DAGBLAD VOOR SCHIEDAM V OMSTREKEN.
zzTr*'hI"
lllS-
50ste Jaargang
Zaterdag 12 November 1927
No. 15014
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Mijnhardt's
Hoofdpijn k
en K i e s p ij n-
q ,7- tabletten
STADSNIEUWS
DE KERN VAN KERK
EN MAATSCHAPPIJ
DE GROOTE
OF ST. JANSKERK
.WéThTbf8 dat de °Ude St Jan' geduwd
Stillen spoed,g de hevigste pijnen.
Beide in buisjes van 30 en 60 ct-
HET ANNEXATIE-VRAAGSTUK VOOR SCHIEDAM
ONDERZOEK DOOR HET DEPARTEMENT SCHIEDAM
DER NEDERL. MIJ. VOOR NIJVERHEID EN HANDEL
„DE GtZAM NLIJKE VOORDEELEN OVERTREFFEN DE NADEELEN"
SCHIEDAMSCHE II.R.S.-VEREENIGING
„ONDER ONS"
De Schiedamsche H. B. S.-vereeniging zal
Zaterdag 19 November in het gebouw van den
R. K. Volksbond een propagandavergadering
houden. Opgevoerd wordt „Groote Stadslucht",
blijspel in vier bedrijven van O. Blumenthal
en G, Kadelburg, bewerkt door Jac. de Vos.
ZONDAGSDIENST GENEESKUNDIGEN
EN APOTHEKEN
NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
VOOR NIJVERHEID EN HANDEL
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Bureau: KOEMARKT 4, SCHIEDAM. Telefoon Intercommunaal co. 68085 Postbus no. 39
ABONNEMENTEN: per 3 maanden ƒ3.25 per maand ƒ1.10, per week 25 cent
Franco per pos! 3.75 per kwart. Afzonderlijke nummers 5 ct. Postchèque en Girodienst 81440
ADVERTENTlëN 1—5 regels 1.55. Elke regel meer 30 ct. Reclames tussclien den tekst 60 ct.
- msavucu ueu lexsi ou Cl,
per rege Kleine advertenties: 30 woorden 25 ct. elk woord meer 5 ct, lol een maximum van
"«u uiaAiujuui yja.ll
oO woorden. Kabouteradvert 6 reg ƒ0.50. 10 reg. 0.75, 15 reg ƒ1. Incassokosten worden berekend
Gratis-O n ge vaU en verzekering 500 bij overlijden door een ongeval; 500 bij verlies van beide handen, voeten of oogen; ƒ250 bij verlies van één hand één voet nf aa„ 7<-n -
van een wijsvrnger; ƒ50 twee voorste ledematen alle vingers van een band; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de Voorwandel als eemnLln T van een doim; 75 bij verlies
e Ultkeer»ngen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAVBank, Lanee Haven 103 maand ,n d,t blad worden afgedrukt.
van een \v
De iiitWimmn 7 s J T7 «w™ vuigci. tcibcikcirng loopt op üe voorwaarden als
ntkeeringen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAVBank, Lange Haven 103, Schiedam
Zóóver is Ret moeten komen!
Zóóver, dat de bisschop in een schrijven
aan de R. K. Middenstandsvereeniging de
vrees uitsprak, dat geloofsafval in de krin
gen die „de kern van Kerk en Maatschappij1
plachten te vormen niet zou kunnen uit
blijven, wanneer geen beveiliging werd ge
zocht in de gelederen der Katholieke mid
denstandsorganisatie.
Laten wij nu eens niet eigenwijs zijn;
laten wij nu eens een oogenblik erkennen,
dat een man met een levenservaring als
onze grijze kerkvorst, zich bewust van de
geweldige verantwoordelijkheid die hij voor
het geloofsleven in ons bisdom draagt en
van de rekenschap die hij, wie weet hoe
spoedig, daarvan zal hebben af te leggen,
woorden van zulk een ernst niet spreken
zal als liij niet diep er van overtuigd is,
dat het geloofsleven onder den Katholieken
middenstand gevaar loopt te gaan verflau
wen, te gaan kwijnen om langzaam geheel
af te sterven.
Gevaar voor geloofsafval als geen heil
wordt gezocht in de Katholieke stands
organisatie!
En denken we dan eens een oogenblik
door.
