DAGBLAD WO O IR S CM I EDMM EN
FlUlLLEÏOi,
Voor liet Geloof.
J&ftEjjang.
Dinsdag 3 November 1925.
No. 14304
Bureau s KOEMARKT 4. Telefoon Inteïeomnmnaal CliOtF. Postbus 33.
Abonnementen per 3 maanden f2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
A dvertentiSn: 1S^regM» 1.75«Ike regei daarboven 35 cant, 3 inaal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-OïigevaUenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitt 2110 bij verlies van een hand, voet oï oog f 200 bij dood f 20Ü bij verlies van een
duim; f 00 bü verlies van een wijsvinder; f 15 bij verliest van eiken anderen vinaer. De verzekering wordt gewaarborgd door d« MHoll. Algem. Verz.b&nkSchiedam
UniienkitiseM Menwe.
DUITSCHLAND EN LOCARNO.
R ij ksda g on t b i n d i n g.
De Duitsche rijkskanselier, dr. Luther heeft
tegen heden de leiders der fracties, welke in liet
kabinet zijn vertegenwoordigd, uitgenoodigd
voor hef houden eener bespreking der politieke
gevolgen voor zoover betreft het parlementaire
leven, van het uittreden der Duitseh-Nationale
ministers uit liet kabinet.
Het Centrum zal op deze bespreking Worden
vertegenwoordigd door twee oud-rijkskanse
liers en een voormalig minister-president, t.w.
door Fehsennach, Marx en Stègewald. De Duit
sche Volkspartij door de afgevaardigden dr.
Sedaiei die behoort tot den recht ei vleugel der
partij en door dr. Curtius en dr. Kempkes, die
tot den linkervleugel belmoren, terwijl de Beier-
sche Volkspartij waarschijnlijk de afgevaardig
den Leicht en graaf Lerchenfeld naar de be
spreking zal afvaardigen.
Men neemt aan, dat dc rijkskanselier niet
aari een onmiddellijke wijziging in de samen
stelling Van het kabinet denkt, doch slechts
alle parlementaire mogelijkheden onder het
oog wil zien, in geval het Verdrag Van Locarno
in dezen Rijksdag wordt aangenomen. Luther
houdt namelijk vast aan de opvatting, dat tie
nieuwe oriënteering op binnenlandsch politiek
gebied eerst tot uiting kan komen in de meerder
heid, die voor het Verdrag Van Locarno zal blij
ken aanwezig te zijn en daaruit dan de definitieve
conclusies moeten worden getrokken.
De meerderheid, die daarvoor in aanmerking
komt, omvat de partijen van de sociaal-demo
craten tot en met de Duitsche Volkspartij. Dat
zou dus de „groote coalitie" beteekenen
Luther is, naar zijn Verklaringen te oordeelen,
niet ongeneigd aan het herstel der in 1923 uit
een gevallen groote coalitie zijn medewerking
te verleenen. Een andere vraag is evenwel, oi'
ook alle in aanmerking komende partijen hier
voor zullen zijn te vinden en of in dat geval
een kabinet onder leiding van dr. Luther mo
gelijk zal zijn.
Het „Berliner Tageblatl" bevat een hoofd
artikel van Theodor Wolff, waarin deze de
noodzakelijkheid uiteenzet, dat de linkerpar
tijen rijkskanselier Lóther moeten steunen.
Laatstgenoemde moet dan bereid zijn, den
Rijksdag te ontbinden en aan het hoofd dei-
partijen die het verdrag van Locarno goed
keuren, dus niet voor slechts een partij doch
voor alle bedoelde partijen gezamenlijk, met
alle kracht en vastberadenheid den strijd in
te gaan.
Op een banket te Dresden heeft Stresemann
gesproken over het verdrag van Locarno. De
beteekenis Van het verdrag Van Locamo, aldus
spreker, is dat het de verzoening en de vreed
zame ontwikkeling Van Europa voor langen tijd
Verzekert. Indien mij wordt Verweten, dat ik
den oorlog heb prijs gegeven, dan is zulks juist.
