FEUILLETON
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1928
DERDE BLAD
HET OUDE RÖMËINSCHE RENPERK
ti
DE DUIVEN VAN HET SINT
MARCÏJSPLEIN.
EEN OUDE VROUW OVERVALLEN
DE SCHEPEN VAN NERO
INTERNATIONALE boeken
tentoonstelling
IX ITALÏ8
een engelsch monument
VOOR DEN OVERLEDEN
OPPERBEVELHEBBER
DE COMMUNISTISCHE ACTIE
IN POLEN
EEN LUCHTLIJN
AMERIKA—ENGELAND
OPIJCHTER GEARRESTBESD
.TEL G DIG E BR ANDSTICIFTERS
IN AMERIKA
EEN SLAPENDE VELDWACHTER
BESTOLEN
De zaak reeds tweemaal behandeld
PAGINA 2
NACHTELIJK RUMOER IN DE
KALVERSTKAAT TE ADAM.
HET HOOFD VAN DE BRANDWEER
ALS BRANDSTICHTER
c-rdachte ontkent
INVAL DER JUSTITIE
Boeken en bescheiden in beslag genomen
VERDUISTERING van~meer dan 1
12 MILLE j
1
Een boekhouder-verificateur geschorst
WILL EN TILL.
vto ïr1 le m6rlte toÜgen. Alle ouder-
XUzers uit den omtrek zijn luitenants. Men-
("Wordt vervolgd)', J
Woi-dt geheel uitgegraven
Men schrijft ons uit Rome:
De beide bekende autoriteiten op het gebied
van de instandhouding der oude monumenten
te Rome en in de provincie Lazio, professor
Corrado Rieci en professor Antonio Munoz heb
ben zich over de binnenkort beginnende oprui
mingen en nitgravingen bij het Circus Maximus
te Rome als volgt uitgelaten;
Het terrein van dit groote, oflde circus is
zeer uitgebreid en heeft een lengte van 650 tot
700 meter bij een breedte van ongeveer 112 M.
Ondanks de bressen, welke in het geheele ge-
houw door allerlei verwoestingen en door ver
bouwing veroorzaakt worden, kan men zeker
verwachten, dat de .vorm van het geheele circus
weer te voorschijn zal komen met de bijbekoo-
rende trappen en de eigenlijke arena. Thans
zijn de resten van het circus slechts aan de
lwgen te zien, liet beste bij de Passeggiata Ar-
chelogica, terwijl al het overige dichtgebouwd
is. Naast de groote trap, welke hier toegang
gaf tot het binnenste van het circus bevindt
zich ook de Torre dei Frangipani, het eenfge
stemmige gebouw, dat van de hier staands mid-
deleeuwsehe gebouwen overgebleven is.
Wanneer eenmaal 10 tot 12 meter aarde uit
gegraven is, zal men op de arena van het oude
circus stooten. welker precieze ligging twintig
jaar geleden door de onderzoekingen van pro
fessor P. Gigot werd vastgesteld. Daarbij wer
den ook eenige stukken trap gevonden.
Het oude circus, dat zoo schilderachtig naast
den Palatijusclien heuvel gelegen is, zal volle
dig uitgegraven en ook volgens de regels van
de kunst hersteld worden, zooals 't om zijn be-
teeltenis als de grootste en In den bouw als de
meest grootsche der Romeïnsche renbanen uit
het oude keizerrijk toekomt. Samen met de
heerlijke Passeggiata Archeologica en de ruïnes
van het keizerlijk paleis van den Palatijnsclien
heuvel, zal dan hier door het herstel van liet
Circus Maximus een der prachtigste oude wij
ken van Rome ontstaan.
Hoe sterk de Vencti&acn er aan hechten
Men schrijft ons uit Rome:
Uit Venetië komt een ietwat merkwaardig
bericht. Do woede vaderen der heerlijke lagu-
menstad hebben de zonderlinge gedachte gehad,
de beroemde duiven van het St. Mareusplein
to tellen en hebben daarbij bevonden, dat onder
den blauwen Venetiaanschoa hemel vijf millioen
duiven vliegen. Dit enorme aantal heeft blijk
baar de heeren zóó bezorgd gemaakt over do
hooge kosten voor de voeding, dat besloten
werd, minstens de helft te vangen en te dooden.
