KABOUTER
FEUILLETON
DINSDAG 25 OCTOBER 1927
EERSTE BLAD
PAGINA 2
HANZE-PROPAGANDA
DIEFSTAL
AANRIJDING
hengelen
SCHEEPVAART
WEERBERICHT
UIT ROTTERDAM
R. K. SPORTVEREENIGING VOOR
ROTTERDAM-ZUID
ARBEIDERS-RESERVE
een goede hond staat
VOOR GEEN SLOOT. MAAR EEN
RADIONIEUWS
PROGRAMMA'S VOOR WOENSDAG
RADIO WIEN.
Gelegenheid voor jongeren
HET VADERLIJK ERFDEEL
den we op grond hiervan, dat eenige leer
lingen het einddiploma niet zouden behalen.
Het aantal der afgewezenen is echter veel hoo-
ger geweest dan we dit hadden hunnen ver
wachten.
De maatstaf voor bet examen
Bij het bovenstaande sluit zich direct de
vraag aan: Is de maatstaf, die aan de Hoogere
Burgerschool te Delft bij de bevordering van
de vierde naar de vijfde klasse wordt aange
legd, wel de juiste?
Als antwoord hierop het volgende:
Aan elke school zal men bij de bevordering
tot een bepaalde norm moeten komen, welke
norm dan mede afhankelijk is van de wijze,
waarop aan die school door de docenten de
cijfers worden bepaald. Of deze norm de juiste
is zal in verschillende gevallen moeten blijken.
De onjuistheid van de norm, die aan de H.
B. S. te Delft werd en wordt gebezigd, is mij
noch bij alle voorgaande eindexamens, noch
bij den overgang van onze leerlingen naar an
dere scholen, noch bij de prestaties van oud
leerlingen der school in hun verdere studie,
gebleken. Ik kan gerust zeggen, dat juist het
tegenovergestelde het geval is.
Door mij werden vergeleken de overgangs
rapporten van de vierde naar de vijfde klasse
van die leerlingen, die in 1927 hij het eind
examen werden afgewezen, met de grensgeval
len, waarin in voorgaande jaren tot de vijfde
klasse werd bevorderd en, voor zoover ik kan
-nagaan, is de maatstaf in 1926 dezelfde ge
weest, alleen waren er in 1926 bij den over
gang van 4 naar '5 meer grensgevallen dan
gewoonlijk, hetgeen klopt met hetgeen ik reeds
over het gehalte der vijfd» klasse heb gezegd.
Alle leerlingen, die in de jaren 1921 tot en
met 3926 bij het eindexamen werden afgewe
zen, behoorden merkwaardigerwijs bij den
overgang van 4 naar 5 niet tot de grensgeval
len, waaruit misschien te eoncludeeren is, dat
ook bij het afleggen van het eindexamen an
dere factoren dan alleen die, welke betrek
king hebben op schoolprestaties1 een rol spelen.
Verder vergeleek ik; de grensgevallen bij de
bevordering van de vierde naar de vijfde klasse
aan deze school met de grensgevallen aan een
groote Gemeente Hoogere Burgerschool, waar-
wan Ik door tnssehenkomst van den directeur
de gegevens verkreeg. Ook hier bleek mij, dat
er geen noemenswaard verschil in beoordee
ling of maatstaf bestond.
Ten slotte vergeleek ik de rapportcijfers der
vijfde klasse van 1926|1927 met de rapportcij
fers in voorafgaande jaren, en vond dat in de
voorgaande jaren minstens even zwakke lijs
ten voorkwamen, alleen was hun aantal In
1926|'27 iets grooter dan gewoonlijk. In de voor
afgaande jaren behaalden deze, op een enkele
uitzondering na, alle het einddiploma, in 1927
echter niet.
