DAGBLAD WO OR SCHIEDAM EN OM&TREKEffl,
Kasteel „Het Onweersnest."
gEUIllSTOW.
o
49ste Jaargang.
Zaterdag' 20 Maart^'1926
No. 14509
4. Telefoon Intercommunaal 68085 Postbus 39. Advertentiën: 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven_35 cent, 3 maal
Bureau: KOEMARKT
Abonnementen per 3 maanden f 2.70, per
post f 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Postbus 39.
week 20 cent, franco per
cent. Zaterdagavondnummer
Advertentiën. -
plaatsen wordt - 2 [maal [berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering 5U0 bij levenslange gelieele invaliditeitt 2UI) bij verlies van een hand, voet oï oog i 200 bij dood20O
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van e 1 k en anderenvinqe rJDeverzeke]^^ r do N11 o 11AI genu n
Kersten
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
De beslissing.
De beslissing is gevallen.
De Tweede Kamer beeft gister het gezant
schap bij 't Vaticaan opgeheven.
Tegen deze in de parlementaire historie on
gekende laaghartigheid, stemden alleen de
katholieken en de tien aanwezige anti-revolu-
tionnairen.
De andere heeren zullen we maar schrij
ven, vormden met Kersten, de anti-papistische
eenheids-phalanx.
Bij die anderen waren ook de Vrijz.-Demo
craten, die voor drie maanden met ongemaskerde
karakteloosheid, dezelfden gezantschapspost aan
boden, in ruil voor volgzaamheid bij die ande
ren waren ook de socialisten, die zich eindelijk
door den renegaat Vliegen, het huichelachtig
mom lieten afrukken en zich vertoonden in hun
ware, afschuwelijke gedaante bij die anderen
waren ook de liberale Vrijheidsbonders, die hun
ingebeelde deftigheid ten spijt, zich dadelijk
mengen tusschen 't grauw, wanneer dit 'n relle
tje tegen Rome opzetbij die anderen zag men
ook de witgedaste „christelijk-historischen" met
Lou de Visser en boer Braat.
De nieuwe meerderheid
Een schoon ensemble
De Vrijheidsbonders en socialisten kwamen
nog met de kruiperige uitvlucht, dat ze hun
houding bepaalden bij landsbelang. Minister
v. Karnebeek toonde hun het landsbelang van
dezen post en, zonder den minister een leugenaar
te noemen, stemden ze toch tegen.
Bah Dan is 't ongelikte anti-papisme van
Kersten en zijn handlangers ons toch nog liever.
Enfin Holland is gered en zijn redders, die
gistermiddag grijnzend het Binnenhof verlieten,
zullen mogelijk nog 'n paar dagen plezier hebben
van hun „heldendaad" tegen Rome, maar lan
ger zal de verachting, die ze verdienen, blijven
leven.
Al beschuldigt de waanwijsheid ons van ach
terlijkheid 'n geheugen hebben we nog wel.
Voor de rest de waarheid breekt zich ondanks
alles baan de geschiedenis zal techt spreken.
Buitenlandsch Nieuws.
hun handteekening in te trekken. Toen zij
weigerden, beval hij hun gevangenneming,
welk bevel onverwijld werd uitgevoerd.
1)E INTERN. ARBEIDSCONFERENTIE.
D e 8-u ren dag.
Gisternacht werd op het ministerie van Ar
beid een overeenkomst inzake den 8-uren-dag
geteekend door Engeland, Frankrijk, Italië
Duitschland en België. De tekst zal later ge>
publiceerd worden.
De Britsehe minister van Arbeid, de voorzit
ter der conferentie, verklaarde, dat de confe
rentie een belangrijken stap voorwaarts had
gedaan, door de geheele kwestie der arbeids
uren van internationaal standpunt te beschou
wen.
SYRIË.
Gewonden door de Drusen
afgemaakt.
Omtrent de vermoording van een detachement
Fransche soldaten wordt nog gemeld, dat de
soldaten eerst kort in Syrië waren aangekomen
en zich bij het garnizoen te Rachaya moesten
voegen.
