DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
wk
50ste Jaargang
Donderdag 24 November 1927
No. 15024
Dit nummer bestaat uit drie bladen
STADSNIEUWS
Bureau: KOEMARKT 4, SCHIEDAM. Telefoon Intercommunaal no. 68085 Postbus no. 39
ABONNEMENTEN: per 8 maanden ƒ3.25 per maand ƒ1.10, per week 25 cent.
Franco per post 3.75 per kwart. Afzonderlijke nummers 6 cl Postcbèque en Girodienst 81440.
ADVERTENTIëN 15 regels 1.55. Elke regel meer 30 cl Reclames tusschen den tekst 60 cfi
per regel. Kleine advertenties: 80 woorden 25 ct. elk woord meer 5 cl tot een maximum van
50 woorden. Kabouteradverl 5 reg. 0.50, 10 reg. 0.75.15 reg. 1„ Incassokosten worden berekend
Gratis-Ongevallenverzekering ƒ500 bij overlijden door een ongeval; ƒ500 bij verlies van beide handen, voeten 0f oogen; ƒ250 bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150 bij verlies van een duim; 75 bij verlies
van een wijsvinger; ƒ50 twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgédrukt.
De uitkeeringen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAVBank, Lange Haven-103, Schiedam
HET ANNEXATIE
RAPPORT
Ihü-a—'UI iiSÖÉL'.-iu*
KENNISGEVING
Technische Bedrijven der
Gemeente Schiedam
afdeeling drinkwaterleiding
hoogeerw. HEER A. J. C. SCHRAAG
JUBILé
25-JARIG JUBILé
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAPPEN
LANDSTORMFILM
burgerlijke stand
GEMEENTERAAD VAN SCHIEDAM
BEGROOTING SDEBATTEN
ANNEXATIE AL WAT DE KLOK SLAAT
SCHEEPVAART
m
___j
r IV. (Slot).
Om volledig te zijn, zouden we nog dienen
in te gaan op liet rapport van de subcommis
sie voor de tarieven van gas, electriciteit en
drinkwater en op de beschouwingen welke
door een aantal industrieelen zijn ten beste
gegeven.
De annexatie-studiecommissie heeft het
wel slecht getroffen, dat tijdens en na de
vaststelling van haar rapport zooveel ge
wijzigd werd, dat haar rapport reeds ver
ouderd was alvorens 't het licht zag. We
zagen reeds hoe dit geldt voor db inkomsten
en personeele belasting. Het geldt eveneens
voor bovengenoemde tarieven.
De commissie merkt in haar rapport op,
dat de verschillen met Rotterdam van wei
nig beteekenis zijn, doch zoover ze bestaan
alle in het nadeel van Rotterdam zijn. Die
verschillen zijn evenwel kortelings alle op
geheven, de tarieven zijn gelijk of zelfs ten
voordeele van Schiedam gemaakt.
Waar in de antwoorden van handelszaken
en particulieren vóór annexatie wordt ge
pleit omdat daarvan verlaging van die ta
rieven wordt verwerkt, kunnen ze derhalve
geheel buiten beschouwing blijven. Ze zijn
evenals de opmerkingen van de commissie
door de feiten achterhaald.
Voor wat ten aanzien van het verschil in
belastingdruk in die antwoorden wordt op
merkt, mogen we naar ons artikel dien
aangaande verwijzen.
Als voordeelen van annexatie werden dan
nog genoemd:
gemakkelijker productief maken van on-
grondbezit, dat, voor een gemeente als Schie
dam op den duur te veel risico meebrengen
moet; hiertegen zij aangevoerd wat we in
ons eerste artikel opmerkten, dat ons grond
bedrijf zich den laatsten tijd in grooten bloei
verheugt;
waardevermeerdering van onroerende goe
deren^ we antwoorden slechts: arme huur
ders, die hooger huur zullen hebben op te
brengen en hooger personeele belasting
zullen hebben te betalen;
vervallen van de forensenbelasting; nie
mand zal dit voordeel ontkennen; het is
niet slechts van beteekenis voor de huidige
foreensen, maar het zal ook de uitwisseling
van 'werkkrachten vergemakkelijken, en het
zal naar ons mooie stadskwartier waarvoor
do annexatie-commissie geen oog heeft ge
had toen ze aan het vergelijken ging, zeker
lijk tal van beter-gesitueerde Rotterdamers
trekken. Maar dan zal zulks op onze plaat
selijke belasting niet meer van invloed
zijn.
