Alle Katholieke Kiesgerech
tigden stemmen op 1 JULI a.s.
no. 1 van Lijst 23.
KOOLEN, D. A. P. H.
10
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN L
In onzen kieskring begint
LIJST 23 met den naam
48ste Jaargang.
Vrijdag 18 Juni 1825,
Nó. 14278
BureauKOEMARKT 4. Telefoou intercommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
AdvertentiBns 1—ögregels f 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 et. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden bcekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
dufm^JtOJï^verliesjraiMïenj^^ deN.Holl.Algero.Verz.bank Schiet® na
Bij of krachten* wetten of veiovdeningen voor
geschreven en andere offieieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebeitnnv.
Burgemeester
HINDERWET.
en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 18 Juni 1925 het ver
zoek van
lp. DE RIDDER en VAN HOEWIJK te
Rotterdam om vergunning tot oprichting van
een stoom verve rij, chemische wasscherij en
'uitstoomingsinrichting in de panden Ooievaar-
steeg nos. 4 en 8, kadaster Sectic B. nos. 2880 en
2937, met een stoomketel van 21 M2. verwar
mingsoppervlak, met een electromotor van 71/g
P.K., drijvende diverse waschmachincs, en met
2 óndergrondsehe benzinereservoirs, inhoudende
elk 500 L., te plaatsen in den open grond achter
genoemde panden
2o. J. VAN BEERS om vergunning tot op
richting van eer roomijsfabriek in het pand
Hagastraat 37, kadaster Sectie L. no. 2442,
me,t een electromotor van 2 P.K., drijvende een
ijsmachine
3o. J. K. KRIJNTEN Jr. om vergunning tot
oprichting van een timmerfabriek in het pand
West-Frankelandschestraat 24, kadaster Sectie
M. no. 2190, met 6 electromotoren van resp.
77» 5, 5, 3 en i1/3 P.K., drijvende diverse hout
bewerkingsmachines
verdaagd, aangezien het desbetreffend onder
zoek nog niet is geëindigd.
Schiedam, 19 Juni 1925.
Uitoefening kiesrecht door personen,
die in dienstbetrekking zijn.
Deburgemeeestervan^Schiedamherinnert per
sonen, bij wie, en bestuurders van bijzondere
ondernemingen en instellingen waarbij, personen
die den leeftijd van vijfentwintig jaren hebben
bereikt, in dienstbetrekking zijn
dat zij, volgent art. 55 der Kieswet, verplicht
zijn te zorgen, voor zoover niet bij algemeenen
maatregel van bestuur vrijstelling is verleend,
dat ieder van dezen, die bevoegd is tot een te
houden stemming mede te werken, gedurende ten
minste twee achtereenvolgende uren, tusschen
acht uren des voormiddags en vijf uren des na
middags, daartoe gelegenheid vinde
dat zij, volgens art. 56 van genoemde wet, Voor
zoover arbeid wordt verricht in fabrieken of
werkplaatsen, verplicht zijn te zorgen dat in
het arbeidslokaal en, zoo er meerdere arbeids-
lokalen zijn, in het grootste of wel in meer dan
één arbeidslokaal, gedurende twee werkdagen
vóór, en op den tot stemming bepaalden tijd op
etTn zichtbaren wijze is opgehangen een door hen
of van hunnentwege onderteekende lijst, de
twee achtereenvolgende uren, bovenbedoeld,
vermeldende, voor elk afzonderlijk of groepsge
wijze of voor allen gezamenlijk
dat volgens art. lölder Kieswet, overtreding
van bovenstaande voorschriften wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogste Veertien dagen
of geldboete van ten hoogste vijf en zeventig
gulden.