B. De beoordeeling van het examen.
In de laatste jaren zijn' er geen mutaties in
het corps leeraren van de Hoogere Burger
school geweest, alleen werd het Natuurkunde
onderwijs inden vorigen cursus aan een an
der opgedragen, het is dus niet aah te nemen,
dat de beoordeeling van de zijde der docenten
afgeweken is van de in voorgaande jaren ge
bezigde. Is er in het jaar 1927 bij het eind
examen der Hoogere Burgerschool te Delft
anders beoordeeld dan in voorgaande jaren,
dan moet dit noodzakelijk een gevolg geweest
zijn van de samenstelling van de Commissie
van deskundigen. -
Na deze zeven jaren ondervinding van het
eindexamen In den tegenwoordigen vorm, kan
ik verklaren:
a. dat de maatstaf van de
Commissie van deskundigen
van grooten invloed is op
het resultaat der examens;
h. dat door de ze Commissie
van deskundigen over het al.
gemeen lager beoordeeld is
dan door alle voorgaande
Commissies, ten wier over
staan aan de H. B. S. te Delft
het eindexamen is afge.
n o m e n.
Hoewel ik hier zou kunnen volstaan met
mededeeling van het onder B. genoemde als
mij|n persoonlijke ondervinding, wil ik boven
dien laten volgen de verschillende gegevens,
die mij in deze meening hebben versterkt.
Ie. In voorafgaande jaren was het aan
tal onvoldoenden, dat aan de leerlingen werd
toegekend lager dan dat het aantal onvoldoen
den, voorkomende bij de gemiddelde rapport
cijfers van de vijfde klasse, alleen was in 1922
het eeoste 3 grooter dan het tweede, in 1927
bedroeg echter het eerste 17 meer dan het
tweede, een vermeerdering in aantal onvol
doenden van 28 pet.
2e. Uit de grafische voorstelling, waarin is
aangegeven het gemiddelde rapportcijfer en
het gemiddelde examencijfer voor elk vak af
zonderlijk, blijkt, dat de examencijfers in de
aan 1927 voorafgaande jaren meest hooger zijn
dan de rapportcijfers, terwijl in 1927 de ge
middelde examencijfers bijna overal lager zijgx
dan de rapportcijfers. De afwijking van de
rapportcijfers is in 1927 wel zeer groot en
is bijna geheel alleen in ongunstlgen zin, ter
wijl in de voorgaande jaren deze afwijking
hoofdzakelijk ten gunste van het examen blijkt
te zijn.
Dat er in 1921 en 1926 grooter afwijkingen
van de gemiddelde rapportcijfers voorkomen
dan in 1927, terwijl zij in 1921 en 1926 in gun-
stigen zin voor het examen zijn en in 1927 in
ongunsligen zin, gelijk in het rapport van de
Commissie van Toezicht op het Middelbaar
Onderwijs wordt gezegd, kan alleen mijn mee
ning, dat er in 1927 lager beoordeeld is, be
vestigen.
In genoemd rapport wordt ook vermeld, dat
in 1927 de geheele figuur lager ligt, dit is
niet geheel juist; de lijn der examencijfers
ligt vrijwel geheel lager; wat de lijn der ge
middelde rapportcijfers betreft, is dit alleen
het geval voor de vakken Wiskunde, Natuur-
en Scheikunde. Dat deze lijn iets ongunstiger
is gelegen dan die van voorgaande jaren houdt
verband met hegeen ik onder A over het ge
halte der klasse heb gezegd.
3e. Wettelijk afgewezen candidaten, dit zijn
candidaten, wier examencijfers niet voldoen
aan een wettelijk voorgeschreven minimum,
kwamen er bij de eindexamens te. Delft voor
1927 nooit voor, thans zijn er in 1927 alleen
al vier.
4e. Groote afwijkingen tusschen rapportcijfers
en examencijfers kwamen in voorafgaande ja
ren veel minder voor dan in 1927, terwijl zij
in dit laatste jaar in ongunstjgen zin voor het
examen waren. Speciaal kwam* dit tot uiting
in de vakken, die aleen mondeling worden
geëxamineerd, waarin men zich in 20 minu
ten een beeld had te vormen van de kennis
der candidaten. Daar komen dus tegenover
elkaar te staan de prestatie in de 20 minuten
examen en de beoordeeling der docenten, ge
baseerd op wat geleverd is in meerdere jaren.
