Tweede Blad
Zaterdag 28 Januari 1928
Pagina 1
t HET AANPLAKBORD.
Hier is de plakker on besterdaad betrapt:
hij durft niet eens met'zekerheid te zeg
gen, dat het verhaaltje wat hij opdischt,
inderdaad zoo is, als hij voorstelt. Maar
hij durft, er wèl hij voegen, dat in Maas
tricht op Mexicaansche wijze wordt ge
regeerd.
t WAAR SOCIALISTEN
BAAS ZIJN.
f DE ONTWAPENAARS
IN ACTIE.
HET ONGEVAL MET DE GOOISCHE TRAM
WAT DE COMMISSIE RAPPORTEERT
DE BEAMBTEN HEBBEN TE GOEDER TROUW GEHANDELD
DE OORZAAK VAN HET ONGELUK
Een betreurenswaardig misverstand
HOE BESTRIJDEN WIJ HET
SOCIALISME?
EEN KATHOLIEKE M.U.Lr,O.-SGIIOOL
TE AMBARAWA
Wij wachten nog altijd het antwoord
van socialistische zijde op de vraag: wie
zijn de door het N.V.V. bedeelde gebrood-
roofden in het Zuiden?
De heeren gaan intusschen voort hun
mededeelingen inzake de ,11. K. diktatuur"
aan te plakken.
Zoo moet een Maastriclitsche huiseigenaar
geweigerd hebben vertegenwoordigers van
„De Telegraaf" in zijn woning toe te laten,
„Volk' en „Voorwaarts", die dit wereld
schokkend nieuws brengen, voegen er bij:
„Zijn wij goed ingelicht, dan zóu van
de zijde der geestelijkheid pressie zijn
uitgeoefend, om „De Telegraaf" hiér geen
vasten voet te geven."
En tot slot:
In Maastricht wordt nog altijd getracht
het vrije woord en de vrije meening
geweid aan te doen en men schrikt niet
terug voor middeleeuwsche middelen:als
geweld, broodroof, verdachtmaking en
laster, om dat doel te bereiken."
De man vergist zich: in Weenen en elders,
waar zijn vrienden baas zijn, gebeuren
zulke dingen. Dat het in Katholieke stre
ken niet zoo erg is, bewijst het feit, dat
zijn partij-genooten maar geen antwoord
willen geven op onze vraag: waar de
slachtoffers der „middeleeuwsche middelen"
zijn. Als zij in Limburg niet zoo opschieten,
komt dat misschien wel door eigen, onder
linge vechterijen.
Mededeelingen daarover interesseeren de
Esdeapeörs misschien wel meer dan ver
haaltjes over „geweld, broodroof' en andere
Roomschc gewelddaden tegende „Tele
graaf".
Onder het opschrift:- „Rai-o jnfta^èé|eh
in Berlijnsche adekeniiuizen" herinnert de
„Germaöüa" eraan, (lat in de vorige wéék
uitvoerige debatten waren gehouden, in den
Berlijnschen gemeenteraad wegens de anti
godsdienstige maatregelen tie Neuköln, waar
in de ziekenhuizen het gebed aan laf el is
verboden en eveneens de viering van hCt
Christelijk Kerstfeest.
Nu is men in deze verlichte voorstad al
zoover, dat geestelijken verboden is de
ziekenhuizen te bezoeken! Zij mogen dat
alleen wanneer er uitdrukkelijk om ver
zocht wordt door de zieken. Geestelijken
z'jn „Privatpersoneri" en dezulken mogen
biet in het ziekenhuis komen.
Deze krenkende maatregel, die tegen
alle gewoonten ingaat, heeft natuurlijk
alleen de bedoeling, geestelijken van de
zieken verwijderd te houden. De laatsten
gunnen in veel gevallen niet eens meer
«en wenscli uiten om een geestelijke en
^vie waarborgt dat hun wenschen zullen
Worden doorgegeven?
