Jansen Wouterlood's
UW VAKANTIEDAGEN -
J. B. TER BRAAK
H. 1 VAN OGTROP ZOON,
Coupons - Effecten - Incasso's.
KABOUTER1
KLEIME.AmOriCE
Geen boeien
Geen loonbeslag. Kenle 4 °/0.
R. K. Dienstbode
Airasferdams^li© Hassle
BIJKANTOOR! SCHSEUf»,
SUFE-DEPOSBY.
H
RSON
"geldbelegging
500.
IVERSEN
ZATERDAG 23 JULI 1927
TWEEDE BLAD
PAGINA 4
SpasflsanEs: Anno 1820-
HooidkantoorI fill ge IfSVeBH
Voordeden: GSBfll kOStBH
Gevraagd nette
Gemeentelijke Openbare
Leeszaal en Bibliotheek.
VERKRUSBMR SLIJTERIJ GROOTE r^ARKT 35
Westvest 36. Telefoon 8919989110,
Vreemd Bankpapier,
Credietbrieven, Travelers' cheque's,
Zwitsersche postcheque's,
betaalbaar bij alle kantoren der Zwitsersche posterijen,
zijn niet denkbaar zonder een
angenamen fietstocht op
een goed rijwiel gekocht bij
Gr. Markt 3 Telefoon 68770
Burgers E N.R.-Prijscourant en fietskaarten
van alle provincies gratis
Betaling in overleg met kooner vanaf f 1.59 p.w.
Adverteert in dit blad
Korte Kefksiraat, Telefoon 68Q77.
SCHILDERSTUKKEN
2300.— TER LEEN
SCHRIJFMACHINE
TANTE SIEN
ROUW EN TROUW
FOTOGRAFIE
ROLLUIKEN
VERVOLG
KABOUTERS
NETTE DIENSTBODE
VILLA TE BILTHOVEN
HEERENHUIS
ETALEUR GEVRAAGD
EERSTE KRACHTEN
KEUKEN-
WERKMEISJE
GORDIJNSTOFFEN
EERSTE VERKOOPER
DONGEN (BIJ BREDA)
MUSIS-SACRUM
ZIT- EN SLAAPKAMER
BOEKH. DUITSCH
BIEDT ZICH AAN
1000.— a 7 PCT.
COMPAGNON
CX.<P^
HONING
PRv^rERSTOFFEN
Fiingotïd'wasscherij
FIRMA VAN BAARLEs
DAMES
KAPSALON MODERN
MAATSCHOENEN.
JOH. KNETEMAN
H. HARTBEELDEN
SIGAREN
SUCCES REIZEN
WERELDSCHOUW- j
TOONEEL 1
LOURDES EN PARIJS
IEDERE ADVERTENTIE
BEI opent kansen op fjljjl
nieuwe klanten Hs^T
FRANS ERENS
Bij zijn zeventigsten verjaardag.
1857 23 JULI 1927.
Na de romantiek hebben de katholieken wei
nig aandeel meer gehad in de ontwikkeling
van kunst en letteren in ons vaderland. Noch
de impressionistische schilderkunst, noch de
litteraire vernieuwing van omstreeks '80, noch
de beweging voor een redegevende architectuur
en kunstnijverheid hadden katholieken onder
de leidende figuren.
Wie zou pogen uit te maken hoe dat kwam,
staat voor een gecompliceerd probleem. Maar
op letterkundig' gebied zijn het zeker diepe
beginselversehillen geweest, die mede oorzaak
waren dat de beweging zich buiten ons om
voltrok en we eerst later, veel later ons met
schuchtere bloemlezingen naar de nieuwe rich
ting zochten te orienteeren. Ook toen bleef de
reserve noodzakelijk groot en het is altijd bij
de geloofsgenooten een ietwat onbehagelijk ver
schijnsel gebleven, dat een Frans Erens van het
begin af bij de tachtigers heeft kunnen staan.
YJie zijn persoonlijk „geval" zou trachten te
ontleden, staat andermaal voor een gecompli
ceerde kwestie. Maar een katholiek, die zich in
het getuigend gezelschap van Van Deyssel,
Eloos en Van der Goes op zijn gemak heeft
gevoeld en op zijn ouden dag nog critische
notities ovèr katholiek-kerkelijk leven publi
ceerde in de.... „Nieuwe Gids", vertoont geen
beeld van een persoonlijkheid bij wie de priuci-
pieel-godsdienstige overtuiging en de artistiek-
intallectueele werkzaamheid als een waarachtig
harmonisch geheel naar buiten zich openbaren.
Dat mogen we er wel van zeggen.
