ROMEINSCHE KRONIEK.
R o in e, 14 Augustus '26.
De burgeroorlog in Mexico,
door Juan Diego.
De Kerkvervolging in Mexico, die LJians de
helle vlammen van een burgeroorlog ontstoken
heeft, is op zieh-niets nieuws in dit ongelukkige
land. Deen enkele thans levende Mexicaan heugt
zich een tijd, waarin de Kerk in Mexico niet onder
gehate uitzonderingswetten gesteld was.
Ook de nieuwste depotische maatregelen der
regeering bevatten in wezen niets nieuws. Ze
zijn slechts de verdere uitwerking van hetgeen
de zoogenaamde wet van 1917 reeds in kiem
bezat.
Reeds in het jaar 1833 werd de katholieke
Universiteit der stad Mexico uit louter geldzucht
door de regeering geconfiskeerd. De kapel dezer
hoogeschool werd in een kroeg veranderd. De
kerk van Cuantla maakte men tot een stations
gebouw en de andere Godshuizen veranderde
men in gevangenissen, warenhuizen en openbare
hallen.
,,W e 11 e 1 ij k e" beroo vingen.
Eerst in het jaar 1857 echter werd de katho
lieke Kerk van al hare rechtsaanspraken be
roofd. De tot dan wederrechtelijk gedane con
fiscaties verkregen nu door de wet van Juarez
een „gewettigd" cachet. Aan deze „wet" hebben
zich sindsdien alle opvolgende regeeringen ge
houden. De'katholieken behielpen zich van toen
af aan, met hunne kerken te laten bouwen als
privaat eigendom van eenige katholieke per
sonen. Doch de regeeringen zochten ook dezen
uitweg onbegaanbaar te maken. De tegenwoor
dige regeering overtreft al haar voorgangsters
door de brutale manier, waarop zij elk zuchtje
van kerkelijk leven in den kiem zoekt te ver
stikken.
^es priesters voor 300 kerken.
In 1022 reeds hadden de radicalen in Yucatan,
oen staat van 300.000 katholieken met 300
kerken en 111 priesters, het getal der toelaatbare
zielzorgers tot op G gereduceerd.]: De staat Tabas
co blijft hardnekkig bij zijn onzinuigen eisch,
dat elke priester in dezen staat getrouwd moet
zyn. tengevolge hiervan geeft het in dezen staat
sinds drie jaren geen enkelen katholieken ziel
zorger meer.
He demagogische verwording
van het openbare leven.
Men vraagt zich verwonderd afhoe kunnen
zich nu de 15 millioen katholieken van Mexico
dergelijke gewelddaden laten welgevallen
Het antwoord is eenvoudig Omdat het open
bare leven van Mexico in zoodanige demagogie
hervallen is, dat de verkiezingen in het geheel
ëcen uitdrukking van den volkswil zijn en omdat
het voor fatsoenlijke menschen practisch on
mogelijk is "in het politieke leven van het land
ergens waar ook een stem te krijgen.
Weliswaar beweerde president Galles dat de
'aatste verkiezingen in den volsten vrede, gelijk
nog nooit voorheen in de geschiedenis van
lexico verloopen waren, maar de zeer goed in
gelichte „Correspondence News Service" in
Washington stelt intusschen vast, dat bij de
'aatste verkiezing minstens 25 menschen ver
moord werden. Slechts een door rechtschapen en
Intelligente lieden geleide contra-revolutie kan
m Mexico opnieuw orde scheppen. Maar de Kerk
organiseert begrijpelijkerwijze geen revolutie en
'et katholieke volk is te weinig tot eigen zelf
standig optreden en tot een georganiseerd voor
gaan geschoold geworden. Men bouwde vlijtig
nerken en scholen, maar"*vergat daarnaast voor
eea machtige katholieke pers en een uitgesproken
e bagagedrager met bloed was bevlekt. De
Politie, hiermee in kennis gesteld, ging terstond
naar in de omgeving dreggen en haalde weldra
net lijk van een manspersoon boven water,
Waarop een dolk werd bevonden, die in de sche
de was vastgezwollen. Aan de linkerpols werd
eer' snijwonde ontdekt.
Hit op het. lijk gevonden papieren bleek,
dat de omgekomene vermoedelijk is een 23-
jarige handelsagent, wonende te Amstrdam.
mt horloge, dat op het lijk werd gevonden,
stond tst.il op 5 minuten voor één.
