f&MGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
WEEK-REVUE.
50ste Jaargang.
Zaterdag 9 April 1927.
No. 14832
Advertent i{ën: 15 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 cent per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekond.
Bureau KOEMARKT 4. LTeleïoou Intercommunaal 68085 Postbusj 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3— per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavcndnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets. Postcheque- en girodienst No. 81440.
200 bij dood f 100 bij verlies van een
Gratis-Ongevallen verzekering 500 bij levenslange geheele invaliditeit 200 bij verlies van een hand, voet otf oog
duim;f 60 bij verlies vaneen wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen v ing er. D e yer^kei^gj^KÜ^ewaaTbor^d^o^
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
De verleiding is wel groot natuurlijk om dezen
keer over de verkiezingen te beginnen, die van de
Week gehouden zijn, maar we zullen trachten
oin dien innerlijke/! drang zoo vlug mogelijk te
smoren en den lezers het verkiezingsdessert te
hesparen, du de voorschotels en genoten plats
htm al zoo'.n hevigen druk op de maag hebben be
zorgd.
Als men alle geschriften gelezen heeft, die in
verkiezingsdagen de bus verstoppen, dan krijgt
men het gevoel van m indigestie, in het bijzonder
bij Statenverkiezingen, die nog maar zelden in
staat gebleken zijn om den politieken etenstrek
op te wekken. Er is zeer zeker vrij druk gestemd,
maar eenerzijds was daar de gebiedende wet, die
ons naar cle stembus dreef, anderzijds de vrees
voor onvolkomen te worden aangezien te worucn.
als we van een zekere politieke onverschillig
heid zouden bjijk geven.
Trouwens, het is o.i. zeer verkeerd om de ver
kiezingen voor de Provinciale Staten van min
der belang te achten, 't Is waar, dat de werkzaam
lieden van dit college vroeger in hoofdzaak be
stonden in behartiging van waterschap- en ver-
keersbelangen, maar in de laatste jaren is de taak
der provinciale overheid sterk uitgegroeid door
haar bemoeiingen met o.a. krankzinnigenver
pleging, tuberculosebestrijding, subsidieering van
allerlei onderwijsinstellingen, bevordering van
landbouw- en veeteelt, electricitcit, watervoor
ziening, zuigelingenzorg en vele anuere zaken.
Daarnaast nemen wc door de verkiezing voor de
Provinciale Staten op indirecte wijze deel aan de
samenstelling der Eerste kame; en al is onze Se
naat in de laatste jaren al dikwijls verouderd- en
zelfs al mors-dood verklaard, hij kreeg toch on
langs nog meermalen gelegenheid om te toonen
dat zijn politieke beschikkingen van zeer ingrij
penden aard konden zijn. Denk maar eens aan
het Nederl. Belgisch Verdrag, Zomertijd, Plaat
selijke Keuze Zelfs politieke tegenstanders
van het rienaats-Instituut maakten soms een
dankbaar gebruik van baar bestaan om at te
wenden, wat ze een noodlottige beschikking van
de Tweede Kamer meenden.
Intusschen, de massa der kiezers voelt het
gewicht der verkiezingen voor de Staten nog niet.
Vandaar dat het bekende verkiezingsuur dit
maal geen hoog oplaaiende vlammen te zien gaf
en de resultaten geen schokkende wijzigingen
in de verhoudingen der groote politieke partijen
hebben gebracht. ,,Laat zitten, wat zit zal de
listige gedachtengang der meeste kiezers we
geweest zijn.
01' het straks bij de gemeenteraadsverkiezin
gen ook zoo tam zal toegaan
Er bestaat voor den journalist geen ondank
baarder werk dan eritiek te oefenen op het be
leid va., de phitie, want deze staat toch al door
loop end aan zooveel onredelijke eritiek bloot,
dat men begrijpt een belang van orde en gezag te
dienen door, zelfs met overigens niet onrechtma
tige bemerkingen op het politioneel bek id, zoo
spaarzaam mogelijk te zijn. Toch is in den kun
sten tijd een minder gunstig oordeel over be-
paalde gevallen aan' onze en anderen pen on
vloied, doch de feiten dwongen daar wel toe.
