I
h
Nieuwe Schiedamsche Courant
Woensdag 13 Juli 1927
No. 5663
fWEEDE BLAD
t EEN ONOPLOSBARE
VRAAG.
WÊ&
UITVAART KAP. C. VAN OORSCHOT
HET ZEVENDE LEERJAAR
F MEISJE VERDRONKEN.
POT KOKENDE KOFFIE OVER
HET LIJF.
Het kind overleden.
TWEEDE NATIONALE BEDEVAART
NAAR DOKKUM
EEN ONTROERENDE PLECHTIGHEID
BOND VAN NED. ARCHITECTEN.
De jaarvergadering.
KINDJE in BRAND
WAT HET GA3PITJE AAN 'T LICHT
BRACHT
IS ER VAN MOORD OF VAN EEN
ONGELUK SPRAKE?
OFFICIEELE VERKLARING
VAN MINISTER VANDERVELDE.
ONWEER BOVEN BRABANT.
Men herinnert, zich nog, hoe voor eenigen
tijd heel de wereld der Gereformeerde Ker
ken in spanning verkeerde over het optreden
van ds. J. Geelkerken, die een Bijbel-uitleg
voorstond, welke afweek van de gewoon-
Sangbare in zijn kringen.
Men weet ook, hoe de twist zeer hoog liep,
en hoe het eind der historie was, dat de
Synode der Gereformeerde Kerken den weer-
spannigen predikant en diens geestverwan
ten uit, de Kerk bande, toen deze weiger
den, zich aan haar uitspraken te onderwer
pen.
Daarmee is het geschil nog lang niet afge-
loopcn en men ondervindt er vooral last van
in de Gereformeerde wetenschappelijke we
reld.
Daar stelt men zich de vraag, of zelfs do
•Professoren die geen, godgeleerd onderricht.
Seven, zich onderwerpen moeten aan het
Schriftgezag, zooals de Gereformeerde Ker
ken moederland. In haar kerkelijkeverga
deringen dit opvatten.
-Die kwestie", zegt, de „Stand.", terecht, „is
hiet mét een paar woorden uit de wereld te
helpen".
Inderdaad, en wij vreezen, dat ze nooit uit
de Protestantsche wereld te helpen is! Men
heeft nu een commissie benoemd om de zaak
te onderzoeken. Maar dit staat vast: het Ge
reformeerd Hooger Onderwijs moet berusten
°P den grondslag der „Gereformeerde Begin
selen". Waaraan nu worden die beginselen
Ontleend? Aan de Schrift? Maar w i e ont
leent, ze daaraan? De kerkelijke vergaderin
gen deze maken in laatste instantie uit, wat
Wèl en wat niet Gereformeerd en conform
Gods Woord is. De Asser synode deed uit
spraak over de zaak-Geelkerken.
Maar dat is Boomsch en niet Protes-
tantsch. Roomsch is: in laatste instantie bui
gen voor Rome's gezag; Protestantsch is:
zich houden aan de uitkomst van persoonlijk
Onderzoek.
Maar dat is onmogelijk in een gemeen
schap!
Juist, dat hebben de Katholieken altijd ge
zegd; maar de anderen beweerden, dat de
Heilige Geest den Bijbel-lezer zou voorlich
ten. De geschiedenis van het Protestantisme
heeft anders geleerd. Zij bewees, dat het
Protestantsch standpunt practisch onhoud
baar was en dat dit o f anarchie en einde-
loozé versplintering veroorzaakte, o f een
leert.uc.ht, veel krasser, strakker en gebonde-
ner dan de Katholiek kent.
Het laatste brengt dan onder Protestanten
weer beroering en splitsing. De eenige vraag
waarover Protestanten zich te bezinnen heb
ben is: bestaat er een door Christus inge
steld leergezag of niet?
Zoo ja, dan is tucht en daarmee eenheid
mogelijk; zoo neen, dan zijn alle menschelij-
he pogingen om een vaste godsdienstige ge
meenschap te organiseeren, vruchteloos.
Vier honderd jaar hebben het bewijs ge
leverd; vier honderd commissies lossen de
Puzzle eenheid in «leer zonder gezag
Diet op!
Gisterenmorgen om 10 uur had in de
Parochiekerk van 't Goirke te Tilburg de
Solemneele H. Mis van Requiem plaats van den
"Weieerw. heer C. W. A. v. Oorschot, kapelaan
Dier parochie.
