DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
FEU I
TO
[Je Plaatsvervanger.
49ste Jaargang.
Vrijdag 29 Januari 1926.
Sd. 14466
ItuirauKOEMARKT 4. Telefoon Inteïeommnnsal 68085 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post f 3.— per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 1—5 r«g«i« 1.75 j elke regel daarboven 35 cani, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeslmgen 7b ci. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden betekend.
'gratis-Ongevallenverzekering 1500 bij levenslange geheele invaliditeitf 290 bij verlies van een hand, voet
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 biiverliesva^ wordt gewaarborgd doordeN
f 200 bij verlies van een
Schiedam
Buitenlandsch Nieuws.
EUROPA'S BALANS.
B a 1 d w i n's nieuwjaarsred e.
In een gister te Londen gehouden rede zeide de
Britsche premier Baldwin o.a., dat het afgeloo-
Pe'i jaar er een is, waarop alle unionisten met een
zekere mate van tevredenheid kunnen terugzien.
Bet politiek en financieel crediet van Engeland
m het buitenland is op hooger peil gebrachtdaar
sinds den oorlog, er is een aanzienlijke voor-
mtgang in de Europeesche situatie en het Dawes-
plan is in beginsel een succes gebleken. Het is
Van het grootste belang, omdat het in Duitsch-
land definitieve resultaten heeft opgeleverd,
Namelijk een sluitende begrooting een gesta
biliseerde valuta.
Bp het oogenblik ondervindt het Duitsche
zakenleven moeilijkheden door een niet onna
tuurlijke crediet,schaarschte en men heeft daar
r,u zelf het probleem der werkloosheid. Wij
allen hopen, aldus Baldwin, dat dit zal voorbij
gaan, omdat wij nu beseft hebben dat wij geen
arrne maar voorspoedige buren noodig hebben,
indien de handel in Europa zal vooruitgaan.
In Frankrijk toonen de toestanden heden oen
scherp contrast. De Fransche valuta is aan
zienlijk in waarde gedaald en dit geeft aan de
I'ransehe industrie een nieuwen voorsprong,
hoewei ik geloof dat het op vele concurreerende
markten tijdelijk zal zijn.
Voor Italië is het afgeloopen jaar er een van
gestadigen vooruitgang en activiteit geweest.
Be geheele wereld heeft een zucht van ver
lichting geslaakt, toen het verdrag van Locarno
Ie Londen geteekend werd, omdat dit de eerste
maal sedert den oorlog was, dat Frankrijk,
Buitschland, Italië België en Engeland op voet
van gelijkheid bijeenkwamen.
i.Ik weet echter maar al te goed,
Baldwin, „dat de geest van Locarno voortdu
rend moet doorwerken, hetgeen iets veel moei-
hjkers is."
Betreffende de Britsche financieele situatie
zeide Baldwin, dat tenzij er groote bezuinigingen
worden verkregen, een belastingverhooging dit
jaar of het volgende, onvermijdelijk is, welke
regeering er ook aan het bewind moge zijn.
vervolgde
D e
DUITSCHLAND.
mot<e van vertrouwen
aanvaar d,
Het n;euwe Kabinet Luther hee.it/ d,e motie
Vfin vertrouwen gekregen, die de Rijkskanselier
gisteren tot de voorwaarde van zijn aanblijven
had gesteld. Met de grootste spanning werd de
hoofdelijke stemming over de motie van ver
trouwen der middenpartijen gevolgd,. Met toe
juichingen van de middenpartijen en gesis van
de communisten werd de mededeeling van den
president aanvaard, dat de motie van vertrouwen
aanvaard was.
Van de 440 uitgebrachte stemmen li reeg de
i'cgeering er 160 en de oppositie 150, terwijl 130
afgevaardigden zich van het uitbrengen hunner
stem hebben onthouden.
In d,e rijen der Voelk:sehen was onwdlekeur'g
!''m plaats open gekomen tengevolge vau het
mcident, dat zich bij het begin der zitting bad
afgespeeld.