Ten gevolge van een abuis begaf dit kleine
troepje zich op weg, zonder te zijn geëscor
teerd. De soldaten vielen in een hinderlaag en
stonden volkomen machteloos tegenover een
veel sterkere bende Drusen. Zij verdedigden
zich zoo goed mogelijk, doch slechts een paar
soldaten wisten te ontkomen. De Drusen heb
ben vervolgéns de achterblijvende gewonden
gedood. Eenige uren later bereikte een Fran
sche troepenmacht de plaats des onheils, waar
op de rebellen in allerijl de vlucht namen, na
belangrijke verliezen te hebben geleden.
Van de 50 tirailleurs, die nabij Nedoha zijn
overvallen, werden slechts acht gered. Iwee
Fransche officieren en een onderofficier behooren
onder de gedooden.
Barcelona.
SPANJE.
Primo's regime ia
In een nota der Spaansche regeenng wordt
medegedeeld, dat het bestuur van de Orde van
Advocaten te Barcelona onlangs ontbonden is,
daar het een document had gepubliceerd, waarin
tot rebellie en ongehoorzaamheid werd aan
gespoord tegen het nieuwe door de regeenng
benoemde bestuur.
De civiele gouverneur van Barcelona nooc ïgt e
alle onderteekenaars van het document uit,
ALLERLEI.
Uit BoekarestDe koning heeft Averescu
opdracht gegeven tot vorming van een nieuw
Roemeensch kabinet.
In verband hiermede worden ernstige onlusten
gevreesd. De politie patrouilleert door de straten.
Een vertraagd telegram uit Peking meldt,
dat de toestand daar kritiek is. Men vreest voor
plunderende troepen.
De legatie-wacht mag haar kazerne niet
meer verlaten. De huizen van buitenlanders
buiten de gezantschapswijk worden speciaal
bewaakt.
Uit Londen Nadert wordt gemeld, dat
er bij de schietpartij op Chineesche studenten
te Peking vijftig personen zouden zijn gedood
en 66 gewond. De stad is thans rustig, ofseh(>"u'
er een zeer groote spanning heerscht. De winkels
zijn gesloten en de tramdiensten zijn gestaakt.
Sta ten-Generaal
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag, 19 Maarl 1926.
Voortgezet wordt de door het votum van 11
November geschorste behandeling van de be
grooting van buitenlandsche zaken.
Aan de orde is het nieuwe artikel 10 bis (ge
zantschap bij den Paus).
De heer Kersten (St. Geref.) verdedigt een
amendement om het gezantschap geheel op te
heffen. Spr. wil echter nog 6 maanden de gelden
toestaan.
De heer van Vuuren (R. K.) is tegen het
amendement-Kersten, want de gezant bij den
paus is gezant als iedere andere gezant.
De heer Heemskerk (A. R.) acht deze
kwestie zoo belangrijk, dat ze wellicht niet
reeds heden te beoordeelen is. Lag in het ge
zantschap bij den paus de erkenning van deh
paus als hoofd der christenheid, geen protestant
ware er ooit voor. Zoo ziet spr. het echter niet.
Hij vraagt, hoe de minister van buitenlandsche
zaken en de geheele regeering hierover denkt
In het gezantschap een gevaar voor Nederland
te zien, is de vrucht van een niet geheel gezonde
verbeelding.
32)
Is er dan een kelder onder vroeg Capitola
terwijl zij weder naderbij kwam en den onheil-
spellenden valkuil nauwkeurige beschouwde.
Ik weet het niet, antwoordde de huishoud
ster. Een enkelen keer, heb ik de deur laten
openmaken, om eens naar beneden te kijken,
maar lieve deugd hu ik zag niets dan een ake
lig, onpeilbaar, zwart gat, een afgrond, waaruit
een vreeselijke modderstank in mijn neus kwam,
zoodat ik de deur maar weer zoo gauw mogelijk
liet sluiten. Ik was zóó ontsteld, dat ik sedert
dien tijd nooit meer naar beneden zag en waar
lijk ook geen lust heb, het ooit weder te probee-
ren.
