1
e
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
■Kif»
BERJCHT.
50ste Jaargang
Maandag 12 December 1927
No 15039
fe
D. B. TE KOLSTÉ:
Dit nummer bestaat uit drie bladen
STADSNIEUWS
fill
f!
T
M
1
Met ingang van heden is door ons
lot Administrateur van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT, als-
mede tot Chef van het Bijkantoor van
DE MAASBODE te Schiedam, aan
gesteld de heer
N V. de Courant De Maasbode,
Rotterdam, 12 December 1927.
R.K, JEUGDPROPAGANDA
DE VAKBEWEGING VOOR DE RIJPERE JEUGD
HET PATRONAAT NOOIG ALS HET DAG ELI J i 1
INTER NOS"
TE WATER
KEURING KIPPEN EN KONIJNEN
SCHEEPVAART
KALENDERS
AGENDA.
BEURS VAN SCHIEDAM
Moutwijn
Spiritus
Spoeling
KUNST-AGENDA.
TE ROTTERDAM
BURGERLIJKE STAND
:vW
IS
•Tx -
KV
EDAMSCHE
Bureau: KOEMARKT 4. SCHIEDAM. Telefoon Intercommunaal no. 68085 Postbus no. 39
ABONNEMENTEN: per 8 maanden ƒ3 25 per maand ƒ1.10, per week 25 cent.
Franco per post ƒ3.70 per kwart. Afzonderlijke nummers 5 ct. Postchèque en Girodienst 8144a
ADVERTENTIëN 15 regels ƒ1.56. Elke regel meer 30 ct. Reclames tusschen den tekst 60 ct,
per regel. Kietne advertenties: 30 woorden 26 ct. elk woord meer 6 cl. tot aen maximum van
50 woorden. Kaboulerndvert. 6 reg 0 50. 10 reg. 0.75. 15 reg. 1.. Incassokosten worden berekend
C t' .Ongevallenverzekering ƒ500 bij overlijden door een ongeval; ƒ500 bij verlies van beide handen, voeten of oogcn; ƒ250 bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150 bij verlies van een duim; 75 bij verlies
u "vinger jq twee voorste ledematen allo vingers van een band; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt,
tan een j j-je uitkeerjngen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAVBank, Lange Elaven 103, Schiedam
II, KUJJPERS, Directeur.
De maruaenzangvereeniging „Inter Xos" Meld
gisteravond in „Musis Sacrum" haar jaar-
lijhschen feestavond.
De voorzitter, de heer v. d. Berg, sprak een
kort openingswoord, waarin hij alie aanwezi
gen een hartelijk welkom heette. Het verheugt
spr. dat de vereeniging zulk een groote kring
van vrienden heeft veirwotven. Spr. hoopt,
dat deze feestavond, evenals die van het voiig
jaar weer uitstekend nrag slagen.
Hierna hoorden wij de zangers in „Holland's
duinen" en „Hymne aan de Vrede".
Hierbij hleelt dat „Inter Nos" over betere
baritons en bassen dan tenoren beschikt.
Na de pauze volgden nog: „Deus in Nomine
Tuo" en „De Kuiper".
De lieer H. van Dijl voerde energiek de
dirigeerstok.
Door eenige leden van „Inter Nos" werd nog
een „Artistenrevue" uitgevoerd, terwijl de
heer de Haas den verderen tijd met zijn voor
drachten aangenaam kortte.
Hedenmorgen to omstreeks half 9 is de 15-
jarige loopjongen II. Vink, wonende Maasdijk
102, met zijn rijwiel in de Lange Haven ge
reden. Hij lag in liet midden van de vaart.
Door den heer Hosman, werd de jongen met
behulp van eenige burgers door het toesteken
van een stok gered en vervolgens het café
van den heer D. Wasman binnengedragen,
waar hij in een deken gewikkeld werd.
Per auto is hij daarop naar huis vervoerd.
Waar het publiek in dezen tijd van het
jaar nogal veel gebruik maakt van den keu-
ringdienst van vee en vleesch voor het keuven
van kippen en konijnen, is het niet ondienstig
mede fe deelen. dat de keuringsdienst gaarne
bereid is deze dieren gratis aan keuring te
onderwerpen, doch dat het voor een goede keu
ring noodzakelijk is, dat do ingewanden enz.
eveneens worden onderzocht.