5e. Het door de candidaten gemaakte schrif
telijk eindexamenwerk wordt eerst door den
betrokken leeraar nagezien en beoordeeld, ver
volgens wordt het gezonden naar den deskun
dige en ten slotte wordt op een vergadering
door deze twee een definitief cijfer voor het
werk vastgesteld. In voorgaande jaren was
dit definitieve cijfer vrijwel steeds gelijk aan
het cijfer, dat oorspronkelijk door den leeraar
was toegekend, natuurlijk kwamen hierbij
eenige afwijkingen voor, toch bedroeg het to
taal verschil slechts enkele punten. In 1927
bedroeg het totaal der .definitieve cijfers 33
punten minder dan het totaal der door den
leeraar toegekende cijfers.
Zoodra de cijfers van de eerste groep van
candidaten hij mji als voorzitter waren inge
leverd, dit is na twee dagen van het monde
ling examen en mij ook daaruit bleek, dat er
een andere maatstaf was aangelegd, heb ik de
deskundigen tot een spoedvergadering 'bijeen
geroepen (waarin- aanwezig waren ue deskun
digen en ondergeteekende), waarop ik aan de
heeren deskundigen mijn zienswijze heb uit
eengezet en hen heb medegedeeld, dat naar
mijn meening de reeds toen gegeven cijfers
een aanklacht inhielden tegen de Hoogere
Burgerschool te Delft en tegen een examen
regeling, die een dergelijk verschil in beoor
deeling toeliet Wat het eerste betreft waren
de deskundigen het niet ihet mij eens wat het
tweede punt aangaat kwam zeer sterk naai- vo
ren, dat ook deze deskundigen het betreurden,
dat hun taak niet nauwkeuriger omschreven
was en dat er geen nauwer contact bestond met
andere commissies van deskundigen, waar
door er meerdere eenheid in de examens kon
worden gebracht/ Waar deze commissie van
deskundigen reeds eenige jaren bij, de eind
examens werkzaam Was geweest en zich daar
bij een norm had gevormd, kon zij deze norm
thans niet verlaten.
De directeur vraagt ten slotte:
Is het onderwijs in de vijfde klasse in den
cursus 19261927 goed geweest? Natuurlijk
is geen enkel corps volmaakt, toch kao ik
deze vraag, op grond van de resultaten in
voorgaande jaren en op grond van de ijver
en toewijding, waarmede de docenten werk
zaam zijn, met ja beantwoorden. Bovendien
r®"1 ,_aan llet elnde van het eindexamen in
bij monde van den voorzitter der deskun
digen medegedeeld, dat het .teleurstellend re-'
We hebben een bloelende afdeeling van de
Hanze in Schiedam.
In vergelijking met haar zusterafdeelingen
in ons bisdom, maakt zij een uitstekend figuur.
Maar zij kkn grooter zijn en daarom moét zij
grooter zijn. De R. K. georganiseerde midden
stand behoort alle R. K. middenstanders zon
der eenige uitzondering te omvatten.
Eigenlijk moest dat niet meer gezegd hoeven
te worden.
Welke stand is in de laatste jaren meer in
verdrukking gekomen dan de middenstand;
welke stand heeft meer aanvallen op zijn be
staan zijner individueele leden te verduren?
staan zijner individueele leden te verduren.
Beter dan wie ook moesten de middenstan
ders beseffen, dat alleen in hechte organisatie
aan die aanvallen met succes het hoofd kan
worden geboden.
De Katholieke middenstander vindt die or
ganisatie in de Hanze, welke ook zijn onschat
bare geestelijke goederen veilig stelt.
Dat alles moest niet weer herhaald hoeven
te worden, maar feit is, dat nog honderden
Katholieke middenstanders niet schijnen te
beseffen, van welke groote beteekenis de R.
K. Middenstandsvereeniging voor hen is en bij
aller toetreding nog veel meer voor hen wor
den zal.
Om hun dat inzicht bij te brengen heeft het
bestuur van de Hanze op Dinsdag 15 Novem
ber een groote propagandavergadering uitge
schreven in het gebouw van den Katholieken
Kring, Lange Haven, waar de heer Chris Jan
sen het woord zal voeren.
En nu vragen we van de niet-georganiseerde
katholieke middenstanders één ding. Zegt nu
niet van te voren: dat is niets voor mij, en ik
ga er dus niet heen. Gaat naar die vergade
ring, desnoods met de heilige overtuiging, dat
de Hanze niets voor u is, maar gaat er heen.