De H. Mis werd opgedragen door den Zeer-
Eerw. heer pastoor dr. J. de Blanc.
De heerbroers van den overledene, droegen
tijdens deze H. Mis aan de zij-altaren H.H.
Missen op.
Door den Hoogeerw. heer deken J. P. San
ders, van Tilburg, werd de lijkrede gehouden,
baarbij hij tot tekstwoorden had gekozen":
•.Weest ook gij bereid".
De lijkkist werd daarna uit de kerk naar
Den gereedstaanden auto gedragen om te wor
den vervoerd naar Heeswijk, waar het stoffe
lijk overschot in het familiegraf is bijgezet.
Te Alphen a. d. Rijn is Maandagavond het
^"jarig dochtertje van den heer D. B. in een
Dchter zijn woning gelegen sloot geraakt en
Verdronken. Na eenige uren dreggen is het
lijkje opgehaald.
DE MEMORIE VAN ANTWOORD
AAN DE EERSTE KAMER.
Dat ook voor den minister de spoedige
wederinvoering van 't 7e leerjaar de
vervulling van een zijner liefste
wenschcn is, mag bekend
worden geacht.
In zijn Memorie van Antwoord op het Voor-
loopig Verslag nopens het wetsontwerp tot
wijziging van de Lager Onderwijswet 1920
zegt de Minister van Onderwijs, dat z.i.
voor het misnoegen, waaraan door eenige
leden uiting is gegeven, geen voldoende reden
bestaat.
MINISTER WASZINK.
Het lid, dat het instellen van een zevende
leerjaar ongewenscht acht, heeft blijkbaar
over het hoofd gezien, dat dit leerjaar reeds
in 1920 is ingesteld en dat het aanhangige
wetsontwerp niet anders beoogt dan den over
gangstermijn, die voor de algemeene invoering
gegeven is, eenigszins te verkorten.
Dat ook voor den Minister de spoedige
wederinvoering van den zevenjarigen leerplicht
de vervulling van een zijner liefste wenscben
is, mag bekend worden geacht.
De Minister moge ook te dezer plaatse waar
schuwen tegen een overdreven voorstelling
van de lasten, die dit wetsontwerp op de ge
meente zal leggen.
De Minister stelt het zeer op prijs, dat
sommige leden den voorgestelden maatregel
toejuichen om in de eerste plaats wachtgelders
te benutten voor de te verwachten uitbreiding
van het onderwijzerspersoneel.
Hij meent er aan te mogen herinneren, dat
deze maatregel echter niet alleen zal werken
bij het benoemen in nieuwe betrekkingen,
maar ook bij het vervullen van door ontslag
en overlijden opengevallen plaatsen.
Het stellen van een leeftijdsgrens is altijd
min of meer willekeurig. Had de Regeering
de grens van 55 jaar voorgesteld, .dan zou
allicht er voor gepleit zijn om die tot 50 jaar
te verlagen. Het komt den Minister voor, dat
de leeftijd van 55 tot 60 jaar op zich zelf geen
reden behoeft te zijn om daaraan bij voorbaat,
een' algemeen werkende vrijstelling te ver
binden.
Met de leden, die hun vertrouwen uitspraken,
dat de nieuwe bepalingen ook van de zijde der
scbool-inspectie verstandig zullen worden toe
gepast, is de Minister van meening, dat da
practijk van het weder in dienst stellen van
wachtgelders wel zal medevallen.
KANAAL EINDHOVEN -
WILHELMINAKANAAL.
De Eindhovensche raad keurt de
plannen goed.
De gemeenteraad van Eindhoven heeft gis
teren behandeldde voorstellen van B. en W.
Inzake de plannen om een scheepvaartkanaal
van Eindhoven naar het Wilhelmina-kauaal
te graven overeenkomstig het planBongaerts.
Voorgesteld werd o.m.:
Aan B. en W. terzake een crediet te ver-
leenen van ten hoogste 620.000, zijnde
420.000 voor het kanaal en 200.000 voor
de los- en zwaaigelegenheid.
Voor verbetering van het Eindhovensche
Kanaal 150.000 beschikbaar te stellen.
De raad heeft na langdurige discussie de
voorstellen van B. en W. ongewijzigd aange
nomen met 25 tegen 3 stemmen.
Het vierjarig dochtertje van P. Tuilman te
Middelstum (Gr.) wierp een pot met kokende
koffie om en kreeg den inhoud over zich heen.
