DAGBLAD VOOR SCHIEDAM
NIEUWE SKMSGHE
Jaargang
Donderdag. 2 Februari 1928
Ho 15082
IN NOMINE OOMINE
FELICITER
EEN GOUDEN
JUBILEUM
Zondag 3 Februari.
verschijnt dagelijks, uitgenomen Maandag.
Aan onze. Lezers.
Gratis-Ongevallenverzekering ƒ500 bij overlijden door een ongeval; ƒ500 bij verlies van beide banden, voelen of oogen; ƒ250 bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150 bij verlies van een duim; 75 bij verlies,
van een wijsvinger; 50 twee voorste ledematen alle vingers van een hand; ƒ25 bij verlies .van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt.
De nitkeeringen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwo HAVBank, Lange Haven 103, Schiedam
NÏËUWELSCHIEDAMSCHE COURANT
Bureau KOEMARKT 4. SCHIEDAM. Teiefoon Intercommunaal no. 68085
ABONNEMENTEN: per 3 maanden ƒ3.35, Per maand ƒ1.10. per week 25 cent.
Franco per post ƒ3.75 per kwart. Afzonderlijke nummers 5 ct. Postclièque cn Girodienst 81440.
ADYERTENTIëN 15 regels ƒ1.55. Elke regel meer 30 ct. Reclames iusschen den tekst 60 ct'..
per regel. Kleine advertenties: 30 woorden 25 ct. elk woord meer 5 ct. tot een maximum van
50 woorden. Kabouteradvert. 5 reg. 0.50. 10 reg. 0.75. 15 reg. 1. Incassokost, worden berekend
Op tien Iioogen feestdag van Maria's Zuive
ring 1878 werd voor de eerste maal uitgegeven
do „Nieuwo Scliiedamsclie Courant". En het
spreekt voor zich en het ligt in den aard van
een herdenkingsfeest, dat onze gedachten te
ruggaan naar de vervlogen tijden cn naar de
stichters en de latere leiders van deze Katho
lieke courant. En naar Jucn met grooto waar-
tloering en met groot respect. Gelijk ook, naar
recht belioorcn, in de hooggewaardeerde arti
kelen die in dit nummer worden afgedrukt, bij
herhaling tot uitdrukking komt.
Toch evenwel moeten wij het voorbeeld van
onze vaderen in het geloof meer doen dan her
denken en vieren. Wij moeten trachten, met
de middelen van onzen tijd, dit na te volgen,
vooral nu èn de middelen, èn de omstandighe
den Van onze dagen dit. ruimer en heter
gedongen.
Door de samensmelting met „liet Nieuwe
Dagblad" en met de „Nieuwe Dordtsehe Cou
rant", en vooral door de nauwe samenwerking
met „De Maasbode", is ook de Katholieke
courant van Schiedam don weg gevolgd,
welken meerdere publieke lichamen inslaan.
Ken gewestelijke voorziening namelijk en nu
op het gebied van een Roomseh cultureel
werk als de Katholieke Dagbladpers is.
Immers, daardoor openen zich ruimere
perspectieven, nu dan toch eenmaal de tijd
van wallen en vesten cn grachten voorbij is.
Ruimere pffléspectieven en laten wij hopen,
over zonne-lachende velden.
Want het heeft tot gevolg gehad, dat wij
verkregen voor Schiedam een katholieke
courant, die een heter product, geeft en meer
aan alle eisclren kan voldoen.
En dat wij kwamen tot eono serie van
parochiebladen voor Schiedam en Rotterdam,
zooals die in andere Steden nog niet is bekend.
Maar nu past het op het voorbeeld van onze
vaderen te letten. Wat zouden zij hebben ge
daan, wanneer 'do moderne middelen ten
hunnen dienste gestaan hadden en wanneer
de moderne inzichten toen reeds hadden kun
nen gelden. Het antwoord daarop geeft hunne
ijver, hunne toewijding en het offer van hun
persoon.
Kn nu veroorlovo men ons, de „Nieuwe
Sehiedamsche Courant" aan te hevelen in de
echt Sehiedamsche toewijding tot een Room-
sche zaak. Een Roomsche zaak bij uitnemend
heid is toch- de verspreiding der katholieke
courant. Thans in elk katholiek gezin van
Schiedam de katholieke courant. Thans geen
aarzeling meer. Van onzen kant zullen wij
met veel liefde en doorzetting arbeiden in de
nieuwe tijden, die aanbreken.
