('«nu
("«Kit
he^oSrÏS?' dC ÜCham* rpin"
,,10"
VA
i"
kondigd. Wij weten alleen, dat het ons millioe-
nen zal kosten.
In principe betalen we zoogenaamd niets,
maar in de practijk een 25 millioen, naar de mate
van ons belang. Hoe echter deze maatstaf be
rekend wordt, zegt het verdrag echter weer niet.
Wel staat t. erbij, waar 't de Roozendaalsche
Ylief betreft, omdatde tegenpartij weet
dat 95 pCt. der daarbij betrokken kosten, Ne-
derlandsche zijn.
Mocht men dit verdrag aannemen, dan zal
men later verplicht zijn alle millioenen, welke de
Belgen zullen vragen, z.i. een 180,beschikbaar te
stellen. Dat is een reden voor huivering. En wel
licht zal er een nieuwe partij Tegen de onereu-
ze gevolgen van het Belgisch Verdrag ontstaan.
Een stem Met U als technisch adviseur
De heer De M u r a 11 (V.B.) Wie onder het
Verdrag zijn handteekening zet,teekent een blan
co wissel, welken wij later zullen hebben te beta
len.
Het Moerdijkkanaal zal 52 millioen ton weg
zuigen van Rotterdam.
Aanneming van het verdrag zou zijn een slag
in het gezicht der Zeeuwen, die zich in den anex-
ionistischen tijd zoo manmoedig hebben gedra
gen.
Neemt de Hollander dit verdrag aan, dat moet
hij uit zijn wapen den leeuw verwijderen en er
in hangen een geit en een lam.
De heer B 1 o m j o u s (R. K.) wil niet dat de
Zeeuwsche landen gevaar loopen door Schelde-
verkeer. De uitwatering van de kleine rivieren
brengt al de eerste permanente internationale
commissie, een bewijs van wantrouwen, dat
hem tegen de borst stuit, te meer daar Neder
land het meeste belang bij de regeling heeft. Op
den Nederlandschen bodem moet de regeling
aan den Nedelandschen Waterstaat blijven.
In zake de Maaskanalisatie is het verdrag over
bodig.
1 Is een buitensporige eisch van België, dat
het zeggenschap moet hebben over eventueele
verbreeding van de kanalen door Walcheren en
Zuid-Beveland, twee bij uitstek Nederlandsche
edanden
De vrije handelsvaart op de Schelde moet
verzekerd zijn en daarom zou spr. België zeer
veel willen tegemoet komen en de vaargeul veel
breeder en dieper houden dan het Verdrag van
1839 verplicht.
Want Antwerpen heeft voor België groote be
teeken is, grooter dan Rotterdam voor Neder
land. Maar de verplichtingen welke Nederland
op zich neemt, zijn uiterst zwaar en wellicht on
vervulbaar.
Paragraaf 2 artikel 4 is onuitvoerbaar, Ne
derland kan de Schelde niet prepareeren en in
orde houden voor zeekasteelen van 15.000 ton
en 10 M. diepgang. Er had een bepaling moeten
zlJn gesteld van maximum diepgang en inhoud
in verband met den aard der rivier. Nu is de be
paling een slag in de lucht en brengt verplich
tingen, die in de eerste 25 jaar niet te overzien
zijn.
De bevoegdheid der internat. Schelde-commis-
sie legt een servituut op Zeeland.
Uitvoerig critiseerde spr. de Belgische an-
nexionistische eLchen, die voor het Nederland
sche volk een bittere ontgoocheling vormden
en waartoe het geen recht had, al had België
gruwelijk onder den oorlog geleden. Dit ver
ding beschouwde spr. als een uitwas der an-
nexionistische eischen, dat moet worden afgewe
zen.
Als dit mocht geschieden, dan hoopt spr. dat
opnieuw aan de groene tafel zal worden plaats
genomen opdat een nieuw verdrag zal tot stand
komen, dat de hartelijke samenwerking zal be
vorderen.
De heer v. d. Hoeven (C. die evenals
de vorige spr. zijn speech voorlas, meende dat
een verdrag van zoo groote bel eekenis als het
onderhavige, wil het aannemelijk zijn., op een
groote meerderheid moet steunen. Dit is niet het
geval de sternmingscijfers in de Tweede Kamer
(o0-47) geven hef gevoel onder het Ned. volk veel
te onzuiver weer.
