ilÖÊ""
DONDERDAG 19 JANUARI 1923
DERDE BLAD
PAGINA 3
WAT BRENGT ONS EEN
NATIONALE OMROEP?
C_.
'AAN DEN BO V EN -DIG OEI} %f.
AANVARINGEN
■nyln,)» "Jf/f*
'jjngj Het lot der geïnterneerden -5.
telegrafische verzoeken aan den
GOUVERNEUR
BEDIENDEN EN VERTEGENWOOR
DIGERS IN 'T GRAFISCH BEDRIJF
ONGELUK DOOR SCHULD? w
IP*
Auto beschadigd, inzittende gewond
De arheidsvoorv. aartieit
ËSJiëSlN
ernstige brand.
Do brandweer sto»4 niachieloosf
iSnv Een adres aan den Minister
DE INPOLDERING VAN DEN ZUID-
HOLLANDSCHEN BIESBOSCH
Üüh u
Life
a
WILL EN TILL.
;i 4U
(Ingezonden.)',
Van een neutralen spreken wij niet meer.
Het woord van pater de Vreeze S.J. is ons slag
koord: „neutraal-fataal".
Een nationale dus, d.i. er een met dubbel
programma op de twee zenders, die disponioel
zijn: Hilversum, Huizen. Op den één 'n alge
meen programma, dat goedgekeurd wordt door
een directorium van personen, die de partijen
in ons land naar sterkte vertegenwoordigen.
Hit programma zal uitteraard liet algemeen
moeten bevredigen en dus strikt neutraal moe
ten zijn. Op den anderen zender de bijzondere
omroepen, die ieder evenredig op hun beurt
bun particulier programma zullen uitzenden.
Wij krijgen dus geen lieelen maar een halvcn
neutralen omroep. Half fataal dus.
Koe die eerste bet zal klaarspelen, zal moe
ten blijken. Prognose is daarover uiterst moei
lijk.
De tweede zal de zeven avonden in de week
mooten verdeden. Wie doen er mede? Dai. /.al
.uitgemaakt moeten worden. Door wie? Door
den Staat? Geen staat als 't u blieft. Door bet
divectorum? Niet gemakkelijk. Wie zal deze
uitzendingen moeten betalen? Natuurlijk iedere
omroep voor zicb zelf. Er zal dus geld opge
bracht moeten worden èn voor de algemeen©
kas èn voor ieder afzonderlijk. Voor de algo-
(meene kas zal belasting of retributie moeten
komen, voor de bijzondere uitzendingen bet par
ticulier vrijwillig offer*.
Denkt U nu eens in, Katholieken, in dezen
toestand. U krijgt een algemeen programma
groot, pompeus, waaraan geen kosten zullen
gespaard worden, omdat het door de belasting
heffing lijden kan. En nu wordt u bebalvo
hiervoor ook nog geld gevraagd voor uw eigen
avonden, die onmogelijk zullen kunnen concur-
reeren tegen bet algemeen programma.
Wat zal het gevolg zijn?
Dat de bijzondere omroepen, zullen verdwij
nen bij gebrek aan interesse, em ten slotte de
algomseno alleen zal overblijven mot een
zoo mogelijk, neutraal programma.
Een tweede mogelijkheid is dat er een natio
naal programma komt op één zender. Maar dan
is het z, ker, dat wij katholieken bij gebrek
aan ruimte en tijd afstand moeten doem van
het idee, om geheel onze cultuur te kunnen
.uitzenden, dat onze programma's zullen staan
onder een gemengd directorium, en wij du3
in de keuze om een specifiek katholieke uit
zending niet volkomen vrij zullen zijn.
Laten wij over dit alles nog eens goed na
denken, m
.Voor den Raad voor de Scheepvaart
BATAVIA, IS Januari. (ANETA.) Het Soer.
Handelsblad publiceert den tekst van telegram
men die door de geïnterneerden aan den. boven-
Digoel zijn afgezonden aan den Gouverneur
van Ambon, den gouverneur-generaal van Ned.
Indië, den Volksraad en de Tweede Kamer
der Staten-Generaal.
In deze telegrammen verklaren de geinter-
neerden, dat zij de nieuwe zoo juist ingevoerde
regeling nopens den hun te verstrekken onder
stand van Gouvernementswege onmogelijk kun
nen aanvaarden.