Hij, die geslachte kippen of konijnen ter
keuring aanbiedt, zorge dus ervoor, dat hij de
ingewanden enz. tegelijkertijd medebrengt.
In de groote zaal van den R. K. Volksbond
had gisterenavond een druk bezochte bijeen
komst van jongens tusschen de 14 en 18 jaar
plaats waarin een tweetal sprekers, de heer
Nijkamp, tweede voorzitter van het R. K.
Werkliedenverbond en Pater Trienbos, priester
van het H. Hart, hen onderhielden over het
groote belang van de R. K. Vakbeweging, reeds
voor de rijpere jeugd en van het patronaat.
De vergadering werd geleid door den
Weleerw. heer A. F. Goosseus, kapelaan van
de parochie van het H. Hart.
lil zijn openingswoord zei de deze, den ge-
heelen dag het gevoel te liebben gehad, dat
Petrus meet hebben bezield, toen hij op Jesus'
hevel de netten had uitgeworpen. Den geheelen
nacht was hij druk in de weer geweest en hij
had niets gevangen. Doch nu, een overvloedige
vangst was zijn belooning.
Zoo ook hier; lang is er gewerkt om wat
animo te krijgen in de Katholieke jeugd
organisatie, zonder tastbaar succes evenwel.
Thans, na lange voorbereiding zijn de netten
uitgeworpen en een volle zaal van Schiedam-
sche katholieke jongens, die allen wat voelen
voor vakbeweging en patronaatswezen, is het
resultaat.
Kapelaan Goosseus heette vervolgens welkom
de contactcommissie, den heer Nijikamp
Pater Trimbos zou eerst later arriveeren
de mandolineclub „Vader Kolping", die den
avond met een aantal muzieknummers opluis
terden, en voorts de jongens zelf, die door
hun flinke opkomst bewijs hebben gegeven,
dat er in Schiedam echte jongens van Jan de
Witt bestaan, die als ze nog niet weten wat
ze willen, althans willen leeren wat ze weten
moeten.
Schiedam, aldus de heer Nijkamp, is in heel
de wereld hekend en nu spr. deze groote groep
jongens voor zich ziet, heeft Schiedam toch
ook wel reden om op verschillende zaken
groot te gaan. Spreker hoopt, dat de schitte
rende opkomst gepaard zal gaan met een
aandachtig in zich opnemen van hetgeen spre
ker hier zal zeggen.
Wat spr. te zeggen heeft, is van het aller
grootste gewicht. Onder zoovele jongens zijn
er natuurlijk die al over R. K. Vakbeweging
wat hebben gehoorder zijn er onder, die al
lid zijn van de aspiranten-afdeeling van een
of anderen Katholieken vakbond.
Voor alle bedrijven bestaan Katholieke vak
honden. Welk belang hebt nu gij, jongens, bij
de Kath. vakbeweging? Daarover heben wij
ons af te vragen, wat de Kath. vakbeweging
wil, wat zij zich ten doel stelt.
Het doel van de R. K. Vakbeweging is geen
ander, dan dat de arbeiders door aaneenslui
ting een zoodanige macht vormen, dat bij de
vaststelling van de arbeidsvoorwaarden reke
ning met die arbeiders wordt gehouden. Is
daarvoor een Kath. vakbeweging noodig?
Allen, aldus spr., hebt ge wel eens gehoord
van de Encycliek „Rerum Novarum" van Pans
Leo XIII. In die encycliek, voornamelijk gewijd
aan den toestand der werklieden, leven we,
dat aan de arbeiders een juk was opgelegd,
dat heel weinig van dat der slaven verschilde.
Inderdaad was de toestand voor veertig, vijjftig
jaren voor de arbeiders ellendig. Er bestonden
ontzettende misstanden. Zoo gingen reeds
kleine kinderen van S, 9 jaar naar de fabric-
j#»S
OPSTAND -JN DB GEVANGENIS TE EOLSON (Colifornië). Elf personen werden gedood
en 27 gewond; door een mitrailleuse werd de hoofdpoort bewaakt
ken, maakten er lange werktijden onder de
slechtst denkbare omstandigheden. Ouderen
onder ons kunnen zich* dat nog wel herin
neren.