Het kind is aan de ernstige brandwonden over
leden.
Maandag heeft de Tweede Nationale Bede
vaart naar Dokkum plaats gehad.
's Morgens vroeg was het in Frieslands hoofd
stad, waar den vorigen avond zoo'n heerlijke
begroetingsavond de Bedevaart was voorafge
gaan, een druk beweeg. Te zes uur hadden eerst
talrijke geloovigen gecommuniceerd in de ker
ken ter plaatse. Om 8.11 uur vertrok men naar
Dokkum.
Om circa negen uur was men in Dokkum
gearriveerd.
Direct na aankomst van den trein stelde zich
de processie op, om onmiddellijk te gaan naar
het St. Bonifacius' Heiligdom, dat, hulde
aan Pastoor Arends er steeds schooner uit
ziet. De processie, waaraan Mgr. A. P. Diepen
deelnam, leverde een ontróerenden aanblik.
Eindelijk was men op het Martelveld ge
arriveerd. De zwijgende stoet was aan het doel
der pelgrimage gekomen. Het altaar was rijk
met bloemen en kaarsen versierd. De Z.E.
Pastoor Arends van Dokkum verwelkomde Z,
D. H. Mgr. Diepen, te Dokkum en dankte Mgr.
voor het verheven voorbeeld, door hem aan alle
pelgrims gegeven.
In welgekozen woorden dankte Mgr. voor de
hartelijke ontvangst. Mgr. herdacht dan hoe de
H. Bonifacius het ware
Geloof was komen
brengen aan de Frie
zen, hoe de Heilige den
moed had het marte
laarschap tegemoet te
treden, 'op de plaats
waar nien zich thans
bevond. Hier komen
wij, zeide Mgr., op de
voorbede van den H.
Bonifacius, vragen om
blijvende kracht. De
Bisschop vroeg ten
slotte aan de pelgrims
of zij zich met Jiem wilden vereenigen
bij het Heilig Misoffer en ook, met hem, wilden
bidden voor hen, die het geloof verlieten en
die het nog niet hadden gekend.
Direct hierna droeg Z. D. H. Mgr. A. F.
Diepen de pontificale Hoogmis op.
Na het Evangelie hield de Zeereerw. Pater
Arsenius O.M.C. een hooggestemde predikatie.
Van 12 tot 2 ur.r was er in de versierde
parochiekerk van Dokkum gelegenheid voor het
vereeren van de Reliqu;e van den H. Bonifacius-
Öm drie uur werd het pontificale Lof gecele
breerd.
De Zeereerw. heer J. l. van Mulukom, Pas
toor der St. Anthoniuskerk te Nijmegen, hield
de feestpredikatie, waarin Z.Eerw. tot steeds
Inniger Eucharistisch leven opwekte.
Dan werd de plechtige Processie gehouden
met het Allerheiligste, dat werd gedragen door
den Hoogeerw. Kanunnik Jansen.
Na deze zeer verheven plechtigheid gingen
de pelgrims ingetogen huns weegs, overpein
zend de gebrachte eer en hulde, met ontroering
nog in hunne harten.
MGR. DIEPEN.
TELEGRAAFSTATIONS MET GERING
VERKEER.
De opheffing afgelast.
In verband met verschillende bezwaren
welke gerezen zijn tegen de voorgenomen op
heffing van telegraafstations met gering ver
keer, is beslist, dat de bestaande gelegenheid
tot het behandelen van telegrammen in de
telefoonstations onverminderd gehandhaafd
zal blijven.
De reeds getroffen maatregelen tot opheffing
van eenige telegraafstations zullen geen
voortgang hebben, c.q. worden ingetrokken.
MOTORPONT. Door het Gemeentebestuur van Nijmegen is in afwafchttng van de
toekomstige brug een nieuwé verbinding door middel van een motorpont tót stdud gébracht
Zaterdag jongsleden hield de B. N. A. zijn
jaarvergadering in de Industrieele club te Am
sterdam. De voorzitter, de heer P. G. Buskens,
opende de vergadering met een korte toespraak,
waarin hij er op wees dat het voor de verster
king van de positie van den B. N. A. noodzake
lijk is dat de leden zich zoo nauwkeurig moge
lijk aan de bepalingen van de statuten, de eere
code en de algemeene regelen voor de rechts
positie van den architect houden.
