Vrijdag 30 December 1927 Tweede Blad Pagina 1 f EEN SOCIALISTISCHE PREEK Z. D.H. MGR. A. J. CALL1ER. LITURGISCHE WAS EN KAARSEN. v v De geneesheer is, gegeven de omstandigheden, tevreden MISSTANDEN !N HET GAS8EDRIJF DE GEMEENTE döetinchem BELANG KIJK BENADEELD IIET ADRES VAN DEN K. R. O. DE A. V. R. O. ROND VAN NE». ONDERWIJZERS. Vergadering te 's Gravenhage Motie inzake de salarisherziening HET IJS »«r -mM EERSTE KAMER, DE STICHTING VAN BIJZONDERE SCHOLEN BEMOEILIJKT HANDHAVING EENER BEPALING. DIE IN STRIJD IS MET DE PACIFICATIEGEDACHTE ONJUISTE ARGUMENTEN VAN TEGENSTANDERS VEREENIGING VAN DIRECTIES VAN NIJVERHEIDSSCHOLEN. SPRING NIET OP EEN RIJDENDE TRAM Jarenlang vierden de socialisten, de Chris telijke hoogfeesten mét hel houden van con gressen. En nog is do traditie gehandhaafd, dat de leider der partij een Kerstrede uit spreekt. Dit jaar heeft de lieer Albarda zich wederom van deze taak gekweten en op zijn manier wat in- en ui'tpratcrij Verkocht over de ontwapening. Na de droeve houding der socialisten in de .Kamer, waar zij niet rechtuit durfden verklaren: wij zullen in tijd van oorlog de wapens neerleggen, ware 't heter, geweest nu maar te zwijgen. Doch het is heel wat ge makkelijker groots woorden te brallen in een volksvergadering, dan onomwonden taal te spreken in do Volksvertegenwoordiging, waar de woorden nauwkeuriger beluisterd worden. Natuurlijk heeft..dodieer Albarda niet over den Christelijkenzin van het Kerstfeest ge sproken: do werkelijke leiders der socialis ten hebben gebroken met allen godsdienst. Maar het kan geen kwancl toch een reli gieus klankje to laten Jioor.én ook, en zoo schrijven en preekeri daai' do söciólistisciié dominees. Ds. Bakker -schrijft een onsamen hangend artikeltje in „liet'.Volk" 'en ds. Wijhe onderhoudt de Itotterdamsche socia listen over „het rijzende licht". Want de Kerstboodschap, aldus deze pre dikant, steil voor „dat door de duisternis der wolken een licht doorbreekt en allo volkeren opgeroepen worden te komen tot het. schijnsel van dat licht". Wat het licht is, hooron wij niet. Maar de boodschap is het socialisme, dat de kapi talisten natuurlijk niet ontvangen kunnen. Op werkelijk demagogische wijze wordt het afgezaagde thema uitgewerkt, en ton slotte de vraag gesteld „of wij in onzen tijd God do eer willen ge Ven." Maar dan schrikt de dominee opeens en voegt er sussend bij: „of, als er zijn die tegen het woord God opzien, dan is spreker .te vreden met het vervangen door „ons heilig Ideaal". Ziedaar het religieus-sócialismc in zijn brutaalsten vorm: men gebruikt woorden," waarin men een heel andere beteekenis legt en men schroomt zelfs niet om den naam van liet OppérvVezen' té vereenzelvigen met „het heilig ideaal"-, dat niets anders is dan het socialistisch ideaal. In goeri-rond Nederlandsch heet dat: ver lakkerij. Maar onnadenkenden worden zoo gevangen en de denkenden schijnen in zulk een onwaarachtige houding niets onbehoor lijks te zien. In den toestand van Z. D. II. Mgr. A. J. Gallier, bisschop van Haarlem, kwam tot, gisterenavond geen verandering. Naar wij vernemen, was de geneesheer, gegeven de omstandigheden, nogal tevreden. Verder vernemen wij, dat Mgr. steeds helder van geest is en in allés belang stelt; het lichaam is evenwel uiterst zwak. Voorschrift van den Vicaris-Generaal „St. Bavo" meldt, dat de IIoogEerw. Vicaris-Generaal heeft voorgeschreven, dat bij de II. Mis zal worden bijgevoegd als oratio imperat-a het gebed uit de Mis „Voor de Zieken" én wel de ?e" oratie pro uno infirmo in het nieuwe missaal, en dat na- iedere H. Mis met de geloovigen zal worden gebeden J