De eerste spreker in liet debat, de Voelkische
afgevaardigd® Henning besloot zijn rede met den
zin dat men eigenlijk moest spreken van een
regeering van beulen voor het, eigen volk. De
Rijkskanselier Luther sprong bij dit slot in de
hevigste opwinding van zijn plaats op, liep op den
afgevaardigde Henning af en schreeuwde hem
formeel toe, dat hij van dergelijke ongehoorde be
ledigingen verschoond wilde blijven. De opwin
ding verspreidde zich over het gansche huis en
men hoorde luid geroep Er uitEr uitDr. Bell,
de vice-voorzitter, herstelde eerst de orde door de
verklaring, die door de meerderheid met algé-
meene goedkeuring werd ontvangen, dat hij den
afgevaardigde Henning wegens zijne houding,
welke op de grofste wijze in strijd is met de
etikette van het huis, van de zitting uitsloot en
uit de zaal zette.
De volgende spreker, de Duilseh-nationale
afgevaardigde dr. von Lindeiner-Wildau begon
zijn uiteenzetting met de Verklaring, dat hij,
juist als vertegenwoordiger der oppositie het
optreden van Henning tegenover den Rijks
kanselier ten scherpste afkeuren moest.
RUSLAND EN CHINA.
Een telegram uit G h a r b i n.
De Russische gezant te Peking Karachan,
heeft gisteren een telegram ontvangen van den
Russischen consul-generaal te Gharbin, waarin
gezegd wordt, dat Tsjang-Tso-lin een ware
terreur over de Russische burgers te Gharbin
uitoefent. Zeventig jongelieden zijn gearre teerd
in verband met de vermoording Van wit-Russen.
en onder vrceselijke, omstandigheden in de ge
vangenis geworpen. De Russische burgers wor
den voortdurend beleedigd en mishandeld. De
consul-generaal dringt ten slotte aan op krachtige
maatregelen.
HONGARIJE.
I I e t. 1 a a t s t e b e d r ij t.
De rechterlijke ambtenaar Paulay, die zich
naar Den Haag heeft begeven, zal Zaterdag te
Boedapest terug zijn met een afschrift, van de
processen-Verbaal en de verklaringen, die in
Den Haag zijn opgesteld.
De acte van beschuldiging in de francs-ver-
valschingsgaffaire is gereed.
Door den officier van justitie is thans tegen
26 personen een aanklacht ingediend, van wie
er zich 21 in hechtenis bevinden.
De namen der vijf nog niet gearresteerde
personen kunnen voorloopig nog niet bekend
gemaakt worden.
FRANKRIJK EN ENGELAND-
Chamberlain te P a r ij s.
Chamberlain heeft gistermorgen een onderhoud
gehad, waarbij een begin werd gemaakt met het
onderzoek in zake de buitenlandsche politieke
kwesties, die op het oogenblik tusschen beide
landen moeten worden geregeld. Deze betreffen
o.a. de ontwapening van Duitschland, het beheer
van het Saar-gebied, de belangrijkheid va i het
troepen-effectief ;n het Rijnland te handhaven,
de zaak der in Hongarije vervaardigde valsche
bankbiljetten, de vertegenwoordiging van Po
len in den Volkenbond enz.
Zaken Wakataoeki is tot eerste minister ad inte
rim benoemd als opvolger van Kato.
ALLERLEI.
Volgens de heden gepubliceerde cijfers is de
Italiaansche bevolking gedurende de laatste vier
jaar met drie mdHoen zielen toegenomen. De
totale bevolking bedraagt volgens de laatste
telling 42.115.606 zielen. De dichtst bevolkte
streek is de provincie Milaan met 2.030.000 zielen
Uit Rabat: Alle Metzroea-stammen ten
Noorden van de Wergha hebben zich onder-
worpen. De ruiterij cler met Frankrijk bevreinde
stammen heeft eenige plaatsen ten Noorden
van Taoeërta veroverd- Het geheele gebied on
middellijk benoorden de Wergha is thans onder
worpen.
Uit Stockholm De interparlementaire
groep van den Zweedschen Rijksdag heeft be
sloten voor den Nobelprijs voor den vrede dp
Interparlementaire Unie en den Duitschen pro
fessor Lndwig Quidde voor te stellen.
Uit Lissabon De commissie ter regeling
van de Portugeesche oorlogsschulden aan Enge
land heeft gisteren in het ministerie van Finan
ciën vergaderd. Half Februari zal de commisr.ie
zich .naar Londen begeven.
Uit Dresden Tegen het slol van de zitting
van gister van den Saksischen Landdag, is de
nieuwgekozen democratische afgevaardigde dr.
Dehn aan den Landdag a's minister van Finan
ciën voorgesteld en direct beëedigd.
Binnenland.
VEREENIGDE STATEN.
De kogel door de kerk.
