m
L
4lPP>l
Duinroosje.
Mm mm
Woensdag 18 Januari 1928
Derde Blad
Pagina I
Alle gekheid op een houtje, vrouw,
maar een fideele kerel was ie toen al. Ik
heb het ondervonden, toen hij daar eens,
zoo arm en berooid als de mieren in den
winter, voor tno uitliep, en ik, in een
aanval van modelijden het was eigen
lijk stom van me hem een kleinigheid
presenteerde. Je had toen z'n gezicht
moeten zien. Hij werd doodsbleek, keek
me gloeiend aan, en, mijn goede bedoeling
wellicht begrijpend, dankte me voor de
goedheid. Hij had geen aalmoes noodig.
Van dien datum af heb ik den vent
hoog geschut. En nu hij rijk is, kan me z 11
armoedige kom-af niets hommen, omdat
ik weet, dat ie net zooveel trots en fatsoen
Jn zijn corpus heeft als wij, jij en ik en
Jaap' nu kan ie mijn jongen wel voor
z'n dochter krijgen.
Marie Gerritsen is trouwens een
heel lief en knap meisje, meende mei-
haar zacht en eenigszins lijdelijk geluid
de moeder van Jaap.
Nou, nou, betwijfelde van Stralen
glunderend en hoofdschuddend, knap mag
ze wezen, maar lief is ze voor den drom
mel niet, tenminste als je bedoelt, dat
men er zonder handschoenen aan kan
komen. Je moest er kapelaan Oerbeek maar
eens over hooien!
Och man, protesteerde zij voorzichtig,
da kapelaan zal toch zoo iets niet zeggen,
Neen, natuurlijk niet, gaf hij grif toe'
'Afijn, we begrijpen mekaar. Zie je, hij
liet. het me zoo maar even voelen en zei
dat ze, nou, de zachtzinnigste niet was.
Evengoed een brave meid, hoor.
Van Stralen was positief in zijn beste
humeurtje Mevrouw zat er gewoon van 'te
kijken. Het was 'm natuurlijk dat mooie
vooruitzicht van een schitterende partij
,voor Jaap. Dat geld ook. Als 't bij iemand
recht maakte wai krom was, dan was het
bij haar man.
En kijk eens, moeder dat zei hij
alleen in zijn beste oogenblikken Jaap
moet er nu maar een3 uit gaan scheien
met dat eeuwig gefietel en gestudeer. Ik
vind geleerdheid een heel mooi ding voor
hongerlijders en menschen die... die er voor
in de wieg gelegd zijn, zooals onze geeste
lijken. Maar -Jaap van Stralen moet de
tradities van de familie voortzetten, zijn
pachters in de gaten houden, letten op den
gang van zijn geld en verder nou ja,..
In ieder geval wil ik niet dat ie z'n kop
blijft volproppen met muziek en nog wat.
Deze harde woorden van haar echtge
noot bezorgden mevrouw van Stralen het
gevoel, dat zij iets op haar geweten
droeg. Zij aarzelde echter er mede voor den
Üag te komen.
Nu je dat zoo zegt, man... ik' heb
.vanmiddag een onderhoud gehad met Jaap
z'n leoraar.
v. Stralen trok zijn harige wenkbrauwen
ïot dikke borstels in elkaar. Die naam
eoheen hem zeer weinig te bevallen in dit
uur van anti-wetenschappelijke stemming.
Wat, vroeg hij, heb je van Dummelen
gesproken? En wat had ie?
Mevrouw was door dezen uitval reeds
geheel buiten haar veld.
O, stamelde ze, hij praatte, hij zanikte
weer over... Jaap'a talenten,
B^il
I
EEN MAGISTE. Een inwoner van Haarlem is
het gelukt een 52 mM. dikke ijzeren staaf in
een knoop te leggen, zonder ander gereedschap
te gebruiken dan zijn beide handen. Hierboven
is de ijzeren knoop afgebeeld.
Smoesjes, vrouw, smoesjes, om mij
het geld uit den zak te kloppen...
De driftige man pakte met zooveel geluid
los, dat de haan daarbuiten, die juist
achter zijn laatste kip het nachthok binnen
wilde stappen, opmerkzaam gemaakt, nog
even omkeek. Mevrouw van Stralen was op
gesprongen hem tegelijk gebarend, dat hij
zich temperen moest. Gelukkig maakten de
gasten in de aangrenzende kamer juist zoo
veel rumoer, dat er van onderscheiden
zijner donder-tiradc eigenlijk geen sprake
kon zijn.
v. Stralen verkeerde niet in een bui om
lang boos te blijven. Weer liet hij verge
noegd zijn groote handen over elkaar rit
selen.