Ik heb dit gedaan uit de nuchtere en logische
overweging, dat wij geen oorlogsinstrument
meer bezitten. De achting voor de Duitsche gren
zen moest om die reden internationaal worden
vastgelegd en onder de garantie der Europeesche
mogendheden worden gesteld
Minister Chamberlain heeft mij tc Locamo
gezegd „Engelands leger en vloot staan geheel
te uwer beschikking, als Frankrijk de Duitsche
grenzen mocht overschrijden." Onze bedoeling
is, de eenheid van het Rijk en van het Rijnland
2)
„Ja, hij is onmetelijk rijk, dat weet ik van mijn
Vader. Moezel en Rijn bevolkt hij met zijn
schepen en zijn handelswaren gaan door heel
Gallië tot aan de Middellandsche Zee. En hij
heeft, een schoone dochter. Gister noch zag
ik haar met haar Vader in een voertuig door
de stad rijden en was verbaasd over haar schoon
heid en lieftalligheid. Zij zou een goede Vrouw
Voor u zijn en haar huwelijksuitzet zou u van
alle zorgen voor dc toekomst bevrijden."
„Gij spreekt, alsof ik maar de hand naar haar
behoefde uit te steken. Marcus zal zich wel
wachten, zijn dochter aan een bedelaar te geVen."
„Men kan het toch beproeven Gij zijt Van
voorname familie, dat is bij zulke lieden van
niet weinig beteekenis. De roem van een edelen
naam is reeds verscheidene balen koopwaren
waard."
„Hoe heet zij vroeg Juliaan.
„Lucia
„Ik kan mij nauwelijks herinneren, dat ik
haar gezien heb, ofschoon ik toch geen Vreemde
ling ben onder onze dames.'
„Zij verschijnt ook nimmer bij onze openbare
spelen de familie leeft, ondanks haren rijkdom,
Seer teruggetrokken."
tc beschermen tegen aanvallen, waartegen geen
Dnitsch leger bestaat. Achter het verdrag van
Locarno staat de opvatting, dat er in den wereld
oorlog geen overwinnaars zijn geweest.
Indien wij een politiek opgevoed volk zouden
zijn, dan zouden wij weten, dat naar buiten geen
partijen mogen bestaan.
ARBEIDSCONFLICTEN.
Zaterdag en gister zijn een reeks kleine be
drijven in de chemische industrie in de districten
Frankfort a./d. M., Mainz en Darmstadt stop
gezet. Ook in enkele gummifabrieken zijn uit
sluitingen geschied. De groote, nog in werking-
zijnde fabrieken zullen a.s. Zaterdag Worden
gesloten, aangezien er tot op heden geen overeen
stemming is bereikt. De minister van Arbeid,
Brauns, beeft de partijen tot een niet verbin
dende uitspraak op den 5den November naar
Berlijn geroepen.
Het sedert eenige dagen in Hannover en
Brunswijk bestaande loonconflict in de textiel
industrie, heeft nadat de pogingen tot het be
reiken Van overeenstemming door den arbiter
geen succes bleken te hebben, gistermorgen
geleid tot uitsluiting Van zeven- a achtduizend
arbeiders.
De afdeeling Noord-Beieren van den bond
der werkgevers in de Zuid-Duitsche textiel
industrie heeft tegen 14 November een alge-
meene uitsluiting aangekondigd 24.000 ar
beiders worden hierdoor getroffen.
FRANKRIJK.
Gisterochtend hèefl een Franschc kabinets
raad plaats gehad, die de regeeringsVerklaring
welke heden voor het parlement zal worden af
gelegd, heeft besproken.
Het eerste deel der verklaring die betrekking-
heeft op de financieeie plannen der regeering
en waarvan de tekst door Painieve is opgesteld,
heeft reeds de instemming van het kabinet ver
worven
Het tweede deel waarin sprake is Van de
Vraagstukken aangaande de algemeene regee-
ringspolitiek van Syrië, Marokko, Elzas-Lotha-'
ringen, van de sociale verzekering en de ver-
kiuzingshervorming, zou gisteravond worden be
sproken
Omtrent de verklaring kan nog het volgende
gezegd worden zij zal kort, maar volledig zijn
en zich waarschijnlijk wat betreft de buiten-
landsche politiek uitspreken Voor de Voortzet
ting van het werk van Locarno, in samenwer
king met den Volkenbond.
Wat Marokko aangaat zal de tot dusverre
gevoerde politiek gerechtvaardigd worden, ter
wijl voor Syrië herstel van den vrede met be
houd van de Veiligheid en liet prestige van
Frankrijk in het oog is gevat.