Daartegen heeft echter geheel Venetië zich
eenstemmig verzet en door vooraanstaande
burgers laten verklaren, dat het gewoonweg
een schande was, juist op het oogenblik, dat
de geheele stad zich opmaakt, het groote St,
Marcusfeest te vieren, de traditloneele duiven
van het St. Mareusplein, welke over de geheele
wereld bekend zijn, om het leven te brengen.
Allo Tenetiaansche bnrgers hebben den innigen
■wensch in deze feestdagen, de geliefkoosde
duiven om de koepels en de tinnen van de
San Marco to zien vliegen, zooals zoo vele
geslachten beleefden, en ieder burger wil
gaarne iu de kosten van de voedering deelen.
Gisterenmiddag werd de in do kelderverdie
ping van een huis aan de Tempelherrustrasse
te Herlijn wonende por tiers vrouw, Priegnitz,
door een onbekend gebleven man overvallen en
tegen den grond geslagen. Do bejaarde wouw
werd in deerniswekkeaden toestand, badende
Jn haar blood, aangetroffen. Men denkt, dat
deze dader een roofoverval gepleegd heeft.
HET PARADIJS VOOR DEN TOERIST.
Een echt goedkoop hotel ii» Milaan.
Een bijzonder belangwekkende onderneming
wordt op het oogenblik te Milaan op touw ge
zet. De hecle hotelwereld en de toeristen-indus
trie lijkt er door gerevolutionneerd te worden.
Op de Piazza Loreto, waar een nieuw station
komt, heeft men esn hotel gebouwd, „Cosa-
Allwvgo Loreto", dat vijf honderd kamers be
vat en voorzien is van stroomend water en cen
trale verwarming.
Het is met het modernste comfort uitgerust
en zal werkelijk als een eerste klasse hotel kun
nen worden beschouwd.
In dit prachtige hotel, dat spoedig geopend
wordt, zal men voor vrije anjer twaalf lire
per dag betalen of drie honderd lire in de
maand. Voor compleet pension, dat wil zeggen
kamer en drie maaltijden, wordt de prijs twintig
lire per dag en zes ljonderd de maand.
De fooien zijn zooals overal in Italië afge
schaft, doch de bediening komt niet extra op de
rekening. Ze is bij den vermelden prijs inbegre
pen. Er is een restaurant aan het hotel verbon
den, waarin men voor vier en een halve liré een
maaltijd kan gebruiken.
Duizenden zien de opening van dit paradijs
reikhalzend tegemoet!
De lire is, zooals men weet ongeveer 12
cent waard.
Drooglegging van het Neminveer
Men schrijft ons uit Rome:
De werkzaamheden voor de drooglegging van
liet Nemimeer, om de oude keizerlijke schepen
te kunnen lichten, zullen dezer dagen beginnen.
De technici hebben berekend, dat het eersto
oude schip, dat het dichtst bij den oever ligt, na
120 dagen pompen te zien zal zijn. Wanneer
dus alles goed gaat en de, electrische pompon
goed werken, zal men eind Juni den g\*oolen
dag beleven, waarop het eerste der gezonken
schepen voor het oog zal verschijnen.
Naar verluidt hebben zich thans ook Neder
land, Bulgarije en Chili opgegeven als deel.
nemers aan de derde internationale boeken
tentoonstelling te Florence, welke aldaar in
liet tentoonstellingspaleis van San Gallo zal
paats hebben.
NOODLOTTIGE ONTPLOFFING.
IN GRIEKENLAND
Volgens een berioh uit Athene heeft te Sa-
leni-ki een ernstige ontploffing plaat» gehad,
doordien een kist met, granaten van een vracht
auto viel. Drie personen zijn gedood en 20 ge
wond. Van enkele huizen werd de voorgevel
vernield.
Naar de bladen te Warschau melden, moet
men in Ocst-Galicic en Wolhynië een uitge
breide revchitïonaai; -communistische organisa
tie op het spoor zijn gekomen, in verband
waarmede een DO-tal arrestaties hebben plaats
gehad,
Baldwin's voorstel aangenomen
LONDEN, 8 FehruaTi. (R.O.) In het lagerhuis
heeft Baldwin heden het reeds aangekondigde
regeringsvoorstel gedaan tot oprichting, op
staatskosten, van een monument voor wijlen
Douglas Haig.
Mac Donakl bracht hulde aan den overledene,
maar stelde tegelijker-tijd de "benoeming voor
van een comité, dat de oprichting van een
monument, geen standbeeld zou bestu-
de-eren, rekening hondend met Haig's toewij-
ding voor de zaak der oud-strijders, der oor-
logs wed uwen en -weezen.