Enkele dagen heeft hij in het naburige Vaas-
sen Vertoefd. Hij heeft Vrijdagavond 1.1. in
et hotel De Cannenburgh voor drie nachten
ogies besproken, doch is 's avonds van daar
ertrokken. Het aanvankelijk plan was, om
ever Leiden naar Amsterdam terug te keeren
n gezelschap vau zijn meisje, die ook in Vaassen
ertoefde en die hij naar haar Woonplaats Lei
en zou brengen.
Onder een kippenhok bedol-
e n. Zaterdagmiddag was een 73-jarige heer
Apeldoorn na afloop van het middagmaal
erder gegaan met het herstellen van zijn kip-
"^schuurtje, dat hij met. een domme kracht
li, °pvijzelen.
tt °en z9n vrouw hem om half vier voor de
'cc wilde roepen, bemerkte zij, dat het schuur
de] WaS ingestort, en haar man daaronder be
ven lag. Ter hulp geschoten personen ver-
OnH,erden eerdSe halken, maar de inmiddels
WH eii ^eneesbeer k°n, toen de grijsaard
pr?,' voorschijn kwam, slechts den dood
c°nstateeren.
^Vechtpartij in een woo n wage n-
SJ'm P- 'n het woonwagenkamp aan den Hes-
UarH te Heerlen is het tot een ernstige vecht-
hl j gekomen waaraan een groot deel der
goners deel nam.
lend C<fS lang bestond er 'nsschen verschil
de families een veete welke aanleiding was
a men elkaar met messen, bijlen en een riek
le ''ff ging.
')c politie verscheen weldra op het slagveld
aarop de betrokkenen vluchten.
vereenigingsleven te zorgen. Zoo hadden de
vijanden der Kerk het al bijzonder gemakkelijk.
Zoo gelukte het aan de heffe der Mexicaansche
samenleving, aan een handjevol politieke avon
turiers en arbeidsschuwe arbeidersleiders, die
nauwelijks drie procent der bevolking achter
zich hebben, een volk van vijftien millioen ka
tholieken op bolsjewistische wijze te regeeren,
geheel naar Russisch model.*
P r o p a g a n d a 1 e u g e n s.
Geweldenaars zoeken steeds hunne handelin
gen op een leugenachtige wijze voor de buiten
wereld te rechtvaardigen.
De Mexicaansche regeering benutte hare di
plomatische vertegenwoordigingen in de gan-
scbe wereld, om allereerst de katholiekenver-
volging als zoodanig geheel tegen te spreken,
loen deze leugen echter iilhèt geheel niet'meèC
°Pg'ng, begon ze den katholieken de schuld aan
den burgeroorlog in de schoenen te schuiven.
De liberale bladen in Europa drukken nu deze
propaganda-artikelen met welbehagen en critiek-
loos af, natuurlijk.
W i e z ij n d e bevorderaars
der cultuur?
Een der beschuldigingen, die men tegen
de Kerk in Mexico heeft naar voren gebracht,
betreft de afkeerigheid van alle ontwikkeling
der Mexicaansche geestelijkheid. Daartegen
over staat vast, dat wat er überhaupt aan
ontwikkeling en civilisatie in Mexico voorhan
den is, uitsluitend van de geestelijkheid stamt,
door wie ook het geheele onderwijs wezen in
het leven werd geroepen. Voor kort nog ver
klaarde Coolidge, de president der Vereenigde
Staten, in een openbare redevoering dat de
eerste universiteit op den bodem der Nieuwe
Wereld de katholieke Universiteit van Mexico
geweëst is, die door de Jezuiten in 1833 ge
sticht werd. maar door de regeering gecon
fiskeerd en vernietigd is. Wamneer trots de
bemoeiingen der Kerk heden nog 80% der
bevolking uit analphabeten bestaat dan is dat
enkel en alleen de schuld der revolutionnaire
regeeringen die reeds eeuwen lang niet slechts
niets voor het onderwijs deden, maar ook nog
alles in het werk gesteld hebben om het land
van zijn beste scholen en van zijn beste leer
krachten te berooven. Juist de regeering van
Callos toont zich in hoogsten graad der cul
tuur afkeerig, wijl ze door haar geweldmaatre-
gelen tegen de Kerk en tegen de katholieke
scholen ook nog het laatste restje van volks
ontwikkeling en onderwijswezen uit louter
partijfanatisme vernietigt.
De bevolen optocht voor
keizer Nero Galles.