Tengevolge van de overgangsbepalingen in de
nieuwe aangenomen statuten, vervielen op de
ze vergadering de jnarlijksche benoemingen
van nieuwe bestuursleden, commissieleden enz.
Wel werd een nieuwe voorzitter gekozen, aan
gezien de heer Buskens den wensch had te
kennen gegeven als zoodanig af te treden. Hij
blijft eebter lid van het bestuur. Tot voorzit
ter van den B. N. A. werd gekozen de heer
Prof. Dr. Ir. D. F. Slothouwer, die deze be
noeming aanvaardde.
Ten slotte werd nog behandeld een verzoek
van de Fèdèration des Architectes Suisses, om
adhaeeie te betuigen aan haar adres aan den
Volkenbond, waarin zij er op aandringt, de de
finitieve keuze van het project van zijn Paleis
niet zelf te doen niaar door een nieuwe jury,
die daarvoor competent moet zijn. De behande
ling van dezen brief gaf aanleiding tot een uit
voerige discussie over het verloop van de prijs
vraag te Genëve.
Besloten werd aan het verzoek van de Zwit-
sersche Architectenbond adbaesie te betuigen.
't Kwam in aanraking met een
brandende lucifer.
DE TOESTAND LEVENSGEVAARLIJK
De kleeren van een 5%-jarig dochtertje der
familie v. d. H. te Chèvvemont, gem. Kerkradp,
kwamen in aanraking met een brandenden luci
fer. In een oogwenk stonden de kleeren in vlam,
doch het vuur kon spoedig gedoofd worden.
Desniettegenstaande had het arme kindje reeds
zulke ernstige brandwbnden bekomen, dat de
toestand levensgevaarlijk is.
aga—m—i
DE AMSTERDAMSCHE REDDINGSBRIGADE hield op den Amstel te Amsterdam een
goed geslaagde demonstratie in het redden van drenkelingen. Het opvisschen van
eenige bobby's met reddingshaken.
Een lugubere vondst.
In den nacht van Zondag op Maandag merkte
de heer Enklaar, directeur van den particulieren
nachtveiligheidsdienst te Bussum, hij het con
troleeren van de woning Zwarteweg 35, waar
van hij ongeveer drie weken geleden had geno
teerd,' dat zij tijdelijk onbewoond was, een
eigenaardige lucht. Door het keukenraam zag
hij een gaspit branden. Daar de deur gesloten
was, stelde hij zich mét de politie in verbin
ding en op haar aanraden vroeg hij Maandag
morgen toestemming van den huiseigenaar om 't
waarschijnlijk vergeten gaspitje uit te draaien.
De huiseigenaar was eerst des avonds thuis,
zoodat de heer Enklaar met hem Maandagavond
zeven uur naar de verlaten woning ging. Sleu
tels waren niet aanwezig, dus móest een ruit
uitgesneden worden. Hij schoof het gordijntje
op zij en deed toen de ontdekking dat het in
verregaande staat van ontbinding verkeerende
lijk van de bewoonster, de ruim 40-jarige we
duwe von Gohler, een Franpaise van geboorte
en modiste van beroep, achterover op den keu
kenvloer lag.
Men is niet binnengegaan, doch waarschuwde
terstond de politie. Het parket van Amsterdam
kwam Maandagavond.
Reeds drie weken geleden hebben dames, die
costumes in de maak hadden, hij de politie ge
vraagd, of die uit het huis gehaald konden wor
den, omdat mevr. von Gohler reeds een paar
weken afwezig was. In verband met bet aan
vragen van een pas, vermoedde men, dat zij
zich naar Parijs had begeven.
(Hbld.)
Heeft zij zich willen wasschen.
Het onderzoek der justitie in de woning aan
den Zwarten weg te Bussum, waar Maandag
avond bet lijk der bewoonster gevonden is,
heeft uitgemaakt dat waarschijnlijk niet aan
misdrijf gedacht moet worden meldt het „Hbd."
Niet alleen de keukendeur, maar ook de voor
deur was van binnen afgesloten. De omstan
digheden, waarin het lijk, dat daar stellig
meer dan een maand gelegen moet hebben,
gevonden is, n.l. geheel ontkleed, terwijl een
pan op het brandende gasfornuis stond, doet
veronderstellen, dat de vrouw vóór het op
reis gaan, zich heeft willen wasschen en daar
bij is gevallen of een hartverlamming gekre
gen heeft.