De R. K. middenstander, die buiten zijn
organisatie blijft, stelt niet slechts zichzelven
bloot aan het gevaar waarvan de bisschop
spreekt, een gevaar dat voor den een meer,
voor den ander minder ernstig zal zijn,
maar hij brengt dat gevaar tevens aan al
zijn standgenooten. Immers, door zich niet
bij zijn standsorganisatie aan te sluiten,
bemoeilijkt hij de uitplooiing van haar werk
zaamheid, en is zoo mede oorzaak, dat ook
anderen verre blijven, sommigen zelfs uit
treden, omdat die organisatie niet krachtig
genoeg is, om alles te doen, wat redelijker
wijze van haar zou mogen worden verwacht.
Dit mogen toch allen ook wel eens bé
denken, die veelal met zware critiek, buiten
de organisatie blijven staan. Met hoeveel
meer kracht zou de Hanze kunnen optreden,
als zij eiken R. K. middenstander tot haar
leden tellen kon. Hoeveel critiek zou er
verstommen, als het bestuur door aller
lidmaatschap in staat werd gesteld veel
grooter werkkracht te ontplooien, veel bree
der invloed uit te oefenen dan thans het
geval is.
R. K. middenstanders, dit al is, dunkt
ons, een overweging ten volle waard. En
als gij nog niet overtuigd zijt, de zaak is
ernstig genoeg, om ze van de meest des
kundige zijde te Jaten belichten.
Zulks zal Dinsdagavond in het gebouw
.van den Kath. Kring, Lange Haven, door
den heer Chris Jansen geschieden.
Geen thuisblijvers dan! Toont, dat gij den
«eretitel, u door uwen bisschop gegeven:
„de kern van Kerk en Maatschappij" waar
dig wilt blijven..
(Ingezonden)
Een artikel in de „Schied. Crt." van 4
November over de Groote of St. Janskerk,
sluit met de navolgende ontboezeming:
Aan de Groote of St. Janskerk zijn
ontzaglijk veel herinneringen verbonden.
In den loop der eeuwen hebben duizenden
en nog eens duizenden troost en bemoedi
ging gevonden in dit mooie oude gebouw,
dat zoovelen voorbij gaan zonder er ooit
aan te denken dat ook de «steenen
spreken
Schrijver dezes, op en top Schiedammer,
behoort gelukkig niet tot die gedachtelooze
voorbijgangers, integendeel, nooit ga ik de
oude St. Jau voorbij of ik hoor de steenen
zeggen: Dit is de kerk waar onze voorouders
U lof toezongen: „ubi laudaverunt Te patres
nostri".
Voor mijn geest gaan dan voorbij de goede
oude tijden toen allen nog één van geloof
en één van geest waren, in die machtig
mooie middeleeuwen, als donkere tijden ge
lasterd, miskend omdat ze niet gekend waren
en al daalt de legende van donkerheid zoo
zoetjes aan ten grave, legendes hebben,
evenals brandnetels, een taai leven zeide
dr. H. nog dezer dagen.
In .mijn verbeelding treden zij dan aan, de
timmerlieden, de metselaars, de beeld
houwers, de koperslagers en wie er ook
maar mogen zijn, allen bezield met één en
dezelfde gedachte: het bouwen van een
woning, den Heer der heerscharen waardig!
Jan alleman helpt mede met het aanvoeren
van de materialen voor zoo'n bouw be-
noodigd; er bestaat een onderlinge heilige
wedijver, ieder wil het meeste, het beste doen
voor de Kerk, welke eenmaal de trotsch
van het kleine Schiedam moet worden. En
als eindelijk de bouw, de reuzenbouw mogen
we wel zeggen, gereed is, wordt de kerk
verfraaltl met alles wat godsvrucht en kunst
vermogen.
T./n n'dn §eest zie ik ze daar knielen de
Kleine Liduina voor het beeld der Moeder
maagd om voorspraak vragend bij haar
Goddelijke^ Zoon voor het welzijn van onze
stad; ik zie op st. Jansdag de machtige
gilden hun ommegang houden in de kerk,
ui a e v end met wapperende banieren, onder
trompetgeschal, clen Patroonheilige ter
eeie, ik hoor door haar gewelven het „Lauda
°f ruischen als op groote feestdagen de
vei orBen God in triomf wordt rondge
dragen, het „Tantum Ergo" als dezelfde God
zie zegenend over de schare verheft, en
nu...ion deserta facta est, Jerusalem
foa a' °hms Sanctificationis tuae "fet
g ouae tuae het is verlaten en als een
woestijn geworden, het kind Uwer heilig-
heid en Uwer glorie.
