Tweede Blad
botteriken
t
Zaterdag 11 Februari 1928
DEELNAME OF NIET
GIJ ZULT NIET
DOODEN!
EEN NIEUWE MISSIE-BISSCHOP
PATER C'. JURGENS, DE RECTOR VAN 'T MG», HAMER-MISSIEHUIS
DE MISSIONARIS HEEFT REEDS SCHITTEREND GEWERKT
MGR HAMER MISSIEHUIS
DE DOETINCHEMSCHE KWESTIE
GASWERELD EN CORRUPTIE
TEGEN DE CORRUPTIE
DE JUSTITIE OPENT EEN
5'J INSTRUCTIE
Men Leeft de acle van beschuldiging
van den jfleechischen officier van
justitie tegen cle vrouw, cLt het i>as-gel)oren
onwettig kind van liasr dochter ver*
moordde.
Alle argumenten somde de ambtenaar op
waaruit do boosheid der misdadigster bleek;
het was ook volkomen duidelijk dat de
Katholieke magistraat in de Katholieke
streek de plicM-vorgeien Katholieke er aan
herinnerde, dat het haar schuld was. dat
de vermoorde kleine ook het eeuwig geluk
zou moeten missen omdat het slachtoffer
ongedoopt was.
En hij wees er op hoe een andere vrouw,
ook geen brave, zelfs ook een moordenares,
dééraan toch gedacht had en het kind,
dat zij beroofde van het aardsche leven,
toch het eeuwig leven niet onthield.
Iedere geloovige begrijpt dat dadelijk;
hij voelt de kracht van de argumentatie
van den ambtenaar en er is dan ook geen
courant die dit niet deed.
Alleen de „Voorwaarts" meent den offi
cier van justitie te mogen kapittelen;
„moord en zielsverzorgirig" schrijft het
blad en verknoeit heel den gedachtengang
van den ambtenaar, door dezen in de
schoenen te schuiven, dat hij ..tegenover
kindermoord met voorafgaande zielsver-
zorging met een zekere zachtheid, met
sympathie haast staat, maar als aan de
„Eeuwigheid van het zieltje niet gedacht
wordt, dan is hij barsch en zonder
genade."
Wat 'n botterik of een brutale verval-
scher van den zin van iemands woorden
moet de steller van zulke horsen- en ziel-
looze opmerkingen toch wel zijn.
Maar dat hij bij al zijn domheid ook nog
een bekrompen spotter en godsdiensthater
is, dat is ook wel duidelijk. Ilij zelf is
natuurlijk te wijs voor het geloof in ziel
cn doop cn erfzonde en eeuwigheid. Hij zou
dan toch goed doen maar af te blijven van
andermans overtuiging, die zoo klaar ver
tolkt werd door «den ambtenaar te Breda
en den menschen daar als uit het hart was
gesneden.
De heer Oudegeest hield onlangs een rede,
yvaarin hij voortaan, met gedachte aan 190;!,
alle samenwerking met rec-tsche organi
saties, die „onderkruipt rsltocl die vcreéni-
ging van „slavenzielen", van de liand wees
We dachten dat er ccn nieuwe morgen
kwam van dat nieuwe geluid.
Want dc heer Albarda had andere nei
gingen getoond. Hij heeft hef over de ge
schiedenis van al- c! niet deelnamen aan de
yorming van eer, gemelde regeering.
Zwolle in 1913 antwoordde: neen!
Doch de congressen van 1918, '22 en '25
zeiden: ja!
Iloe dat verklaard wprdl?
Zoo: „De rartij stond in 1918 niet anders
tegenover lr' vraagstuk dan in 1913, maar
het vraagstuk stond toen anders voor de
partij"- n t
Ileel klaar lijkt, dat niet! i k*
Behoeft ook niet!
Hoe staat de partij volgens den leider dor
S. D. A. P. er nu voor?
Ze jagen niet naar ministerzetels. „Ieder
onzer beseft, dat wij van de deelneming
van de regeering meer moeilijkheden cn ver
drietige ervaringen dan genoegen zouden
beleven. Niet belust zijn wij, doch bereid".
