OP DEN 50 STEN HERDENKDAG VAN
HET ZALIG AFSTERVEN VAN PIUS IX
Dinsdag 7 Februari 1928
Tweede Blad
Pagina 1
f ALS ER OORLOG
KOMT
«PW*
SANCTUS V1RGILIUS
VERLAGING INKOMSTENBELASTING
J. R, VAN DER LANS f
1
MR, G. RUSSEL
1878
7 FEBRUARI
1928
De socialisten zijn voor tie ontwapening en
tegen den oorlog. Zij eischen zelfs directe
nationale ontwapening. Althans in ons land;
in andere landen is dat anders.
Maar wat zult gij dan doen als er gé;
mobiliscerd moet worden'? is aan dc leiders
der S. D- A. P. gevraagd. Daarop 'is geen
antwoordontvangen. .Aibarda heeft lang en
breed geschreven-, maar de kwestie zelf was
zoo weinig duidelijk géworden, dat van vei
schillende kanten door, leden dor .S. D. A- T
gevraagd werd: alles goed oir wel, inaar 'wat
moeten w e doen? Aio eten we opkomen o.
niet? -e'k£ r.
F,r is géén antwoord gnkomen. -•
Aibarda heef!wel'gezégd, dat mobilisatie
soms nog wél eens'goedgekeurd zou Worden
door de socialisten. Dat heéft den ex-luitenant
Kite woedend gemaakt.
Het leger afbreken en wél opkon icii; de
bewapening zoo 'slecht mogelijk maken en de
soldaten laten afslachten? heeft hij ge
vraagd.
Er is nog geen antwoord gekomen.
De moderne dominee Bruins verzekert nu
in „Voorwaarts":
Als een' oyersti'ooming komt de oorlog.
Alen ligt rustig: .en," naar men meent, veilig
ia zijn bed' en plotseling .boort men
het kleppen-der klokken en het schreeuwen
der menschep
De oorlog mes' ons niet* onvoorbereid
vinden; we nio'etén óns erop klaar maken
en vooral .bedenken, dat 'de oorlogsvloett
de geesten heel'snel en tel meesleurt. Het
is a nodig,' dat we érnstig overdenken,- he-
spreken én vaststellen 'onze houding, als
er oorlog komt.
Ja, dat is zeker noodig, maar - vroeger
is dat ook ernstig overdacht, besproken on
vastgesteld cii wal -was het resultaat'?
Ds. Bruiné vertélt'ze.lf:
Toen cfë 'pórlog op het. punt stond uit te_
breken;: ii?'ér „een 'extra-nummer van de
.,Vorwarts\' verschenen. In die extra-uUgav e
van 25 Jitii 1911 staan ó.a. deze z'inhén vet
gedrukt
„Geen. druppel bloed van een Duitschen
soldaat mag aan de heersclizuclit (Macht-
kitzel) der Oostenrijksche heeïschers, aan
de imperialistische, winstbelangen opgeof
ferd worden. De wereldoorlog dreigt. Wij
willen geen oorlog. Weg met den ooilop.
Hoog dfl- internationale broederschap der
volkent"
Er wordt lit dit manifest van liet Dmtsehe
Partij bestuur .opgewekt* "m in groot® vér-,
gaderipKcii hkjfetuigwr van „den ouwrik-
haren vredeswil van het klassebewuste pro
letariaat-"
Men weet wat hét "resultaat was: "het
klassebewuste proletariaat." nikte met' rozen
op dc borst den oorlog' in. jji ons eigen land
werd Troêlstra's zoon in 191-4 Vrijwilliger,
Schaper ma! brachten hun zoons even goed
naar de kazerne, alle S. D. A. P.-ërs keurden
bwlaartl de kosten 'der mobilisatie'goed.
Maar dominee Bruins, die 'niets geleerd
en alles vergeten hééft, vertelt: „wij moeten
weten wat te doen als opnieuw een oorlog
dreigt"..