Maar het woord is eveneens aan U, die
Katholieke Schiedammers zijt van de twintig
ste eeuw, wérkend met do middelen thans door
Rod geschonken, ter Zijner Eer, onder bescher
ming van Maria, wier plechtig feest wij heden
vieren, en van de beminde heilige en bescherm
ster van Schiedam, Sint, Liduina.
IT. KUIJPERS,
Directeur.
l-Jet is vandaag vijftig jaar geleden dat liet
eerste nummer van de „Nieuwe Sehiedamsche
Courant" in de Katholieke gezinnen van onze
stad verscheen.
In de rij der Katholieke dagbladen van ons
vaderland was zij de derde. Het was „De Tijd",
iwelke in 1848 de serie van kloeke bladen open-
tie, die dag in dag uit de Katholieke sfeer in
het Katholieke huisgezin zouden gaan binnen
dragen; in 1874 volgde „De Gelderlander". Zes
jaren later zou „Het Centrum" en nog weer
een jaar later „De. Maasbode." zich dagelijks bij
haar lezers gaan aanbieden.
Een halve eeuw lang is de „Nieuwe Sehie
damsche Courant" de dagelijksche Katholieke
lectuur, het lijfblad geweest van duizenden
Schiedammers. De mannen,- die haar hebben
opgericht, die in dé eerste jaren haar finan
ciering op zich hebben genomen, mannen met
echte Sehiedamsche namen als Willem van
Gent, nar. W. K. Jansen', Louis J. Jansen, C. J.
Wouterlood, ze hadden den .juisten kijk op de
ontzaglijke beteekeni-s van het Katholieke dag
blad en ze hadden de geldelijke offers veil om
Schiedam aan zijn Katholieke dagblad te helpen,
lang voor op plaatsen met aanmerkelijk grooter
zielental men er aan mocht' of durfde denken.
Al meer is men gaan beseffen, dat in het
Katholieke gezin geen andere dan de Katholieke
krant op haar plaats is.
De krant is voor velen het godsdienstig-zede-
lijke voedsel van iederen dag.
Voor onze lichamelijke gezondheid zijn we
tot hef uiterste bezorgd. Zonder er elk oogenblik
van den dag -bewust aan te denken, is toch
heel onze levenswijs, van den vroegen morgen
tot den laten avond, een aaneenschakeling van
bewijzen, hoe we er op verdacht zijn, "die ge
zondheid als een tëei'e en kostbare plant to
koesteren. Onze kleeding, ons voedsel, onze
gedraging binnenshuis en er buiten, het al
is ingesteld op ons lichamelijk welbevinden.
We wachten er ons angstvallig voor, ons ma-
aan het lichtste gevaar voor onze gezondheid
bloot te stellen. Met uiterste zorg kiezen we
zelf, of kiezen daartoe bevoegden voor ons het
meest geschikte voedsel. Hygiene is een slag
woord van den modernen tijd.
Zeker, voor ons geestelijk leven hebben we
liooger, edeler voeding' dan de krant. We heb
ben in onze kerken het levendmakend Brood en
den Wijn, die maagden kweekt; we hebben de
dagelijksche hernieuwing', onbloedig, maar even
oneindig in waarde, van het offer van Calvarië;
we hebben de leidende en vermanende woor
den van onze priesters; we hebben het gemeen
schappelijk en het persoonlijk gebed. We heb
ben naast de Sacramenten de sacramentalia;
versterving en aalmoezen doen ons den
vvereldschen geest verloochenen. Maar toch:
zal ons geestelijk leven niet verkwijnen, als dag
op dag de niet-Katholieke krant er het gif
instort van onverschilligheid, onwaarachtigheid,
laster vaak en lichtzinnigheid? Hoe dikwijls
hebben we het niet te betreuren, dat een ons
vijandige of voor onze levensbeschouwing zelfs
slechts onverschillige pers dn Katholieke huis
gezinnen het kruisbeeld roofde van den muur,
den zielevrede stal van man en vrouw, het
geheel deed verstommen op de lippen der kin
deren. Vraagt den apostaat hoe hij zijn geloof
verloor. Ilij zal velerlei redenen geven en hij
zal niet denken aan zijn krant. Maar wij ant
woorden voor hem, dat het de niet-Katholieke
krant was, die begon te wrikken aan den wortel
zijner geloofsovertuiging, die den grond heeft
losgewoeld en den val heeft voorbereid.