Als het politie-wezen inplaats van een instituut
van orde er een van onnoodig geweld dreigt te
worden, dan moeten we onze waarschuwende
stem laten hooren, omdat een groote maatschap
pij ten slotte niet door een klein corps .van agen
ten en marechaussee hoe goed gewapend het
ook mag zijn -bedwongen kan worden, als
tusschen dat corps en een meerderheid van rusti
ge burger;, een niet impulsieve samenwerking
en wederkeerige sympathie bestaat.
Recht en wet moeten, in het belang der rusti
ge burgerij, door het politiecorps beschermd
worden, met alle middelen als het niet anders
gaat, dan zelfs met geweld. Geweld is dus een
uiterst middel. Maar indien men daarmee voor
barig is en het te bereiken resultaat geen men-
schenleven waard is, dat is het bezigen van den
kogel „het" middel om het instituut van orde en
gezag onpopulair te maken en het tot een voor
werp van schrik in plaats van een zekerheid van
rust te doen worden.
Nu telkens blijkt, hoe gemakkelijk een revol
ver in de hand van sommige politiebeambten af
gaat, dringt zich de vraag naar voren, of de tech
nische geoefendheid der beschermer» van recht
en rust, niet onevenredig sterk is opgevoerd in
vergelijking tot hun verheffing vair karakter en
geest, 't Is niet alleen noodig, dat de politieman
weet, hoe ver hij precies iu. verband met zijn reg
lementen en voorschriften gaan kan, maar ook
moet zijn geest voldoende ontwikkeld en zijn
karakter genoegzaaam gevormd zijn om hem te
doen inzien, dat het slechts in uiterste bijzondere
gevallen ook zedelijk geoorloofd is, van de regle
mentair toegestane uiterste middelen gebruik te
maken.
Dat de politie opiumsmokkelaars achtervolgt,
de drankwet doet naleven en het ontduiken van-
belasting tegengaat, dat kan elk rustig burger
slechts toejuichen. Maar dat om overtredingen
van administratieven aard,als boven bedoeld,een
mer.schehleven wordt afgesneden, is in strijd met
alle redelijke en zedelijke gevoelens. Toch schoot
men in Leiden op opiumsmokkelaars, werd in
Zundert een huisvader neergelegd om een over
treding der drankw. t, werd bij Roermond een
heer, ten onrechle verdacht van smokkelen, in
zijn auto doodgeschoten en werd dezer dagen ge
vuurd op een paar buitenlanders, dis den accijns
op gedistilleerd trachtten te ontgaan.
Geen verstandig inensch zal dat gesmokkel
goedkeuren, maar als alle Nederlanders, die op
een of andere wijze belasting ontduiken, neerge
legd moesten worden, dan kwamen we kanonnen
en mitrailleurs te kort om die taak te vervullen,
't Is zelis de vraag of er in dat geval w„l genoeg
zaam niet-belasting-ontduikende-landgenooten,
zijn zouden om de kanonnen en mitrailleurs te
bedienen.
Heel dat vreeselijk gebeuren in Sluis was ten
slotte toch ook maar een belastingzaakje. Maar
was het niet vol-op oorlogsspel, dat men er
speelde Lees, hoe listiglijk de barricade was op
gericht
,,De hoofdval was opgezet aan de kade alhier,
waar over een afstand van een paar honderd
meter, nabij en langs het douanekantoor een
tiental kommiezen en marechaussee was opge
steld, terwijl twee zware driewielskarren, dwars
over den weg staande, de passage volledig afslo
ten en zoodanig waren geplaatstdat het bij hel
inrijden der kadebochl scheen, dal het passeeren
niettemin mogelijk was."
KATHOLIEKE WERELD KRONIEK
Over slechte films in
F rfrn k r ij k en België.
Dat slechte films oorzaak kunnen zijn van
misdaden, is door een voorval bewezen als
jongstleden in Calais is gebeurd. Een jonge
man van nog geen 10 jaren had eene kri-
minaalfilm gezien en daarop het besluit
genomen de in dezen film aanschouwde toonee-
len in de werkelijkheid om te zetten. Zoo werd
hij tot moordenaar. Hij sloeg de vice-direeteur
van een kanti'abriek in Calais met een houweel
neer. Voor de rechtbank verantwoordde hij
zich met de bewering, dat hij slechts dat had ge
daan, wat hij in der, film had gezien. De Duitsche
film „Wegen totkracht eu schoonheid" werd op
3 Maart 11. in een cinema te Louvain opgevoerd.
Katholieke studenten protesteerden nader
hand in het theater, daar deze film de moreele
gevoelens der katholieken kwetste. Bij deze de
monstratie kwam het tot eene botsing met de
politie. Het resultaat bleef echter niet uit. De
autoriteiten hebben de film thans verboden.