Kamerontbinding achtte spr. echter over
bodig en onpractisch. Ware de verhouding in
de tweede Kamer geweest 70-30, dan zou spr.
al is hij tegenstander van het verdrag, wellicht
hebben voorgestemd.
Doch spr. kan niet voor het verdrag stem
men, al is zijn gemoed internationaal en modern
gestemd en hij daarom bereid eenige offers aan
hef internationalisme te brengen.
De kanalen achtte spr. het grootste bezwaar.
Met zijn rede kwam de heer v.d. Hoeven nog
met gereed. Daarom zal hij haar morgen voort
zetten.
aan zoogenaamde mobilisatieslachtoffers en wel I schuldigde „de meisjes die onder hun hoede ziin
voor gewezen militairen ten minste 200 en I mmlaatst niet uit liefde
voor gewezen militairen ten minste ƒ200 en
ten hoogste 300 voor weduwen van militairen
ten minste £100 en ten hoogste 200 en voor
elk der weezen van militairen ten hoogste 100
oer jaar, voor weduwen en Weezen samen niet
meer dan ƒ300, voor weezen alleen niet meer
dan 200 per jaar.
Ernstig teleurgesteld verklaarde Mr. Oud
(V. D.) te zijn, omdat het wetsontwerp ten
eenenmale ontkent de bedoeling van de motie-
Ter Laan door de Kamer aangenomen. Het
handhaaft de bestaande practijk en practisch
zal er z.i. niets veranderen bij aanneming van
dit wetsontwerp. Hij betoogde, dat hier van een
recht van mobilisatie-slachtoffers gesproken kan
worden, omdat de menschen gedwongen waren
onder de wapenen te komen.
Men moet aannemen, zette spr. uiteen, dat
de Geneeskundige Dienst de keuring juist heeft
verricht en de menschen gezond in dienst zijn
gekomen. Daarom ging het z.i. niet aan den
bewijslast om te keeren.
Uitvoering moet derhalve worden gegeven aan
de motie-Ter Laan. Hij keurde het af, dat de
schade zal worden bepaald naar de positie
geplaatst niet uit liefde groot te brengen, maar
hun te exploiteeren in de meest ergerlijke zin
en de gezondheid der meisjes ergerlijk te ver-
waarloozen door ni|t voor de mogelijkheid van
voldoende reiniging te zorgen". In „De Vrij
denker" van 8 Jan. 1.1. werd daar door den zelf
den lieer Obdam nog het een en ander toegevoegd
Beide stukken waren in zulk een toon gesteld,
dat de onbevooroordeelde lezer duidelijk bemer
ken moest ze zijn niet door medelijden met de
„arme" kinderen, maar door hartstocht ingege
ven. Daarom ijseenden de Regenten van het Ge
sticht er het zwijgen toe te kunnen doen
Thans echter brengt „Het Volk" van 8 Maart
onder den titel „Moderne Roomsche Kinder
exploitatie" het verslag eener „druk bezochte
openbare vergadering", door de Vrijdenkers-
vereemging „De Dageraad' belegd, „om te
protesteeren tegen toestanden in een Roomsch
Katholiek Liefdadigheids-Gesticht het Ge
sticht aan de Heerengracht.
De Voorzitter heeft blijkbaar ongeveer het
zelfde verteld, wat vroeger in „De Vrijdenker"
ten beste Was gegeven, zonder er voor zoo
ver uit het verdere blijkt iets nieuws aan toe
der slachtoffers A v T P°Sltie VCT Ult liet Jerdere bbJkt - iets nieuws aan toe
SC toilers in de burgermaatschappij en te voegen. En de eerste spreker van dier. avond
met naar de positie, die zij in dienst innamen, de lieer Jos. van Veen (eLriesteR héeTt daar-
Ten slotte diende de heer Oud namens zijn na verklaard, dat hij dooreet lezen der tZ\
j c 16 een motie in, waarin onafhankelijk van I zonden stukken (vermoedelijk de beide nummer
de aannemmg van het wetsontwerp een 'andere van „De Vrijdenker") „zoodanL onde^ dT n
Slf-t, °lwr,.„g!vr?fg en aan de mobilisatie- druk der feiten kwam, dat hij in zijn verbeelding
de uitgebuite, ondervoede meisies vnnr
i ut m 6 ue m0Duisatie-
slachtoffers op rechtsaanspraken uitkeeringen
worden toegekend, nader bij de wet te regelen.