Moeder, deed hij geestdriftig, we blij
ven dus bij de afspraak. Jaap scheidt, .er
uit met studeeren en gaat zich positief aart
de zaken interesseeren. Dan trouwt liij met
Marie Gerritsen, t lijkt me toe, dat de
gasten ongeduldig worden. Geef me een
arm; ouwètje. Daar gaan wc!
Daar gingen ze inderdaad, leuk stel zoo
met z'n tweeën arm in arm, hij, de reus
in gekleedon jas, flink cn zelfbewust, als
een miniatuur heerscher; zij, klein, naast
zoo'n groote, glimlachend nog als vroeger,
omdat ze de vrouw mocht zij» van hem,
en aan zijn zij verschijnen zou aan het
gezelschap.
Hij greep resoluut de deurknop, duwde
den toegang tot den salon open en stapte
met haar naar binnen. Een golf van vroo-
lijkheid bruiste hen tegemoet.
Ah! daar zijn ze! was de algemeene
roep. Een middelmatig, erg stijf in kleeren
en boord gesjord heer kwam met uitge
stoken handen op liet echtpaar toege-
loopen.
Wel, goeien avond samen, klapte hij
uitbundig hartelijk, waar bleven jelui
toch?
v. Stralen weerde liem vriendschappelijk
af. Hoor eens Gerritsen, dat zijn zoo, wat
men noemt, huishoudelijke geheimpjes.
Vjsch niet in dat water, want dan visch
je aöhter het. net.
Mevrouw was reeds aangeklampt door
een aardige eveneens bejaarde dame, die
bij den met Gerritsen betitelden heer scheen
te behooren. Naast haar dribbelde met de
maniertjes van een verwend kind een
meisje van naar schatting twintig jaren.
Na eenige vriendschap aan zijn aanstaan
de familie zoo noemde v. Stralen het
gezin Gerritsen reeds in de verborgenheid
van zijn hart te hebben besteed, maakte
de gastheer do ronde van de kamer, ten
einde de overige aanwezigen te verwel
komen. Ilij drukte met eenige koelheid de
hand van v. Dummelen, wierp een knikje
van verstandhouding naar Cor Duursteen,
die in een hoek met Jaap aan den keuvel
was, en vergewiste zich, dat voor een ge
zellig millieu van dezen vriendenavond
gezorgd was.
Het was intüsschen vrij schemerig ge
worden. v. Stralen drukte op een knop.
Als werd op het signaal gewacht, vloog
er een deur open en verscheen hupsch be
weeglijke dienstbode met het bekende
vraagteeken in haar beide pittig glanzende
kijkers.
Zeg Roosje, laat jij do gordijnen zak
ken. En geef eens wat licht.
Dames en heeren, maakt het u ge
zellig, hoor. Ik hou van een vroolijken boel,
leuk onder mekaar. Zijn er al sigaren?
Roosje, koffie, thee, wijn, sigaren, gebakjes.
Zeg, vrouw, bemoei jij je d'r eens mee...
Roos was al verdwenen. Geen minuut
later, trad ze opnieuw, ditmaal onder4
uiterste voorzichtigheid vanwege de breek
baarheid van klas en kop, den salon bin
nen, voor zich uit. torsend al wat gevraagd
"en besteld was. Achter haar aan sukkelde
een kleiner meisje, daghitje der familie,
met versnaperingen cn sigaren.
Er ontstond een warme drukte, die het
hart van den gastheer streelde.
De dames prefereerden koffie en koekjes
om te beginnen. Gerritsen voelde wel iets
voor een voorzichtig likeurtje. Cor en Jaap
in hun afgetrokkenheid vonden een portje
goed gezelschap voor hun sigaret, v. Stra
len deed zich tegoed aan een stevigen
Vermouth. De oude musicus v. Dummelen
permitteerde zich een cognac met suiker.