Fascistische dwaasheden.
Een in Italië verbreid vlugschrift bevat de
ylO geboden der Fascisten. Uit deze „10 geboden"
volgt, thans eene kleine bloemlezing „Weet,
dat de Fascist niet aan een eeuwige vrede mag
gelooven", „het vaderland dient, men ook, wan
neer men de wacht over een ber.zinedepöt houdt.'
,,De patronentasch en geweer zijn U niet ge-
Dus passeeren was onmogelijk, maar men wil
de den indruk wekken, dat het wel mogelijk was,
om de overtreders met hun auto tegen de ver
sperring te laten optornen.'t Is wel zeer men-
schelijk
Voor het zoover was echter, brandde er een
salvo uit geweren op de inzittenden los, een band
werd stukgeschoten, de chauffeur werd geraakt
en de auto sloeg tegen de barricade m gruzele
menten. Een der „verdedigers" daarachter
echter vond helaas wie zou het niet diep
betreuren den dood in eigen val. De doodelijk
gewonde werd weggedragen en terwijl lag de door
een schotwond neergevallen inzittende van den
auto, met onhooggebeven handen om genade te
kermen. Alles om een belastingontduiking
Bovendien is hier een onnoodig ruw middel
gebezigd. De autoriteiten wisten dat de smokkel
auto zou komen waarom dan niet voor een goed
rijdenden wagen gezorgd en de smokkelaars daar
eventueel mee achtervolgd Wegkomen konden
ze toch niet, omdat te Breskcas aan de Schelde
hun vlucht onherroepelijk ten einde most komen.
„Wie met het zwaard omgaat, zal er door ver
gaan." Is het niet opmerkelijk, dat binr.en kor
ten tijd reeds in twee gevallen door noodlottige
omstandigheden een doodelijk slaehtooffcr in de
gelederen der politie viel, tc Leiden o.l. en nu in
Sluis.
De wijze, waarop de crisis aan Buitenlandsc-he
Zaken opgelost is, zal ongetwijfeld veler instem
ming hebben, ook van politici beneden onze Zuid
grens. Door de benoeming van Jhr. Beelaerts van
Blokland, sinds jaren de voornaamste medewer
ker van Jhr. van Kaïnebeek, staat vast, dar de
politiek van laatstgei'oemde zal worden voortge
zet en het thans verworpen verdrag ongetwijfeld
weer als basis, zal dienen voor eventueele nieu
we ondeihandelingen, die te eeniger tijd toch ge
voerd moeten worden. Meer als een basis echter
kan het afgewezen Verdrag natuurlijk niet zijn,
want door wederzijdsche concessies zullen iu
ieder geval die bepalingen gewijzigd of aangevuld
moeten worden, welke het votum der Eerste Ka
mer bewerkten.
In België schijnt men zich trouwens al te ver
zoenen met de gedachte, dat er van een Antwer-
pen-Moerdijk-kanaal niets kan komen en daar
om besloot de Miuisteraad om de noodige voor
bereidingen te treffen, teneinde door e.-n kanaal
Antwerpen-Kuik een eigen verbinding met het
midden-Europeesche achterland te bewerken.
De poging der Belgen om de groote mogendhe
den of denVolkenbond voor de zaak te interesseer-
en, heeft niet veel succes opgeleverd Engeland
bedankte voor de eer om als arbiter op te treder.
gesteld, dat Nederland tot het aanvaarden
van arbitrage gedwongen zou kunnen worden
en wil slechts als bemiddelaar fungetren, als een
der beide betrokken landen met een voorstel
komt. België, dat op dwang aan Holland gehoopt
had, ziet zich dus aangewezen op een schikking
die wetenschap zal de Belgische regeering op den
duur wel handelbaar maken.
Buitenla n d.
De groote mogendheden weten nog niet goed,
wat ze met China moeten aanvangen de Chi-
neezen hebben vele buitenlanders beroofd en ge
dood, dingen, waarom eenige tientallen jaren te
rug een internationale troepenmacht de Chinee-
zen ducht zou hebben afgestraft.