De geïnterneerden telegrafeerden dat zij een
gezin vormen, dat in stervensnood verkeert.
Zij verzoeken weder-invoering van de oude
onderstandregeling. Voorts verzoeken de ge-
interneerden, dat men hen moge overbrengen
naar een gebied, waar zij, beter dan zulks aan
den Boven-Digoel mogelijk is, handel en land
bouw zullen kunnen beoefenen.
t J&fc.»'-
VALK EN BRANDINUS.
De Raad voor de Scheepvaart heeft uitspraak
gedaan betreffende de aanvaring van het mo-
torzeiilscihlp ,,Valik" met den. motorzandzuiger
„Brarnd,inns" op de Eerns.
De Raad Is van oordeel, dat de oorzaak van
het ongeval is gelegen in de omstandigheid,
dat de „Brandinus" in strijd met art. 2 van de
bepalingen ter voorkoming van aanvaringen
op zee, welke op de Eems van toepassing zijn,
geen boordlichten heeft gevoerd, hetgeen een
schromelijke nalatigheid van dien schippev
was. Indien deze lichten brandende waren ge
weest, had de „Valk" ongetwijfeld de „Bran
dinus" gemeden, waarvoor alle gelegenheid
was. Beide vaartuigen hebben nagelaten ge-
luidseinen te geven, wat de ,,Valk" betreft is
het echter mogelijk, dat, gelijk de loods ver
klaarde, daartoe de tijd ontbrak, toen de romp
van de „Brandinus" gezien werd, trouwens op
de aanvaring zon het .geven van een geluidsein
op dat oogenfolik geen invloed hebben g-eliad,
terwijl er voor de „Valk" geen aanleiding was
eerder een sein te geven. De „Brandinus" had
echter zeer zeker eerder, namelijk toen zij het
groene licht van de „Valk" ziende, steeds naar
stuurboord uitweek, een geluidsein moeten
doen kooren; zij had bovendien beter gedaan
bij het voortdurend zien van het groene licht
van de „Valk" hard bakboord te geven,
DE „VIER GEBROEDERS.'
Betreffende de aanvaring van het lichter-
sohip „Vier Gebroeders" door het Engelsche
stoomschip „Willowpool" o,p de Wester schelde,
dead de Raad de volgende uitspraak.
Voorzoover de Raad, die de opvarenden van
de „Willowpool" niet kon kooren, bet ongeval
lean beoordeelen, ligt de oorzaak geheel aan
de „Willowpool". Vermoedelijk was dit schip
rondgaande, toen de aanvaring plaats greep,
Immers de loods heeft verklaard, dat men wilde
ankeren, men moest dus den kop van hot vaar
tuig op den vloed brengen. Daardoor wordt ook
verklaard, dat de „Willowpool" aan de verkeer
de zijde van het vaarwater kwam. Maar hoe
dit zij, de „Willowpool" stoomde met veel te
groote vaart.
De Raad moet in deze zaak nog de opmer
king maken, dat de kapitein van de sleepboot
„Bejo" onvoldoende en verkeerde seinen heeft
gegeven,
„WAALDIJK EN EEMLAND".
Tenslotte deed de Raad uitspraak betreffen
de de aanvaring tussclien de stoomschepen
„Waaldijk" en „Eemland"" op de Nieuwe Maas
bij Rotterdam.
De Raad is van oordeel, dat de oorzaak van
het ongeval Is gelegen in het feit, dat betrek
kelijk onverwacht uit de Waalhaven een stoom
schip te voorschijn kwam, dat in zekeren zin
aan de „Waaldijk" den pas afsneed, zoodat dit
laatste vaartuig, met grond een opstopping
vreezende, genoopt werd het Noordelijke vaar
water op te zoeken. De aanvaring was toen
verder een gevolg van een samenloop van om
standigheden. Da „Waaldijk" meende, en mocht
m-ooneu, dat zij alle gelegenheid had het ruim
200 Meter breed© Noordelijke vaarwater door
te si.0omen en da „Eemland" die dacht dat de
„Waalwijk" het Zuidelijke vaarwater zou hou
den, kon met haar manoeuvre om rond te
zwaaien beginnen en eenmaal daarmede be
gonnen, ging het kwalijk aan haar te staken.