Gocdl regeéren zal inderdaad lastiger blij
ken dan afbreken en cischen!
In ieder geval Albarda wil.
Maar Oudegecst?'Wil clie ook? Wat komt
er dan terecht van zijn bewering in die
rede?
Zeker, dat is nog geen rechtstreeksclie sa
menwerking met de rechtsche bonden als
zoodanig; doch wel met de leiders van die
„onderkruipers" en „slavenzielen".
En zou Oudegeest in een economisch con
flict werkelijk niet meer willen of wenschen
samen te werken met de „kerkelijke bon-
'den?
Och, de soep wordt nooit zoo warm ge
geten, als zij wordt opgediend.
De „Voorwaarts" is heel erg voor het
vijfde der Tien Geboden Gods, getuige de
artikelen daaraan gewijd. Met geestdrift
idaaraan gewijd, bijv. toen het ging over
Sacco en Vanzetti; en heelemaal cr niet
aan gewijd als het gaat over Mexico; en
weer wel, toen het ging over communisten
in Indië. Ook heel erg tegen ons leger,
doch of de „Voorwaarts" een leger in
stand wit houden, soldaten met geweren,
natuurlijk niet alleen voor parade als
het ooit tot een socialistischen staat komt,
weten we niet precies.
Dat gebod van God wordt den lezers uit
gelegd, alsof nooit en aan niemand hot
geoorloofd is een ander mensch te dooden.
Nu brengt dat blad een bericht uit Polen,
.van den kapitein die vier logés kreeg;
twee zelf liet slapen en twee uitbesteedde
'hij zijn vriend naast hem.
Hij ziet zijne twee In zijn slaapkamer
komen, sommeert ze: handen op! Ze trek
ken hun revolver, doch de kapitein schiet
ze dood. Hij gaat naar den buurman;
vinden die vrienden, man, vron .v en dochter
al dood; wacht thuis de twee logé's af;
ze komen cn hij schiet ze allebei neer!..
Tot zoover het verhaal!
Geen woord van afkeuring, van hevige
verontwaardiging hij de redactie.
Een bovenschrift geeft de eenige opmer
king aan. die de redactie te binnen schoot:
„Een gastheer, die niet vcor de poes is
Wat nu?.. Wat zegt de Voorwaarts en
zijn godgeleerde vaste medewerker van zoo'n
geval, zoo'n doodschietorij?... Mag dal? of
mag dat niet? Wat moet of mag iemand
doen, die in zulke omstandigheden komt?
Het- kan zijn nut hebben voor inbrekers,
die een bezoek willen brengen, om te
weten, waar ze geen tegenstand van wape
nen zuilen ondervinden.
Mag iemand zich zoo verdedigen?..,
Daar staat toch: „Gij zult niet dooden!..."
Öf moet dat woord niet opgevat worden
in dien zin? Dan kan men liet ook niet
aanhalen.als bewijs voor iedere omstandig
heid.... Enfin, we willen graag leeren.
MET DE LIMBURGSC'HE BEÜEVAAlïT
N AAR LOUR DES EN LISIEUX
IS Juni tot cn met 28 Juni a-s.
Voor de achtste maal zal dit jaar de Limburg-
sche Bedevaart de groote reis naar liet wereld
beroemde genadeoord ondernemen.
Ook ditmaal heeft het Comité weer aan di
verse aangelegenheden bijzondere aandacht ge
schonken. Zoo is, o.a. besloten, teneinde de lan
ge reis een kleine onderbreking te doen on
dergaan, dit jaar te reizen over een andere
route als Ce vorige jaren, en wel om den pel
grims de gelegenheid te bieden, een bezoek te
brengen aan de beroemde Kathedraal van
Reims.