De mogendheden echter hebben op het oogen-
blik elk voor zich genoeg te doen in eigen huis.
geven, om ze te ruinieeren, maar om ze voor
den oorlog goed te bewaren en in goeden staat
te houden. „Mussolini heeft altijd gelijk."
„Eén zaak moet U voor alle ar.dere na aan het
hart liggen Het leven van den Duce." D.; fas
cistische bond voor sehoolbibliokheken \an Bou
logne heeft een gebed voor den Duce uitgegeven,
in het bijzonder voor de scholen in Zuid-Tirol.
Dit gebed luidt als volgt„Hij heeft het vader
land ojj den weg naar rust gevoerd, o Heer, wij
bidden, beschut hem. Flij heeft den naam van het
vaderland overal op de aarde, in de zeeën en in
de hemelen doen laten hooren, Fleer wij bidden
Flij heeft in de harten opnieuw t'e liefde
voor de trouw gewekt, de eerbied voor die zijn
gevallen, de bewondering voor de grooten en de
edelen, Fleer, wij bidden Tot. meerdere
roem en grootheid van het vaderland, geef, dat
hij hier op aarde zijne zending moge volbrengen,
Heer wij bidden
Philips II van Spanje in zijne
eer hersteld.
Philips II is een der heerschers in de geschiede
nis, die het meest gesmaad en belasterd werd.
Het feit, dat hij een der pijler» der tegenrefor-
matie was, is oorzaak van den slechten roep,
waaiin hij tot dusver stond. Flij wordt dikwijls
als een' bloeddorstige/! tiran geschilderd, die
vijandig tegenover elke voim van cultuur stond
»n slechts weinige menschen weten, dat onder
zijr.e regcering de Spaansche literatuur en we
tenschap op hoogen peil stond, dat op zijn bevel
de historische gedenkteekens van liet geheele
land systematisch verzameld en geregistreerd wer
den en dat hij een voorbeeldig begunstiger van
de beeldende kunst was.. Spanje nu bezint zich
thans op dezen grooten lieerscher en wil eerst
in het eigen land en dan voor de oogen der ge
heele werel:' zijn beeld in het- volle licht der
waarheid den menschen laten zien. Zooals „El
Debate" meldt, hebben verscheidene rechts
geleerden, geschiedkundigen en philologen etc.
zich aaneengesloten en zijn van plan in de
maanden Maart en April te Madrid in eene reeks
van voordiachten het geheele tijdperk van de
door de Spanjaarden II genoemde gouden eeuw
en de rol, die Philips II daarin heeft gespeeld,
behandelen.
Portugal schaft de
„Fe ekenmissit" af,
Met eene beschikking der Portugeesche re
geering wordt de z.g. Leekenmissie is* Portugal
weer afgeschaft en de missiehuizen en de verdere
bezittingen aan de Missionarissen weer terugge
geven. Dit besluit maakt een einde aan de pogin
gen, door anti-godsdiaiatige poriugeesche auto
riteiten in het werk gesteld, de b»schavtnden
invloed die van den Missionarissen in de over-
zeesche koloniën uitging te verdringen door het
werken van regeeringsambr.enaren, die den veel-
eischenden titel „Cultuuragenten" droegen. De
pogingen var. deze agenten Eurojieesctu- be
schaving, zonder de zegenrijke invloed van bet
Christendom ond' r de inlanders te brengen,
leed jammerlijk schipbreuk, zoodat de openbare
meening zich hiertegen verzette. Speciaal in
Daarbij zien ze weidat de nationalistische be
weging in het. Ghineesche rijk niet meer te stuiten
is en nu trachten ze de vriendschap met de toe
komstige regeering niet in gevaar te brengen door
een nuttelooze interventic.
Engeland ziet ook wel, dat het nationalistisch
ontwaken onmiskenbaar vordert, maar Engeland
zou door eenigen militairen druk het tempo wel
een beetje willen verlangzamen, opdat de bolsje
wistische elementen in China niet de overhand
krijgen. Voorloopig echter willen Frankrijk de
Vereen. Staten en Japan nog niets van een ge
meenschappelijk machtsvertoon weten. De stem
van Tsjang Tso Lin, den „beheerscher" van het
Noorden in China, die den mogendheden toeriep
Bij alle goden, help me tegen het bolsjewisme",
die stem is voorhands, die eens vruchteloos
roepende in Peking.