De Amerikaansche Senaat heeft met, 76 tegen
17 stemmen de toetreding der Vereemgde Staten
tot het Permanente Hof van Internationale
Justitie goedgekeurd.
Mededeelinyen van de R. K. Staatspartij.
De Reorganisatie-Commissie der R. K. Staats
partij komt binnenkort met haren arbeid gereed.
Medegedeeld kan worden, dat op Zaterdag
0 Febr. a.s. deze Commissie hare slotvergadering
zal houden, waarna het rapport aan het Bonds-
bestuur zal worden toegezonden.
De Bondsvoorzitter heeft het voornemen, op
Zaterdag 13 Maart het Bondsbestuur bijeen te
doen komen ter behandeling van het boven
bedoeld rapport. Dit zal onmiddellijk daarna,
met liet prae-advies van het Bondsbestuur
worden gepubliceerd. Het kan dan, onvoorziene
omstandigheden voorbehouden, in de Bonds
vergadering van Mei a.s. worden behandeld.
CHINA.
Nieuwe onlusten.
Het geregelde verkeer op de spoorlijn Peking-
Hankow staat volkomen stil. Er loopt een ge
rucht, dat de lijn is afgesneden tusschen Kio-Sjan
en Soei-Ping, ongeveer 320 K.M. ten Noorden
van Hankow. Ondertusschen worden uitgebreide
troepenbewegingen gemeld van Hankow naar
Iionan. Troepen uit andere deelen van Hoepei
concenlreeren zich bij Hankow.
Een groot aantal troepen, die zich de Tse-
Tsji-tsjoen noemen, of te wel „het autonome
leger," zijn in opstand gekomen.»
JAPAN.
De opvolger van Kato.
De Japansche minister van Binnenland sche
5)
V.
Pierre groeide flink. Hij was nu vijftien jaar
geworden. De zee en het leven in de open lucht
hadden van hem een gebruinden en krachtvollen
knaap gemaakt, zooveel als zijn tengere gestalte
z-ulks gedoogde. Slank van bouw verried alles in
hem een snelheid en vlugheid, die scherp afstak
'•ij de lompe'en plompe manieren en de ruwe
taal van de zeelieden, in wier midden hij leefde,
z'jn zoogenaamde kameraden. Niettegenstaande
''ij een groolen tegenzin voor het ruwe vak ge
voelde, had hij toch zeeman moeten worden.
Weinig kwam zijn aard overeen met die van
'le andere jongens uit die streek hij hield niet
van luidruchtig pleizier en zelfs de aantrekke
lijkheid van den jenever, voor de anderen een
der grootste genietingen, liet hem koud. Hij ge
hoorzaamde gewillig aan de bevelen van vader
Bonnel, den schipper, bij wien hij als scheeps
jongen diende te trotsch om'zich, bij wien ook
te beklagen, verdroeg hij gelaten de berispingen
«■n harde woorden van dezen man, hoven wien
hij zich zelf verre verheven gevoelde. Toch was
hij dapper en wanneer het er op aan kwam een
schuit, die in gevaar verkeerde, of baders of
Federatieve Bond van Overheidspersoneel.
De Regeering verbreekt
v het contact.
Naar „Het Volk" verneemt, is dd. 22 Jan. de
volgende brief aan de departementschefs en de
hoofden van dienst gezonden
Ik heb de eer u mede te deelen, dat de raad
van ministers heeft besloten, dat aan de departc
inenten van algemeen bestuur niemand (bestuur
noch leden) van den Federatieven Bond van
Personeel in Openbare Diensten meer zal ont
vangen worden.
Deze beslissing geldt tevens voor verschillende
onder de departementen ressorteerende diensten
Ik noodig u uit in voorkomende gevallen met
bovestaaude beslissing rekening te doen houden
Men vermoedt, dat de maatregel is genomen
wijl gebleken is, dat de Federatie na de vergade
ringen van de commissies van overleg daaruit
mededeelingen deed aan „De Telegraaf, ten
einde daarna in eigen blad te kunnen schrijven
over dingen, waarover geheimhouding was op
gelegd.
Bont)er en Stenhuis.
„Bourgeois" e n ,,p r o le I a r i r
In „Het Volk" loopt er een felle polemiek
tusschen prof. W. A. Bonger en Stenhuis. De
aanleiding ertoe was een rede van den eeiste
over de intellectueelen en het socialisme. De
leider van het Vakverbond heeft, zooals te
begrijpen is, een anderen kijk op de verhouding
der intellectueelen tot het socialisme, dan zijn
hooggeleerde partijgenoot. Vandaar de botsing.