Op bet oogenblik wagen we ons af, hoe het
mogelijk is geweest dat kinderen op zoo af
schuwelijke wijze werden geëxploiteerd. En,
't spreekt vanzelf, voor de volwassenen waren
de toestanden niet beter.
Hoe was het zoover kunnen komen? De
arbeiders stonden los van elkaar, zonder ver
hand, er was geen Kath. vakbond, geen Kath.
vakbeweging. De gilden waren afgeschaft;
organisatie was zelfs wettelijk verboden.
Zoo was de arbeider, die alleen stond tegen
over eên werkgever, aan diens willekeur
onderworpen.
In „Rerum Novarum" werden de arbeiders
tot aaneensluiting aangespoord om aldus tot
machtsvorming te geraken.
Waar een arbeider, alleen staat, zonder er-
band, niet in staat is behoorlijk zijn rechten
te doen gelden, daar kunnen zij in aaneenge
sloten verband, hun eischen stellen.
De aansporing van Paus Leo XIII heeft
succes gehad. De Katholieke vakbeweging werd
opgebouwd. In den eersten tijd ging zulks
buitengewoon moeilijk. Het beteekende heel
wat, wanneer een arbeider zoo stout dorst zijn,
zich te organiseer en; het kostte hem vast zijn
brood. De arbeiders waren weinig ontwikkeld.
Langzaam, steen voor steen, is de R. K. Vak
beweging in de hoogte gestegen. In 1909, toen
de centrale tot «tand -kwam, telde deze 12.000
leden, thans 1Ö5.Ö00. Deze cijfers zeggen wel
iets omtrent, haar ontwikkeling.
En heeft de Kath. Vakbeweging iets bereikt?
Men vergelijke slechts de toestanden van nu
en van 40, -50 jaar terug en men zal moeten
erkennen, dat de arbeiders aan de R. K. Vak
beweging grooten da vb verschuldigd zijn. Men
vergelijke de ontwikkeling van de arbeiders.
Vroeger kwam het niet voor, dat een arbeider
in een belangrijk college kon zitting nemen,
als gemeenteraad, Provinciale Staten, Tweede
Kamer.
Op godsdienstig-zedelijk terrein heeft de
vakbeweging ten goede gewerkt. Op stoffelijk
gebied, het speciaal terrein der R. K. Vakbe
weging, is een beduidende verandering ten
goede te hespeuren. Men denke ook aan de
belangrijke sociale wetgeving. En de Katholieke
Vakbeweging heeft aan dat alles een groot aan
deel gehad.
Waar aldus zooveel is bereikt eu de Kath.
vakbeweging er naar blijft streven voor de be
langen der arbeiders te werken, daar spreekt
het, dat ook de jeugdige arbeiders moeten
worden aangespoord tot hun vakbond toe te
treden. Ouderen en jongeren hebben vrijwel
dezelfde belangen, 't Is toch ook voor den
jongen arbeider niet onverschillig, welks de
arbeidsvoorwaarden op zijn fabviek zijn, en of
hij in staat wordt gesteld grondig hun vak te
leeren.
Spreker spoorde zijn hoorders daii ook aan
toe te treden tot hun vakbond. Elke jongen
van zijn 14e jaar af en werkzaam in fabriek
of werkplaats, of die een of ander vak be
oefent, kan aspirantlid zijn van een vakbond,
en daardoor helpen de Katholieke vakbeweging
groot te maken, haar invloed te versterken.
Op uw leeftijd, aldus spr., zult gij wellicht
nog niet voldoende beseffen, wat gij aan die
Kath. Vakbeweging hebt, maar denkt er wel
aan, dat ge alléén tot niets in staat zijt, denkt
nog eens aan hetgeen door do R. K. Vakbewe
ging werd tot stand gebracht, en niet eens
raad; dan moet ge bemerken dat er nog Vele
misstanden zijn en dan zult ge tot het besef
komen, dat wat bereikt is behouden moet blij
ven op de eerste plaats-en dat nog veel ver
beterd dient te worden.