maal het Onze Vader en Wees Oegróet. Voorschriften van het Doorluchtig Episcopaat, Het. Doorluchtig' Episcopaat van Nederland heeft de aandacht van de geestelijkheid en de Oversten der kloosters gevestigd op de voor schriften .betreffende was en kaarsen. Aan „S. Maria," ontleeneu we het volgend rond schrijven:. Den len Juni 1820 hebben wij, overeen komstig het decreet no. .4147 der Riten-congre gatie bepaald, dat minstens 70 pet. zuivere bijenwas moet gebruikt, worden voor de Paasck- kaars en de kaars voor het wijden van doop water, en minstens GO pet. voor alle overige liturgische kaarsen.' Na ons. is 'gebleken, dat van deze voorschrif ten in ernstige mate is af ge wék en, zijn'bij zondere maatregelen nooclig geworden. Dienvolgens hebben wij aaii de federatie van liturgische „vereenigingen opdracht gegeven een lijst samen te stelled van fabrikanten, die lid moeten zijn van de St. Leonardusvereeniging' en die van den len Februari 1928 af geregeld gecontroleerd, zuilen worden en daarom ook van dién datum af uitsluitend bevoegd zullen zijn om liturgische was'-en - liturgische kaarsen' te léveren. De gecontroleerde en lot leveren uitsluitend bevoegde fabrikanten zullen hpn liturgiselie was en huil liturgische kaarsen, en ook alleen deze, merken niet een stempel, waarvan een afdruk berust hij het bestuur der federatie van litur gische vereenigingen. Mocht het voor de federatie bewezen zijn, dat een gecontroleerde fabrikant gestempelde was of gestempelde kaarsen heeft afgeleverd, die niet aan "de bisschoppelijke voorschriften voldoen, 'dan wedt hem de bevoegdheid tot leveren ontnomen en wordt zijn naam aan. de afnemers bekend gemaakt. De Zeereerw. heeren Pastoors en de Over sten van Kloosters zouden aan de federatie van liturgische vereenigingen een grooten dienst bewijzen, ais zij, zoodra ernstige ver moedens ontstaan, dat door hun leverancier van de bepaaido voorschriften wordt afge weken, aan t-j federatie daarvan, mededeeling zouden willen doen. 't Is overbodig te zeggen, dat wij willen, dat voortaan de liturgische was en de litur gische kaarsen zullen betrokken worden van de gecontroleerde en tot leveren uitsluitend bevoegde fabrikanten. DE KONINKLIJKE FAMILIE. De Koninklijke Familie wordt G Januari voor jeenigo dagen op hat Loo verwacht. Steeds weer blijkt hèt:, dat radio-amateurs, die zich als lid van den Katholieken Radio Omroep willen opgeven, niet wieten, waar zij dat kunnen doen. We vermelden daarom nogmaals liet adres van den K. R. O., dat luidt: Heerengracht. 46, Amsterdam, C.-A-Av Het voorloopig' bestuur Naar het „Volk" verneemt, zullen als voor loopig bestuur van den A. N. R. O., de samen voeging van de z.g. neutrale omroepen A. N. R. O. en N. O. V. optreden: E. P. WesterveW, oud-minister van marine, voorzitter; mi'. J. den Tex, secretaris; mr. H. Cohen de Boer, F. P. A. van Gheel Gildenieester, J. C. E, Baron van Lijnden, dr. PI. Molhuijzen en G. A. Baron Tindal. De vereenigingsvorm zal zijn, dat 12 af- deelingen worden opgericht voor elke pro vincie één en één voor het buitenland. Deze afdeelingen zullen het algemeen bestuur kie zen. Commissie van onderzoek contra B. en W. Zooals bekend, is door den Raad dezer ge meente in 't begin dezer maand besloten tot het instellen van een commissie van onder zoek naar mogelijke corruptie in alle gemeen telijke bedrijven. Deze commissie had zich de heeren van der Stel èn mr. Netiiorn als deskundigen ge- assumeerd. Naar ons wordt meegedeeld, zou in de heden gèkóudën Vergadering van do commissie ge bleken zijn dat de gemeente bij diverse leve ranties voor een belangrijk bedrag benadeeld