Op een feilen uitval van Stenhuis volgde een
schamper wederwoord van den prof. Om zich
daartegen te verweren publiceert, Stenhuis
brieven van Bonger. Waarop deze als volgt
reageert
,,De reden, waarom ik echter niet nalaten kan
te antwoorden, is het in het geding brengen van
twee privé-brieven een ieder is gewaarschuwd
voor wat hem kan gebeuren, als men vriend
schappelijk met Stenhuis correspondeert Mijn
opponent schijnt te meenen, dat hij mij hiermede
een kwaad moment bezorgde.
Ik heb hem toentertijd twee brieven geschre
ven. De eerste was een felicitatie-schrijven bij
gelegenheid van zijn benoeming tot, voorzitter
van het N.V.V. Er stonden eenige hartelijke
woorden in, zooals men die schrijft aan iemand,
met wien men gedurende meerdere maanden
geregeld heeft samengewerkt Stenhuis en ik
waren o.m. lid van een der sub-commissies der
Socialisatiecommissie. Behalve deze hartelijk
heden en goede wenschen voor de toekomst stond
er echter ook in, dat zijn benoeming zeker tien
jaar te vroeg kwam In den tweeden brief hem
gezonden, naar aanleiding van zijn rede op het
socialisatiecongres van het N.V.V.protesteerde
ik tegen zijn hoogst ongepast optreden, om vóór
de publicatie van het socialisatierapport de
gegevens te gebruiken, waarover hij uit hoofde
van zijn lidmaatschap dezer commissie beschikte.
Dat, ik hem in dezen brief om zijn kunde zou
geprezen hebben, herinner ik mij in het geheel
niet en is ook zeer onwaarschijnlijk.
Ten slotte nog een opmerking over wat
Stenhuis aan het einde van zijn stukje gelieft
te schrijven „Het is een typische eigenschap
van een bourgeois, een arbeider te prijzen, zoo
lang deze handelt in overeenstemming met zijn
opvat tingen en hem minachtend te kwalificeeren,
zoodra hij het tegendeel doet".
Het woord „bourgeois" wordt ia twee be-
teekenissen gebruikt. In de eerste plaats wil
men er niets anders mee zeggen dan „lid van
een bepaalde klasse", in casu de derde stand.
Zooals men ook spreekt van een „aristokraat
een „middenstandsman", een „arbeider", kort
om, een volkomen neutrale kwalificatie. Het
wordt ook, en meestal, als een diskwalificatie
gebruikt en dan wil men er mee zeggen, iemand,
wiens hoogste doel is veel geld te verdienen, die
verder zijn lijd besteedt aan uitsluitend grove
genoegens, die op de handenarbeiders diep
neerziet en ze er graag onder houdt. Het verschil
tusschen beide beteekenissen is ongeveer even
groot als tusschen „proletariër" en „proleet".
Uit het verband blijkt, dat Stenhuis mij, en
daardoor tegelijk al degenen, die met mij in
gelijke positie staan, heeft willen diskwalificee-
ren. Ik protesteer daar ten sterkste tegen. Ik
kom voort uit de „bourgeoise" en ik schaam mij
voor mijn afkomst niet. Doch daarom mogen
niet de diskwalificaties van de tweede beteekenis
op mij, op mijn ook „bourgeois"-partijgenooten,
en evenmin op duizenden en duizenden andere
„bourgeois" worden toegepast, wijl zij zich
volkomen vrij weten van deze verfoeilijke
eigenschappen. Te meenen, dat een „bourgeois
die de zijde der arbeiders heeft gekozen, eigenlijk
niets liever heeft dan dat zij 'hem naar den mond
praten en prijzen, is een even infame als onzin-
vissehers, die door het getij verrast waren ge
worden, te redden, was hij nooit de laatste op zijn
post. Maar voor de vischvangst had hij geen
geestdrift hij ging er heen omdat hij moest en
geen ander middel had om zijn brood te verdie
nen. Zijn meester zeide dan ook dikwijls
Die jongen heeft totaal geen aanleg er zit
niets in en hij zal het nooit ver brengen. Als het
niet was om mijn ouden vriend Roussel, met wien
ik meer dan een tocht naar Newfoundland heb
gemaakt, zou ik hem niet willen houden. Hij heeft
de aard van zijn nmeder, zoo'n landrot welk
laatste gezegde steeds met de grootste minach
ting door hem werd uitgesproken.