De sleenkracht van de sleopbooten, welke de
„Eemland" bedienden, was echter wel wat ge
ring. Hot is niot onmogelijk, dat de „Eemland"
welke een lengte van Hf ij Meter had en dus
aan de „Waaldijk" ruimte genoeg kon laten,
bij hot ronddraaien, iets vooruit is gegaan het
geen wellicht zou voorkomen zijn, indien krach
tiger sleepbooten achter aan haar getrokken
hadden. De reden, waarom het aan de „Waal
dijk" niet gelukt is tusscken de „E ©inlander"
en de boeien door te gaan, moet gezocht worden
in den feilen ebstroom; bij weinig of geen
stroom zou de „Waaldijk" er in geslaagd zijn.
Nu toch was de „Waaldijk" bij het tusscken
de boelen doorgaan om ih het Noordelijk vaar
water te komen, genoopt om, onder het aan
zetten tot volle kracht, van de tevoren gestopte
machine S. B. roer te geven, teneinde niet op
de boeien te drijven. Door deze manoeuvre
eohter kwam het schip eenigszins scheef in het
Noordelijk vaarwater te liggen en alhoewel
daarna hard B. B. roer is gegeven, was de af
stand tot de „Eemland" te klein geworden om
in verband met den stroom dit schip nog vrij
te varen, 1
■E98S i
In den nacht van 29 op 30 Jan. '27 reed 'n
luxe-auto op de Reguliersgracht te A'dam in
de richting van 't Tkorbeekepleinl Toen de
chauffeur het kruispunt Kerkstraat—Reguliers-
gracht wilde passeeren, kwam op hetzelfde
oogenblik uit eerstgenoemde straat een an
dere luxe-auto, met het gevolg, dat de heide
wagens tegen elkaar opbotsten. De laatst
genoemde wagen werd door de kracht van den
schok opzij geschoven, en kwam terecht tegen
het hek, dat nabij de gracht staat. De auto
werd zwaar "beschadigd; een inzittende werd
door glasscherven z-oodanig gewond, dat hij
gedurende drie weken zijn werk niet kon ver
richten.
Tegen den chauffeur van den eersten auto,
een 29-jarig persoon, werd een vervolging in
gesteld wegens het veroorzaken van lichame
lijk letsel door schuld. Nadat de vierde kamer
der rechtbank zich reeds eenigen tijd met deze
zaak had bezig gehouden, word de behandeling
gistermiddag voortgezet.
In zijn rapport komt de heer L. Schotting,
inspecteur hij de verkeerspolitie, tot de con
clusie, dat verdachte aan het verkeer aan zijn
rechterband de voorkeur had moeten geven.
De verdediger, mr. Lind, zeide zich met
deze conclusie niet te kunnen vereenigen en
de deskundige S. décharge, Ir. Tichelaar, ver
klaarde dat den verdachte geen schuld treft,
doch dat de andere chauffeur niet goed heeft
gereden.
Het O. M., mr. van Arkel, zeide zich alleen
bij de feiten te zullen houden. Vast staat, dat
verdachte in de vorige zitting heeft medege
deeld, dat hij met een vaart van 35 K.M. per
uur heeft gereden; de andere auto heeft daar
entegen niet meer vaart gehad dan 15 a 20
K.M. per uur.
Verdachte's snelheid "is op het gevaarlijke
kruispunt te groot geweest en spr. meent in
dit geval slechts hechteuisstraf te moeten ver
deren. Eisck: 14 dagen hechtenis,
Uitspraak over 14 dagen.
EEN GEZAMENLIJK OPTREDEN DER
ORGANISATIES
De besturen van den Nat. bond van handels-
en kantoorbedienden „Mercurius", den Neder],
R.K. bond van handels-, kantoor- en winkel
bedienden „St. Franeiscus van Assisië", de Ned.
vereeniging van Christelijke kantoor- en han
delsbedienden, de Ned. R.K. vereeniging van
handelsreizigers ,,St. Chrietoffel" en do Nederl.
vereeniging van vertegenwoordigers van hande
laren en industrieelen „Hermes" hebben zich
onlangs in een gemeenschappelijk schrijven
gewend tot den Centralen Raad van vakbe
langen in het grafisch bedrijf, met het verzoek
om een bespreking met een deputatie uit ge
noemden Raad over een bedrijfsgewijze rege
ling der arbeidsvoorwaarden van het bedien-
denpersoneel en van de vertegenwoordigers
weTkzaam in dit bedrijf.