De koning van Roemenië is houdr van een
luguber record. jNiemand heeft n.i. zoo vaak op
sterven gelegen als hij, tenminste als men af
gaat op de krantenberichten. In het avondblad
heet hij op het uiterste te liggen en volgens het
ochtendblad knapt hij goed op.
Blijkbaar is deze ongelukkige kankerlijder het
slachtoffer van de sensatiezucht van onwaardige
journalisten, die naar het einde van den lijder
smachten om te zien, hoe de toestanden in Roe
menië zich in verband met het pikante geval-Ca-
rol ontwikkelen zullen.
Maar ze vergeten, dat in Roemenië de touwtjes
al lang in handen zijn van Koningin Marie en den
geslepen staatsman Averescu.
Staten-Generaal
Eerste Kame r.
België behoeft er niet op te rekenen, dat er
na het votum der Eerste Kamer nóg voor- en
tegenstanders van het Verdrag ten onzent te
vinden zijn die kwestie heeft voor aljg goede
Nederlanders nu afgedaan. De liter Van Lan-
schot heeft dat bij de algemeene beschouwingen
in de Eersle Kamer over de Staatsbegrooting
nog eens uitdrukkelijk vastgesteld.
Die algemeene beschouwingen hebbm overi
gens weinig nieuwe gezichtspunten doen kennen
en hielden veelal wftischen in omtrent verbete
ringen van plaatselijke toestanden. Zooals ver
wacht mocht Worden werd in den Senaat een
eventueel bondgenootschap tusschen Katholie
ken en Sociaal-Democraten door eerstgenoemde
nog scherper afgewezen dan aan de overzijde
van het Binnenhof was geschied.
De fir.aucieele toestand des lands maakte een
hartig onderwerp van bespreking uit, waarbij
de heer Van Lanschot gelegenheid kreeg om
vast te stellen, dat Nederland gebukt gaat onder
de zwaarste belastingen van Europa. En dan zijn
we hier nog wel zoo gelukkig geweest om buiten
der, oorlog te blijven
De heer Diepenhorst besprak in het bijzonder
onze handelspolitiek en al wilde hij het principe
van vrijhandel of protectie laten rusten, meende
hij toch, dat de benarde toestand onzer industrie
differentieele behandeling in zake tarieven eisch-
Le.
De heer De Geer, minister van, financiën, was
ook niet enthousiast over den financieelen toe
stand het overschot is tegengevallen en de
minister meende, dat de vooruitzichten te on
gunstig zijn om dure maatregelen te njnen
als de uitvoering der moties Suring en Bulten
Angora en Mozambique was de verontwaardiging
tegen deze „cultuuragenten", die de missionaris
sen uit hunne woningen hadden verdreven en
ongehoorde sommen gelds verbrasten, zoo groot,
dat de regeering ten slotte genoodzaakt was
handelend in te grijpen de „cultuuragenten"
deden niets in het belang der inboorlingen en
lieten alles den vrijen loop. Aangezien in Por
tugal scheiding tusschen kerk en staat bestaat
is met bovendedoelde beschikking, waardoor de
godsdienstige orden weer in het bezit van hun
eigendom zijn gekomen, ook hunne zelfstandig
heid en onafhankelijkheid in de missiegebieden
weergegeven.
Het overlijden van een
e x-p r i e s t e r.
Te Parijs is de ex-priester Victor Charbonnel
gestorven. Hij stierf in ellende, nadat hij een
stormachtig en woest leven had geleid. Nadat hij
voor 30 jaar geleden als priester uitgetreden was,
voerde hij een anti-kerkelijke en anti-clecicale
campagne. In het bezit van groote redenaarsga
ven, nam hij uitnoodigingen. van vrijdenkers en
andere anti-godsdienstige genootschappen aan.
Van tijd tot tijd stelde hij zich aan het hoofd van
ionge revolutionaire heethoofden, die er een
gewoonte van maakten de kerken binnen te drin
gen en de priester en de geloovigen lastig te val
len. Hij richtte een anti-religieus tijdschrift
„l'Action op. Zijne voormalige vrienden en aan
hangers hebben hem echter langzamerhand ge
heel verlaten, zoodat hij in ellende stierf.
SCHIEDAMSCHE COURANT
