üT
i
DAGBLAD VÖ0J?
IE DAM EM OMSTREKEA
50ste Jaargang
-I
B 1
I
Zaterdag 15 October 1927
No 14991
ip
Dit nnminer bestaat uit drie bladen
STADSNIEUWS
ff
w»
ONZE AALMOES VOOR
MEXICO
Bet r. k. ziekenhuis
13,
Zondagsdienst geneeskundigen
EN APOTHEKEN
ONS EIGEN ROOMSCHE ZIEKENHUIS
DE WORDINGSGESCHIEDENIS
UITVOERING TEN BATE VAN HET
R. K. ZIEKENHUIS
DE EINDEXAMENS TE DELFT
DE 100.000 EN NOG WAT
TAFEL VERSIERIN G
Onze lezers zullen begrepen hebben, dat de
keurige tafelversiering mot een fantasiestuk
in suiker, waarop wij gisteren melding maak
ten, te vinden is in de étalage van Maison
Nolet, alhier.
SLACHTOFFERS DER IEPZIEKTE
SECTIEVERGADERING GEMEENTE-
BEG ROOTING
TE WATER
AGENDA.
Donderdag 20 October
KUNST-AGENDA.
BURGERLIJKE STAND
-
n
$8
li
Bureao KOEMARKT 4, SCHIEDAM. telelooD Intercommunaal oo. 68085 Postbna no. 39
ABONNEMENTEN: pet 8 maanden ƒ3.25. per maand ƒ110, per week 25 cent
Franco per post ƒ8.75 per kwart Afzonderlijke nummers 5 ct. Postcheque en Girodienst 81440
Advertentten I5 regels 1 65 Elke regel meet HU cl. Reclames tusschen den tekst 00 ct,
fier regel. Kleine advertenties: 80 woorden 25 ct. elk woord mee: 5 ct. tot een maximum ran
fit) woorden. Kabouter advert. 6 rog f0 50, 10 reg. ƒ0 75, 16 rep ƒ1 Incassokosten worden betekend
re.
Gratis-Ongevallen vertekering s ƒ500 bij overlijden dooreen ongeval; ƒ500 bij verlies van beide handen, voeten^ oogen; 250 bij verlies van één band, één voel of één oog; ƒ150 bij verlies van een duim; ƒ75 bij verlos
van een wijsvinger; ƒ50 twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt.
De nitkeeringen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAVBank, Lange Haven 103, Schiedam
Wanneer eenmaal in vollen omvang zal
worden te boek gesteld wat thans nog steeds
han de openbare meening wordt onthouden
door een censuur waarover de groote wereld-
Pers in de felste verontwaardiging zou zijn
losgebarsten als het niet gold den strijd
legen een instelling, waartegen die wereld-
Pers zelf aldoor haar scherpste pijlen richt,
onze Heilige Kerk, dan zal de wereld als
met stomheid geslagen staan over de brutali
teit, de onmenschelijke wreedheid welke
stelselmatig, van hoogerhand, in een land
Worden toegepast, dat zichzelf in de rij
schikt der beschaafde naties.
Wat druppelsgewijze uitlekt over het snood
bedrijf, dat Calles en zijn trawanten in hun
baat tegen den godsdienst aan de oprechte
belijders daarvan voltrekken, is nu reeds
nicer dan voldoende, om een eerlijk, onbe
vooroordeeld mensch zich te doen afvragen,
.of daar dan nog iets menschelijks huist in
die in verfijnde wreedheid zich verlustigende
machthebbers, voor wie een menschenleven,
nis in Nero's tijd, zonder waarde schijnt te
zijn.
De aalmoes van ons gebed en de aalmoes
van ons medegevoel is wel het minste wat
wij onzen broeders en zusters in hun be
nauwenis en verdrukking kunnen geven.
't Is het minste, en hoe schieten wij ook
in dat weinige nog niet te kort.