Intusschen wordt er ernstig en met goede
kans op succes aan gewerkt, om de ernstig
ste bezwaren van de forensenbelasting te
ondervangen.
Tenslotte: Het is misschien niet ondienstig,
dat, wij de bedoeling van deze artikelen nog
eens met een paar woorden uiteenzetten.
Het komt ons voor, dat niet ieder de tendenz
er van heeft gevat.
Die artikelen beoogen niet onze lezers te
gen annexatie in te nemen. We hebben niet
de pretentie, dat we op dit omvangrijke ge
bied zijn uitgestudeerd, dat wij het geheel
van voor- of nadeelen op dit oogenblik reeds
kunnen overzien, dat wij een beslist ant
woord zouden kunnen en durven geven op
de vraag of opheffing van de zelfstandigheid
onzer gemeente gewenscht kan zijn en of het
gewenscht kan zijn de belangen harer inwo
ners toe te vertrouwen aan personen die onze
behoeften niet kennen en nooit hebben ge
leefd in de gedachtensfeer dat al hun han
delingen op het welzijn der Schiedammers
dienen te zijn ingesteld.
Maar wat we hebben willen doen, is onze
lezers te waarschuwen dat heusch annexatie
van Schiedam niet een paradijs zal maken.
In het annexatie-rapport wordt alles wat
Rotterdamsch is op z'n voordeeligst gekleurd,
al wat Schiedamsch heet met een donkere
bril bekeken. Wij hebben willen zijn de neu
trale onbevangen toeschouwer, die zijn eigen
opmerkingen plaatst en die als zijn eerlijke
overtuiging wil te kennen geven, dat hij in
annexatie voor Schiedam nog niet die over
wegende voordeelen heeft kunnen vinden,
welke de balans naar zulk 'n annexatie moe
ten doen overslaan, en dat hij dergelijke voor
deelen ook in het annexatie rapport niet ge-
ronden heeft.
pf 1Ny?i?]VE.K0EMARKTBRUG te SCHIE DAM, welke gisteren officieel is geopend.
ik e pit ia hiermede de hindernis in het ver keer van Rotterdam met de verschillende
gemeenten langs den Waterweg verdwenen.
In ons artikel van gisteren plaatsten we
een voorbeeld, hoe de ware verhouding is
tusschen de personeele belasting te Schiedam
en te Rotterdam. De lezer zal hebben opge
merkt, dat in het gegeven voorbeeld die be
lasting te Rotterdam niet 39 minder, doch
39 hooger is dan te Schiedam.
m
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele at
en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
HINDERWET
Ingekomen zijn verzoeken van:
1. de firma Gebrs. H. J. Scheffers om ver
gunning tot oprichting van een fabriek van
koperwerken en apparatenbouw, annex slijp
en nikkelinriehtiing, in het pand Noordvest 133
en Kethelstraat 28 kadasteT Sectie A No. 1622,
met 7 electromotoren van totaal 10 P.K., drij
vende een slijpkop, een dynamo, 2 draaibanken,
een boormachine, een amaTilslijpmachine, een
veerhamer een knipmachine en 3 ventilatoren.
2. A. Snoep om vergunning tot uitbreiding
van de inrichting tot bewerking van onder
deden van verwarmingsinstallaties in het pand
Nieuwe Haven 85, kadaster Sectie M No. 3234,
met een inrichting tot vervaardiging van on
derdeden van hroeikasen en door bijplaatsing
van een buigbank.
