DAGBLAD VOOR SCHBEBAM EN OMSTREKEN,
m
m
50ste Jaargang
Maandag 5 September 1927
No. 14956
Bit nummer bestaat uit drie bladen
STADSNIEUWS
Bureau KOEMARKT 4, SCHIEDAM. Telefoon Intercommunaal no. 68085 Postbus no. 39
ABONNEMENTEN: per 3 maanden 3-25, per maand ƒ1.10, per week 25 cent
Franco per post 3.75 per kwart Afzonderlijke nummers 5 ct Postchèque en Girodienst 81440.
Advertentiën1—5 regels 1.55. Elke regel meer 30 ct. Reclames tusschen den tekst 60 ct
per regel. Kleine advertenties: 30 woorden 25 ct. elk woord meer 5 cL tot een maximum van
50 woorden. Kabouter-advert. 5 reg. ƒ0.50,10 reg. ƒ0.75, 15 reg. Incassokosten worden berekend
Gratis-Ongevallenverzekering ƒ500 bij overlijden dooreen ongeval;500 bij verlies van beide banden, voeten of oogen; ƒ250 bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150 bij verlies van een duim; 75 bij verlie3
van een wijsvinger; ƒ50 twee voorste ledematen allé vingers van een band; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt.
De uitkeeringen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAVBank, Lange Haven 103, Schiedam.
DE WETHOUDERS
CRISIS,
m
SUMMUM JUS,
SUMMA INJURIA.
hinderwet
RAADSAGENDA
CONCERT O. B. K.
DE NIEUWE KATH. SCHOOL
AAN DEN SINGEL
AGENDA.
KUNST-AGENDA.
TE ROTTERDAM
S. R, V. „DE RENNER"
De uitslag van den gisteren gehouden wed
strijd luidt als volgt:
TEEKEN- EN VAKSCHOOL 'FH
ST. JOSEPH 1
i
Ons artikel van Donderdagavond over
de wethoudersbenoeming heeft in wijden
kring de aandacht getrokken. Aan a. r.
„Rotterdammer", „Voorwaarts", „Roti
Nieuwsblad" is het niet ontgaan en door
de „Schied. Crt." wordt er een uitvoerige
beschouwing aan gewijd.
Onze collega aan de Lange Haven zou
blijkbaar gaarne willen weten in hoeverre
wij de meening weergaven van de R. K.
raadsfractie. We zullen deze niet ongemo
tiveerde nieuwsgierigheid bevredigeen. We
hebben de meening van de R. K. raadsfrac
tie niet gevraagd en expresselijk niet ge
vraagd, om aan iedereen bij wien dezelfde
vraag als bij de „Schied. Crt." mocht op
komen, in volle eerlijkheid ten antwoord te
kunnen geven: de meening van de R. K.
raadsfractie is ons niet bekend. De onper
soonlijke krant kan soms een opinie ten
beste geven, welke een persoon huiverig is
uit te spreken. En toen wij na ernstige
overweging tot de overtuiging kwamen, dat
het uitspreken van zulk een opinie ge-
wenscht was, wilden wij er alleen de ver
antwoordelijkheid voor dragen, zonder de
kans te loopen de R. K. raadsfractie wel
licht in een lastig parket te brengen.
We willen overigens de bedoeling van
ons artikel, als die voor sommigen niet
duidelijk genoeg mocht zijn geweest, gaar
ne nader omschrijven.
Het gaat voor ons volstrekt niet dit
aan onzen vriend van de a.-r. „Rotterdam
mer" om de persoon van den heer Bod-
deüs of den heer Slavenburg. We hebben
voor beiden gelijkelijk respect, Mnar de
vraag die wij ons stelden en die ook onze
anti-revolutionnaire vrienden zich moeten
hebben gesteld was deze: Wat weegt zwaar
der, het handhaven van den heer Boddeüs
als wethouder of het behoud van wat door
onzen afgetreden fractievoorzitter steeds
met zooveel zorg omgeven werd, de recht-
sche samenwerking in den raad?