Als wij zelf eens ondervinden moesten,
wat Mexico's Katholieken nu al anderhalf
jaar hebben te verduren, zonder eenig ander
lichtpunt dan hun rotsvaste vertrouwen op
God's barmhartigheid, hoe zouden wij
smeeken, dat toch de geheele wereld zich
met ons mocht vereenigen in onophoudelijk
gebed, opdat de dagen onzer beproeving ver
kort zouden mogen worden. En wat doen
wij voor Mexico's Katholieken?
Daar zijn de kerken gesloten. En hoe
vaak knielen wij nbder voor het IT. Sacra
ment des Altaars, om in hun plaats den God
iler Altaren om uitkomst te smeeken in hun
nood?
Daar is men van den troost der
H.H. Sacramenten verstoken. En zijn wij
°ok maar éénmaal vaker tot de H. Tafel ge
naderd, om eerherstel te geven voor de
hemeltergende heiligschennis in Mexico ge-
Pleegd, waarvoor onze Mexicaansche broe
ders en zusters geen eerherstel geven
konden?
Zij mogen den mond niet openen tot een
waardig protest. Hebben wij tenminste in
den geest geprotesteerd, een protest dat een
gebed moet zijn voor de arme vervolgden?
Laten wij Vrijdagavond als één man van
ons medegevoel voor onze verdrukte geloofs-
genooten getuigen, door naar de .protest
vergadering in den R. K. Volkshond op te
gaan. En we zijn er zeker van, dat wat wij
daa" te hooren zullen krijgen, voor ons een
spoorslag zal zijn, om ruimschoots de aal
moes van ons gebed te geven aan degenen,
die anderhalf jaar reeds de armen ten hemel
strekken met de bede: „Heer red ons, want
wij vergaan."
a do vorige verantwoording
ooi drie electrische klokken
ÏUomsten horloge-verloting
Paargeicinjj sci10ien
^"gelparochie Wij H
mugeiparochie Wijk K
mgelparocjjie Wijk
^"Se'Parochie Wijk
mgelparochie 'Wijk
kmgelparochie
mrtkelancl Vi#
v. G.
L V.
V.
T.
Wijk
333,
125.
33
22,
58,
17,
12.
9,
IS,
S.l
45.-
5.-
1.-
.1234
.30
7734
15
,50
05
40
,95
13.690,12 34
Ms! l.a; lelijk en dank,
Het Comité.
Do Zondagsdienst zal morgen worden waar-
'notnen door de geneeskundigen Van den
70 °e^' Sc!loolstraat 9; Elzevier Dom, Singel
i GeerdgSj Veenlantstraat 2 en Koene, Bur-
eWees.*.. Knappertlaan 30.
Geopend zal zijn de apotheek van J. H.
ocker, st. Liduinastraat 68.
Het zal er dan toch eindelijk van komen,
dat we onze Ro msche zieken, die op zieken-
huisverpleging zijn aangewezen, een eigen on
derdak kunnen verschaffen, waar zij in Ka
tholieke omgeving, in eigen Roomsche sfeer
de beste voorwaarden vinden voor een spoe
dige genezing.
Wel had men zich reeds voordat dr. E. J.
M. Nolet (overleden op 17 Mei 1913) bij tes
tamentaire beschikking het royale bedrag van
300.000 naliet voor de stichting en exploita
tie van een R. K. Ziekenhuis met het ontwer
pen van plannen voor een dergelijke inrich
ting bezig gehouden, doch tot een resultaat
had men het niet kunnen brengen.
DR. E. J. M. NOLET (f 17 Mei 1913), de
milde gever van het stamkapitaal van ons
eigen Roomsche Ziekenhuis
He legaat van dr. Nolet bracht de zaak op
nieuw aan het rollen. Met zulk een schitte
rende finaneieele basis mocht worden aange
nomen, dat binnen heel korten tijd ons eigen
Roomsche Ziekenhuis zou verrijzen. In zijn
testament had de edele gever het eerste be
stuur van het ziekenhuis aangewezen, dat door
een geestelijk adviseur, in welke functie door
Z. D. H. den Bisschop pastoor, later deken
Verhoeven, van de Ilavenkerk, werd benoemd,
zou worden bijgestaan. Mede was in het testa
ment bepaald dat de verpleging aan R. K,
liefdezusters zou moeten worden opgedragen.