„Hel wordt tijd", zegt de „Germania",
„de vraag te stellen of niet spoedig van
hooger hand tegen de brutaliteit der
sociaal-democraten en de onderdrukking
der minderheid maatregelen genomen
moeten worden. De sociaal-democraten, die
altijd beweren verdraagzaam te zijn, schij
nen uit angst voor de communisten dezen
te volgen. Hoe dat in een democratischen
staat mogelijk is bij een partij, die het
woord vrijheid en broederschap op haar
vanen schreef, daarover moet menigeen
blaar eens nadenken."
O.a. de hoven aangeduide plakker uit
Maastricht!
d^TSj8ChiSChe P£U'k'ment werd dezer
in Un zoogenaamde wapensmokkelarij
in Hongarije behandeld.
az Diaz seinde nu uit Praag-
Bij deze gelegenheid ls hgt tussclmn
communisten en socialisten tot heftigen
stnjd gekomen, evenals trouwens tus-
schen de regeeringspartij en de oppositie
m het algemeen. Ieder oogenblik stonden
de communisten en socialisten in een
scherpe woordenwisseling tegenover el
kaar en weldra steeg de opwinding der-
werein? w T* t0t handtasteiijkheden
ergmö. welke eerst een einde namen
be®ennkwameen.afSWaa-aig,ien tussc"eal
Dit is weer een staaltje van de spreek
woordelijke zachtaardigheid der ,-oode
broeders. L
Wie-er aan twijfelt of zij de zachtmoedig
heid zelve zijn, moet de leiders in het
parlement, zoowel hier als elders maar
gadeslaan. Het is óveral 't zelfde: „De
liefde straalt van 't wezen uit".
Natuurlijk zijn de heeren, die elkaar zoo
liefderijk behandelen, als lammeren tegen
over Katholieken!
ELECTRISCHE TRACTIE KAN AFDOENDE
VERBETERING BRENGEN.
Verschenen is het verslag van liet onderzoek
naar de oorzaken van het ongeval, dat op 7
•Augustus 1927 nabij Laren op den tramweg
van de Gooisehe Stoomtram heeft plaats gehad.
Hieraan wordt liet volgende ontleend
In verband met de vele klachten, die om
trent de exploitatie van de Gooisehe Stoomtram
werden geuit en uit overweging, dat een on
regelmatige dienstuitvoering in nauw verband
staat met de veiligheid van het verkeer, heeft
de commissie haar onderzoek niet alleen be-
naald tot de oorzaken van het ongeval, maar
daarin ook opgenomen het onderzoek naar do
gegrórnJhoid van de klachten óver de exploi
tatie en zich afgevraagd op welke wijze in de
toekomst verbetering is te verkrijgen.
De oorzaken.
Hoewel de commissie van meening is, dat bij
het onderzoek is komen vast te staan, dat de
betrokken beambten te goeder trouw hebben
gehandeld, zoo is zij van oordeel, dat een mis
verstand tusschen controleur Kelderman en
conducteur van Noort aanleiding is geweest,
dat dit ongeval met zijn treurige gevolgen heeft
plaats gehad.
Dat .een dergelijk hetreurenswaai-dig misver
stand kan plaats vinden, is een gevolg van de
omstandigheid, dat twee verschillende perso
nen, t.w. in dit geval controleur Kelderman en
stationschef de Boer, opdracht geven tot ver
legging van de kruising op eenzelfde baanvak.
De commissie is van meening, dat chef de
Boer geen schuld aan het ongeval treft. Het
ware misschien heter geweest, wanneer hij zijn
oorspronkelijk denkbeeld om conducteur van
Noort te Naarden aan de telefoon te laten
komen, gehandhaafd had, doch waar de telefo
nische opdracht te Hakkelaarsbrug definitief
was en hij. van controleur Kelderman geen
nadere mededeélin'g lièeftontvangen, kon hij
erop rekenen, dat conducteur van Noort aan
„de Gooisehe, Boer", zou opbellen, zoodat hij
tr. 10 van Laren kon-'laten- vertrekken, nadat
aan het' personeel vandezen trein order was
gegeven om daarniet Ir.'7^ te kruisen.
lil verhand met'het voorgekomen misverstand
achtte do commissie het noodig om de bestaan
de kruisingsvoórschriften aan een nader onder
zoek te onderwerpen,
Nieuwe voorschriften.