Minister L a m b o o y (oorlog) zegt, dat door
Uit wetsontwerp de minister in staat is hulp
te bieden waar zulks noodig is. De actie van
noouig is. ue actie van I mers als Inj ze m levenden liive aezien haH
en ond van Mobilisatieslachtoffers keurde de I hij vermoedelijk van ondervoeding niet hebh n
minister af, omdat die de menschen. te.cn een gesproken en misschiet „T,bebben
j veixieeiain
de uitgebuite, ondervoede meisjes voor zich zag"
Jammer dat de heer van Veen de meisjes enkel
uit „de stukken schijntte leeren kennen en haar
alleen „m zijn verbeelding" gezien heeft. Im
mers als hij ze in levenden lijve gezien had, zou
minister af, omdat die de menschen tegen een
S°e» o? „bLhU° 'Ctie he'Pt' M
*leJdr is "fcr.aantal mobilisatiesJachtoffers
zeer gestegen. Uit tal van hem door gemeen
tebesturen gegeven voorbeelden blijkt steun
voor velen met noodig.
De minister kwam ertegen op, dat het is
voorgesteld alsof de minister en zijn voor
gangers beulen waren. Van ƒ33.000 in 1923 is
tot heden reeds ƒ115.000 voor de slachtoffers
uitgegeven. Van de aanvragen Verden in 1925
314 e°nglTieZen' gewei&erd en in 1926 resp.
De motie-Oud ontraadt spr. ten sterkste, om
leiden0 °ngewenschte consequentie# zou
Na replieken, waarbij mr. Heemskerk
R.) zich nog tegen de motie-Oud uitsprak,
»SerLSaderi"B ^"^middag
cl Haden b!' den aanvang der zitting zal ge-
deemcnfW° T611 T°Ver dC ®otie-°ud en de amen
dementen-Ter Laan in zake de vergoeding aan
mobihsati e-slachtoff ersg
Binnenland.
Koninklijke deelneming bij
den ramp in Japan.
Naar het Corr. Bur. verneemt, heeft H. M. de
Koningin aan den keizer van Japan een telegram
van deelneming toegezonden in verband met de
nieuwe ramp, welke Japan door de jongste
aardbeving heeft getroffen.
tweede kamer.
Vergadering van Woensdag, 9 Maari.
Aan de agenda is toegevoegd het ontwerp be
treffende de Naamlooze vennootschappen.
Met 32. tegen 30 stemmen verworpen conclusie
der commissie om aan de firma Kornaat alsnog
een billijke schadevergoeding te betalen voor het
verlies door haar geleden wegens het niet tijdig
verleenen van een consent voor uitvoer van Noor
sche haring. Bij de behandeling der conclusie
inzake het ontslag van H. J. Gorter als referen
daris aan het departement, van koloniën acht
de heer Joe ke s (V D.) het gegeven ontslag
formidabel onrecht. Hij dient een voorstel in
om de regeering uit te noodigen aan den heer
Gorter mede te deelen, dat het ongevraagd eer
vol ontslag ten onrechte is geschied en om hem
zoo spoedig mogelijk in een vaste betrekking te
herplaatsen. 6
De heer H e e m s k e r k (A. R.) zegt, dat het
met op den weg der Kamer ligt om de regeering
daartoe uit te noodigen.
Vervolgens kwam in behandeling het wets
ontwerp tot het verleenen van steun in den
vorm van een jaarlijksche uitkeering voor ééns
Prinses Juliana als deelamatriee.
Als eene aardige bijzonderheid is pns ter
oore gekomen dat, toen Maandagavond door de
plotselinge ongesteldheid van dr. Willem Rov-
aards diens voordrachten ten paleize Noordeinde
van oudere en nieuwere poëzie niet konden
plaats hebben en de genoodigden toch reeds allen
bijeen waren, door prinses Juliana, zoowel voor
als na de pauze, eenige gedichten, o.a. van Gor
ter, van Eeden en Adama van Scheltema zijn
voorgelezen. J
Ook door de gouvernante der Prinses, me
juffrouw Oosterlee werd door het voorlezen
van eenige Hollandsche en Fransche gedichten
medegewerkt om den avond verder te doen'
slagen.
