MAANDAG 8 AUGUSTUS 1927
DERDE BLAP
PAGINA 2
DE GEHEIMZINNIGE REIS VAN
HR, MS. JAVA
NIETS VERDACHTS GEVONDEN.
DE ZEETJALK ASTRAEA"
NOODWEER BOVEN DRENTE
ARBEIDERSTOESTANDEN IN CHIN/I
UIT MAASSLUIS
Een Japansch stoomschip aangehouden
De kruiser Java, welke in den nacht van 3 op
4 dezer met grooten spoed uit Tandjong Priok
met onbekende bestemming was vertrokken,
hield in Straat Soenda het Japansche stoom
schip Chosen Maru aan; maar bij onderzoek
werd niets verdachts aan boord aangetroffen.
De ongewone wijze van varen, terwijl het schip
zeer langzaam naar Christmas-eiland opstoom-
de, gaf aanleiding dit schip te doen volgen. Za
terdag zijn beide schepen te Christmas eiland
gearriveerd.
Met man en muis vergaan in de Kleine Belt.
DE UITSPRAAK VAN DEN RAAD VOOR
DE SCHEEPVAART.
De Raad voor de Scheepvaart deed Zaterdag
uitspraak betreffende het met man en muis
vergaan van de zeetjalk „Astraea" in de Klei
ne Belt.
De Raad is vtfn oordeel, dat de „Astraea" in
den nacht van 7 op 8 April tussehen Lyö en
Avernakkö is gezonken en wel vermoedelijk ten
gevolge van ean aanvaring.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat het aanva-
ringsschot niet voldoende waterdicht is ge
weest.
Het is uit deze zaak weder gebleken, dat de
schippers van de kustvaart het toezicht van
de Nederlandsche Scheepvaartinspectie niet
voldoende naar waarde schatten. Dit toezicht
was in het bijzonder noodig bij een schip als de
„Astraea", dat reeds meer dan 35 jaar oud was
en nooit zijn volle sterkteprocent (100) heeft
gehad. Meermalen heeft de Scheepvaartinspec
tie bij den schipper aangedrongen in Nederland
te komen voor het door de Inspectie noodzake
lijk geacht toezicht, maar de schipper heeft
hieraan niet voldaan, zelfs de beperking van
zijn certificaat van deugdelijkheid kon hem
daartoe niet brengen. Het is in het eigen belang
van de schippers-eigenaars en in dat van de
hun toevertrouwde menschenlevëns, dat zij op
geregelde tijden hun schip aan het onderzoek
der Scheepvaartinspectie onderwerpen en niet
enkel afgaan op dat der classificatiebureau.
DE BRAND IN HET SS. „BILLITON".
Onderzoek door den Raad voor de
Scheepvaart.
HULDE AAN DEN KAPITEIN EN DEN
STUURMAN VOOR HUN OPTREDEN.
De Raad voor de Scheepyaart heeft Zaterdag
een onderzoek ingesteld naar de oorzaak van
den brand, welke op 15 Maart j.l. is uitgebro
ken aan boord van het ss. „Billiton", dat
5889.68 bruto registerton meet en waarvan de
Stoomvaart-Mij. „Nederland" eigenares is.
De gezagvoerder, de heer J. Riedel, als ge
tuige gehoord, verklaarde dat de „Billiton" in
den voormiddag van 13 Maart Straat Messina
gepasseerd was. Het schip was gecharterd
door de Holland-Amerika Lijn. Den 15en Maart,
des voormiddags kwart over drie, ontdekte
de wachthebbende eerete stuurman rook, wel
ke kwam uit den stuurboordluchtkoker van
luik I op het spardek.
In dit spardek bevond zich een lading Ame-
rikaansche producten als balen wol, balen
sisal, voorts balen copra en een kleine lading
balen mais'.en koffie.