De algemeene maatregel van bestuur, boven-
genoeind is gegeven bij Koninklijk besluit van
24 Mei 1901 (btaatsblad no. 109) en luidt als
volgt
Art. 1. Vrijstelling wordt verleend aan de in
artikel 57 (thans 55) der Kieswet bedoelde per
sonen en bestuurders van bijzondere instellingen
en ondernemingen ten aanzien van bij hen in
dienstbetrekking zijnde personen, welke uit
hoofde van die dienstbetrekking op den dag der
stemming tusschen de in vermeld artikel genoem
de tijdstippen niet gedurende twee achtereen
volgende uren vertoeven in de gemeente, op wel
ker kiezerslijsten zij voorkomen.
Art, 2. Vrijstelling als omschreven in
voorgaand artikel wordt voorts verleend
geneeskundigen en apothekers ten aanzien van hij
hen in dienstbetrekking zijnde personen, alsme
de kan personen en bestuurders van bijzondere
instellingen en ondernemingen ten aanzien van
bij hen in dienstbetrekking zijnde ziekenverple
gers.
Lijsten op te hangen in de fabrieken en werK-
het
aan
plaatsen, als in art. 56 der Kieswet bedoeld, zijn
ter gemeente-secretarie (afd. Algemeene Zaken)
verkrijgbaar.
S d h i e d a m, 19 Juni 1925.
ftaiAeniaadgsfc Nleaws,
HET VEILIGHEIDSVERDRAG.
II et Duitsche voorstel en her
Franse he antwoord.
Belangrijke offieieeletstukken betreffende het
voorgestelde veiligheidsverdrag zijn gisteravond
gepubliceerd. Deze documenten omvatten de
op 9 Febr. gedane Duitsche voorstellen, de me
morie dienaangaande, door den Franschen ge
zant te Berlijn op 16 Juni aan Stresemann ter
hand gesteld, en de correspondentie, welke in
dien tusschentijd gewisseld werd tusschen de
Britsche en de Fransche regeering. Deze corres
pondentie bestaat uit het voorgestelde Fransche
antwoord aan Duitschland, hetwelk asn de
Britsche regeering werd voorgelegd om daarover
haar opmerkingen te malten, de Britsche com
mentaren daaromtrent, de ophelderingen dooi
Frankrijk van zekere duisteie punten in, zijn
ontwerp, een volledige uiteenzetting van de
Britsche houding ten aanzien van de Europee-
sche verplichtingen, en de wijzigingen, in het
Fransche antwoord aangebracht op het voorstel
der Britsche regeering. De aanvaarding van
nagenoeg al deze wijzigingen maakte het moge
lijk dat 't antwoord in zijn laatsten en hernieuw
den voim definitief door de Engelsche regeering
werd goedgekeurd. De reproductie van het ont
werp in al zijn stadia, vergezeld van de vriend
schappelijk te kennen gegeven redenen tot
veranderingen, bij de procedure voorgesteld,
is nagenoeg zonder voorbeeld in de diplomatie.
In zijn voorstellen verklaarde Duitschland,
bereid te zijn, een verdrag aan te gaan, waarbij
de bij den Rijn belanghebbende mogendheden,
vooral Engeland, Frankrijk, Italië en Duitsch
land, voor een langdurige, eventueel meer
speciaal am te duiden periode, tegenover de
Vereenigde Staten als trustee de plechtige ver
bintenis zouden aangaan, geen oorlog te zullen
voeren tegen een der andere contracteerende
staten. Een veelomvattend arbitrage-verdrag
zou kunnen worden verbonden met zulk een
Verdrag.
Duitschland is eveneens bereid, dergelijke
arbitrage-verdragen te sluiten met andere staten,
waarin een vreedzame regeling van juridische
en politieke geschillen wordt bepaald.
Bovendien wordt een verdrag voorgesteld,
waarbij de huidige territoriale status aan den
Rijn wordt gewaarborgd met gemeenschappelijke
garantie door de contractecrende partijen, tege
lijk met de garantie door de contracterende
staten van het ten uitvoer brengen der verplich
tingen betreffende de demilitairisatie van het
Rijnland, welke Duitschland op zich genomen'
heeft ingevolge de art. 42 en'43 van het verdrag
vau Versailles.