Lr werd onkruid gezaaid tusschen de
ai we, waalleeraars stonden op, het gistte
m Nederland, ook in Schiedam! Weg met
e paa.psche stoutigheden, klonk het; de
ee sormers, de bolsjewieken van de 16e
eeuw, lelust op roof en vernieling, trokken
one ei e\el van Lumey, een der hevelheb
bers van Oranje, onze mooie St. Jan binnen,
i oo i en wat te rooven viel, vernielden al-
a' fff n ee^en en al wat kostbaar was en
maa en een ruïne van het inwendige van
het kostelijk gebouw.
fe St Janskerk is door de Katholieken
De ouwe voor den Katholieken eeredienst,
we co ei meer dan 200 jaar werd uitge-
oe en et bijschrift op een gedenkraam
in deze kerk vermeldend: „Onder het Stad
houderschap van Willem I Prins van
erd (le7-e kerk in gebruik genomen
i i f t.18 dan ook ln strijd met de waar
heid. Er had moeten staan: „In 1572 is deze
er t en Katholieken afhandig gemaakt en
sm s ien wordt ze door anderdenkenden
gebruikt.
Dat de Katholieken, ofschoon zij in 1572
oe ze iet nog de groote meerderheid der
c ïtcamsche bevolking uitmaakten, zulks
en oe^e'aten is te betreuren, doch
waai se ïjnlijk alleen toe te schrijven aan
wLnTf Welke zij hadden voor nieuwe
gewelddaden.
Laten wij echter niet denken aan iets wat
f ff1 eelt' maar meer het oog vestigen
nTT>tPQt°efn Wat °ns kan verz°enen. Zie,
v a,f011 en WÜ> belijden denzelfden drie-
if?0n, 'tmzelfden Christus voor ons
hm-lTf 9 Wa.arom moeten wij gescheiden
worden als wel' Protnaumten
unkinf f"' Welke bii nadere kennis
die toch Te rtUk V°0r Stl,k we^vallen' maar
o-eheel t f ,eP jn§ewoi'teld zijn om spoedig
,e vei dwijnen; maar eenmaal uitge-
,f a^ zullen de andersdenkenden van-
n a"»olieken eeredienst meer en
meer weten te waardeeren en de poorten
der Roomsche Kerk, welke voor hen steeds
wij „eopen blijven, binnentreden. Natuur
ijs, „aa it niet ineens, maar wij zullen
en en blijven bidden, dat de Heer Zich
met liet v geloof' weer moge worden
t m i"fS m t0p' het eymbool der her
stelde geloofseenheid van al de bewoners
van onze goede oude veste.
OBSERVER.
1 en Drogisten.
Reel. 763S 14
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele af-
en aankondigingen van het
Gemeentebestnur
HINDERWET
B. en W. van Schiedam hebben bij hun be
sluit van 7 November 1927 vergunning ver
leend aan:
le. J. H. Dijkman Dzn. te Overschie tot
oprichting van een stoomwasscherij in het ach
tergedeelte van het pand Nieuwe Haven 81,
kadaster Sectie M. no. 3236, met 2 electromo-
toren van resp. 5 en 1 P.K., drijvende een
waschmaehine, een centrifuge en een stoom-
mangel en met een stoomketel van 2 y, vk. M.
verwarmingsoppervlak, dienende voor verwar
ming;
2e. P. H. Plate te Overschie tot oprichting
van een meubelmakerij in het pand Boterstraat
72, kadaster Sectie B. no. 2960, met één elec
tromotor van 3 P.K., drijvende een lintzaag, een
fraisbank en een langgatboormachine;
3e. de N.V. van der Meer Schoep's Bakke
rijen- en Handel-Maatschappij te Rotterdam tot
uitbreiding van hare bakkerij in het pand
Groenelaan 33, kadaster Sectie M. no. 2902,
door bijplaatsing van een electromotor van 2
P.K., drijvende een meelmêleermachine, en door
verplaatsing van een electromotor van 2 P.K.,
drijvende een deegkneedmachine.
Schiedam, 12 November 1927.
UTILE DULCJ
„Zjjn Revanche"
Wij herinneren onze lezers aan de weldadig
heidsvoorstelling welke de Schied. Tooneel-
vereeniging „Utile Dulci" op Vrijdag 25 Nov.
e.k. 's avonds kwart over acht in Musis Sacrum
zal geven ten bate van de Schied. Ver. tot
Bescherming van Zuigelingen en de vereeniging
tot bestrijding der Tuberculose (afd. Schiedam).
Van het op te voeren stuk lezen wij in de
N. Dordtsche Crt.: „Zijn Revanche" is een
uitstekend speelstuk, een stukje echt leven, en
dat, met wat romantiek vermengd, geheel in
den geest van het publiek valt."
Aanbevolen wordt nu reeds kaarten 1.75
en 1.te nemen en plaatsen te bespreken
(op den dag der uitvoering 121 uur in Musis
Sacrum).