Galles heeft zicli nu voor kort laten bewie-
rooken door een sympathie-optocht van ar
beiders en ambtenaren. Aan deze clownerie
namen ongeveer 50.000 mensehen deel, van
wie echter de meesten niet eens wisten voor
welk doel zij onder bedreiging van onmiddel
lijk ontslag uit hun werk naar destraat gecom
mandeerd werden. Onder die 50.000 waren er
misschien 10.000 socialisten en 5000 vrijmetse
laars. De rest zoo deelt een liberaal Engelsch
journalist mede - droeg, zooals de meeste
Mexicanen, de medaille van Onze Lieve Vrouwe
van Guadalupe om den hals en meerderen
baden zoowaar openlijk den Rozenkrans. En
op deze „uiting vau sympathie" beroept zich
nu president Galles als op een teeken, dat de
„massa" vau het Mexicaansche vulk achter
hem staat
Een drietal personen, de gebrs. K. en S.,
werden verwond en moest door dr. Kools wor
den verbonden.
V e c h t p a r t ij e n. Eergisteravond zijn
eenige Cuitenlandsche zeelieden op den Su-
matraweg te Rotterdam slaags geraakt. De
politie heeft de vechtenden met blanke sabel
en gummiestok uiteengedreven. Tijdens de
vechtpartij heelt de 36-jarige H.H. een hoofd
wond opgeloopen. Hij is in den politiepost aan
den Linker Veerdam verbonden. Een schepe
ling is, om aan de politie te ontkomen in de
Maashaven gesprongen hij is zwemmende
naar zijn in die haven liggend* schip terugge
keerd.
De schipbreuken hij Nieu w-
Schotland. Het zoeken naar eventueele over
levenden van de in de vorige week tijdens den
storm vergane twee vischtrawlers uit Nieuw-
Schotland, de „Sylvia Mosher" en de „Sadie
Nickel" en van de Noorsche stoomboot „Ring-
horn" is vruchteloos geweest. In totaal zijn
hij deze schipbreuken 52 personen omgekomen,
waarvan 47 op de beide schepen uit Nieuw-
Schotland en 5 op de Noorsche boot thuis be
hoorden.
Treinontsporing h ij G e n t. Na
bij Gent is eergistermiddag een goederentrein
ontspoord, waardoor het verkeer tusschen het
binnenland en de kust werd stopgezet. Om
tien uur 's avonds waren 40 reizigerstreinen
tusschen Brugge en Gent geblokkeerd.
Pangalos „voelt" zich. De hoofd
redacteur van de „Hestia", Aehilleas Kifos,
is door den Griekschen krijgsraad veroordeeld
tot een boete van tweeduizend drachmen.
Zijn misdrijf was het eenige malen vermelden
van Pangalos' naam in zijn blad, zonder bij
voeging van 'sdictatofs titels, hetgeen in het
vonnis „achteloosheid" werd genoemd.
op de kust geloopen. Gevreesd wordt dat het
schip geheel wrak zal slaan. Het ligt als een
wieg gedreven tusschen twee groote rotsen
die de kiel stevig vast houden.
Er hing toen het ongeluk gebeurde een dich
te mist. De bemanning van 16 koppen kon naar
land loopen.
Meelverval s'c hing in B e 1 g ië.
Voor eenige dagen werden bij een bakker te
Hasselt in België 400 zakken bloem in beslag
genomen, waarvan de inhoud met krijt was
vervalscht. Een onderzoek wees uit, dat de
Lakker het meel te goeder trouw had gekocht.
In verband met deze zaak wordt thans een
onderzoek ingesteld tegen den Nederlander
L. v. G., die te Hasselt een graan- en meel-
1 handel leidt, alsmede tegen zijn zwager J.C.,
en H.T., beide laatsten van Belgische natio-
nalitiet.
Nederlandseh schip aan den
grond. Het Nederlandsehe kolenschip Betsy
Anna is gistermorgen bij Devon (Engeland)
Aanval van adelaars op vlieg
tuigen. Bij het verlaten van het aero droom
te Athene werd luitenant F.F. Minchin van
de Imperial Airway's, die zich op weg bevond
van Londen naar Cairo gewaarschuwd tegen
het gevaar van aanvallen door adelaars.
De beheerders van het vliegveld vertelden
hern, dat onlangs een adelaar een Grieksch
watervliegtuig had aangevallen en het toestel
zoo zwaar beschadigd, dat het in zee was ge
vallen, waarbij de bestuurder den dood had ge
vonden.
Deze waarschuwing was niet overbodig want
hij de vlucht langs de Grieksche kust, werden
twee der gevreesde koningen der lucht opge
merkt, waarvan er één zóó dicht bij de machine
kwam, dat men kon zien, dat hij weinig gesteld
was op het binnendringen in zijn rijk.
De passagier, die zich in het toestel bevond,
greep naar een revolver om eventueel een aan
val af te slaan, maar nadat de adelaar het toe
stel voor korten tijd had gevolgd, liet hij de
indringers verder ongemoeid.