Het Fransche antwoord, zooals het dooi'
de Engelsche regeering is goedgekeurd, en op
Dinsdag j.l. aan Stresemann werd overhandigd,
bestaat uit een kort protocol in zeven afdeelingen
die de voornaamste punten behelzen, waarom
trent een voorloopige overeenkomst noodzakelijk
schijnt als grondslag voor toekomstige onder
handelingen.
Het protocol verklaart, dat de Fransche
regeering en hare geallieerden den stap, die
door dc Duitsche regeering is gedaan, beschou
wen als een ernstig bewijs van vreedzame be
doelingen welke met de hunne overeenstemmen,
en het verlangen te kennen gaven, allen betrok
ken staten supplementaire waarborgen tot vei-
igheid te geven binnen het kader van het verdrag
van Versailles.
De eerste afdeeling wijst er op, dat de geallieer
de staten gebonden zijn door het statuut van den
volkenbond, cn er geen overeenkomst tot stand
zou kunnen komen, tenzij Duitschland dezelfde
rechten en plichten op zich neemt, door tot den
bond toe te treden, onder de voorwaarden, uit
eengezet in de nota van den Raad van den
bond op 13 Maart jl.
Wolff verneemt van welingelichte zijde, dat het
t ijdstip van beantwoording van dêFransche nota
inzake het waarborgverdrag nog in geen enkel
opzicht is te voorspellen. De uiteenzettingen
van de Fransche nota bestrijken nagenoeg alle
belangrijke vraagstukken van Duitschland's
buitenlandsche politiek. Daarbij komt, dat deze
uiteenzettingen ten deele in juridisch opzicht
buitengewoon gecompliceerd zijn en in tal van
bijzonderheden ook twijfel open laten hoe d3e
geallieerde Voorstellen dienen te worden opgevat.
Om deze redenen is het vaststellen van het
zakelijk standpunt der regeering ten aanzien
van de nota eerst mogelijk na het zorgvuldigste
onderzoek van alle in aanmerking komende
f actoren.
DUITSCHLAND EN POLEN.
De Poolsch-Duitsche onderhandelingen heb
ben tot geen resultaat geleid. Polen heeft volhard
hij de volledige handhaving der huidige kolen-
contingenten. De kolenhandelaren hebben be
richt ontvangen dat vanaf 1 Juli geen invoerbt-
wijzen voor Poolsche kolen meer zullen worden
afgegevv-n.
FRANKRIJK.
Bij de voortzetting der fractievergadering der
Fransche socialisten hebben de meeste leiders
zich uitgesproken tegen de financieele politiek
van Caillaux en tegen de Maronkaansche politiek
OOSTENRIJK.
De bondspresident heeft den Vroegeren minis
ter van buitenlandsche zaken dr.A.Grünbergerlol
gezant te Parijs benoemd. De groot-Duitsche
partij heeft met algemeene stemmen de benoe
ming goedgekeurd van den vice-kanselier Franck
tol gezant te Berlijn.
HET FRANSCHE KIESSTELSEL.
De Fransche Kamer heeft zich met algemeene
stemmen uitgesproken voor de afschaffing van
het tegenwoordige kiesstelsel en heeft vervolgens
met 295 tegen 265 stemmen het voorstel van
Renaudel verworpen, dat aan een commissie
wilde opdragen om een nieuw stelsel uit te wer
ken op grondslag der evenredige vertegenwoor
diging.
Volgens de laatste berichten uit de Kamer,
heelt de socialistische fractie den steun aan het
ministerie-Painlevé opgezegd.
Uit Parijs wordt vernomen, dat minister
Caillaux de financieele Kamercommissie heeft
doen weten, dat de regeering, tenzij het parle
ment gedurende de maand Augustus bijeenkomt
ter behandeling der voorgestelde financieele
maatregelen, zal aftreden.
DE RUMOR IN CHINA.