is. De directeur der gasfabriek werd. uitgenoo- digd in de commissie-vergadering te ver schijnen om gehoord te worden. Toen hij werd' voorgesteld aan de heeren v. d. Stel en Net- horn, heeft liij onmiddellijk de zaal op demon stratieve wijze verlaten. De commissie heeft zich direct daarop tot den burgemeester gewend met verzoek den directeur te schorsen en 'hem te gelasten om nog .denzelfden avond voor de commissie te verschijnen én alle inlichtingen te geven. B. en W„ in spoedvergadering bijeengeko men, hebben op grond van art. 123 der Ge meentewet besloten, dat geen termen aanwe zig zijn om den directeur direct te schorsen. De commissie heeft daarop besloten zich bij deze beslissing niet neer te leggen en lieeft verzocht een nog dit jaar te houden spoed vergadering van den raad te beleggen. h DE NOORD OOSTER STORM. J tg!' 'ISH? f- Veel vertraging der zeeschepen Volgens ingekomen berichten hebben allé schepen dooi- den zwaren Noord-Oosterstorm, Welke thans in het Engelsch Kanaal en het Zuidelijk deel der Noordzee heerscht, zeel' groote vertraging. Vele stoomschepen zijn daardoor ernstig over tijd en liggen onder de Engelsche kust voor anker in afwachting van ï>eter weer, ■**- J MET EEN NIEUW REDDING-SCOSTUTJM VOOR 00 E AAN -VLIEGERS, DIE IN HET WATEÈ PLOFFEN, lieeft men te Parijs succes-proeven genomen'. Het costuum stelt den drager in staat verscheidene dagen drij. vende te blijven, terwijl platen aan de handen en voeten aangebracht, er voor zongen, dat me» ook kan zwemmen. V' Mi" In een Woensdag te;'s Gravenhage gehouden vergadering' van den. Bond van Ned. Ouderwij zers is het voorstel van het hoofdbestuur om de hoofden van scholen toe te laten tot den boud, aangenomen. Een voorstel-Schiedam om stappen te doen, noodig om tot fusie te geraken met den Bond van Ned, Schoolhoofden, Wérd verworpen. Aan de órde kwam voorts een voorstel van liet hoofdbestuur, luidende: De algemeene ver gadering, van oordeel dat de benoeming der hoofden van scholen naai' het beginsel van anciënniteit een stap is in de richting van democratiseering der school, draagt het hoofd bestuur op, in overleg met de afdeelingen, waar verwezenlijking' van dit principe wordt moge lijk geacht, maatregelen te treffen, welke kun nen leiden tot het aanvaarden van dit beginsel door de betrokken autoriteiten en de toepas sing ervan. j Het voorstel werd verdedigd door den heer de Vries uit Amsterdam. Spr. zette uiteen hoe tot heden steeds „de room van het korps" werd benoemd tot hootd. Dit moét veranderen. Wij móeten de autoriteit van het hoofdschap afbreken. Het laatste stukje glorie moet er aan ontnomen worden. Een stapje-op den weg daar toe, meent spr., is de benoeming tot lioofd .vol gens* anciënniteit. Elke onderwijzer moet in staat geacht worden, op zijn beurt het hoofd schap waar to kunnen nemen. De lieer De-Vries betoogde, dat. de, ancienni- feit-sbenoeming niet lin strijd is" in'ét het pro gram van den bond. Alle leerkrachten moeten denzelfden invloed in de school liobben. Dit geldt niet voor het tegenwoordige hoofd. Het ideaal zou zijn, dat het hoofd de dienaar der schoolvergadering is. Thans is het .hoofd de heerscher der school vergadering. Door de ancienni'teitsbenoemlng wil spr. demonsfereeren, dat in de school alleen volwaardige-leerkrachten zijn. Wij vragen dit stelsel alleeh als een middel voor strijd. Spr. acht het voeren van deze actie in 'n groote stad zeer goed mogelijk. Het voorstel van 't hoofdbestuur werd ver volgens met bijna algemeene stemmen aange nomen. In de gisteren voortgezette vergadering werd aangenomen een voorstel van het hoofd