B. EIJSBOUTS - ASTEN
- Nicolaas gedenken
D. E. S.
ST. NIC0LA4S-ARTIKELEN
BOTERLETTERS
EEN GOEDE FEE
par HULPINE TK4J
f 0.60 1
Llkwidatie Juwelier BOERS
Nog slechts korten tijd algeheele
Uitverkoop tegen taxatieprijzen
KABOUTERS
Advertentiën
Rook: üavansa Si
TORENUURWERKEN
VRAAGT PROSPECTUS EN PRIJSOPGAVE,
I
Ruim gesorteerde St. Nicolaas-tafel
ACCOUNTANTSKANTOOR
Eenig Fabrikant T. VLASKAMP Ji
DINSDAG 29 NOVEMBER 1927
EERSTE BLAD
PAGINA 4
NEW YORK HERDENKT EEN
DUITSCH GENERAAL
Openbare Verkooping
DENKT OM DE
GOUD - ZILVER - HORLOGES - DIAMANT
GROOTE KERKPLEIN - ROTTERDAM
K. v. d. BERG - Hoogstraat 54
Iel. 68451
ANGELUS LUIDWERKEN
KLOKKEN en CARILLONS
J. A. U L L E RS.
GOOCHEL- EN
T00VERV00RSTELUN6EN
OICHUBJSEN
Suikerwerk, Borstplaat, Chocolade
Harten en Letters, Speculaas enz.
SPECIALITÈIT IN
Overheerlijk van kwaliteit en smaak
in onzen Banketwinkel Hoogstraat12
Luxe doozen borstplaatenmarsepain
in diverse prijzen.
Vroegtijdige bestelling ter zeerste aanbevolen.
De RECLAME voert afnemors
naar de fabriek, zij leidt koopera
den winkel binnen, De Reclame
vergemakkelijkt en versnelt den
goederen-omloop, zij verkoogt
den omzet en stelt tot prijs
verlaging in staat.
De RECLAME,
goed begrepen
en goed toege
past, 1§ een
groote wei-
do enster der
menschlhieid.
Firma Rünbende en Van Hoek
HUGO DE GROOTSTRAAT 106, ROTTERDAN)
FRANCO TOEZENDING NA ONTVANGST VAN POSTWISSEL if 0.71
LUCHTSCHEPEN OF VLIEG
MACHINES?
Een oud twistpunt-
DE LESSEN VAN DUITSCHLAND. 5:
(Van onzen correspondent.)
Londen, 23 November 1927.
Hst feit dat in Engeland, op regeUringskost-
[ten, twee reusachtige luchtschepen in aanbouw
J^ijn, gaf de vorige maand de „Daily Mail" aan
leiding uitvoerige beschouwingen te publicee-
jl'en van den bekenden schrijver over aeronau-
,'tische onderwerpen, Edward P. Spanner, die,
[Ja over^patemming met de reeds door lord
iNorthclirfe gevestigde traditie, een krachtig'
['pleidooi tegen luchtschepen hield, en 't ten
^strengste afkeurde dat groote sommen van de
[■belastingbetalers worden verlangd voor „on-
[besuisde en kostbare ondernemingen", alleen
ijpmdat zij sensationeel zijn. Volgens Engelsche
^'deskundigen zijn niet die luchtvaartuigen de
jjneest doeltreffende, welke, als zij voor de
-eerste maal opstijgen, 't publiek den uitroep
^kolossaal!" ontlokken.
't Ministerie voor luchtvaart scheen zich
^enige jaren geleden geschaard te hebben aan
s.de zijde dier deskundigen, en ofschoon het
'fhans weer laat werken aan luchtschepen, wel-
ike door afmetingen de geweldigste Zeppelin-
pcreatiea moeten overtreffen, zal het toch be
zwaarlijk kunnen ontkennen dat, gelijk de
[i,Daily Mail" in eUu hoofdartikel uitdrukt „liet
'ongelukken-percentage van luchtschepen zoo
hoog is, dat men tot radicale gebreken moet
'condudeeren."