De commissie vond in de omstandigheden,
die 'tót het ongeval op 7 Aug. geleid hebben,
voldoende aanleiding om bij de Maatschappij
aait té dringen op wijziging van 4e voorschrif-
ieii voor het verleggen van kruisingen, in dien
zin, dat de' kruisingverleggingen uitsluitend
centraal worden geregeld, dat daarbij de chef
te Muiderberg wordt uitgeschakeld en dat onder
alle omstandigheden kruisingbriefjes worden
afgegeven.
De directie der Gooisehe Stoomtram heeft
aan de commissie meegedeeld, hoe de kruising
verlegging thans zal plaats hebben.
Opmerkingen van het comité van actie.
Kort nadat het ongeval heeft plaats gehad,
hebben 'ingezetenen van Laren en andere be
langhebbenden een comité gevormd, dat tot
taak kreeg', een onderzoek in te stellen naar
de mogelijkheid eener oplossing van 't Gooisehe
tramvraagstuk, hetwelk beantwoordt aan de
eischen van veiligheid en gemak, welke het
moderne verkeer mag stellen.
Door het comité zijn aan de commissie een
tweetal staten overhandigd, bevattende de on
gevallen die zich volgens de politierapporten
van 1 Januari 1926 tot 12 Augustus 1927 in
Laren en Naarden hebben voorgedaan.
Het valt niet te ontkennen, dat "de laatste
jaren bet aantal ongevallen vrij talrijk is ge
weest. Voor een groot deel moet dit toege
schreven worden aan het feit, dat de Rijksweg,
waarop en waarlangs de tramweg tusschen
Amsterdam en Laren ligt, een zeer druk bere
den weg geworden, is en dat deze weg nog niet
voél' het tegenwoordige moderne verkeer is
omgebouwd. Van roekeloosheid van bet perso
neel, waardoor de ongevallen veroorzaakt zou
den zijn, is aan de commissie niets gebleken.
Uit de verklaring' van den Rijksinspecteur,
van den Broek, blijkt, dat de reminrichttng bij
het materieel van de stoomtram, zijnde de
vacuumrem, van een eenigszins verouderde
constructie is, waarhij de overbrengingsverhou
dingen niet zoo constant zijn als hij de meer
moderne uitvoeringen het geval is. Al mag daar
door het afgeremd gewicht iets onder het mo
gelijke blijven, daar staat tegenover, dat alle
assen worden beremd, terwijl het Tramwegre
glement in art. 55 voor treinen met een maxi
mum-snelheid van minder dan 35 K.M. per uur,
slechts beremming van de helft van het aantal
assen eiseht.
Door het comité te Laren werd gewezen op
gebrek aan zorg van het bedienend personeel.
Uit de feiten waarnaar het comité daarvoor ver
wees, mag de commissie evenwel niet de con
clusie trekken, dat het personeel van zorge
loosheid beticht moet worden. Verschillende' fei
ten zijn der commissie ter kennis gebracht, die
juist bewijzeii, dat door de activiteit van het
personeel ongevallen zijn voorkomen.
Het comité vindt de veiligheidsvoorschriften
in het bijzonder te Muiden en Naarden niet
voldoende en zou voorgeschreven willen zien,
dat de treinen daar ter plaatse door een trein-
beambte werden voorafgegaan, of dat op ge
vaarlijke punten lichtseinen worden aange
bracht.
Hoewel niet ontkend kan worden, dat zich
in Muiden en Naarden gevaarlijke hoeken be
vinden, acht de commissie de bestaande voor
schriften voldoende.
Het komt der commissie voor, dat de directie,
van de Gooisehe Stoomtram meer dan tot dus
ver haar aandacht aan verbetering van het
uitzicht op de trambaan uit de zijwegen behoort
te wijden.
Gebleken is, dat het onderhoud van de be
strating op vele plaatsen te wenschen overliet
en daarover niet zonder reden wordt geklaagd.
Bij herhaling is en wordt thans nog in het
bijzonder door de automobilisten geklaagd over
het uitlaten van rook en stoom door de loco
motieven, Waardoor onder ongunstige omstan
digheden liet uitzicht op den weg henomen
wordt en een ernstige bron van gevaar om-
staat.