Deze verzoeken zijn met do bijlagen op de
Secretarie der gemeente ter visie gelegd.
Op Woensdag den 7 December a.s. des voor
middags ten 11 ure, zal ten Raadhuize gelegen
heid worden gegeven om bezwaren tegen het
toestaan van die verzoeken in te brengen en
die mondeling of schriftelijk toe te lichten.
Met het oog op den aanstaanden winter
vestig ik er de aandacht van onze abonné's
op, dat zij de bij hen geplaatste watermeters
vorstvrij moeten houden.
In verband hiermede raad ik huil aan de
watermeters bijtijds met stroo en hooi goed
tegen bevriezen te isoleeren. Schade aan een
watermeter, door vorst ontstaan, komt voor
rekening van den abonnë.
DE DIRECTEUR.
In „St. Bavo" staat vermeld dat tot waar
nemend Deken van Delft is benoemd de
hoogeerw. heer A. J. C. Schraag, Deken van
Schiedam en pastoor der parochie van O. L.
Vrouw Visitatie.
Donderdag 1 December zal de heer C. van
Zon, thans boekhouder bij de Spaarbank
Lange Haven 80, den dag herdenken waarop
hij een kwarteeuw geleden als jongste be-
diende aan die instelling werd verbonden.
Heden herdacht de heer M. v. d. Werf,
ketelmaker hij de firma N.V. van Ingelse en
Co. den dag waarop hij 25 jaar geleden bij
genoemde firma in dienst trad. Namens
directie en commissarissen werd de jubilaris
hartelijk geluk gewenscht en werd hem als
feestgeschenk een enveloppe met inhoud over
handigd. Ook van zijn collega's ondervond
de heer v. d Werf veel belangstelling.
Bloemen, taarten en armere bewijzen van
sympathie getuigden, hoezeer de feesteling
zich in veler vriendschap mag verheugen.
Met Staatscourant 228 worden verzonden
afdrukken van de acten betreffende No. 2536,
de Alg. Exploitatie en Handelsonderneming
Holland, alhh'er.
Naai- men ons bericht zal op Maandag 12
December a.s. in „Musis Sacrum" de Land-
etormfilm worden vertoond.
R. K S. V. EXCELSIOR
Dinsdag a.s. vindt op de banen van „Musis
Sacrum" alhier eeii onderlinge kegelwedstrijd
plaats, toegankelijk voor de leden van boven
genoemde sportvereeniging. Aanvang 8 uur.
Deze avond draagt weer het karakter van
een „surpriseavond'zooals meer heeft plaats
gevonden.
Introducties zijn te bekomen bij den heer
W. A. H. van Kemenade, Burg. Knappert-
laan 2.
DISTRICTSARBEIDSBEURS
Aangeboden arbeidskrachten: aanhoeuders,
aut. branders, aut. laschers, bankwerkers, be
tonwerkers, boekbinders, boekhouders; bran
dersknechts, broodbakkers, chauffeurs, distil
lateursknechts, electriciens, glasblazers, grond
werkers, kistenmakers, klinkers, kantoorbedien
den, ketelmakers, kopevslagers-pijpleggers, kui
pers, letterzetters, losse-werklieden, manden
makers, metselaars, metaalboorders, machinis
ten, metaalschavers, monteurs, magazijnbedien
den, molenaars mouters, opperlieden, plaatwer
kers, ponsers, schilders, sigarenmakers, scheeps-
fitters, seheepskokers, scheepsmakers, smeden,
stokers, stellers, stukadoors, timmerlieden, tran
sportarbeiders, varensgezellen, voerlieden, vuur
werkers, winkelbedienden, ijzerwerkers, zand
en leemvomers en zakkendragers.
Gevraagde arbeidskrachten: te Schiedam:
jongens van 14 jaar om voor ijzer werker in den
scheepsbouw te worden opgeleid en een bakkers-
leerling van 14 jaar.
Voor nadere inlichtingen wende men zich
tot de Gemeentelijke arbeidsbeurs, Broersveld
142.