Executeur-testamentair van de nalatenschap
van den milden gever was de heer A. C. A.
Nolet thans ook reeds sinds een twaalftal
jaren overleden die op 27 Mei 1913 de door
dr. Nolet aangewezen bestuursleden voor het
eerst deed bijeenkomen en hen met het legaat
in kennis stelde. Ooogenblikkelijk werden toen
de functies in het bestuur verdeeld. Lang en
breed werd overwogen welke vorm aan het
nieuwe instituut zou worden gegeven, of ge
sproken zou worden van stichting of vereeni-
ging, tot tenslotte werd overgegaan tot de
oprichting van de „R. K. Vereeniging voor
ziekenverpleging te Schiedam", op welke ver
eeniging nog in 1913 de Bisschoppelijke en
Koninklijke goedkeuring werd verkregen.
Vol ijver toog het bestuur aan het werk. In
Juni van hetzelfde jaar werd een architect
benoemd; in October werd voor ruim ƒ80.000
een uitstekend geschikt terrein, bijna ander
halve Hectare groot, van de gemeente aange
kocht, hetzelfde terrein waarop thans het zie
kenhuis aan de dr. Noletstraat is opgetrokken.
In Juni 1914 waren definitief de plannen goed
gekeurd voor den houw van een ziekenhuis
met 70 bedden. Op 1 Juli van hetzelfde jaar
werd reeds het betonwerk aanbesteed en wel
met de bepaling, dat half Augustus met den
arbeid zou moeten zijn aangevangen.
Toen kwam de oorlog en wierp alle mooie
plannen als een kaartenhuis tegen den grond.
Zooals iedereen in die dagen, meende ook het
bestuur dat de oorlog niet lang zou en niet
lang kon duren. Het leek daarom voorzichtig
de uitvoeirng der plannen aan te houden en
op den tienden dag van de eerste oorlogsmaand
werd aldus besloten.
Het waren inderdaad schitterende plannen,
welke door het bestuur voorloopig in porte
feuille moesten worden gehouden. Er was een
flink ziekenhuis ontworpen en het kon gemak
kelijk zoo worden uitgebreid, dat het vergroote
gebouw ruimte bood voor 140 bedden. De toe
stand op het gebied van het ziekenhuiswezen
was toenmaals zoo, dat de gemeente slechts
een klein, niet meer aan de eischen beant
woordende ziekenhuis bezat aan den Langen
Achterweg, zoodat een ruim Katholiek Zieken
huis alleszins op zijn plaats was en redelijke
exploitatiemogelijkheden bood.
In het testament van dr. Nolet stond woor
delijk, dat zoodra de vereeniging rechtsper
soonlijkheid zou hebben verkregen, „bij de Ne-
derlandsche Bank in bewaring zou worden
gegeven een bedrag van 3.00.000 in rentege-
vende effecten ,om met genoemd bedrag naar
gelang van de behoefte te betalen de kosten
van het gebouw en van de eerste exploitatie."
De vereeniging kon dus niet vrij over de
effecten beschikken; ze kon ze niet te gelde
maken. Het bestuur moest lijdelijk toezien,
dat allangs liet kapitaal door waardevermin
dering der effecten inkromp, terwijl anderzijds
materiaalprijzen en loönen 200 schrikbarend
de hoogte ingingen, dat er een steeds grooter
wanverhouding tusschen het geldbezit en de
kosten van het te stichten ziekenhuis begon
te ontstaan.
Nog moeilijker werd de toestand, toen de
gemeente zelf tot den bouw van een modern
ziekenhuis voor 100 bedden overging, waar
door de exploitatie-mogelijkheid van een Ka
tholiek ziekenhuis natuurlijk sterk moest ver
minderen.