„Voorwaarts", „Rott. Nwsbld", „Schied.
Crt." stellen zich die vraag niet; of zoo wel,
dan zullen zij ze beantwoorden in een zin
die voor de rechtsche samenwerking niet
bevorderlijk is. Ze kunnen ons evenwel het
recht niet ontzeggen dat wij daarover
eenigszins anders denken.
De ietwat belachelijke opwinding waar
toe zich het lijfblad opschroeft van wethou
der de Bruin, die, dit tusschen haakjes, zich
over de politieke kleur van den heer Noor
dennen wel eens anders heeft uitgelaten,
dan het sociaal-democratisch orgaan thans
pour le besoin de la cause doet, terwijl toch
voor „Voorwaarts" principieel onverschil
lig moet zijn, wie van rechts achter de wet
houderstafel zitting nemen, is wel al heel
doorzichtig.
We hebben op een wijze, welke moeilijk
kon worden misverstaan, en naar wij we
ten ook niet is misverstaan, met name aan
de christelijk-historischen willen zeggen,
dat behoud der rechtsche samenwerking
door ons op den grootsten prijs wordt ge
steld, ook in het belang der gemeente. En
dat, naar onze meening, wanneer het di
lemma gesteld wordt: een offer te brengen
door de anti-revolutionnairen, een offer dat
hun prestige geen afbreuk kan doen, eer
n°g het zou vergrooten, ófwel verbreking
der rechtsche samenwerking aan het be
houd der samenwerking zonder eenigen
twijfel de voorrang moet worden gegeven.
Moeten we nog openhartiger zijen? Het
z'j zoo.
De mogelijkheid is niet uitgesloten
govoels- en gevoeligheidskwesties zijn im-
hiers niet weg te cijferen dat de chris-
'-liik-historischen tenslotte toch niet of nog
hiet zouden krijgen, waarop zij niet ten
onrechte meenen aanspraak te kunnen
0en gelden. En ook voor dat geval geloo-
Ven wij door onze eerlijke taal het onze
y°r het behoud der bedreigde samenwerking
0 hebben gedaan.
Nu aan ons artikel van Donderdag zoo-
*®el aandacht is gewijd, meenen we goed
e doen een paar storende zetfouten, ook
st r\ "Voorwaarts" en „Rott. Nwsblad" en
gedeeltelijk in „Schied. Crt." en „Rotter-
ammer" overgedrukt te corrigeeren.
e beide laatste zinnen van bedoeld ar-
el luidden al volgt:
indl0Cllt (de heer Boddeüs) werkelijk
een iGn ®ees^ besluiten, dan zou daarmee
knoop worden doorgehakt, die op het
genbllk onuitvoerbaar lijkt. En we zijn
DE NIEUWE KOEMARKTBRUG TE SCHIEDAM, ter vervanging van het oude, "smalle bruggetje, dat voor het huidige verkeer j
volstrekt ontoereikend is. De niéuwe brug wordt binnen enkele weken geopend.
er van overtuigd, dat de anti-revolution
naire fractie door het brengen van een
dergelijk voor haar besluit gevoelig maar
allszins begrijpelijk offer, zeker haar pres
tige zoowel in als buiten den raad niet zou
zien verminderd".
Wanneer de lezer „onuitvoerbaar" in
onontwarbaar en „beluit" in b e-
slist wil veranderen, zal hém blijken;
dat we geen raadsels hebben neergeschre
ven.
Het voorstel van Burgemeester en Wet
houders aan den raad der gemeente om
afwijzend te beschikken op het verzoek der
St. Willibrordusstichting tot het verstrekken
krachtens artikel 100 van een vergoeding
voor een tweetal van haar scholen, zal
zonder stemming door den raad moeten
worden aanvaard. De St. Willibrordus
stichting kan wettelijk geen aanspraak
maken op wat ze vraagt. B. en W. hebben
de wet, die het recht omlijnt aan hun zijde.