Geboren: 21 Nov. Cornelia Maria, dr. van
J. G. Pel en F. van der Gaag Brielschesfrraat;
20 Nov. Cornells, zn. v. C. v. d. Most en P. H.
Verhagen Broersveld.
Schiedam 22 Nov. aangekomen: s.s. Brosen,
met olie van Hamburg voor N.V. Schieveem
aan de WilhelminahavenEng. s.s. Grondfeld,
van Londen om hier te dokken in de Wilhel
minahaven.
Schiedam 22 Nov. vertrokken: s.s. Jan, naar
Rouaan.
AVONDVERGADERING.
De heer SLAVENBURG (C. H.) vervolgt zijn
rede.
Spreker wil zich vrijwaren voor het verwijt,
dat hij eenzijdig zou zijn. Hij acht zich ont
slagen van den plicht de voordeelen van an
nexatie aan te geven, omdat zulks elders al
Voldoende gedaan is.
Ten aanzien van de forensenbelasting hoopt
spreker dat de pogingen om die opgeheven of
verminderd te krijgen, succes zullen Hebben.
Van godsdienstig en cultureel standpunt zou
spreker zich tegen annexatie moéten verkla
ren, omdat een bevolkingsagglomeratie die
dan zou ontstaan, van dit standpunt uit be
zien niet aanbevelenswaardig kan zijn. Het is
mogelijk dat het grondbedrijf een goeden tijd
tegemoet gaat. Is dat zoo, dan is zulks een
argument vóór onze zelfstandigheid. Gaat het
het grondbedrijf niet goed, dan zouden we een
aparte kern blijven, terwijl de lakens door een
verwijderd liggende gemeente zouden worden
uitgedeeld.
Spr. is het er niet mee eens, dat annexatie
niet zou zijn tegen te houden. Spreker meent
dat in regeeringskringen voor deze annexatie
niets gevoeld wordt. Zelfs staat nog niet vast
dat Rotterdam deze annexatie wel zou willen.
Wanneer wij allen ons zouden uitspreken, zoo
veel als we hier zitten, vóór annexatie, dan
wellicht ware er een kans op verwezenlijking.
Maar als van hier verzet uitgaat, meent spre
ker dat we er anders voorstaan.
Spreker voelt niet veel voor havenschappen.
Andere provinciale indeelingen zou een idee
zijn, dat verdient te worden bezien. Rotterdam
neemt in de provincie Zuid-Holland een te
hervorragende plaats in. Er zou iets te zeggen
zijn voor een provincie Rotterdam, waarin de
omgeving zou kunnen worden opgenomen. Zoo
heeft men in Duitschland de Bezirke die goed
voldoen.
Gekozen door de burgerij om de belangen
der gemeente Schiedam te dienen, meent spre
ker, dat wij niet te spoedig ons voor annexatie
moeten uitspreken. Wat bespottelijk figuur
zouden wij maken, wanneer wij de sleutels de
zer stad aan Rotterdam aanboden, en ze wer
den daar geweigerd!
De begrooting ziet er beter uit dan haar
laatste voorgangers. We kunnen de teugels
wat losser vieren en dan hebben we ons ver
langlijstje. De C. H. kunnen zich aansluiten
hij den heer Dinkelaar wat betreft het oprui
men van krotten. De C. H. voelen eveneens
voor verbetering van het Gorzenkwartier, be-
bossching, openstelling van het Julianapark,
maar daar komt bij dat de belasting moet
worden verhoogd.
Al die verlangens zijn intusschen niet opeens
te verwezenlijken. Spr. zou er alleen op willen
aandringen, dat verlaging van belasting pa
rallel loope met de aan te brengen verbete
ringen. Dan houden we den gulden middenweg.
Ten aanzien van het grondbedrijf vraagt spr.
zich af of op dezelfde wijze met den verkoop
van gronden kan worden voortgegaan. Zulks
zou tot gevaren kunnen leiden. De wethouder
van het grondbedrijf zou misschien kunnen
komen met een voorstel om jaarlijks een aantal
vierk. meters te verkoopen en meer niet.
