wm mm
mm
1
Nieuwe Schiedamsche Courant
Maandag 8 Augustus 1927
No. 14932
«BBBHBBi n
ITlBKlIP* - rail
■iBmm lijps 'féiï a
WW
DERDE BLAD
t ZIJ STERFT NOG NIET.
goedkoope treinen
ONTZETTENDE TRAMBOTSING BIJ LAREN
BINNEN EEN UUR VIER DOODEN
MENSCHEUJKE LICHAMEN TUSSCHEN EEN
CHAOS VAN HOUT EN IJZER
TOONEBLEN „OM NOOIT TE VERGETEN".
VJ* 'V - '"tl
lilt
Pil
mm
m:W g
*1
s m j
EEN TREURIGE LIJST
H. M. MOEST NAAR HAAR SLAAP-
WAGEN VLUCHTEN
DE LEENING DER DOCIOREN-
OBLATEN
HET KAPITTEL DER
CISTERCIENSERS
Dat de Kerk spoedig sterven zou, is een
profetie geweest, welke haar vijanden her
haaldelijk hebben geuit.
„Uw pest was ik in mijn leven en mijn
dood zal uw dood zijn, o, Paus!" schreef
Luther op den Bijbel, die in een onzer open
bare bibliotheken bewaard wordt.
Luther stierf en de Paus bleef.
„Het verveelt mij, nog langer te moeten
hooron dat twaalf lompe visschers de Kerk
konden stichten; ik wil toonen dat één Haal
kan vernietigen", verklaarde de spottende
Voltaire.
Voltaire stierf in wanhoop, maar de Kerk
bleef.
De revolutie kwam en sleepte den Paus
weg uit Rome; Napoleon verscheen en sloeg
den Paus in ketenen; Bismarck kwam en
bond den strijd aan met de Duitsche Katho
lieken; de Paus werd beroofd van zijn we-
reldsch vorstendom en bleef sindsdien ge
vangen in het Vaticaan.
1-Iet zou nu gauw gedaan zijn, profeteerde
het ongeloof. Maar de profetie kwam weer
niet uit. Toen Europa werd omgewoeld door
den wereldoorlog eft in stukken gescheurd
door de vredes-makers na den oorlog, stond
de Kerk ongedeerder dan ooit.
De Paus zag het Russische, Duitsche,
Oostenrijlcsche en Turksche keizerrijk ineen
storten. Hij beleefde den ondergang der
landskerken in Rusland en Duitschland en
den val van het Turksche kalifaat.
Maar de Kerk bleef en breidde zich uit.
Geestelijk stond zij nooit sterker dan juist
in onzen tijd en naast veel afval en onver
schilligheid kan zij ook bogen op groote
geestelijke winst.
Winst in de geesten der menschen, die
meer dan vroeger haar eenheid in leer en
hechtheid van samenhang bewonderden.
Winst in eigen muren door vele bekeerlingen
en de stichting van vele bisdommen.
Een nuchter overzicht der feiten geduren
de de laatste eeuw, spreekt duidelijke taal.
In Zweden en Noorwegen, aldus meldt
een documentair overzicht van het R. K.
Werkliedenverbond, is het getal katholieken
gestegen van 10 tot 5.417. In Denemarken
van 100 tot 8.780. In Holland en Luxemburg
van 350.000 tot 1.900.000. In Indo-China, niet
tegenstaande talrijke en hevige vervolgingen
van 400.000 tot 1.200.000. In Japan en Corea,
waar het katholicisme nog maar een dertig
jaar vrijheid telt, van 10.000 tot 170.000. In
Canada van 6 bisschoppen, 30 priesters,
500.000 geloovigen tot 38 bisschoppen en
3.000.000 geloovigen. In de Vereenigde Staten
van negen bisdommen met elk een dozijn
.priesters en in 't geheel 4.00.000 geloovigen,
tot 16 aartsbisschoppen, 93 bisschoppen,
21.630 priesters en 17.855.000 katholieken. In
Australië in 1820 één priester, nu 9 aarts
bisschoppen, 16 bisschoppen, 2200 kerken,
1500 priesters en 1.200.000 geloovigen. In
de Oceanische eilanden zijn nu gesticht 22
vicariaten en 6 apostolische prefecturen met
600 missionarissen en 270.000 katholieken.