In zijn dagboekbladen bleek trouwens, hoe-
Frans Erens. Houtsnede van Henri Jonas
voor „Dansen en Rythmen", Leifcr-Nypels,
Maastricht.
zeer hem de volle levensstroom was afgebon
den. De wereldoorlog was uitgebroken: „Ik voel
mij gedrukt door een oneindig wee. Want de
literatuur staat op het spel".
Erens behoort tot de schrijvers, die hun
reputatie hebben gemaakt met een paar blad
zijden. En dat proza in die goede oude jaargan
gen van de „Nieuwe Gids" was naast dat van
Van Deyssel en zelfs naast dat van Van der
Goes niet zoo heel bijzonder als het aankomt
op welige soepelheid van expressie en op rijk
dom van dynamische schakeering. Proza, waar
bij, zooals hij het zelf geformuleerd heeft, „de
ondergrond steunt op de muziek, op de onbe
wuste melodieën, die rusten in de dingen", hij
heeft er naar verlangd het te maken, maar
geleverd heeft hij het niet.
Toch Js zijn vertelwerk niet een loutere „op
somming van feiten, waaraan in het tijdsver
loop een plaats is gegeven". In zijn opstel „De
rhythmus van 't klanklooze" heeft hij om de
superioriteit van den muzikalen grondtoon te
bepleiten, de plastiek van het proza te zeer en
bagatelle behandeld. Hij was daarmee een ver
nietigend criticus van zijn eigen werk, want
dien lyrischen onderstroom, dien aangehouden
zingenden toon, bezit zijn proza juist niet.
Wat er dan de blijvende bekoring van is?
Als we nu in zoo'n oude „Nieuwe Gids"
het papier is geel geworden en ruikt ranzig
naar den kelder, maar de. bijdragen hadden op
een enkele na gisteren geschreven kunnen zijn
een. fragment als de befaamde „Conferentie"
nog eens lezen, dan heeft het niets van zijn
waarde verloren. Maar dan alleen door zijn
visueele kracht. Het is proza om zoo te zeggen
meer voor het oog dan voor het oor. Het is niet
de deining der geluidsgolven, ver in de diepte
beroerd die ons meeslepen, het is het al lezend
voor ons opdoemend tafereel dat ons sterk ge
boeid houdt zooals het daar rijst in den door-
schijnenden damp van het leven.
Het is overigens naturalisme, tam Hollandsch
naturalisme, een béétje hatelijk maar in de
visie op de „zestien zwarte soutanen, waarop
de vroolijke en vette hoofden van geestelijken
glommen." Maar het is zonder eenige grimmig
heid, het is van een goodlachsche gemoedelijk
heid, verzoenend tot in het slot; ,,En zij kaart
ten tot laat in den avond en gingen in het
donker naar huis, onzichtbaar ruischend in
hun soutanen, terwijl de sigaren glommen ala
roode sterren op de eenzame wegen." Kortom:
het is van een Limburger, die op een kwaden
dag óók Zola is gaan lezen.
Dat naturalisme heeft Erens natuurlijk over
leefd. Maar in zijn latere vertellingen heeft zijn
proza toch wel veel van zijn beeldende kracht
verloren
Dan is hij ook meer als criticus werkzaam
geweest. Tot het essay in grooten stijl heeft
hij zich niet geroepen gevoeld. Merkwaardig:
deze man met den bespiegelenden aard, met
de subtiel-ontvankelijke voelhorens van den
fijnproever, werkend buiten het gewoel en den
rompslomp van eenigerlei redacteurschap, die
man schijnt bij uitstek geroepen de groote sa
menvattende studie te schrijven, het in-zieh-
voltooide essay. En hij levertjourna
listiek. Superieure journalistiek, zooals in het
algemeen niet te maken is door degenen die al
schrijvend de persen onder zich hooren grom
melen en dreunen, maar toch journalistiek:
notities, kantteekeningen, kleine samenvattin
gen, zakelijke beschrijvingen, puntige critiek.
Ook daarin ontbreekt de stroomende volzin,
het welig-wellende woord: het beschouwend
proza van Erens is veeleer van een ascetische
soberheid. Het sleept dan ook niet mee, maar
het heeft een andere, misschien waardevoller
eigenschap: het dringt dóór. Typeerend is voor
zijn genre wat hij schreef bij den dood van
Maurice Barrès. Dit artikel hééft de scherpte
van een geëtst portret, in dit zakelijke proza
worden de lijnen getrokken als met bijtend zuur
in metaal. Er is zeker brillanter over Barrès
getuigd, vuriger, breeder van betoogtrant en
met meer gloed. Maar moeilijk zal men blad
zijden vinden als die van Erens zóó scherp van
ontleding en zóó samenvattend in klein bestek,
moeilijk ook een actueel doodsbericht, waar een
lezer „zoo veel aan heeft." Want dat is het.
kenmerkende van Erens' crltisch proza:', het
beklijft, het geeft iets dadelijk mee van kennis
en inzicht. En dat is wel de beste getuigenis
voor dit genre.