„Duitschlands marine-Zeppelins", teekent de
„National Review" hierbij aan, waren feitelijk
een reeks ongelukken, en sinds den oorlog is,
jtnet uitzondering van het Britsche luchtschip
ft 34 dat, zij 't ook met groot gevaar, heen-en-
jweev over den Oceaan voer, de geschiedenis
ijler luchtschepen in. hoofdzaak een relaas van
Ongevallen geweest."
„Neon", die onder den titel „The Great De-
lusion" zijn klassiek geworden verhandeling
liegen luchtschepen heeft uitgegeven, heeft
vooral succes geoogst met zijn bewering dat
Duitschland, na zijn eigen pijnlijke, g-tvaarlijke
'en verpletterende ervaringen, den aanbouw van
^luchtschepen gestaakt heeft, een argument
idat door alle betere schrijvers, en ook door mr.
'Spanner met voorliefde wordt overgenomen.
'„Volgens laatstgenoemde is het een „koppige
Jjpoep", die leden der reg-t lering ten gunste van
^luchtschepen-constructie heeft weten te be
lwerken, en die 't vorige jaar, ten pleiziere
jiVan de te Londen vergaderde gedelegeerden ter
'.itjkseonferentie, de luchtschip,demonstratie
^ensceneerde, waarvoor zoo cTruk reclame werd
gemaakt.
Afgezien nog van de gevaren die, volgens
'Zwartgallige critici, de in aanbouw zijnde R100
ien R101 opleveren voor menschenlevens, ver
slinden zij schatten gelid. Met inbegrip van ex
periments voorbereidingen en proefnemingen
na de voltooiing, is er een bedrag van onge
veer 2 millioen pond mee gemoeid.
„Wanneer wij hooren dat „bezuinigings-
commissiea" uit 't kabinet", schrijft de „Re-
view", „vurig verlangen de ramingen te be
knotten, maar niet weten waar zij beginnen
mot ten, dan zouden wij haar erop willen wijzen
dat zij hier een prachtig uitgangspunt hebben."
Volgens mr. Spanner zijn er zelfs aan 't de
partement van' Luchtvaart veleü die' een Zucht
van verlichting zouden geven, indien men de
dwaasheid maar varen liet. „Zelfs zij die ons
weer luchtschepen hebben opgedrongen, en
mettertijd aansprakelijk zullen zijn voor 't han-
téeren dezer machines, maken zoo weinig' vor
deringen en volgen etn zoo wankelmoedige
politiek, dat men 't recht heeft aan te nemen
dat zij niet erg blijmoedig uitzien naar den dag,
waarop eindelijk die twee witte olifanten uit
hun loodsen te voorschijn zullen komen."
Mr. Spanner staat wel bizonder sceptisch
tegenover de beide luchtschepen, waarvoor, door
middel van allerlei geheimzinnig gedoe, zulk
'n suggestieve propaganda is gemaakt. De
schroomvalligheid der verantwoordelijke per
sonen begrijpt hij volkomen, want zoodra be
sloten was de twee „mammouts" in 't leven
te roepen, werd een haastig onderzoek inge
steld ter vaststelling van de technische rege
len voor de juiste berekening van de draag
kracht der „weinig solide" luchtschipgeraam
ten," en een „pretentieus rapport" werd uit
gebracht, dat later onjuist bleek te zijn, en
„het verrichte werk moest weer ongedaan
worden gemaakt, terwijl radicale wijzigingen
werden aangebracht in de ontwerpen". Zij, die
over deze monsters 't bevel moeten voeren, zul
len, als 't ooit zoover komt, zich vooral moe
ten bezig houden met ,,'t vermijden van slecht
weer", en „het ontwijken van stormen door
omwegen te maken", maar zij „zullen niet
steeds in staat zijn aan een orkaan te ontko
men", en de schrijver is er van overtuigd, dat
„indien zij werkelijk heel boos weer ontmoes
ten, en zich niet uit de stormzóne kunnen
verwijderen, de uitgeoefende pressie een plaat
selijke breuk zal veroorzaken in 't reusachtige
omhulsel, onmiddellijk gevolgd door vernieti
ging van 't geheele schip." 't Is een „monu
mentaal stuk dwaasheid 'n dag langer voort
te gaan met ondernemingen die, indien zij
worden voortgezet, zullen leiden tot 't verlies
van Engelsche menschenlevens, Engelsch pres
tige en Engelsch geld!" Er is nauwelijks een
plek op aarde, die ongeschikter is voor lucht
schip-ontwikkeling dan deze twee nevelachtige,
door stormen g;'zwiepte eilanden in de Noord
zee.