Ge zult er in alle geval iets hooren, waarmee
ge uw voordeel kunt doen. 'tZijn dan toch in
alle geval uw belangen, niet slechts uw hooge
geestelijke, maar ook uw tijdelijke belangen
die daar besproken worden; en daar moogt
gij, gij die klaagt en zucht over de slechte
tijden, over de felle, wellicht oneerlijke con
currentie, over uw kleine inkomsten en uw
zwaar belastingbiljet en over al de miseries
waarmee ge te kampen hebt, niet ontbreken. Of
ge zoudt het aan u zelf te wijten hebben, wan
neer u wordt toegevoegd, dat ge niet beter ver
dient, omdat ge u de kleine moeite nog niet
gelieft te getroosten te gaan luisteren naar een
man, die al uw miseries kent en over de re
medie daartegen langer heeft nagedacht dan
gij-
Een katholiek middenstander die de verga
dering van 15 November in den Kath. Kring
niet bijwoont, die derhalve nog niet eens wil
vernemen, hoe een ernstig man, die de weder
waardigheden van den middenstand door en
door kent, over verbetering van den voor ve
len ondraaglijken toestand denkt, geeft blijk
van wel haast ongelooflijke lichtzinnigheid
ten aanzien van zijn eigen belangen. En nie
mand toch wil dat verwijt verdienen.
Door de politie is gisteravond aangehouden
de 18-jarige L. B. K., wonende Hoofdstraat,
die zich vorige week op een houtopslagplaats
aan de Voorhaven had schuldig gemaakt aan
■diefstal van een rijwiel en een watertank.
Fiets en tank zijn bereids door de politie in
beslag genomen.
Gisteravond te omstreeks 7 uur werd op den
Kelhelschen weg een luxe-auto, bestuurd door
P. R., wonende Belerlandschestraat, aangere
den door een met een paard hespannen wagen
van den melkboer van Rijk "alhier, waarbij de
•hs van den auto brak en een der spatborden
werd ingedrukt. De schade bedroeg circa 75.
Op het Zondag gehouden stedelijk concours,
uitgeschreven door de hengelaarsvereeniging
„Het Baarsje", behaalde de hengelaarsvereenl-
ging De Zilvervooru den eersten prijs en een
extra prijs, deze laatste voor de zwaarste ge
vangen visch.
sultaat geen verband hield met het gegeven
onderwijs. „Toevallige omstandigheden hebben
bij elkaar het minder gunstig percentage ge
slaagden bewerkt" (overgenomen uit de no
tulen).
Te Schiedam aangekomen 24 October;' s.s.
Nieuw Amsterdam, Holl. Am. Lijn, van Rotter
dam; s.s. Kota Radja,.van Rotterdam, beide
om hier te dokken in de "Wiltonhaven.
Van Schiedam vertrokken, 24 October: s.s.
Assia, ledig naar Rotterdam; b.s. Bertram
Rickmers, naar Antwerpen; s.s. Radio Line,
naar Saldanha Bay.
Van Huil vertrokken 24 October: s.s. Agïli
ty, met olie naar Schiedam.
Verwacht wordt: 1
Meest matige tot fcrachtigen Z. tot Z.-W.
wind, betrokken of zwaar bewolkt met
tijdelijke opklaringen, waarschijnlijk eenige
regen, zelfde temperatuur.
Bij de door omstandigheden dikwijls moei
zame ontwikkeling van het Roomseh leven in
Rotterdam-Zuid viel tot nog toe ook een te
kort aan R. K. Sportleven waar te nemen. In
dit sportleven op katholieken grondslag gaat
\hans echter, naar wij vernemen, een belang
rijke en alleszins toe te juichen verbetering
intreden, welke allen belangstelling van deel
nemers en eventueel© donateurs verdient.
Opgericht is n.l. de R. K. S. V. „Spartaan",
waarvoor binnenkort reeds de bisschoppelijke
goedkeuring en de benoeming van een geeste
lijk adviseur te wachten. De vroegere voetbal
vereniging van dien naam is tot nieuw frisch
leven gewekt, doch is daarnaast in een alge-
meene sportorganisatie omgezet. Zoo is bijv,
een turnafdeeling al in voorbereiding.