Bij het sluiten van den vrede stonden de
zaken zoo, dat er niet aan gedacht kon wor
den het oorspronkelijke plan tot uitvoering
te brengen. Wel werd herhaaldelijk onder
oogen gezien of niet dat plan gedeeltelijk ten
uitvoer zou kunnen worden gelegd. Gelden
werdén ingezameld; regelmatig werden con
tributies opgehaald, maar hoe men ook reken
de en herrekende, het ingekrompen stamka
pitaal was ook met de jaarlijksc'ne bijdragen
onvoldoende om den houw en exploitatie van
het tot bescheidener -proporties herleide zie
kenhuis te dekken. Zoodat op een gegeven
moment zelfs het ophalen der contributies en
jaarlijksche bijdragen gestaakt werd, omdat
men wel inzag, dat het toch moeilijk ging ge
regeld om bijdragen te blijven aankloppen,
zonder dat men den contribuanten en dona
teurs ook maar iets omtrent de totstandko
ming van het ziekenhuis kon laten weten-
Behalve het waardevolle stuk grond, gelijk
gezegd in 1913 van de gemeente voor ruim
80.000 gekocht, had het bestuur in 1921 nog
de beschikking over een kapitaal van ƒ123.000.
Laat men de rente huiten- beschaving dan was
dus op het stamkapitaal een verlies te hoeken
van rond ƒ100.000. Met die ƒ123.000 was in-
tusschen het laagste punt bereikt. Er kwam
weer vooruitgang. TegelijfcMriaSd begonnen de
bouwkosten te dalen, zoodiit men met vreugde
het oogenblik zag naderen, waarop in allen
ernst aan de tenuitvoerlegging van het legaat
van dr. Nolet kon worden gedacht.
Intusschen begreep men toch, dat, hoe noo-
de dan ,ookvoorgoed van het eerste royale
plan moest worden afgestapt. Den architect
A. Joling te Amsterdam werd in 1925 opdracht
gegeven een bescheidener plan, dat ruim 50
bedden zou inhouden te ontwerpen. Dat plan
werd aanvaard; Augustus '26 had de aanhe-
steding plaats, waarbij de laagste inschrijving
142.784 beliep en in Januari aanstaande hoopt
men met den bouw gereed te zijn, hoewel op
exploitatie op dien tijd nog niet mag wor
den gerekend.
Zoodat dan tenslotte na veel moeilijkheden
als gevolg van het schril 'relijk wereldgebeuren
in de jaren 19141918 to h, zij het op beschei
dener wijze dan aanvn rel ijk werd gedacht,
ons eigen Roomsche zi< enhuis tot sta.nd zal
zijn gekomen.
Binnenkort hopen wil -an de inrichting van
het gebouw, welke aan de meest-moderne
eischen voldoet, aan 0IIze lezers het een en
ander te kunnen vertellen.
Zooals reeds gepubliceerd is, zaj ,je
Schiedamsche tooneelclub op Vrijdag 28 en
Zondag 30 October een tweetal uitvoeringen
organiseeren, waarvan de baten aan het
R. K. Ziekenhuis zullen vervallen.
Men is druk doende, door goede organisatie
het geheel tot een groot succes te maken.
Opgevoerd zal worden „Vadertje Langbeen"
een vroolijke geschiedenis in vier bedrijven
naar Jean Webster door Jaap van der Poll.
'tls de vertaling van het Welbekende Engel-
sche eomediestuk: „Daddy-Long-Leggs". In het
vorige tooneelseizoen Is de Hollandsche ver
taling door beroepsacteurs vele malen met
groot succes ten tooneele gevoerd; onze uit
voering zal de eerste zijn, die van dit stuk door
dilettanten wordt gegeven.
Naar wij vernemen is het rapport van de
commissie van toezicht op het middelbaar on
derwijs terzake de eindexamens aan de H. B.
S. te Delft te inzage gelegd voor de raadsle
den, doch is het niet de bedoeling dit rapport
te publiceeren, tenzij uit den raad op openbaar
making mocht worden aangedrongen.