Spr. kan het standpunt der gemeente begrij
pen dat voorloopig aan het bewaarschoolonder-
wijs niet meer te koste zou worden gelegd. B.
en W. hebben intusschen gezegd dat de zaak
van het bewaarsehoolonderwijs bij hen in studie
is. Spr. zou op bespoediging willen aandringen,
temeer daar particulieren willen meewerken,
om de kosten niet al te drukkend te doen zijn.
Met de uitgaven, reeds verre hoven een ton,
is nog lang niet aan de behoeften voldaan.
Daarvoor zou verdubbeling zeker noodig zijn.
Dergelijke uitgaaf kunnen we ons nog niet per-
mitteeren. En als dan een andere minder kost
bare oplossing te bereiken valt, moet men die
niet zoo maar wegwerpen.
Met den provincialen weg Rotterdam
Hoek van Holland is voor Schiedam een
vitaal belang verbonden. Men vestigt zich
steeds aan belangrijke verkeerswegen. Spre
ker vraagt of naast hetgeen wethouder de
Bruin in de Staten heeft gedaan, niet B. en
W diligent dienen te Mijven.
Spreker eindigt met op te merken, dat
samenwerking tusschen de politieke partijen
in deze gemeente in het belang der gemeente
nog altijd mogelijk is.
De heer BROEK (V.B.) meent dat de
algemeene beschouwingen ditmaal staan in
het toeken der annexatie. Spr. zal daarover
niet spreken; hij heeft zich daarover nog
geen oordeel kunnen vormen, en de tijd
nijpt niet. Wel wil hij zeggen dat de wijze
waarop Rotterdam met haar annexatie is
gekomen, ook op hem geen gunstigen indruk
heeft gemaakt.
Spreker zou zijn instemming willen be
tuigen met de leden die voor de voor
malige Gerzen zijn opgekomen. Voor de ver
fraaiing van dit stadskwartier spr. denkt
aan een plantsoen is alle aanleiding. Ook
de verbinding met de binnenstad door Hoofd
brug en de brug over bet voormalige Spui-
kanaal vraagt dringend verbetering.
Spreker pleit voorts voor betere Zondags
rust voor het lagere politiepersoneel, en ves
tigt de aandacht op een overtreding van da
gemeenteverordening waaraan men zich veelal
schuldig maakt, namelijk te groote vaart van
de schepen door de havens, wat veel over
last veroorzaakt.
De heer WAARDENBERG (S.D.A.P.) zou'
niet gesproken hebben over annexatie, als da
heer Collé niet ha<i beweerd, dat de S.D.A.P.
vóór annexatie moet zijn. Spreker ziet dafc
niet in, en kan zich overigens over het!
onderwerp nog niet uitspreken.
Spreker vestigt voorts de aandacht op da
werkverruiming. We zouden thans, nu de
financiën niet meer zooveel zorg baren, wat
kunnen doen, waaraan we vroeger niet kon
den denken. Spreker denkt aan het Zijlwater,
de Raam en hit water aan de Noordmolen
straat, waar demping heel wat werkloozea'
aan werk zou kunnen helpen Ook aan werk
verschaffing zou wel wat kunnen worden,
uitgegeven, zooals afwerking van .het Juliana
park en de begraafplaats.
Spr. hoopt dat de gemeente wil meewerken'
aan een stadsgehoorzaal. Thans is men aange
wezen op de buitenlucht en verder is de
eenige zaal die van den R. K. Volksbond,
welke niet voldoet aan wat van een!
gehoorzaal gevergd wordt.
De heer FETTER (S.P.) zou wel eens
willen weten, hoe „Voorwaarts" voorstanden
van annexatie kan zijn en de modern georga
niseerde arbeiders er warm voor maakt, ter
wijl de S.D.A.P. hier er tegen is; zoo valt
wel de heele S.D.A.P. uiteen.
