DAGBLAD I fDORSCHIEDAM E/V EUf.
Kasteel „Het Onweersnest"
PgUUlfTQIM.
49ste Jaargang.
Zaterdag 24 April 1926
No. 14598
Gratis-OnqevallenverzekeriDg f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200
- bij ver lies van een hand, voet of oog f 200 bij dood 20h bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies e^ben anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door deN. HoH.Algem.Vjerz. bank Schiedam
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Buitenlandseh Nieuws.
D i n nen 1» n d.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 68085 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
HET ENGELSCHE MIJNCONFLICT.
Naar een regeeringsleening.
De Britsche premier Baldwin is gister zijn be
middeling in het mijnconl'lict begonnen met een
practischen maatregel te nemen. Hij heeft nl.
beiden partijen verzocht een kleine commissie
te vormen om de besprekingen te voeren, daar
z.i. de volledige besturende lichamen der twee
organisaties onhandig groot zijn. Met deze klei
nere commissies zal de premier nu trachten een
uitweg te vinden uit de impasse, waarin de
kwestie „districts- of nationaal minimumloon",
de mijnindustrie heeft, gebracht.
De premier zoekt de oplossing, naar de „Press
Association" verneemt, met behulp van een
regeeringsleening, waarvan reeds eerder sprake is
geweest.
DUITSCHLAND EN RUSLAND.
Overeenstemming.
Thans wordt erkend dat volkomen overeen
stemming bereikt is tusschen de Duitsche en
Russische regeeringen ten aanzien van den tekst
van het Duitseh-Russische verdrag, dat zonder
verwijl geteekend zal worden, waarschijnlijk nog
voor Maandag.
Dc publicatie zal tegelijkertijd te Berlijn en
Moskou plaats hebben. Tevens zal een overzicht
gepubliceerd worden van de gewisselde nota's
tusschen de beide regeeringen. Het verdrag zelf
is zeer kort, doch de nota's vormen een uitge
breid document. De tekst van het verdrag zal
niet aan de geallieerde regeeringen worden mede
gedeeld, voordat het verdrag is geteekend.
MAROKKO.
Na de terugkomst der beide Riffi-afgevaardig-
den, de caids Haddoe en Cheddi, die per vliegtuig
naar Abd-el-Krim vertrokken zijn, zal heden te
El Ajoem de derde conferentie tusschen de
Fransch-Spaansehe gedelegeerden en die der
Rilfi plaats vindon, ten aanzien van welke con
ferentie de stemming optimistisch blijft.
SYRIË
De opmarsch der Franschen.
De groote opmarsch der Fransche troepen te
gen Soeweida is gisteren begonnen. Een detache
ment is gistermorgen van Ez Ras vertrokken en
heeft zonder incidenten Gharie bereikt.
Twee Drusische boodschappers, die brieven
bij zich hadden van persoonlijkheden uit den
Djebel Druse, zijn door opstandelingen gepakt
en voor een soort correct ioneele rechtbank
gebracht op last van deze werden hun de handen
afgehakt.
ZUID-AMERIKA.
Groo t-B rittannië geen „supe r!'-
staat.
In het Zuid-Afrikaansche Huis van Afgevaar
digden heeft Hertzog zijn standpunt uiteen
gezet ten opzichte van de afscheidingskwestie.
Hi.j verklaarde, dat Zuid-Afrika een vrije on
afhankelijke staat is en vrij is zich af te scheiden,
indien men dit wil. Hij is echter van meeinng,
dat afscheiding een zeer onverstandige maatre
gel zou zijn. Hertzog erkent Groot-Brittannië
niet als een „super" staat met „super" gezag.
De souvereine macht ligt in handen van het
Zuid-Afrikaansche volk.
Het zou een dwaasheid van Zuid-Afrika be-
61)
Dokter Day werd ernstig. Hij wist nog niet
Waar mistress Rocke met deze vreemde inlei
ding naar toe wilde; doch hij bespeurde wel dat
de inleiding tot haar bezoek gewichtiger was,
dan hij had vermoed.
Miss Clara, vervolgde mistress Rocke, heeft
het ongeluk, moederloos te zijn, zij heeft ook
geen vrouwelijke bloedverwanten.