R. K. LEESZAAL „ST. LIDUINA"
Nieuwe aanwinsten
Jo van Ammers-Küller, Mijn Amerikaansche
reis; M. Bierbaum, Paus Plus xi; E. Ciaes-
Namen, Sichemsche novellen; a. Conan-Doyle,
Het avontuur van de dansende poppetjes;
Aleida Donnay, Mara Verberne; Fr. van Eeden,
Langs den weg; E. ven Handel-Mazzetti, Rita's
brieven, 3 dln.O. Huf, Liturgische studiën,
3 din; Ivans, De roode gravin; Cissy van
Maxxveld, Kwikzilver; B. Post-Tafereelen uit
de Vad. Kerkgeschiedenis; H. Padberg, Fr.
van Eeden; Theun de Vries, Friesche sagen.
Niets bergt meer verrassingen dan de groote
bussen van een loterij! Zoo heeft zich bij de
445ste Staatsloterij dan ook het geval voor
gedaan, dat de honderdduizend tot op den
laatsten dag niet uitgeloot was, zoodat hij
moest vallen op een der laatste 100 nummers,
die gisteren werden uitgeloot.
Personen, die geregeld de trekkingen ge
volgd hadden deden groote moeite, op het
laatst nog een lot, of beter gezegd een twintig
je te bemachtigen.
Nu heeft zich het zeldzame feit voorgedaan,
dat de 100.000 de laatste hooge prijs was, die
getrokken werd, zoodat de premie, die hier-
voorgesteld is, de dertigduizend „de ton" ge
voegd werd, en de hoofdprijs dus ƒ130.000
groot werd.
In Schiedam zijn twee „twintigjes" van het
gelukkige lot, nr. 9818, geplaatst.
Het eerste was in het bezit van een employé
van de werf „Gusto", terwijl het tweede eigen
dom is van een cliënt van den heer J. Versloot,
directeur van het Schiedamsche bijkantoor der
Asser Verzekeringssociëteit, wiens kantoor is
gevestigd aan de Lange Singelstraat nr. 39.
Onze heide gelukkige stadgenooten hebben
alzoo het aardig douceurtje van 5.500 in
ontvangst mogen nemen.
De laatste dagen zijn eenige gemeente-werk
lieden aan de Lange Haven bezig geweest,
een achttal iepen te rooien, die ernstig aan
getast waren door de vernielende iepziekte.
De Schiedammers, die het mooie van hun
havens, met de statige boomenrijen niet meer
zagen, moeten nu toch wel tot het besef ko
men, dat met deze oude boomen de havens
voor een groot deel hun aantrekkelijkheid
verliezen.
"Wel zal men trachten, dit verlies te herstel
len, maar het zal toch minstens een halven
menschenleeftijd duren, alvorens de jonge
lindeboomen, die nu geplant worden, een flinke
hoogte hebben bereikt.
Gedurende de volgende week zal met het
planten der jonge boompjes een aanvang wor
den gemaakt.
Nadat langs de Nieuwe Haven het vorig
jaar reeds een heele partij boomen waren
„opgeruimd", zijn er momenteel weer enkele
zieke boomen. Ook in de West Frankenland-
schestraat en aan den Buitenhavenweg is dit
het geval.
Het totaal aantal zieke boomen hier ter
stede, kan men minstens op een 50-tal schatten.
Voor den winter hoopt men met het rooien
dezer boomen gereed te zijn en de jonge op
volgers geplant te hebben.
De werkzaamheen staan onder leiding van
den heer A. Geurtsen, opzichter der plant
soenen.
Het ligt in het voornemen om de sectiever
gadering, tot het onderzoeken van de gemeen
te-begrooting voor 1928, te doen houden op
Woensdag 26 October a.s., 's avonds 7}4 uur
ten raadhuize.
Gistermorgen geraakte op de Overschiesche-
straat, doordat het paard voor een staaldraad
schrok, een zandwagen met het paard, be
stuurd door C. K., te water. Het gespan kwam
tusschen een zandschuit en den walkant
terecht.