Wat de binnenlandsche politiek betreft, waar
schijnlijk zal o.m. de formule van een zoo spoedig
mogelijke assimilatie van Elzas-Lothaïingen
worden gebruikt, en voor de sociale politiek
o.m. de verwezenlijking van arbitrage in arbeids
conflicten. Met betrekking Lot de regeling der
intergeallieerde schulden, zal Painieve den wil
der Fransche regeering te kennen geven de onder
handelingen, met name met de Vereenigde
Staten, zoo spoedig mogelijk te hervatten.
Painieve zal zonder twijfel duidelijk den
wensch te kennen geven te regeeren met den
steun van de vier groepen Van het carte], en in
daL verband is het bijna onmogelijk, dat hij aan
de socialisten, wier nationale raad gisteren en
„Dat getuigt nu juist niet voor 't gelukken
van uw plan, wijl mij iedere straatjongen kent.
En gij zegt, dat zij schoon is
„Moet ik het nog herhalen En toch is haar
schoonheid Van geheel anderen aard dan bij de
dames Van onzen kring. Ik moet bekennen, dat
bij haar aanblik een gevoel over mij kwam van
eerbied en schroom. Haar oogslag is bescheiden
en bedeesd, zooals wij dat bij onze vrouwen niet
gewoon zijn"
„Juliaan zuchtte. „Hoe meer gij haar roemt,
hoe verder zij van mij verwijderd wordt", ant
woordde hij langzaam. „Wat kan ik zulk een
Verheven jonkvrouw aanbieden Doch ik moet
haar leeren kennen.
„Luister clan naar mij Zoo wanhopig staan
Uw kansen nog niet. Wanneer gij kunt besluiten
te huwen, zal ik mijn Vader ertoe brengen, voor
u bij Marcus om de hand zijner dochter te Vragen
Als vriend van uw overleden vader zal hij dit
gaarne doen en ik ben cr zeker Van, Marcus zal
den machtigen stadsprefect niet afwijzen."
„Nu, ik wil daarover denken, Antonius. In-
tusschen dank ik u reeds voor uwe zorg voor
mij in u heb ik een trouwen Vriend gevonden."
Juliaan reikte hem de hand en Antonius drukte
ze warm.
„Het zou mij smart veroorzaken," antwoordde
bij, .indien gij ooit aan mijn vriendschap hadt
getwijfeld! Doch zoo geheel Vrij van eigen baat
ben ik toch nietik zou u niet gaarne verliezen."
'/ij schreden verder, Antonius met lichten tred
heden heeft vergaderd, geen belangrijke conces
sies doet.
MAROKKO.
De Riffs gaan voort met het bombardeeren
van Tetoean. Donderdag vielen 13 granaten
in de stad, doch hiervan ontploften slechts enkele
Het huis Van een inboorling nabij het mausoleum
van Raisoeli's familie, werd verwoest en twee
granaten vielen in een Joodsche schóól, waaruit
de kinderen echter allen ongedeerd konden ont
snappen.
CHINA.
Gemeld wordt, dat Tsjang-tso-lin's troepen
Haitsjau hebben genomen. Hit Nanking worden
voorts berichten gemeld, welke er op wijzen, dat
Tsjangs troepen eveneens bezig zijn, Fcngpoe te
bezetten
De troepen der geallieerde provincies zijn
te Mingkwang geconcentreerd.
D E DO UANE-CONFERENT IE
De douane-conferentie te Peking heeft tot nog
toe niet getracht, de Vraagstukken, die voor haar
liggen, ernstig aan te vatten, doelx de Ghineesche
delegatie heeft te kennén gegeven, wat Gliina
wenscht, en de andere gedelegeerden hebben
daarin, zij het eenigszins aarzelend, in principe
toegestemd. De behandeling van deze voorstel
len zal heden beginnen.
PER ZIE.
Een nieuwe koning.
Volgens een bericht uit Gonstantinopel zou
Rheza Klian tot sjah van Perzic zijn uitgeroepen
en de koninklijke waardigheid hebben aanvaard.
ZUID-AFRIKA.
Generaal Smuts, de vroegere Znid-Afrikaan-
sche premier, heeft een tournée door den Oranje-
Vrijstaat gemaakt. Bij verschillende gelegenhe
den heeft hij verklaard, bereid te zijn, het leider
schap der Zuid-Afrikaansche partij neer te leggen
Hierdoor is de kwestie van de Vereeniging der
Zu'd-Afrikaansche met de nationalistische partij
weer op den voorgrond getreden.