Op het betoog van mr. Spanner heeft Lord
Thomson of Cardington, op verzoek van de
„Daily Mail", geantwoord. Lord Thomson was
minister voor Luchtvaart in 't Labourkabinet,
en van hem werd, tijdens zijn ministerschap
gezegd, dat 't zijn voornaamste doel was het
heele „luchtwapen" uit te roeien, een doel
dat hij, als pacifist, werkelijk scheen na te
jagtin. Ofschoon men hem niet ervan verden
ken kan dat hij de verwezenlijking zou willen
betalen met menschenlevens, moeten militaire
luchtschepen voor hem dus iets aantrekkelijks.
Ijebben, indien althans het pessimisme van mr.
Spanner gegrond is. Maar gelijk vele principi-
eele pacifisten is lord Thomson oók een ver
stokt alarmist en contramineur. Hij. schetst
dus, in eerstgenoemde kwaliteit, een grieze
lig beeld van de luchtvaart; in 't algemeen,
maar acht zich, in laatstgenoemde kwaliteit,
verplicht op te komen voor luchtschepen. Hij
merkt op, en naar wij gelooven, niet ten on
rechte, dat mr. Spanner niet alle feiten ge
noemd heeft, 'daar hij verzuimd heeft melding
te makan van „geslaagde luchtschip-vluchten,
waaronder, drie over uen. Atlantischen Oceaan,
henevens de. prestaties van de R 33 boven de
Noordzee."
Hiertegenover stelt de „National Review"
de lange reeks van Duitschlands Zeppelin's
fiasco, welke, gelijk men weet, oorzaak waren
dat Engeland eenigU jaren geleden den bouw
van luchtschepen geheel v ilde opgeven.
Lord Thomson beweert dat voor den oorlog
Duitschland, een Passagiersluchtvaartdienst
exploiteerde met luchtschepen, die 800 vluch
ten maakten, 100.000 mijlen aflegden en 17.000
passagiers vervoerden, zonder een enkel doode-
lijk ongeluk." (Een bewering die onjuist is.
Velen onzer herinneren zich ongetwijfeld de
vele ontzettende Zeppelin-rampen, en de be
roemde plaat van Simplicissimus, met 't onder
schrift „Ave Imperator', morituri te salutant".)
De „National Review" merkt spottend op:
„Dit was eeth voorziening, van het Britsche
standpunt beschouwd, want hierdoor werd de
Zeppelin-waanzin aangemoedigd, waaraan
Duitschland voor een niet gering deèl zijn
maritiem fiasco te danken heeft gehad 1). In
dien de Zeppelin, die in heel Duitschland zulk
'n uitbundig enthousiasme had verwekt, het
succes gehad had, waarop i0rd Thomson zin
speelt, waarom heeft Duitschland dan zijn
luchtschepen veronachtzaamd, terwijl wij zijn
vliegmachines over heel 't vaderland hooren
roemen?"
Op dit punt nu geeft Lord Thomson al 'n
bizonder vreemde verklaring,
,,'t Kan zijn of 't kan niet zijn, dat Duitsch
land den houw van luchtschepen heeft stop
gezet, maar het is zeker, dat Duitschland min
der aanleiding' heeft dit type van luchtvaartuig
te ontwikkelen, nu het de meeste zijner kolo
niën verloren heeft."
De verbazing van de „Review" over deze
uitlating is begrijpelijk. Moet het Britsche pu
bliek uit 't eerste deel van dezen zin afleiden
dat Duitschland wellicht in 't geheim lucht
schepen bouwt, waarvan wij 'niets afweten?
roept het blad uitgeeft het ministerie eenige
reden dit aan te nemen? Laat ons dan zoo
spoedig mogelijk de waarheid vernemen, in
weerwil van den „geest van Locarno".