GROOTE UITSLAANDE BRAND.
Een zagerij, machine-gebouw en loods te
Zaandam een prooi der vlammen.
Maandagavond heeft" te Zaandam een felle
uitslaande brand gewoed, op het z.g. eiland tus-
schen de Oude Zeehaven en het Kanaal.
Te ruim half negen zag men vlammen uit
slaan uit het machine-gebouw van den Hout
handel en Zagerij „De Roode Leeuw" van de
N.V. Houthandel v.h. F. en G. Gras. In een
oogenblik tijds was ook de zagerij aangetast,
waarna de naastgelegen loods die geheel ge
vuld was met hout het zelfde lot onderging.
De loods mot de zagerij en het machine-ge
bouw werden geheel verwoest. Een tweede
loods kreeg aanzienlijke brandschade.
Omtrent de oorzaak is niets bekend. De scha
de wórdt door verzekering gedekt.
Onze Ncderlandsclie naburen zullen goed
doen niet meer waarde te hechten aan de
manifestaties van activisten, dan aan
uitingen van ontevreden minderheden
zonder verantwoordelijkheid.
Minister Vandervelde, bij de behandeling
van de begrooting van buitenlandscha zaken
in de Belgische kamer de betrekkingen be
sprekend tusscken Nederland en België, ver
klaarde het diep te betreuren, dat de ver
werping van het verdrag van 1925 de pogingen
om tot overeenstemming tusschen'beide landen
te komen, beeft verstoord.
De onlangs door Minister Beelaerts van
Blokland afgelegde verklaringen laten In-
tusschen de hoop dat de mogelijkheid om tot
een accoord te komen, niet is buitengesloten.
Minister Vandervelde is het geheel eens met
Jhr. Beelaerts van Blokland, dat de twee lan
den niet geheel bui
ten elkaar kunnen.
De geografische ge
steldheid alleen al
wijst op de recht
vaardigheid van de
Belgische eischen in
zake de communica
tie-middelen. Eenzelf.
de gedachtengang
heersebte op de con
ferentie van Londen,
Uit de vrij alge
meen gehouden ver
klaringen van den
Nedertandsche Min.
van Buttenl. Zaken valt voor ons nog niet op
te maken of hij de oplossing van de groote vraag,
stukken, waarom het hier gaat, in denzelfdea
geest opvat als wij. Maar indien op de twee
essentieels punten: de toegangsweg tot de zes
en de verbinding met den Rijn, men in Neder
land genegen is rekening te houden met de
belangen, welke niet alleen die van België
zijn, dan zullen de secondaire kwesties ook
gemakkelijk opgelost worden en zal Holland
ons ook genegen vinden om in den geest van
vriendschappelijke samenwerking rekening te
houden met zijn wettige verlangens.
Om de gezindheid van 't Belgische volk ten
hunnen opzichte te kennen, zouden onze Neder-
landsche naburen goed doen niet meer waar
de te hechten aan de manifestaties van activis
ten dan in tegenovergestelden zin aan uitingen
van ontevreden minderheden zonder belang of
verantwoordelijkheid.
Het Belgische volk wenscht beslist voldoening
te verkrijgen in zijn wettige, essentieels eiscben
maar zal zich bij zijn betrekkingen met Hol
land steeds laten inspireeren door den wensch
naar een volkomen overeenstemming en goede
verstandhouding.
VANDERVELDE
In het centrum van N.-Brabant heeft Maan
dagmiddag een hevig onweer gewoed, vooral
boven de dorpen Oisterwijk, Moergestel, Es-
beek en Oirschot. Te Oisterwijk brandden een
boerderij en een woning af, terwijl verder de
bliksem sloeg in een kinderwieg waaruit slechts
enkele oogenblikken te voren het kind was op
genomen. Te Esbeek werd de school getroffen,
zonder dat echter brand werd veroorzaakt. In
Moergestel werd een koe getroffen door het
hemelvuur. Hevige regen vergezelde het nood
weer, dat geruimen tijd aanhield.
DOOR DE KON. NEDERLANDSCUE VEREEN1GING ONZE VLOOT" ls te Den Haag de
algemeene vergadering gehouden. Zittend v. 1. n. r. de heeren Willinge, Jhr. C. L. v. d. Wijck
{seer, penn.), G. J. Staal, jy.n. voorzitter, Prof. P. J. Blok en Schout bij nacht
-- yan Rijn van Alkermade-