De „Chicago Tribune" verneemt uit Sjanghai
dat het voornemen bestaat, een internationale
conferentie te Sjanghai te houden. De Europee-
sche mogendheden, de Vereenigde Staten, China
en Japan zullen vertegenwoordigd zijn. De doua
nerechten en de herziening van de internationale
verdragen betreffende China zullen besproken
worden.
Binnenland.
Maandkaarlhouders en verkiezingsdag.
Het partijbestuur der^S. D. A. P. had de
directie der Nederlandsche Spoorwegen, ge
lijk men weet, verzocht, den maandkaarl
houders toe te staan op den dag der verkie
zingen van meer treinen gebruik te maken,
om de talrijke forensen in de gelegenheid te
stellen eerst in de plaats hunner inwoning hun
stemplicht te vervullen.
Het ontving gister het volgende antwoord van
de directie
„Naar aanleiding van uw schrijven hebbep
wij de eer u mede te deelcn, dat wij bereid zijn,
de maandkaarten op 1 Juli 1925 op de heenreis
geldig te verklaren tot en met den eersten trein,
behalve D-treinen, welke na 10 uur v.m. ver
trekt van het station, vanwaar de kaart geldig
is."
y_
Spoorwegpersoneel.
In de, onder voorzitterschap van mr. Kooien,
gehouden vergadering van den loonraad voor
het spoorwegpersoneel, is, naar aanleiding \i n
het voorste] om het grondloon te verhoogen,
besloten, aan de directie te adviseeren, dot er
geen aanleiding is, het minimum van 1400
(voor de eerste loonklasse) te wijzigen.
Betreffende de vra ig, of het bestaande stelsel
van aftrek in procenten op de loonen voor de
verschillende loonklassen moet worden gehand
haafd, besloot de loonraad te adviseeren, in
plaats daarvan te stellen aftrek van een vast
bedrag voor elk der loonklassen 2, 3 en 4 en wel
ten aanzien van de loonschalen 1, 2 en 3 een be
drag van 70, f 140 en 280 en ten aanzien van
de overige loonschalen een bedrag van /80,
160 en 320.
Tevens werd besloten, te adviseeren, ten op
zichte van het in dienst zijnde personee <-
Uoodige overgangsbepalingen te treffen, ^aai
door niemand rechtstreeks in loon z- ac, i 1
uitgaan.
Het Duitsche tarief-ontwerp.
Op het departement van binucnlandsche zaken
en landbouw heeft een bespreking plaats ge
vonden tusschen de directie van den landbouw
en de vertegenwoordigtrs van veiselullence a.m
en tuinbouworganisaties over het nieuwe Lun-
sche tarief-ontwerp en de gevaren, welke vo.i-. t i
i onzen groenten- en fruituitvocr dreigen v< nv.tjv
I de nieuwe Duitsche tariefbepaiingen.
Een meaning van mr. Kooien.
„Vijf jaar lang is mr. dr. Kooien nu voorzitter
ean de Tweede Kamer geweest, en van die vijf
jaren van vele én langdurige parlementaire
zittingen is hij geen. jopgtnblik van zijn zetel
weggeweest.
De eerste en tweede onder-voorzitter hebben
geen kans gehad, om hem slechts voor éénmaal
op het voorzittersgestoelte te vervangen.
Kooien leek met het voorzittcsgestoelle
vastgegroeid en ook decoratief was hij daarin
een figuur, die de Kamer beheerschte", aldus
schrijft P. H. H. in „De Maasbode", In T verslag
dat hij geeft over een onderhoud met der. Kamer
president.
„Van uw pliysiek moet deze geweldige en
ongtmeene prestatie toch heel wat gevorderd
hebben zoo luidde de eerste vraag van den
interviewer.
De robuste man lachte er eens om.
„Ja," zeide hij, „maar op den duur stelde
ik er ook een soort van sporteer in, ik wilde
volhouden tot het laatste toe."
Toen Kooien voor het voorzitterschap werd
aangewezen ging hij zijn licht eens opsteken
bij zijn respectablen voorganger, mr. Fock, die
nu gouverneur-gencaal van Indië is.