Bij dit schrijven zijn een tweetal ontwerp-
collectieve arbeidsovereenkomsten, één voor het
bediendenpersoneel en één voor de vertegen
woordigers gevoegd.
De beide ontwerpen bevatten o.m. bepalingen
aangaand© individueele arbeidsovereenkomst,
de loonregeling, de uitbetaling van het loon
c.q. do provisie, den arbeidstijd, uitbetaling van
loon bij ziekte of ongeval, het pensioen, do
opzegging der dienstbetrekking, het verstrek
ken van getuigschriften en de behandeling door
een scheidsgerecht van eventueels geschillen.
Het gezamenlijk optreden van deze organisa
ties, die ook in andeer bedrijven pogingen aan
wenden om tot bedi'ijfsgewijze regeling van do
arbeidsvoorwaarden der vakgenooten te komen,
moet van beteekenis worden geacht, aangezien
zij tezamen de overgroot© meerderheid der ge
organiseerde bedienden en vertegenwoordigers
representeeren,
- li BEDRIJFSAUTOHOUDERS EN
S'-TU-WEGENBELASTING,
Gisterenavond brak brand uit in de vlasfa
briek te St. Anna Parochie, eigenaar de heer
K. B. Kuyken te St. Jacob'1 Parochie. De ge-
heele fabriek werd een prooi der vlammen. Het
naast gelegen huis Frewl eveneens door het
vuur aangetast en brandde mede tot den grond
toe af. Twee koeien en een aantal kippen kwa
men in de vlammen om. De brandweer stond
vrijwel machteloos. He geheele voorraad heede
en vlas ging verloren benevens de in de fa
briek staande machines. De brand schijnt te zijn
ontstaan door het overspringen van een vonk
van de acetyleen-inrickting in bet vlas. Ver
zekering dekt de schade.
De Bond van Bodrijfsautobouders heeft aan
den Minister van Financiën een adres gezon
den, waarin verzocht wordt:
Ie de 60-dagenkaaTten te willen verstrekken
aan iedereen, die zulks vi-aagt, subsidiair de
grootst mogelijke uitbreiding te willen geven
aan de gevallen waarin deze kaarten verkrijg
baar zijn;
2e. de mogelijkheid te willen openen van te
rugbetaling van belasting met correctief van 'n
maand voor hen wier wagens door bijzondere
omstandigheden plotseling buiten bedrijf ko
men,
PULLMANTREIN AMSTERDAM—BAZEL.
BRAND.
Te Knegsel is de woning van H. afgebrand.
Do oogst werd mede een prooi der vlammen.
|-y—-
De „Edelweisz".
HET NIEUWE PLAN. 1
ugiK:
Wl'
cultuurgrond.
Naar aanleiding van de plannen van dei
gemeente Dordrecht om nieuwo inpoldering)?-'
werken in den Biesbosch uit te voeren, om!
zoodoende aan Dordtsche werklcozen werk ta
verschaffen, had de Dordtsche pers gisteren-,
morgen een onderhoud met den wethouder,
den heer J. A. J. Jansen Manenschijn, tevens
voorzitter der vereeniging „De Biesbosch".
Deze deelde mede, dat er hij het gemeente
bestuur en bij het bestuur van de vereeniging
„De Biesbosch" wel een idee, doch nog gec-ns-
zins een „plan" bestond, om het land tenl
Noorden en ten Zuiden van het Wantij, dus
ten Oosten der stad Dordrecht in cultuur te
brengen, mede ia verband met het nieuwe!
wegeapiau. Daartoe zal o.m. een dijk langs
den Zuidelijken oever der Menvede moeten;
worden gelegd, die dus tevens eeu verbinding?-."
weg zal kunnen vormen tussclien Dordrecht;
en de Alblasserwaard over een vermoedelijk'
te maken brug over de Merwede nabij
Sliedrecht.
Het Wantij zal op twee plaatsen moeten
worden afgedamd of van sluiswerken moeten
worden voorzien, waardoor een deel van bet 1
watersportgebic-d der Dordtenaren zal verloren
gaan.
Door deze nieuwe inpoldering zal 14 A 1500.