En dan is er ten slotte nog de vertaler, dip
vooral de geloofsgenooten aan zich heeft ver-,
plicht: Augustinus' Belijdenissen, Thomas
Kempis' Navolging, Ruusbroeck's Geestelijke
Bruiloft, ze zijn velen toegankelijk gemaakt
door Erens' werk van geduldige eruditie.
Steunend op het werk van anderen, maakte
hij iets dat voltooid was. Overigens is zijn
levenswerk er een van fragmenten: „Conferen
tie" is een fragment uit een roman, die nooit
verscheen, zijn verhalen lijken soms aanzetten
naar breeder werk, fragmentarisch van karak
ter is zijn critisch proza. Teeken van een die
pere verspletenheid, die zich verhuld heeft?
Het wil ons toeschijnen, dat aan Erens zich'
het lot voltrok van een „déraciné": een katho
liek bij de „Nieuwe Gids", een Limburger in
Amsterdam, een jurist in de letteren
In den tijd dat moeilijke kwesties van ver
houdingen werden uitgemaakt met een houw,
en een snauw, is Frans Erens door een aanko
mend inquisiteur een „vaandelvluchtige" ge
noemd. We nemen hem zeker niet in bescher
ming voor de wijze, waarop hij het vertrouwen.'
dat hij bij de vrijzinnigen geniet soms gebruikt:]
zijn bespreking van Brom's „Areopaag in da
Groene b.v. was een schandaal. Maar wanneer,
we in den militairen stijl moeten blijven, noe"
men hem liever een franc-tireur. Ze komen in'
iederen oorlog voor, het eigen land heeft er
dikwijls voordeel, soms last van. Maar niemand
meet ze met de maat van een formeel ingelijfd,
soldaat.
JAN N. j
H Op Zondag 7 Aug. a.s. hopen W
onze zeer geliefde Ouders
SIMON ZWAARD
c-n
1 PETRONELLA CATHAR1NA gj
jg HARING
f§ hunne 25-jarige Echtvereeni- H
ging te herdenken. g
g Dat God hen nog lang moge g
M sparen is de wensch van hun §f
g Dankbare Kinderen g
s SIMON en Verloofde M
MARTINUS en Verloofde M
H N. O. I. Soerabaja
JACOBA en Verloofde g
LENA 1
g JAN. g
H Maassluis, A. v. Heelstraat 14. g
20175V 24
g Den 27sten Juli a.s. hopen onze §g
g geliefde Ouders .jg
JACOBUS SaüER
§g MARIA SaüER—v. d. Goes jg
S hun vijftigjarige Echtvereeni- g
g ging te herdenken.
g Hun dankbare Kinderen, g
s Behuwd- en Kleinkinderen.
H Bergschenhoek, 23 Juli 1927. g
a
2017GV
VERLOOFD
TILLY DIJKMANS
en
JOHAN VAN DEN ACKER.
Eindhoven, Hoogstraat.
Gemert.
24 Juli 1927.
12655 7
VERLOOFD:
DINA GIJRATH
en
PIET PANKEN
Burgemeester.
Valkenswaard.
Eersel.
Geen ontvangdag.
12661 8
AfhaaldienstBelastingsparen
116S 60
ZEEPFABRIEK „HET KLAVERBLAD" HAARLEM
HET GELUK van het
jonge moedertje om
haar blijde eersteling
wordt vaak bedorven,
wanneer het kindje on-
ru.tig is en lastig en
uren huilt, en vaak de
nachtrust verstoort, die
het jonge vrouwtje zoo
hard noodig heeft
NIET zelden is de oor
zaak, dat het arme hul.
pBlooze kleintje p ij n
lijdt, omdat het teere
huidje is aangedaan en
ruwe en roode plekjes
vertoont
DIT verdriet kan echter
gemakkelijk voorkomen
worden, als het jonge
moedertje van den dag
van de geboorte af, voor
het kinderbadje uitslui
tend Kinderzeep van
Het Klaverblad ge-,
bruikt
WANT deze zeep is met
bijzondere zorg bereid
om gebruikt te worden
voor babies, en tast niet
alleen het teere huidje
niet aan, maar versterkt
het
voor den dag. Te bevragen Lange
Haven 77. 1|9S 10
Van 25 Juli15 Augustus is de
UITLEENING GESLOTEN.