Maar de „Review" gelooft veeleer dat Lord
Thomson aan 't fantaseeren is, vooral wanneer
hij het verlies van koloniën als eein reden voor
Duitschland opgeeft, om geen luchtschepen
meer te bouwen. In de eerste plaats is er nog
nooit een Duitsch luchtschip in de buurt van
een Duitsche kolonie gciweest, en in de tweede
plaats moet lord Thomson weten dat Duitsch
land rekent op zijn vrienden in Engeland
(waartoe ook lord Thomson behoort) om het
weer in het bezit zijner koloniën te stellen.
Zoodat de argumenten van den gewezen mi
nister niet opgaan. Zij kunnen slechts be
sluit de „Review" de overtuiging verster
ken dat luchtschepen een verspilling van de
openbare gelden zijn, waarvoor geen aanne
melijke verontschuldiging kan worden aange
voerd.
1) Dit te beschouwen in verband met de in
Engeland vrij algeme-sne opvatting', dat
Duitschland, wanneer het tot 1917 toe geen
overdreven waarde aan Zeppelins had gehecht,
kans had gehad zeer ernstige schade toe te
brengen aan de Britsche marine-bases. Toen
Duitschland zijn fout herstelde, was het
altijd volgens Engelsche theorieën te laat,
aangezien toen de verdediging' van Britsche
zijde geperfectioneerd was.
HET FRANSCH-JOEGO-SLAVISCH
VERDRAG
DE TEKST DER OVEREENKOMST.
PARIJS, 27 November. OB.T.A.) Het Fran
se he ministerie van buitenlandsche zaken
heeft den tekst van het vriendschaps- en
arbitrage-verdrag, dat 11 November 1927 tus-
schen Frankrijk en Joego-Slavië gesloten Is,
gepubliceerd.
De inleiding luidt: De president van de repu
bliek en de koning' van Joego-Slavië streven
gelijkelijk naar de handhaving van den toe
stand van vrede en politieke stabiliteit in
Europa, welke even noodzakelijk voor den
socialen vooruitgang als voor de economische
welvaart is.
Frankrijk en Joego-Slavië zijn ten zeerste
gehecht aan het beginsel van eerbiediging van
internationale overeenkomsten, welke door het
pact van den volkenbond plechtig zijn bekrach
tigd.
Zij verlangen, binnen het kader van dit pact,
te voren gelijkheid van opvatting tusschen hun
staten te verzekeren met het oog op gevallen,
dat een aanval gedaan mocht worden op de
door de verdragen, waarvan zij mede-ondertee
kenaars zijn, gestelde orde. Zij zijn overtuigd
van den plicht der hedendaagsche regeeringen,
om nieuwe oorlogen te beletten door te voor
zien in een vreedzame procedure tot regeling
van geschillen, welke zich zouden kunnen voor
doen, en zij zijn daarom besloten, elkander
wederzijds nieuwe waarborgen voor den vrede,
de eensgezindheid en vriendschap te geven.
Het verdrag bepaalt, dat beide partijen over
eenkomen:
le. Elkander nooit te zullen aanvallen of
eikaars grondgebied binnen te zullen dringen,
of elkaar te bestrijden, tenzij in geval van
gewettigde verdediging of krachtens een be
slissing van den volkenbond.
2e. Vraagstukken, welke langs diplomatiekcn
weg niet opgelost kunnen worden, te regelen
door het vormen eener bemiddelingscommissie
en wanneer deze commissie niet in staat Is,
het vraagstuk op te lossen, haar toevlucht te
nemen tot den volkenbond.
3e. Een kwestie, welke de buitenlandsclnj
veiligheid in gevaar brengt gemeenschappelijk)
onder voorbehoud van de besluiten van den
volkenbond, te onderzoekeu.
4e. In geval van een aantal door een derde;
de respectieve maatregelen te beramen binnen
het kader van den volkenbond teneinde de door,
verdragen gestelde orde te handhaven.
5e. In geval van een wijziging van den poli-
tieken toestand van Europa met elkander te;
overleggen, behoudens van de besluiten van
den volkenbond.
6e. Beide partijen verklaren, dat het onder
havige verdrag in niets in tegenspraak is met
de door haar onderteekende overeenkomsten'
aangaande de Europeescho politiek, en zij ver».'
binden zicb, onderling van gedachten te wis-ij
selen over belangwekkende kwesties in dcf
Europeesche politiek, ten einde de vredespogin-l
gen te combineeren en elkander haar overeen-,;
komsten met derden over hetzelfde onderwerp]")
mede te deelen.