Evenwel, men kent het Latijnsche
adagium: Summum jus, summa injuria: de
toepassing van het strikte recht sluit vaak
in zich de grootste onbillijkheid.
Het verzoek van de St. Willibrodusstich-
ting ging over de vergoeding van wat we
welhaast het smartekind van wethouder de
Bruin mogen noemen: de boventallige onder
wijzers, hier dan, 't spreekt vanzelf, van
het Katholieke schoolbestuur. Voor boven
tallige onderwijzers krijgt het schoolbestuur
geen vergoeding van het Rijk en de gemeente
mocht er geen vergoeding voor aan de St.
Willibrordusstichting geven omdat ze zelf
geen boventallige onderwijzers kende. Of
liever: de gemeente had ze wel, maar door
overplaatsing voor luttele dagen en door
„administratieve overschrijvingen" van de
eene school op de andere, zorgde wethouder
de Bruin er voor, dat de boventallige leer
krachten van het openbaar onderwijs toch
voor rekening van het Rijk kwam.
Ook 'de St. Willibrordusstichting had den
zelfden „truc" kunnen toepassen; ook zij
had van „overcomplete" scholen wel ge
durende de critieke dagen eenige scholieren
voor de niet-voltallige kunnen afstaan, of
deze laatste door administratieve over
schrijvingen compleet kunnen maken. Hoe
vaak heeft ze niet verzucht: waren er op
deze school maar wat meer en dan op die
wat minder leerlingen. Maar ze heeft er
niet aan gedacht een maatregel toe te pas
sen, die ze als unfair om niet hetwoord
„bedrog" te gebruiken zou hebben be
schouwd, en die ware hij eens door haar
en niet dóór de gemeente toegepast, haar
door den wethouder en door het openbaar
onderwijs zonder eenigen twijfel zwaar zou
zijn aangerekend.
Trouwens, wanneer het met die admini
stratieve overschrijvingen eerlijk werk was
geweest en wethouder de Bruin wat zijn
plicht is even groote zorg
aan den dag had gelegd
voor het b ij zonder onder-
wijs als voor het openbare
de boventallige onderwijzers zijn immers
in het belang van het onderwijs! waarom
heeft hij dan, die toch de zorgen van de
St. Willibrordusstichting kende, geen open
kaart gespeeld en openlijk gezegd: ik zorg
wel door een handigheid dat de openbare
school haar boventallige leerkrachten krijgt
op kosten van het Rijk: waarom doet gij
niet ook zoo?
Een andere vraag dringt zich vanzelf nog
op. Wanneer de administratieve handigheid
van wethouder de Bruin wat eer aan het
daglicht was gekomen, zou. hij zich dan
niet ook eer genoopt hebben gevoeld, al of
niet onder pressie van den rooden bond,
boventallige leerkrachten voor rekening van
de gemeente te nemen?
We zouden die vraag niet ontkennend
durven beantwoorden. Maar dan heeft de
wethouder ook al dien tijd door zijn
administratieve overschrijvingen aan het
bijzonder onderwijs onthouden, waarop het
zonder die handigheid recht zou hebben
gehad. In dat licht bezien, komt ten slotte
de handelwijze van den wethouder daarop
neer, dat zij is geweest ten nadeele van
het bijzonder onderwijs, 't welk gedwongen
werd zelf de boventallige onderwijzers te
betalen, omdat de wethouder aan betaling
van de openbare boventallige leerkrachten
door een handigheid wist te ontkomen. En
zoo hebben we ook het volste recht wanneer
we zeggen, dat het summum jus hier summa
injuria beteekent, dat het voorstel van B. en
W., hoezeer ook steunend op de wet, voor
het bijzonder onderwijs door de eigenaardige
methode welke wethouder de Bruin voor de
openbare boventallige leerkrachten heeft
toegepast, een grievende onbillijkheid in
houdt-
m
Bjj of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele aï-
,-tp en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam brengen ter openbare kennis, dat door
Gedeputeerde Staten dézer Provincie bij hun
besluit van 22 Augustus2 September 1927,
B. no. 5446 (le aid.) G. S. no. 182, aan het
Gemeentebestuur van Schiedlam vergunning
is verleend tot het uitbreiden van de Gemeen
te-Gasfabriek op de perceelen, kadastraal be
kend Gemeente Schiedam Sectie L. nos. 2253
en 1835, door het bijplaatsen van een door 4
electromotoren gedreven kolentransportin-
richting, benevens van een gasexhauster en
twee ammoniakwasschers met 3 stoommachi
nes.