bestuur, luidende: De Bond is van oordeel, dat bij een 7-jarigen leerplicht de grondslag voor alle voortgezet onderwijs behoort te wor den gelegd op een zevenjarige grondschool. Aan de orde kwam tenslotte de volgende motie, voorgesteld door het hoofdbestuur: De algemeene vergadering enz., draagt liet hoofdbestuur op met- alle kracht en alle mid delen, waarover de Bond kan beschikken, daarbij zoo noodig gesteund door A. C. O. P. en N. V. V.; de aangevangen salarisherzie ning voor de onderwijzers tot een bevredigend einde te brengen; acht als richtsnoer daarbij de door het hoofdbestuur geformuleerde sala- riswenschen volkomen juist, verwacht, dat de regeering bereid zal zijn den onderwijzers ein delijk hun. plaats in het bezoldigingsbesluit te geven, welke reeds in 1920 volgens het één stemmig oordeel vaalt# georganiseerd over leg den onderwijzers toekwam, n,l, op de, plaats der Postkommiezen; en roept alle niet- georganiseerde. onderwijzers op zich daarvoor aan te sluiten bij den Bond van Ned. Ou derwijzers. Deze motie werd met algemeene stemmen aangenomen. In de Waddenzee. Men schrijft ons uit Schiermonnikoog':' Nog steeds is de telegrafische en telefonische verbinding met het vasteland verbroken, en waarschijnlijk zullen de werkzaamheden tot herstel van den kabel voorloopig nog geen aan vang nemen, met het .oóg op de vorst. De Wad den zitten weer vol drijf ijs. Ingeval van 'stranding van een schip zou het dus onmogelijk zijn, de motorreddingboot „In- sulinde", welke te Oostmahorn is gestationneerd, telegrafisch te waarschuwen. Men heeft daar om de volgende regeling bpdacht: Indien er 's nachts een scliip zou stranden, zullen er op het eiland vuren worden ontsto ken. Overdag zullen oj) het liotel van der'Werf f één, twee of drie vlaggen worden gehesclien, op deze wijze aangevende, waar het schip zich bevindt. De ..hotelhouder, de heer van der Werft-en de schipper dei' reddingboot op 'Oostmahorn zijn ovreeengekomen om in nood, door middel van morseseinen berichten over te brengen. Stremming van de vaart. Dé scheepvaart op de rivier de Eem is we gens liet ijs opnieuw gestremd. Stremming verkeer. Gray e. Veerpontdienst gestaakt. Veersfcraat ovrestrdomd. Overtocht per motorboot met pont naar Neerasseltschendijk, Belemmerd scheepvaartverkeer op de Wadden. Men meld ons uit Nes op Ameland: De lage waterstand op de Wadden is oorzaak, dat de postboot elk watergetij slcehts een reis kan doen. Zij vertrekt 's morgens „van Nes en kan eerst het volgend getij weer te Ameland komen. De beurtschepen liggen reeds meer dan 14 dagen te Harlingen. Ook zij kunnen dooi den lagen waterstand niet op de re-ede- teHol- lum konten. Verkeersbelemmeriiigen op Walcheren. De tweede winter, lieeft o.a. ook in Zee land tot groote verkeersmoeilijkheden aanlei ding gegeven en in deze krijgt Walcheren wel een groot: deel. De dik besneeuwde wegen maakten het voor de óutobusdiénsten op Domburg onmogelijk die plaats te bereiken en Woensdag gaf ook de stoomtram Walcheren, die via Westkapelle naar Domburg rijdt het op en kon ook de post dien dag niet naai' Dom burg komen. Verschillende personen, die per rijwiel er op uittrekken, keëreu spoedig terug omdat zij er niet kunnen komen en wij hoorden ook van een paar personen, die 4 uur liepen om van Domburg in Middelburg te komen, De electrische tram Vlissingen—Middelburg, die anders om het kwartier rijdt, reed Dins dag den geheelen dag niet eh Woensdag om liet half uur, maar dan nog niet geheel tot de beide eindpunten, - - - - NAEIJ KORCVLO IS OP HET OOGENBLIIC EEN GROOTE O VESSTR OOM ING. Door het buiten haai' oevers treden van de