liet Katholieke dagblad brengt eiken dag weel
de Katholieke atmosfeer in het Katholieke
huisgezin. Zulks hoeft niet te zijn in zware
..hoofdartikelen met gewichtige theologische be
schouwingen, in min of meer populaire apologie
en levens der heiligen. Dat al hoeft niet te
ontbreken, maar haar Katholieke cachet krijgt
du Katholieke krant op andere wijze. Zij doet.
ons meeleven, dag op dag, dat groote rijke
Bsreaii 0»<ïe SSlvtSe, F- OF»
Prija van <ttt> Bttaó
Vooi Schiedam nden f \J<Q
Franco p poet door"gehodNederland c 2V—
AfaonVkriijke Womroer ,0,10
Van
Elke gewone regel meor
Voor hurtualde pl&a&tag- worden tyUyké
«vereeDkonHteir'eangegaeiv
qaBaiHHB' 'i, i 1 jJ—i—. ij
Giwn wij in, ons - Pronfnommir aU
enze meening të' kennen, Au de uitgave
êener J^fiettwt^Scéieüamsrhe Courant zeer
celen welkom coo iljn, de verschijning
1 «an dit eerste Kommer béwijel dat wij
«na «Jet 'bedrogen. De oifgnve tcch werd
afhankelijkgesteld van de al of niet ge-
•oegssme deelname,'en met dankbaarheid
Erkennen wij, dat de uitkomst onze ver
wachting heeft- 'overtroffen.
"Aangemoedigd door dit aanvankelijk
goed eacces op onze pggingen, aanvaarden
wij de uitgave, opnieuw <le verzekering
gevende, te rullen aanwenden wat in ons
vermogen ia om onze, lezers te bevredigen,
tiaartw nogmaals «ItT noodigo*. wenken en
«de medewerking van alle belangstellenden
'foei den „wenech, dat de uitgave vdn
dit blad hef. fcoro cv toe moge bijdragen
<pn het algemeen Gemeentebelang cn de
tizondero belangen onzer lezers bevorder-
(lijk to gijn', wordt hierbij het eerste
-Kommer der fJscmc Scfcedamicfie Courant
onzen Aboritté's aangeboden.
De Uitgevers-
HliMjliflch ©rjRictó.
Deze .'v* becR ons op politiek gebied
ul menige teleurstelling gebracht. Reeds
luidden wij gemeend dat eindelijk een
einde -zou komen aan den ongolukkigen
Krijg »n het Ooïtèn, en dat Rusland, na
zoovtle voordooien,? behaald «tfjjatebvn,
gemakkelijk kot cen'wapenstiUtau.it^vi to
bewegen rijn, ^aaroit dsn "'ongetw
«loVrede zooYvoortvloeion. En inderdaad
««heen.die hoopA*crweienl$tt te zullen
worden."' I\eeds "worden de voorwaarden
genoemd w&afóp «ie v-redo aou gesloten
worden, en daar' Turkjjé wel genoodzaakt
was genoegen te nemer, met hetgeen Rusland
«üscbto of aanbood, scheen het einde van
«len oorlog dMr.tc sollen zijn. Edoch dio
hoop bleek ijdel te zijn. Dcvrqdeavoor-'
aarden hebben veel weg van die boeken,
wiuurvon de teint weinig i« beteek en en heeft,
maar w»arde r.^voegwle,.'de eigenlijke
waarde üitjuoken. Nieonuid toni dep,inhoud
v»»» <fe vmlcat eerwaardenvan do
bijvitegaafe» komt «Utfcta «u «u da»
iets -tv weten. ImniddeU vervolgen de
Hua.vco.hun tncnfnnar Constnntinopel, en
»U<M is das»' .te» te voorgpellen dat tij
weldin in de hooltti*. vnn Turkjje zulten j
zijn, cm do Porto buone eitchen te tftolleD.
Met dit alle» Nvor.lt do toestand meer
cn meer Ingewikkeld. Engeland hoeft in
de laatste dagen «en mal figuur ge
maakt, en die naar Coitataotinopel gezonden
en halverwege teruggeroepen vloot heeft do
vroolijkhaid van gawch Europa ejigswekt
«naar eindelijk sehynt toch de oode Brit-
echo gee«t weer wakker ie worden, ct»
al kan de koopmansgeest ook soms den
trots von Engeland overschreeuwen, liy
zal toch eindelijk moeten wy'ken- Misschim*
ware hetbeter de ifelling óm te keoren
en te zeggen, dat de bedreigde belangen
van Engeland» tondel den, sluimerenden
geest van het volk hekken waklcergeoohud.