Wordt ge aspirant-lid, dan kost dat een
offertje aa neontributie. Doch schrikt
voor niet terug, voor ieder grootscli werlc zijn
offers noodig. Ook de Kath. vakbeweging heeft
geld noodig, doch uw contributie is geen weg
gegooid geld, ze zal in de toekomst volop haar
rente opbrengen.
Met een opwekking' aan allen om voor zoover
mogelijk tot den Vakbond toe te treden, bij
hun ouders op toestemming daarvoor aan
te dringen, zoodat Schiedam ook bekendheid
moge verwerven door zijn schitterende Kath.
Jeugdorganisatie, besloot, spr. zijn hartelijk
toegejuichte rede.
Na een korte pauze waarin zich de mando
lineclub, onder leiding van den heer Iïakkert,
danig weerde, beklom Pater Trimbos, direc
teur van het St. Francisous-LioCdewerk, te
Delft, het spreekgestoelte voor zijr. rede over
„De patronaatsbelangen voor de Katholieke
jeugd".
Spreker heeft veel sympathie voor Schiedam.
In zijn congregatie zijn veel Schiedammers,
waarvan meerderen tot hooge posten zlju ge
komen.
Zoo juist komt spr. van de dooden-metten
voor een koogen priester, den deken van Welft,
en dat brengt hem weer op de gedachte, dat we
toch eigenlijk alleen op de wereld zijn om
goed dood te gaan.
Om goed dood te gaan. Wat hebben we
daarvoor te doen? De catechismus geeft het
antwoord. Ons levensdoel is God dienen en
daardoor in den hemel te komen.
Het patronaat helpt ons om God te dienen
In onze jeugd. Honderd of vijftig jaar geleden
bestonden de patronaten nog niet. In dien tijd
wisten we ons thuis te amuseeren. Door den
harden nood der tijden is het familieleven als
het ware uiteengerukt. We zijn vaak uit
huiziger geworden dan onze vaderen. Kr is
veel veranderd, ook al door den rampzaligen
oorlog van 1914—'18. Men is zijn pleister
gaan zoeken ver van huis.
We hebben de zaken t.e aanvaarden zooals
ze ons gegeven zijn. Maar we moeten ons te
weer stellen tegen de verwording van en de
verleiding in de huidige maatschappij.
En dat doen we in het patronaat. Allen zijt
ge boven de 14 jaar en ge kent dus verder
min of meer den grooten inwendig'en strijd,
den strijd tusschen het vleesch en den geest,
een strijd die vooral op uw leeftijd moet wor
den uitgevochten.
Was er het patronaat niet dat hen tegen
hield, hoevelen zouden er afglijden langzaam
maar zeker naar den ondergang. Men zie eens
in de groote steden, 's avonds tusschen 7, 8
uur; die jongens die daar loopen te lanter-
flanten, grappen verkoopen van minder allooi,
de sigaret in den mond, wachtend al voor den
bioscoop!
Onder den rook van de groote stad, waai
de genoegens lokken, genoegens gekocht vaak
met het heil der onsterfeflijke ziel, is het
vooral voor u van beteekenis, u te organiseren
in het patronaat, daar uw toevlucht te zoeken,
als de drang naar het vermaak zoo sterk
wordt. De wereld is zoo doortrapt slecht; over
al loert de verleiding. En omdat de vijand van
onze ziel aldoor tracht ons te verderve te
voeren, laten we wijs zijn en luisteren naar
degenen die ons aansporen ons te vereenigen
in het patronaat om daar de gevaren te ont
vluchten die ons huiten bedreigen.
Die gevaren zijn voor ons veel grooter nu,
dan enkele jaren geleden. Er zijn jongens van
14, .15 jaar, die al een aardig loon verdienen.
En ze willen zich laten gelden. In ons aller
hart leeft min of meer de zucht naar opstandig
heid, naar vrijheid van beweging. Doch die
zucht hebben we te bestrijden. Eu daarvoor
weer is het patronaat. Het patronaat is voor
onze ziel noodig als het brood voor ons lichaam.