Erkend meet worden, dat deze klachten ni..
ongegrond zijn.
De wenschen, die overigens nog door het
comité en derden naar voren zijn gebracht,
betreffen: a. êénriohtingverkeer in Milidén en
Naarden; b. opruimen van hindernissen buiten
de trambaan; c. het aanbrengen van bestrating
tusschen de rails, o.a. van Laarder Hoogt tot
Raven; d. snelheidsbeperking voor het auto
verkeer op enkele baanvakken.
In een laatste hoofdstuk worden aan te
.brengen verbeteringen aangegeven.
WanneRr in aanmerking wordt genomen,
dat in de laatste jaren pél' jaar 1.500.000 tof
2.000.000 reizigers worden vervoerd en dat er
Zondagen voorkomen, waarop bet aantal pas
sagiers 'van 20.000 tot 24.000 bedraagt, dan
blijkt wel, dat deze traniverbinding niet ge
mist kan worden en zelfs uitbreiding van den
dienst gewensclit is en loonend kan zijn, ter
wijl tevens afdoende maatregeling noodig zijn
om de bestaande stoomtram door een meer mo
dern verkeersmiddel te vervangen.
Gedep. Staten van Noord-Holland gaven on
der bepaalde voorwaarden vergunning aan de
N. V. Motorbusexploitatie „De Gooi Express"
tot het in werking brengen van een autobus-
dienst van Amsterdam naar Hilversum.
Wordt deze vergunning, waartegen beroep
is aangetefekend, door de Kroon gehandhaafd,
dan wordt, aan de Gooisehe Stoomtram de ge
legenheid geboden, voor zoover dat uit den
aard der zaak vooruit kan worden vastgelegd,
om binnen den tijd van drie jaar belangrijke
verbeteringen aan te brengen. Met vrij groote
zekerheid kan aangenomen worden, dat dan de
verleende vergunning aan „De Gooi Express"
niet verlengd zal worden.
Hoewel de toestand verbeterd zal zijn,
wanneer ook op ,je lijn. Amsterdam-
Laren motortractie wordt ingevoerd, wordt
naar het oordeel van de commissie de motor
tractie zonder meer niet afdoende geacht, wan
neer niet gelijktijdig wordt overgegaan tot
spoorVerdubbeiing over groote haanvakken. Dit
is jnpgelijk.' wnpneev de nieuwe Rijksweg tus
schen Hakkelaarsbrug en Naarden en ten Wes
ten van Laren zal zijn in gebruik genomen.
SLECHTS ELECTRISCHE TRACTIE KAN-
AFDOENDE VERBETERING GEVEN.
Afdoende Verbetering ls slechts te verkrij
gen 'door invoering van electris^jie tractie.
Daarvoor schijnt niet noodig de aanleg Van
eèn tracé, zeoals in 1920 is ontworpen, zelfs
_niet.jp. een ..jjieuwen tramjvfg.., Eenf
snelheid van 45 KM. per uur is voor de bedie
ning van het verkeer voldoende. Wel zal dan
echter noodig zijn verdubbeling van het spoor
op alle baanvakken, die zich daarvoor leenen.
Gezien de voordelen, welke daaraan èn
voor de ontwikkeling voor de verbinding van
Amsterdam met Laren èn voor het wegver
keer verhouden zijn, beveelt de commissie aan
de invoering van electrisehe tractie te over
wegen.
De commissie geeft derhalve in overweging
de verbeteringen van den Rijksweg ook in het
belang van den tramweg met den meesten
spoed uit te voeren en bij de directie der
Gooisehe Stoomtram aan te dringen om de
invoering van electrificatie in studie te
nemen.
DE Ml'7,1EKIKSTRUMENTEN I'AA' DEN OVERDEDEN DICHT ER-ZAK GER-COMPO-
-KIST JEAN LOUIS PISÜISSE, waarmede hij zoovele prettige avonden heeft doorgebrachtt
zijn thans met zijn meubelen openbaar verkocht geworden.