De Hooge Raad van Arbeid.
De Hooge Raad van Ai beid is bijeengeroepen
op Zaterdag 9 April a.s. in 's-Gravenhage, ter
vaststelling van zijn advies over het voorontwerp
van wet tot wijziging van de Ziektewet.
Hulp in den trein.
Vanwege de Ned. Spoorwegen is, naar „De
P'bCT,cht' ee" dienstorder aan het treinper
soneel uitgevaardigd, waarin wordt gelast om
bij iedere verwonding gedurende den rit zoo
dat noodig is^ van den verbandtrommel gebruik
te maken. Om vertraging te voorkomen zal
een conducteur de verbandmiddelen in een cou
pe kunnen meenemen en, zoo noodig, onderweg
zich bezig houden met het reinigen en verbinden
van wonden.
Sensatie voor
„De Vrijdenker" en „Het Volk."
Als antwoord op de artikelen en verslagen in
bovengenoemde bladen, waarin het bekende
R. K. liefdadigheidsgesticht op de Heeren
gracht te Amsterdam ir opspraak werd gebracht
schrijft de heer G. v. Noort, als voorzitter van
het college van regenten, m „de Tijd" het vol
gende
In „De Vrijdenker" van 20 Nov. 1926 plaat
ste „Gerardus Petrus Obdam, 2e Anjelierdwars-
straat 12, Amsterdam", een vrij lang stuk onder
den titel R. K. Liefdadigheid of kinderexploi
tatie, waarin hij allerlei leelijke dingen mededeel-
de over de voeding en de behandeling der meisjes
bekende Gesticht op de Heerengracht no.
182 te Amsterdam en aan het einde openlijk de
verantwoordelijke leiders van dit Gesticht be-
gesproken en misschien aan de uitbuiting niet
zoo onvoorwaardelijk geloofd hebben
^T^n„nU len gevolge van het verslag
in „Het Volk en misschien ook in andere bladen
deze zaak natuurlijk in veel ruimer kring bespro
ken zal worden, achten ook de regenten zich
verplicht een kort woord te spreken.
Zoodra het eerste stuk in „De Vrijdenker-
verschenen was, hebben wij tot grootere zeker
heid en om volkomen verantwoord te zijn, alle
tegen het gesticht ingebrachte grieven opzette
lijk en zorgvuldig onderzocht. Als resultaat van
«rit onderzoek verklaren wij bij dezen het volgen-
le. De voeding der in het Gesticht verpleeg
de meisjes is en was wel eenvoudig, maar alles
zins voldoende en behoorlijk.
„Middageten met veel te weinig vet, haast
klinkklaar water „spek, waarin wormen zaten"
uitgekookt vleesch" waarvan de Rector de soep
Hfpef, da.£ zes ..sneedjes brood „eten uit de
kiebelton zijnpraatjes.
2e. Voor lichamelijke reinheid wordt en werd
behoorlijk gezorgd - De geneesheer van het
Gesticht die voor het eerste schrijven van den
heer Obdam, naar aanleiding van een voorgeko
men sterfgeval, alle kinderen afzonderlijk aan
onderworpen, verklaarde
schriftelijk „De gezondheidstoestand der kin-
te, 'angdurigen of anderszins over-
de Iron 'S en WaS geen sPrake- Zeker
lot hun 9? meiSJ^ ZC blijV6n 111 het Gesticht
tot hun 21e jaar, krijgen „taakwerk. Zou de
laten nf°ngeVfer 4? grootere melsKS moeten vrij
doen'? M^ 'u d°eïl en boeveel ze Wlllen
oi bov,:?;™: bove"hani krachten
Da7Zmeft0fjaTn,in Z6Ven UUr" is Weer praat!
des zZTS' VU1' Werke,ijk lui g^eest zijn,
des Zondags wel eens moeten thuis blijven is
dat Le erg?