De courantenleészaal ia geopend
eiken werkdag van des avonds
7—10 uur.
Filiaal Dwarsstraat is GEOPEND
eiken VRIJDAGAVOND van 7—10
uur, gedurende het tijdvak 25 Juli
—15 Augustus.
j&\o- nu-ki*.
VERLÖOFJ
ANNETTE v. d. MADEN
ERNST. RAMING.
Heuvel, Oosterhout.
Ulvenhoutschelaan, Ginneken.
12671 5
74 S M
De Heer en Mevrouw
J. KUIJPERSSnijders
geven met groote blijdschap kennis
van de geboorte van hun Dochter
MAXELANTE VIRGENIE
ELISABETH JOHANNA.
Rotterdam, 22 Juli 1927.
Heemraadsplein 13b.
Na een smartelijk geduldig lijden
overleed heden, tot onze diepe
droefheid, in het St. Franciscus-
Gasthuis te Rotterdam, voorzien
van de II.H. Sacramenen der
Stervenden, mijn innig geliefde g
Echtgenoot, der kinderen zorg
zame Vader, Behuwd- en Groot
vader. de Weled. Heer
AKT0NIU3 JQèEPHUS
VAN ACHTH0VEN
m den ouderdom van ruim 71
jaren.
Uit aller naam
M. C. VAN ACHTHOVEN— E
v. d. Grint.
Soestrhjk, Vredehofstraat 3.
22 Juli 1927.
De gezongen II. Requiemmis zal
plaats hebben Dinsdag a.s. te
10Vi uur in de kerk van den H.
Larnhertus, waarna de bijzetting
in het familiegraf op het R. K.
Kerkhof, Hoflaan.
12677
738 40
OPENBARE VEREOOFING.
De firma D, SCHWAGERMANN zal
ten overstaan van den notaris R' R.
VAN ELLEKOM op Donderslag 28
Juli as. des namiddags 1 uur, in
het gebouw van den R.K. Volks
hond aan de Lange Haven, ver-
koopen diverse kasten, tafels,
stoelen, bedden, dekens, vloerklee-
den, loepers, ledikanten, spiegels,
schilderijen, eenig goud en zilver
enz. enz.
Te bezichtigen des morgens van
10 tot 12 uur.
Goederen voor deze verkooping
worden dagelijks aan huis afgehaald
na opgave aan de firma D. Schwa-
germann. Korte Singelstr- 6 telef.
no S8457, Boterstraat 55.
144S 19
J47S 20
Eenige goede schilderstukken te
koop. J. Eras, Joost v. Geelstr. 12,
Rotterdam. 5773
R.K. middenstander vraagt van part.
op nader te bepalen voorwaarden. 2
goede borgen aanwezig. Br. no. 9630
Dagblad „Onze Courant". Hoorn.
12727
Corona-Reis-
ter overname door vertrek voor 100
(heeft 175 gekost), bijna niet ge
bruikt. Br. no. 12734 bur. Maasbode
Rotterdam.
heeft het zelf gezien. Weiter. carnet
ra Rodenstock 4.5 37-50, Kodak
Brownie 6.75, Kodak filmpacks 1-90.
Victoria, Admiralit.str. 8- Tel. 11818
costuums, hoeden, verhuurt Belcker
Goudschestraat 63, kleermakerij,
verhuring van zwarte heerenklee-
ding. Geen "tooneel „costuumhuis".
5775
vergrooten op 18 x 24 opgepl. op.
carton 0-50, ontw, tot 6x95 ct«,
9 x 12 7 ct., filmpak 6x9 ƒ0.40,
9 x 12 ƒ0.75, rolfilm 6x9 ƒ0.20,
afdr. lot 6 x 9 5 ct-, 9 x 12 7 et. De
Beus, Boezemsingel 52- 577Q
en markiezenbedriji Ilenri Molt, Ha
ringvliet 3, .telefoon 107G2, Rotter
dam. Vakkundige Handel in alle om
derdeelen. 5780
Gevraagd een
voor dag en nacht- Mevr. C. Moens,
Keizersgracht 23, Amsterdam
12C79
te koop om bijz, omst., bev. 6 ruime
kamers, kelder en 2 W. C., steenen
schuur, aangel. tuin, voorz. van gas,
electr. en waterl., 2 min. v. d. R. K.
kerk (gezondste gedeelte). Prijs
slechts 10.500.Onder archit. ge
bouwd. Event, direct te aanvaarden.