7e. Het verdrag doet in niets afbreuk aan dej
rechten en verplichtingen der partijen, welke)
uit het pact van den volkenbond voortvloeien,:
8e. Den volkenbond zal het verdrag teiu
registratie worden voorgelegd.
9e. Het verdrag zal terstond na de uitwisse-*
ling der ratificatie-oorkonden van kracht wotjj]
den. Het zal vijf jaren van kracht blijven eiu
vernieuwd kunnen worden.
Volgens een bericht uit New York zal dezèï,
dagen een grootsche plechtigheid plaats heb
ben, gewijd aan de nagedachtenis van generaal,
von Steuben, een Pruisisch en Badensch offi
cier, die zich in den Amerikaanschen onaf- i
hankelijkheidsoorlog groote verdiensten heeft
verworven voor de organisatie van 't Amere-
kaansche leger.
Ter erkenning' van zijn verdiensten heeft
het Amerikaansch parlement indertijd reeda
een standbeeld van von Steuben aan het Duit
sche volk aangeboden, dat te Constanz in Ba
den is geplaatst.
De gouverneur van den staat New York heeft)
een oproep tot de bevolking gericht, om in
grooten getale aan de feestviering deel te ne«
DE TOESTAND IN NICARAGUA. I
Amerikaansche vliegeniers beschoten.
MANAGUA, 28 November. (R.O.) Een aan
tal Amerikaansche legervliegers, die nabij El-
chipote opereerden, werden door een troep van]
ongeveer 200 rebellen beschoten.
De vliegers vlogen laag, wierpen bommen en
bestookten de rebellen met machinegeweren.
Vier rebellen werden gedood, verscheidend'
andere gewond.
De vliegers keerden veilig naar hun basi»
terug.
VERLOOFD
C. J. WILLEMSE
TH. M. VAN DER LüGT.
Rotterdam, 1 December 1927.
Eenige kennisgeving.
19944 5
GEBOREN
PAULA
-Dochter van:
W. F. M. CARO.N
en
E. P. A. CARON—Meltzcr.
'Amsterdam, 27 November 1927.
iVondelstraat I/O 19987 8
Heden overleed te Ugchelen onze
innig geliefde Moeder en Groot
moeder
MARIA NELLETTA HAREMAKER,
Douairière van
Baron van Geen
in den leeftijd van 84 jaren.
28 November 1927.
Het Loo:
Baron VAN GEEN
Baronesse Van Geen
Van dèr Wijck
.Wijk bij Duurstede:
Jhr. J. A. VAN GEEN
M. P. A. VAN GEEN—
Van der Maesen de SombrefI
Putten (Veluwe):
Jhr. M. L. VAN GEEN
C. J. VAN GEEN—
Van Holthe tot Echten
en Kleinkinderen.
Eenige en algemeene kennisgeving.
19973
Tot onze diepe droefheid over
leed heden in hét St. Franeiscus-
Gasthuis te Rotterdam, voorzien
van de H.H. Sacramenten der
Stervenden onze geliefde Man,
Vader, Behuwdzoon, Broeder en
Behuwdbroeder, de Heer
PAUL MARIE CORNEiLLE
KOEKEBACKER
in den leeftijd van 33 jaar.
Uit aller naam
H. M. M. KOEKEBACKER—
Landman.
New-York
's-Gravenhagej 28 Nov. 1927.
Rotterdam
De Uitvaartdiensten zullen plaats
hebben Donderdag a.s. in de Pa
rochiekerk van den H. Lauren-
tius (Houttuin), Rotterdam. De
stille H.H. Missen ten 7% en 8
uur, ten 9 A uur de gezongen H.