Schiedam 5 September 1927.
Aan de Raadsagenda voor morgen zijn nog
toegevoegd:
Voorstel van B. en W. tot verkoop aan den
heer A. Stahlie q..q., alhier, van een perceel
bouwgrond, gelegen aan de Zuidzijde van de
West-Frankelandschestraat, hoek Bilderdijk-
straat, ter breedte van pl.m. 20 M. en ter
diepte van 21 M., tegen den prijs van 16
per vierk. M., ter bebouwing met 4 beneden
en bovenwoningen.
Voorstel van B. en W. tot verkoop aan den
heer S. J. Mook te Rotterdam of zijn meester
van een perceel bouwgrond, gelegen op den
hoek van den Vlaardingerdijk en de Fabrl-
straat, tegen den prijs van ƒ16 per vierk. M.
ter bebouwing met beneden- en bovenwonin
gen.
Donderdag 8 September a.s. zal door het
muziekgezelschap O. B. K. het tweede open
baar concert gegeven worden in de muziek-
schulp op het feestterrein in het Volkspark.
Op de agenda van de raadsvergadering voor
morgen komt ook een voorstel voor van B. en
W. om overeenkomstig de 1. o.-wet 1920
medewerking te verleenen tot de stichting van
een lagere school voor de St. Willibrodus-
stichting.
Het behoeft hier een nieuwe school aan
den Singel. Feitelijk is daar reeds een Katho
lieke school in werking, maar zij beschikt
nog niet over een eigen gebouw; de jongens,
een 120-tal, verdeeld over drie klassen, zijn
ondergebracht in een lokaal van de R. K.
bewaarschool.
Niettegenstaande het feit dat de St. Willi
brordusstichting volop over het wettelijk ver*
eische aantal kinderen voor de stichting van
een nieuwe school beschikt, heeft zij ten
overvloede toch nog handteekeningen ver
zameld. Men zou dan toch zeker wel een
wat gulhartige medewerking van den betrok
ken wethouder mogen hebben verwacht. Het
mocht niet zijn. Op de handteekeningen, die
eigenlijk niet meer waren dan de schrifte
lijke bevestiging van reeds bestaande contro
leerbare feiteü, werden aanmerkingen ge
maakt; aan ouders werd gevraagd of ze
wel degelijk van plan waren, hun kinderen
naar de betrokken school te zenden; onder
zoek werd gedaan naar den leeftijd der
kinderen; kortom alles werd bij elkaar ge
zocht, om den bouw der nieuwe school zoo
lang mogelijk te belemmeren.
Met October zal het thans twee jaar zijn,
dat lager onderwijs gegeven wordt in lokalen
voor bewaarschoolkinderen bestemd.
De nieuwe school zal achter de bewaar
school verrijzen op een terrein, dat het eigen
dom is van de St. Willibrodusstiohting.
PROEFZWEMMEN GEMEENTE-
DIPLOMA
Woensdagmiddag om half drie bestaat er
in de gemeentelijke zweminrichting weder ge
legenheid tot proefzwemmen voor het ge
meentelijk diploma.
's Maandags, repetitie Muziekgezelschap St,
Ambrosius, 8 uur, R.K. Volksbond.
Dinsdags: repetitie R.K. Mannenzangvereent*
ging St. Caecilea, half 9, R.K. Volksbond.