Het voorstel van Mac Donald werd met 220
tegen 103 stemmen verworpen
De resolutie van Baldwin werd vervolgens
zonder stemming aangenomen.
Uit Washington wordt gemeld, dat president
Coolidge den ministers van marine en handel
opdracht heeft gegeven, om het plan voor een
luchtscliipverbinding tnssnhen Engeland en de
V. S. zooveel mogelijk te bevorderen.
Het is de politie te Rzeszow in Oost-Galicië
gelukt een persoon te arresteeren, die verleden
jaar September met behulp van een ten nadeele
van het Poolsche spoorwegsyndicaat vervalsck-
te chéque de postspaarbank te Kattowitz tot
betaling van 150.000 zloty wist te bewegen. Hij
had dit bedrag gedeeltelijk op zijn naam bij de
postspaarbank te Rzeszow gedeponeerd, gedeel
telijk gebruikt om. er enkele huizen van te koo-
peu.
Uit Boston wordt geroeid, dat de politie twee
jeugdige brandstichters heeft gearresteerd, die
hakend hebben o.a. In. een kerk en twee scholen
brand te hebben gesticht. Be een© was 7, de
endere 14 jaar oud.
In het begiu van het vorig jaar werd de
Betuwe onveilig gemaakt door eenige in
brekers, die nu hier, dan daar, vrij aan
zienlijke bedragen wisten te bemachtigen. Het
toppunt werd bereikt in den nacht van 10
op 11 Maart, toen de heeren een bezoek
brachten in de woning van den veldwachter
H. Bijl te Rumpt bij Gelelermalsen, daar
een linnenkast openbraken en uit een broek,
die over een stoel hing voor de legerstede,
waarop de veldwachter zich te slapen gelegd
had, een portemonnaie met inhoud weg
namen.
ICen onderzoek met een politiehond leverde
geen resultaat op.
Een paar dagen later werden in de Beem-
ster een paar jongemannen aangehouden, die
tijdens een brand getracht hadden in te
breken. Na onderzoek bleek, dat voet- en
vingerafdruk-ken overeenkwamen met die,
welke gevonden waren bij veldwachter Bijl,
terwijl deze ook uog een op een der in
brekers gevonden portemonnaie als zijn
eigendom herkende.
Ofschoon de verdachten bleven ontkennen,
vorderde het O. M. bij de Tielsche rechtbank
in de zitting van 8 Sept. 1927 tegen den
beruehten inbreker G. M. Solle zes Jaren en
tegen diens kameraad P. van Zwienen drie
jaren gevangenisstraf.
De rechtbank wees een overeenkomstig
vonnis.
In hooger beroep werd oen nader onder
zoek gelast cn thans diende de zaak op
nieuw voor de Tielsche rechtbank.
Het O- M„ mr. J. J. C. van Everdingen,
vroeg bevestiging van het vonnis.
De verdediger achtte het bewijs niet ge
leverd en concludeerde tot vrijspraak.
Uitspraak 22 Februari.
Agent van politie mishandeld.
DRIE EN EEN HALF JAAR GEëlS'CHT.
Iu den voornacht van Zaterdag op Zondag
6 November IJ., «aa-veiilleerdie de agent van
politie R. E. ia bnrgerkleeding in de Kaivvr-
straait. Voor do zaak der firma Vroom en Drees-
an-ann bemerkte hij twee mannen, van wie er
een, die onder den invloed van sterken drank
scheen te ver koeren, tegen een spiegelruit
leunde. De agent legitimeerde z-ich met z'n pen
ning en verzocht dsn jongeman zkh te ver
wijderen. Deze gaf hieraan gevolg en liep met
zijn vriend door. Op dat oogenblik kwamen
twee meisjes toeloopen, die don twee mannen,
bij wio zij blijkbaar hoorden, vroegen wat er
gebeurd was. Het gezelschap was inmiddels nog
groofer geworden door het verschijnen van twee
ander© mannen, die zich ook met hot. onbetee-
taneodo geval meenden te- moeten bemoeien.