Het patronaat moet voor ons zijn een vader
en een moeder tegelijk. Hier wordt het karak
ter gevormd en gestaald; hier wordt de jonge
ziel gekneed; hier groeit de jongen tot een
dergelijken flinken, Roomsehen man, die heel
zijn leven door zijn ziel zal beschouwen als
zijn hoogste bezit.
En vooral voor die jongens, die reeds ar
beiden op fabriek of werkplaats, kantoor of
magazijn is het patronaat van het hoogste ge
wicht. Zij zullen reeds dikwijls in hun jeug
dige ooren moeten hooren al bij den aanvang
van het werk den vloek, kwinkslagen van
verdachte allure. Dagelijks misschien druipt
het vergif in uw zielen. En daar is tegengif
tegen noodig. Dat tegengif voor uw ziel is
het patronaat.
Met een krachtige aansporing aan de jon
gens om altijd aan hun patronaat trouw te
blijven eindigde spreker zijn geestdriftige rede.
In een hartelijk woordje bracht kapelaan
Goosseus den beiden sprekers dank. En hij
hoopte dat allen zouden hebben begrepen hoe
een Roomsche jongen thuis hoort in de Room-
sche vakbeweging- en is het patronaat. Spreker
maande de jongens aan toch allen in hun eigen
parochie tot het patronaat toe te treden.
Spreker dankte nog de mandolineclub, die
dezen avond op zoo verdienstelijke wijze op
geluisterd heeft.
Voorts deelde kapelaan Goossens nog mee,
dat de heer Nijkamp in de Vasten, dus over
een paar maanden aan een groep jongens een
cursus in 4 lessen zal geven over de beteekenis
en het doel der R. K. Vakbeweging. Spreker
hoopt een 20 a 30 jongens bijeen te krijgen,
die het belang van zulk een cursus voldoende
zullen inzien om er aan te willen deelnemen.
Te Schiedam aangekomen 9 December; s.s.
Lavre County, ledig van Rotterdam om hier
te dokken in de Wilhelminatiaven; s.s. Swijn-
fleet, met steenkolen van Goole, het vertrok
heden ledig naar Goole; s.s. Baltmore, van
Niehilla, om hier kolen te hunkeren.
Te Schiedam aangekomen 11 December: Ja-
pansch s.s. Liverpool Mam, van Hamburg om
hier te dokken in de Wiltonhaven
Van Schiedam vertrokken 9 December: s.s.
Vredenburg ledig naar Narvik; s.s. Poitiers,
naar Gaboom; ss. Hadiotis, naar Cardiff.
Te Schiedam aangekomen 11 December; Eng.
s.s. Agility, kapt. D. Gillies, mét olie van Har-
burg-, voor N.V. Schievëen aau de Wilhelmina-
haven, het schip vertrok heden ledig naar
Amsterdam.
Te Schiedam aangekomen 12 December Eng.
s.s. Aechymist, kapt. C. Wingfields, van Huil
voor N.V. Schieveem aau de Wilhelminahaven
het schip vertrok heden ledig naar Zwijn-
drecht.
Van de firma De Mol Jansen, electro-teeh-
nisch bureau Lange Haven 122, ontvingen we
een weekkalender voor 192S, practisch vooral
voor degenen die op hun kalender dagnotities
plegen aan te brengen.
'e Maandags, repetitie Muziekgezelschap St,
AmbrosiuE, 8 uur. R.K. Volksbond,
lederen Maandagavond clubavond R. K. Dauw
club I. D. O., Patronaatsgebouw Lange Hap
ren; aanvang 8 uur.
lederen Woensdagavond van 8 uur af club*
avond R. K. S. V. „Excelsior". Gebouw R. K,
Kring.
lederen Woensdagavond van 7 uur tot hal]
negen zitting bestuur Spaarfonds R. IC S.
Excelsior; Gebouw R. K. Kring,
Eiken Woensdagavond R. K. Burgerjonge-
lingenvereenlging „Kath. Streven", Gebouvg
Kath. Kring, Aanvang half zeven.