Engeland heeft olthan» verklaard dat bet
er zich met alle kracht tegen" verzetten zal
dat de Dardanelleo onder Russische con-
trblo worden gesteld, eO aoo zou het kunnen
gebeuren dat dc vloot van admiraal Hoopte;
weer naar Conttantinopel zal terugkeeren.
.Maar ook niet Oostenrijk schijnt Rus
land in veraohil te geroken, en dat wel duor
zich bij Engeland aan te sluiten. Men zegt
dat het Kabinet van St. James cn dat vnn
Weeneu een gelijkluidende nota naar St.
Petersburg hebben gezonden, inhoudende
dat de vredesvoorwaarden niet als afiloasdo
kunnen beaohonwd worden dan nadut zij
"de hoofdposten door c,en Eoropeeich
congres ajjn onderzocht* *t Is wel woar-
eohiJiilyU dat Ruslandverzekerd al» het
fe .vnn do toestemming en medewerking
van tot Kabinet van Bcriyn, aich aeer
weinig min het m fingol^ch-OostenrykBch
vertoog zal 6toren* Maar wat dan? Het
ministeriele blad van Ween®, het /W-
dcnbU'tk. drukt wch «Mus uit: „De toestand
„is nog te verword «ro» te kunnen zeggen
„welke hooding wij zullen aannemen. Maar
„wanneer de voor waarden van Rusland
„indar«laadcoo rijn als men legt, dan is
.„bet de plicht «ai» Eturoiajescbo mo-
„gendheden, om J»^miaoe-1ijkcw^zo to
VSt Peterahuirg te dpan welcQ, Vxu»
aiiJlfliiirniii
„Turkyo, dat geheel en ui aoo de wlllékdor.
„van eon'liabonr H overgelaten, eenoog
„losfdng van'de Oostevache ItWesiie
„nhnincr nooh de belangen vq» Rnrdpo^
,noch diöWan Oostcnrijk-Hongarye kbn
.bevredigen. Te Con3tont!nopcl is er oog.,
„veel minder plaats voor een' voseal v*rR
„Rusland dan te Buchareet of te Belgrado?'
Wanneer deze vr^ krasse woorden i«n
meer zijp dan holle klonken, zn) Roslaed;
miascbien nog* een weinig x?ater in dö»1
wifjo moeten dofcn, wel te verstoan^wan-.'
do andere Europeeachc mogendheden
dó «iaohen van Oostenrijk en Engeland
ondérsteunen.
In Frankrijk hébben deze weck weer
verkiezingen plaats gehad. De uitslag kon
niet.- twijfelftohtig zijn. Overal toeft hpt
radicale clement dé bovenhand be);Qnden,
waar do conservatieven pog eeniga
kans haddcD, hebben 2fj toch verloren of
zelvo de gocdo gelegenheid om to over*
mo voorby laten gaai». VWaekér, di
tofstood van Frankrijk is hachelijk. Vn»
eo 84 Mei 187?, de dag waarop irm»-
oehalb Mao-Mahon president dor Repahtok
werd, tot aan den f4..December jl.de
dag vanzijn bomclite bootLobnp au» de
Kamen, waa-Jjet gouvomement In dor»
grond der cotjervatioven gunstig, mar.»
sinds is dit veranderd, liet gouvernement
gaat steeds en oreer naar het radicalisme
tel het gehoolo land met eiob doepen.
In de geesten is geen orde meer,' o»
weldra.sa) ar nergens meer arde bestaan;
dan tal Fratikryk, maar te laat, inzien,
hoe zwaar het misdeed door zich in do
armen van Gombotta te weapon.
In 8poxyo «wordt de politiek geheel cn
al op den achtergrond godrongen door liet
huwelijk van Koning Alfonso XII, toodat
wemig oVev den toestem! van Iret land
valt te «eggEn. Évenzeer biedt dt? staat
kunde von Italië weinig papten aan. De
ixrste regeeriugsdagen van koning Humbert'
hebben zich door geen 1>wondcrhede» ge
kenmerkt*
Alvorens pbs overzicht te eindigen, dienen
wij nog een paar woorden over Belgié te
zeggen, e» wel naar aanleiding - van de
discussen in de Kamer dor Vertegen-
woordigcra, die de vorige week werd gi»*,
HOE HET EERSTE NUMMER DER „SCIE-DAMSCHE COURANT" ER UITZAG.
leven onzer Moeder de Heilige, Katholieke Kerk",
dat leven van lijden in de vervolging die een
Ilarer kenmerken is, waar Christus Zelf van
Haar gezegd heeft, dat Zij vervolging zou
hebben te verduren; Haar leven van werken en
strijden om te volbrengen wat Ilaar Stichter
Haar voorhield: gaat en onderwijst alle volken;
Haar leven van zegepraal, waar altijd weer Zij,
Iioe donker de tijden ook lijken, triomfeert, of
het een Diocletiaan, een Napoleon of een Calles
is die Haar beiaagt, triomfeert, uiterlijk waar
Zij altijd glorievol uit den strijd komt getreden,
innerlijk, waar Zij het is, die nog altijd, in onze
dagen evenzeer als in den tijd der catacomben,
belden kweekt in de bovennatuurlijke orde.
De Katholieke krant doet ons meevieren de
groote Katholieke feesten; zij bindt ons aan
het parochiale leven; zij doet ons meevoelen
met al wat daar bloeit aan Roomsche actie op
sociaal en charitatief gebied. Zij draagt de
steenen bij voor den opbouw van het groote
Katholieke huisgezin, waarin we ons allen
broeders en zusters voelen.
Neem de Katholieke krant ter hand; geen
kolom kunt gij passeeren of uw gedachten
worden gevangen en geboeid door een der
ontelbare uitingen van Katholiciteit in haaj.
breede ontplooiing. Neem de rubrieken, stut
voor stuk: hoofdartikel, plaatselijk-, binnen-,
of buitenlandsch nieuws, kerkelijk leven, onder
wijs of zelfs de sport, nergens verloochent zichi
ons devies dat zoo vaak we hebben uitgejubeld;
„Hoomschen dat zijn wij met ziel en liarie1'.
De politieke artikelen houden vast de ge
dachte, dat godsdienst en politiek niet zijn te
scheiden; het stedelijk nieuws vermeldt bij
voorkeur wat -zi-ch afspeelt op het terrein der
kerkelijke en katholiek-sociale activiteit; hinnen-
landsche en buitenlandsdhe rubrieken vertellen
hoe de in vollen bloesem prijkende boom van
het Roomsche leven zijn takken uitspreidt over
de heele wereld. „Kerk en School" voeren ons
voor eenerzijds de onovertroffen organisatie,
waarvan Christus Zelf de Stichter is, ander
zijds het onderricht en de opvoeding, die onze
■kinderen moet vormen tot waardige leden van
Kerk en maatschappij. Tot in de sport wordt
ons fiere beginsel „Roomschen in huis, Roomseh
ook daarbuiten" volgehouden.
Zoo is het Katholieke dagblad als de pols
slag, reageerend, voortdurend, op den Room
schen harteklop.
Dat was de „Nieuwe Sehiedamsche Courant"
vijftig jaar lang. En daarom mogen zij, die
vijftig jaren onze krant hebben geleid, met
dankbaarheid terugzien op wat zij met Gods
bijstand voor Katholiek' Schiedam geweest zijn.
I-Iet Katholieke dagblad moet nog meer zijn.
Als bron van inlichtingen moet het minstens
gelijkwaardig zich toonen met die bladen waai-
mee het dagelijks den vriendschappelijken
Strijd om behoud en groei van zijn lezerskring
heeft te voeren. Ook in dit opzicht mag de
Nieuwe Sehiedamsche Courant", zeker na de
reorganisatie, welke ze vorig jaar heeft onder
gaan, voor het voetlicht treden. Ze heeft een
metamorphose doorgemaakt, waaruit ze ver-
jeugdigd, fier en frisch de wereld inblikkend,
te voorschijn kwam. Met meer recht dan ooit
mag ze getuigen, dat ze beantwoordt aan alle
eischen, welke Katholiek Schiedam aan zijn
krant «mag stellen. i
Onder den zegen des ARerhoog'slen moge het
zoo blijven. De „Nieuwe Sehiedamsche Courant"
treedt de tweede halve eeuw in van haar be
staan met de rijkste voornemens. Moge zij die
tweede halve eeuw voltooien onder een heei-
lijken bloei van het Katholieke leven in de
stad der TT. Liduina. En moge 'zij, als Ide
eeuw voleind is, kunnen terugzien op een tijd
perk van vruchtbaren arbeid, een periode die in
Schiedam's geschiedenis als het gouden tijdvak
moge worden aangemerkt.
L. "J. STOLWIJK,
Hoofdredacteur. J