Voor nadere bijzonderheden worde verwezen
naar de advertenties, welke nog in dit blad zul-
len verschijnen.
De geneeskundige dienst za.1 morgen worden
waargenomen door dr. Groenewegent, Lange
Haven 182; Hoogendijk, Tuinlaan 14 en de
Leeuw Westvest 12.
Geopend zal zijn de apotheek van den heer
J. H. Evers Lange Haven 81. -
Op de algemeene ledenvergadering van het
departement Schiedam der Nederlandsche Maat
schappij voor Nijverheid en Handel, den 7 De
cember 1926 gehouden, werd' besloten tot de
instelling van een commissie ter bestudeering
van de voor- en nadeelen, aan een eventueele
annexatie van Schiedam doof Rotterdam ver
bonden, hij welk besluit tevens aan het be
stuur de opdracht werd gegeven om de leden
dier commissie te benoemen.
De samenstelling dezer studie-commissie was
als volgt: de heeren'G. W. van Bergen Walraven
W. Beuker Azn„ N. W. Conijn, ir. W. A. N.
Eggink, mi'. W. A. Heek, H. Hovingh, Herman
Jansen, D. Kok, F. A. C. Lechner, I. Th. M.
Nolet, dr. C. R. Vermaas en S. S. Vies Jr. De
heer N. W. Conijn kon wegens langdurig ver
blijf in het buitenland geen aandeel hebben in
de werkzaamheden van de commissie.
Met de werkzaamheden werd terstond een
aanvang gemaakt. In verband met de berichten,
dat Rotterdam de annexatie van Schiedam ten
zeerste voorstond, heeft de commissie gemeend
te kunnen volstaan met de zaken uitsluitend
van Schiedamsch oogpunt uit te bezien, en zij
achtte zich dan ook ervan ontheven, de daaraan
voor Rotterdam verhonden voor- en nadeelen
te onderzoeken.
Teneinde de verschillende onderdeelen der
materie afzonderlijk in studie te nemen, split
ste de commissie zich in vijf sub-commissies,
te weten ter zake van het onderwijs; van de
tarieven der Technische Bedrijven; van de Be
lastingen; van het Grondbedrijf en ter zake
van de Buitenwijken van Rotterdam, eertijds
zelfstandige gemeenten.
De sub-commissies brachten aan de commis
sie rapporten uit, waaruit blijkt, dat de voor
deden van een eventueele annexatie van Schie
dam door Rotterdam aanmerkelijk grooter zijn
dan de nadeelen, waar deze bestaan.
De vermindering van belastingdruk zal den
uittocht van ingezetenen naar elders tegengaan
en de vestiging van zaken en personen bevor
deren. Hierdoor zullen de grondverkoop en de
vraag naar huizen vermeerderen, waarvan weer
waardestijging dier objecten het gevolg is. Het
verkrijgen van hypotheken zal tengevolge daar
van vergemakkelijkt worden.
De forensenbelasting zal hij annexatie voor
inwoners van Schiedam en Rotterdam komen
te vervallen. Blijkens Inlichtingen, door het Ge
meentebestuur van Schiedam verstrekt, bedroeg
het aantal forensen in het belastingjaar 1926/27
hier werkende zonder in deze gemeente hoofd
verblijf te hebben, 2077. Slechts een klein per
centage hiervan woont niet te Rotterdam. Het
aantal forensen in* hetzelfde belastigjaar, hier
wonende en in Rotterdam werkende, bedraagt
I486.
Voor den middenstand zal bij annexatie een
verbetering intreden, niet alleen omdat ook zijn
lasten verminderen, doch vooral omdat de ves
tiging van personen in zaken het aantal koo-
pers vermeerdert en omdat de koopkracht van
het publiek, mede door vermindering van las
ten, grooter wordt.
Voor de groote arbeidersbevolking ziet de
commissie in annexatie alleen voordeelen. Spe
ciaal haar treft momenteel het groote verschil
tusschen beide gemeenten in Inkomsten- en
Personeel e belasting. De vestiging van nieuwe
industrieën brengt voor haar weer verhoogde
kans op werkgelegenheid mede, de vermeerde
ring van nieuwbouw betere woongelegenheid.
De Schiedamsche havenarbeiders zullen onge
twijfeld onder de Rotterdamsche havenreserve
komen te vallen.
Annexatie .zou wijders tot gevolg kunnen
hebben meer postbestellingen. In Rotterdam zijn
er tot dusver vier, in Schiedam drie. De laatste
buslicht'ing vindt te Rotterdam om ongeveer
11 uur. n.m. plaats, in Schiedam worden de
poststukken, na 's avonds 9 uur op het hoofd
kantoor bezorgd, eerst den volgenden ochtend
verzonden. Het telegraafkantoor is te Schiedam-
tot 9 uur n.m. geopend, in Rotterdam bestaat
dag en nacht gelegenheid tot het verzenden
van telegrammen.