Maar niettegenstaande Bonnel's verzekering
had Pierre wel degelijk aanleg, die zelfs tot een
talent zou kunnen groeien, en wel voor het teeke
nen met een stuk houtskool hij teekende figuren
van zeelieden, in alle denkbare standen, met een
bewonderenswaardige uitdrukking. Zijn teeke-
ning was niet altijd juist, maar er zat leven en
kracht in. Daar hij nooit les daarin had ontvan
gen, gaf hij de natuur weer zooals hij die zag
zonder zich te storen aan de regels voor propor
tie. De oude pastoor had zijn aanleg reeds lang
opgemerkt en moedigde hem steeds aan. Ge
heel alleen maakte Pierre weldra verrassende
vorderingen. Zijn grootste genot bestond hierin
als hü na ajjoop van het werk rustig den avond
doofkon brengen met teekenen, tusschen groot
moeder en Jeanne ingezeten, aan wie hij dan liet
zien wat hij gemaakt had en de twee vrouwen
konden geen woorden genoeg vindenk zoo waren
zij ingenomen met het werk van hun jongen. Nu
eens teekende hij uit het hoofd wat hem geduren
de den dag het meest had getroffen, dan weer
vroeg hij zijne moeder of grootmoeder voor hem
te poseeren en maakte lüj dan hun portret. Voor
al de naieve opmerkingen van de goede oude ver
maakten hem het meest en deden henmvan harte
lachen. De gelijkenis kon wel niet altijd uit
stekend geslaagd lieeten, maar Pierre liet zich
door geen mislukte schets afschrikken en trotse h
op de blijken van bewondering, waarmede Jeanne
en hare moeder hem overlaadden, legde hij zie i ei
hoe langer hoe meer op toe om zijne teekemngen
een goed aanzien te geven, waarna ze in de gioo e
kamer werden opgehangen.
Moeder, zeide Pierre op een avond toen mj
thuis kwam, ik heb vandaag een heer gezien, die
aan het strand zat te teekenen. Hij had kleuren
om de zee groen te maken, den hemel blauw .en
alle dingen juist zooals ze zijn. Ik zou wel graag
dichtbij gezeten hebben, maar ik durfde me
Hoe heerlijk om zoo Le kunnen teekenen
Dat is zeker mijnheer Termet, de schilder
geweest,' mijn jongen, antwoordde Jeanne.
Mijnheer Terluet van het kasteel hij schildert
ook, zooals ik meermalen heb gezien. Hij zal
wel'spoedig terugkomen, en dan kunt ge hem
vragen hoe hij dat doet, wat, hij je ook wel zal
willen zeggen.
De oogen van Pierre blonken van vreugde
en met ongeduld wachtte hij de aankomst der
familie Termet af.
Werkelijk waren eenige weken daarna de
bedienden van het kasteel druk bezig om alles
in gereedheid te hebben tegen de komst van hun
meester, mijnheer Termet, een rijk Parijsch
bankier, die geregeld iederen zomer, een paar
maanden met- zijn vrouw en dochter Genevieve te
Cayeux kwam doorbrengen en zijn vrijen tijd met
schilderen en jagen doorbracht. Daar het land
rijker aan grootsche en schilderachtige punten
was dan aan hazen en patrijzen, gaf het eerste
hem veel meer voldoening dan het andere.
Op een mooien warmen Augustusmorgen, ging
Pierre voor den eersten keer van zijn leven de
groote laan door, aan wier einde zich het trotsehe
kasteel verhief, hij was beladen met- een niand
waarin een mooie zeekreeft, die zijn patroon voor
de bewoners van het kasteel had uitgezocht.
Zijn hart klopte hoorbaar toen hij aan de bel
van het hek trok en slechts langzaam ging hij
verder, zijn mand op den schouder tusschen de
twee rijen boomen door, die zich hoog boven zijn
hoofd tot een gewelf van bladeren verecnigden.
Hoe prachtig is ditdacht Pierre en wat moet
men gelukkig zijn hier te kunnen leven en iederen
dag te doen waar men pleizier in heeft. "Wat zou
dat daar voor een groot zonnescherm zijn
O, waarschijnlijk zit mijnheer Termet daar te
teekenen.
(Wordt vervolgd.)