De heer HOOGENDAM (A.R.) dankt het
college van B. en W. en de hoofdambtenaren,
voor het gevoerde beleid.
De verkiezingen hebben geen groote ver
schuivingen te zien gegeven. De bevolking
heeft waardeering blijkbaar voor het dooï!
rechts gevoerde beleid.
Met heit college van B. en TV. kan spr.
zich vereenigen.
Spreker betreurt, dat het persoonlijk!
element in de verkiezingsactie is gekomen.
Ook de anti-revolutionnaire partij is be
schuldigd zich daaraan te hebben schuldig
gemaakt en wel door den heer v. Noor
dennen. De heer v. Noordennen heeft zelf da
verkiezingsaotie om zijn persoon gegroepeerd.
De eerste oorzaak van de moeilijkheden wa9
het faillissement van den heer v. Noordennen.
Hem werd toen verzocht zijn mandaat ter
beschikking te stellen. De heer v. Noordennen
heeft daaraan geen gevolg gegeven. Hij be
dankte, toen hij niet meer gecandideerd
werd, als lid der anti-revolutionnaire partij,
maar bleef als raadslid zitten. Hij stelde zijn.
persoon dus hooger dan de partij.
Wat de begrooting betreftutspreker meent
dat het bouwbedrijf aan het persoonlijk
initiatief moet worden overgelaten. De an-
nexatiekwestie is voor behandeling nog niet
rijp; tenzij het landsbelang het eischt zijn
de anti-revolutionnairen tegen annexatie.
Wethouder BODDEUS meent, dat het finan
cieel beleid weinig verdediging behoeft, daar
waarlijk ernstige aanvallen op het beleid
zooals dat in de begrooting tot uitdrukking
komt, niet zijn gedaan. Het is B. en W.
natuurlijk een vreugde, dat zij met een zoo
gunstige begrooting zijn kunnen komen.
De een is optimistisch, de ander meer
pessimistisch gestemd. Er zijn voorzichtige
raadsleden, die op een voorzichtig financieel
beleid blijven aandringen, o.a. ten aanzien
van de reserves van de Technische Bedrij
ven en het grondbedrijf. Er is inderdaad
reden om voorzichtig te blijven financieren.
De gunstige toestand is, zooals de heer
Kavelaars terecht opmerkte, voor een groot
deel te danken aan liet groote batig saldo
van 1926. Een volgend jaar zullen we niet
met een zoo hoog saldo kunnen beginnen, en.
zijn derhalve wellicht meer moeilijkheden te
wachten.
De nota van B. en W. ten aanzien van
de annexatie is in den raad in haar wezen,
niet aangetast. B. en W. hadden opgemerkt*
dat het voorstel van Rotterdam eenzijdig
was, alleen bekeken van Rotterdamsch stand
punt. En de moeilijkheden van Rotterdam
zijn ook op andere wijze dan door annexatie
te ondervangen. Niet te overhaast mag van
onze zijde een beslissing worden genomen.
Nu van alle zijden, ook in de Schiedamsche
bladen goede, gezonde critiek op beweringen
voor anpexatie wordt gegeven, is er alia
reden de ziaak kalm te bezien. We kunnen
ons nader beraden of een commissie uit den
raad en de burgerij wettig werk zou kunnen
verrichten. De dubbele raad die indertijd zou
hebben te beslissen, zou ook niet met vol
ledige kennis van zaken kunnen oordeelen,
als niet tijdig een gefundeerd advies wordti
uitgebracht.
Vóór annexatie wordt aangevoerd vooral
het belastingvraagstuk. Als men belasting
verlaging wil voor de lagere inkomens dan
moet men bedenken, dat niet alleen da
kleine inkomens zwaar zijn belast. Ook voor
de kooge inkomens wordt bier meer geheven
dan te Rotterdam. De hooge inkomens zwaar
der belasten kan Rotterdam niet, want dan,
ontvluchten de draagkrachtigen de stadtei>