De Kerk is nog niet gestorven en zij maakt
ook heelemaal nog geen aanstalten om heen
te gaan. In tegenstelling met de elkaar ruste
loos verdringende secten, bonden, vereenigin-
gen, genootschappen en stichtingen, blijft
de Kerk van Rome onberoerd staan als
heerscheres van den tijd, die haar begroet
als zoodanig.
Die onvergankelijkheid der Kerk is een
'groote troost in moedelooze oogcnblikken en
een aansporing tevens om naar -het vermo
gen, hier en elders, mee te werken aan haar
uitbreiding en bloei, waarin de daadwerke
lijke vervulling bestaat der bede: „Uw Rijk
toekome."
WERK VAN DEN K. R. O,
Katholieken, sluit U aan
Donderdag 11 Augustus beeft te Tubbergen
de plechtige onthulling plaats van dr. Schaep-
tnan's standbeeld. Dit Is een feit van beteeke-
nls voor geheel Katholiek Nederland. Onzen
grooten emancipator en staatsman wordt op
dien dag de hulde van ons Katholiek volk ge
bracht en niemand onzer, die niet zou willen
deelnemen aan de plechtigheid.
Welnu, de gelegenheid daarvoor wordt u door
den K. R. O. geschonken. Van half 3 tot 5 uur
"Wordt al het gesprokene en al wat gezongen
Wordt, per radio uitgezonden.
Maar onze omroepstichting vestigt er ook de
aandacht op, dat deze uitzending een bij
Uitstek Katholieke ons Katholiek volk moet
overtuigen, dat wij een eigen omroep noodig
hebben.
Dit is de groote beteekenis, die wij hechten
aan deze uitzending, dat Katholiek Nederland
Zlin plicht begrjjpe, zijn plicht om den eigen
otnroep tot stand te brengen en het blijvend
bestaan daarvan mogelijk te maken. Als dr.
Schaepman nog leefde, zou hij, wij twijfelen
®r geen oogenblik aan, het werk van den K.
O. hebben toegejuicht.
Katholieken, binnen het verloop van twee
ffiaanden zal ons rechtsche zendstation zich
over onze steden en dorpen doen hooren. Heb-
®n alle Katholieken zich bij ons aangesloten?
Helaas, neen!
Secretariaat van den K. R. O.: Heerengracht
Amsterdam.
l6D® Ned- Spoorwegen laten op Dinsdag 9,
lo' i7 6n Augustus, op de Woensdagen
17 ©n 24 Augustus, op Zondag 14 Augus-
8 en op Donderdag 18 Augustus a.s. weer
^&dkoope treinen loopen in diverse rich-
VERSCHILLENDE ORDERS VAN TWEE
VERSCHILLENDE CHEFS
Er werd niet liard gereden
Omstreeks kwart voor één naderden gister
middag bij Laren op de helling van den z.g.
Larenschen weg, ter hoogte van de villa „Groe-
nendael", twee tramtreinen der Gooische Stoom
tram. Daar ligt enkel spoor, zoodat het dui
delijk is, aldus de „Crt.", dat een der trams
zich voortbewoog op een traject, dat zij niet
bej-ijden mocht. Het is reeds bekend, door
welke omstandigheid zulks kon gebeuren. De
chef van Laren had order gegeven, dat de
tram, bestemd voor Amsterdam, kon vertrek
ken met de toelichting, dat verderop bij de
„Gooische Boer" gewisseld moest worden. Doch
ook de chef te Muiderberg had een tram laten
vertrekken en deze had order gegeven, dat met
den tegenkomer te Laren moest worden ge
wisseld.
Deze tegenstrijdigheid in de orders maakte
het mogelijk, dat juist in de bocht van den
rijksstraatweg de trams elkaar naderden.
De tram uit Naarden was samengesteld uit
de locomotief en vier personenwagens, name
lijk een groot open rijtuig, een dicht rijtuig
en vervolgens twee dichte wagens van zwaarder
model.
Daarentegen had de tram, welke uit Laren
vertrokken was, met het oog op de helling,
twee machines; verder vijf personenrijtuigen.
In laatstbedoelde tram zaten slechts een paar-
reizigers; eenigszins anders was het echter
gesteld met de tram, welke de helling af
kwam; de groote open wagén achter de machine
telde omstreeks zeventien twintig personen,
terwijl ook in de gesloten rijtuigen zich vrij
veel passagiers bevonden.
Getuigenverkaringen
Naar een ooggetuige verklaarde, waren de
snelheden niet bijzonder groot. Doch de boog
van het spoor en vooruitspringend geboomte
waren oorzaak, dat de bestuurders der trams
elkaar niet konden zien.
De heer Van Ommen zeide, dat beide loco
motieven gefloten en gebeld hebben. Eenige
seconden later daverde de slag van de botsing:
de drie locomotieven hadden elkaar ontmoet en
zij joegen een dichte stofwolk en een massa
hout en glas omhoog.
Naar verschillende getuigen verklaren, was
de snelheid der tram, komende uit Laren, on
geveer tieu .1 vijftien kilometer, die van de
tram, welke uit Naarden kwam, circa vijf en
twintig kilometer. Deze snelheden houden geen
overtreding in, daar de reglementen een maxi
mum van 30 toestaan.
Hoe het gebeurde
De locomotief van de tram, komende uit
Naarden, welke de grootste snelheid van het
drietal had, werd door de ontzettende kracht
van de beide andere machines letterlijk opge
nomen. Het gevolg was, dat de open wagen
onder haar doorschoof, waardoor het dak en
de opstaande pijlers van het rijtuig totaal af
gesneden werden; de machine kwam op het
wagenvlak te staan, vermorzelende en kra
kende wat zich op haar weg voordeed. De kap
van den wagen drong in het tweede tramrijtuig
en bracht eveneens groote verwoesting teweeg
Vele voorbijgangers waren verbijsterd door
het ontzettende gekraak en gerinkel.
„Het is om nooit te vergeten", zoo zeide een
ooggetuige. „Eerst het geluid, alsof een don
derslag weerklonk en toen die stilte. Eenige
seconden later gingen de menschen wegloopen,
zoo snel de beenen hen konden dragen. Daarna
klonk het gekerm van gewonden, die wij, zoo
goed en zoo kwaad het ging, geholpen hebben."
Tusschen den chaos van hout en ijzerwerk en
onder het grimmige ijzeren monster, dat het
nummer dertien draagt, waren de mensche-
lijke lichamen te ontdekken. Met ijver hebben
de drie machinisten, de drie stokers, de con
ducteurs en voorbijgangers een hefwerktuig
genomen en dit onder de machine geplaatst.
Het gevaarte, dat even als de beide andere
machines 16 ton weegt, werd zoo hoog opgevij
zeld, dat het zijn evenwicht verloor. Sissend
kantelde de reus en met een hevige plof viel
hij met den zijkant op de straatsteenen.
Zoo kon men de lichamen der beide slacht
offers benaderen: afgrijselijk verminkt en
de kwetsuren van dien aard, dat de dood oogen-
blikkelijk moet zijn ingetreden.
Ook werden twee personen bevrijd, wier won
den van dien aard waren, dat weinig hoop
meer omtrent het leven dier ongelukkigen te
koesteren viel. Zij zijn dan ook na hun ver
lossing spoedig bezweken, zoodat binnen een
uur na bet ongeval reeds vier dooden te be
treuren vielen.
Voorts werden nog vijf zwaar gekwetsten ge
vonden. Met auto's van voorbijrijdenden en per
politie-brancard werden zij naar de R. K. Zie-
keverpleging „St. Jan", gelegen aan den Rijks
straatweg, vervoerd. Hier werden ook heen ge
voerd de verschillende minder ernstig ge
wonden.
Vast staat, dat een der passagiers, Schreu-
der geheeten, die gezeten was in een der ach
terste wagens van den tram-trein, welke uit
de richting van De Gooische Boer kwam, is
overleden.
De omstandigheden maakten het noodzake
lijk de ouders te ontbieden van een naar schat
ting 8-jarig ventje, Nico Lisser, wonende
Laingsnekstraat 9 (o.) te Amsterdam. Een
agent begaf zich naar de woning, doch vond
deze gesloten.
Verder moet de 60-jarige P. N. v. d. Berg,
die eveneens in een der rijtuigen zat, ernstig
gekwetst zijn.
M. van Noort, Hubert v. Eykenstraat 60, te
Naarden, is licht gewond en kon zich te voet
huiswaarts begeven. Hetzelfde is het geval met
zekeren Nijbraken, Heerengracht 133, Amster
dam, die een riblcneuzing heeft opgeloopen en
het ziekenhuis heeft verlaten, alsmede P. Du-
four, Groote Kattenburgerstraat 86, wiens
schouder ontwricht is
Twee dames uit Amsterdam, Wevers gehee-
en, moeder en dochter, zijn met ernstige won
den opgenomen. Verder heeft men een der tram-
beambten een paar vingers geamputeerd.
De materieels schade
materieele schade aangaat: de num
mer 13 is aan de voor- en achterzijde geha
vend, de beide andere machines, 17 en 15, zijn
eveneens beschadigd. De 17, die vooraan reed,
rust met de voorwielen op een gedeelte van
den wagen, die onder de 13 is doorgeschoven:
de achterste wielen staan naast het spoor.
Van de vijf volgnjuiigen zijn alle balcons
versplinterd ten gevolge van de harmonica-
werking na de botsing. Hierin werd geen slacht
offer aangetroffen.
De machinisten en stokers bleven op hun
post.
De oorzaak
De „Crt.heeft een onderhoud gehad met
den heer Augustijn, directeur der Goooische
stoomtram. Deze deelde mede: Zeker is, dat
twee verschillende chefs twee verschillende
orders hebben gegeven omtrent het laten pas-
seeren van trams op de wissels en dat hier
door het ongeluk werd veroorzaakt. Tusschen
beide stations bestaat telefonische communi
catie waarvan gebruik gemaakt is. Ook is
zeker, aldus de zegsman, dat mét matige
snelheid werd gereden. De boeht is oorzaak,
dat hoewel het personeel met snelheid en met
zekerheid handelde, de botsing niet meer te
voorkomen was. De remmen waren in orde:
zij zaten vast tegen de wlelflenzen geklemd,
wat een bewijs is, dat zij aangeslagen werden.
De burgermeester van Laren, jhr. H. L. M.
van Nispen van Sevenaer, leidde als hulpof
ficier van Justitie het onderzoek
De directie van het hotel Hamd'orff te La-
Jeii had als een uiting van deelneming de
dansmuziek doen staken. Overal in het plaats
je werd het treurig ongeval druk besproken.
In het ziekenhuis St. jan vonden de hulp
vaardige handen van het personeel en van de
medici druk werk. Van alle kanten hadden
- Yt'-Jjr -i
f - i I
HET GRANIETEN VOETSTUK, vervaardigd
door de firma van Stokkum te Rotterdam,
yoor het Donderdag te onthullen Mgr. Schaep-
man-monument te Tubbergen.
I mptm -issfimm;:,
X
pBSpSSgV
HET NIEUWE KOLONIEBUIS van de R. 'K. Vereeniging voor kindervacantie-kolonies ea
herstellingsoorden te Egmond aan Zee.
zich vrijwillig doktoren aangemei|d. Voor
verschillende patiënten bleek een operatief
ingrijpen noodzakelijk e zijn.
Na het bezoek der justitie werd toestem
ming gegeven het materieel te verwijderen.
Om ongeveer acht uur was de baan vrij en
kon het ontzettend drukke verkeer over de
enkele spoortjes hervat worden.
Vier dooden, vijf zwaar gewonden
VADER, MOEDER EN DOCHTER UIT
EEN GEZIN
De treurige lijst der slachtoffers zooals die
gisteravond in het bezit was der politie te
Laren ziet er als volgt uit:
Gedood
Een dertigjarig persoon Schreuder gehee
ten en wonende Valeriusstraat 203, welke
jongeman in het ziekenhuis overleed;
de 33-jarige Emanuel Lisser, wonende
Laingsnekstraat 9 te Amsterdam;
zijn echtgenoot® Jeannette LisserViseh-
schraper;
hun 5-jarig dochtertje Margaretha Lisser.
Zwaar gewond
Nico Lisser, oud 9 jaar;
Annie Hybeek, Duitsche van geboorte;
Mevrouw Wevers, wonende te Amsterdam;
Juffrouw Wevers, wonende te Amsterdam;
P. N. v. d. Berg, wonende aan de Overzijde
van het IJ te Amsterdam.
De toestand der vijf patiënten is zeer ern
stig.
Lichtgewonden
Onder de vele lichtgewonden, wlri aantal
nog niet vast te stellen is, bevonden zich M.
van Noort, conducteur der tram, wonende te
Naarden, wlen een vinger en een duim wer
den geamputeerd.
D. J, van den Berg, machinist, die thuis ge
komen, zich plotseling onwel gevoelde. Er
werd een dokter geroepen, die inwendige
kneuzingen constateerde.
Jacob Mulder, machinist wonende te Hil
versum. Deze werd aan het hoofd gewond en
kreeg lichte kneuzingen aan armen en rug.
Huib. v. d. 'Berg, machinist, woonachtig te
Laren, werd aan den schouder gekwetst.
Juffr. Nijbraken te Amsterdam, Heeren
gracht 133 werd licht inwendig gekwetst.
P. Dufour, Groote Kattenburgerstraat 86 te
Amsterdam, inwendig gekneusd.
Verder werd nog een aantal patiënten be
handeld, wier namen niet bekend zijn.
EEN PIJNLIJK INCIDENT.
Koningin Willielmina door dè politie
te Oslo tegengehouden.
Toen H. M. Koningin Wilhelmina Vrijdag
te Oslo arriveerde, kwam het tot een zeer pijn
lijk incident. Daar de Koningin incognito reis
de, waren geen autoriteiten ter liegroeting aan
wezig. Voor de goede orde bewaakte politie
echter den uitgang, waardoor H. M. verwacht
werd. Zonder met dezen maatregel hekend te
zijn, passeerde de Koningin met de overige rei
zigers den gewonen uitgang. Toen zij, huiten
het statiou gekomen, het afgezette gedeelte
wilde betreden, werd H. M. door den politie
chef op brute wijze terug gewezen. Lachend
voldeed H. M. aan het bevel van den politie
ambtenaar. Toen deze bemerkte, welk een
blunder hij gemaakt had, was hij zoo uit het
veld geslagen, dat hij geen orde meer onder
de opdringende menigte kon houden.
De Koningin was zelfs genoodzaakt In haar
slaapwagen een goed heenkomen te zoeken.
Doch ook daarheen volgde haar de menigte, die,
met de neuzen tegen de ruiten gedrukt, de be
wegingen van H. M. volgde.
Ten slotte mocht het een versterkte politie
macht gelukken het publiek te verspreiden.
LOONCONFLICT TE DEVENTER
Geen overeenstemming
In de conferentie van het bestuur van de
R. K. Vereeniging van Werkgevers In de Me
taalnijverheid, de directie der Overijselsche
Ijzergieterij en de vertegenwoordigers der
werklieden-organisaties, Is geen overeenstem
ming bereikt.
EEN SALARIS-CONGRES
De R, K. Centrale is voornemens op Zon
dag 18 September a.s. te Utrecht een sajaris-
cpngTüs te organiseer en.
DE PAUSELIJKE MACHTIGING
VERLEEND.
Naar aanleiding van het bericht van de
Pauselijke Internuntiatuur te 's-Grav&nhage in
ons Dagblad van 10 Juli, heeft Burgers en
Do's Bank te 's-Gravenhage zich, naar zij ons
mededeelt, tot den II. Stoel gewend, om de
kwestie der Pauselijke machtiging voor de
leening, groot 850.000, ten laste van de
Sodalitas Medioorum Oblatorum Ordinis
Sancti Benedicti te Boedapest tot een goede
oplossing te brengen.
Indertijd heeft de Bank geheel te goeder
trouw aangenomen, dat de goedkeuring van
Zijne Eminentie Kardinaal Dr. Joannes
Csernoch, aartsbisschop van Esztergom en
Vorst-Primaat van Hongarije, de Pauselijke
machtiging in zich sloot.
Thans kan zij mededeelen, dat de H. Stoel
bij schrijven van Z. Em. Kardinaal Sbaretti,
prefect der H. Congregatie, van het Concilie,
d.d. 21 Juli 1927 no. 3505, nu uitdrukkelijk
de goedkeuring heeft verleend.
P. Fr. JANSSENS TOT GENERAAL-ABT
GEKOZEN.
Op 31 Juli 1927 kwam het generaal kapittel
van de orde der CIsterciensers in buitengewoon
kapittel in het klooster Mehrerau-Bregenz bij
een.
De vestiging te Rome van het generalaat
maakte het punt van bespreking uit. Daar in
het vervolg de generaal-abt te Rome zijn zetel
moet hebben, stelde de generaal-abt Cassian
Haid zijn waardigheid ter beschikking van het
generaal kapittel.
Op 1 Augustus werd nu door het generaal
kapittel de abt van Pont-Colbert te Versailles,
Pranciscus Maria Janssens tot generaal-abt ge
kozen.
De nieuw gekozen hoogwaardigheidsbeklee-
der is op 20 Februari 1882 te Tilburg geboren,
uit 'een welbekende familie, die in Nederland,
in Frankrijk en in Amerika hoog aangeschreven
staat. Zijn oom, Franciscus Janssens was aarts
bisschop van New-Orleans (V. S.) en overleed
in 1896. De bisschop van 's-Hertogenbosch is
een neef van hem.
De nieuw gekozen generaal-abt is een man
van zeldzame geestelijke en lichamelijke eigen
schappen. In strenge kloostertucht opgevoed is
hij werkelijk streng voor zich zelf, doch tegen
over anderen altijd vaderlijk goed.
De nieuw gekozen generaal-abt benoemde tot
zijn secretaris den Hongaarschen Cistercienser
pater Tiburtius Hiimpfner, die in September
met den generaal-abt naar de Eeuwige Stad
vertrekt.
Het nieuwe generalaat van de orde ligt op de
Monte Gianacolo in de via Giacomo Medici. Dit
is het hoogst gelegen stadsdeel, waarvan men
een heerlijk uitzicht heeft over het oude en
het nieuwe Rome.
IIET N.V. HUIS TE UTRECHT
WAS DE ENORME UITGAVE GEWETTIGD?
Het H. B. der N.V. van Spoor- en Tramweg
personeel „heeft zijn mandaat
overschreden"
Tijdens het jongste congres van de Ned, Ver.
van Spoor- en Tramwegpersoneel, oefenden
verschillende afdeelingen critiek uit. op het
financifeel beleid der vereeniging in zake het
N. V. Huis te Utrecht.
Naar aanleiding hiervan heeft de afdeeling
Hilversum met op één na algemeene stemmen
een motie aangenomen, waarin zij constateert,
dat voor den organisatiestrijd 70.000 bonds-
vermogen niet kan gemist worden; zij is nog
steeds niet overtuigd dat het N. V. Huis te
Utrecht de uitgave van de enorme som van
ƒ600.000 wettigt. De afd. blijft van oordeel,
dat het N. V. Congres van 1923 slechts machti
ging heeft gegeven, een gedeelte van het bonds-
vermogen in het N. V. Huis te beleggen en dat
het hoofdbestuur, door meer dan het geheele
kapitaal der organisatie daarin te steken, zijn
mandaat overschreden heeft.
De afd. blijft van oordeel, dat een onpartij
dig onderzoek van het financieel beleid over
11925-1926 van het hoofdbestuur noodzakelijk is.
JHR. VAN SASSE VAN IJSSELT. >1
Jhr. van Sasse van IJsselt heeft Zaterdag1
geheel hersteld het ziekenhuis van de Broe
ders van Joannes de Deo te 's-Hertoge n bos eb
verlaten, -