Mis van Requiem, waarna be
grafenis van uit de kerk op het
R. h". Kerkhof, Crooswijk, aldaar.
19978 33
bij veiling op Vrijdag 9 December
a.s. en bij afslag op Vrijdag 16 De
cember d.a-v- telkens des voormid
dags elf uur in hel Gebouw van den
Ned. R. K. Volksbond aan de Lange
Haven 71 te Schiedam, van:
Een zeer gunstig gelegen WINKEL-
en WOONHUIS mei erf te Schiedam
aan de HOOGSTRAAT nummer 14,
nabij dj Koemarkt, uitkomende
aan bet Groenendal, kadaster Sectie
B no. 60, groot 43 centiaren, bevat
tende: winkel, achterkamer en
kelderruimte; boven: voor- en ach
terkamer en zolder. Het huis is
voorzien van gas- en waterleiding
en van électrische geleidingen.
VSI3 VAN HUUR.
Crondbehi.-iiiig f '31-90. Straatbe
lasting. f 8.94.
Aanvaarding en Betaling: I Fe
bruari 1928 of eerder.
Te bezichtigen: Woensdag 7, Don
derdag 8 en Donderdag 15 Decem
ber a.s. des voorm- 1Ü12 en des
namiddags van 24 uur, op ver
toon van jen permissiebiljet, afge
geven door Notaris D. BODDEüS te
SCHIEDAMte wiens kantore aan
de Lange Haven 97, hoek Visch-
markt, nadere inlichtingen zijn te
bekomen.
Inmiddels uit de hand te koop-
807 S 4
Heden overleed le 's-Gravenhage
op 83-jarigen leeftijd onze goede
Vrouw, Moeder. Behuwd- en
Grootmoeder, Mevrouw
JOHANNA ADGLPHINA
VüRTHElM Nieuwkamp
Oislevwrjk:
J. J. VüRTHElM
E. J. M. VüRTHElM
Leiden:
Dr. J. VüRTHElM
B. VüRTHElMValk
Amsterdam:
J. A. LELIEVELD—Vürtheim
J. J. LELIEVELD en Kinderen
's-Gravenhage:
J. G. H. VüRTHElM
H. J. VüRTHElMLehmann
en Kinderen
's-Gravenhage
Cr. H. VüRTHElM
C. C. J. VüRTHElM—Chevalier
en Kind
Maastricht:
A, VüRTHElM
C. A. M. VüRTHElM—Lehmann
en Kind
Giesscndam:
J. A. F. HUETING—'Vürtheim
E. ,J HUETING.
29 November 1927.
Teraardebestelling Vrijdag 2 Dec.
op Oud Eik en Duinen 's-Graven
hage, 1 uur.
Eenige en algemeene kennisgeving.
20017 43
wanneer gij In «enigerlei
«aak hulp of bijstand
u van noode hebt
21527VM 60
SUMATRA ZAftOBLAD 6-8-IC CT,
licht - GEURIG
6458 10
NEDERLANOSCHE FABRIEK VAN:
Boekhandel Hoogstraat 27
Het adres voor doozen post.
866S 10
voor ALLE FEESTGELEGENHEDEN
EENIG IN NEDERLAND
Ingericht voor ge
heels leiding van
KINDERPARTIJEN
Geen teleurstelling
BLEISWIJKSTRAAT 34 - R'DAM
WIJ GEVEN HIERMEDE
KENNIS, DAT AL ONZE
WINKELS RUIM VOOR
ZIEN ZIJN VAN EERSTE
KWALITEIT
ALS:
5illllHIIIIIHMIUIllllHHIIIIIIIIiHIIHmilHIHUillllU!!HIIL'Hllil!HiilllillHllniïïfü(jji
HOOGSTRAAT 32 - SCHIEDAM
Ruime keuze afgepaste kachelzeilen, Tochtdekens, P.'uchette Gordijnen, diverse
Tafelkleeden enz. enz. Concurreerende prijzen, 54GS 10
J. F. M. RADEMAKERS
ROTTERDAM, CLAES DE VRIESELAAN 28 - TEL. INT. 32438
Onderzoek van boeken - Opmaken van rapporten - Opmaken van
balansen - Adviezen voor associatie - Adviezen voor Credietver-
leening - Adviezen voor belastingen.
Spreekuur dagelijks van 12 uur.
99T* Speciaal voor Belasting-Zaken.
WETTIG GEDEPONEERD
Vernietigt SNEL en PIJNLOOS EKSTEROOGEN, EELT en WRATTEfj
9