Bolsbeek is deze bosehweg in een moeras herschapen. Voor 1 Januari moet de Wet op de Midde len zijn aangenomen wil de Regeering ge machtigd zijn tot het innen van belastingen. De Tweede Kamer begint haar begrootingsar- beiid in den regel met dit wetje. De Eerste Kamer bewaart het altijd tot de laatste zitting van bet scheidende jaar. Met ■bal van andere wetsontwerpen die ook moes ten worden afgedaan voor 1 Januari 1928, om dat ze dan in werking treden, was het gister aan de orde. Over deze ontwerpen werden alleen beschouwingen gehouden over de wijzi ging van de Lager Onderwijswet 1920, waar door de stichting van bijzondere scholen be moeilijkt wordt, en de verlaging van de rij- wielbelasting. Bij de verlenging van de bezwarende bepa ling in parógraaf 11 van het wetje van 16 Februari 1923 tot wijziging van de Lager On derwijswet''van 1920: heeft de heer de Jong op krachtige wijze daartegen geprotesteerd, waar in hij gesteund werd door 10 medeleden, die later hun stem tegen dit wetsontwerp uit brachten. Oorspronkelijk moest volgens de wet bij de oprichting van bijzondere scholen voor ge woon lager onderwijs uit een verklaring blij ken, dat de school, waar het gold een gemeen te met meer; dan 100.000 ingezetenen, door ten minste 100 en, waar het gold een andere ge meente, door ten minste 40 leerlingen zou worden beizoclit. Bij wetswijziging in 1923 zijn die getallen voor bijzondere scholen meer bezwarend ge worden, namelijk: in een gemeente met 50.000 tot en mat 100.000 ingezetenen moet de school worden be zocht door ten minste 80 leerlingen; in een gemeente met 25.000 en meer, doch minder dan 50.000 ingezetenen door ten min ste 60 leerlingen; in een gemeente met minder dan 25.000 inge zetenen door ten minste 40 leerlingen. Die wijziging is'door de Volksvertegenwoor diging goedgekeurd om bezuinigingsredenen. Om dezelfde redenen is daaraan de verzwaren de bepaling van par. 11, art. LXIV, der wet van 16 Februari 1923 toegevoegd. Een bepaling, dat de leerlingen vóór de te stichten school niet reeds op e.en soortgelijke school mochten zijn, maar die automatisch vervallen zou op 1 Ja nuari 1928. De regeering stelt .nu voor deze bepaling nog een jaar te haridhaven. Dat. is in strijd met de pacificatiegedaehte, vooral waar de regeering vólgens den beer de Jong wel geld heeft voor de invoering van' het zevende leer jaar en de zevenjarige leerverplichting. De heer Ossendorp, oud-voorzitter van den Bond van Nedffll. onderwijzers, heeft deze opvatting bestreden omdat volgens hem het ■openbaAr onderwijs ook niet vrij -was in het stichten van scholen, maar ook met moeilijk heden te kampen had. Zijn voorbeeld, dat de ouders van 18 kinderen vroegen om een open bare scliool en dat het oprichtingsbesluit vaiï de gemeente door de Kroon onder minister Rutgers vernietigd was, kunnen we niet bijster gelukkig noemen. Zijn heele betoog, hoe mooi ook opgezet, om aan te toonen, dat het bijzon der onderwijs niet te klagen bad, was er ech ter naast, want ten opzichte van dit laatste werkt de wet preventief, terwijl bij het open baar onderwijs in enkele gevallen repressiever maatregelen mogelijk zijn. Dat is een groot verschil. Op dé klare en duidelijke uiteenzetting van£ den heer De Jong, dat het bijzonder onder wijs niet de schuld draagt van het stijgen van do onderwijsuitgaven, zooals dit jaar nog door den heer Mendels was beweerd, bleef hij het antwoord schuldig. Het is heel goed, dat dit nog eens gezegd is, want de tegenstanders van bijzonder onderwijs gebruiken maar al te veel het onjuiste argument, dat liet duur is. Het wetje is ten slette aangenomen, lnaar