Blijkbaar indachtig de instructie van zijn
vrouw, die hoewel verhinderd het feest hij
te wonen, niettemin haar bezorgdheid ook
uit de verte nog uitstrekte over haar man
hij was zoo zenuwachtig, mocht vooral
niet veel rooken en geen of zeer weinig
spiritualiën gebruiken mompelde hij,
als kon zij hem hooren: Meer dan drie ver
kies ik er vast niet. Tegelijkertijd stak hij
een kanjer van een bandjess'gaar op er,
mengde zich in het gesprek van zijn beide
jeugdige vrienden Cor en Jaap, terwijl be-
hagelijk in hun fauteuils gedoken de echt
paren Gerritsen en v. Stralen hun aan
dacht en woorden lieten gaan over de
kruimelige dingen van eiken dag. Marie
steeds in de schaduw van haar móeder,
bemoeide zich met niemand en niets anders
dan met het gebakje, dat zij onder handen
cn tanden had.
De gangschei rinkelde. Roos verscheen
en kondigde de komst van mijnheer Oerbek
aan.
Laat 'm binnenkomen, raasde gemoe
delijk prettig de stem van v. Stralen.
Een vinger viel op de deur. Op den
drempel stond een forsche man in het
gewaad der Noord-IIollandsche Roomsche
geestelijken.
Goeien avond, dames en hoeren, groet
te zijn warme stem, waardoorheen een
glimlach trilde.
Het gezelschap was eerbiedig te voeten
gerezen cn keek in beleefde stilzwijgend
heid den geestelijke tegemoet, dié joviaal
'door den rond trekkend en Sigarendamp
naar voren trad en handen uitreikte. En
intüsschen wond v. Stralen zich rondom
hem op, terwijl zijn vrouw het eeuwige
blosje van verlegenheid wegwerkte, dat
het samenzijn met een priester haar, gek
genoeg, altijd bezorgde. Eindelijk kon men
weer plaats nemen en was het de kapelaan,
die het eerste woord sprak.
En vertel rne nu eens, mijnheer v.
Stralen, wat voor feest we vieren?
Maar, eerwaarde, dat zal mijn vrouw
u toch wel... Neen, maar, die is goed!...
A propos, rookt u nog niet? Toe, Gerrit
sen, reik eens over, als je wilt.
De geestelijken blies eens om het laatste
restje wijdige avond-buitenlucht uit zijn
binnenste te verjagen en tastte in het
kistje.
Nu, het feest?...
De oude heer was bezig koplaiikjes naar
Roos te sturen om haar te beduiden dat
zij den kapelaan naar zijn wenschen had
te vragen.
Het feest, mijnheer v. Stralen?...
Wel, Jaap's verjaring, was het bon
dige bescheid.
Ah, zoo! riep de geestelijke opstaande,
is onze Jaap weer een jaartje ouder ge
worden? Hé, jubilaris, waar zit je?
Jaap kwam uit zijn schemerhoekje in
het licht. Zoo in het zwart gestoken maak
te hij wat mager figuur. Bovendien scheen
de levenslust hem vanavond maar weinig
te kittelen, want er lag om zijn mond een
plooi van zwaarmoedigheid, die met den
besten wil ter wereld niet te verdrijven
zou zijn.
Glimlachend nam hij den gelukwensch
van kapelaan Oerbeek in ontvangst.
Moge de goede God je in gezondheid
en vrede bewaren, Jaap, en dat je talenten
eiken dag helderder aan het licht komen.
Bravo! schaterde Gerritsen, oogenblik-
kelijk nagebouwd door zijn familie, terwijl
v. Dummelen een oogje knipte in zijn derde
cognacje. Mevrouw van Stralen keek haar
man aan en zocht op zijn gelaat de uit
drukking', die haar bij dezé felicitatie paste.
Deze uitdrukking was alle3 behalve een
akkoord-verklaring met, de hartelijke woor
den van den geestelijke, v. Stralen glim
lachte zeer benauwd, Het was zoo iets als
een zonnestraal bij donderlucht. En ter
wijl de glazen tegen elkaar getikt werden,
overwoog de grondeigenaar in zijn storm
achtig binnenste, dat het toch niet in zijn
bedoeling had gelegen Jaap's verjaardag
in het teeken van een muzikale toekomst
te laten zetten. Integendeel. En waar hij
zoo dacht, had ook niemand het recht
zelfs niet huisvriend kapelaan -- te proos
ton cn te toasten op talenten, die zijns
inziens al breed genoeg waren uitgedijd om
Jaap de reputatie van een wat-je-noemt
lcnap musicus te bezorgen, zonder hem te
beletten een practisch zakenman te zijn.