H.A. cultuurgrond aan het Dordtsche eiland
worden toegevoegd. De Biesbosch, die thans. j
zoo goed als geheel in cultuur is gebracht, was'
960 H.A.. groot. 1
Het grootste deel van het nieuwe gebied bé.
staat reeds uit zomerpoklers, terwijl 300 II.A,
griendland zijn. I
Met deze werkzaamheden zullen 500 werk-
Ioozen twee A drie jaar werk hebben. De eco
nomische waarde van dit gebied, dat ligt ill"
do gemeenten Dordrecht, Dubbeldam en Slie
drecht, is veel grooter clan den reeds lngepol.
derden Biesbosch, mede daar dit aan de Stad
Dordrecht grenst. i
Mocht dit idee ten uitvoer worden gebracht,
dan zal, mede door den reeds ingepoldcrden
Zuid-Holiandschen Biesbosch, het gedeelte van
het eiland van Dordrecht, dat voor cultuur ge-
schikt is, tweemaal zoo groot worden als
voorheen, j i
Van 15 Juni tot 15 September a.s. zal een
Pullmanlrein loopen tusscben Amsterdam en
Bazel via Bruxclles-Nord en Straatsburg.
Deze Pullmantrein, waaraan de naam „Edel
weisz" is gegeven, zal van 1 Juli tot en met
10 September tot Luzern doorloopen en geeft
onmiddellijk aansluiting op treinen naar
Luzern, Bern, Lausanne en Geneve.
De dienstregeling ie als volgt: Vertrek Am
sterdam 6.50. Vertrek Den Haag 7.13. Vertrek
Rotterdam 8.09. Aankomst Bazel 13.38. Aan
komst Luzern 20.23.
Vertrek Luzern 7.50. Vertrek Bazel 9.32.
Aankomst Rotterdam 20.41. Aankomst Den
Haag 21.10. Amsterdam 22.07,
DE NOODTOESTAND IN DE KLOMPEN.
„4. INDUSTRIE,
Op het neiuen van maatregelen
wordt aangedrongen '-rJK,
De algemeeue vergadering van den R.K. eni
Neutralen Bond van Klompenmakers in do
Graafschap heeft een motie aangenomene, vol-'
gens welke aan de volksvertegenwoordiging zal
worden verzocht volle aandacht te blijven
schenken aan den noodtoestand in de klom
penindustrie en met klem wordt aangedron
gen op het nemen van maatregelen, die de 7000
arbeidzame klompenmakers van den onder
gang kunnen redden. .,-)
DE TYPHUSGEVALEN OP DE „GELRLV\
-A-,-. X-.
V (V
Nog een slachtoffer, 'j*':>
Van de zes leden der bemanning van liet
s.s. „Gelria", die in verband met de ouder de.
bemanning voorgekomen t.vphusgevallen ter.
verpleging in het Wilhelnünagasthuis zijn
opgenomen, Is de 24-jarige 4e machinist Li,
Willerase overleden,
;F
Een verbaal der zonden en deugden van
een tweeling.
In een voorspel ca zestien staties IJ^H
door LUDWIG MATHAR, JÉ#
Je hebt gelijk, zei ik tegen de vrouwen,
't zou een bel in den hemel zijn als je er altijd
moest zwijgen. Als buurman en vriend heb ik
het natuurlijk best met jullie voor. Daarom heb
ik met Petrus een contract afgesloten: als jul
lie hier één dag zwijgt, mogen jullie daarboven
tot 111 alle eeuwigheid kletsen. Nou, en je ziet
hoe heerlijk ze zwijgen en bidden, en ik heb
tenminste gelegenheid om eens even uit te bla
zen.
Maar 't was slechts een droom.
Nee, die vrouwen van Campo di Fiore zouden
nog liever lasteren en naar de hel gaan, dan
dat ze den hemel moesten verdienen door één
dag te zwijgen en te bidden.
Deze droom van Till Eulenspiegel hei
was werkelijk maar een droom, doet de maat
pverloopen.
Terwijl stad en land, boer en burger zich
half dood lachen, maken de marktvrouwen van
Monschau zich gereed voor een stormaanval.
Mien Kriels, die bij alle 'processies en bede
vaarten Voorbidt, stram en zwaar, loopt giftig
aan de spits en loopt als een steenbok met
vooruitgestoken kop het nietsvermoedende Bal
lonlampje in liaar papierwinkoltje tegen den
grond.
