WOENSDAG 3 AUGUSTUS 1927
TWEEDE BLAD
PAGINA 2
DE MAN MET EEN BLOEDENDE
HALSWONDE
En weer op vrije voeten gesteld
VROUW IN 'T DONKER VANGERAND
GEVECHT MET MES EN KNUPPEL.
AAN EEN ONGELUK ONTKOMEN.
De schrik der onbewaakte overwegen.
S :i§fe
In de keuken op hun plaats. f
SPORT EW SPEL.
CRICKET.
FLAMINGO'S—FREE FORESTERS.
ZWEMMEN
ATHLETIEK.
RIVIERTÊJ DINGEN.
HET GOUD.
V
Een vreemd geval
VEEL BLOED OP ZIJN BED
TWEEMAAL DOOR VROUW EN KINDEREN
WEGENS DRONKENSCHAP EN TWIST
VERLATEN.
Maandagavond kwam zich aan het politie
posthuis Dapperplein te Amsterdam een
45-jarige man, wonende in de Van Swinden-
straat, aanmelden, die een ernstige wond aan
den hals had. De man bloedde hevig en toen
aan het posthuis de gewonde niet verbonden
kon worden, werd hij naar een der gasthuizen
vervoerd. Hij had ondertusschen al zooveel
bloed verloren, dat hij dienzelfden avond om
elf uur is overleden.
De politie stelde, onder leiding van inspec
teur Bergsma, een onderzoek in. De gewonde
man had bij zijn komst op het posthuis bijna
geen woord meer kunnen uitbrengen. In zijn
woning werd op een bed een groote bloedpas
aangetroffen. Van het gezin, waar veel oneenig-
heid heerschte door het drankmisbruik van
den thans overledene, was alleen een veertien
jarige jongen thuis toen zich het drama af
speelde, dat den geheelen avond de politie heeft
beziggehouden.
Bij het politioneel onderzoek naar de doods
oorzaak, dat gisteren werd ingesteld is het
volgende komen vast te staan:
De overledene, v. K. genaamd, was een op
perman, die herhaaldelijk misbruik maakte van
sterken drank. Huiselijke twisten waren aan
de orde van den dag. Dit werd ten laatste zoo
erg, dat de vrouw van den overledene, onge
veer vijf maanden geleden besloot hem met
zijn vijf kinderen te verlaten. Zij huurde toen
een woning in de Tweede van Swindenstraat.
Eenigen tijd daarna kwam haar echtgenoot
haar daar opzoeken en besloot ten slotte daar
weer zijn intrek te nemen.
Zaterdagnacht j.l. kwam de man opnieuw
dronken thuis en de huiselijke twist brak op
nieuw uit. Ten tweeden male verlieten vrouw
en kinderen toen de woning. De twee oudste
jongens echter, resp. zestien en dertien jaar
oud, zijn daar Maandagavond teruggekeerd.
Toen zij echter zagen, dat hun vader zich
nog in het huis bevond, was de oudste, vol
gens zijn verklaring aan de politie, onmiddel
lijk weer heengegaan. De jongste bleef alleen
achter, doch waagde zich niet in het vertrek
waar zijn vader zich bevond. Plotseling hoor
de hij een schreeuw, doch sloeg daarop geen
acht daar zijn vadeT, wanneer hij dronken
was, zulks wel meer deed. Eerst toen hij zijn
vader had hooren weggaan en op straat eenig
rumoer ontstond, is hij gaan kijken. Overal in
de kamer en op de trap, waren bloedsporen
jichtbaar. Meer wist hij de politie niet mede
te deelen.
De wonde in den hals is blijkbaar toege
bracht met een scheermes, dat den vermoorde
toebehoorde.
Het lijk is ter schouwing in beslag genomen.
De oudste zoon gearresteerd
Nader vernemen wij nog, dat gisterenmid
dag de oudste zoon van den vermoorde door
de politie is gearresteerd.
Wij vernemen, dat de 16-jarige zoon van den
vermoorden opperman heden op vrije voeten
is gesteld.
DE RISICO VAN HET WERK
Een treurig ongeval
MET SPOEDIGEN DOODELIJKEN AFLOOP.
Zaterdag heeft in de Ned. Fabriek voor werk
tuigen -en spoorwegmateriaal Werkspoor to Zui
len een bedrijfsongeval plaats gehad, - dat aan
een arbeider het leven heeft gekost meldt het
„U. D.". Toen de 52-jarige van S. zich onder een
hijschketting, waarmee een giefcstuk weid op-
geheschen, bevond, stortte plotseling het giet-
stuk naar beneden en trof den mian. Hij werd
zwaar gewond opgenomen met ernstige inwen
dige verbloedingen. Twee uur later Is hij aan
de bekomen verwondingen overleden. Het slacht
offer was gehuwd.
VECHTEN OP EEN SCHIP;
Elen stoker mishandeld
STOKER EN KOK GEARRESTEERD
Op een Letlandsch stoomschip, de Souther
ner nit Riga, welk schip gelegen is aan de
Handelskad te Amsterdam, is het, volgens de
„Tel.", rauw toegegaan.
De oorzaak was het ontslag van een kok,
Letlandsch onderdaan.
Deze werd eenigen tijd geleden, toen het
schip de Amsterdamsche haven binnenliep,
ontslagen. Gisteravond kwam een Letlandsch
stoker weer aan boord, echter in gezelschap
van den bewusten ex-scheepskok. Een tweede
stoker moest het ontgelden, aangezien deze
man er voor werd aangezien, dat hij het
ontslag van den kok in de hand had gewerkt.
De stoker werd door zijn maat uit de
machinekamer aangevallen en ernstig mis
handeld. Het slachtoffer bleek verschillende
inwendige kneuzingen en bloedingen te heb
ben. Ook had hij een snede over het hoofd.
De man werd naar het Binnen Gasthuis
overgebracht. Zijn toestand is vrij ernstig.
De politie van het bureau Kattenburg
arresteerde den stoker en den kok.
Beiden zijn in verzekerde bewaring ge
steld.
Hulp van woonwagenbewoners.
In den nacht van Zaterdag op Zondag, om
half twaalf, werd de 38-jarige huisvrouw van
den landbouwer A. Damen te Velp (N.-Br.),
terwijl zij op weg was naar huis, even buiten
Grave op den Rijksstraatweg Grave's-Boseh
aangerand.
De vrouw was tot het donker werd bezig
geweest met schoven te binden en daarna naar
Grave gegaan om boodschappen te doen.
Op haar hulpgeroep kwamen eenige bewo
ners uit het, woonwagenkamp te Grave haar
te hulp.
Een der daders, die met een groot mes een
der woonwagenbewoners aanviel, kreeg van
dezen een geduchten slag met den knuppel,
waarmede hij gewapend was, tegen het hoofd.
De woonwagenbewoners kwamen met de boe
renvrouw te middernacht aan de maréchaussee
kazerne te Grave.
Nog in denzelfden nacht werden de vermoede
lijke daders gearresteerd.
Beiden hebben een volledige bekentenis afge
legd en werden naar het huis van bewaring
te 's-Bosch overgebracht.
MOTORRIJWIEL TEGEN IJSKAR
Drie personen gewond
DE REM VAN HET RIJWIEL NIET
IN ORDE
Te Amsterdam heeft in een der bochten
van den Amsteldijk tegenover de Zuider
gasfabriek een ernstig ongeval plaats gehad.
Een motorrijwiel met duo reed in de rich
ting van het Kalfje; uit de tegenover liggende
richting naderde een man, die een ijskarre-
tje duwde.
Vermoedelijk door achteloos rijden werd
het ijskarretje omver gereden en kwamen
de drie personen, die bij dit ongeluk betrok
ken waren, te vallen.
Alle drie werden naar het O. L. Vrouwe
gasthuis vervoerd. De IJsco-man klaagde, over
pijn in de borst, doordat hij de kruk van het
wagentje tegen het lichaam had gekregen;
de duorijder werd bewusteloos opgenomen, ter
wijl de motorrijder vrij ernstig gewond werd.
De politie stelde een onderzoek in naar den
toestand van het rijwiel, met het resultaat
dat het in beslag werd genomen op grond
van het feit, dat de handrem niet in goeden
staat verkeerde.
MAN, VROUW EN KIND VLAK
BIJ EEN TREIN.
Toen de heer v. A„ wonende Nieuwe Haven
te Gouda, op weg naar Oudewater, met echt-
genoote en kind per rijwiel den onbewaakten
overweg bij Hekendorp passeerde, bemerkte
hij tot zijn grooten schrik, dat op slechts wei
nige meters afstand een trein naderde.
De heer v. A. sprong van zijn fiets en wierp
deze zoover mogelijk van zich af.
De man had geen tijd meer om het kind, dat
achterop was gezeten, er af te halen, zoodat
dit den smak meemaakte. Gelukkig werd het
niet ernstig gewond. De kleine bekwam slechts
een lichte hoofdwonde.
De heer v. A., die zijn tegenwoordigheid van
geest behield, greep vervolgens zijn vrouw en
trok deze van haar rijwiel. Juist bijtijds, want
slechts enkele seconden later werd de fiets door
den trein vernield.
EEN TRAP VAN EEN PAARD.
Kaak gebroken en het hoofd verwond.
Gisteren kreeg op de markt te Deventer de
landbouwer G. K. V. een trap van een paard
tegen de onderkaak, waardoor deze op twee
plaatsen werd gebroken. Doordat de man ten
gevolge van den trap kwam te vallen, werd hij
tevens ernstig aan het achterhoofd verwond.
Hij moest naar het ziekenhuis worden ver
voerd.
HIJSCH LOSGESCHOTEN,
Doodelijk ongeval aan boord van een
Duitsch stoomschip.
Gisterenmiddag was op bet Duitsche stoom
schip „Menilla", dat ligplaats heeft aan de
Eerste Coöperatieve Kunstmestfabriek te Vlaar-
dingen, de 36-jarige werkman Arie v. d. Wulp,
werkzaam. Uit het schip werden rollen zgn.
papierhout gelost. Op een gegeven oogenblik
is een hijsch met deze lading losgeschoten en
terecht gekomen op den rug van Van der Wulp.
Ernstig verwond is de man naar het zieken
huis vervoerd. Dadelijk na aankomst aldaar is
hij aan zijn kwetsuren bezweken.
ONDER EEN WAGEN IN EEN SLOOT
Op weg naar huis
Gisteren had te Aduard een droevig ongeval
plaats. De gehuwde arbeider S. van der Woude
keerde van het land terug met paard en wagen
en 2 voer hooi. Ongelukkigerwijze kwam hij
met het voertuig in een sloot terecht en ge
raakte er onder. Toen hij onder den wagen
vandaan gehaaid was, bleken de levensgeesten
reeds geweken te zijn. W. laat een vrouw met
drie kinderen achter.
BENZINEBRAND TIJDIG GEBLUSCHT
Een agent met een nat pak
Dezer dagen wilde een motorrijder op den
straatweg te Overveen nabij den spoorover
weg zijn machine opnieuw van benzine voor
zien; plots vloog de motor in brand; de
vlammen deelden zich langs den slang aan
de benzinepomp mede.
De brandweer slaagde er spoedig In het
vuur te dooven. De roodgelakte benzinepomp
was echter geheel zwart gebrand.
Toen het brandje gebluscht was, bezigde
men de spuit nog om het motorrijwiel af te
koelen, hetwelk door de vlammen zóó heet
geworden was, dat het niet meer te han-
teeren was.
De spuitgast, die zich van deze taak kweet,
richtte hij ongeluk den straal ook even op
een poiitie-agent, die de nieuwsgierigen op
een afstand moest houden.
De agent kreeg aldus ongevraagd een ver
koelend bad.
BRUTALE INBREKERS ■-;§
Te Heerlerheide hebben Dinsdagnacht dieven
ingebroken in het perceel aan de Bokstraat be
woond door den heer H. Nadat zij zich in de
keuken hadden te goed gedaan hebben zij aan
de voorzijde een spiegelruit ingedrukt en uit
den winkel een groote hoeveelheid manufac
turen en eenig geld ontvreemd.
De manufacturen werden in een korenveld
gevonden. De politie stelt een onderzoek in.
De Engelschen winnen met 7 wickets.
Den tweeden dag werd om kwart over elf begon-
nen. Tanner en Wright zetten hun innings voort.
De volledige scores luiden
Inning's Free Foresters: Lt. Col A. C. Johns
ton, C. P. Felth, b. Terwiel 10; M. Patten c.
H. v. Manen, b. Ch. de Beus 104; G. E. V. Crutch-
ley c. W. v. d. Bosch, b. Terwiel 108; A. R.
Tanner c. Bouwmeester, b. Fokker 41; Capt. L.
C. R. Isherwood b. Terwiel 1; R. P. Keigwin, c.
Bouwmeester, b. Terwiel 0; H. P. Glover, et. A.
de Beus, b. Ch. de Beus 0; T. L. Wright l.b.w.
Terwiel 20; H. C. Mae Donnell, b. Ch. de Beus 12;
W. H. Taylor run out 0; M. P. C. Allon not out 1,
extra's 15, totaal 310.
Bowlingctjfers: Terwiel 5 voor 125; Fokker 1
voor 68; Rees 0 voor 34; F. v. Manen 0 voor 23;
Ch. de Beus 3 voor 47.
2e Innings Flamingo's: mr. H. v. Manen c.
Glover, b. Keigwin 76; A. Schell, c. A. Tannes,
b. Allon 0; Ir. G. Bouwmeester b. Allon 8; jhr.
P. Feith b. Allon 2; P. W. Rees c. en b. Allon
19; W. v. d. Bosch b. Tanner 38; A. de Beus
I.b.w. Allon 24; Ch. de Beus b. Allon 4; S. Pos-
thuma Jr. 13 not out; A. Fokker c. Tannes, b.
Mac Donnell 14 en Terwiel b. Allon 4; extra's 26,
totaal 228 runs.
Bowlingctjfers: Isherwood 0 voor 14; Allon 7
voor 61; Tanner 1 voor 35; Taylor 0 voor 17;
Mac Donnell 1 voor 41; Keigwin 1 voor 10;
Wright 0 voor 15; Chrutehley 0 voor 0.
2e Inning Free Foresters: A. Glover, c. A. de
Beus, b. Fokker 32; Lt. Col Johnston b. Terwiel
22; Keigwin n.o. 36; Taylor c. A. de Beus, b.
Terwiel 0; Mac Donell b. A. Terwiel 10; Patten
n.o. 14; extra's 3, totaal 117 voor 4.
Bowlingctjfers: Terwiel 3 voor 54; Fokker 1
voor 53 en Ch. de Beus 0 voor 7.
DE NEDERLANDS CHE KAMPIOEN
SCHAPPEN.
Voor de wedstrijden om de Nederlandsche
kampioenschappen bestaat zeer veel belangstel
ling, hetgeen begrtjpeltjk Is wanneer men weet,
dat het de eerste maal Is, dat de Nederl Zwem-
bond alle zwem- en springkampioenschappen,
zoowel voor dames als heeren, achtereenvolgens
laat verwerken op Vrijdag 5 Augustus, Zaterdag
6 en Zondag 7 Augustus, om 7, 2 en 2 uur, in
het voormalig „Badhuis Obelt" te Amsterdam.
Het bestuur van den N.Z.B. heeft de orga
nisatie opgedragen aan „Het IJ" ter gelegenheid
van haar 85-jarig bestaan. Deze vereeniging
heeft haar sporen op dit gebied ruimschoots
verdiend.
MARATHON-LOOP.
Te Breda is een internationale marathon-loop
georganiseerd over het parcours Breda—Dorst
RijenDongenOosterhout—Breda.
HANSWEERT, 2 Augustus.
Gepasseerd vóór 4 uur en bestemd voor:
ROTTERDAM: s. Ideaal; s. Telegraaf 10;
Irluv2E, Bernhardt; Maria, Broekmeulen;
AMSTERDAM: s. Stad Amsterdam 6; Oharitas,
Oosse; Neoltje, Grinwis; DORDRECHT: Anto-
nia, Oerlemans; ALPEN a.d. RIJN: Onderne
ming, Pol; HANSWEERT: Neeltje, Faasse;
DEVENTER: Elize, Sok; IJMU1DEN: Corrie,
Janssens; GIESENDAM: s. Wouter; ARKEL:
Adriana Johanna, van Driel; ZIERIKZEE: s.
Anna; GEERTRUIDENBERGs. Emmanuel;
POSTBRUG: Spes Salutis, van Houdt;
DUITSCHLANDs. Rijn Schelde 13; ms. Mar-
guerithe; Alex. Millerand, Busch; Vergankelijk
heid, Verhagen; Tahiti, LichtsteinerAugust,
Beekmans; Martha, Beekmans; Antonia, Lesa-
ge; Astrid. Rams; Florida, Suykens; Antje, Kap;
Sirene, Boshuizen; Flora, van Noolen; Fiom 2,
de Koninck; Rosalia, Wyckmans; Rien sans
Dleu, Wyckmans; Rupel, Bolle; Augustina, Ver-
hespen;
BELGIë: s. 7 Gebroeders; s. Machiensteen 21;
s. Stad Goes; s. Cornelia Maria; s. Antonia; s.
Ajmstel 9; Lambert 1, Heuvelman; Dana, Maas;
Eenige zoon Joseph, Bokslag; Geertruida, van
Dreumel; Circe, de Jonge; Eridan, Verlinden;
Rotterdam 36, Pols; Rotterdam 103, Theenaart;
Rotterdam 4, Koevoets; id. 89, Back- Transport
32, Willems; id. 35, De Decker; Vaderland, van
Strydonck; Zeeland, Darooy; Hendrika, Rasen-
berg; Acra, Verbraken; Juliette, de BieseiThe-
rese, Wyckmans; Josephine, Wyckmans; Hele-
ne, Theuns; 2 Gebroeders, van Bterck; Ora et
Labora, van Eek; Actueel, Wynma; Leeman,
de Koninck; Rhenania, Claus; Maria, de Beer;
Confiance, Verberght; Adjo, de Boer; Anna, Ver-
schure; Sani XI, Awater; Augustus, Plate: Su-
lina, van AckerEmma, Verstraten; Gaston, de
Wageaere; Anna Paulina, Schippers; Spes Vera,
Verhagen; Marguerithe Marie, Leuni Braho 32,
Paulusse; Ambitie 2, de Jonge; Albatre 4, Rob-
bemond; Albatros, v. d. Pluym; De Hoop, v. d,
Griendt.
LOBiïH, 2 Augustus,
Gepasseerd' ca heeiem-d voor:
ROTTENDAM: stoomschepen: GretLu, .Mosoii,
Maria Curneiiu, Stromboii, V unir^ Toiima, Saga,'
xauir, Duiu, Haniei 23, Lucia, Utgart, Fiat 3,
St vxule, Theo, Rein, Adriana 3,"Gerhard, Colbert,"
.La Tiace, h.xeels,ur. Fiat 4, crescendo 3, Favorite; i
Ueralao, Fbiuian; feterkraae, Schaker; Neumuhl,
Aalrm; Hamel 33, hhetz; Kheiniahrt 2u, Hopp;
Theodora vviinediniua. Kranenburg; Jtua, tr-
wayeri; ei.. Emma; Wilhelm, Muller; Carolina
Sophie, Witter'; Falirwohi, Krapp; Johanna,
Schoenmakers; Ecno, Nalbaeii; M. stinnes 39,
KruyerHntreprise, v. Zijl; 'st Petrus, Nol;'
Anjou, Mornm; vVTui, Ruttgera; Heihnuth, Rutt-|
gars; Wilhelm Katharina, Schmitt; Bilbao,
Boerach; Giriseppe, de Bot; Hans, Geutjes; Jo-
hann 2, .Vehriug; oosepfune, Vermeer-en; Antho-
ny, Snijders; Heinrieii, Schouwen; Senior, de,
.Vries; Elise, Bruckenscheid; Wanderer, Hub ens;
Petrouella, Vroom; Josef, v. Megen; Dr. Held,;
Franz; st. Harmonie 4; st. Sti.ine id. 8; st,i
Hinden o; Binden Phiiipine; Caes, Kemper-
mann; st, Maria; st. Lena; St. Raah Karcher 9;
st. Baden 3; st. Paul; D. A. P. G. 9, Rdmer;
id. 8, Beuthner; Revisio, Boos; Christine, Kloos;
llona, Snellens; D. A. P. G. Schreck; GORIN-
CHEM; Java, Dongen; AMör_:iDAMAntharis,
Derksen; Ostade, v. d. Zande; Gluck Auf, Hör-
schen; Assam 1, v. Gameren; Helena, Earooy;
Aleida, Grupper; Voorburg, Bosman; WOBlviER-
VEEK: Corina, Kreeft; HUiSóENWilhelmina,
Maria, Koopmans; THOLENVerwisseling,
Duym; BEERDAM: Borneo, Mars; TILBURG:.
Joty, v. Vuren; GEERTRUIDENBERG: Corne
lia, Kouthaan; BERGEN OP ZOOM Constancia,
v. Leeuwen; Anna Maria, Pietersma; SLUISKIL:j
Gunther, Meeuwsen; ZW1JNDRECHT: Augusta,
Hofman; FRANEKER: Pius 10, Stegers; Lena,
den Braber; De Amer, Ghysels; Maria, Jelie;
Eben Haezer, Rossuacli; WEESP: Amnion 1, He-
gemans; VLAAKDINGEN: Franz, Savelkouls;.
Unrast, Klein; Munificentia, v. Kessel; Amieitia,
Bolhuis; TERN EU ZENElgeria, Touw; DEN
HELDER: Gusta, Braun; OUDE WATER: Wil
lem, Furman; DOODEVVAARD: Corina, v. Has-
sel; BRESKENS: Waiter, Sengers; MIDDEL
BURG: Henrica, v. Buy non; STEURSGAT: Deux
Soeurs, Rennings; DIEREN: Louise, Funke;.
TERNEUZEN: Rheinfahrt 23, Mussig; Roth,
Hessia; KOEDIJK: Elisabeth, Klein; TIEL:j
Cathariaa, Heliings; DELFT: Luctor et Emergo,
Meinen; ALPHEN AJD. RIJN: Vertrouwen,
Meyer; ZWOLLE: Nelly, Sparenburg; Ida, Sip-
pert; Baden 21, Witter; FRANEKER: Eben
Haezer, Rossbach.
BELGIë: Maria, j'orens; Aletta, de Vrij; Jo
hanna Wilhelmina, Fokke de Goede; st. Riju-
schelde 5; Orbite, de Koeck; Comptoir 14, de
Doelder; Amieitia, Lennarz; Einigkeit, Schlaadt;
Theresia, v. d. Bosch; Xnfatigable, Mees; Hor-
tense, SavelkoulsSt Antonius, v. Loon; Hendri-
kus, Kok; Josephine, Viegers; Phelegoln, de
Roeck; Angela, Durinck; Victoire Louise, v. d.
Vijveré; Alcyon, Wyckmans; Deux Frêres 2, de
Haeck;' Santa Fê 2, v. Gemert; v. Gogh, de
Weerdt; Oso 6, de Jong; Holland, Kremp; B. O.
B. 4, v. d. Voorde; Doris, Tanz; Sapho, v. Don-
gen; Marcellis, Rouge; Pauline, Flipsen.
DUITSCHLAND; Koeln 12, Verfiiraen; id. 30,
RodenkirchenNiederrhein XI, Greif; Fluvialè
8, Rosenbrand; Zeldenpas, Baks; st. Badenia 6;
Esperanee, de Visser; Wijkdienst 5. Verbruggo;
St. Rijswijk; Titania, Braun; Vrachtzoeker, Pot;
st. Stella; st. Pollux; Luik 15, Vertoorn; Luik 19,
Paap st. JohannesCornelia, vail SteenKanaal
vaart 4, Bruns; Arizona, de Padder; st. Bonne--
fool; Fullhorn 2, Liefrink; Sirius, Pepo; SicinO,
Greulich; Mil, Karelse; st. Johann Eif finger!:
Mannheim, Wehner; Anna Catharina, Bütefür;;
Lena Pieternella, Baay; stoomschepen: Mangan.l
Johanna 2, Willem Marinus 2, Bonnefooi, Meuse,
Willem Marie, Obernai, Klara, K. Vaart 1, o-,
hamna, Goliath.
ENGELAND: st. Borussia.
De wonderlijke geschiedenis van Generaal
Johan August Suter.
door BLAISE CENDRARS.
9.)
De tafel was prachtig. Hors d'oeuvre; forel
len en zalmen uit de rivieren der streken; ge
bakken ham a l'Ecossaise; houtduiven, reebou
ten; berenkluifjes; gerookte tong; speenvalkens
opgevuld met pastei en bestrooid met tapioca-
meel; versche groenten; palmkool gombos-
salade; allerlei fruit, versch en geconfijt; ber
gen gebak. Rijnwijnen en eenige oude flesschen
Franschen wijn, die den tocht rond de wereld
gemaakt hadden zonder te verschalen, zoo voor
zichtig was men er mee geweest. De bediening'
werd waargenomen door jonge vrouwen van de
Sandwich eilanden en jonge Indiaansche half
bloeden die de schotels aandroegen op servet
ten van vlekkelooze blankheid. Zij gingen heen
en weer met een onverstoorbaren ernst terwijl
een Hawaienorkest inheemsche wijzen speelde,
Le Marche de Berne met duimslagen op den
rug der guitaren, La Marseillaise met het klank
volume van een clairon in de snaren. Het vaat
werk was van oud Castiliaansch zilver,
zwaar, breed gedreven met koninklijke werk
tuigen. Suter presideerde omgeven door zijn
medewerkers. Onder de gasten was Gouverneur
Alyn />-
24.
Suter was bijna met alie voornaamste banken
van de Vereenigde Staten en Groot Brittannië
geaccrediteerd. Hij deed groote aankoópen van
materiaal, werktuigen, wapens, munitie, za
den, planten. De transporten gingen over dui
zenden mijlen per as of kwamen over zee naar
Kaap Hoorn omzeild te hebben (men sprak
gedurende 25 jaren in de ranch van het binnen
land, van een wagen getrokken door zestig kop
pels witte ossen, die onder goed geleide het
geheele Amerikaansche vasteland over zijn
grootste breedte doortrok; na de doorwaad
bare plaatsen, de pas In het Rotsgebergte .én de
woestijn met zijn reusachtige kandelabervor-
mige cactussen, kwam hij eindelijk in de goede
haven aan met zijn lading, die bestond uit den
stoomketel en de machines voor den eersten
stoommolen die in de Vereenigde Staten was
gebouwd. Zoo als men in het vervolg zal zien,
was het beter geweest voor Johann August
Suter toen op het punt van slagen, rijkdom
en grootheid, dat deze wagen niet was aan
gekomen. Dat hij gezonken was op den bodem
van de rivier, dat hij was blijven steken in een
modderpoel, dat hij in een afgrond van het
gebergte gevallen was, of dat de talrijke os-
senspannen door een expeditie gedecimeerd
waren).
25.
Ondertusschen volgden de politieke verwik
kelingen elkander snel op.
Ofschoon Suter een man was naar wiens
raad men luisterde was hij allesbehalve be
vrijd van toevalligheden. Integendeel. De re
voluties volgden elkaar op. De strijd tusschen
de partijen was scherper dan ooit. Allen wil
den hem aan hun zijde hebben, zoowel om zijn
zedelijke als om zijn maatschappelijke positie.
Wel beschouwd rekende ieder kamp op den
steun van het kleine leger van La Nouvelle
Helvetie. Suter liet zich nooit sleepen in die
binnenlandsche onlusten; en ofschoon hij meer
dan eens op het punt stond zijn aanplantingen
geplunderd te zien, zijn oogsten verbrand, zijn
kudden verstrooid, zijn werkplaatsen en voor
raadschuren leeggeroofd door huilende beu
den die reeds duizenden mijlen In den omtrek
alles hadden verwoest, en wie zooveel goedbe-
steede rijkdommen prikkelden, hij wist altijd
zich uit deze slechte situatie te redden dank
zij zijn grondige kennis van het menschelijke
hart, verkregen gedurende zijn vele jaren van
ellende te New York, die op het moment van
een dreigend gevaar zijn geest, speurzin en
overredingskracht scherpte. Hij bezat toen
een zeldzame vooruitstrevendheid, beging nooit
een flater, laveerde, beloofde alles wat men
wilde, verraste op het goede moment de hoofd
mannen met stoutmoedige bezoldigingen,
drenkte de menschen met mooie praatjes en
alcohol. Als laatste argument was hij besloten
om naar de wapens te grijpen^ maar Jiet was
niet zoo zeer een militaire overwinning die
hij verlangde (de overmacht was aan zijn kant)
dan wel zijn bezittingen veilig te stellen, zijn
arbeid; niet te zien verwoesten wat hij
nauwelijks had opgebouwd. Desondanks stond
hij toch dikwijls op het punt alles op één dag
te verliezen.
Hij stond steeds in betrekking met de Veree
nigde Staten. En het is juist van dezen kant,
van het kabinet van Washington, dat hij de
grootste kans liep jn moeilijkheden te komen.
Reeds in 1849 hoopte kapitein Graham, aan
het hoofd van 56 Engelsche en Amerikaansche
avonturiers, door een stoutmoedige greep zich
meester te maken van de macht en de onafhan
kelijkheid van Californië uit te roepen. Maar
Alvarado had lucht van de zaak gekregen; hij
overvalt de samenzweerders, stuurt de helft
ervan naar de andere wereld, werpt de anderen
in de gevangenis. Onmiddellijk werpen zich
Londen en Washington op het incident en vra-
ge schadeloosstelling voor den moord op hun
medeburgers. Londen vraagt 20.000 piasters
en de Vereenigde Staten 129.200 piasters voor
15 jagers. Een Engelsch corvet komt dwars
voor Vera Cruz liee-en Mexico wordt gedwon
gen op te dokken.
In de lente van 1842 wordt de opstand van
den Dominicaanschen monnik Gabriëlle in
bloed gesmoord.
In October 1843 komen meer dan 100 Ame
rikanen van Santé Fé en Alvarado, die door
zijn despotisme onpopulair geworden is, en die
nieuwe moeilijkheden vreest, vraagt hulp aan
Mexico. De President én Dictator Santa Anna
sturen 30 galeiboeven over zee. Hij heeft hun
grond, werktuigen, vee en hun rehabilitatie be
loofd, als zij er In slagen de Amerikanen bui
ten te stompen. In denzelfden tijd benoemt hij
een nieuwen gouverneur van Californië, Gene
raal Manuel-Michel-Torena. Deze generaal is
een eerlijk man, hij is vol goede bedoelingen
maar hij kan niets doen om de Mexicaansehe
macht te handhaven, die verweert. Hij kiest
zijn verblijf bij voorkeur in de oude missiesta
ties te Los Angelos en Santa Clara. Hij komt
naar La Nouvelle Helvetie om raad te vragen;
maar Suter van zijn kant biedt weerstand aan
do hevige strooptochten der niet te bedwingen
.wilden. Het wordt een groote slachtpartij.
Vijf jaren gaan nog voorbij vol strijd, vol on
derhandelingen, moeilijkheden en revoluties,
vooral aangestookt door het kabinet te Was
hington, daarna komt de oorlog met Mexico
en de afstand aan de Vereenigde Staten van
Texas en Californië.
Suter heeft nog 22 uren grond van den laat-
sten Mexicaanschen gouverneur gekregen. Hij
heeft het grootste gebied der Staten.
26.
Eindelijk is er vrede.
Een nieuw tijdperk begint.
Johann August Suter zal eindelijk kunnen ge
nieten van en zich verheugen over zijn rijkdom.
Nieuwe zaden komen uit Europa, planten
van alle soorten vruchtboomen. In de lagere
gebieden acclimatiseert hij den olijfboom en
den vijgeboom; op de heuvels de appels en pe
ren. Hij begint met de eerste katoenaanplan-
tingen en, langs de oevers van de Sacramento
neemt hij proeven met rijst en indigo.
Hij verwerkelijkt eindelijk een lang gekoester-
den wensch, die hem na aan het hart ligt: hij
plant den wijnstok. Hij heeft met zeer groote
kosten wijnstokplan ten van den Rijn en uit
Bourgogne laten komen. In het Noorden van
zijn domein, langs de oevers van de rivier de
Plume, heeft hij een soort klein landgoed laten
houwen.
Dat is zijn schuilplaats. De kluizenarij. Groe
pen groote hoornen beschaduwen zijn huis. Ron
dom liggen tuinen, velden met tuinpapavers,
velden met heliotropen. Zijn mooiste vrucht
boomen groeien daar, kersen, abrikozen, per
ziken, kweekperen. In de prairieën grazen zijn
mooiste rasdieren.
Al zijn schreden brengen hem nu naar de
heuvels. Al zijn wandelingen zijn naar de
wijnbergen, Hoehheimer, Chambertin, Chateau-
Chinon.
In de schaduw van een Italiaansch wingerd-
prieel en terwijl hij zijn geliefkcosden hond
streelt, denkt hij er aan om zijn Europeesclie
familie te laten komen, om zijn schuldeischers
rijkelijk schadeloos te stellen, aan zijn rehabi
litatie, aan de eer van zijn naam, en. hoe zijn
verre vaderland te begiftigen.Zoetë raljme
ting,
Mijn drie zoons moeten komen, zij zullen
werk vinden het zullen mannen worden. En-
mijn dochter hoe ziet die er uit? Kom, ik zal
een groote piano bij Pleyel in Parijs bestellen.
Hij zal langs den weg komen, dien ik vroeger
gevolgd heb, en als bet moet op den rug van
mijn mannen.Maria.Al mijn makkers.
Mijmering.
Zijn pijp is uitgegaan. Zijn oogen zien verlo
ren in de verte. De eerste sterren lichten aan.
Zijn hond beweegt niet.
Mijmering. Kalmte. Rust.
Dat is vrede.
HOOFDSTUK VII.
27.
Mijmering. Stilte. Rust.
Er is vrede.
Neen. Neen. Neen. Neen. Neen. Neen. Neéu.
Neen. Neen. Er is GOUD!
Er is goud.
De rusb.
De goudkoorts, die op alle menschen neer
valt.
De groote uittocht van 1848, 49, 50, 51 ch
die vijftien jaar zal aanhouden.
SAN-FRANCISCO!
HOOFDSTUK VIII.
En dat alles is losgehakt door één enkele1!
houweelslag.
Die golvende menigten. Eerst die uit NcW"
York en uit alle Amerikaansche havens vah
den Atlantisch-en Oceaan en onmiddellijk daai''
na, die uit het achterland en uit het Middel
Westen. Er heeft een algemeene onttrekking
plaats. Men hokt samen in de ruimen van ''a
stoomers, die naar Chiagres gaan. Daarna kom11
de tocht over de landengte van Panama, te
voet, dwars door de moerassen, 90 pet. ondcf
hen sterven aan de gele koorts. Zij die ont
komen en de kust van den Grooten Oceaan be
reiken, bestormen de zeilschepen.
San Francisco! San Francisco!
De Golden Gate.
Het Geiten-eiland. J
(Wordt vervolgd-).