Waartoe, te drommel, diende het dan den
jongen het hoofd op hol te brengen met..?
Wel papa v. Stralen, onderbrak kape
laan Oerbeek deze oproerige gepeinzen, hoe
staat nu daar zoo opééns ons gezicht op
elf en dertig? Sombere zorgen over Jaap's
toekomst?...
Wat u.me daar vertelt? lachte v. Stra
len met te veel geluid om niet te ver
raden, dat hij inderdaad even met zijn
geest verzeild was geraakt in de zwarte
wereld. Temee trok hij een langen aaal
rook uit zijn sigaar en dompelde zijn rek
ken 'n een grijs-blauwen wolk, «ncinde
zijn daarop verraderlijk afgespiegelde wan
gevoelens aan de algemeene aandacht te
onttrekken. Deze was echter at reeds afge
leid doordat de kapelaan zich interesseerd
aan >het laatste w: en wee der familie
Gerritsen,
Roos diende een nieuwe ronde toe. Va.it
Dummelen bestudeerde zijn vierde cognacje
i
IfMi H jp x
y» iü iI
-
KAPITEIN SM 00 LENA ARS VAN DE „ALBENA" te midden van zijn familie gekiekt.
en beloofde aan den geest van zijn afwezige
echtvriendin dat dit onherroepelijk het
laatste zou zijn. Marie Gerritsen maakte
zich verdienstelijk door het presenteeren
van gebakjes.
Haar vriendelijk noodende stem riep den
gastheer tot zonniger gedachten. Heimelijk
beschouwde hij de begeerde aanstaande
schoondochter. Hij mat haar slanke ge
stalte en volgde met groeiende tevreden
heid de mooie lijn van haar gelaats
profiel. Een verdraaid aardig kind wel.
Voor zoo'n jongen een vrouw om er de
reis rond de wereld voor te maken. En
dan drie ton!....
Maar wat zat de bruidegom nu ja van
morgen wat zat die onhandige ridder
toch ver van zijn bruid verwijderd.
Hier krulden papa's lippen tot een van
zijn eigenaardige heerscherslachjes. Want
interessant was het toch wel, dat in deze
kamer een jongen en een meisje-langs
elkaar streken, zelfs met elkaar klonken op
geluk en gezondheid, zonder dat een haar
van hun hoofd kon vermoeden, dat zij
bestemd waren die mooie dingen over
eenigen tijd met elkaar te deelen. Het was
natuurlijk uitgesloten, dat ze elkaar zou
den weigeren. Zij was knap, hij een bol
en ook niet van de armsten. Dat kwam
dus wel zonder schok of stoot voor me
kaar. En anders waren z ij er nog. Ger
ritsen en hij, om den kinderen te be
duiden, dat zij geen grappen wenschten,
en van romannetjes volstrekt niet gediend
waren.
Alles wel beschouwd, vond cle goede
man het nu ook wel een beetje kinder
achtig van zich zeiven, dat de felicitatie
van kapelaan Oerbek daar straks zoo'n
vat op zijn gemoed had gekregen. Jaap
zou bij het vernemen van de ouderlijke
plannen uit zich zeiven wel afzien van alle
gekheid en zich met hart en ziel aan
vaders zaken gaan wijden. De liefde voor
de kunst zou al heel gauw plaats maken
voor een andere vlam. De vrouw zou de
muziek verdringen.
Het was misschien niet kwaad kapelaan
Oerbek straks „en passant" even in te
wijden. Hij had veel invloed bij Jaap en
zou béter dan wie ook er in slagen den
jongen cle overtuiging bij te brengen dat
zijn geluk in de inwilliging van zijn vaders
wenschen lag.
Hier vergat v. Stralen, clie gewoon wa'3
dat. alles en allen voor zijn wil bogm, ten
eenenmale, dat hetgeen hij aan zijn ge-
wijden vriend wilde medodeeien regel
recht in strijd was met de straas dowï
hern bejammerde woorden van den kape
laan....
Intüsschen clubte Jaap met Cor Duu-
steen en den ouden v. Dummelen op min
stens vier meter afstands van Marie Ger
ritsen, die in de schaduw van haar druk
keuvelende moeder haar zooveelste room-
hoorntje ver'smulde. Dat was geen toe
stand. Marie hoorde hij Jaap cn Jaap
hoorde bij Marie. Die jongelui moesten dat
toch uit d'r eigen beseffen.