Door den schipper van de zandschuit wer
den paard en wagen met de scheepslier op
het droge gebracht.
Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats.
's Maandags, repetitie Muziekgezelschap SL
Ambrosfus, 8 uur, R.K Volksbond
lederen Maandagavond clubavond R. K. Dam
club 1. D. O., Patronaatsgebouw Lange Ha
ven; aanvang 8 uur.
lederen Woensdagavond van 8 uur al club
avond R. K. S. V. „Excelsior". Gebouw R. K.
Kring.
lederen Woensdagavond van 7 uur tot halt
negen zitting bestuur Spaarfonds R. K. S. V.
Excelsior; Gebouw R. K. Kring,
Dinsdags: repetitie R.K. Mannenzangvereenl-
ging St. Caecilea. half 9. R. K. Volksbond;
bestuursvergadering R. K. Metaalbewerkers-
bond „St. Eloy", Gebouw R. K. Volksbond.
St. Joris Doele, Stedelijk Museum, Geopend
eiken Zaterdag van 2—5 uur.
Zondag 16 October
Opvoering „De Twee Weezen", gebouw
R. K. Volksbond, Lange Haven Aanvang
8 uur (alleen voor volwassenen).
Vergadering R. K. Propagandaclub St
Leonardus (Frankenland). Bespreking wlnter-
programma. Gebouw R. K. Kring. Aanvang
half negen.
Vrijdag 21 October
Protestvergadering terzake de Kerkvervol
ging in Mexico. Spreker kapelaan T. Nolet,
te 's Gravenhage, Gebouw R. K. Volksbond.
Aanvang 8 uur.
Zondag 23 October
Feestavond R. K. Metaalbewerkersbond, Ge
bouw R. K. Volksbond, Lange Haven. Opvoe
ring van „De Logé", pantoffelhëldencomédie in
drie bedrijven, door de R. K. Tooneelver. „Pius
X" uit Rotterdam.
Dinsdag 25 October
Uitvoering Strijk-orkest „Onder Ons", Ge
bouw Musis Sacrum.
TE ROTTERDAM
15 Oct.: Groote Schouwburg, Rhena (Co-
Opera-tie), 8 uur (voor volwassenen).
16 Oct.: Groote Schouwburg, Het Politie-
raadsel (Rott. Hofstadtooneel), 2 uur (voor
volwassenen)Leontientje, (Rott. Hofstadtoo
neel), 8 uur.
17 Oct.: Groote Nutszaal, piano-avond NI-
colai Orloff, 8 uur.
18 Oct.: Groote Schouwburg, Om de men-
schen (Rott. Hofstadtooneel), 8.15 uur (voor
volwassenen)
19 Oct.: Groote Schouwburg, De blauwe
vogel van het geluk (Ver. Tooneel), half 8 uur.
21 Oct.: Groote Schouwburg, Het Politie-
raadse-I (Rott, Hofstadtooneel), 8.15 uur (voor
volwassenen).
Dagelijks: can-Schouwburg, De onbe
kende soldaat (Spree-gezelschap), 8 uur (voor
volwassenen).
Bioscopen; Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 20 dezer in: Olympia
(voor volwassenen)Thalia (voor volwassé
nen) Corso-Cinema (voor volwassenen).
GEBOREN: 13 October. Johanna Wilhelmi-
na, d. v. G. Dröge en I. M. Rammers, v. Leeu-
wenhoeekstraat. 14 October. Ariaantje, d. v.
J. Wensvoort en A. Bergijk N. Maasstraat. -
Johannes z. v. A. Hofman en P. v. d. Bosch
Pernisschestraat.
OVERLEDEN: 13 October. C. H. de Ridder
54 j. echtge. Aa. C. C. Janssen. Westvest.
„t
DE TRADITIONEELS CROSS COUNTRY van den Hezenberg, om den Deandels beker, n
werd op het landgoed van den heer Deandels verreden. Luit, Steenkamp zien wij op*
deze foto ln actie bij het doorwaden van de breede waterhindernis