Waor is die vlegel? we zullen hem z'n bek
wel eens stoppen.
Achter haar Ezelskop, de stadspolitie.
M at, praalhans, hot hazenpad kiezen, dat
lieem ik heleediging van een ambtenaar in
functie.
Stien Farenberg, dië als vuur en pest ge
vreesd wordt, geeft hem een stomp in zijn rug
fat hij in het kantoortje struikelt. Als een
Woeste kat sist zij:
Trek 'm deruit, sleur 'm deruit!
Als een struikroover zwaait Eva Onversaagd
«en mutsspeld van haar tante:
Hier met 'm, we zullen 'm die droomen wel
<ens uit z'n kop krabben.
De hemel heeft zich over Till ontfermd: het
fltantoortje is leeg, de spotvogel is gevlogen!
„Wordt vervolgd", stond onder den droom
•nn Campo «51 Fiore, dat is reeds voldoende
om nieuwe abonnés met heel© scharen binnen
t© doen vliegen.
De Stad- en Landbode kan zich van wan
hoop wel tegen de muren van zijn leeg bureau
to pletter loopen. Bij Steltman thuis staat de
barometer op storm, onweer, bliksem en regen.
Paula, die als een kippetje voor het onweer
is weggevlucht, komt het den overmoedig
triomfeerenden Till keurig over blieven,
-- En nu zal hij Till Eulenspiegel concurren
tie aan gaan doen, vertelt zij, over haar lieelo
lichaam trillend. Nolleke van den schoenmaker,
je weet wel, die op het secretairie schrijft, is
door vader aangenomen. Hij zal schrijven onder
den titel: „Münclihausen in het hooge Ven".
Bravo, jubelt Dolle Till, terwijl hij in 'de
hoogte springt. Dat is je ware, met hem heb ik
nog een appeltje te schillen.
Maar zou het nu niet genoeg zijn, zucht
de verraadster, terwijl ze liem met een paar
kusjes van zijn plan tracht af te halen. Je
kunt het toch ook te erg maken.
Nolleke van den schoenmaker, hoont Till,
bloeddorstig, die Judas, die plebejer? Nee,
nee, die moet eens afgetroefd worden, «n hij
vertelt haar van de lage streken van den Ival-
terhei'bergei*. I
Och, was toch met je vingers van de jour
nalistenpen afgebleven, ongelukkig Nolleke!.
Dat is toch heel wat anders dan op een open
marktveld met een roemrijken tegenstander de
kling te kruisen. Of behaaglijk op 't secretarie
met stijve, stomme letters wat formulieren over
te schrijven.
Zeker, de grondgedachte is zoo slecht niet,
Nolleke, de levensgang van Mtinchhausen aan
het. Ven, van de wieg tot aan de school, van
het klooster tot het kantoor eens critisch onder
de loupe te nemen.
Hoe hij reeds bij zijn geboorte, door zijn groot
ten kwëk, een lielsch spektakel maakte. Hoe
bij in de school reeds zoo hard loog dat de bal
ken bogen, en inplaats van bij Nepos en Cesar
bij Herehenbaök en Karl May; zijn wijsheid op
deed.
En als hij de Romeinsehe plebejers wildé
schilderen, beschreef het ongegeneerde lëugen-
beest de Kalterherbergers. En iemand, die
voor kort nog zijn eerbiedwaardigen patroon in
ea'a kuip wilde verdrinkein, die op stel en
sprong een kwezel werd en zijn oogen naar den
hemel liet draaien, zijn rozenkrans liet benge
len, is dat geen komedie?
Miinchhausem in de pij moet dan de hoofdaan
val op don huichelaar, dien Uilenspiegel wor
den.
Zeker, zeker, hïaar het komt niet "alleen
op het wat, maar. ook op het hoe aan bij het
I schrijven, Nolleke! Ais je er maar op los
stottert, zoo droog als een bureaucraat, zoo zal
vend als een slechte predikant, en zoo onheb
belijk als 'n Kalterherberger, dan praat je na
tuurlijk voor een leege zaal, dan. klop je aau
doovemans ooren!