Voor de Zuiderstad is deze oprichting een
feit van niet te onderschatten beteekenis, wes
halve zij mag rekenen op de goedgezindheid
van geestelijkheid en leeken. Elkeen voor zoo
ver mogelijk en niet in het minst de talrijke
jonge sportenthousiasten werke derhalve
mee, om het R. K. sportleven tot ontwikkeling
te brengen en op te voeren, opdat ook in dit
opzicht Rotterdam-Zuid een goeden klank
krijge.
Voor hen, de reeds van hun sympathie
door aansluiting of donateurschap willen
blijk geven, kunnen we nog mededeelen, dat
de heer C. Dalmeyer, Cronjêstraat 56, de 1ste
secretaris van de R. R. K, S. V. „Spartaan"
gaarne deze persoonlijke of financieele adhae-
siebetuiging in ontvangst zal nemen.
(Ingezonden)
Evenals voor het havenbedrijf, zal ook voor
andere bedrijven spoedig de tijd aanbreken, dat
ook zij moeten overgaan tot het in stand hou
den eener arbeidsreserve. Vooral voor het bouw
bedrijf lijkt ons de tijd daar. Immers, wanneer
het waar is dat een goede economische bedrijfs
regeling er op gericht is, dat alle lasten door
het bedrijf moeten gedekt worden, dan volgt
logisch daaruit, dat voor die arbeiders in dagen
van malaise of crisis, zij op een zoodanig peil
worden gehouden en schadeloos gesteld worden,
door het geven van hijslag, op wachtgeld stel
len enz.
Dit nu is mogelijk door een deel der werk
loosheidskosten te verhalen op het bedrijf, wan
neer wij het goed zien, zouden alle bedrijfs-
heoefenaren, d.w.z. patroons, arbeiders, onder
nemers en aannemers, alle dus zonder uitzon
dering wettelijk verplicht moeten worden, hun
deel hij te dragen tot onderhoud flier arbeids
reserve.
Door de technische hulpmiddelen en de ver
eenvoudigde werkmethode ook op de bouwwer
ken toegepast, zal het arbeidersreserveleger
steeds grooter worden. Welnu, wil men de
rechtvaardigheid betrachten, dan,zullen zij, die
door de hulp der machine of van nieuwe werk
methoden grooter winsten maken, deze voor
een deel als compensatie dienen af te staan
tot het in stand houden dezer reserve.
In verschillende gemeenten des lands is reeds
een begin gemaakt, door ook voor de arbeiders
in los-vasten dienst der gemeente eene zooda
nige reserve in het leven te roepen (Rotterdam)
Moge door het gezamenlijk werken der ar-
heidersorganisatis de publieke meening deze
gedachte overnemen, en in de practijk verwe
zenlijken. Een stuk sociaal onrecht zou hier
mede hersteld worden.
EEN R. K. GEORGANISEERD
BOUWVAKARBEIDER.
KOMT ER OOK WEL OVERHEEM
Fietsers en motorrijders lichten op van
's avonds 5.17 tot 's morgens 6.14.
S c h e v e n i n g e n-h a v e n (1950 M.) 8.15
tot 5.berichten; 1212.05 zuivelber.; 1.30
tot 2.45 beursnoteeringen; 3.353.50 iand-
bouwber.; 3.523.57 zuivelber.; 5.305.35,
zuivelber.
Hilversum (1060 M.) 12.— politieber.;
12.352 lunchmuziek; 3—4 maak het zelf-
rubriek; 67.15 dlnermuziek; 7.157.45 ge-
zondheddshalfuurtje. over: Kinderuitzending;
7.-45 politieber.; 8.10 concert; 8.30 „De Erf
opvolging bij Overpol", 1-acter. Speelt in da
directiekamer van de S.O.S.-fabriek; 9.15
concert; 10..persberichten.