Men weet liet heelemaal niet en de „strij
dende arbeidersklasse" kan lang wachten, eer
dat zij het weet- Op het fatale oogenblik zal
zij haar eigen weg gaan cnde leiders
zullen volgen..
Heeft Vliegen zoo pas niet in Utrecht ge
zegd, dat de socialistische leiders zich met
pleizier vergissen mèt dc beweging?
Zulke „leiders" lossen geen vragen op!
VIERING VAN HET 6c LUSTRUM
De tweede dag der lustrumviering kreeg den
hoogsten luister door de pontificale Hoogmis,
die in de monumentale Hippolytuskerk .door
den Hoogeerw. abt Dom Simon Dubuisson van
de Trappisten-abdij O. L. Vrouw van Konings
hoeve te-Tilburg werd opgedragen als een plech
tig dankoffer voor de geestelijke gaven door
de Katholieke Delf tsche. studenten in hun ver-
eeniging Sauctus Virgilius ontvangen.
Het bestuur van Sanctris Virgilius vond bij
de geestelijke overheid van Delft de grootste
medewerking' om de plechtigheid zoo schitte
rend mogelijk, te doen. zijn.'
Om 10 uur ving de indrukwekkende plech
tigheid. aan. Da ruime leerk was volgestroomd,
waar in de eerste rijen de" deputaties dór R.
K. Studehten-vereenigingen in Nederland, de
réunisten en leden van Sarictus Virgilius en
verschillende Katholieke hooglcèraren waren
gezeten.
Dom Dubuisson,"gekleed iri het witte abaüalo
habijt werd met pontificaal ceremonieel de
kerk binnengeleid. 'In dón stoet van" geestelij
ken en misdienaars, die dén prelaat aan den
hoofdingang der kerk afhaalde schreed'ook het
met de insignes getooide'bestuur van Stuictus
Virgilius. i
Het parochiaal zangkoor voerde op jiieuze
"wijze de liturgische gezangen uit en zoo ging
van gansch deze grootsche plechtigheid die
innige stemming üit, die opwekt tot meebidden
en loven, -
In den loop van den dag-hield Saüetus Vir
gilius nog enkele gezellige bijeenkomsten oa
een noenmaal en een thee opgeluisterd - door
muziek- in lipt eigen gebouw
Om 8. uur werd door de tooneelafdeeling Kan-
zaaï het mysteriespel van dr. Leo Baaten „De
wltrrft»; «s den mensch" opgevoerd.
Het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer.
Blijkens het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamér over het ontwerp tot verlaging van
het tarief der inkomstenbelasting, waren
enkele leden van oordeel, dat het niet juist
is om tot verlaging der inkomstenbelasting
over te gaan vóór en aleer een aantal andere
belastingen zijn verlaagd.
Eenige leden hadden bez.waar tegen dit
wetsontwerp, omdat Zij meenden, dat-billijk-
Jieldshalve niet het tarief der Inkomsten
belasting, doch de belastingen, die in verband
staan met het laeningfon'ds 1911 -hadden moe-
ten worden verlaagd.
DE SAMENVOEGING DER MILITAIRE
DEP A RïEMENTEN.
Een vergadert»? Hitgéschrevi'ii
De Marine-Vereenighig en de Algemeene
Vereeniging van Marine-Officierenhouden op
"Woensdag 8 dezer, 's avonds 8.15 in de Mariue-
cluh te Helder een gecombineerde algemeene
vergadering ter bespreking va,n de samenvoe
ging der Militaire Departementen-, in verband
met de a.s. behandeling in de Eerste Kamer
der Staten-Generaal,
Het onderwerp zal "wórden ingeleid door den
gep. Kapitein ter zee Jhr. H. K. B. Rendorp.
ONDER ENORME BELANGSTELLING IS TE LONDEN het stoffelijk overschot van Gene
raal Ilaig ter aarde besteld. Verschillende lahdcn hadden vertegenwoordigers gezonden, ter
wijl ook de leden der Engelsehe Koninklijke familie bij de begrafenis tegenwoordig waren.