Berden en ook de dames drongen er bij E. oip
aan om, als hij beweerde van de politie te zijn
zich te tegitlmeeren. E., die zijn -penning reede
aan den betrokkene had getoond, achtte een
herhaling daarvan niet noodig. De laatstge
noemd© bedde mannen, v. d. Z. en J. ,T. ai. ge-
hee.ton, liepen toen op den agent toe, onder het
uiten van bedreigingen, en scheld woordenPlots
sloeg M. zijn arm uit en gaf d«i agent ©en
stomp tegen den hals. E. trok daarop zijn
gummistok en wilde op zijn eta-rafiuit blazen
doch deze weigerde. Toen hij M. daarop wilde
arresteeren, kreeg hij van dezen een kevigen
slag tegen de rechter onderkaak, waardoor hij
op don grond viol en een moment versuft was.
Hij stond echter weer gauw op en t-oeu de beide
mannen .in dreigende houding op hem afkwa
men, trok hij zijn revolver en loste een schot,
dat M. aan den pink trof. Op het geluid van
hot sc&ot kwam een andere agent toesnellen
«n M. werd naar het sectie-bureau aan den
Singel overgebracht. Later is ook v, (1. Z. ge
arresteerd.
Bij zijn verhoor door den ooai-misslesaris
gedroeg M. zich zoo onbehoorlijk, dat eerst
genoemd© - procesverbaal wegens beloediging
tegen hem opmaakte.
Gister had de 34-jarige 31., die vroeger expe-
ditiekneeht is geweest, doch reeds ge-ruimen
tijd steun trekt van het burgerlijk armbestuur,
zich' te verantwoorden voor de Amsterdam-
sclie Rechtbank. Drie veldwachters waren met
do bewaking van dezen man, die in het huis
van Bewaring is gedetineerd, beiast. Hem was
ton laste gelegd poging tot zware mishande
ling, subs mishandeling, alsmede beleed iging.
beweerde dat de agent „op rnzle uit
was Hjj had plotseling van den agent drie
klappen tegen zijn hoofd gekregen en toen hij
zijn hoed, die afgevallen was, wilde oprapen,
kwam laatstgenoemde te vallen, omdat hij hem
bij zijn schoiuoer had vastgegrepen. Even later
schoot do agent, ter hoogte van liet Roxy-thea-
ter naar den overkant en trof hem, verd., in de
hand. Verd.. had echter, naar hij zeide' geen
geweld gepleegd. De agent zelf en ©0k twee
andere getuigen, die liet gebeurde gezien had
den, verklaarden, dat verd. wel degelijk aan
valler ie geweest.
Een gefcuige-deskmndige, dr. G. Ol-tmans,
Icwa-m omtrent den persoon, van den agent van
politie eenige .mededeelingen. doen. Hij vertelde
o..m. dait de Tnfelnanidelde, die een patiënt van
hem te In de polikliniek, psychisch érnstige
schadelijk gevolgen ondenvin#t van 't hem toe
gebracht letsel.
Da commissaris van het sectie-bureau aan
den Singel, de heer S. Ha-rxe-bomee, deelde
mede, diait de agent er schrik voor heeft, om
dienst te doen in uniform.
Het O.M., mr. Orei-bosch, meende dat vast
staat dat verd. het doel heeft gehad, om den
agent zwaar to mishandelen, alsook de belee-
diging van den commissaris. Spr. noemde verd.,
die reeds vijf ver-ooixleeiiageu achter den rug
hoeft wegens mishandeling, wTederspannigheid
eu diefstal en tegen wi-en herhaaldelijk proces
verbaal is opgemaakt, een gevaar voor de sa
menleving.
Eis oh: drie jaar en zes maanden gevangenis
straf.
NIETS DAN NADEEL VOOR DEN 4
BETROKKENE
In den avond van 14 Oct. 1927 brak te
Leerdam een felle uitslaande brand uit op
de bovenverdieping van een pakhuis, toebe-
hoorende aan een 44-jarigen timmerman,
tevens hoofd van de brandweer.
De hevigheid waarmede het vuur woedde
en_ de snelle uitbreiding van den brand,
deaen vermoeden, dat kwaadwilligheid in
het spej was en naar aanleiding hiervan
stelde de justitie een onderzoek in. Spoedig
beek, dat inderdaad brandstichting had
plaats gehad. Op den zolder was een groote
hoeveelheid licht-brandbaar materieel bijeen
gebracht, als houtwol en krullen; voorts
werden enkele verfbussen aangetroffen, die
sterk naar petroleum riekten, terwijl de
ramen waren afgedekt om de voorbereidingen
ongestoord te bunnen treffen.
Dr. W. F. Hesselink uit Arnliem, politie-
sehöikundige, die met het onderzoek beiast
was, constateerde het gebeurde als volgt:,
„Met aan zekerheid grenzende waarschijn
lijkheid zijn een aantal zakken krullen op
Jen zol-aer uitgespreid, wnartusscbsu bus
sen petroleum geplaatst waren. In deze
bussen waren plankjes, waarin kaarsen ge
plaatst, en de aanvankelijke bedoeling was
deze Knarsen aan te steken, en wanneer deze
opgebrand waren, zou vanzelf de petroleum
vlamvatten, waarna de krullen de rest zou
den doen."
Uit ,jö afwezigheid van kaarsvet op de
plankjes, maakte de -deskundige op, dat. op
dit plan is teruggekomen cn dat daarna de
petroleum over de krullen is uitgestort,
waarna Se brandende kaarsen daartussehen
geplaatst zijn, zoodat na ongeveer vier uur
de brand is uitgebroken.
Op vermoeden van brandstichting werd de
man gearresteerd en in bet huis van be
waring te Tiel opgesloten. Gisteren diende
zijn zaak voor de Tielsche rechtbank. Ver
dachte ontkende het hem ten laste gelegde.
Na een uitvoerig getuigenverhoor achtte
het O. M. bet ten laste gelegde wettig en
ovei tuigend bewezen en eischte een gevange-
nisstiaf van twee jaren, met aftrek van de
preventieve hechtenis.
."R? verdediger achtte het hoogst onwaar
schijnlijk dat verdachte den brand gesticht
zou hebben, omdat daaruit z.i. niets dan
nadeel voor hem kon voortvloeien. Bovendien
achtte hij het hewijs niet geleverd en con
cludeerde tot vrijspraak.
Uitspraak 22 Februari.
Dezer dagen hebben de Officier van Justitie
te Den Haag, de rechter-eonnnissaris van Haar
lem, de commissaris van Politie te Utrecht,
vergezeld van den burgemeester van Leidschen-
dam en eenige rijks-rechercheurs een inval ge
daan bij den heer W. aan den Broekweg te
I.eidschendain. Eeu aantel boeken en beschei
den is in beslag- genomen.
Volgens geruchten zou 't niet uitgesloten
zijn, dat corruptie vermoed wordt, daar de
heer W„ voorheen directeur van de gasfabriek
te Leidschendam was eiv" thans een gasmeter-
fabriek aldaar exploiteert, zoo meldt „de Cou
rant."
De boekhouder-verificateur van den Mina-
dAstord 46 heei* V' D" hceft 12.800 ver-
Hij is geschorst. (Aneta). 4
Een verhaal der zonden en deugden van
een tweeling.
In een voorspel ea zestien staties
door LUDWIG MATIIAR.
59.)
Ook kapitein, Schleufemeier, him comman
dant, voelt heel weinig voor heidendaden. Dat
weet ieder kind je te vertellen. Hij heeft wel
het E. K. n, omdat hij op een nacht de achter
hoede van een reservebatallon naar het front
gebracht heeft. En er werd werkelijk geschoten.
Sindsdien heeft hij het gekregen, en vindt hij
zich een held. Dag en nacht wijkt het niet van
zijn heldenborst.
Zijn oppasser, die het toch weten kan, ver.
Tnrt-rU-ah»6t °P, zUn nachthemd gespeld zit.
Inderdaad ziet de kapitein er sinds dezen dag
nog heldhaftiger uit. Landstormsoldaat Auf-
derbach, de kapper, die hem 's morgens, 's mid
dags en 's avonds cliamponneert, pommadeert,
en friseert, en alleen daarom niet naar het
front hoeft, smoezen de lastertongen, weet zijn
tloorluchtigen patient steeds zeer duidelijk te
maken, dat hij een held ls, sinds bij het E. IC.
II heeft. Ja, daar heeft Aufderbach verstand
van, en kapitein Schleufemeier gelooft het
ook, en de landstormsoldaat Aufderbach is zoo
veilig als in Abrahams schoot. Alleen wat nij
dassen, wat kwaadsprekers, misgunnen beiden,
kapitein en landstormsoldaat, dit genoegen.
Voor do helden van het stadje, hm, is ge-
zorgd. Frings, de woesteling, die niets te ver-
liezen heeft, in vredestijd een armzalige post
bode, is sergeant, heeft E. IC. II. Arnoldi dio
als voornaamste beroep het landloopersvak
.uitoefent, ls zelfs onderofficier bij de mijn-
herpers geworden. Student Reinke, de zoon
alamen veldwachter, is vliegenier,
epn móa n niet C6rder zÜn Bals breekt, wel
fto v!eVe> a!S dö Tml° «uitbreekt" en voortaan
de verjaardag van den keizer gevierd moet
gorden. Als deze lnidjes met verlof komen
beeft het battallonnetje reeds niets meer to ver!
teilen. Wat ia nou zoo*n landstormsoldaat ver-
geleken btf die helden! Een tracht- en sluit-
troepje, dat is alles. Dan hebben zij op de bièr-
oankeu hot hoogste woord. Dan moet een oud
gediende van het vijfentwintigste en vijfen
veertigste zijn mond houden. Begint er iemand
wat van den wind of 't weer in het ven te ver
tellen, dan overtroeven ze je onmiddellijk met
vlammenwerpers, gasaanvallen, zoodat ieder
gaat informeeren of er soms ook gasmaskers
in do buurt te krijgen zijn. Iedereen is tenslotte
blij als zo maar weer oprukken.
Gelukkig maar dat Ti» Jobelius, Dolle Ti»,
niet met verlof komt. Dat schijnt nu een dui-
velsche ijzervreter en sla-maar-dood te zijn!
Van deserteur en vreemdelingenlegioenair tot
luitenant. Ja, zoo iets gebeurt zelfs in een we-
ïeldoorlog niet alle dagen! Die zou jullie alle
maal -wel eens laten mareheeren, jongetjes, die
zou julio allemaal door elkander smijten, die
zou het heele batallonnetje dooir elkaar ram
melen!
Eeu paar maal heeft men hem reeds dood
verklaard. Eén keer stond de Vleugelman er
zelfs op, een requiem-dienst voor hem te laten
houden, en het geschiedde.
Onkruid vergaat niet, fluistert Peter Arnold
in do Eeuwige Lamp, terwijl hij ondertusschea
onrustig rondloert of er niet een van dia
nieuwbakken luitenantjes zit, die een oud, In
gezeten burger tot aan den gasmeter wegge-
kletst hebben. Dio praatjesmakers hebben hee-
lemaal geen eerbied meer, zelfs niet voor een
lid van het kerkbestuur!
Het heele stadje is er nog vol van, hoe Frau
S tad tra t, prachtige Paula, zich destijds heeft
aangesteld. Zij is zoo te keer gegaan dat pastoor
Bux zich aan het altaar omdraaide. Zij loopt
nog steeds, ook toen het bericht kwam dat hij
nog leefde, in het zwart.
Neen, Till laat niets meer van zich hooren
of zien. Iedereen zal wel weten waarom. Voor
zoo iemand is een oorlog eigenlijk een uit
komst. Dio zou het liefste altijd oorlog willen
hebben, hoe doller, ho© beter.
Eiken beer als hij op verlof komt, loopt Frings
even bij Wilde Norbert en Vleugelman in de Es-
beekstraat aan. Dan moot hij uren lang zitten
vertellen. Norbert weet niet wat hij Frings alle
maal maar voor zal zotten. Vleugelman zit in
liaar sofa te weonen, zij is oud en grijs gewor
den, de moeder. Do oneenighoid tusschen do
tweelingbroers heeft haar leelijk aangepakt, en
zij weet wel wi© eigenlijk de sohuld is.
Zij kan zelfs bij haar vier kleinkindertjes,
leuke, frissche snuitjes, dio er zoo onschuldig
op los kunnen babbelen, geen troost vindon.
U lio-eft anders nergens bezorgd over to
zijn, meent Frings, hij schijnt door niets ge
deerd te kunnen worden, en ik ben er tenslotte
ook nog. Wij hebben elkaar misschien wel hon
derd keer het leven gered. Wee diengene, die
hem een haartje in den weg legt!
Ik weet alles, gaat Frings dan langzaam
voort, maar hij wil niet schrijven. Frings, knort
hij soms als hij weer zoo'u soort van aanval
krijgt 't is tijd voor jou om weer eens op vorlof
te gaan, dat is zijn eenige manier om Jullie t©
vertellen dat hij aan je denkt.
Frings reist zelfs door naar Marie aan den
Moezel, die nu een mager oud vrijstertje gewor
den is. Daar moet hij alles weer opnieuw ver
tellen. Een heele rugzak vol wijn en echte Zwar
te Kat moet hij meenemen: dan zal hij wel
een beetje aan me denken!
De Herr Stadtrat heeft den laatsten keer
Frings bij zich laten komen. Nou ja, denkt
Frings, het is toch ook maar een mensch, en
het blijven toch altijd broers. Hij bleef echter
stijf en afgetrokken als een plank, ofschoon de
Stadtrat onmiddellijk met wjjn voor den dag
kwam. Daarop vielen, als op een drogen dag
waarop het maar niet wil regenen, een paar
onverschillige woorden.
Madame was onmiddcRÜ^ naar de keuken
gevlucht.
Eerst toen hij zijn koppel weer aangordde,
gebeurde er iets dat Fringe nooit vergeten zal.
De Stadtrat pakte hem plotseling met bevende
handen bij do schouders.
Sergeant, u past toch steeds op dat hem
niets kan overkomen, niet waar?
Daarop was hij als de bliksem verdwenen,
Herr Stadtrat.
Ik moet het hem toch eens verteilen, als !k
er een geschikt oogenblik voor vinden 'kan,
denkt Frings.
Hij is toch maar blij dat hij tenslotte weer
weg Is.
De luitenant heeft gelijk," Frings, wij hooren
daar niet meer thuis.
Al dat gejammer en dat gedoe. En iedereen
denkt dat hij heel wat is- Ja, hier is hij maar
Frings, de postbode, maar daarginds bij zijn
luitenant, daar is hij kameraad.
Weldra begint de oorlog ook in den landstorm
zijn slachtoffers te zoeken. Daarbuiten aan het
front raken de loopgraven leeg, de divisies
worden dunner. Tijdens de verdediging maait
de dood ontzaggelijk in den rijpen oogst van
jonge mannen.
Dan trekken de ,,Mord-commissionen" door
het land. Wie geschikt was voor het garnizoen,
wordt het nu voor het front verklaard. Ja,
zelfs van ongeschikt voor den dienst, tot ge
schikt voor het front, is maar een kleinigheid.
Alles wat nog armen en beenen heeft moet
er aan.
De maaier heeft koren noodig. Nu zijn dé
vreedzame tijden voor het batallonnetje voor
bij. Een van die commissies is onverhoeds op
het stadje neergestreken, als een stelletje on
barmhartige woestelingen. Zelfs voor een ge
bochelde, een krompoot, een half blinde, is geen
genade te vinden. Zij laten zich door niets roe
ren, dio engelen der wrake. Geen rede, geen
protest, kan hen vermurwen.
Ja, weten we wel, komt wel in orde, ge-
scnikt voor het front! Deze twee woorden zijn
nu het schrikwoo-rd, het Damocleszwaard dat
niemand, hoog of laag, kan ontloopen.
Zelfs dokter Boltemkamp, de oppersnijmeester,
moet naar het front. Ja, er moet nu eenmaal
regel zijn!
Kapitein Schleufemeijer beleeft slapelooze
nachten. Sinds ze zijn schoonheidspriester, kap
per Aufderbach, zonder genade van hem weg
gerukt hebben.
Dorstige Nikkel moet naar de Rokltno moe
rassen.
Alle vrijgestelden, schelen of krommen, wor
den ingepikt.
Ook Will Jobelius, de Herr Stadtrat, moet
er ondanks alle slimme protestjes, tenslotte aan
gelooven.
Hij had zijn mosterdfabriek voor oorlogs
leveranties ingericht. Ja, dat heeft hem heel
wat gekost, maar hij wil er geen cent aan ver
dienen. Hij weeft nu buikbanden, voetlappen,
goddank onontbeerlijk.
Maar het helpt allemaal niéts, geschikt voor
het front.
Zonder genade of medelijden moet hij naast
al die arme drommels in het recruten-depot.
Zoodra je maar even met oen geweer kunt om
gaan, naai' het front, naar Rusland. Excercitie,
parademarsch, wat hebben al ai© kvompooten
daarmee noodig? Als zo maar weten hoe je
'n geweer moet afvuren; voor de Rokltno of
Tyroel moerassen, waar maanden lang geen
8-kot valt, zijn zo nog goed genoeg
Kapitein Schleufemeijer valt van den oenen
doodsangst in den andere. Het batallon staat
gereed voor den afmarsch naar Rusland. Ei
ken dag kan het bevel komen. Hij sladpt slecht,
heeft weinig eetlust, en Zijn door Aufderbach
vroeger zoo heerlijk gepommadeerd, gechani-
ponneerd en gefriseerd helden-hoofd, moet het
nu ontgelden. Zijn vingers woelen van angst
door z'n haren. Neen, kapitein Sehleufemeijer,
ridder van het IJzeren Kruis, is geen erge held!
En de anderen, die er over te waken hebben
dat het batallon geschikte leiders zal krijgen,
laten zich vermurwen, en hebben de zaak al
lang door. Kapitein Schleufemeijer wordt over
geplaatst naar do landstorminspectie. Daar kan
hij wat oorlog voeren met het stof van de acten,
en in alle rust zijn heldhaftige coiffure laten
verzorgen.
De oude Vorndran, majoor van den landstorm,
een Keulsch fabrikant, een snorrebaard van
zegge en schrijven zeventig jaar, heeft gesmeekt
ja gebedeld, om het Iandstormbatallon te mo- f
gen aan voeren. Heb Je ooit zoo tets hploeM? f
cheien, Sédan en bij de Haluë. IJzeren Kruis
tweede en eersto klas vaa '70. Het E. IC. II
heeft hij in 1914 nog even bij Luttach gehaald,
en nu brandt hij van verlangen ook nog het
E. K. I van 1917 te veroveren. Jandorie, dat Is
nog eens een vent! Een rood gezicht, als een
paradijs appeltje, door een sneeuwwitten, vol
ler. baard omgeven. Zit nog als een twintig
jarige in het zadel. Stram, slank en rechtop.
Er op en er af met één spro-ng. Jongens, die
Iet niet op buitenmodel of op fijne manieren!
Dat is een echt veldsoldaat, veel ruwe woorden
en vlekken op zijn jas. Heel gemoedelijk een
neuswarmertje in zijn mond. Maar eerlijk en
nauwgezet! Met alle vieze streken, alle gekon
kel is het ineens afgeloopen. De een niets meer
dan de ander. eldwachter of gemeenteraads
lid, alles in veldtenue, en alles als aan het
front, uitrusting, verpleging schieten en mar-
schen. Niemand wie 't ook is, wordt gespaard.
Hij is er dan ook zelf van 's morgens vroeg tot
's avonds laat, ja, tot in den nacht bij. In do
keuken wordt niet gestolen of geknoeid. Pas op
mannetjes, als het eten niet volgens voorschrift
ls. Midden in zijn compagnie lepelt hij zelf de
toep leeg. En een echt gouden vaderhart hoe
gramstorig en weerspannig hij ook doet' Het
eten wordt steeds minder, en steeds onverdraag
lijker. Mortsakkerlot, wie soldaat is, moet zijn
buik vol hebben. Uit zijn eigen zak laat hij de
menage aankoopen. en is er zelf steeds hij als
e- een extra portie uitgedeeld wordt. En is
er soms een arme oorlogsvrouw, die een huis
vol kinderen, en haar man in het batallon aan
het front heeft, drommels, waarom ben jo fabri
kant? Voor eens en voor altijd, betaalmeester
je kunt mijn salaris onder de familieleden van
dia landstormsoldaten vcrdeelen, maar eerlijk
naar behoefte. Je legt me steeds elke maand
een lijst voor, begrepen?
En de landstormsoldaten zouden voor hem
door het vuur gaan; en al moeten ze nu naar
lie', front, liever onder Vorndran, dan met
schleufemeijer. Tot uw dienst, majoor! cn de
ouaste soldaten slaan hun hakken met schit
terende oogen tegen elkaar.
Ti ill Jobelius heeft bij dezen snorrebaard
niet veel in te brengen. Herr Stadtrat beteekent
voor hem minder dan- niets, en eigenzinnig
heid, grootdoenerij, krijgt hij wel klein met
wat strafexcercitie, en als dat ook niet helpt,
met arrest. Zelfs een Stadtrat moet zijn dienst
leeren.
Je bent landstormsoldaat, snuift de lefts
grim, versta je, en niets meer!
7 IU
gen aan voeren. Heb je ooit zoo iets beleefd?
Reeds als piepjong, jeugdig officier heeft hij
'66 en '70 meegemaakt, bij Koniggrtóz Spie-