Helaas ja, dat weet ik, waarde mistress
Rocke, viel de arts haar in de rede, dat weet ik.
Maar ik weet ook, dat gij bij mijn dochter de
bloedverwanten vervangt, die haar ontbreken.
Ja, sir en omdat ik mijn plicht in al zijn
uitgestrektheid ken, zeg ik Traverse en ik moe-
t-en hier vandaan.
Weg u en Travese heengaan riep
dokter Day ten zeerste verrast. Och, mis
press Rooke, u moet een man van mijn leeftijd
uiet zoo erg doen schrikken. Als men vijftig
jaar is gepasseerd, mistress, Rocke, moet een
gezet, man, zooals ik, zich voor beroerten in
ac-ht nemen. Doch aangezien de eerste schrik
gelukkig voorbij is, vertel mij nu eens als 't u
teek enen, indien het in het algemeen eigen
gezanten zou aanstellen, alhoewel het verstandig
en in politiek opzicht juist zou zijn, in bepaalde
gevallen een eigen gezant of vertegenwoordiger
te hebben. Deze zou dan echter niet meer op zich
moeten nemen dan hetgeen hij in staat is te vol
brengen. Waar echter thans Groot-Brittannië
vele aangelegenheden namens Zuid-Afrika regelt,
zouden zoodanige vertegenwoordigers, indien
zich daarvoor een gunstige gelegenheid biedt en
de belangen van Zuid-Afrika zulks vereischen,
bereid zijn zelf de belangen der Unie te beharti
gen en deze met hun verantwoordelijkheid te
dekken.
Dit is ongetwijfeld een der allerbelangrijkste
problemen, die op de aanstaande rijksconferentie
behandeld moeten worden.
ALLERLEI.
Uit Calcutta Een groote menigte Mohamme-
daansehe elementen was heden samengestroomd
in de Zakaria-straat, waar ook de jongste rel
letjes plaats hadden lieden begon men met stee-
nen te gooien naar de passeerende voertuigen,
waarbij een aantal personen werd gewond.
De menigte weigerde aan de orders van de
politie gevolg te geven en werd steeds opstan
diger. Ten einde de orde te herstellen, werd door
dejpolitie vuur gegeven, waardoor vier personen
werden gedood en dertien gewond. De politie
patrouilleert thans in dc geheele omgeving.
Uit Londen De door het Britsche minis
terie van Handel ingestelde commissie, die tot
taak had een verdere uitbreiding van de wet tot
bescherming der industrie te onderzoeken, is
met haar arbeid g reed gekomen. Zij heeft een
reeks voorstellen ingediend, die belangrijke
verhoogingen van de rechten op verschillende
artikelen inhouden.
Uit Parijs De Parijsche editie van de
New-York Herald" meldt uit New-York, dat
de voormalige president van Mexico, Huerta, die
daar incognito woonde, in alle stilte de stad heeft
verlaten, uit vrees voor een complot, dat door
eenige Mexicanen tegen hem was gesmeed.
Uit Riga De communistische Internatio
nale, die kort geleden een beroep heeft gedaan
op de Amsterdamsche Internationale, om alle
bestaande geschillen voorloopig ter zijde te schui
ven en gezamenlijk alles in het werk te stellen om
de Britsche mijnwerkers te steunen, ontving een
afwijzend antwoord, Zij heeft thans een beroep
gedaan op de executieve van het Britsche Trades
Union Congress, waarbij zij de verzekering geeftk
dat de Amsterdamsche Internationale de be
langen van het T.U.C. „verraadt."
- Uit Riga De krijgsraad te Reval heeft
gisteren den leider van de onwettige organisatie
der Estlandsche communisten, Riesemarm, ter
dood veroordeeld wegens het in het geheim uit
voeren der bevelen van Moskou en het organi-
seeren der revolutionnaire elementen in Estland.
Riesemarm is in den nacht geëxecuteerd.
Uit Madrid In een officieus communiqué
over den gisteren gehouden ministerraad wordt
medegedeeld, dat tusschen Spanje en Frankrijk
onderhandelingen worden gevoerd over een
vriendschapsverdrag in den geest van Locarno.
Hel aceoord AengenentVeraart.