Te bevr. F. v. Huizen, Prins Hen
driklaan 34, Bilthoven. 12701
Te koop blokje van 6 panden, week-
woningen. Ih prima staat en keurig
bewoond. Gelegen in het Oosten. Br.
no. 12730 Maasbode, R'dam.
te huur mot moderne gemaken en
tuin te Hillegersberg. Ie etage Straat
weg, Hillegersherg. Bevragen telef.
41145. 12731
voor groote manufacturen-, bedden-
en tapijtzaak een R- K. prima
etaleur. Alleen
komen in aanmerking. Brieven mei
volledige inlichtingen no. A11797
bur. Maasbode, A'dam.
146S 50
Gevraagd wegens teleurstelling
tegen 15 Augustus of eerder een net
in Staten-kwartier te 's-Graven-
liage. Tweede meisje aanwezig. Br.
no- Hl 543 Maasbode, Den Kaag.
Gevraagd een flinke
voor onze afdeeling gordijnstoffen
en tafelkleeden. Zonder prima refe
renties onnoodig te refiecteeren.
Schriftelijke sollicitaties LijdSman,
Groote Mark ,tDen Haag. 12728
Hotel-Pension
geregelde auto- en tram-verbinding,
30 slaapkamers, electr. licht, pracht
groote tuin. Pension prijs 3.50, kin
deren 2. Aanbevelend C. v. d.
Assem. 11852
te huur voor dame h- b. h. h. op
tweede étage- N. Binnenweg 101.
12737
i
legen 1 of 15 Sept- v. hulp in de j
huish., waar dienstbode aanw-,
R- K. Juffr., 34 j. met alle huish.
i r> -In-O- Opleiding Mercuriusdiploma L. O.
bez. op de hoogte. Br. no. 12/3a T n
enz. J. van Zuylen, leeraar Boekh.
M. O. en Duilsch M. O., Vrouw Jan-
nestraat 28, R'dam. 12729
bur. De Maasbode, Rotterdam.
voor 1 jaar te leen gevraagd. Br.
no- 5783 bur. Maasbode, Rotterdam.
te leen gevraagd door R. K. Zaken
man, op gunstige voorwaarden.
Borgstelling aanwezig. Br. no-
5782 bur. Maasbode, Rotterdam.
gevraagd met 600.- om samen 2
uur per dag 40 te verdienen.
Br. no- 5781 bur. Maasbode, R'dam
Raat- eD Slinger-
aalh 13 en 5 K G. t 38 en 11
l" Slingerh. 2.5 en 5 K.G. 3.70 en
5.75 gld. 'r. remb. Coöp. Honing-
zeemerij „St. Ambrosius" Meijel L
20
voor zwarte toog ol jas, ook water
proof, levert goedk. Stolfenbuis
Bogaerls, Vischmarkt, Tilburg. Vr.
stalen- 12032
(opger. 1862), Vakkundige behandel.,
Minimum slijtage. Kant. Helmersstr.-
46a. Tel. 6592. 5773
Heeft u al kennis gemaakt met den
luxen
bekend om zijn schitterende ondu-,
latie en model knippen, speciaal
door gedipl. heeren kappers, 50 ets.-
Weenaplein 6 hoek Ridderstr. Ook
telef. te bespreken no. 40901.
12743
Degelijk en goed voor gebrekkige!
voeten 20. Voor hen, die prijs steli
len op nette schoenreparalie is; een
vertrouwd adres
voetkundige, Batavierenstr. ^9. TeL
32129. Met zilver bekr. op de intern,
tentoonstelling van 11 t/m. 13 April
te Den Haag. 12732
in aparte rijke afwerking, ook mo-.
dèrne stijlen. Groote keuze in beef»
den van de H. Maagd en H. The-,
reëia, J v. Vlijmen, Helmersstr. 20.
5572
100 zeer fijne 8 ets: sigaren in luxe
trommel voor reclame 5.90 p- 100
stuks. Sumatra met Braziel melange
Sigarenbeurs, Hoofdsteeg 21-
1273G
naar Godesberg en de schitterende
opvoering van het Groote
Drie volle dagen aan den Rijn. Te«
vens bezoek aan Keulen en Bonn-
Vertrek 30 Juli, 6, 13, 20 en 27 Aug.
3, 10 en 17 Sept.- Extra pracht-
program. Inl- en Prog. Reisb. Uni-.
versal, Den Haag, Prinsestraat 76.
21225'
17 Aug- v. enkele deeln- nog ge-
legenh. R. K. Leid- 82.50 alles
inbegr. Vr. prosp. Reisbur. „Unie",
Jezusstr. 1, Antwerpen en Jat.
Catsstr. 66. R'dam. 5784