Hulzen (1840 M., na 8 uur 1950 M.) 5.15
Prot. uitzending; 7.30 mej. E. Langeveld,
viool, mej. C. v. G., viool, J. H. Smit Duy-
zentkunst, bariton, R. Karssemeyer, orgel, en
pianobegel. Rede van ds. J. A. Verhoog: De
nood in de Z. O. Hoek van Drenthe. Rede
van burgemeester van Schoonebeek, de heer
O. Norbruis: De Arbeid der Groen van
Prinsterer Ver. tot leniging van den nood.
Daventry (1600 M.) 11.20 kwartet en
dansorkest met solisten; 1.202.20 orkest;
2.50 Engelsche les; 3.10 muziek; 3.20 lezing;
3.50 kwartet; 4.05 lezing; 4.20 concert; 5.35
kinderuurtje; 6.20 orgelbespeling6.40 tuin-
praatje; 6.50 nieuws; 7.05 orgelbespeling;
7.20 lezing; 7.35 pianosonaten van Haydn;
7.45 causerie; 8.05 sopraan; 8.20 „Traviata",
opera; 10.50—1.20 variété; 11.20—12.20 dans
muziek.
Parijs („Raaio-Paris", 1750 M.): 10.50
muziek; 12.50—2.10 orkest; 5.05—5.55 solis-
tencocert; 8.50 operettefragmenten; 10.50
sluiten.
Langenberg (469 M.), Dortmund
(283 M. en Munster (242 M.) 12.301.59
orkest; 4.50—5.50 Vesperconcert; 7.30 orkest
en solisten; 9.5010.50 concert.
Königswusterhausen (1250 M.)
11.207.05 lazinge nen lessen; 7.50 „Erster
Klasse", klucht in 1 acte; 9.50—10.50 dans
muziek.
Hamburg (395 M.) 4.20 dansmuziek;
5.20 concert; 7.20 „Gevatter Tod", drama in
5 acten, daarna tot 11.10 dansmuziek.
Brussel A509 M.) 5.20—6.20 kamer
muziek; 8.35—10.35 orkest.
Nadat Radio-Wien eenigen tijd geleden reeds
de „Jugendbühne", het Jeugdtooneel, in het
leven heeft geroepen, zal zij ook voortaan
iedere week een uur lang jonge zangers,
musici, en tooneelspelers in de gelegenheid
stellen hun kunst ten gehoore te brengen. Een
jury van een zevental bekende critici zal thuis
aan het radio-toestel naar de uitzending luis
teren en een oordeel over de prestaties uit
spreken.
BERLIJN MEER LUISTERAARS DAN
NEW-YORK.
Volgens de „Funk" zijn er in Berlijn thans
meer radioluisteraars dan in de stad New-
York, want Berlijn heeft met vier millioen in
woners c.a. 500.000 ingeschreven luisteraars,
terwijl de staat New-York met ruim tien mil
lioen inwoners, waarvan ca. de helft in de
stad New-York woont, er in het geheel 656.000
heeft.
RADIOVERBINDING MET NIEUW-GUINEA
De radioverbinding met Manokwari (Nieuw-
Guinea) is weer in dienst gesteld.
Vrij naar het Fransch van
XAVIER MARMIER.
2).
Dante heeft ergens gezegd". „Br bestaat
geen grootere droefheid dan in den ramp
spoed den gelukkigen tijd ie herdenken.
En de arme in rouw gekleede moeder wordt
floor haar herinneringen overstelpt.
In dat dal heeft zij eens het levenslicht
aauschogwfl: zij is daar opgegroeid, zij is daar
in het huwelijk getreden. Er Is dan geen plek
je, dat zij niet kent, geen hoekje gronds, dat
geen dierbare herinnering in haar gemoed
Wakker vcept. Aan den oever van die beek,
heeft zij onder de oogen van haar moeder ge
speeld ;iv 4He weiden heeft zij groote ruikers
bloemen geplukt, waarmede zij op feestdagen
het altaar van de kerk van Herserange ver
sierde; in dat dorp heeft zij de onvergetelijke
genoegens van een door en door gelukkig hui
selijk leven gesmaakt; terwijl zij langs den
zoom van die bosschen wandelde, heeft zij met
een innig-zoete hartklopping de eerste beken
tenis van de liefde gehoord van hem, die la
ter haar dierbare echtgenoot geworden is.