De geestelijke leiding der bedevaart, Is door
'1. D. H. Mgr. L. Schrijnen, Bisschop van Roer
mond, opgedragen aan den ZeerEerw. Heer
E. Kibbergh, Pastoor te Houthem-St. Gerlach,
oud-professor te Rolduc.
De reis zal eveneens als de vorige Jaren
in twee gedeelten geschieden. De pelgrims, die
op de heenreis een bezoek willen brengen aan
liet graf nan Zusterlce Thérèse te Lisieux, ver
trekken op IS Juni, om reeds dienzelfden avond
nog te Lisieux per trein te arriveeren. Zoo
doende hebben de pelgrims volop gelegenheid
bun devotie te Lisieux te verrichten,
De pelgrims, die de reis maken over Parijs,
arriveeren den 18 Juni eveneens aldaar en blij
ven den IE» Juni in Parijs, teneinde per auto
de bezienswaardigheden der stad, alsmede de
beroemde kasteden van Versailles, ta bezoe
ken.
De pelgrims, die uitsluitend Lourdes bezoe
ken, vertrekken inet den ziekentreln op 19 Juni
vanuit Maastricht. Reeds thans laat het zich
aanzien, dat ook deze achtste Limburgsehe
Bedevaart zich in gvóote deelname zal ver-
beugen.
Prospectussen zijn op aanvraag verkrijgbaar
Secretariaat: Kapelaan Drlessèn Gronsveld
bij bot Comité.Secretariaat: Kapelaan Dries-
sen, Gronsveld (L.)
ST, AXTONIUS IN DE KUNST.
Hel Zevende Eeuwfeest van Sint Anfonius
van Padua.
Pater Luigi Guidolit, Franciscaan werkzaam
aan de ,,Biblioteca Antoniana" te Padua, is
bezig ter gelegenheid van het zevende eeuw
feest van Sint Antonius, dat in 1931 zal gevierd
worden, een groot studiewerk te schrijven over
„VArt Antonien".
Dezelfde Franciseaansche schrijver begint
thans ter voorbereiding van het eeuwfeest
reeds een nieuwe rijk geïllustreerde St. Auto-
nïus-Revue uit te geven.
OVERSTROOMING OP AMELAND.
Vele schapen vermist
Gisterennacht is door den hoogen vloed weer
een groot gedeelte van het eiland Ameland
ondergeloopen. Met groote moeite werden de
nog losloopende schapen gered. Verscheidene
echter worden nog vermist.
Naar wij vernemen, is de ZeerEerw. Pater
C. Jurgens van de Congregatie van de Mis
sionarissen van het Onbevlekt Hart van
Maria, llians rector van het Mgr. Hamer
Missiehuis le Nijmegen, benoemd tot bis
schop van Tuguegarao, op de Philippijncn.
De nieuwbenoemde bisschop werd den
12deri December 1879 te Oss geboren. Na do
'lagere school te hebben doorloopcn, stu
deerde hij de humaniora aan het Klein
seminarie te St. Michielsgestel en deed ver
volgens zijn theologische studiën aan het
Groot-Seminarie te Haaren..
Den zeventienden Juni 1905 werd hij in
de Bossche Kathedraal door Mgr. W. van do
Ven tot priester gewijd.
Daar hij zich echter voor missionaris
voelde geroepen, meldde hij zich aan bij de
Missionarissen van het Onbevlekt Hart van
Maria en trad op 8 September van hetzelfde
jaar in het noviciaat dezer congregatie te
Scheut. Een jaar later, eveneens op den
8sten September, legde hij hier de plechtige
geloften af.
Daarna kwam hij gedurende een jaar bij
liet onderwijs en wel als leeraar in het En-
gclsch aan het studiehuis der Paters van
Scheut te Leuven. In September 1907 einde*
lijk zag hij zijn verlangen vervuld en mocht,
hij naar de Philippijnen vertrekken.
Met een korte onderbreking (slechts een
maal keerde hij met verlof naar ons land
terug) was hij hier twintig jaren vol ijver
werkzaam. Zijn speciale arbeidsveld bevond
zich temidden van de Igorotten, een onbe
schaafd bergvolk. Onder hen heeft hij bui
tengewoon schitterend missiewerk verricht,
al de jaren, dat hij onder hen vertoefde. De
laatste jaren was hij werkzaam in de pro
vincie Nueva Viscaya.
Eenige maanden geleden keerde hij van
hier wederom naar Nederland terug, waar
hem toen het rectoraat werd opgedragen
van het. mgr. Hamer Missiehuis, dat zijn
Congregatie te Nijmegen heeft gevestigd,
cc*
Omtrent de bisschopswijding staat uiter
aard op het oogenblik nog niets vast, doch
waarschijnlijk zal zij hier te lande plaats
hebben.
De nieuwe rector benoemd
Benoemd is tot rector van liet Mgr. Hunier-
Missiehuis te Nijmegen de ZeerEerw. Pater
O. do Brouwer, missionaris van de Congre
gatie van Scheut.
DE HERDENKING VAN DE KRONING
VAN Z, H. PAUS PIUS XI.
Geen receptie on de Internuntiatuur.
Wegens de afwezigheid van Zijne Excellentie
Mgr. L. Schioppa,* tengevolge van het smarte
lijk verlies, dat Zijne Excellentie geleden heeft
door het overlijden van zijn moeder, zal op
12 Februari a.s., den herdenkingsdag van de
Kroning van Z. H. den Paus Pius XI, de ge
wone receptie op de Internuntiatuur niet plaats
vinden.
KATHOLIEK KRANKZINNIGENWEZEN.
Verewiiging van R.K. gestichten en inrich
tingen voor krankzinnigen cn zwakzinnigen
Oggjricht.
Op 8 Februari heeft te 's-Hertogenbosch da
oprichting plaats gehad van de vereenigtng van
R.K. gestichten en iurichtlngn voor krankzin
nigen en zwakzinnigen. I-Iiermede is een orga
nisatorisch verband gelegd tusschen alle ge
stichten en inrichtingen met R.K. verpleging,
welke tezamen ruim 5000 krankzinnigen en
zwakzinnigen omvatten.
De vereenlging stelt zich ten doel, met in
achtneming der katholieke beginselen, de ver
pleging van krankzinnigen en zwakzinnigen in
die gestichten en inrichtingen, alsmetle voor-
en nazorg van geesteszieken te bevorderen.
De vereenigtng vormt dus de centrale voor
geheel hot Katholieke krankzinnigenwezen.
BOND VAN R.K. RADIOVEREENIGINGEN
De Statuten goedgekeurd
Naar men ons mededeelt heeft het Door
luchtig Episcopaat de statuten goedgekeurd
van den landelijken hond van R.K. radio-ver-
eenigingen. Tot geestelijk adviseur werd be
noemd de Weleerw. beer C. J. Terwisscha van
Scheltinga, rector te 's-Hertogenbosch.
OVERREDEN EN GEDOOD.
Te Applngedam is de GO-jarige ongehuwde
Ai Rozema door een auto uit Delfzijl overreden
en gedood.
Eon rumoerige vergadering
OPNIEUW EEN SPOEDEISCHENDE
RAADSVERGADERING IN 'T ZICHT
Onder voorzitterschap van den loco-burge
meester, den heer R, Velsink, kwam Donderdag
gelijk reeds werd gemeld, de raad in
spoedvergadering bijeen op verzoelc van de
raadscommissie inzake eventueels corruptie,
t.er behandeling van het volgende punt: „De
dienstweigering bij herhaling door den gasdl-
recteur gepleegd tegenover bet college van B.
en W. en tegenover de commissie voornoemd
en het ingevolge daarvan te gevc-n onmiddel
lijk oneervol ontslag aan den gasdirectaur". Alle
loden waren tegenwoordig.
Alvorens tot behandeling der agenda over te
gaan zette de voorzitter uiteen, dat er hoege
naamd geen reden was voor de compromlttee-
fende uitdrukkingen, die de commissie zich
in de vorige vergadering veroorloofd liad ten
opzichte van diverse personen o.a. den burge
meester van Gen dringen.
Wat de beschuldiging aan het adres van op
zichter Postma betreft, dat deze de gemeente
Kou bestelen van gas on electricitett, is het
B. en W. gebleken, dat er geen sprake van is
dat Postma ziek iets heeft toegeëigend, dat
liom niet toekwam. De heer Cohen diende hier
na namens de commissie ad hoe het voorstel
tot ontslagvarleentng in.
De voorzitter las naar aanleiding van dit
voorstel een schrijven van den directeur van
de gasfabriek voor, waarin deze uiteenzet zich
niet aan dienstweigering te hebben schuldig
gemaakt.
De heer Masslnk betoogde daarop, dat de di
recteur zich aan dienstweigering heeft schul
dig gemaakt wat de voorzitter ontkende.
De heer Spijkman (S. D. A. P.) hield oen
uitvoerige bestrijding van het voorstel der
commissie, Resumeerende stelde spr. vast, dat:
de eisch der commissie, dat de gasdirecteur
voor haar zal verschijnen ook indien bij haar
verhoor derden aanwezig zijn, niet steunt op
eeuig voorschrift, dus in strijd is met do wet;
de raad zoo'n ontoelaatbaren eisch terwille
van zijn eigen gezag niet mag steunen;
dienstweigering niet heeft plaats gehad en
dus ontslag op dien grond niet kan plaats
hebben
liet ontslag, toch op dien grond gegeven, daar
om zou zijn in strijd met het algemeen belang;
do commissie zelve haar onredelijken elscli
moet laten vallen en thans baar onderzoek moet
voortzetten met opoffering van liaar eenmaal
ingenomen maar onjuist gebleken standpunt.
Nadat ook de voorzitter het optreden der
commissie aan felle criliek had onderworpen,
werd het voorstel der commissie in stemming
gebracht en aangenomen met 9 tegen 6 stem
men. Tegen de lieeren Velsink, Ileuthorst, Leu-
verink, Besselinjc, Spijkman en Wensten.
De voorzitter deelde mede, dat hij dit besluit
ter vernietiging aan de Kroon zal voordragen
wegens strijd met het algemeen belang en sloot
direct hierop do vergadering.
Tegen deze sluiting protesteerden de leden
der commissie, Jaar zij nog een motie wensch-
ten in te dienen. Toen de voorzitter heropening
weigerde werd medegedeeld, dat terstond weer
een nieuwe spoedeischende vergadering zal wor
den aangevraagd. Het publiek dat ten getale
van eonige bonderden was opgekomen, begon
na de sluiting luide te joelen.
IK DE ATLANTIC CITY (7. 8.) BRAK OKLAKGS BRAND UIT in een complex hulzen.
De felle koude deed de waterstralen echter in ijs omzetten wat het blusschingswerk zeer
bemoeilijkte. Bovendien was het onmogelijk voor de brandweerlieden, om de spulten vast
te houden en deze werden dus- maar op den grond gelegd. Een foto van het ijs- en vuur-
tafereel. v - -
Aan den Laugendijk
BESCHULDIGINGEN TE BEWIJZEN
De Commissie uit de lichtbedrijven is terug
gekomen op haar vroeger ingenomen stand
punt in zake irte beweerde corruptie aan de ge
meenschappelijke lichtbedrijven der 4 Langen-
dijker gemeenten en St. Pane ras. Zij besloot
thans den lieer Van der Stel uit te no'odigen
om zijn beschuldiging In zake corruptie te be
wijzen.
G. BULTEN,
De justitie te Leeuwarden heeft een instruc.
tie geopend tegen een veertiental personen, die
hij de gasfabrie-age in Friesland zijn betrokken
geweest, wegens het aannemen van gelden
de firma's Wilson en Gautzseh.
DE TROUW IK SLAKGEXnUID GESTOKEN
Nog steeds schijnt de slang een groote beko
ring te hebben voor de vrouw. Het geheolé
costuum, (boa, schoenen, tasch en hoed inbe
grepen) is van slangenvel vervaardigd, De
draagster is natuurlijk een Amerikaanscha en
heet Ltlias Kogan.
DE MAATSCHAPPELIJKE BETEEKENïS
5 VAN DEN AMBTENARENSTAND,
Rede van liet Tweede Kamerlid G. Bulten,
Voor de afdeeling Lelden van den Alg. R. IC<
Amhtenaarsvereeniging heeft de. keer G. Bul
ten, lid der Tweede
Kamer en burgemees
ter van Voorhout, een
rede gehouden over;]
De maatschappelijke
beteekenls van dea
Ambtenarenstand.
Spreker begon zijn
inleiding met er op
te wijzen, dat ia ons
vaderlans ,,de amb.
tenaar" den laatsten
tijd een dankbaar on
derwerp Is voor ctL
Hek.
Men ziet er niet to
gen op het gelieele korps in discrediet te bren
gen.
We ziju er ons van bewust, aldus spreker,
dat evenals Ui het vrije bedrijf niet alle amb
tenaren van IS karaats gehalte zijn, maar
groot is liet getal der Nederlandsehe ambtena
ren, die met hart en ziel arbeiden, met vollen
ijver voor de gemeenschap, mot onkreuk
bare trouw en eerlijkheid. Moet men nu door
die enkelingen trachten het gelieele korpa
naar beneden te halen, liet publiek te winnen
om den ambtenaar als vijand van het vrije
bedrijf voor te «tellen.
Wij, Katholieke ambtenaren, zijn tegen cor
ruptie. Wij zijn een product van den nieuwen
tijd. Het liberale, stelsel hraelit een politie
staat, waarin landbouw handel en nijverheid
zich kunnen ontwikkeien mot sociale verzeke
ringswetten. Wij willen ais dienaren van de ge
meenschap, van den hoogsten tot den laagsten
rang, medewerken aan de oplossing der vraag
stukken.
Denk eens, dat er geen ambtenaren waren,
de maatschappij zou niet functloneerea. Ook
wanneer de ambtenaren niet geheel hun plich
ten deden, zou het een chaos zijn.
Onwrikbaar moet bij ons vast staan, dat we
onze taak mot plicht en ijver vervullen, zoo
dat we met eere de plaats innemen in de maat
schappij.
Over snlarleerlng zou spreker het niet heb
ben, het is beter af te wachten de onderhan
delingen van liet georganiseerd overleg en da
regeering. Waar wij, onafhankelijk moeten zijn,
zullen we onverbiddelijk blijven eisclien, dat
"de Staat of gemeente ons niet zullen brengen
op den rand der armoe.
De ambtenaren hebben verplichtingen, die
"het vrije bedrijf niet kent. Terecht missen wo
liet stakingsrecht, dat is door de Katholieke
sociologie erkend als juist; elke staking van
ambtenaren brengt een cliaos.
We sluiten corruptie uit; we moeten wer
ken met volle toewijding in het algemeen be
lang. De overheid moet de zwakkeren behoe
den voor den val en zorgen, dat de ambtenaar
In het algemeen met z'n vaste betrekking geen
vaste armoe heeft te lijden.
Op deze rede volgde een hartelijk applaus.
Daarna werd gelegenheid gegeven den spre
ker vragen te stellen.
l
EEN PROMOTIE.
Nederlandsehe letteren te Leuven,
Woensdag 15 Februari zal de heer Th. Kut
ten, uit Nijmegen, in de Universiteit van Leu
ven promoveeren in de Nederlandsehe letteren.
Dit is de eerste promotie in de Nederlandse!^
letteren, die te Leuven zal plaats hebben.
Het door den heer Rutten voor to dragen
proefschrift gaat over Felix Timmermans.