Deze verecnigingsbeweging maakt in den
Oranje Vrijstaat groote orderingen. De na
tionalistische radicalen in Transvaal daaren
tegen weigeren de verklaringen van Smuts au
serieux te nemen en verlangen, als conditio
sine qua non, dat de Zuid-Afrikaansche partij
zich onvoorwaardelijk bij de nationalistische
partij zal aansluiten. Gematigde nationalisten
evenwel zijn geneigd, hun Legenstanders hal
verwege tegemoet te komen en hopen, dat pre
mier Hertzog en generaal Smuts zich duidelijk
zullen uitspreken over de hindernissen die naar
hun oordeel aan een hereeniging in den weg sLaan
TURKIJE EN LOCARNO.
Bij de opening van de Nationale Vergadering te
Angora heeft Moeslai'a Kemal pasja verklaard,
dat het Veiligheidspact van Locarno alle aandacht
verdient. Doch slechts de aansluiting van alle
naties zal den algemeenen vrede en Veiligheid
kunnen waarborgen.
CANADA.
De uitslag van de Ganhdeesche verkiezingen
heeft zoomin aan de conservatieven als aan de
liberalen een meerderheid gegeven, waarmee te
werken valt. De progressieven zullen, niettegen
staande de Vermindering Van hun aantal, ook in
en opgericht hoofd, in het Vooruitzicht Van zijn
welslagen, Juliaan nadenkend en in zich zeiven
gekoerd. Weldra waren zij bij dc Moezelbrug ge
komen en, na deze te zijn overschreden, ston
den zij voor de zware poort der oude, sterke stad
De wachter bracht een krijgsgroot, toen beiden
onder de hoog gewelfde bogen doorschreden,
want de zoon Van den stadsprefect was in de
gansche stad een bekende persoonlijkheid. Nog
een paar straten liepen zij Verder toen namen
ze afscheid van elkander.
„Morgen verneem ik derhalve uw besluit,"
sprak Antonius en reikte zijn vriend de hand.
„Tot morgen en aangename nachtrust
Langzaam wandelde Juliaan naar zijn wo
ning. De schemering was reeds gevallen, toen
bij door het slanke zuilenportaal langs een wit
marmeren trap het sierlijke woonhuis binnen
trad. Een slaaf ijlde hem tegemoet, reikte hem
den lichten mantel toe en omkleedde zijn voeten
met de zachte sandalen. Nu trad Juliaan het
Atrium binnen, een ruim vertrek, waarvan het
plafond door een dubbele rij van wit-glanzcnde
zuilenwerd geschraagd en inwolk midden een fon
tein haar helder water zacht murmelend liet
klateren. Daar wierp hij zich op een rustbed neder
steunde het hoofd in zijn handen en sloot dc oo-
gen. Het zachte ruischen der fontein werkte kal-
meerend op hem en het liefst zou hij geslapenlicb-
bcn. Doch de gedachte aan zijn somberen gelde-
lijken toestand hield zijn geest bezig. Hij
mocht hem beschouwen, zooals hij wilde, een
het nieuwe parlement, althans in theorie, op de
wip zitten. Voor het oogenblik schijnt de situatie
volkomen op het doode punt te zijn, en nieuwe
Verkiezingen zullen in de naaste toekomst t.e
verwachten zijn.
De conservatieven hebben niettemin alle
recht, op de Verkiezing terug tc zien als op een
overwinning, daar zij in het nieuwe parlement
116 of 117 zetels zullen hebben tegen slechts 49
in het vorige, en daardoor de grootste partij
in het Huis zullen Vormen. De liberalen komen
terug met 99 zetels, oi' 18> minder, terwijl de
progressieven slechts 25 leden zullen tellen.
Nog 4 uitslagen zijn onbekend
ITALIË EN AMERIKA.
De Italiaansche schuldenmissie is goed te
Washington ontvangen. Gerekend wordt op een
spoedig regel ingsaccoord met. concessies aan
Italië.
ALLERLEI.
Uit LondenEen telegram uit Arabische
bron meldt, dat Arabieren in Palestina een
proteststaking zijn aangegaan, tegen het ge
beurde te Damascus. Voorts worden nog be
vestigde berichten gemeld over een guerilla-
oorlog op uitgebreide schaal, welke zich in de
gebieden tussehen Ilorus en Damascus ontwik
kelt'.
