. Wijngaar
den)
9 diefstallen op zijn geweten Lenders, een an
dere kapitein is beschuldigd van 14 aanrandin
gen, 66 inbraken, 1 moord, 1 moordpoging, 1
zedenmisdrijf en 7 diefstallen Van den Wijngaert
65 aanrandingen, 22 inbraken, 3 moorden, 4
moordpogingen, 1 zedenmisdrijf, 9 diefstallen,
enz. Van de Sandc 19 aanrandingen, 15 in-
biaken, I jnoord, 1 moordpoging, 1 zedenmis-
di ijl, 5 diefstallen enz. En zoo gaat het voor voor
elk beklaagde en telkens leest men moord,
moordpoging, moord, moordpogingEen
akelige reeks.
Het zou interessant zijn na te gaan hoe elk
dei bendeleden, die voornamelijk hebben huis
gehouden in de streek rond Mechelen, Ileist-op-
don-Bcrg, Koubich, Antwerpen, verder in 't
Waasland, en in 't arrondissement Mens (Ber
gen), lot hun vreeselijk einde zijn geraakt, hoe
zij dikwijls door ongelukkige omstandigheden
tot het misdadige beroep van bendelid zijn af
gedwaald. Het onderzoek heeft daaromtrent
belangwekkende dingen aan liet licht gebracht,
waaruit nogmaals de eindelooze oorlogsellende
is gebleken. Want de bende is reeds van onder
de Duitsche bezetting aan 't werk geweest, en
heeft door de oorlogsomstandigheden begunstigd,
en door de eerste jaren na den wapenstilstand,
waarin het gezag nog niet opnieuw stevig was
bevestigd, en onder de bevolking eenvoudig
tuchteloosheid heerschte, onbezorgd kunnen
moorden en plunderen.
Sedert den wapenstiltand hebben wij hier
reeds twee, drie processen gekend van dien aard,
allen van benden die uit den oorlog zijn geboren.
Het eeuwig historische verschijnsel.
Misschien is men onder den indruk van deze
en andere roovcrgescliiedenissen als men de
meening uitdrukt zooals ik dezer dagen door
menseden uit het volk verscheidene malen heb
hooren bevestigen dat er een golf van misda
digheid over liet land gaat. De eene bloedige
misdaad volgt op de andere, niet zooals dit
gewoonlijk m groote steden gebeurt, als gevolg
van passies, of dronkenschap of twist, maar als
de mting van een crimineele mentaliteit. On
langs nog werd heel de Belgische pers in be
roering gebracht door een ijseiijken moord te
Ath, dal liet leven kostte aan een echtpaar en
hun 7-jarig kindje. De moord werd gepleegd
door Polen, waarvan de nijverheidsstreken in
Wallonië, ook in het Kempische kolenbekken,
en in de groote steden waar de nijverheid fel
is ontwikkeld, krioelen. De kerels liepen gelukkig
niet lang op vrije voeten. Zij moesten bij hun
aanhouding door de gendarmen legen de woe
dende menigte worden beschermd, want de
ontstemming onder de bevolking, tegen de
vreemdelingen, gewoonlijk van verdacht allooi,
V eel moeilijkheden heeft Excelsior gehad bij
de keuze van een goed terrein, doch sinds Nov.
21 werd t huidige speelveld a.d. Dam laan in
bezit genomen, waarmee de club Op prachtige
wijze uit den nood werd gered. Een terrein-
commissie werd voorts samengesteld uit A. v.
Slobbe, J. Marrevee, H. Gunneweg, G. Witberg
en J. Beekman.
In Juli '21 verscheen het eerste nummer van
een eigen orgaan „Het Excplsiorblad". Leo v.d.
Toorn was de eerste, R. Wolf is de huidige redac
teur, J. Marrevee cn Ir, W. II. Scheffers vervul
den ook nog eenigen tijd die taak.
Zoo is dus Excelsior nu vijf jaar lang reeds vool'
den dag gekomen als een Vereeniging, die de
sport in vele takken met groot succes heeft
beoefend en dit alles in zuiver katholiek ver
band, waardoor én ziel én lichaam der jongelui
geen schade leden, integendeel zich konden ont
wikkelen op de juiste wijze, gedachtig de spreuk
mens sana in corpore sano.
Is er dan terecht niet groote reden om liet
eerste lustrum naar hartelust cn met goeden
moed te vieren. Wie zal dit durven ontkennen
Morgenavond begint 't feest in den R.K. Volks
bond met een eere-avond, waarop tevens de
nieuwe clubvlag zal worden ontrold.
Excelsior's eigen strijkje „The Black and
Wiiite Band", zal voor de muzikale afleiding
zorg dragen.
De eerstvolgende weken Vinden diverse voet-
bal-gymnastiek- en athlietiekwedstrijden plaats,
waarvoor mooie prijzen beschikbaar zijn gesteld.
Ons blad schonk de jubileerende club een gi ootcn
zilveren wisselbeker, welke bij juwelier Vester
staat geëtaleerd.
Een triduuin wordt van 10 tot en met 14 Juni
de Frankelandsche Kerk gehouden onder
leiding van kapelaan Beune. Den 14den Juni,
de groote dag, is er algemeene II. Communie,
gemeenschappelijk ontbijt, receptie en Lof, een
wedstrijd Excelsior IH.-.D.V.S.I, en tenslotte
het sluitingsfeest, 's avonds in den R.K. Volks
bond, waarop de -bekende „Count William
Follies" voor 't voetlicht, zullen treden.
Men ziet 't, katholiek sportlievend Schiedam
wacht de eerste weken nog heel wat. Laat men 't
weten te waardeeren, lot steeds grooteren groei
en bloei van onze kordate, sympathieke vereeni
ging „Excelsior".
NIEUWE SCHIEDAM COURANT
AT, rl A r, (i r, f ,-v vmhaI J n J T~\