Prof. Mr. .J. A. Veraart schrijft in „De Mor-
gen"
„Mijn schriftelijk pleidooi voor de aanvaar
ing van het Reorganisatie-rapport zal ik nu
nog niet leveren. Men zal het begrijpen, dat
ik wacht tot na de beëindiging van den cyclus
belieft, waarom u zich in 't hoofd heeft gehaald,
avers.e ons moet verlaten,
yn zoon, sir, is vol van de beste bedoe
lingen
Ja het is een jongen, die het hart op de
rechte plaats heeft, bevestigde de dokter Hij
is vol edele gevoelens en bezit daarbij veel ta
lent. Ik heli nog nooit zulk een bevoorrechte
natuur leeren kennen.
Uw goedgunstig oordeel vleit mijn moeder
hart, antwoordde mistress Rocke getroffen, maar
hoe braai Traverse ook moge zijn, moet ik des
niettemin zeggen, dat zijn omgang niet voor miss
Clara past.
En waarom niet riep de dokter ten zeer
ste verrast.
Wanneer Clara's moeder nog leefde, zou zij
ongetwijfeld op deze vraag antwoorden, dat
een jong meisje slechts met mannen uit den kring
van haar eigen stand mag omgaan.
Mijn goede mistress Rocke, hernam de
dokter op bewogen toon, wanneer Clara's moe
der in ons midden zou zijn, dan zou zij mij be
grijpen en gelijk geven. Zij zoude u en uwen zoon
niet minder hoogachten en beminnen dan ik.
Maar, sir, mijn plicht verbiedt mij te zwij
gen, wanneer ik zie, welke keer de zaken nemen
ik moet u toestemming vragen, om althans Tra
verse te mogen verwijderen.
Neen, neen, waarde mistress Rocke. Ik zou
van redevoeringen daarover in de verschillende
kiesvereenigingen. Bovendien komen op Zater
dag 8 Mei de St. Michaëls-clubs in Utrecht bijeen;
wat ik nog te zeggen heb ter verdediging van
het rapport, nadat daar de discussies zijn gehou
den, kan dus na 8 Mei in eenige artikelen worden
neergelegd.
Wat mij nu tot schrijven dwingt De nood
zakelijkheid om de aandacht te vestigen op,
wat ik niet anders kan aanduiden dan als 'n
paar afschuwelijkheden naar aanleiding van
het Reorganisatie-rapport. En om die maar
aanstonds te noemen het artikel in de „Nieuwe
Haarlemsche Courant" van IJ April en de motie
van het Nijmeegsche St. Michaël.
Wat dat artikel uit Haarlem betreft, na het
zeer zakelijk artikel in „De Tijd" van 20 April,
is daaroVer niet meer zoo heel veel te zeggen.
De schrijver is de zooveelste, die de kluts kwijt
is, omdat hij niets leest en niets volgt. Hij weet
van het heele accoord tusschen Prof. Aengenent
en het voormalige hoofdbestuur van St. Michaël
blijkbaar niets en niemandal. Vermoedelijk heeft
hij het niet eens onder de oogen gehad. Hij fan
taseert dan maar raak over het St. Michaël-
verbond van vóór het accoord. Hoe hij dat ziet,
blijkt uit deze eene zinsnede bet, best
„Wie zich opwerpt als leider van een bepaalde
strooming, een tijd lang in een organisatie een
bèpaalden koers uitgaat, met scheuring dreigt,
wanneer men zijn zin niet doet, die moet ten
slotte óf wel zijn zin weten door te drijven, óf
wel ongelijk erkennen."
Is dit nu niet schandelijk Daar heeft men
van den eersten dag der St. Michaëlbeweging
zich afgesloofd om te betuigen dat men in géén
geval scheuring wilde. Op het hoogtepunt van
de beweging heeft men in Den Haag uitgeroepen
„wie ook maar overweegt deze gedachte als
het niet lukt binnen de partij dan maar daar
buiten, hij wordt nu reeds door St. Michaël's
hoofdbestuur verloochend Het baat niets voor
dezen scribent. Hij gaat voort op zijn oude, on
gecontroleerde „indrukken".