HENRI .HERMANS
INTERDIOCESANE JEUGDCOMMISSIE.
'Afscheid Rector .T, Jansen,
RECTOR B. H. DE GROOT VOORZITTER.
Rector J. G. Jansen trad hij zijn benoeming
tot pastoor van de H- Marthaparochie te 's-Gra-
venhagé uit de Diocesane Haarlemsche Jeugd
commissie, waarin hij de afdeeling Amsterdam
vertegenwoordigde. Daardoor verviel de titel,
waarop hij lid en voorzitter was van de Inter
diocesane Jeugdcommissie. Op de jongste ver
gadering dier commissie gaf hij te kennen, dat
hij wegens het vervallen van den titel thans
ook ontslag wenschte te nemen als lid en dus
teWens als voorzitter van de Interdiocesane
Jeugdcommissie.
Met eeu keurig en hartelijk woord van dank
aan de leden voor den steun, in kun belangstel
ling en prettige samenwerking geschonken,
nam hij afscheid. De secretaris,- kapelaan Sue-
tens, nam daarop het woord en memoreerde
de door den voorzitter gegeven, niet genoeg te
waardeeren leiding', waardoor deze de vele
kwesties, welke zich in de commissie voorde
den, tot een goede oplossing had weten te
brengen. Hij herinnerde aan <le moeite, die de
scheidende voorzitter zich had getroost hij de
voorbereiding tot stichting <jei. interdiocesane
Jeugdcommissie en welk een ijverig promotor
deze is geweest van liet R, K. Nationaal Jeugd-
congres, in j.922 te 's-Gravenliage gehouden. Hij
bedankte Rector Jansen 'welgemeend voor. den
omvangrijken beiangeloozeu arbeid, aan het
jeugdwerk gegeven, voor de aangename samen
werking met de leden en verzekerdehem,' dat
zijn naam in de geschiedenis van het jeugd
werk een blijvende plaats zal innemen.
Tot voorzitter der interdiocesane Jeugd
commissie is thans dooi' het Doorluchtig Ne-
derlandsch Episcopaat benoemd de Zeereerw.
Heer B. H. de Groot, Rector van het Rijks
opvoedingsgesticht te Amersfoort.
Een speciaal Anet-telegram meldt ons uit
Batavia d.d. 27 Januari; De broeders van de
Onbevlekte Ontvangenis zullen in Juli te Am-
barawa een Katholieke Mulo-sdhool openen,
waaraan een internaat verhouden zal zijn.
VERGADERING VAN DE KATHOLIEKE
GARDE TE 'S GRAVENIIAGE
Te 's Huge is in de groote zaal van den
Dierentuin een vergadering gehouden, belegd
door de Katholieke Garde, waarin de vraag'
behandeld werd: Hoe bestrijden wij het socia
lisme?
Rede H- Hermans.
De eerste spreker,
de heer Henri Her
mans, wees er op, dat
we in het socialisme
moeten onderscheiden
het economisch -stol
sel en de levensbe
schouwing.
Als economisch stel.
sel legt liet socialisme
zich toe op verande
ring van het kapitalis
tische productiestelsel
De socilaisten zullen
produceeren naar de behoefte en de winst der
productie aau de gemeenschap ten deel doen
vallen. Deze theorie is maar niet zoo in de
praktijk door te voeren. De Russische proef
neming ia mislukt, want de levensvoorwaarden
zijn er slechter geworden dan onder het Tsaris
tisch bewind. Dit heeft de socialisten voor
zichtiger gemaakt, zoodat men over de sociali
satie iu tegenstelling met 5 jaar geleden wei
nig of niets "iueer hoort.
Tvge'.i: socialisatie hebben wij dit bezwaar,
dat zij ingaat tegen de ziel van den mensch,
daar zij het bezitsgevoel, dat roéfls in do kin
derkamer tot uitdrukking komt, ontkent.
Spr. zette uiteen, dat het socialisme het ge
luk wil zoeken in het stoffelijke. Dat brengt
het ware geliik niet, maar verlaagt de majes
teit van den mensch.