'12rds tVolgc,ls den heer Obdam had de
gfeonstar^ w-Ce? ergerlbke overtreding
teur va! J J hebben den Hoofdinspec
mede te H verzocht, ons schriftelijk
liike t' en 200 Ja welke "ergcr-
woord°lg eF gr3nstateerd was. Het ant-
het sch^v1 zen ambtenaar ligt tezamen met
heer ten rVan de" f °eVe" bed°elden genees-
„ZSs:f«^e»de voor
werkWi?e °pbrengst va» den arbeid (naai-
któnrif igrootere meisjes komt slechts voor een
klein deel tegemoet in de kosten der verpleging
C1°,,^ ?,rigens voor allen geheel gratis geschiedt.
n Verdienen de meisjes niet. De vergade-
n. ellevue heeft ten onrechte zich vroolijk
nnr^Aii "Vef .een "k)on" van „vier cent per
Adeen knJgen de grootere in verband met
i ge a? en vlijtigen arbeid volgens vaste
ging 0n 6en'g ge'd ^er be^°°ning en aanmoedi-
Ziedaar in een paar Woorden de „ergerlijke"
verwaarloozmg en de exploitatie in „de meest
mi I r Zin 0nzer meisJes, die al hebben ze
c niet rijk toch geenszins het uiterlijk ver
toon en van ondervoed te zijn of uitgebuit worden
en u over het algemeen genomen ook geens
zins ontevreden zijn.
dam is in druk verschenen.
Het verslag vangt aan met het aangeven van
de namen der commissie-leden, waarna aan den
overleden concierge, den lieer M. T. Plooy, eeni
ge huidevoile bewoordingen worden gewijd.
Het bezoek was kleiner dan op andere jaren n.l.
48 personen, waaronder een aantal kinderen
onder geleide, meldden zich voor bezichtiging.
Vervolgens wordt een beknopt-verslag gege
ven over de reorganisatie en de verplaatsing
van het museum, alsmede een opsomming van
de aanwinsten. Deze laatste bestaan uit een ge
schonden baardmankan, gevonden bij het graaf
werk ten behoeve van de nieuwe Koemark tbrug
een foto van de fundamenten van een torentje
een door Jan Veth geteekend portret van wijlen
den heer H. A. M. Roelar.ts en een 18e eeuwsclie
prent, voorstellende een gezicht op Schiedam.
Het Gemeente-archief.
Ook omtrent den toestand van het oud-ar
chief van onze gemeente is een verslag over het
jaar 1926 uitgegeven.
Dit verslag vermeldt allereerst de verrichte
restauratie s aan liet gebouw.
Hierna volgt een lange lijst van aanwinsten,
zoowel voor het archief, als voor de bibliotheek
waarbij bovendien nog een aantal algemeene
werken.
Liet verslag eindigt met een korte opsomming
van de verschillende werkzaamheden. Zoo wer
den o.a. talrijke verzoeken om inlichtingen van
genealogischen en historischen aard in volgorde
van inkomst beantwoordt. Het aantal ingeko
men stukken bedroeg 106, dat der uitgegane 123
Het archief werd door 43 personen bezocht, die
142 bezoeken brachten.
Openb. Leeszaal en Bibliotheek.
Aan de Openbare Leeszaal en Bibliotheek
is voorloopig voor den tijd van één jaar benoemd
tot 2e assistente mevr. A. Wisboom, tot volon
taire mej. M. Verweij en tot tijdelijk volontaire
mej. A. Thiebout.
Naar Assisie, Rome enz.
Zooals wij reeds vroeger berichtten, organi
seert de Centrale Reiskas van, het R. K. Werk
liedenverbond dit jaar weer een 12-daagsche
reis naar Assisië en Rome en wel van Donderdag
21 April tot en met Maandag 2 Mei a.s.
Geestelijk leider is de zeereerw. pater Sigmun-
dus Weghuis, vicarius der Franciscanen te Woer
den, hoofdleider de Voorzitter der Centrale
Reiskas, de heer H. J. C. Venings, Pieler Both-
laun 17, Amersfoort, bijgestaan door de heeren
A. Pordon en E. P. van Stijn.
Voor deze uiterst goedkoope reis hebben zich
tot dusverre bijna honderd personen aangemeld.
7a® wel te verwachten, gezien de kwaliteit
der leiders en het uit te voeren programma.