Daarop heeft zij rijk, opgeruimd, het harte
vol zoete verwachting op een gelukkig leven
flie Oorden verlaten.
Zij keert er terug als weduwe, arm en neer
gedrukt door verdriet en ellende.
Laat ons verder gaan, zegt ze, terwijl ze
Biet de hand over haar voorhoofd strijkt, als
feffi herinneringen te verdrijven, flie haar;
pijnigen. En de drie wandelaars vervolgen
hun weg.
Zij beklimt den heuvel, waarop het dorp Her
serange gebouwd is, gaat regelrecht naar het
dorpskerkhof, zoekt zorgvuldig rond en ont
dekt eindelijk, bijna geheel onder gras en on
kruid verborgen, twee vlak naast elkander lig
gende zerken. Zij knielt op die door den tijd
zwart gewoTden steenen neder, bidt voor diege
nen, die daaronder een laatste rustplaats ge
vonden hebben en vraagt hun, als konden zij
haar hooren, om hun zegen.
Zich daarop tot haar kinderen wendend, zegt
zij met bevende stem:
Henri, Clotilde, bidt voor uw grootouders,
die hier begraven liggen.
De beide kinderen knielen naast hun be
droefde moeder neer en bidden met saamge-
vouwen handen en neergeslagen oogen vijf
Onze Vaders en vijf Weesgegroeten voor de
hun onbekende overledenen.
Door haar aandoeningen overweldigd barst
de ongelukkige vrouw in tranen uit, drukt
haar kinderen onstuimig tegen haar hart, ter
wijl zij met gesmoorde stem, kermt:
O mijn God! wat zouden mijn goede
ouders veel van mijn lievelingen gehouden
hebben!
In de nabijheid staat een huis, dat zjj in het
voorbijgaan herkend heeft, ondanks de veran
deringen, welke er aangehracht zijn. Zij keert
terug, zij zou er zoo graag nog eens zijn bin
nengegaan. Maar in de deur staat een blaffen
de hond, die zijn geduchte tanden Iaat zien en
vlak naast den hond een man, die inplaata
van het woedende dier te sussen of terug te
houden, het integendeel schijnt op te hitsen
en terwijl hjj bedaard zijn pijp rookt, die treu
rende vrouw met haar angstige kinderen spot-
Jtend aan kijkt. De bedroefde weduwe herin
nert zich den tijd, waarin de vrienden yan
haar ouders yroolij!^ dien dremi>el overschre
den, waarin haar lieve moeder haar leerde de
armen bij te staan en de bedroefden te troos
ten. Zuchtende laat zij haar hoofd nog dieper
op haar borst zinken en vervolgt met haar kin
deren haar weg.
Een half uur verder, in het dorp Saulnes,
staat het huis, waar zij gelukkige dagen heeft
doorgebracht met haar innig geliefden echt
genoot en een beminnelijke schoonmoeder en
dat thans ook in vreemde handen is overge
gaan. Nu zij het terug ziet, durft zij niet te
blijven staan, daar zij vreest een oude boerin,
die aan den kant van den weg bezig is met
grassnijden en vraagt haar den weg naar de
woning van mijnheer Mazerolle. De boerin
Btaart haaT vlak aan, alsof zij meent de vreem
delinge te herkennen. Doch de vrouw denkt,
dat zij zich vergist, wijst haar met den vinger
aan het einde van het dorp op een groot wit
huis en gaat daarna weer met haar werk
voort.
De moeder met haar twee kinderen gaat
naar de haar aangewezen woning, klopt aan
de deur en vraagt of mijnheer Mazerolle
thuis is.
Ik weet het niet, antwoordt de dienstbode
op stuursehen toon. Wilt gij mij uw naam
zeggen?
Mevrouw de Saulnes.
Ik zal gaan kijken, of mijnheer Mazerolle
thuis is.