Onze foto toont den hertog van York, 'den Prins van Wale§ en Prins Arthur van Connaught
in den stoet.
Een verdienstelijk werker voor do j
goede zaak
Met dezen verdienstelijken man, wiens over
lijden wij Zaterdag j.i. meldden, is heenga,
gaan een dér laatste figuren uit de oude Katho
lieke schrijverswereld, welke met wijlen Ban.
ning, Vester's en Mathilde in de eerste jaren,
der Katholieke emancipatie op voortreffelijk©,
wijze de volkslectuur heeft verzorgd.
J. R. van der Lans werd in 1855 in Den Haag;
geboren, was als jongeman werkzaam bij hel!
Katholieke onderwijs te 's Heerenhoek en te
Rotterdam aan de bekende school van meester
van Term, om daarna over te aan tot de redac.
tie van ,,De Katholieke Illustratie", waarvan
hij ook enkele jaren de hoofdredactie voerde.
In dezen tijd van 187!) tot 1898 liggen (ld
meest vruchtbare eu populaire jaren van van
der Lans als schrijver.
Wie herinnert zich niet uit zijn jeugd de
boeiende historische romans als Maagdepal-
men", „Karei en Widukind", „Tcnoehtitlan",
„De Gouden dubloem", „Om de Keizerskroon",
..Een bloem in den Kerker", „Nachtelijke
Zangers", „In Verdrukking»'.
Ook zijn novellen in de Katholieke Illustra
tie als „Dé Juffrouw van Gezelschap", „Lood
in 't Hart'', „De Indringster", „Het Testament
vaii tién Zonderling", „Hermine", en zijn amu
sante „Humoresken'» onder den schuilnaam van
Jan Rombout; waren in die dagen zeer gezochte
lectuur, en doen dankbaar terug denken aan de
op belletristisch «gebied de mooiste jaargangen
van ..De Katholieke Illustratie.".
lien halve eeuw is het heden geleden sinds
een einde kwam aan het langste Pontificaat,
dal de kerkgeschiedenis gekend heeft. Bijna
'twee en dertig jaar heeft Pius. IX de Kerk
Alods'bestuurd. De generatie, die getuige ge-,
wëëst'is van de ontroering, welke zich van
de Katholieke wereld meester maakte op het
bericht van zijn verscheiden, is aan het uit
sterven, maar ze heeft, ons opgevoed in ge
voelens van vereeririg voor haar Paus, die
onuitwischbaar zijn. Zou het vermetel zijn,
te,beweren, dat in de Kerkgeschiedenis nooit;
eea Paus zulk. een'populariteit genoten heeft,
I a Is aan Plu's IX ten deel viel? 'Die populari
teit dankte Plus aan do goedigheid van:
zijn kabakter, aan .de groote daden van zijn
bestuur, en niet het minst aan den aureool
van' Martelaar, die hing om den persoon van
den Pauè, die zooveel schijnbare mislukkin-
gx-n -te boeken had.
Plus werd Ihrus„.gebdzo11 midden in (Ion
revolutietijd, „toen Europa zich. nog. niet hér-
steld liad van de groote" slagen van dé Fran-
sche Revolutie en liet Napoleontische tijd
perk, toen de Katholieke Kerk :zidi nog nau
welijks aan hel herstellen was van de toen
geslagen wonden. Iïet indifferentisme op
godsdienstig terrein vond nog steeds" voedsel
in het liberaal-kathólicisme, in Frankrijk
bloedden nog de Avonden door liet optreden
van De Lamennais geslagen, in Duitsctüahd
die van den strijd over Aartsbisschop Von
Droste Vischèring. In Ilome stond de nieuwe
Paus voor de onmogelijke taak van de on
derdrukking van de revolutionnaire woelin
gen. Rooskleurig waren de vooruitzichten
niet, toen op. 16 Juni 1816 Joannes Maria
graaf Mastai Ferretti tot de hoogste waar
digheid verheven wérd.
liet begin 'is 'dan ook een reusachtige mis
lukking. De. politiek van toegeeflijkheid
mocht niet haten, in Rome maakt de partij
van de revolutie zich met den dag ster
ker, en in den nacht van 23—24 November
1848 verlaat Pius Rome als een vluchteling,
vermomd als een gewoon priester in dienst
van den Beierschen gezant Spaur.
Een mislukking? Neen Want, de balling
schap van den Opperpriester sloeg de sym
pathie en met de sympathie het geloof wak
ker in de harten van zoovele Katholieken,
die anders rustig zouden hebben doorgedom-
meld, én ze maakte hen bereid, om te luis
teren naar de stem van den Paus, die im-
,,mers in de volgzaamheid van de Katholieke
wereld de schadeloosstelling' moest vinden
voor het onrecht, hem aangedaan! Het ver
zamelwerk „L'Orbe Cat.tolico a Pio IX Pont.
M. esularite da Horna" is het monument van
den stroom van geestdrift, dié voor den Paus
ontketend, werd.
En zooals het. Pontificaat begonnen was,
zoo bleef "het. De voortdurende agitatie in
de Euröpeësche pers' tegen het bestaan van
den Kerkeiijken Staat, het kuipen van het
koninkrijk Sardinië daartegen,' de- invallen
van Garibaldi, straks, in I860 de 'roof van
een gedeelte, van de kerkelijke staten, en <je
bezetting van het geheel in 1870, dwongen
de Katholieken, zooals de heele wereld, om
voortdurend de oogen op Rome gericht te
houden: de Paus stond in het midden van
de algemeene belangstelling, en de persoon
van den Paus Was ;vah ftien.aard, dat'"be
langstelling populariteit Jieteekende. Jonge
lieden trokken op, oor lift erfdeel van Sint
Petrus met do Wapenen in de hand te ver
dedigen, en overal kon men hooren spreken
over den moed ..gp dg duldzaa jjjheid cn de
majesteit'eh dtegoedhiirfigliéid van; Pius.
Zoo steeg met denPans de Pauselijk?
StOel in do.achting van h4::.gstop'vijge volk,
Cn, t$ woorden van Plus. wedden met meer
eerbied en ïtieer volgzaamheid gehoord en
gevolg dan finders het geval' zqu'geweest
zijn. Ehj...«erste groote Aütepvaak van Pius,
was trouwens de métfigié-uit hét hart ge-
gre-peü, toen. hij ee», einde 'Inhakte aan ,dè
ceuweulagv co)ilr-.v«-=;:ioi''!er de theologen, en
d.e Onbevlekte QnU^ftxgêpis van MöedèU
Maria 'lot geloofspunt .verklaarde. Maar
ook toén hij den Syllabus uitvaardigde, cn
menigeen het offer ttioest breng en van pefr
soonli.jlc inzicht in de vraagstukken .van den
dag, werd dat offer voor velen lichter ge
maakt, omdat clo uitspraak kwam juist van
dezen Paus.
Do populariteit van den Paus-Duider sloeg
in Frankrijk de overblijfselen van het Gal-
licamisme dood* toen hét Vanticaansch Con
cilie de positie van den Paus in de Kerk
ging omschrijven, ze .belette de ontwikkeling
van liet, verzet, tegen de Concilie-besluiten in
Duitschland. Het aanzien van den Heiligen
Stoel steeg tot een hoogte, die zonder
wederga is. in de geschiedenis van de Kerk
Boven het hoofdstuk van. de Kerkgeschie
denis, dat'het-Pontificaat van Pius IX be
handelt, zou als opschrift kunnen staan:
„Succes door Mislukking". pe tijdgenooten
hebben getreurd over al het onrecht, dat hun
Paus'werd aangedaan, en na vijftig jaar
spreken we nog van „de Rorneinsche. kwes
tie", en zien we, nog, dat het onrecht op een
of andere manier mpet worden goedgemaakt.
Maar we zien tevens, hoe de roemrijke Pon-
tificatèn van de opvolgers van Pius mogelijk
geworden zijn dooi' het zijne, door zijn ge
duld in het' lijden, door zijn standvastigheid
tegenover, het onrecht- W ant nog heden trekt
de Kerk haar voordeel van de stroom en van
liefde die jn dé donkere en tevens glorievolle
dagen van het Pontificaat van Pius zijn be
ginnen te vloeien'. En de Nederlandsche Kerk
in het bijzonder houdt ih èere de nagedach
tenis van eehPaus, die na' eeuwen van
voogdij aan de Nedeilandsche Katholieken
weer een eigen kerkelijk bestaan gaf door
het herstel van de Hiërarchie.
- „Crux. de cruce"; beet Pius in de bekende
voorspelling óver de Pausen, die van Mala-
c.hias zou afkomstig .zijn- Om de vele tegensla
gen in liet Pontificaat is de betiteling treffend.
Maar dan leert de geschiedenis toch reeds
na een lialve eeuw, dat ook voor het leven
'van de Kerk geldt het woord, dat. alle klein
moedigheid uitsluit: ïn Gr nee Salus
W. NOLET.
MR. B. HERMESDORF LECTOR.
Tot zijn opvolger als lector in hot Romèinsch
récht is behóenui mr. B. II. D. Ilermesdorf,
advocaat en pvocureur te Deventer.
Mr. B. H. D. Hermesdorf is oen Limburger
én "33 jaren oud. Hij word op 3 November 1894
te" Korkrade geboren en deed zijn gymnasiale
studiën.te Rolduc, waar hij in 1913 het eind-
éxanien aflegde. Daarna studeerde hij te
Ütxeclit hl de rechten en volgde er tevens
gedurende vijf jaren d© colleges in de wijs
begeerte van prof. dr. J. Th. Beysens. Op 30
Juni 1-919 promoveerde hij -tot meester in de
rechten,
Naast bijdragen in de dagbladpers ver
schenen van zijn hand o.ni, - publicaties In het
„R%ehtsgeleerd Magafciju", -BeiaaÊrd".- „Zelt-
sckrift fiir das gesammte Handélsumd Kón-
Jcusrecht" en „Studia Catholica".
PROF. v. tl. VLUGT
De toestand van prof. v. d, Vliigt is gisteren
aanmerkelijk verbeterd. De koorts is afgeno
men en bedroeg gistermorgen 37.2. De alge
heel© toestand is bevredigend cn dé patiënt
voelt zich opgewekt.
NIEUWE KOMEET ONTDEKT-
De eerste van dit jaar
Wolff soiut ons uit Kiel:
Volgens een bij de astronomische „Zenti al-
stelle" te Kiel ingekomen telegram, heeft de
astronoom Kilipoff in den nacht van 2S op
29 Januari in liet sterrebeeld' „de tweeling"
èeu nieuwe komeet, de eerste van het jaar,
ontdekt.
'De komeet bézit een iheiderheid van de elfde
grootte en ia "dus slédhtè met 'sterke instru
menten zichtbaar.
NA DE IJSPRET...
Weer een lijk gevonden
Men herinnert zich misschien, dat op het
eind van 1927 twee jongens in de buurt van
Ferwerd door het ijs zijn gezakt en verdronken.
Een hunner werd ge-vonden, de andere bleef
zoek. Thans is ook zijn lijk het is do 13-jarige
W. Rozema uit hét kanaal opgehaald, dicht
hij do ongeluksplek.
OVERSTE J. I. RINKES f
In den ouderdom van 63 jaren is gisteren te
Nijmegen overleden de heer J. I. Rinkes, gep.
luitenant-kolonel der infanterie.
- - - s v-
Z. H- Paus Pius IX zg.
BENOEMD TOT HOOGLEERAAR IN HET
BELASTINGRECHT AAN DE R. K.
UNIVERSITEIT.
Naast zijn romans eu novellen beoefende van,
'cler Lans oók de dichtkunst.
Maar boyendien kon. hij zich ook als pole
mist duchtig werc-ri, wat blijkt uit zoo menige
hartige bijdrage iii ,.het Dompertje van den
ouden Vülentiju".
Ook schreef hij in die dagen zeer geappre
cieerde cssai's in den „Volksalmanak" en later
In het-;,,Jaarboekje van Alberdingk Thym''.
In 1898 werd van der Lans benoemd tot
hoofdredacteur van ,,De Gelderlander" en later
in 1900 toen „De Gelderlander" werd om
gezet in een N. V., tevens aangewezen als di
recteur van deze maatschappij. Hij bleef in deze
functie tot 1919, toen hij zicli om gezondheids
redenen uit het openbaar leven moest terug
trekken.
Toen van der Lans de redactie voerde over
,.De Katholieke Illustratie", was dit populaire
weekblad nog niet zoo uitsluitend een actueel
illustratieblad als. het thans na,ar den vereisch-
ten geest van den tijd is. In die dagen werd de
„Illustratie", allereerst gewaardeerd als familie
blad, dat om zijn belletristische bijdragen voor
al werd gezocht en gelezen.
En als er dan ecu vervolgverhaal van v. d.
Lans in stond, dan werd zéker élke* week weer
de nieuwe aflevering vau „De Katholieke Illu
stratie" met spanning in het Katholieke huis
gezin tegemoet gezien.
Deze verhalen later tot een respectabele serie
van bundels"aangegroeid, Vórmen nog altijd een
reeks van boeken, die in de Katholieke lees
bibliotheken met die van „Mathilde" tot da
graag gelézen én veel gevraagde lectuur belmo
ren.
Hij zag zijn verdiensten geëerd met het Eere-
Kruis „Pro Ecclesia et Pontifice'', met het rid
derkruis in de Orde van dén H. Gregorius, en
dat in de Orde van Orauje-Nassau.
De St, Radboudstichting heeft benoemd tof
hoogieéraai' in het Belastingrecht aan de U. K.
Universiteit be Nijmegen, de» heer Mr. G.
Russel, advocaat en belastingconsulent te Am
sterdam.
Wij lateu hier
onder eenige bij
zonderheden om
trent den nieuwen
Hoogleeraa- vel
gen:
George Marie
Gabriel Henri
Russel, geboreu te
Venio 22 Februari
1891, maakte zijn
.doctor aal-examen
in de rechten ei:
25 Juni 1915 en
promoveerde op
17 December 19 VS
cum laude op lif t
omvangrijke proef
schrift „De Ou
derneming tn het
Privaatrecht". Dit helangrijko werk werd in
verschillende.tMdsch.riïléP besproken.
Hij waa tussrht-n 1915 en 1918 gedurende 3
jaren tijdelijkinsperteur.dér directe belastin
gen ite Térueüzen eu is sedert meer dan acht
jaren 'belastingconsulent, in welke functie hij
zich een zeer groote clientèle heeft verworven.
Tevens is hij advocaat bij liet Gerechtshof te
Amsterdam.
Hij is sedert 1919 verbonden aan het Amsier-
damsch Trustee's Kantoor.
Sedert de opening (lev R. K. Universiteit to
Nijmegen is hij aan deze instelling verbonden
als lector voor het Komelnsch Reclit. Tevens
doceert hij gedurende ruim vier jaren het Ro
mèinsch Recht iii vergelijking met het Neder-
landsch Recht.
Sedert eenige jaren treedt hij als examinator
op voor belastingrecht bij de Nederlandsche
Organisatie van Accountants. Vauaf de instel
ling van een Federatief Examen Belastingrecht
door het Nederlandsch Instituut en de Neder-
landsché Organisatie van Accountants treedt
hij als examinator voor belastingrecht op.
Naar wij vernemen, zal mr. G. Russel be
lastingrecht eu belastlngpolitiek doceeren.