De godsdienst alleen kan hulp bieden in
den nood van de massa, omdat deze de strikte
rechtvaardigheid voorstaat en innerlijke be
vrediging schenkt.
Vat betreft de socialistische levensbeschou
wing merkt spr. op, dat, ofschoon vele socia
listen niet als heidenen beschouwd wenschen
te worden, die levensbeschouwing geen andere
is dan het historisch materialistisch Marxisme.
De S.D.A.P. is dan ook anti-christelijk ondanks
de zgn. religieus socialistische tendenzen, zöo-#
als spr. met vele voorbeelden aantoont.
WÜ moeten het vertrouwen van het volk
terugwinnen en het overtuigen, dat zijn be
langen worden geschaad zoowel door het libera
lisme als door het socialisme, maar dat de
ware demooratie alleen te vinden is in het
Christendom. Het besef van onze eigen tekort
komingen moet ons leiden tot herstel van
hetgeen onze voorvaderen en wij hebben mis
dreven. Aan de bekeering van de socia.
listen moeten wij allen arbeiden en daarvoor
moeten wij bidden.
Eeu daverend applaus volgde op deze rede,
waarvoor de voorzitter den spreker dank zegde.
Het dubbel-mannenkwartet „Sonorita", onder
leiding van den heer Smeele, zong vervolgens
eeiiige kerkelijke liedereu, welke een dankbaar
applaus verwierven.
Rede Pater van Ruth.
Na de pauze was het woord aan pater H.
van Ruth S.J.
De Kerk van Christus heeft, aldus spr., door
alle eeuwen heen voor moeilijke problemen
gestaan, maar overeenkomstig bet woord van
Christus, dat de poorten dei' hel haar nooit
zullen overweldigen, heeft Zij die problemen
altijd gelukkig opgelost. Ook heeft de Kerk iu
de woorden: „Gaat en onderwijst alle volkeren",
de opdracht gekregen om het zielenheil van
allen te behartigen. Met die opdracht gaf Chris
tus ook de middelen om die opdracht te ver
vuilen. Daarom zullen wij, als wij bezield zijn
met waarachtig medelijden met de scharen, die
rondtasten In het duister, ook de middelen vin
den om ons doel te bereiken.
Als wij zoeken naar middelen om de socialis
ten te bekeeren en het ware geluk deelachtig
te doen worden, moeten wij drie groepen onder
scheiden, n.l. Ie. zij, die nog geen socialist zijn,
maar gevaar loopen het té worden; 2e. zij, die
katholiek zijn opgevoed, maar tot het socia
lisme zijn vervallen en 3e. de socialisten, die
nooit tót de Katholieke Kerk hebben behoord.
Wat zijn de oorzaken, dat deze groepen zich
afwenden van de Kerk?
Die oorzaken moeten gezocht worden le. zij
de Katholieken en 2e. bij de socialisten.
De gebreken van den kant dei" Katholieken
liggen in een tekort aan kennis en beleving
onzer geloofsleer omtrent doel en gebruik der
tijdelijke goederen, een tekort aan innig liefde
vol contact tusschen priester envolk' 'eii een
tekort aan practische instellingen, welke de
liefde der Kerk tot de arbeidende klasse dui
delijk doen gevoelen.
De oorzaken van den kant der socialisten
moeten gezocht worden: in miskenning vau de
bovennatuurlijke bestemming van den mensch en
geheel opgaan in het stoffelijke en in valsclie
opvattingen omtrent den aard der Kerk, alsof
deze een beletsel is voor den stoffelijken voor
uitgang der arbeiders.
Om met vrucht te arbeiden aan de bekeering
der socialisten moeten deze oorzaken worden
weggenomen. Daartoe moet
le. geheel het mystieke lichaam van Chris
tus op aarde den hemel een heilig geweld aan
doen om door bidden, offeren en boeten van God
te verkrijgen de buitengewone genaden en warö
apostelen, noodig voor bekeering der socia
listen.
2e. Met deze actie der Katholieke „op God"
moet gepaard gaan een sterke actie op zick-
zelve, opdat priesters en leeken liet evangelie
van Jesus Christus steeds beter kennen en toe
passen, zoowel in hun particulier- als in liet
zakenleven.