Uit Parijs De president van de Re
publiek ontving gister emir Faisjal, den koning
van den Hedjaz.
Uit Londen Ramsay MacDonaid is gister
alhier teruggekeerd van zijn driew.eeksche rond
reis op her ContinenL. Tegenover persvertegen
woordigers heeft hij verklaard, dat men met een
eenigszins onbehaaglijk gevoel thuis komt,
wanneer men gezien treeft, welk een geweldig
werk nog moet worden verricht, voordal in
Europa alles weer is zooals het moet zijn.
UiL Loriden Het departement voor het
Mijnwezen de'elt mede, dat Hot aan de Engel-
sctie mijnen in de maanden Augustus en Sep
tember toegestane subsidie heeft bedragen
3,361.853 pond sterling (ruim 40 mdioien).
UiL Parijs: De „Maun" eiscliL, dat gene
raal Sarrail Voor den krijgsraad zal worden ge
daagd.
UiL Londen Do cominissie-Laidoner is
Vrijdag jl. in Mosoel aangvkomen. Zij heeft on
middellijk een aanvang gemaakt met do uit
voering van de haar door den Vo'kenbond ver
strekte opdracht, Voorioopig bestaande in het
Verkennen van den plaatselijken toestand en het
ondervragen der over de demarcatieimie ge
vluchte Ghristenen.
Uit Weenen De bakkersgezellen hebben
besloten tegen heden in staking te gaan.
De onderhandelingen tussehen den bonds
kanselier Barnek en de vertegenwoordigers der
ambtenaren-organisaties hebben gister een on
gunstig verloop gehad, daar laatstgenoemden
hun eischen niet willen matigen.
Uit,Madrid Koning Alfonso heeft gister
het besluit getéekend, waarhij generaal Sanjurjo
benoemd wordt tot hooge commissaris en opper
bevelhebber in Marokko ter Vervanging van
Primo de Rivera.
Uit Memel De correspondent van de Me
meier Dampfboot te Kofno meldt, dal John
Budrijs, de gouverneur van het Memeigebiect,
gister zijn verzoek om ontslag bij de Litau-
sche regeering heeft ingediend.
Naar Reuier uit Freemantle meldt, heeft
uitweg vond hij niet. Antonius had gelijk wilde
hij zijn zorgeloos, genotvol leven voortzetten, dan
moest hij huwen, veel geld huwen. Doch waarom
dan juist Lucia, die hem en der wereld zoo ge
heel vreemd was En wederom gevoelde hij, welk
een afstand er bestond tussehen hem en deze
door zijn vriend zoo hooggeprezene.
Na eenigen Lijd aldus gemijmerd te hebben,
hief hij het hoofd op en riep „Quintus
Luide schalde de roep door het stille huis en
weldra' stond de slaaf vóór hem. Het was een
man van reeds gevorderden leeftijd, met ernstige,
verstandige trekken en van Germaans olie af
komst. Reeds voor lange jaren had Juliaans
Vader hem als krijgsgevangene gekocht en hem
wegeus zijn gebleken trouw en degelijk verstand
tot opzichter van het huis aangesteld. Bij zijn
vroegtijdigen dood had hij hem de zorg voor zijn
eenigen zoon, Juliaan, op het hart gedrukL, te
meer wijl de jongeling van nature zeer lichtzin
nig was. Quintus beminde dezen zoon bijna, als
was hij zijn eigen kind, en met groote smart en
zorg zag hij hem het slechte pad betreden, het
rijke, vaderlijk erfgoed Verkwisten en verbras
sen, zonder dat, bij hem kon weerhouden. Want
ofschoon Juliaan in 't algemeen vriendelijk en
welwillend jegens hem was en groot Ver
trouwen in hein stelde, de vermaningen en'zede-
lcsscn van zijn slaaf kon hij niet uitstaan.
(Wordt Vervolgd)
NIEUWE
EDAMSCHE COURANT
li ill' hi ui hm minui mill ui li ii'iiniini i'in ii I i i iklliaii MI'imiWUMMIiilll ^laii^BIfïïiTBiilCTMnraai^riU IBBIIUMlIllinBBnnrFlllillllll
FIMgWÏP
k