De wind was tot den avond van den 14en
Maart West, daarna nam hij af tot een flau
we noordelijke koelte. Echter was het 24 uur
van te voren zeer slecht weer geweest. Op het
spardek staan, zoowel in de nabijheid van luik
I als van luik II vier luchtkokers, ook de beide
paalmasten op het spardek ventileeren. Zoo
dra de rook ontdekt was, heeft getuige, die
onmiddellijk door den eersten stuurman ge
waarschuwd was, de luchtkokers, die altijd
van den wind afstaan omdat ze alleen voor
afvoer van lucht gebruikt worden, doen af
dekken. Dit geschiedde ook met de paalmas
ten. Get, heeft voorts dadelijk de „Billiton"
van den wind gebracht en de machine om 3
uur 20 doen stoppen. Alle hens werd aan dek
gepord en met de Claytontoestellen werd ge
durende 1 y2 uur water gegeven. Daar de rook
verminderde, besloot getuige, na scheepsraad
te hebben gehouden, door te stoomen naar Ge
nua, dat op 13 mijl afstand lag.
Te Genua heeft de brandweer den brand
met vijf stralen aangetast Bij lossing van de
voor Genua bestemde goederen bleek de lading
sisal, wol, mais en koffie verbrand te zijn voor
zoover deze gestuwd was in de voorste van de
drie secties van het luikhoofd. De brandweer
achtte het niet noodig de natte, daaronder lig
gende lading te lossen. Gedurende de reis heeft
get. luik I voor afvoer van lucht wel open
laten liggen, doch aan de achterzijde. Er wer
den dan twee luiken op keggen gelegd.
Get. achtte het volkomen uitgesloten, dat,
hetzij door deze luiken, hetzij door de lucht
kokers, vuur bij de lading kan zijn gekomen.
Ook kortsluiting in de electrïsche geleiding,
welke door het spardek naar de logies loopt!
achtte hij niet mogelijk.
Te Genua was in den stuurboordshoek van
het luikhoofd een vuurhaard gevonden. De
oorzaak moet z. i. gezocht worden in broeiing
van de lading schapenwol.
Ook de eerste stuurman, die vervolgens ge
hoord werd, meende dat broeiing van de scha
penwol, welke daartoe door haar vettigheid
aanleiding gaf, de oorzaak geweest moet zijn.
Voorts verklaarde hij nog, dat alle lading bij
droog weer in het schip was gekomen.
De inspecteur voor de Scheepvaart, de heer
vnnr nf, was vaa meening, dat open-
ultTJtete alS oorzaak vaa den brand
uitgesloten moeten worden. Z.ï. kan de brand
alleen ontstaan zijn door broeiing in de wol
or in de sisalvezels. De broeiing moet gelei
delijk hebben plaats gehad; het vlam vatten
kan zijn oorzaak vinden in het slechte weer
dat 24 uur te voren in de Middellandsche Zee
heeft geheerscht. De trekking in het tussehen-
dek is toen erger geweest en spreker stelt zich
voor, dat daardoor de broeiing in brand is
overgegaan. Ten slotte bracht spreker hulde
aan den kapitein en den stuurman voor hun
doortastend optreden.
L De Raad zal later uitspraak doen.
DE R. K. BOUWVAKARBEIDERSBOND
Bondsvergadering op 29 Augustus
te Utrecht
KWESTIES VAN ALGEMEEN BELANG.
Maandag 29 Augustus a.s. belegt de R. K.
Bouwvakarbeidersbond „St. Joseph" wederom
een bondsvergadering, ditmaal te Utrecht. Uit
den uitvoerigen beschrijvingsbrief, welke in
het jongste nummer van het orgaan dezer vak
organisatie staat afgedrukt, lichten we enkele
punten, welke om hun algemeen belang door
een meer uitgebreide publiciteit nut kunnen
afwerpen.
Wij noteeren allereerst een bestuursvoorstel
inzake de betalingen door de jeugdgroepen.
Daaromtrent lezen wij:
Om organisatie der jeugd
De contributie bedraagt voor aspirantleden
beneden de 16 jaar 10 ct. per week. Na een
statistiek voor de leden van 1620 benevens
van 21 jaar en ouder, merkt de toelichting op:
„Door deze regeling wordt een flinke ver
laging voor de jeugdige leden toegepast waar
bij komt, dat de leeftijdsgrens is opgevoerd
van 18 tot en met 20 jaar. Een vergelijking
met de bestaande regeling doet duidelijk zien,
dat een en ander er op gericht is, het organi-
seeren der jeugd sterk te vergemakkelijken."
Ziektegeid-uitkeering
De afdeelingen Oudewater en Scheveningen
stellen voor een wijziging en verhooging van
de ziektegelduitkeeringen.
Het bondsbestuur verwijst te dezer zake naar
de gevoerde besprekingen en het genomen be
sluit van de bondsraadsvergadering van 23
Augustus 1926. Daar was een soortgelijk voor
stel der afdeeling Arnhem aan de orde, hetgeen
werd afgewezen op grond van de financieele
lasten, hieraan verbonden. Vergelijkingen met
andere organisaties gaan voor deze materie niet
op, daar de verhoudingen en omstandigheden
lang niet allen gelijk zijn.
Bijdrage voor de werkloozenkas
De afd. Noordwijlc deelt mede:
Sommigen vinden het eenigszins onbillijk,
dat leden, die vast werk hebben, dezelfde bij
drage voor de werkloozenkas moeten storten als
zij, die in lossen dienst zijn. Wij hebben n.l.
eenige leden die sinds 1914 lid zijn en nog nooit
uit de werkloozenkas getrokken hebben. Te
vens werd er ook nog opgemerkt, dat juist de
hooge bijdrage voor de werkloozenkas voor
sommige van die vaste mensehen een bezwaar
was om als lid toe te treden.
Daarop praeadviseert het hoofdbestuur op
een wijze, die wel eens goed overdacht mocht
worden, wijl een onnadenkende ontevredenheid
wel eens meer klachten als die van Noordwijk
lanceert:
„Splitsing in de bijdrage voor de werkloo
zenkas met als basis de meerdere of mindere
risico, lijkt het bondsbestuur niet mogelijk.
Wanneer men al in deze richting werkzaam
zou willen zijn, zou weer teruggekomen moeten
worden op het oude groepenstelsel, wat het
bondsbestuur om meer dan een reden niet
wenschelijk schijnt.
Gezien de huidige premies voor de werkloo
zenkas is het gemeenschappelijk dra
gen der bedrijfsrisico's, voor zoover het de
werkloosheid betreft, een solidariteits-
uiting, welke niet moet worden gedeukt.
Men vergete niet, dat de door de afdeeling
Noordwijk bedoelde arbeiders in een benijdens
waardige positie verkeeren."
Zonder offers komt niets grootsch tot stand
Wil men een gefundeerde R. K. arbeidersbe
weging, dan zal zij moeten kunnen rekenen op
de offervaardigheid en medewerking van de
arbeiders, onder aanbieding van gaarne ge
schonken hulp van persoon, tijd en geld.
HET NIEUWE ACADEMISCH ZIEKENHUIS
TE LEIDEN.
De afbouw.
DE GEHEELE BOUW ZAL IN TOTAAL
14 MILLIOEN KOSTEN.
Op de vragen van den heer van den Heuvel
betreffende den afbouw van het nieuwe Acade
misch Ziekenhuis te Leiden, heeft de heer Was
zink, Minister van Onderwijs, Kunsten en "We
tenschappen o.m. het volgende geantwoord:
Ds vrij belangrijke verbouwingen, welke ln
het Nieuw Academisch Ziekenhuis te Leiden
plaats hebben, zijn het gevolg van de normale
uitvoering van het afbouwplan 1923.
De financiering geschiedt uit de gelden, welke
telkenjarevoor den afbouw worden toegestaan
bfj de Bouwfondsbegrooting. Nu deze bij de wet
van 21 April 1927 (Staatsblad no. 88) is opge
heven, zullen de gelden voortaan worden aan
gevraagd op hoofdstuk Va. Voor het dienstjaar
1927 geschiedt zulks bij suppletoire aanvraag.
Omtrent den afbouw en de ingebruikneming
moge worden verwezen naar blz. 11 en 12 van
do Memorie van Antwoord nopens Hoofstuk Va
der Ontwerp-Staatsbegrooting voor 1926 De kli
niek der Kinderziekten werd reeds in gebruik
genomen; de andere gebouwen der eerste ëtap-
pe konden niet meer vóór het einde van den
cursus 1926—1927 gereed zijn en zullen, behou
dens onvoorziene omstandigheden, in de a s
Kerstvacantie in gebruik komen. De verdere in
gebruikneming kan worden verwacht in de ja
ren 1928 en 1929, behoudens de kliniek voor
Psychiatrie, enz., welke eerst later zal volgen
(1930—1931).
De totaalkosten van den bouw bedroegen (ais
in de hierboven genoemde stukken medege
deeld) per 1 Januari 1924 in totaal 9.180.000,
terreinkosten inbegrepen. Nadien werd het af
bouwplan 1923 gevolgd, waarvan (evenzeer blij
kende uit bovengenoemde stukken) de totaal-
kosten geraamd werden op 5.090.000. In de
jaren 1924, 1925 en 1926 werd hiervan ver
werkt 1.750.000. Op dit oogenblik is het be
drag ad 850.000, thans wegens opheffing van
de Bouwfondsbegrooting suppletoir voor 1927
aangevraagd, vrijwel verwerkt of in contrac
ten vastgelegd.
Vertrouwd wordt, dat de afbouwkosten het
genoemd bedrag ad 5.090.000 niet zullen over
schrijden, zoodat mag worden aangenomen, dat
de geheele bouw zal kosten 9.180.000 (uitgaven
tot 1924) plus 5.090.000, of in totaal
14.270.000.
OPTREDEN VAN MARECHAUSSEE
TEGEN KOLONISTEN TE BEST.
Het onderzoek niet geëindigd.
KOMEN ER NOG MAATREGELEN?
Op de vragen van den heer Van der Waerden
betreffende het optreden der marechaussee te
genover kolonisten te Best bij Eindhoven, heeft
de heer Donner, minister van Justitie, het vol
gende geantwoord:
Naar hem uit bedoelde inlichtingen is geble
ken, heeft de officier van justitie te 's-Herto-
genbosch, nadat twee op de kolonie „de Ploeg"
te Best verblijvende personen bij dien func
tionaris een klacht, als zouden zij bij gelegen
heid van de aanhouding van een verdachte in
genoemde kolonie door politie-beambten zijn
mishandeld, hadden ingediend, aanstonds een
uitvoerig onderzoek ingesteld, waarna de pro
cessen-verbaal betreffende deze aangelegenheid
in handen zijn gesteld van den rechter-commis-
saris. Het door dezen in te stellen gerechtelijk
onderzoek is nog niet beëindigd.
Het nemen van maatregelen zal afhangen
van het resultaat van bedoeld onderzoek en
van een eventueel in te stellen strafvervolging.
Mocht inderdaad van een ongegrond ruw of
strafbaar optreden van de betrokken politie
beambten blijken, dan zal ondergeteekende
uiteraard niet aarzelen, het noodige te ver
richten.
DE VLAMINGEN-ONTMOETING TE BREDA
Het optreden der politie.
WAAROM ZOOVEEL MAATREGELEN?
Door den heer van Gijn zijn aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw de
volgende vragen gesteld:
Is het der Regeering bekend, dat bij gelegen
heid van de gewone jaarlijksche ontmoeting
tussehen de naar Nederland uitgeweken Vla
mingen en hun vrienden uit Vlaanderen en
Nederland, op 24 Juli j.l. te Breda gehouden,
verschillende maatregelen door de politie zijn
genomen, waarvan bij vorige dergelijke bijeen
komsten geen sprake was.
Deelt de Regeering niet de meening, dat hier
een door niets gemotiveerd wantrouwen is ge
toond tegen de deelnemers <jer bijeenkomst,
welke van Belgische zijde o.a. werd bijgewoond
door een Volksvertegenwoordiger, die hekend
ïs wegens zijn streven naar een goede verstand
houding tussehen België en Nederland.
Zoo ja, is dan de Regeering bereid maatrege
len te nemen ter voorkoming van herhaling
van zoodanig optreden?
DE DUITSCHE INVOERRECHTEN.
Verhooging voor aardappelen, suiker
en varkensvleesch.
Door den heer van der Sluis zijn aan den
Minister van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw de volgende vragen gesteld:
1. Is het den Minister bekend, dat de Duit-
sche invoerrechten op aardappelen, suiker en
varkensvleesch worden verhoogd?
2. Kan de Minister mededeelen, of van de
zijde der Nederlandsche Regeering is gepoogd
deze verhoogingen, die voor den landbouw zeer
schadelijk zijn, te voorkomen en, zoo ja, waarin
die pogingen hebben bestaan?
KERMIS IN TERNEUZEN
De groote Vlaamsche kermis wordt in Ter-
neuzen begonnen Zaterdag 13 Augustus 's mid
dags om twee nur; 's Zondags 14 Aug. 2 uur
is er groote openluehtmeeting: redevoering
door den grooten Nederlandscben redenaar pa
ter Borromaeus de Greeve over: „De heerlijk
heid van 't geloof."
Om drie uur opening feestterrein; Maandag
15 Augustus 2 uur openluchtmeeting met een
rede van pater Borromaeus: „Wat leert de
Katholieke Kerk over Maria." 3 uur openiug
feestterrein. Dinsdag half zeven openlucht
meeting met rede door pater Borromaeus „De
arme Sinte Franciscus ln zijn jubeljaar". De
openluchtmeetings worden gehouden op de
terreinen der bewaarschool. De redevoeringen
zijn toegankelijk voor iedereen, ook voor de
andersdenkenden.
Nog te vermelden is, dat de Vlaamsche ker
mis zeer vele attracties bevat voor jong en
oud; ze wordt gehouden ten bate van het ver-
eenigingslokaal. Op zeer druk bezoek wordt
gerekend.
HET INSTRUCTIE VAARTUIG „PRINS
HENDRIK".
Vrijdagmiddag js bet instructievaartuig
.Prins Hendrik" van het Onderwijsfonds voor
de Binnenvaart te Enkhuizen aangekomen.
Des morgens was het vaartuig van Harlin-
gen vertrokken, vanwaar naar de Zuiderzee
werken aan de Friesche kust werd gevaren.
Des avonds te 8 uur werden de opvarenden
door het gemeentebestuur van Enkhuizen op
het gemeentehuis ontvangen. De burgemeester,
de heer J. a. r. Bosma, begroette de deel
nemers aan den tocht.
De directeur van het Onderwijsfonds voor
de Binnenvaart, de heer G. de Jong, dankte
voor de ontvangst en wees in zijn rede op het
feit, dat bij de Zuiderzeewerken, buitenlanders
te werk worden gesteld, terwijl voor de Zulder-
zeevisschers geen werk te vinden is bij deze
werken. Hij zegde de medewerking van het
Onderwijsfonds voor de Binnenvaart tot bevor
dering van de uitvoering der kanalisatieplan
nen toe.
LANDBOUWTENTOONSTELLING TE
HULST.
Voor deze tentoonstelling, welke van 37
September wordt gehouden, Is nog een groote
zilveren medaille geschonken door Z.K.H.
Prins Hendrik. De hertog van Arenberg te
Bonn en Prins Eberhard van Arenburg te
München schonken ieder een gouden medaille
voor de afdeeling: woning-, schuur- en stal
inrichting.
Ook van particuliere zijde te Hulst zijn voor
de prijsvraag voor het ontwerpen van een
Zeeuwsch Vlaamsche boerderij een gouden
en een zilveren medaille uitgeloofd.
Boerderijen door den storm vernield 1
Verschillende hoornen ontworteld
AANZIENLIJKE SCHADE
Zaterdagavond heeft boven Assen enOost-
Drente een zwaar onweer gewoed.
Te Assen sloeg de bliksem ln de bakkerij
van den heer Nyborg zonder veel schade aan
te richten. Bij den heer R. Laning te Gras-
wijk werden twee pinken in de weide gedood.
Tevens brandde daar ter plaatse eep. hooi
berg af.
Te Eèxt en Anne heeft een hevige storm
gewoed. Het huis van den landbouwer J. K. te
Eext werd door den storm geheel verwoest en
het huis van L. W. zwaar beschadigd; 25
zware eiken werden ontworteld.
In Anne werden twee huizen van de wed.
Keizer door de zware wndstooten zwaar be
schadigd en de landbouwschuur geheel inge
drukt.
Veel schade is aangericht aan het op het
veld staande koren.
De schade is zeer aanzienlijk.
DOOR EEN AUTO AANGEREDEN
Aan de gevolgen overleden
Vrijdagavond is op den Molendijk, tussehen
Standaarbuien en Zevenbergen de werkman
M. de "IV. uit Hoeven, weduwnaar en vader
van acht kinderen, toen hij daar per rijwiel
zich van zijn werk naar huis begaf, door een
auto aangereden. De auto werd van den dijk
geslingerd en kwam op het slafoffer in de
sloot terecht. In deerniswekkenden toestand
is De W. naar het ziekenhuis te Oudenbosch
overgebracht, waar hij aan de gevolgen Is
overleden.
ECHTELIJK DRAMA.
Poging tot moord en zelfmoord.
Te Venlo bracht Vrijdagnacht zekere L. zijn
vrouw met een mes een ernstige wonde aan
den hals toe. De vrouw sprong uit het venster
en riep de hulp in van een in de buurt wonend
agent van politie. Zij is naar het gasthuis St.
Joseph overgebracht, alwaar men haar toe
stand van bedenkelijken aard achtte. De dader
deed later een poging tot zelfmoord, waarbij
hij zich ernstig verwondde.
DIEFSTAL BIJ EEN GOUDSMID
Goud en zilver vermist
De goudsmid v. d. B. aan de Rozengracht te
Amsterdam heeft aangifte gedaan van een in
braak. Voor zoover kon worden nagegaan,
wordt voor een vrij aanzienlijk bedrag aan
gouden en zilveren voorwerpen vernist. De po
litie heeft onmiddellijk na de kennisgeving een
uitgebreid onderzoek ingesteld, waarvan echter
het resultaat nog niet bekend is.
DOOR DEN ELECTRISCHEN STROOM
Een monteur aan den draad
Te Roermond kwam bij het uitstorten van
een schakelkast der Stroomverkoop Maatschap
pij de 18-jarige hulpmonteur Hendriks in aan
raking met de 10.000 Volt-spanning. De von
ken sloegen uit de leiding, doch er werd geen
brand veroorzaakt.
H. bleef aan den draad hangen, waardoor
zijn linkerarm vrijwel totaal verbrandde en
ineen-kromp met een gedachte van den schou
der, waar de electrieiteit overheen sloeg. Een
der chefs schakelde dadelijk de hoofdleiding
op de geheele stad uit, waarna men den man
kon verlossen.
Hij werd onder geneeskundige behandeling
gesteld en naar het hospitaal overgebracht.
NACHTELIJKE OVERVAL.
Drie gemaskerden bestelen een ouden man.
Bij den alleenwonenden H. Nies in het ge
hucht Vrakker, werd Vrijdagnacht door 3 ge-
maskerden ingebroken. De man werd op zijn
bed vastgebonden en een bedrag van 40.
werd ontvreemd. De politie is de daders op
het spoor.
IN EEN VAT GESTIKT.
Niet naar raad geluisterd.
Zaterdagmorgen ongeveer 7 uur bemerkte de
ongeveer 60-jarige A. J. van K., wonende
"Warande te Schiedam, in dienst van de firma
H. Jansen, distilleerderij aan de Noordvest
aldaar, dat een luikje van het grondvat was
gevallen.
Hij waarschuwde den tweeden meesterknecht,
die van K. tien raad gaf een touw om zijn
middel te binden en dan in het vat af te dalen
om het gevallen luikje op te rapen.
Van K. gaf aan dien raad echter geen ge
hoor en daalde zonder touw af in het vat dat
een diepte heeft van ongeveer 2 M.
Plotseling hoorde de naast het vat staande
meesterknecht een gil, hij begaf zich daarop
dadelijk in het vat, maar kon door de daar
in hangende dampen niet afdalen.
Daarop is de brandersknecht A. Kamp, met
een touw om het middel afgedaald, hem mocht
het gelukken, van K. bewusteloos naar boven
te brengen. Pogingen om de levensgeesten op
te wekken mochten niet meer baten en de
Inmiddels gewaarschuwde dr. Groenenwegen
kon slechts den dood constateeren. Het lijk is
daarna per brancard naar het gemeente-zieken
huis vervoerd.
DIPLOMATIE.
Hr. Ms. nieuw-benoemde buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd minister te Rome jhr.
mr. A. van der Goes, is op zijn post aldaar
aangekomen,
Arbeidsduur en loonpolitiek.
DE KINDEREXPLOITATIE.
China is het land, dat op dit ogenblik wel
het meest van alle landen der wereld de aan
dacht trekt. Wanneer men alles leest, wat daar
omgaat, dan haalt men vaak niet-begrijpend de
schouders op, maar tracht men dieper op de
zaak in te gaan en leest men wat bijv. het tijd
schrift „Dossiers de l'Action populaire" onlangs
over de toestanden daar te lande publiceerde,
dan wordt opnieuw duidelijk, welke ontzettende
bezwaren dergelijke landen voor de gezonde
arbeidersbeweging bij voortduring opleveren.
Eerst dan wanneer in de sociaal-achterlijke
landen de arbeiders zijn opgetrokken tot het
welvaartspeil der westersche beschaving en
tot die beschaving zelve mits dan tot de
waar christelijke beschaving is op den duur
verwijdering der bestaande bezwaren te hopen,
schrijft bet orgaan van den R. K. Metaalbe-
werkersbond „St. Eloy".
Geenerlei wetgeving tot bescherming der
arbeiders bestaat; de op aandrang van het
Internationaal Arbeidsbureau in 1923 door de
Chineesche regeering vastgestelde voorloopige
regeling van den arbeid, bleef in verband met
binnenlandsche politieke moeilijkheden een
doode letter. Uit enkelg consulaire berichten
blijkt, dat de arbeidsduur gemiddeld 1014
uur, soms ook 15 ur per dag bedraagt, met
slechts één rusttijd van een kwartier of een
half uur. In de Engelsche spinnerijen te
Shanghai werken twee groepen 23 y2 uur per
dag, elk met 15 minuten rusttijd. De wekelijk-
sche rustdag is niet algemeen ingevoerd.
In vele zijdespinnerijen hebben de arbeiders
4 dagen per jaar vrij, in andere plaatsen 2
maal per maand één vrijen dag in verband
met het schoonmaken der machines. Het Nieuw
jaarsverlof duurt 2 dagen tot 2 weken. De
mannen ontvangen een eenheidsloon van 15
dollar, geschoolde arbeiders tot 20 dollar, vrou
wen en daglooners 12 dollar, alles per maand.
De consul te Nanking maakt evenwel ook mel
ding van loonen der mannen van 6 <48 dollar.
40 procent der arbeiders leven in ellende,
het loon van den vader is niet voldoende om
zijn gezin te onderhouden. Daarom treffen wij
overal kinderarbeid aan, waaraan geeneflel
hinderpaal in den weg gelegd wordt. Voor deze
kinderen geldt eveneens als voor volwassenen,
de arbeidstijd van 12 tot 14 uur, velen hunner
verrichten nachtarbeid. 273 fabrieken te Shang
hai geven werk aan 45.237 jeugdige arbeiders,
onder wie 4510 jongens beneden 12 jaar en op
86.407 volwassen of jeugdige arbeidsters komen
voor 17.564 meisjes beneden 12 jaar. In de
tapijtindustrie doen de kinderen hun entree
op 11- en 12-jarigen, dikwijls ook op 8- of
9-jarigen leeftijd en ook dezen hebben een werk
tijd van 12 14 uur. In de zijdespinnerijen
telt men gemiddeld 1 kind op 2 volwassenen.
Op het internationaal gebied der buiten-
landsehe concessies te Shanghai stelde een
commissie tot onderzoek naar den kinder
arbeid vast, dat in de katoen- en zijdespinne
rijen de werkgever kinderen te werk stelt,
zoodra hij overtuigd is, dat hij hun arbeid met
voordeel kan gebruiken. Kinderen van 6 jaar
werkten in de nachtploeg. Verschillende werk
gevers werven jeugdige arbeidskrachten aan in
de boerendistricten, en betalen aan de ouders
2 dollar per maand en per kind.
Voedsel, woonverblijf en leven van deze kin
deren is niet beter dan onder de slavernij. De
meisjes, welke in de huishouding worden te
werk gesteld, worden gekocht. Deze soort sla
vernij is de bron van de grootste ellende, want
de meeste dezer kinderen worden tot een zede
loos leven gedwongen. Dezen meisjeshandel,
welke door de Chineesche wet is verboden,
wordt door de justitie geen stroobreed ln den-
weg gelegd.
Wat betreft de instellingen voor hygiëne en
tot arbeidersbescherming, deze ontbreken, voor
al in de oudere Chineesche industrie, geheel.
De arbeiders eten, slapen en werken in dezelfde
locab/elten. Het gevolg daarvan is, dat in tal
van werkplaatsen het personeel tot voor 70
procent door de tuberculose Is hesmet.
In verband met het gebrek aan sociale ver
zekeringen voor de arbeiders, werd waargeno
men, dat 1/3 van de kinderen en 40 procent
van de vrouwen, welke in het industrie-zieken
huis werden behandeld, totaal ongeschikt voor
arbeid waren. Vooral de nachtploegen hebben
deze onheilen ten gevolge.
hulpverleening stormramp.
Het hoofdbestuur van het Ned. Roode Kruis
deelt mede, in de week van 1 tot en met G
Augustus ten behoeve van de slachtoffers van
de stormramp ln den Achterhoek 2070.20 ont
vangen te hebben.
Verdere giften worden nog gaarne Ingewacht
aan het Bureau Prinoessegraeht 27 te 's-Gra-
venhage, postgironummer 22120.
KONINGINNEFEEST.
Het bestuur van het Oranje Comité W
thans zoover gevorderd, dat een en ander
voor de feestviering van den verjaardag vaU
H. M. de Koningin bekend gemaakt kan wor
den.
Het ligt in de bedoeling, om den dag in I®
zetten met muziek van den toren der Groot0
Kerk.
Op het feestterrein zullen spelen en and01'0
vermakelijkheden plaats vinden, zoowel voor
ouderen als jongeren.
Het comité heeft gemeend, voor het slot
van den dag geen kosten te sparen, daar het
gaarne aan den wensch van velen wil v°'*
doen, om een zoo grootsch mogelijk vuurwerk
te ontsteken.
Voorts heeft men een goede plaatselijk0
attractie op spel gezet, n.l. alle winkel'®'®
te verzoeken een feest-etalage te maken.
zal echter gffïn jury zijn, die deze beoord00^
lem zal, maar men hoopt de prijzen door
ting hij de deelnemers aan den man te b'°
gen. dit
De middenstandsvereaniglng heeft voor
doel een mooi bedrag aan het comité toee
zegd.