Het woelige Atj eh. Omtrent de ex
peditie van de patrouille onder hevel van ka
pitein Behrens, die in Boven-Troembon een
versterkte missigit innam en den leider Teung-
ko Poetih met een aantal volgelingen neerleg
de, kunnen de volgende bijzonderheden worden
gemeld:
Vier brigades maréchaussee, onder bevel
van den kapitein der infanterie H. Behrens,
vielen in kampong Kroeëng Loeas de missigit
(moskee) aan, welke door Atjehers met be
hulp van loopgraven in staat van verdediging
was gebracht, terwijl de andere kwaadwilligen
zich in een kuil schuil hielden, ten einde de
patrouille in den rug te kunnen aanvallen. De
troep drong eerst een leegstaande school en
de onderwijzerswoning binnen, waarbij vijf
kwaadwilligen werden neergelegd. Daarna wer
den de kuilen afgezocht, en alle Atjehers, die
zich daarin bevonden en die een ware doods
verachting toonden, gedood. Ten slotte werd
de missigit ingenomen. De l§ider Teungko
Poetih en zeven kwaadwilligen werden hierbij
neergelegd. Tien anderen ontkwamen door in
de bandjirende rivier te springen,
Teungko Poetih zou volgens geruchten on
kwetsbaar zijn. Toen hij dan ook gedood werd,
hieven de maréchausées een hoera-geroep aan.
Onze verliezen beperkten zich tot één gewonde.
Wie was mme. de Pompadour-
Eerste O.W.-er in den schouwburg bij de op
voering van Mme. de Pompadour, onder het
2e bedrijf, tot zijn vriend: „Wie was eigenlijk
mme. de Pompadour
Tweede O.W.-er: „Ik weet het niet. Ik zal
het mijn buurman vragen." (Doet de vraag).
Antwoord: „Een rococo-cocotte."
O.W.-er No. 1: „Nu
No. 2: Ik weet het niet. Hij stottert
Telegrammen.
NA DE RONDREIS.
TEHERAN, 18 Aug. (draadloos). De sjah van
Perzië heeft na zijn rondreis in Khorassan de
degradatie en arrestatie gelast van den comman
dant en den chef van het leger in 't Oosten,
wegens afpersing en tvrannie.
EEN CYCLOON.
NEW-YORK, 18 Aug. (draadloos). Een hevige
storm heeft Maandagnacht de bovenstad ge
teisterd; 35 huizen werden verwoesteen groot
aantal woningen werd beschadigd honderden
boomen werden ontworteld telefoon- en tele
graafpalen knapten door. De storm nam ten
slotte den vorrn van een cycloon aan. Slechts
weinig personen werden gewond.
HEVIGE STORM.
LONDEN, 18 Aug. (draadloos). Aanzienlijke
schade is aangericht door een hevigen storm, die
gister boven Londen en talrijke provinciesteden
heeft gewoed. De regenval te Bamsgate bereikte
een record. Veel vee kwam om. Te Twicken
ham geraakte een garage in brand door den
bliksem meer dan 30 auto's werden verwoest.
Laatste Berichten.
Weerbericht.
Verwachting Zwakke tot matige Z.- tot Z.W.
wind zwaar bewolkt met tijdelijke opklaringen
waarschijnlijk enkele regen- of onweersbuien
weinig verandering in temperatuur.
Ecu hoeve totaal afgebrand.
Men meldt ons uit Eindhoven
Gisteravond is te Vaikenswaard, vermoedelijk
tengevolge van kortsluiting de boerderij met
woonhuis van den landbouwer W. Bos totaal
afgebrand. De inboedel kon gered worden,
Verzekering dekt de schade.
Doodclijk ongeval.
Men meldt ons uit Groningen
Alhier waren hedenmorgen omstreeks 9 uur
eenige werklieden bezig een ijzeren loopbrug
die op een hoogte van c.a. 8 M. langs de ketels
is aangebracht te vernieuwen. Plotseling stortte
de steiger, waarop zij stonden, naar beneden.
De werkman L. v. Bloemcndaal viel gelijk met
een ijzeren plaat, die 80 K.G. woog op den
grond. Ernstig gewond werd hij naar het aca
demisch ziekenhuis overgebracht, waar de man,
bij aankomst, overleden bleek te zijn.
WISSELKOERSEN TE ROTTERDAM.
Londen
Berlijn
Parijs
België
Zwitserland
Amerika
Weenen
Kopenhagen
Stockholm
Oslo
Madrid
Milaan
17 Aug.
18 Aug.
12.10'/,
12 li»/.