Zooals reeds gezegd van het accoord weet
hij niets. De tekst ervan, beschikbaar in het
rapport, interesseert hem niet. Hij weet dus niet
zooals „De Tijd" in zijn artikel vaststelt
dat zes zevenden van het accoord in ieder ge
val verwezenlijkt zijn. Welk ongelijk valt er dan
te erkennen Welke „zin" werd dan niet „door
gedreven", om in de taal van den schrijver te
blijven
Het Nijmeegsche St.Michaël is geen haar-
beter. Dat verwondert mij al lang niet meer.
Tijdens de St. Michaëlbeweging kwam van dien
kant al de eene dolle streek na de andere. Na de
rede van prof. van der Heyden de zeer gewaar
deerde rede, die echter geen afdiende oplossingen
gaf viel men aanstonds omver de zaak was
toen opeens gezond. Toen de 26 April-stemming
niet te best voor St. Michaël was afgeloopen,
liep men ineens heet voor geheel zelfstandige
democratische lijsten, dat natuurlijk niets anders
beteekende dan scheuring in de Partij. Het toen
malig hoofdbestuur van St. Michaël heeft dan
ook heel wat met de Nijmeegsche groep te stellen
gehad. Wat wonder, dat men, nu men niet te
vreden is, dit weer op een andere wijze demon
streert dan andere groepen het doen Maar niet
te verwachten was toch wel het gemeenheidje van
die vertrouwensopzeggingZóóver over de
schreef gaan, wie. mocht dat verwachten Dat
nien er het accoord niet kende, ik had mij op
niet veel anders voorbereid. Dat men ook eigen
lijk met den inhoud van het accoord niet tevre
den was ik had allen grond het te vermoeden.
Maar dat men de vergadering der gezamenlijke
des te minder in een zoo groot offer van uwen
kant bewilligen, dat ik zelf te zeer daaronder
zou lijden. Ik heb mij eenmaal aan Traverse nu
gewend, ik houd van hem als van een zoon en
wil mij niet meer van hem scheiden. Gij zijt te
benauwd van harte, beste juffrouw een beetje
meer vertrouwen op de Voorzienigheid en ook
op de rechtschapenheid onzer kinderen is
het beste middel, zich voor alle overtollige zorg
te vrijwaren.
Na nog eenige verdere, vruchtelooze pogingen
om den dokter voor haar meening te winnen,
verliet mistress meer bezorgd dan zij gekomen
was zijn kabinet.
Zijn welwillende natuur, zeide zij bij zich
zelve, maakt hem blind. Hij ziet het gevaar niet
waaraan hij mijn zoon blootstelt, wanneer hij
hem in Clara's nabijheid laat. Ik moet met Tra
verse zelf spreken en hem de oogen openen
hij althans moet het gevaarlijke van zijnen toe
stand leeren kennen.
Nog op den avond van denzelfden dag, zoodra
zij Traverse hoorde thuiskomen, riep zij hem bij
zich.
Mijn zoon, zeide zij, toen hij op haar
uitnoodiging naast haar was komen zitten, ik
moet eens gen ernstig woordje met je spreken.
Sedert eenigen tijd is er in je geheele manier
van doen een verandering geschied, die aan mijn
moederoog niet kon ontsnappen. Een moeder
clubs niet kon afwachten en nu op zóó onbehoor
lijke wijze, en dan nog wel zonder den minsten
grond, meende te keer te mogen gaan, toont
dat niet het uiterste politieke onfatsoen
Maar dan dat één zevende waarin de Com-
missie-Ruys zoogenaamd geen bevrediging gaf.
Hierover nog een kort woord, waaruit ten
volle blijkt, dat er niet de minste reden was
om waar dan ook op de achterste beenen te
gaan staan, ik laat daar de beleediging toe te
dienen van het opzeggen van vertrouwen.