Bij zulk verbleekt en stuntelig geschrijf val
jo toch werkelijk in slaap:
Nu zullen wij u eerst, als de gewillige
lezer het ons toestaat, van den doop van meneer
Münclihausen spreken, enz. enz.
Neen, de gewillig'6 lezer staat niets toe, die
schuift verveeld 611 verdrietig de Stad- en
Landbode opzij. Als een derwisch graast Stelt
man door zijn spaarzame baren.
Geen enkele nieuwe abonné, integendeel, het
regent protestbriefjes, spottende kattebelletjes
en lasterversjes. Zeer ernstig gemeende, echter
bijtend spottende raadgevingen zijn er bij, om
toch liever, in plaats van „Arnoldus Frigida-
rius", dien mislukten pennelikker, een hoef
smid of dorscher te nemen. Iemand geeft zelfs
de raadgeving, om bij den Kluizenaar om een
overdrnkje van den Uilenspiegel te vragen.
Ilier, lees zelf, Snuift de wanhopige Stelt,
het bureaucratisch en waardig- tronende Nol
leke een heel pak toornig verfrommelde brie
ven toesmijtend, bier, kijk zelf wat je berejkt
hebt!
Maar, staat u niij toe, protesteert Arnol
dus Frigidarius terwijl hij als een Goethe of
een Schiller zijn wangen opblaast, wie heeft
me herhaaldelijk met smeekingen en buigin
gen naar hier gehaald? Wie heeft me gevraagd
of ik toch de mooiste en deftigste taal zou
gebruiken? Voor het overige, wat de nijd en
do stommiteit van die Monseliauer Eulenspie-
g-els zich verwaardigen over mijn artikelen te
beweren, dat deert me even weinig als een
muggesteek een olifant.
Nolleke van den schoenmaker had namelijk,
evenals alle Kalterherbergers, een zeer dikke
huid.
Maar mij! brult de Stelt, razend van zijn
redactiestoel opspringend, als je zoo nog verder
schrjjft, ga ik door al dat abonné-vevlies nog
failliet!
Dan wat kalmer en aandringend:'
Probeer u toch een beetje in den schrijf
trant van dien Eulenspiegel te komen. Scherp
en geestig, vol speldeprikken, vol spot. Niet
met den dorselivlegel, maar met het floret.
En Nolleko probeert en zweet, en kauwt en
kauwt, bijt op zijn nagels, trekt aan zijn snor
en zweet. Als in het volgende nummer Mtinch
hausen als eeu zekere meneer Jobelius met
boklcepooten en horens verschijnt, is dat alweer
noch origineel, noch grappig.
Neen, dan was die droom van de Romeinsehe
marktvrouwen toch heel wat anders! Daar
lachte men zich ziek bij, hier verveel je je
dood
Zou het wonder zijn als in eigen nest de ver
raadster gevoed werd? Er is geen aanhankelij
ker vereerster van Arnoldus Frigidarius dan
prachtige Paula. Zooals een bakvisch over
Courtbs-Mahler, bukt zij zich over de manus
cripten van de Münchhausiade. Ze leest ze,
neen ze verslindt ze gewoonweg, en kent ze
warempel van buiten!
Dwaas kind, zegt baar vader vel minach
ting, iedereen verveelt zich dood, en jij zweeft
in den zevenden hemel over dat geschrijf!
Arme, arme Stelt, als je 't eens wist! En
jij, zachte, bescheiden moeder Emerentia; een
.slang hebt ge aan uw boezem gevoed.
Zoo komt het dat Till 's Woensdags al weet,
wat er 's Zaterdags in de Stad- en Landbode
de lezers zal komen vervelen.
En van begin af aan neemt hij zijn tegen
stander wraakzuchtig in het vizier; op eiken
slag volgt een tegenslag, op eiken houw een
tegenhouw, cn dan smijt hij den te keer
gaanden kolossus Arnoldus Frigidarius onder
een duivelseh hoongelach van stad en land
tegen den grond.
„Stoffel in stad in land".
Het heel© zondenregister van Stoffel, van
zijn eerste bruipartijen tot zijn ten hemel
schreiende stommiteiten op de latijnsclie school,
zijn verraderlijke vriendschap met de listige
piebejeirs, zijn bureaucratische zetelvastheid,
waar hij, dank zij zijn breede boerenzitvlak,
zijn aangeboren herkauwen, het klaarspeelt
ie in van 's morgens tot 'e avonds, van den
Maandag tot den Zaterdag, niets dan leeg
g stroo te dorschen, dit alles wordt met raket-
vuur van boosaardigheid en geestigheid on
verbiddelijk belicht.