Bij annexatie zou het havenverkeer onge
twijfeld toenemen, waar in dat geval voor het
aandoen van Schiedamsche en Rotterdamsche
havens slechts eenmaal havengeld verschul
digd is. Toeneming van het havenverkeer brengt;
weer de mogelijkheid tot spoedige spooraanslui-
ting aan de Wilhelminahaven mede.
Stelt men hiertegenover de mogelijke nadee
len, aan een eventueele annexatie verbonden,
dan komen hiervoor in aanmerking de op de
grootere bedrijven drukkende zakelijke Belas
ting en het verschil in Straatbelasting, dat ech
ter uitsluitend voor de grootere perceelen in
het nadeel van Rotterdam bestaat. Wat het vaak
geopperde bezwaar van een eventueele verwaar-
loozing van Schiedam door Rotterdam betreft,;
in het rapport der sub-commissie voor de bui-
tenwijken van Rotterdam, eertijds zelfstandige
gemeenten, welke sub-commissie speciaal was
Ingesteld, om de klacht, dat Rotterdam de ge
annexeerde gemeenten verwaarloost, te onder
zoeken, komt duidelijk naar voren, dat hier
en daar inderdaad nog wel oude toestanden
bestaan, die verbetering behoeven, doch ook.
dat vrijwel overal reeds aan het opruimings-
werk is begonnen, zoodat oveT hetgeen door Rot
terdam ter hand is genomen, niet dan met lof
kan worden gesproken.
Daarbij heeft de commissie als bezwaar te
gen annexatie hooren noemen de mogelijkheid
van aanmerkelijke stijging der huizen van ar
beiderswoningen. Hieromtrent heeft de com
missie zich doen voorlichten door eenige des
kundigen, die door hun werkkring zoowel met!
de Rotterdamsche als met de Schiedamsche wc
ningtoestanden volkomen bekend kunnen wor
den geacht. Deze verklaarden echter, dat de
huren van nieuw-bouw te Rotterdam vrijwel
gelijk zijn aan die van den nieuwbouw van
Schiedam.
De vrees voor het verdwijnen van den naam
„Schiedam" door de firma Hasekamp Co.
als bezwaar tegen de annexatie aangevoerd,
acht de commissie niet gewettigd, omdat deze
naam, ter aanduiding van het betreffende stads
gedeelte ongetwijfeld zal blijven voortbestaan,-
ook na annexatie, zooals thans nog het geval
is met Delfshaveu, Charlois, Katend recht,
Feijenoord, Kralingen enz.
Na de samenstelling der rapporten hebben
enkele onderdeelen wijziging ondergaan, waar
door de voorsprong van Rotterdam een weinig
verkleind is. Deze wijzigingen hebben evenwel
geen verandering kunnen brengen in de con
clusie der commissie, welke aldus Is samen te)
vatten:
dat de gezamenlijke voordeelen, aan een
eventueele annexatie van Schiedam door Rot
terdam verhonden, de nadeelen verre overtref
fen.
We stellen ons voor na dit resumé volgende
week tot uitvoeriger publicatie Van de belang
rijke gedeelten uit het rapport over te gaan.
VOOR DE EERSTE MAAL WERD TE SCHIEDAM een boomplantdag voor kinderen ge
organiseerd waaraan ongeveer 1000 schoolkinderen deelnamen. De burgemeester van Schie
dam, de heer A. J. Gijsen, hielp mede met den eersten boom.
Het annexatie-rapport inet op één na
algemeene stemmen aangenomen
In de gisteren gehouden ledenvergadering
van het Departement Schiedam der Neder
landsche Maatschappij voor Nijrerhedd en
Handel is behandeld het rapport van de An
nexatie-studiecommissie, ingesteld ter alge
meene vergadering van 7 December 1926 voor
de bestudeering der voor- en nadeelen, aan
een eventueele annexatie van Schiedam door
Rotterdam verbonden.
Na ampele bespreking nam de vergadering
met op één na algemeene stemmen dé conclu
sie van dit rapport over.
Tevens werd besloten, dat het rapport zal
worden openbaar gemaakt, ook op die wijze,
dat het voor belangstellenden beschikbaar,
wordt gesteld. Verder sprak de vergadering,-
eveneens met op één na algemeene stemmen,
zich uit voor de wenschelijkheid van annexatie,
van Schiedam door Rotterdam.