Dr. Moller verklaart nadrukkelijk en mach
tigde mij dit mee te deelen in dit artikel dat
de zevende wensch van het accoord „Het cen
traal lichaam wordt samengesteld, door de
Rijkskieskringorganisaties op den grondslag
van evenredig kiesrecht, waarbij elke rijkskies
kring recht heeft op een aantal afgevaardigden
in verhouding tot het aantal stemmen, bij de
voorafgaande verkiezingen der Tweede Kamer
in den Rijkskieskring op de lijst der R.K. Staats
partij aangebracht" niet anders kan en mag
worden gelezen dan de Commissie haar las. Dit
zegt deze boven alle verdenking staande taal
geleerde Maar wat blijft er dan over van de
leelijke beschuldiging van misleiding en onwaar
dig, die ook in de kolommen van „De Morgen"
werd geuit Prof. Aengenent verklaarde dezer
dagen, dat hij geen oogenblik gedacht
heeft aan evenredig kiesrecht binnen de
rijkskieskringen, en dus op de wijze als uitdruk
kelijk door de Commissie is afgewezen. Gegevens,
die een officieel commentaar op het accoord
leveren staan niet tot onze beschikking. Ik kan
persoonlijk verklaren, mij niets te herinneren
van een opzet om de afgevaardigden in den Par
tijraad het centraal lichaam naar even
redig kiessysteem binnen de Rijkskieskringen
te kiezen. En de heer van Poll komt in „De
Morgen nadrukkelijk verklaren, dat hij
de practische bezwaren van de Commissie vol
komen onderschrijft
Maar wat blijft er dan over van ernstige grie
ven tegen de Commissie of tegen den heer Bon
of mij, indien men het accoord-Aengenent onder
schrijft
Volstrekt nietsMaar wat blijkt Dat er
nog een aantal onder ons zijn, die dit accoord
niet onderschrijven! Daartegen echter is'geen
kruid gewassen. En ik voel er niets voor, om*
de geschiedenis onzer RK. Staatspartij meer
dan een jaar terug te gaan draaien
Kleintjes.
Men herinnert zich, dat op het jongste congres
der S.D.A.P. ook weer de „gewichtige" kwestie
behandeld werd, hoe de heeren zich hebben te
gedragen bij toasten op de Koningin en dergelij
ke, waarbij zij met zichzelf geen raad weten.
Het congres heeft de diepzinnige „kwestie"
alweer niet kunnen oplossen.'Weer hebben zich
sommige partijleden geërgerd aan het gedrag
van Polak in de Eerste Kamer, toen de voor
zitter, Dh. Van Voorst tot Voorst, een woord van
gelukwensch jegens de Koningin sprak.
Het „Volk' vertelde toen „De Kamer hoorde
deze toespraak staande aan, behalve wat betreft
de sociaal-democraten, die bleven zitten."'
In het „Volkvraagt nu een der diepzinnige
bewusten
„Nu zou ik dit willen weten. Is het waar, dat
onze voorzitter Polak eveneens staande boven
staande toespraak aanhoorde
Wanneer het zoo is, hoe kan men dat dan ver
klaren Bestaat, er dan over zooiets nog verschil
van meening En kunt u dan ook meedeelen,
waarom in het Kamerverslag stond, dat de Ka
mer bedoelde toespraak staande aanhoorde, be
ziet scherp, Traverse, wanneer het 't geluk van
haar kind betreft.
Moeder, ik begrijp den zin uwer woorden
niet, zeide Traverse met zichtbare verlegenheid.
Ik vind, vervolgde mistress Rocke, dat je
in den laatsten tijd te veel aan miss Day begint
te denken.
O, moeder, stamelde Traverse en bloosde
tot over zijn ooren, heb ik dit aan iemand laten
merken?
Neen, aan niemand behalve mij, die in
haar zorg om jouw welzijn over je waakt. Ik
weet, dat het zoet voor je is, haar in stilte te
bewonderen en halve nachten slapeloos door
te brengen, om aan haar te denken en luchtkas
teelfin te bouwen, waarvan zij de koningin is.
Ja, ik geef het toe, dit moge je aangenaam zijn,
maar onder deze hersenschimmen is een vree-
selijk vergif verborgen en de vrede des harten,
ja zelfs je eer zouden daaronder kunnen be
zwijken. _r
O, moeder, waarom zegt ge mij dit roep
de jonge man met weemoed uit.
IZulke waarheden hoort men niet gaarne,
Traverse, maar zij zijn noodig, arme jongen om
de uitwerkingen van het vergif te verwoesten,
waarvan je reeds te veel hebt genoten.
Wat moet ik doen
(Wordt vervolgd)