Zoon programma voor dien prijs was alleen
mogelijk, omdat elke gedachte aan winst of
voordeel is buitengesloten. Als men rekent, dat
o.m. bezocht zullen worden Florence, Alverna
Rome, Padua, Venetië, Milaan en Lu-
zem, terwijl zeker een viertal autoritten plaats
hebben, dan begrijpt men niet hoe zulks voor
zoo weinig geld mogelijk is. Naar aanleiding
van ingekomen verzoeken zal het bestuur de
gelegenheid om zich op te geven nog eenigen tijd
openstellen en Wel tot uiterlijk 25 Maart.
Vraagt nu onverwijld prospectus aan den
secretaris den heer A. Pordon,Vlasakkerweg 60
Amersfoort.
i^p°Stel1' 31168 inbeSrePen 3e kl. 15'"', 2e kl.
j i yo.
B. K.
Door het muziekgezelschap „Oefening Baart
unst zal op Vrijdag 18 Maart a.s. in de zaal
van den R. K. Volksbond een propagandafeest-
avond worden gehouden meer uitsluitend voor
leden, donateurs en genoodigden.
Het doel van dezen avond zal zijn het aantal
donateurs te vergrooten.
Stadg- en Gewestelijk Nieuws.
Aan de R. K. Kweekschool te
Keuven zijn geslaagd voor het godsdienstexamen
diploma A, <ie dames M. de Bruijn, J. Mouwens,
en B. Scholte, allen van hier.
Zitting van den keuringsraad.
e keuringsraad voor de ingeschreven dienst
plichtigen van de lichting 1928 zaï alhier zitting
houden in het Doeiengebouw op 31 Maart en
1> 2, 4, 7, 8, 11, 12, 13 en 14 April a.s. telkens
van des v.m. 9—n.m. 1 uur.
Het Stedelijk Museum.
Het vernlag over 1926 omtrent den toestand
van het Stedelijk museum der gemeente Schie-
„Excelsior."
Zondag 13 Maart a.s. 's morgens om 1130
uur precies zal in den R. K. Volksbond, Lange
Haven 71, Schiedam een photo worden genomen
van alle senior leden. Deze photo zal worden
nangeboden aan onzen oud-geest, adviseur
pater Th. v. d. Burg.
De installatie van den nieuwen geest- adviseur
pater fr. J. de Boer O.P. zal plaatsvinden op
Dinsdng Ï5 Maart a.s. 's avonds 8 uur in den
\t' A g Lange Haven 92> Schiedam.
Na deze installatie zullen de prijzen aan de
senioren voor de turn wedstrijden worden uit
gereikt en zullen besprekingen over het Spaar
fonds (o.a definitieve vaststelling reglement
enz en over de plannen van een „zomeruitstap-
je worden gevoerd
Nog te zwaar geladen.
De 330 ton groote Rijnaak „Theodora Catha-
rma van schipper N. Klomp te Millingen, met
ijzerlading van de Ruhr,bestemd voor de klink
nagelfabriek aan de Noordvest, die gisterochtend
halftien onder de Ooievaarsbrug aan den grond
is gevaren,is eerst 'smiddags ongeveer 3 uur vlot
gekomen. Ondanks de velex pogingen, waarbij
men ook getracht heeft het schip terug tesleepen,
wat evenwel mislukte, is men genoodzaakt ge
weest een gedeelte van de lading te lossen.
Nadat c.a. 15 ton was overgeladen in een boot
van de expediteursfirma P. S. Engering is het
schip los gekomen.
Met de nog ongeveer 300 ton groote lading
zou het schip hedenochtend een hernieuwde
poging wagen. Doch ook nu mocht het met ge
lukken de brug te passeeren en al spoedig liep
het schip hardnekkig aan den grond,als gisteren.
Ilierop werd het 6. 25 M. breede schip weer
naar zijn ligplaats van gisteren,de Oude Sluis,te
rug gesleept, om de lading Wederom voor een
aanmerkelijk deel te verlichten, waartoe weder-
it»
<-> tlJ, »t^l
o >jjnuji nucuc zaju
npn Knnrl vnn i i i
hll I.' II. 1
v4.uoiYucmng met iieiJDexi