3e. Eindelijk moeten de priesters door
onbaatzuchtige, opofferende liefde het verbro
ken contact herstellen en, met de leekenaposte-
len, vol liefdevolle voorzichtigheid in stipte
gehoorzaamheid aau hun. bisschoppen, maar
zonder aanzien van personen, dat evangelie
verkondigen.
Een geestdriftig applaus volgde ook op deze
rede.
Hierna sloot de voorzitter de vergadering op
de gebruikelijke wijze.
DE SOCIALE EISCHEN DER GEORGANI
SEERDE KATHOLIEKE WERKNEMERS.
Rede van den voorzitter van het
R- K, Werkliedenverbond.
RET. PROGRAMMA DER R, K STAATS-.
PATU EN DE PUBIEK-RECHTELIJKE
BEDRIJFSORGANISATIE.
In een gisterenavond gehouden vergadering
van de Club ter bestudeering der Katholieke
Democratische Beginselen „Rijkskieskring-
organisatie 's Gravenhage" heeft de heer A. C.
de Bruyn, voorzitter van het R. K. Werklie-
deiiverhond, gesproken over: De sociale eischen
der georganiseerde Katholieke werknemers.
De heer de Bruyn wees er op, dat in 1925 het
R. K. Werkliedenverbond klaar en duidelijk
in zijn program heeft neergelegd de eischen der
werknemers. Vooropgesteld is, dat de positia
van den arbeider als Christen ten volle moet
zÜn gewaarborgd. Een toestand van volkomen
afhankelijkheid der werknemers is geheel in
strijd met de Katholieke beginselen. Een der
gelijk stelsel is niet ingesteld op het algemeen
belang, maar op de bevrediging van de behoef
ten van slechts enkelen. In het huidige pro
ductiestelsel zijn de arbeiders -vrijwel on
mondig.
En daarom is de allesoverheerschende eisch.
der R. k. werknemers: publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie. Vraagt men, welke de
eisolien zijn van de R. IC werknemers, dan is
dat er feitelijk maar één, n.l. de publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie. Daardoor kan een
heele reeks van incidenteele eischen vervallen.
Het program der R. IC. Staatspartij van 1923
beantwoordt niet aan den allesoverheerschen-
den eisch; het houdt er geen rekening mee.
Hét program van actie van 1925 vertoont den
schijn alsof het wel rekening met den eisch
houdt. Het duidt op een gaan in de richting
\'an publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, maar
liet is naar sprekers meening in dit opzicht
geheel onvoldoende. De werknemers kunnen
door het aanwenden van hun invloed er sterk
toe medewerken, dat de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie in het program wordt vast
gelegd.
Waar er nog geen uitzicht was op verwe
zenlijking van de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie, heeft men, aldus spr., de inciden
teele wetgeving niet zonder meer kunnen afwij
zen. Misschien komt men juist door die inci
denteele wetgeving nog eerder tot de conclusie,
dat het zoo niet langer gaat.
Wat de verdere eischen der werknemers be
treft, merkte s#r. op, dat reeds verschillende
van de in het program van 1918 neergelegde
eischen zijn ingewilligd. Wat gevraagd werd en
wordt, is niet overdreven en evenmin in strijd
met de katholieke beginselen. Daarom moet een
en ander in het program van de staatspartij
neergelegd worden, dan weten ook de katholieke
Kamerleden, waaraan zij zich hebben te hou
den.
Moge het program voor 1929 zoo eindigde
spr. er zoo uit zien, dat honderdduizenden
katholieke werknemers met vertrouwen de toe
komst tegemoet kunnen zien, met name, dat het
eeu principieele verklaring over de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie bevat. (Lang
durig applaus).
Na een korte pauze was er gelegenheid tot
het stellen van vragen of het maken van opmer
kingen. Enkele aanwezigen maakten hiervan
gebruik, en werden door den beer de Bruyn
AARDSCHOKKEN TE PADANG
PADANG, 27 Januari. (ANETA.) Hedenmor
gen om half 5 zijn hier twee flinke aardschok
ken gevoeld.