Iteeds de titels van het opstelletje geven de
srootzt© pret.
Hoe Stoffel bij os en ezel zijn eerste letters
leerde.
Stoffel's strijd met het a b
I-Iij verwart zichzelf met de schapen van
zijn vader, en telt er een te veel.
Waarom hij het op de schoolbanken met de
plebejers houdt.
Wa&i'too een goe-d aitvlat al Til-t nuttig kan
zijn.
Iln tenslotte in verschillende artikeltjes:
over de kunst te herkauwen en leeg stroo te
dorschen.
Stoffel is vernietigd.
De kluizenaar wordt met abonnementen
bestormd. Het regent dank-, lof- en verzoek
schriften om toch asjeblieft niet op te houden,
in alle eeuwigheid door te gaan, Stoffel radi
caal te massacreeren, maar dan weer op te
wekken tot nieuw leven, om hem opnieuw te
kunnen fo-Heren.
Wanneer „Stoffel in Stad en Land" in boek
vorm zal verschijnen?
Als de schrijver zijn voornemen bekend
maakt om den armen zondaar toch maar don
genades!oot te geven, en den Romeinscbeu
Eulenspiegel weer te laten optreden, breekt
er een opstand uit. Wat Eulenspiegel, watv
Rome! Stoffel moet verder leven en verder;
stumperen, eu als bij dan in godsnaam toeli
aan zijn zonden moet sterven, schrijft u dan
maar wat over zijn kinderen en de kleinkin
deren.
En Arnoldus Frigidarius die zicli als een
galei-boef over zijn tegenartikelijes zucht, die
zoo grof zijn als bet knorren van een zwijn,
en steeds vervelender worden, verstomt tem
slotte.
Als liet abonnementen-verlies als een zeug
om zich heen vreet, is het geduld van den
Stad enLandbode spoedig uitgeput. Na eeu
woedende woordenwisseling verlaat Arnoldus
Frigidarius gekrenkt en miskend als eeu dei*
grootste schrijvers, deze broeiplaats van on
dank en onwetendheid.
Hij durft zich nergens meer te laten zien.
De spot van de Monsehauers vergezelt liem
allerwegen. Zelfs op het secretarie is hij zijn
leven niet meer zeker.
Tsja, ja, smoest de rektor, de Brullende
Leeuw, wlen hij in een wanhopige bui bijna
huilend ziju leed klaagt, je weet toch hoe ge
vaarlijk het is om met bloot'c baud iu een wem
pannest te grijpen, 't Is toch een echte rakker,
die Till, die vroegere stommerik. Jaja, die
heeft eeu bliksems fijne en scherpe pen. Arm
Nolleke, tegen zoo'.n zwevend floret kan jouw
dorschvlegel niet op!
Neen, hij kan nergens meer ontvluchten aan
de giftige steken. Huilend en tandenknarsend
maakt Nolleke van den schoenmaker, ahaA
Arnoldus Frigidarius zich uit de voeten, en
zoekt in den vreemde een bescheiden kantoor
tje op. waar niemand den smaad van zijn
nederlaag kent. 1
Nu is het echtej genoeg, zegt Paula, ter.
wijl ze met haar voetje slampk
Ja, ik geloof nu ook dat hij zoo'n beetje
murw geslagen is, glimlacht Till .triomfante
lijk.
Hij borstelt nog eëua flink zijn nieuwe,
zwarte gekleede jas af, -die hij reeds ia een
voorgevoel van overwinning bij den lieeren-
kleermaker Luterbach heeft laten maken, cn
zet zijn blinkenden beogen hoed uit Aken op.
Zoo, nu nog even zijn glacé handschoenen aan',
ten de dandy is gereed, en zoo stapt hij met
keurige lakschoenen, een prachtig uitgestre
ken broek, geen stofje op zijn nieuwe pak, in
bet woonkamertje, waar de heele familie juist
aan het middagmaal zit,
(Wordt vervolgd.); J4
V-- - .1
IM. J jj-"'I1'1'-
:j.-, C-