Dinsdags: repetitie R.K. Mannenzangvereenh
ging St. Caecilea, half 9. R. IC Volksbond]
bestuursvergadering U. K. Metaalbewerker^
bond „St Eloy", Gebouw R. IC Volksbond.
lederen Maandag repetitie R. K. Gemeng*
de Zangvereeniging Lorenso Pea-osi. Gebouw
R. K, Volksbond (groote zaal), Aanvang hal|
negen precies.
lederen Vrijdag vergadering Katholiek Lé
ven. Gebouw R K. Kring, Aanvang half negen.
Heden
Vertooning Landstormfilm door de afd. Schie
dam Bijz. Vrijlt. Landstorm. Gebouw „Musisj
Sacrum". Aanvang 8 uur.
Dinsdag 13 December
Radio-avond voor leden R. IC Volksbond mo(
huisgenooten. Spreker de heer J. Smit, decla»
matrice mevr. Ellen Russe. Toegang vrij. Go»
bouw R. K. Volkshond; aanvang 8 uur, j
Woensdag 14 December
Algemcene vergadering R, K. S. V. Excel»
sior, afd. heeren. Gebouw R. K. Kring. Aan
vang half negen. 1
Donderdag 15 December 1
Derde ontwikkelingsavond van het plaatse
lijk comité der IC S. A. Lezing met lJchtbeel*
den door een pater der priesters van heti
H. Hart. Onderwerp: Finland en de Flnscho
Missie. Gebouw R. K. Volksbond. Aanvang
uur. i
Mandag 19 December.
Ledenvergadering A. R. K. A„ afd. Rotter*
dani. Gebouw ,,'t Vergulde Spinwiel", Beurs
plein, Rotterdam. Aanvang 8 uur.
Maandag 26 December
Uitvoering R. IC Tooneelvereeniging „SC,
Servatius", ten bate van de H. I-Iartkerk. Op»
gevoerd wordt „Het testament van Oom Jan"*
SCHIEDAM, 12 December. Officleele noteé-
ring van de Commissie uit de Kamer vuj
Koophandel.
Moutwijn 46 pet. 17.
Namens de commissie voor de noteertnfl
H. J. JANSEN.
SCHIEDAM, 9 December. Men noteert rooi!
melasse spiritus 100 pet. ƒ32.per H.L.
Ruwe graansplrltus CO pet. ƒ17.— per H.U»
Noteering 2.20.
12 Dec.: Groote Schouwburg, Rigolettö
(Ital. Opera) 8 uur (voor volwassenen),
Groote Doelezaal, le concert van het Concert*
gebouw-orkest (solist Miseha Elman, viool)]
kwart over 8 uur
13 Dec. Groote Scliouburg, Op Zicht (Rot.
Hofstad looneel) 8.15 uur. (voor volwasse
nen.)
14 Dec.: Groote Schouwburg, De bruiloft
van Figaro (Co-Opera-tie) 8 uur (voor volw.)
D a g e 1 ij k s Tivoli-Schouwburg, Dat Is 't
toppunt (Bouwmeester-revue), 8 uur (vooi;
volwassenen). Circus Schouwburg, Onze
Wies (Spree-gezelschap), 8 uur (voor vol
wassenen).
Bioscopen; Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 15 dezer in; Grand,
Théatre (voor volwassenen)Royal (voor vol
wassenen).
GEBOREN; 10 Dec. Petronella Maria Gerar-
dina, dochter van L. S. C. de Wolf en J. TV.
Vlasblom, Buitenh. weg; 10 Dec. Theodorusi
Qevardus zoon van H. J. Westerman en C. C.
Huisman, Ant. Muijstraat; 10 Dec. Jan Roelof*
zoon van M. Hakemulder en I. F. Boonstra*
Warande; 9 Dec. Jacob, zoon van C. H,
Plooij en M. A. Hiile Broersvest.
OVERLEDEN: 9 Dec. T. de Zwart echtg.
van S. de Waard 62 jaar, L. Nieuwstraat; 9
Dec. E. van Stijn, echtgenoot van W. Schulza
61 jaar, Zijlsta-aat; 9 Dec. M. van der Sluija
E. Harkman 46 jaar binnen de gemeente.