krachtiger nog dan in de Tweede Kamer is er ook door den Minister pressie uitgeoefend op de coinmissie-Rutgers om in 1928 zoo spoe dig mogelijk te komen met een rapport, hoe uit de moeilijkheid te komen van bet onnoodig stichten van scholen. DE RIJWIELBELASTING f „Een belasting op liet doelmatig' gebruilc van de beenen van den ïnenseh", zegt de heer Wibaut. Bij de rijwielbelasting waren bet wel de' uiterste denkbeelden, die tot uiting werden gebracht. De heer Wibaut vond deze belas ting de meest dwaze, die liij kende; de beer De Vos van Steenwijk vond ze zoo mooi, dat hij wensebte ze te hebben uitgevonden. Volgens den sociaal-demoeraat was dit een belasting op het doelmatig gebruik van de beenen van den mensch» J-uist is dat niet, want het meest doelmatig gebruik van de beenen is nog altijd bet loopen en zijn bezwaar zou gel den als er een voetgaugerSbelasting was. Van tegenstemmen was geen sprake, want, zou bet wetje verworpen worden, dan zou de belasting weer drie gulden bedragen. Met ingang van 1 Januari zullen we nu over een tijdvak van 19 maanden kifhnen volstaan met een rijwielbelasting van ƒ2.50, want de volgende belasting behoeft eerst betaald op 1. Augustus 1929. De wijziging, die de wet op de inkomstenbelasting door het amendement- Fleskens-van Vuuren ten bate van de groote gezinnen ondergaan heeft, is ook van belang voor de rijwielbelasting. Door den verhoogden kinderaftrek zullen er verschillende gezinnen buiten de inkomstenbelasting vallen en liet hoofd van het' gezin lieeft dan kans, als liij zijn rijwiel voor de uitoefening van zijn werk gebruiken moet, op vrijstelling van de rijwiel- belasting'. Do voordeelen hiervan blijken eerst in 1929. Algemeene vergadering te Utrecht In het Jaarbeursreetaurant te Utrecht hield de "vereeniging van directies van nijverheids scholen gisteren haar algemeene vergadering oiider presidium van den heer H. Ellens, voorzitter, te Schoonhoven. Na eenige huishoudelijke mededeelingen, 'hield de heer J. P. Weyburg, inspecteur van het verkeerswezen te Utrecht, een voordracht, over liet „Verkeensonderwijs". De iheer A. Hootsmans deed vervolgens enkele mededeelingen over liet verkeers-, onderricht aan de ambachtsschool te Weert. In de middagvergadering heette de voor- Bitter welkom den .heer H. J. de Groot, in specteur-generaal van het nijverheids-onder wijs en memoreerde 't zilveren ambtsjubileum van den lieer G. A. Groote Haar, inspecteur van het Nijverheidsonderwijs op 1 Jan. a.s. Dr. J. L. Prak, psycholoog te Eindhoven, hield 'daarna een .voordracht ovor.de ver betering van de wijze van toelating tot nijver heidsscholen.- Spr. liet tevens diverse intelli gentie-proeven zien van leerlingen en. gaf aan de hand van lichtbeelden verscheidene toelichtingen, iy Een meisje achterover in het water geslagen en verdronken. Gisterenmorgen wilde de 20-jarige v. B. bij de Schouwtjesbrug te Haarlem op een tram van de E. S. M. springen, die in de richting Amsterdam vertrok, waar zij op een kantoor werkzaam is. De tram was reeds in beweging. Zij kon hot klaphek niet openen en sloeg achterover van de treeplank in liet water van do Leidsche vaart. Eenigen tijd later werd bet lijk van het meisje, dat onder het ijs was' geraakt, uit liet water opgehaald. MIJNONGELUK. Gisterennacht is dn de kolenwasscherij van staatsmijn Wilhelmina de losmeester Th. W., wonende te Terwinselen, door een drijfriem van een dér machines gegrepen. Hij werd zoodanig verwond, dat hij spoedig overleed. De ongeluk kige is 49 jaar, gehuwd en vader van zon kinderen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1927 | | pagina 5