Vindt u dat nou ook niet, mijnheer
v. Stralen? vroeg mevrouw Gerritsen op
eon toon, die geen tegenspraak ÊOoïliei
een zeer onhoffelijke toeliet,
Ilij schrok lichtelijk.
\Vi en waarachtig, mevrouwtje!
klonk toen zijn gedurfd advies.
Ziel u nu wel? vervolgde de op haar
praatstoel zittende moeder van Jaap's aan
gaande bruid. AU mijnheer v Stralen het
-laarmce eens is, zult u me gaarne moeten
geiooven
De zoo onverwachts in het geding be
trokkene voelde zich zeer gevleid door dit
indirecte compliment, zoog een beetje ijdel
eenige snorharen tusschen zijn lippen en
wierp een uitdagenden blik in den ronde
over het discussiëerend gezelschap.
Zoo ontmoette zijn oog opnieuw het per
soontje van Marie, die braaf koud bleef
bij moeders ziele-vuurtje. Hoe onnatuur
lijk toch, dat zij, de twintigjarige niet zelfs
één keertje het mooie kopje in de richting
der twee jonge mannen daar draaide. Zou
ze nu werkelijk niet een heel klein voor
gevoelentje hebben van de komende din
gen? Zou ze niet één seconde denken aan
haar man van morgen? Maar dan was hef
zijn plicht, van hem, v. Stralen, die al
machtig was in dit kringetje, om te zsr-
gen, dat zij aan Jaap ging denken, r.sen,
dat zij hem ging liefhebben! In den siga
renrook zag hij het al gebeuren. Jaap cn;
zij hand in hand, hij bleek, zij blozend».
Liefhebben zou ze hem dezen avond nog.
Zijn denkbeeld was prachtig. Gek toch, dat
geen moeilijkheden zich in z'n leven konden
voordoen of hij vond er wat op. De jon
gen zou piano spelen. Of neen, de viool,
die vervloekte viool, ja, moest het 'm doen.
Daarvoor tenminste was het instrument
nog goed. Goed om een meisjeshart te
grijpen en te roeren, goed om zijn zoon;
de mooiste en de rijkste vrouw van Duin
poort te bezorgen.
Toevallig had kapelaan Oerbek het nu
weer over Jaap.
IT moogt niet uit liet oog verliezen,
mevrouw v. Stralen, dat ook in de neiging
naar de kunst zich een roeping open
baart cn dat deze roeping wel zeer duide
lijk is, wanneer daarenboven de noodigï
talenten aanwezig zijn.
In haar hart beaamde de aangesproken
dame, die wel haar oordeel, maar niet de.
ingeschapen moedertrots aan de uitspra
ken en opvattingen van haar man cn
meester afhankelijk maakte, ten volle deze
gewichtige woorden van den priester. Zij
was echter in haar vreesachtigheid ver
heugd het antwoord schuldig te mogen
blijven, doordat v. Stralen zich recht
streeks in het gesprek mengde met een:
Nu we Jaap er toch bijgehaald heb
ben. stel ik voor dat hij er een stukj" op
speelt.
De uitwerking was verrassend. Marie
Gerritsen slikte in wilden haast een laat
ste brokje banket naar binnen en stiet
een gilletje van geestdrift uit,
Muziek, ja, muziek, hoera! jubelde ze
ongebreideld, zoodat het driemanschap aan
de overzijde van de tafeï verrat opkeek
en v. Dummelen in den spiege. loerde om
te zien of het vierde cognacje misschien
minder gewenschte 'teekenenaan zijn
voorkomen had geschonken.
Hou toch je mond, kind, kijfdo me
vrouw Gerritsen over den schouder van
haar dochter heen. Je bent hier niet thuisJ
Marie, die rood zag van opwinding, iet 0
er zelfs niet op.
Och ja, toe, mijnheer v. Stralen, ver
zocht zij hartroerend lief, laat 'm eens
spelen.
Ik vind het wel goed, mompelde
kapelaan Oerbek tevreden.
Best idee, grommelde v. Dummelen,
die thans begreep dat het gejubel et-a heel
andere richting dan dri ran *tjïi vv
gedronken gelaatstreklce uitging.
De andere invités mevrouw v. Stra
len niet te vergeten- krikten, goedkeu
rend.
1
(Wordt vervolgd); T
lil.
«ÏS
V t r I v I
V, so-
W