St Joris Doele, Stedelijk Museum. Geopeng
eiken Zaterdag van 25 uur. i
Heden i
Teeken- en vakschool „St. Joseph" van den
R. K. Volksbond. Inschrijving nieuwe leerlin
gen van 8 tot 9 uur.
6 September
Teeken- en vakschool „St. Joseph" van den
R. K. Volksbond. Inschrijving nieuwe leerlin
gen van 8 tot 9 uur.
Vergadering van deelnemers aan de feest-
week In den R. K. Volksbond.
7 September
Ledenvergadering R. K. Bond van handel»-,
kantoor- en winkelbedienden „St. Franciscusj
van Assisië. Gebouw Katta. Krihg. Aanvang
half 9.
Bestuursvergadering R. K. kuipers- en kis-
tenmakersbond „St. Antonlus". Gebouw R,
K. Volksbond. Aanvang 8 uur.
8 September -<
Vergadering kolencommissie met leden.
Gebouw R. K. Volksbond. Aanvang half
Nieuwe leden kunnen zich alsdan aanmelden.
Vergadering R. K. Bouwvakorbeidersbond
„St. Joseph". Gebouw R. K. Volksbond. Aaitt-
vang 8 uur.
Concert in het Volkspark, te geven door O,
B. K.
9 September
Ledenvergadering R, K. Bond van Fabriek»,
arbeiders „St Willibrordus". Gebouw R. E,
Volksbond. Aanvang 8 uur.
13 September
Belangrijke ledenvergadering van de leden
van den R. K. Volksbond. Aanvang 8 uur. Óp
do agenda komt o.m. voor: Installatie van deA
geestelijken adviseur en bespreking Central»
Raad.
BEURS VAN SCHIEDAM
Moutwijn
SCHIEDAM, 5 Sept. Officieele noteering
van de Commissie uit de Kamer van Koop.
handeL
Moutwijn 46 pet. 15.
Namens de commissie roor de noteerlngl
H. J, JANSEN.
Spiritus
SCHIEDAM, 5 Sept. Men noteert voor!
spiritus 100 pet. ƒ35.
Spoeling
Noteering van de Coöp, Vereen. „Schiedi
Spoelingvereeniging". j
Heden ƒ1,60 per ketel.
6 Sept. Diergaarde, avondconcert, Haag-
sche Harmonie-Orkest.
Dagelijks: Groote Schouwburg, Het Poll-
tieraadsel (Ver. Rott. Hofstadtooneel), 8 uur;
(voor volwassenen). Circusschouwburg, De,
drie Frateilini's, 8 uur (voor volwassenen).
Casino, Yardaz' Revue, Hallo Parijs. Tivoli,
Die Dollarprinzessin (Hirsch's Operette-Gezel-
schap), 8 uur (voor volwassenen).
Bioscopen: Goedgekeurde programma'»
tot en met Donderdag 8 September a.s. in:]
Corso-Cinema (voor volwassenen); Luxoij
(voor volwassenen); Royal (voor volwasse
nen)
1. R. Zuidema (komt hierdoor dus In aan
merking voor den door den heer Th. Sykula
uitgeloofde extra prijs): 2. J. Meeder; 3. J<
Daalmeyer; 4. J. Simons; 5. G. Burger; 6. II.
Zuidema; J. den Tide, opgegeven wegen»
pech; P. Burger, opgegeven.
De wedstrijd had een kort verloop. De
renners verschilden, slechts 1 of 2 seconden.
De uitslag van volgende week zal uitmaken
wie voor de uitgeloofde prijzen in aanmerking;
komt.
"We hrinneren er nog eens aan, dat heden
avond en morgenavond van acht tot negen'
uur de gelegenheid openstaat tot inschrijving;
van nieuwe leerlingen voor de teeken- en
vakschool „St. Joseph" van den R. K. Volks-
bond.
Ook de oude leerlingen dienen zich opnieuwj
aan te melden. I