Eenige oogenblikken gaan voorbij. Mevrouw
de Saulnes wacht in een met overdreven weel
de gemeubileerde voorkamer. Een uitroep van
verbazing doet zich in een aangrenzend ver
trek hooren. Een deur wordt met veel geraas
gesloten. Een zware stap klinkt door de stee
nen gang. De dienstbode komt weer binnen en
zegt op eerbiedigen toon:
Als mevrouw zoo goed wil zijn mij te
volgen, zal iku naar den salon van mijnheer
Mazerolle brengen,
,*V4t£SjfS i« "9»'«
Henri, zegt mevrouw de Saulnes tot haar
zoontje, blijf zoo lang hier met je zusje, tot ik
terug kom. Arme kinderen, jullie zult wel erg
vermoeid zijn; gaat daar maar naast elkaar
zitten.
Gewoon om te gehoorzamen, gaan de kinde
ren direct op de hun aangewezen plaats zitten.
Maar alvorens mevrouw de Saulnes de kamer
verlaat, vraagt Clotilde haar met een vleiende
stem:
U komt toch immers gauw terug, is het
niet, mama?
Ja zeker, ik kom gauw terug.
Spoedig, inderdaad, komt mevrouw de Saul
nes terug; haar voorhoofd is gefronst; haar
sombere blik, haar saamgeknepen lippen too-
nen ten duidelijkste aan, dat zij aan een hevige
gemoedsaandoening ter prooi is, welke zij met
inspanning van alle krachten poogt te onder
drukken. Mijnheer Mazerolle komt achter haar
aan met ontbloot hoofd en een deemoedig, kflui-
pend, verlegen voorkomen.
Zij stapt met haastige schreden de kamer
door, waar zij haar kinderen achtergelaten
heeft. Om hun wat afleiding te bezorgen is
de dienstbode de kinderen van baar meester
gaan halen: een gespierden knaap, bijna even
oud als Henri en een lief meisje van ongeveer
denzelfden leeftijd als Clotilde. Gedurende het
onderhoud van hun ouders in den salon, had
den de kinderen met de vrijmoedigheid, hun
leeftijd eigen, reeds kennis met elkaaT ge
maakt en speelden en babbelden vertrouwelijk
met elkaar.
Bij het zien van die kinderlijke vertrouwe
lijkheid, fronste mevrouw de Saulnes de wenk
brauwen, terwijl mijnheer Mazerolle daarente
gen, die denzelfden indruk kreeg als zijn be
zoekster, een soort van verlichting ondervond
en zich daardoor zelfs aangemoedigd voelde om
de dame te naderen en tot haar te zeggen:
_j— Heeft a dan werkelijk zoo veel baast om
te vertrekken, mevrouw? Zal ik de eer niet
mogen hebben, dat n hier in mijn huis het
middagmaal gebruikt?
Dank u! gaf mevrouw de Saulnes hem
droogjes ten antwoord.
Mag ik u dan ten minste eenige vervei>
sching aanbieden?
Dank n!
Maar, als u dan toch terstond naar Lose*
guy wil terugkeeren, sta mij dan ten minst*
toe een rijtuig te laten voorkomen om u er
heen te brengen.
Dank u! herhaalde mevrouw de Saulna#
met, zoo het kon, nog meer koele onverbidde
lijkheid. Goeden dag, mijnheer, vervolgde zij,
terwijl zij op den heer des huizes een blik
wierp, waarin een onbeschrijflijke mengeling
van wantrouwen en minachting doorsche
merde.
Vaarwel, mevrouw, stotterde mijnhee»
Mazerolle, die door dien blik verpletterd schee»
en diep boog om zijn schaamte te verbergen.
Mevrouw de Salunes verliet met haar kinde
ren het huis en stapte in haar ontroering, zon
der er aan te denken, met snelle schreden
voort.
Mama! fluisterde Clotilde, die zij bij do
hand hield.
De klagende toon, waarop dit woord uitga-
sproken werd, deed de moeder plotseling uil
haar mijmering ontwaken.
"Wat is er kind? vroeg zij met een bewo
gen stem.
Ik heb zoo'n honger, mama!
Mijn hemel, dat ik daaT beelemaal nUd
aan gedacht heb! Het is waar, arm kind,
en je broertje moeten wel ergen honger heb
ben. Sedert dezen morgen hebben jullie niets
meer gegeten en daarbij nog wel zoo'n langen
afstand te voet afgelegd. Ha! ging zij voort,
terwijl zij om zich heen zag, daar is gelukkig
een logement, E (Wordt vervolgd)»