Een mensch zou er kippenvel van krijgen,
zoo huiveringwekkend is het, mompelde Capito
la, die geen oog van die sluiting der geheimzin
nige diepte afwendde. Maar zeg mij eens, hoe
men die valkuil openmaakt, want het zou
misschien gevaarlijk zijn het niet te weten.
Daar, aan het marmeren paneel van den
schoorsteenmantel ziet u in de relief-versiering
driekleine engelenkopjes, nietwaar? nu antwoord
de juffrouw Codiment. Welnu een middelmatig
De heer S n o e c k Henkemans (C. H.)
ziet geen reden de kwestie nog weer uitvoerig te
behandelen. Spr. acht 't amendement overbodig.
De heer Vliegen (S. D.) vindt de gezant
schapskwestie niet belangrijk. Zij kan dus i iet
alleen zakelijk worden bekeken. De stem der
S.D. wordt door andere omstandigheden be-
heerscht. De R.K. willen het herstel der coalitie.
Dit hangt af van het gezantschap, dat op zich
zelf een abnormaliteit is. Het amendement-Ker
sten acht spr. overbodig. Hij zal medewerken tot
een goede behandeling van den gezant, doch is
tegen het regeerings-voorstel.
De heer L. d e Visser (comm.) stelt den
invloed van de revolutionaire machten tijdens
den oorlog tegenover den vredesinvloed van den
paus. Spr. is tegen den post en tegen het amen
dement.
Minister van Karnebeek zegt, dat de
betreffende alinea in de regeeringsverklaring
geirspireerd is door redenen van comptabelen
aard.
Feitelijk is op 11 November het gezantschap
met ingang van 1 Januari geschrapt. Het vereve
nen van uitgaven is speciaal werk van de Reken
kamer, en wat spr. hier zegt is een mededeeling
uit goede bron (Gelach.)
Wat de zaak zelf betreft, het voorstel hangt
samen met de Regeeringsverklaring. Het gaat
niet om de vraag of er diplomatieke relatie
tusschen Nederland en het Vaticaan zal zijn,
want die is er altijd geweest al was ze sedert
1871 eenzijdig omdat het Vaticaan zijn ver
tegenwoordiging hier behield.
Deze werd hier aanvaard. In 1915 werd het
bilaterale karakter hersteld, zij het onder
bijzondere voorwaarden en in 1920 werd er den
vasten vorm aan gegeven. De vraag is nu of dit
herstel thans ongedaan moet worden gemaakt
en het monolaterale stelsel hersteld. In 1915
hing het herstel samen met den oorlog, het ver
langen tot herstel ging uit van Nederland. Bij
den vrede drong de vraag zich op wat er nu
gebeuren moest. De heer Dresselhuys wilde
voorloopige bestendiging maar dat kon niet om
dat de bijzondere omstandigheden niet meer gol
den. Moest het. vervallen of bestendigd worden
Moest de plaats van Nederland bij het Vaticaan
worden verlaten omdat de bijzondere omstan
digheid was vervallen of bracht de internationale
positie van Nederland mede dat ze behouden
bleef Spr. was vóór handhaving en heeft schrif
telijk en mondeling duidelijk aangetoond, dat
zijn standpunt niet alleen berustte op motieven
can algemeenen aard maar ook op de ondervin
ding met het gezantschap opgedaan. Spr.'s
ondervinding was toen reeds twee jaar oud de
Belgische kwestie en de Keizer-kwestie waren
reeds aan de orde en het gezantschap had zijn
nut zóó bewezen, dat spr.'s keuze niet moeilijk
was. Over de opmerking van den heer Vliegen
is spr. verwonderd, ook in verband met hetgeen
hij onlangs in de Commissie voor Buitenlandsche
Aangelegenheden heeft meegedeeld.
Spr. ontkent, dat het de bedoeling was het
Katholieke deel van het volk ter wille te zijn.
Geen consideratie van dezen aard had eenige
rol gespeeld. Alleen overwegingen van diplo
matiek belang hadden gegolden.