En diens advies luidde „Zooveel mogelijk
zelf doen I"
En Kooien heeft het zelf gedaan, altijd en
immer, bij dag cn bij nacht, vijf jaren lang.
Ook de manie", „waarop" heeft aller verwonde
ring verworven.
De schrijver voert verder aan, dat de hoer
Kooien een populaire Kamervoorzitter gevol
de» is. Hij heeft veel kunnen bereiken en veel
van de leden gedaan gekregen.
In onze democratische parlementen kan het
nog wel eens erg vrijgevochten toegaan, zoolang
Kooien het voorzittersgestoelte innam, heeft hij
ook niet weinig door den invloed, die van zijn
persoon uitging, het merk van Hollandsche soli
diteit op onze Tweede Kamer blijven drukken.
Hij heeft de voldoening gehad, de begrootirgs-
debatten altijd binnen de perken te hebben
kunnen houden en ze altüd cp den ge6telden tijd
te kunnen besluiten.
Een groot voordeel ten onzent is, dat wij
de rantsoeneering van spreektijd hebben, meer
de de voorzitter. Ook als hij als voorzitter de
rantsoeneering niet toepast, zijn de speechen over
het algemeen veel korter geworden.
„Ik heb de ondeugende bijgedachte", zeide
mr. Kooien, „dat de vrees hier ook het hare bij
doet, dat de heeren anders voor niets aan hun
lange speech gewerkt hebben."
Mr. dr. Kooien, zoo zegt P. H. H. verder,
zal niet meer als voorzitter in de Kamer terug-
keeren. Hij heeft meer dan seine Schuldigkeit"
gedaan. Behalve dat deze straffe leiding geduren
de vijf jaren veel van zijn physieke krachten
heeft gevorderd, heeft hij, waar hij altijd present
was, begrijpelijk ook veel offers moeten brengen
aan zijn gezinsleven.
In het vervolg van het onderhoud sprak mr.
Kooien over de politieke verwachtingen bij de
stembus, en hij zeide te mc-enen, dat de christt ij-
ke meerderheid wel gehandhaafd zou worden.
Vooreerst zouden wij, Katholieken, zeide hij,
ons de twee Kamerzetels zien ontgaan, die ons
den vorigen keer zijn toegevallen door deverb n-
ding der lijsten, wat nu door de gewijzigde Kies
wet onmogelijk is geworden.
Een lot, dat ook de anri-revolntionnairen met
ons zullen deeler. Maar misschien loopen wij
nog wel meer terug, aangezien door de omstan
digheden der laatste jaren er, zoowel bij om a Is
bij de anti-revoJutionnaireu tal van ontevredenen
zijn, die nu een mooie gelegenheid vinden om
zich speciaal op Colijn te wreken.
Mogelijk natuurlijk, dat de soaiaal-dtmo-
oralen hier winst uit slaan.
Maar van den anderen kant staat hier tegen
over, dat wii Katholieken, die thans 35 Uit
maken, wel weer op een stijging van het kiezers-
getal kunnen rekenen.
„En dan een Christelijk-historische minislcr-
presiaent, doctor vroeg P. H. H., roet een
zinspeling op het artikel van Snoeck Henkemans
in „De Telegraaf".
,,'t Is tot dusver nog altijd zede geweest, dat
alleen H. M. de Koningin den kabinetsformateur
aanwijst." In zoover was het artikel van Snoeck
Henkemans verre van delicaat.
Maar in alle geval, hoe het ook loopt, als wij
Katholieken met de sociaal-democraten^ eis de
twee sterkste part ijen üi de stembus k< n a,
van een zwaï t-roode combinatie kan ten cuzeüt
geen sprake zijn.
Dat kon alleen te verded. gtn zijn bij een t >d-
tocsUnd als in Drotpêbland, waar het goh1' rich
gezamenlijk tegen ten communistische omwente
ling schrap te zetten.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANi