DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
IBi
mmm
w&mmm
SL
Mgl 1
50ste Jaargang
Woensdag 10 Augustus 1927
No. 14934
Dit nummer bestaat uit drie bladen
STADSNIEUWS
V HEDEN EN TOEKOMST.
HINDERWET.
GEMEENTEREKENING
VIGILIE MARIA HEMELVAART.
IJlTVAART A. J. VAN KRUGTEN.
FILM MIJ. „EUREKA".
GOEDKOOPE TREIN NAAR
BREDA EN OISTERWIJK.
V OLKSBADHUIS.
NIEUWE FABRIEK.
districts-arbeidsbeurs.
EXAMEN ENGELSCH L. O.
EXAMEN HOOFDAKTE.
NIEUW ALTAAR IN DE ST. THOMASKERK TE AMSTERDAM.
EEN WERK VAN WIM HARZING-
li ëmmmmmMËmÈ
-
ISflif!
WBÊÊÊ
AGENDA.
Hedeu.
BEURS VAN SCHIEDAM
Moutwijn
BURGERLIJKE STAND.
UIT ROTTERDAM;
HEALING-MOTOR-DEMONSTRATIE
n
t
R. K. HUISHOUDSCHOOL
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Bureau s KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal no. 68085 Postbns s 39.
ABONNEMENTEN per 3 maanden f 3.25, per maand 1.10, per week 25 cent.
Franco per post 3.75 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Postchèqne en Girodienst no. 81440.
Advertentiën 15 regels 1.55. Elke regel meer 30 ct. Reclames tusschen den tekst 60 cC.
per regel. Bij contract belangrijk verminderde prijzen. Kleine advertenties: 25 woorden 30 ct,
elk woord meer 5 ct. tot een maximum van 50 woorden. Kabouter-advert. 5 regels ƒ0.50, lOreg
ƒ0.75, 15 reg. ƒ1. Tarieven worden op aanvr. toegezonden. Incassokosten worden berekend."
Gratis-Ongevallenverzekering ƒ500 bij overlijden dooreen ongeval; ƒ500 bij verlies van beide handen, voeten of oogen; ƒ250 bij verlies van één hand één voet of één nn<r- /Min hit r -
van een wijsvinger; ƒ50 twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de v'oorwaarden als eenmaal per maand^it'bladTordel afgedrukt
Ultkee"ngen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAVBank, Lange Haven 103, Schiedam.
Wanneer men de Schiedamsche bevol
kingsstatistieken van den laatsten tijd met
elkander vergelijkt, dan komt men tot de
Catdekking, dat we in zielental achteruit-
daan. 'tZijn geen schokkende cijfers, de
stad loopt niet leeg, maar de teruggang
is er; en wat het geval ernstiger maakt,
het proces duurt reeds vrij geruimen tijd;
het lijkt een chemische ziekte.
Terwijl het zielental op grond van de
iccname van het aantal inwoners in het
Oheele land jaarlijks met rond 600 zou
r peten vermeerderen, zien we dat in 1925
Lii zielental met. 80 verminderde, in 1926
met, 310, terwijl over het loopende jaar in
dien achteruitgang geen stilstand is geko
men. En dat, waar het geboortepeil in onze
stad zich van dat in andere steden eer
gunstig dan ongunstig onderscheidt en ook
het sterftecijfer'niet bijzonder hoog is.
De oorzaak der vermindering moet der
halve worden gevonden in het feit dat er
een groot aantal personen meer uit de ge
meente vertrekken, dan er zich vestigen.
Zulks blijkt ook volgens de officieele cij
fers het geval te zijn. In 1925 vestigden
zich in Schiedam 2055 personen, terwijl 2914
de stad verlieten. Voor het afgeloopen jaar
Waren deze cijfers 1976 en 2869, een nadee-
lig verschil dus telkens van reeds 900 zie
len.
Waar wijst zulks op? Dat het bedrijfsle
ven in deze stad nog alles behalve normaal
kon worden genoemd. We zijn den crisistijd
nog lang niet te boven. Met name de karak
teristieke Schiedamsche industrieën bran
derijen eri glasblazerijen zijn nog niet op
het keerpunt aangeland, dat van opgewekt
leven kan worden gpsprokeen.
De werkloosheid is dan ook nog steeds
hun normaal peil en het volk mitsdien niet
ie verwonderen, dat elders arbeid- en brood
Wordt gezocht, wat de eigen stad niet in
voldoende mate bieden kan.
Toch gelooven we niet, dat Schiedam
°oit op de lijst der doode steden zal hoeven
ie worden bijgeschreven. Daarvoor is haar
hgging te gunstig. De uitbreiding van Rot
terdam naar het Westen met straks de tot
standkoming van het Driehavenplan zal ook
°P Schiedam haar weerslag niet missen. Er
is ondanks den achteruitgang van het
°ogenblik voor onze stad nog een groote
toekomst weggelegd.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele af-
en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
Ingekomen is een verzoek van:
le. Hollando-Belgica Film Maatschappij
■•Eureka" om vergunning tot oprichting van
een inrichting tot het opnemen van films
in het pand Plein Eendragt 3, kadaster
Sectie L. no. 2205, met een benzinemotor
Van 180 P.K., drijvend een dynamo, en 6
electromotoren, waarvan 1 van 1 y, P.K.,
drijvende een zaagmachine en 1 van P.K.
eD 4 van 1/16 P.K., drijvende filmapparaten; en
2e. de n.Y. Corns. Swarttouw's Con-
structiewerkplaatsen en Machinefabriek om
Vergunning tot oprichting van een con-
rinictiewerkplaats en machinefabriek aan de
Nieuwe Waterwegstraat, kadaster Sectie N.,
h°s- 397, 398, 341, 348 en 349, met 26
®lectromotoren van totaal 344)4 P.K., drijvende
iverse arbeidswerktuigen, draai- en hijsch-
i'anen en compressors.
Dit verzoek is met de bijlagen op de
ecretarie der gemeente ter visie gelegd.
°P Woensdag, den 24 Augustus 1927, des
°°i'middags ten 11 ure, zal ten Raadhuize
tegenheid worden gegeven om bezwaren
breeri hef toestaan van dit verzoek in te
ehgen en die mondeling of schriftelijk
1° lichten,
hie -vfUren<ie DRIE dagen vóór het tijdstip
kern en genoem(h kan op de secretarie der
Hioehttlt°' van he schrifturen die ter zake
bomen Z^n 'nge'£omen> kennis worden ge-
Wet,0lfenS 06 bestaan(le jurisprudentie zijn
da beroep op eene beslissing Ingevolge
g<
ui
.-ie:
lichten.
d6 Ti1 Dei"oep op eene beslissing
homat?'derwe* gerechtigd zij, die niet overeen-
beati,,1^ ar'É 7 hier Wet voor het Gemeente
best
Verg(u'r ®en °f meer zijner leden zijn
toa ehen, teneinde hun bezwaren mondeling
- e te lichten.
SCHIEDAM, 10 Augustus 1927.
f
T'.
c
Burgemeester en Wethouders van Schiedam:
Gelet op art. 219 der wet van den 29sten
Juni 1851 (Staatsblad no. 85), regelende de
samenstelling, inrichting en bevoegdheid der
gemeentebesturen
Doen te weten:
dat de rekening en verantwoording van de
inkomsten en uitgaven der gemeente, over het
dienstjaar 1926, op heden aan den Raad is
ingediend, en tegelijk op de Secretarie der ge
meente voor een ieder ter lezing is nedergelegd;
terwijl die rekening tevens, tegen betaling dei-
kosten, in afschrift aldaar verkrijgbaar is
gesteld.
Maandag 16 dezer is het Maria Hemelvaart
Waar de vigiliedag een Zondag is, moest vroe
ger daags te voren, dUs op den Zaterdag ge-
vast worden. Volgens den nieuwen „codex"
hoeft zulks niet meer, en is derhalve voor dit
jaar de vastendag vóór Maria Hemelvaart
J de teraardebestelling van het stoffelijk
overschot van den Zaterdag zoo ongelukkig
leven gekomen brandersknecht A. J.
van Krugten waren ook een zestal bestuurs
leden aanwezig van het Ziekenfonds „Nut en
Voorzorg waarvan de overledene meer dan
25 jaar bestuurslid is geweest. Namens zijn
medebestuurders dekte een krans de baar.
De film-mij. „Eureka", waarover wij inder
tijd reeds het een en ander hebben ee-
sehreven, heeft thans een verzoek ingediend
bij B. en W. om vergunning tot het op
richten van een inrichting tot het opnemen
van films, in het pand Plein Eendragt 3,
met een benzinemotor van 180 p.k„ drijvende'
een dynamo en 6 electromotoren, een zaag
machine en filmapparaten.
Thans zal dus Schiedam definitief zijn
film-studio krijgen, met al de drukte van
artisten, e.d., die daar aan vastzit.
plaats hebben06 15 °fficieele °Pening
Van de genoodigden zal alsdan een film-
opname gemaakt worden, welke onmiddellijk
in het eigen laboratorium van de maatschannii
zal worden ontwikkeld en afgedrukt terwffl
de genoodigden, alvorens zich naar'huis te
begeven in de projectiezaal op het witte
doek" nogmaals de opening zullen kunnen
bijwonen. ul1"™
Op Donderdag 18 Augustus zal een goed-
koope trein 2e en 3e klasse rijden „aar Breda
en Oisterwijk en terug. De trein vertrekt van
Schiedam te 8.21 en komt te Breda aan om 9.38.
Te 11 minuten over 9 's avonds
reizigers te Schiedam terug.
Op 5 en 6 Augustus 1927 werden genomen
519 baden en wel in de le klasse 27 kuip
baden en 58 regenbaden en in de 2e kin™
41 kuipbaden, 379 regenbaden, 14 kinderbaden.
De N.V. Corns. Swarttouw's Constructde-
werkplaatsen en machinefabriek gaat thans
definitief een nieuwe constructie-werkplaats
en machinefabriek oprichten aan de Nieuwe
Waterwegstraat. Bij B. en W. is bereids ver
gunning aangevraagd voor de installatie van
26 electromotoren van totaal 344% p.K voor
diverse arbeidswerktuigen, draai- en hijsch-
kranen en compressors.
Aangeboden arbeidskrachten: aanhouders
aut. lasschers, betonwerkers, bankwerkers'
boekbinders, brandersknechts, broodbakkers'
boekhouders, chauffeurs, distillateursknechts!
electriciens, glasblazers, grondwerkers, kisten
makers, kuipers, klinkers, kraandrijvers, kan
toorbedienden, koperslagers, losse werklieden
letterszetters, boekdrukkers, metselaars, metaal'
boorders, machinisten, metaaldraaiers,' metaal-
schavers, monteurs, magazijnbedienden, mole
naars, mouters, opperlieden, ponsers, reizigers,
timmerlieden, sigarenmakers, schilders, scheeps-
fitters, smeden, stokers, stellers, transportarbei
ders, varensgezellen, voerlieden, winkelbedien
den en zakkendragers. as»**
Gevraagde arbeidskrachten: jongens en meis
jes van 14 5 15 jaar voor fabrieksarbeid en
een straatmaker.
Op het te Utrecht afgenomen examen is ge
slaagd de heer P. M. Baas, alhier.
Bij het te 's-Gravenhage gehouden examen
i geslaagd P. Tuinder, alhier.
5 'J//;//
Begrijpelijkerwijze staat in een ongewoon
stadsgedeelte ook een ongewone kerk. Tot voor
korten tijd was plan Zuid in Amsterdam een
unicum, misschien in gansch Europa. Wij wa
ren toen nog nauwelijks gewend aan dien mo
dernen kolossen-bouw die zou terugkeeren tot
de recht' en slechten eenvoud der vergeten
vaderen, een eenvoud welke met Berlage's
beurs weer is begonnen te herleven.
Met de moderniteit van plan Zuid is het
thans echter gedaan, ook al omdat niets lang
„modern" blijft in onze dagen van snelle ver
plaatsing en nog snellere veranderlijkheid. Wie
de roerlooze verstrakking van het Mercator
plein (plan West) op zich laat inwerken, beseft
ten volle, dat men in den Nederlandschen ste
denbouw sinds plan Zuid geslaagd of niet-
geslaagd alweer een heele étappe verder ge
komen is. Intusschen blijft plan Zuid een uit
zonderlijk stadsgedeelte met een heel eigen
karakter, iets opens dat het midden houdt tus
schen grootestads-boulevards en een neepsche
kazernebuurt.
De kerk van Sint Thomas Aquinas staat daar,
aan het voorloopige eind van de Rijnstraat,
geenszins vervreemd tusschen. De architect
Jac. Duncker schijnt vooral op het oog gehad
te hebben een zoo sterk mogelijke aanpassing
bij den massalen kubus-bouw.
Zij staat daar als een fait-accompli, met een
volstrekt niet eleganten toren, waaraan men
overigens gauw genoeg gewend is geraakt, zoo
dat deze kerk alleen nog maar als een hoekig
heid opvalt als pendant van het Koloniaal
Museum in het ranke silhouet der Amstel-
stad.
Van binnen is de Sint Thomaskerk geslaagder
dan van huiten. Van binnen is er iets heel per
soonlijks, in de vierkante, witte ruimte welke
soms opeens zoo verrassend afgesloten wordt.
Dit schip heeft iets Dominieaansch, ruim en
groot, zakelijk, met het negeeren van alle
détails.
Maar zonder verder gefilosofeer, zonder ver
dere „kunst"-beschouwing zelfs want ook
deze zijn secundair bij de beoordeeling van iets
dat allereerst aan practische eischen
moet voldoen met voorbijzien ook van het
nog onvoltooide van sommige gedeelten is dit
een prettig, helder en devoot kerk-interieur,
waarin de logica en de eenvoud van het witte
vlak het verreweg wint van alle mogelijke
pretentieuze en „schahlonhafte" polychrómee-
ringen. En dat zonder een greintje van „pro-
testantsche" allure, die we zoo goed uit allerlei
witte kerken kennen. Want de Sint Thomas-
kerk is daarbij in het geheel niet kaal en leeg.
En vooral nu sedert kort het hoofdaltaar vol
tooid is, heeft het interieur de volkomen stabili
teit gekregen, die noodig is voor de goede stem
ming en het rustige uitzicht.
Het hoofdaltaar is vervaardigd door Wim
Harzing, en deze is uitgegaan van het denk
beeld dat de hoofdfunctie jan een altaar, die is
van offerplaats. Daarin ligt dus al
direct een overeenstemming met den Calvarie
berg, en daar nu het crucifix het hoogste punt
van het altaar moet wezen en feitelijk moet
domineeren, meende de altaarbouwer met het
ondergedeelte vormherinneringen te moeten
zoeken, die in verband staan met den Calvarie
berg.
Zoo komt het altaar aan zijn naar boven op-
loopende lijnen, die reeds bij de treden beginnen
en schuin opgaan tot aan het kruis, waarin
o.i. niet heelemaal terecht de schuine lijnen
nog zijn voortgezet. Aan den voet van het kruis
zijn Maria en Joannes afgebeeld, die daar tevens
een ornamentieke functie hebben.
Ter weerszijde, vanaf de altaartreden langs
de geheele hoogte van de mensa, worden de
schuine lijnen van het profiel aangebracht door
knielende engelen, wier decoratieve dienst daar
een gelukkige vondst is, die tevens een duide
lijke scheiding maakt tusschen het bovenge
deelte als Calvarieberg-styleering en het bene
dengedeelte als offertafel. Ook in de. kleur-
schakeeringen is dit verschil uitgedrukt; voor
het bovengedeelte zijn blanke, voor het beneden
gedeelte fraai-geaderde donkerder steensoorten
gebruikt.
Tusschen de offertafel en den Calvarieberg
staat de tabernakel met bronzen deuren en
bronzen kap, in de gestyleerde lijnen van een
tent. In waarheid ook is het de verbinding tus
schen offertafel en Calvarieberg, want het is de
Eucharistische Tegenwoordigheid die maakt
dat het onbloedige offer een hernieuwing is
van het Calvarie-offer.
Op de tabernakeldeuren zijn biddende engelen
gedreven, terwijl op de schuine opstaande wan
den links en rechts afbeeldingen van de Oud
testamentische symbolen: het offer van Abel
en dat van Melchisedech zijn aangebracht in
relief. Het derde symbool, het offer van Abra
ham en Isaac is minder duidelijk zichtbaar
afgebeeld in de ster op den voorwand van
de altaartafel; het is de Joodsche ster, die
tevens even herinnert aan een der eereteeke-
nen der Dominicaansehe orde.
Ook de kandelaren die het altaar versieren
zijn bij al hun eenvoud in algeheel verhand met
de overige versiering, en het geheel komt goed
uit tegen den achtergrond van donkere gor
dijnen.
Sommigen zullen misschien moeten wennen
aan de soberheid van dit alles, een soberheid
welke zoo sterk afsteekt bij de overladenheid
va n de meeste kerken. Maar zóó eenvoudig is
dit alles, dat er waarlijk niet veel tijd noodig zal
zijn om de enorme voordeelen te ondervinden
van dezen doordachten en doorvoelden eenvoud,
die hier eens te meer een kenmerk van het
ware is.
L. L.
Bijeenkomst van degenen die mee willen
werken aan de feestweek van den R. K. Volks
bond. Gebouw R. K. Volksbond. Aanvang half
negen.
Ledenvergadering R. K. Radiovereeniging,
Gebouw R. K. Leeszaal, Lange Haven. Aan
vang half negen.
Vrijdag 12 Augustus.
Ledenvergadering Ned. R. K. Bouwvakar
beidersbond „St. Jozef", gebouw R. K. Volks
bond. Aanvang 8 uur.
's Maandags, repetitie Muziekgezelschap St.
Ambrosius, S uur, R.K. Volksbond.
Dinsdags: repetitie R.K. Mannenzangvereeni-
ging St. Caecilea, half 9, R.K. Volksbond.
St. Joris Doele, Stedelijk Museum. Geopend
eiken Zaterdag van 2—5 uur.
SCHIEDAM, 10 Augustus. Officieele noteering.
van de Commissie uit de Kamer van Koop
handel.
Moutwijn 46 pet. 15.
Namens de commissie voor de noteering:]
H. J. JANSEN.
Spiritus
SCHIEDAM, 10 Augustus. Men noteert voor
spiritus 100 pet. 33.
Spoeling
Noteering van de Coöp. Vereen. „Schied.
Spoelingvereeniging".
Heden 1,60 per ketel.
GEMEENTELIJKE ZWEMINRICHTING
De temperatuur van het water bedraagt
heden 72 graden.
OUD-VITESSE—D,HS.
De uitslag van den voetbalwedstrijd Oud-
VitesseD. H. S. is 52 in het voordeel van
D. H. S. Bij de rust was de stand 21 ten
gunste der Oud-Vitessers.
Aangiften van 8 en 9 Augustus.
GEBOREN: Engelina, dr. van J. D. Clements
en M. E. C. van der Most. Puttershoeksche-
straat. Carl Joseph, zoon van H. Hagen
en H. C. van der Kraan, van Beverenstraat.
Hoe zij pijn verjaagt en stijve gewrichten
loswerkt.
"WONDERLIJKE RESULTATEN TE
CONSTATEEREN.
Gisterenavond heeft de heer Th. Beumer,
directeur van het Healing-Motor-Instituut in
de Groote Doelezaal aan den Coolsingel voor
een talrijke menigte een demonstratie gehou
den met de „Heallng-Motor", eeu machine, die
een combinatie produceert van mechanische
slingering en magnetische straling, de nieuw
ste wetenschappelijke uitvinding voor het los
werken van stijve gewrichten en het verjagen
van rheumatische pijnen.
Het is ruim 27 jaar geleden, sinds de uit
vinder van de Healing-Motor zijn eerste grof-
model maakte in het laboratorium van Edison,
waar hij toen werkzaam was. Daar was het
tehuis van inspiratie en uitvinding, onder de
eminente leiding van den groeten Edisoö.
Thans wordt zijn origineel apparaat gebruikt
In de voornaamste ziekenhuizen, sanatoria e.a.
Een „Healing-Motor" het woord «egt het zelf,
is een genezende motor, die slechts enkele
ponden weegt en kracht teweeg kan brengen
van minstens zoo sterk als 20 P.K. Wil men
iemand, die jarenlang aan rheumatische pijnen
heeft geleden helpen, dan plaatst men den slin
geringbuffer tegen dat gedeelte van het
lichaam, waar de pijn veroorzaakt wordt en
draalt den draaiarm. Heeft men tien omwen
telingen gedaan, dan plaatst men het instru
ment ongeveer 10 c. M. verder en zee gebeurt
het meerdere malen, wij waren er gisteren ge
tuigen van, dat de magnetische stralingen
wonderlijke resultaten bewerken.
Meerdere personen, die gisterenavond aan
wezig waren, hebben aan den lijve geroeid, dat
de behandeling met een dergelijken motor, gun
stige resultaten oplevert.
Voor verdere Inlichtingen kan men zich
wenden tot het Healing-Motor-Instituut t4
Utrecht.
Aan de met September a.s. te opentn R. K.
Huishoudschool, Bloklandstraat, is benoemd
tot leerares voor huishoudkunde en waschbe-
handeling mej. A. van Eisen uit Lelden.