Er zijn groepen, die beweren niet overtuigd
te zijn van het belang van het gezantschaj
Daarnaast zijn principieele tegenstanders aan
het woord geweest. Voor de laatsten bestaan
'blijkbaar geen diplomatieke overwegingen. Het
belang legt voor ds. Kersten geen gewicht in
de schaal en hij ziet alleen er een huldiging
van den Paus in. Het kan hem zelfs niet sche
len of spr.'s opvatting juist is of niet en dit
maakt spr. het debat met den heer
uiterst moeilijk. Spr. vraagt hem of hij werkelijk
gelooft dat b.v. Engeland een huldiging van den
Paus op het oog heeft als het een gezant naar
Rome zendt De heer De Savornin Lohman heeft
in 1920 erkend dat van. diplomatiek standpunt
het gezantschap aannemelijk was.
Het diplomatieke belang is een lansbelang,
een landsbelang is een belang van het Neder-
landsche volk en dus wordt geen volksrecht ver
kracht met dit gezantschap. Het Vaticaan is
een gewichtig diplomatiek cenLrum en het is
voor ons van belang om ons daaruit niet terug
te trekken. Het is niet de vraag of hét centrum
Katholiek is, maar wel of het diplomatiek is.
Spr. citeert de bekende rede van Briand Ja
nuari 1925, waarin deze de bcteekenis van het
Vaticaan als diplomatiek centrum heeft erkend.
Vervolgens citeert spr. het woord van prof.
Treub, die de kwestie zeer juist en raak heelt
getypeerd en van rar. Marchant die in 1922
eveneens zeer juiste woorden sprak toen hij al
leen het landsbelang als eisch stelde.
De post komt in stemming en wordt ver
worpen met 48 tegen 41 stemmen.
Vóór Kat-holieken en Anti-Revolutionairen.
Tegen linkerzijde, Chr. Historischen, Kersten,
Zand, Lingbeek, Braat en Scheurer.
Afwezig zijn van rechts dr. de Visser, Duymaer
van Twist, Visscher.
De heer L. de Visser (C. Fr.) verklaart
zich tegen den post van f 250.000 voor den Vol
kenbond. Dat noemt hij weggegooid geld.
De Minister zegt, dat Nederland is aan
gesloten en dus zijn deel in de kosten moet
dragen. Het gaat niet aan den post te chrappen
en daardoor Nederland uit den Volkenbond te
doen treden.
De heer Nolens (R. K.) betreurt de ver
werping van den post van het gezantschap
bij den Paus. Zijn fractie betreurt het dat de
Nederlandsche Regeering verplicht is een ge
zantschap op te heffen dat is ingesteld in 's
lands belang. Met het oog op den aard van dit
Kabinet en de gewijzigde positie van zijn fractie
daartegenover zal spr. niet tegen dit ontwerp
stemmen.
De begrooting wórdt "z.h.s. goedgekeurd.
De heer Oud (S. D.) vraagt een interpellatie
aan over de loodsschoener van Terschelling.
Dinsdag wordt daarover beslist.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
één uur.
sterken druk op het middelste gezichtje juist op
den hoek boven deze bloemen-arabesk. en
de valdeur opent zich.
IJselijk Het is haast niet te gelooven
riep Capitola. Maar tot welk doeleinde heeft
men zulk een verschrikkelijke machinerie ge
maakt
Zulks weet niemand met zekerheid te zeg
gen, lieve miss. Zij bestond reeds lang voordat
het kasteel in 't bezit der familie van den majoor
kwam. Maar men wil wel vertellen, voegde de
huishoudster er bijdat zij een Indianenval is ge
weest.
Een Indianenval
Ja miss. U moet weten, dat deze kamer zich
bevindt in het oudste gedeelte van het kasteel,
dat reeds bestond in deri tijd, toen nog van den
kant der Europeesche veroveraars jacht ge
maakt werd op de Indianen.
O, dan blijf ik hier wonen, tot eiken prijs,
riep Capitola met levendigheid, want niets is
mij liever dan een zoo overoud verblijf met zijn
geschiedenis erf sagen. Maar ga voort, miss Codi
ment, u ziet wel, dat ik brand van nieuwsgierig
heid.