- 59.33 V
- 59.35
- 6.79
- 7 077,
69Va
- 6 65
- 48 16
- 2.49V,
-2.49
- 35.17V,
- 35.17V,
- 67.21
- 66 25
- 66 72
66.75
- 54.621/,
- 54.65
- 38.30
- 38 80
8 18
- 8.22
SPORT.
Olympia Oüd-Vitesse.
Onder leiding van den heer Scheffers wordt
te ruim 7 uur begonnen. Olympia is direkt in den
aanval en toont zich sterker. Na een kwartier
spelen komt O.V. er beter in, het spel verplaatst
zich en enkele corners worden op het Olympia-
doel genomen, echter zonder succes voor O.V.
Na goed samenspel van Olympia bezorgt de
midvoor met een schitterend schot Olympia de
leiding 10.
De vreugde is echter van korten duur, want
na 5 minuten spelen deponeert Blauboer onhoud
baar den gelijkmaker in liet net 11.
Nu is het Olympia schijnbaar voldoende en
het O.V.-doel komt steeds in gevaar. Uit een
mooien voorzet van rechts jaagt de midvoor het
leder onhoudbaar in het net 21.
Nog eenmaal weet dezelfde speler voor de rust
het net te vinden (rust 31).
Na de hervatting pakt O.V. fanatiek aan en als
de back van Olympia binnen het beruchte ge
bied freekick maakt, wordt de stafschop omgezet
in een doelpunt (32). Dit geeft O.V. moed en als
de Olympia-keeper den bal onvoldoende weg
werkt, weet O.V. niet onfortuinlijk den gelijk
maker te scoren 3—3.
Aangemoedigd door dit geluk, denkt O.V.
aan het winnende puntje, doch pakt iets te forsch
aan, waar het spel niet fraaier op wordt. Toch is
het de mid voor van Olympia, die een misver
stand benut en Olympia het winnende doelpunt
bezorgt. In dezen stand komt geen verandering
meer, zoodat als de scheidsrechter het einde aan
kondigt, Olympia welverdiend heeft gewonnen
en O.V. met dezen uitslag zeer. tevredenkan zijn;
Doordat O.V. gisteravond heeft verloren komt
in dun stand dergrootsteoverwinningenopOlym-
pia geen verandering meer. Zoodat morgen (Don
derdag) op het D.H.S. terrein speelt (7 uur)
Entre NousJudek.
Zaterdagmiddag half 4: B.P.M.—Excelsior.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Aug. 15. Elisabeth Jacoha, d. v.
A. M. de Jager en A. P. Duehenne, Brielsche
straat. 16. Cornelia, d. v. L. G. Vuortman en
M. den Kóuting, Aleidastraat. Maria Huiber-
dina, d. v. M. C, van Wamelen en R. van Wag--
tendonk, Hoogstraat. 17. Adrianus Jan, z. v.
A. J. Peekstok en L. M. Oldenburg, aan boord.
Overleden: Aug. 15. C. M. Griep, oud
20 j., Buitenhavenweg. J. de Jong, oud 4 jV,
Nieuwe Maasstraat.
Scheepvaart.
Hoog water te Hoek van Holland.
18 Aug. v.ra. 9.47 n.m. 10.19.
19 Aug. v.m. 11.10 n.m. 11.43.
20 Aug. v.m. 12.29 n.m. 12 54.
21 Aug. v.m. 1.n.m. 1.28.
Gem. Hoogwater 87 e.M. 4- N.A.P.
Gem. Laagwater 77 e.M. N.A.P.
SCHIEDAM, 17 Aug. Aangekomen s.s.
Ottawa, ledig van Huil om hier te dokken in de
Wiltonhaven. s.s. Bodwild, met ijzer en stuk
goed van Hamburg in de Wiltonhaven. s.s.
Lisbeth, van Belfast. s.s. Timberham, van
Manchester en 4 Engelsche stoomtrwalers, allen
om hier koien te bunkeren in de Wilhelmina-
haven.
SCHIEDAM, 17 Aug. Vertrokken s.s. J.
Duncan, naar Antwerpen. zeesleepboot Sea
men, naar Huil.
Handelsberichten.
Beurs van Schiedam*
Moutwijn.
SCHIEDAM, 18 Aug. Officieele noteering van
de Commissie uit de Kamer van Koophandel.
Moutwijn 46 13.
Namens de commissie voor de noteering.
H. J. JANSEN.
Spiritus.
SCHIEDAM, 18 Aug. Men noteert voor
Spiritus 100 21.
Spoeling.
Noteering van de Coöp. Vereen. „Schied.
Speelingvereeniging".
Heden 1.80 per ketel.
