DAGBLAD WO&R GHIE0MMEP$ @MSTR£S€EtW.
DITJES EN DATJES?
48ste Jaargang.
Zaterdag 23 Mei 1925.
No. 14257
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden f 2.70, per week 20 cent, franco per
.post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertent i Sn: 15 regels 1.75elke regel daarboven 33 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden beiekend.
Gratis-Ongevallenverzekering 500 bij levenslange geheele invaliditeitI 200bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
deN.Holl. AlgemVei?.bank Schie dam
Git nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
(Sreaaengd Nieuws.
Professoraal. Een professor uit Nij
megen dwaalde in de heerlijke bosschen van
Groesbeek, toen hij in een der hoornen een vogel
ontwaarde, dien hij wel opgezet in zijn Museum
bezat, maar waarvan hij tot lieden tevergeefs
gepoogd had de eieren in zijn bezit te krijgen.
Hij bespiedde den vogel met taaie volharding
en ontdekte ook zijn nest.
Met zekerheid nam hij uit de vlucht en an
dere verschijnselen waar, dat de vogel eieren
had gelegd en volgens zijn berekening vier stuks.
In den boom klimmen ging niet hij was er te
oud voor, en het paste niet bij zijn waardigheid.
Toen kocht, hij een Groesbeekschen jongen om,
die hem voor ƒ2.50 de eieren brengen zou.
Of 't jongske onvoorzichtig geweest is of de
takken te broos waren, we weten 't niet, maar
zeker is, dat de vader 'n paar dagen later met op
gestoken zeilen zijn beklach bij den professor
kram maken, dat zijn zoon uit den boom ge
vallen was, en zijn been gebroken had. De man
der wetenschap hoorde met open mond en
stomme verbazing de philipica van den vader
aan, en toen de vader al half bevredigd was
door den geweldigen indruk, dien 't geval op
den heer professor scheen te maken, kon deze
zich niet langer bedwingen, en viel den vader
in de rede met de woorden
,,En nu zijn zeker de eieren gebroken?''
Een oogenblik stonden de twee mannen el
kaar verbaasd aan te kijken, en toen kreeg de
vader eenig begrip van de slachtoffers der we
tenschap en tot den professor drong eindelijk
door, dat hij hier iets goed te maken had, en
betaalde dokter en verpleging voor 't jongske.
Edelmoedige Alva. Naar uit Madrid
wordt gemeld, heeft de hertog van Berwick en
Alva 400 hoeren families tot landeigenaars ge
maakt.
De hertog heeft een overeenkomst geteekend,
waarbij zijn landerijen te Fresnedillas en Forrc-
ciJla cn dc dorpen Behjar en Cespedosa ed Tromas
eigendom worden van de tegenwoordige pachters,
die voor het land slechts een heel kleine som
moesten betalen.
De broeder van den edelmoedigen hertog
de hertog van Penaranda vermaakte twee jaar
geleden zijn landgoederen te Bernielle aan 200
gezinnen.
De opgravingen te Kish. Onlangs
is te New-York het rapport gepubliceerd over
de opgravingen van de oude stad Kish in Meso-
potamié, welke door de Chicago Field-museum
en Oxford university-expeditie zijn verricht.
Uit dit overzicht blijkt, dat de vrouwen
reeds 3000 jaren voor onze jaartelling bekend
waren met handspiegels, manicure-doozen en
rouge.
Voorts wordt megedee'd dat het pa'eis van
de eerste koningen van Kish ongeveer drie
kwart H.A. bes'oeg. Aan deii Weste'ijken v'euge1
van de vorstelijke Woning heeft men een groote
ha' ontdekt niet een lengte van 700 en een breedte
Het woord politiek komt meestal uit den
volksmond als een zinverwante term van de
minder vleiende uitdrukkingen waarmede men
maniertjes-met-een-onwelriekend-luchtje aan
duidt, en de gang van zaken stijft, alle verbolgen
protesten van eerlijke politici ten spijt, de goe
gemeente in haar gevestigde ongunstige over
tuiging.
De herrie rondom de Olympiade is ook alweer
niet geschikt om het publiek een betere gedachte
over de politiek bij te brengen.
Integendeel Wie de' verwikkelingen en feiten
daaromtrent overweegt, is eerder geneigd om te
denken, aan een met afkeerwekkend-brouwsel
gevulden heksenketel, dan aan het vaatje-boter-
tot-op-den-bodem.
Toen het voorstel van de regeering ingediend
werd en onze tegenstanders meenden, dat ook de
•drie christelijke partijen zich er mee vereenigd
hadden, griffelden zij in de kolommen van hun
bladen, hevige en van heilige verontwaardiging
stralende artikelen, over zulke snoode, geldver-
smijtende plannen, in een tijd, die versobering
eischte tot den uitersten rand.
De hoofdredacteur van het liberale „Vaderland"
Roodhuijzen, velde, zetelend in zijn bureau
armstoel, het strenge vonnis over de christelijke
regeering, als de misdadigster recidiviste. De
„Voorwaarts" joeg, met vervaarlijke luchtstu-
wingerf, uit de versintelde cokes in haar geestelij
ke stookplaats, een fel-roode steekvlam naar den
gepantserden Ruijs.
Een brochuurtje van de S.D.A.P. „De zonden
van Ruijs en Colijn", adderde venijnig „En
van 30 voet. In het midden van het paleis vond
men een reeks kolommen van 5 voet diameter
benevens een waterbassin, waarin de gasten
zich moesten reinigen alvorens in 's konings
tegenwoordigheid te worden toegelaten. Het
geheel vormde een imposant entree tot de ko
ninklijke troonzaal.
Deze troonzaal was, zooals het geheele ge-
bouwencomp'tx, versterkt dp or een dubbe'en
dikken muur, waartusschen een gracht, 'iep
met ophaalbruggen.
Het paleis wordt beschreven als het oudste
erx meest schitterende specimen van Sume-
riaansche architectuur.
Tot nog toe werd veronderste'd, dat het
paard tot ongeveer 2200 v. Chr. onbekend was,
maar onder het ontdekte kinderspee'goed zijn
voorstellingen van paarden gevonden.
Een andere veronderste'ing was, dat visch-
gerei niet bekend was, doch ook van visehtuig
zijn overb'ijfse'en opgegraven.
Het
testament van Soen Y a t
S e n. De „Preanger Post" geeft eene vertaling
van het testament van Soen Yat Sen, dat bij de
plechtigeherdenking van zijn dood door de
Bandoengsche Chineezen, daar werd voorgele
zen en met diepen eerbied aangehoord. Het
stuk luidt
„Gedurende veertig jaren heb ik mij gewijd
aan de zaak der revolutie, waarvan het doel is
China onafhankelijk te maken en het Chinee-
sche volk gelijke rechten te schenken. Mijne
opgedane ervaringen leeren mij, dat, om tot
voornoemd doel te geraken, het geheele ris
uit zijn diepen slaap moet worden gewekt en
erop dient te worden gewezen, dat 't zich heeft
aan te sluiten bij andere lotgenooten.
„Nog staan wij ver verwijderd van den eind
paal, zoodat een blijven voortgaan in dezelfde
lichting als door mij aangegeven in mijn boek
werken, voor onze partijgepooten gebiedend is.
Deze richting heb ik ook besproken in de eerste
conferentie gehouden door de vexeeniging Kok
Bin Tong. Nooit mag dus daarvan worden af
geweken; integendeel een nationale conferentie
dient een en ander alsnog nadrukkelijk le be
vestigen, waarna vernietiging van alle voor
China vcrnedeiende tiactatcn moet worden be
tracht. Ziehier mijn uiterste wil."
„Na dit, mijn heele leven lang zwoegen voor
mijn vaderland, ben ik niet in staat mijne echt-
genoote, Sung Ching Ling, meer ua te laten dan
eenige boeken, kleeren en een mij'toebehooren-
de woning. Ik hoop echter, dat mijne kinderen
mijn werk zullen voltooien, waarmede zij als
dan zich zelf zullen kunnen beloonen."
1*—
Bier proevers. Lord Burnham heeft van
het oude privilegie van zijn geslacht tot het
benoemen van de officieele bierproevers van
Beaconsfield een stadje dat veel brouwerijen
telt gebruik gemaakt om daartoe de beide
bekende schrijvers G. K. Chesterton en Arnold
Bennett aan te wijzen. *De oude verplichting
voor den bierproever om alle brouwerijen te
bezoeken en aan het hoofd van liet geslacht
Burnham verslag uit te brengen welk bier hij
ais liet beste bevonden had, wordt al sede't
tweehonderd jaar ujgt meer gehandhaafd, maar
dezelfde regeering, die voor sociale en cultu-
reele zorg geen geld had, stelde wel voor één
millioen gulden, voor deOlyinpiade-wedstrijden".
Gelijk de bij, wier honig bedreigd wordt, haar
angel spitst, zoo velden allerlei scribentjes, ten
strijde bereid, reeds de pen.
En daar was geen linksche tinnegieter, die
niet smekkerlipte en knokkelwreef over 't bui
tenkansje, dat hem toeliet, uit dien klomp gouds
van één millioen, politieke muntjes te slaan,
bij duizenden.
Toen klonk, als uit den helderen hemel een
donderslag, een rampvolle mare
Bijna alle bladen der rechtsche partijen keer
den zich geheel onverwacht tegen het royale sub
sidie-voorstel de geheele tierende troep stond
met stomheid geslagen.
Dat was een misrekening
Met de rechterzijde de regeering te bestrijden
gal geen winste, daar was geen aardigheid aan,
dus dan maar de coalitie, die men eerst via de
regeermg een mep verkoopen wilde, alleen te lijf.
Ion was t eerst wel volkomen eens met haar
geweest, doch in de politiek mag immers alles.
ussc ïen medestander en tegenvoeter schijnt
daar geen groot verschil te zijn. de Iieeren
draaiden althans gezwind hun jasje om.
Zoo zagen wij de stuitende vertooning, dat de
es njders van Maandag, de voorvechters van
Dinsdag werden, allemaal terwille van de stem
bus-krijgsbuit.
Dit lijkt misschien voor goedvertrouwenden
op kwaaddenkendheid, maar de juistheid van
het eerst onuitgesproken vermoeden, is bevestigd
door het orgaan van den Vrijheidsbond, dat
openlijk schreef in den volgenden trantMan
nen, broeders steunt het subsidie-voorstel van
de brouwers betalen nog wel den jaarlijkschen
tol van één gallon sterk bier aan de telkenmale
door lord Burnham benoemden.
Kerknieuws.
Het Jezuietenverbod in Noorwegen.
De correspondent van de „N. R." te Oslo
schrijft o.m.
De kwestie van het opheffen van het Jezuieten
verbod in verband met het aanhangige voorstel,
een verandering in paragraaf 2 der grondwet
te brengen, die luidt, dat Jezuieten niet geduld
mogen worden, heeft in de laatste maanden het
onderwerp uitgemaakt van een levendige dis
cussie in de Noorsche pers, waaraan zoowel door
protestantschè theologische professoren van
verschillende richting als door roomsch-katbo-
lieke priesters deelgenomen werd.
De heide professoren der theologische faculteit
der universiteit van Oslo, Taranger en Ihlejn,
zijn voor de opheffing van het verbod. De eerste
is niet blind voor de mogelijkheid, dat bij op
heffing de Jezuieten niet zuilen dralen, hun
propaganda hier in het land te beginnen, en hij
voorziet, dat men dan spoedig een Jezuïeten
college in Oslo zal krijgen, gelijk het opheffen
van het JezuieLenverbod in Denemarken in 1849
liet St. Andreas College in Charlottenlund deed
onstaan, dat nu 238 leerlingen telt, waarvan
134 niet-katholieken. Professor Taranger zegt,,
zich best te kunnen voorstellen, dat ook christe
lijke ouders hun kinderen liever naar een der
gelijk Jezuïetencollege zouden sturen dan naar
de openbare gymnasia, een meening, die inder
daad opvallend lijkt in den mond van een pro
fessor der universiteitdoch die tegelijk den af
keer van vele theologen liier te lande vertolkt
voor de moderne theologische richting, die ook
op de openbare gymnasia aan den dag komt.
Zoolang de roomsch-katliolieken hier te lande
met andere christelijke dissenters gelijkgesteld
worden, heeft de Noorsche staat, volgens zijn
meening, geen recht de grenzen voor de Jezuieten
te sluiten. Nu is de zaak evenwel, dat de Noor
sche staat niet alleen staat, maar ook kerk is, en
dat is volgens den hoogleeraar ook het eenige,
wat een Noorsch lid der staatskerk tegen de
opheffing van het Jezuietenverbod kan aan
voeren. Men wil de Noorsche staatskerk be
schermen tegen de verdeeling en den strijd, die
een sterk roomse h-kalholieke propaganda ver
moedelijk teweeg zou brengen. Er ten slotte
op wijzend, welk een verontwaardiging hier te
lande zou ontstaan, wanneer de Noorsche mis
sie uit de landen buitengesloten werd, waar zij
oen arbeidsveld heeft, besluit hij met te zeggen,
dat men tegenover de roomsch-katliolieken niet
hnders handelen moet, dan zooals men zelf
wenscht behandeld te worden.
Ook prof. Ihlen wenscht opheffing van liet
Verbod op grond der godsdienstvrijheid. Hij is
niet de door sommigen gedeelde meening toe
gedaan, zooals bisschop Bleditsch, dat de
Jezuïetenorde een politieke corporatie is Het
zwaartepunt der orde ligt volgens hem in het
religieus©. Zij had haar voorname plaats in liet
roomsch-katholieke systeem van vroomheid
niet kunnen handhaven, wanneer zij niet ge
toond had in het bezit te zijn van een geestelijke
de regeering, daar dit u de stemmen verzekert
van een millioen sportvrienden en voor een gul
den per stuk is een kiezer niet te duur betaald.
Gelukkig stonden de onzen pal en de Olympia
de-kwestie is verschoven naar particulier terrein,
waar zij ook thuisbehoort.
Brutaler dan ooit te voren, hebben de boljsewis-
tische rekels, hun schaarsche geestverwanten
in Nederland geringeloord en met de meedoogen-
looze knoet het laatste verzet der onwilligen dood
geranseld.
Plompverloren trapten de tyrannieke sovjets
kerels, de jongste besluiten van de Hollandscbe
communistische partij en het schamele restje
zelfbewustzijn dier Wijnkoopianen, in duigen.
Van het onder helsch lawaai en dollemanstaal
gehouden en verloopen Amsterdamsche congres
is dit snauwende Russische decreet de passende,
maar afzichtelijke tegenhanger.
Gelijk eertijds de Tartaren op de lichamen van
hun krijgsgevangenen een dansvloer wierpen, zoo
springen ook nu de barbaren op de ruggen van
de geknevelden een wilde overwinningswals.
En toch worden door de meeste ons vijandig
gezinde bladen de berichten over dit „Turksche
veto heel koeltjes geplaatst, missen wij de waar
schuwingen tegen deze vreemde macht, terwij]
zij er toch anders zoo grif toe overgaan, om aller
lei giftigheid te distilleeren, uit de verhoudmgvan
t,Rome" tot de katholieke staatsburgers.
Wat voor redenen kunnen er toch zijn, die a
wat on-Roomsch is er toe dwingen, om aan den
eenen kant de menschheid te verontrusten met
fantastisch verzonnen verschrikkingen van een
hersenschimmige Roomsche overlieersching,
en aan den anderen kant het volk zand in de
kracht, energie en arbeidsvermogen, die respect
afdwingen. Hij vindt het onrechtvaardig, wan
neer aan de orde niet dezelfde vrijheid van be
weging gegeven wordt, die ieder mensch, onver
schillig welk godsdienstig of niet godsdienstig
standpunt deze inneemt, hier te lande toege
staan wordt, en hij meent, dat het een pijnlijken
indruk van zwakheid zou geven, wanneer men
de orde die vrijheid in liet Noorsche protestant
schè land niet zou schenken.
Bij deze opvatting der beide bovengenoemde
theologen, die trouwens over het algemeen ook
gedeeld wordt door professor Pluf Zolsnus, sluit
zich de opvatting van Mikael H. Lie, hoogleeraar
in het volkenrecht, aan, die wijst op de gunstige
75-jarige ervaring van Denemarken.
Pastoor C. B. L. Devogliel.
Naar wij vernemen, zal de weleerw. heer
C. B. L. Devogliel, sedert 1907 pastoor te Oos
terblokker (N.-.H.) tegen half Juni aan Z. D. H.
den Bisschop ontslag uit de geestelijke bediening
vragen, en rust gaan nemen in „Duinrust" te
Overveen.
Boekbesprekingen.
„In dc Leerschool van den H. Petrus Cauisius.."
Het heugelijk gebeuren van Petrus Cauisius'
heiligverklaring vestigt de blijde aandacht van
geheel katholiek Nederland op dezen hij uilsLek
grooten vaderlander, en vervult ons aller harten
met een fiere vreugde
Men heeft er ooit over geklaagd, dat Neder
land zijn groote mannen niet waardig weet te
eeren. Of deze klacht gegrond is of nietvan
Petrus Cauisius rnag zij in geenen deele gelden
Waar onze Moeder de Kerk dezen grooten
Nederlandschen Apostel heilig verklaart, zullen
wij dien wijd-befaamden zoun van Nederland
weten te eeren op eene wijze, volmaaktelijk
passend hij den geest en de bedoeling, die de
Kerk hij een heiligverklaring bezielt zij schenkt
ons in Petrus Cauisius, naast een machtig voor
spreker en hescnermer, een hoven alles navol
genswaardig voorbeeld.
Welnuden H. Petrus Canisius aan alle
Nederlandsche Katholieken heter leeren kenpen,
is hem openharen in zijn schoonste glorie,
is hem bereiden de vruchtbaarste en hem meest
welgevallige eere der navolging.
Dit doel beoogt de door eenige Paters der
Sociëteit van Jezus bezorgde feest-uitgave „in
de Leerschool van den li. Petrus Canisius,"
waarop wij hij dezen gaarne de aandacht vesti
gen.
Dit feest-boek doet ons den H. Canisius n.l.
kennen in de verborgen schoonheid van zijn
innigst zieleieven, gelijk die te bloeien staat in
zijn „Belijdenissen" en zoo menige andere uiting
van zijn heerlijk innerlijk.
Zich hiermede meer vertrouwd maken, wil
evenveel zeggen als in een zoo innig en persoon
lijk mogelijk contact .treden met den nieuwen
Nederlandschen Heilige, liet zal ons niet alleen
vervullen met den diepsten eerbied voor zijn
liooge persoonlijkheid, maar in ons hart tevens.
oogen strooien zoodra liet de blikken richt naar
het van gisting ziedende Oosten, waar de nieuwe
regeerders van Nederland schijnen te wonen.
't Zal toch niet zijn omdat liet spookachtige
Russische gevaar, een onwezenlijke, in overspan
nen breinen gewekte waan is De lugubere reeks
van gruwelen, waarvan dc massa-mooi d
niet geweest zal
onheilspellend
Sofia's kathedraal de laatste
zijn, is overtuigend genoeg en
Waar staan de bloedhonden, die God noch ge
bod erkennen, tenslotte vooi
Zelfs binnen een gezichtskring, die niet verder
dan onze landsgrens getrokken wordt,, kan deze
donkere bedreiging, niet met een beroep op onzen
nuchteren landsaard weggewischt worden, sinds
de algemeen verafgode dichters Henriette Ro
land Holst-van der Schalk, in een openbare ver
gadering Benin bewierookte om de onverschrok
kenheid waarmede hij de verlammende vrees
voor bloedvergieten Aran zich afschudde en deze,
met dc religie flirtende mevrouw, dien verschrik-
kelijken Rus zalig prees, daar hij de bezoedeling
van zijn ziel en zijn handen niet vermeden had.
Is de broeiende stemming in marine-depots n
veenkolonies, de haarden van het Nederlandsche
communisme, niet hekend
Wordt ook Rusland niet geknecht door een
handjevol gcwetenloozen
Toch zwijgen onze haters, die anders zoo oe-
zocgd voor de vrijheid zijn.
Hoe loopen toch dc draden die deze schijnbare
uitersten verbinden?
En van welk soort zou de politiek zijn, die hier
in 't spel is
„Maaslandus".
NIEUWE SCHIEDAMSCHE C0URAN1
in