De eerste bewoner van dit slot, herhaalde
de oude huishoudster, was een zekere Henre Le
noir, die, zooals de overlevering zegt, een af
schuwelijk slecht mensch moet zijn geweest.
Door hem schijnt deze val te zijn gemaakt, die
hij gebruikte, om zich van de Indianen te ont
doen. Hij had een ilaburigen stam voorgeslagen
hem een deel der landerijen af te staan, welke die
wilden bézaten. Het meerendeel der Indianen
was er voor. Zes hoofden hunner echter wilden
niets van dien afstand weten. Wat doet de ellen
deling Lenoir Hij geeft een groot feest op zijn
plantage, en noodigt onder het masker van
vriendschap „zijne broeders, de Indianen
daartoe uit. Zij komen', en nu laat hij de zes
hoofden die niet geneigd waren hunne landerijen
af te staan, op dit valluik plaats nemen en noo
digt hen uit met hem de vredespijp terooken.De
ongelukkigen, niets kwaads vermoedende, vol
doen aan zijn verlangen en strekken hunne
armen uit, om hem vriendschap te zweren. Van
dit oogenblik maakt de schurk misbruik hij
drukt op gindsche geheime veer en de zes hoof
den verdwijnen, om, de hemel mag weten in
welken afgrond te storten.
Afgrijselijk, afschuwelijk riep Capitola.
En waar denkt ge, zijn die rampzaligen be
land
Ik zei u immers, miss, dat alleen God zulks
weet. Men zegt, dat de afgrond in verband staat
met de heksenkloof, ofschoon deze laatste in
rechte lijn meer dan een uur van het kasteel
ligt. Hoe het ook zij, als hij niet bodemloos is,
dan moet de grond er van met ,men$eheöbeen
deren bezaaid zijn.
Binnenland.
W erkt ij denbesl ui t.
Tegelijk met het Rusttijden- en Arbeidslijsten-
besluit werd ook het Werktijdenbesluit voor
fabrieken of werkplaatsen 1923 gewijzigd.
Uit het gewijzigde besluit stippen wij het
volgende aan
Ten aanzien van de schoenmakerijen is be
paald, dat voortaan, zoo noodig, ook op Vrijdag
avond tusschen 6 en 9 uur zal mogen worden
gewerkt.
Afzonderlijke voorschriften zijn vastgesteld
voor den arbeid in exportslagerijen en voor
dien in fabrieken van cement- en betonwaren
en in turfst.rooiselfabrieken.
De Koningin naar Maas A Waal.
De Koningin heeft gister met gevolg per auto,
via Tieleen bezoek aan Maas en Waal gebracht.
Het wordt hoe langer zoo akeliger zeide
Capitola.
Misschien gevoelt ge geen lust meer om
hier te slapen, miss Dan dien ik nog spoedig
een andere kamer voor u in gereedheid te bren
gen, doch ik herhaal het, dat de andere alle
koud en vochtig zijn
- Neen, neen ik blijf hier! Bakersprookjes
schrikken mij niet afIk heb onder de levenden
te vele werkelijke gevaren te doorworstelen ge
had, dan dat ik van den kant der dooden voor
ingebeelde zou moeten vreezen. Neen, ik ie
deze kamer met haar huiveringwekkende her
inneringen lief. Maar vertel mij nu eens, mis
tress Codiment, is die vleeschelijke duivel aan
de wraak van den stam, tot welken zijn slacht
offers behoorden, ontkomen „«.„„J
Voor 't oogenblik ja. De stam bestond
nadat de zes hoofden waren verdwenen, nog
slechts uit eenige zwakke grijsaards, vrouwen en
kinderen Na Lenoir's schandelijk verraad was
er niemand meer, die hen zou hebben kunnen
wreken. Lenoir, zoo verhaalt men verder, is
gehuwd en heeft verscheidene kinderen gehad
een heelen lijd lang ging het hem goed. Maar ook
de zonen van de vermoorde opperhoofden der
Indianen groeiden op en hadden Lenoir s grm
weldaad niet vergeten.
(Wordt vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT