Zaterdag 18 Februari 1928
Tweede Blad
Pagina t
t ALS ER OORLOG
KOMT
W. KARD VAN ROSSUM
DE TOESTAND ONGUNSTIGER
EERSTE KAM UI!
INSTELLING VAN EEN DEPARTEMENT
VAN DEFENSIE
ERNSTIGE BRAND
ACTIE BR. SCHAEPMANFONDS
DUBBELZINNIGE MARINE-ACTIE
EEN SUCCESVOLLE VERDEDIGING
CONCERTGEBOUW TE AMSTERDAM
IN HET LABORATORIUM VAN DEN
PHYTOPATHOLOGISCHEN DIENST
i - —4
Als ar oorlog kom! en er wordt. mobili
satie teel ast, wat zult, pij dan doen, liecft rrn-
frtatce I .ambooy aan -do -jwcHwl-dMuocr-atM*.
gevraagd.
Ja, '.vat zullen we. dan doen,, vroegen .om*
vertchillende Esdeapecnii De minister beeft
geen duidelijk antwoord gckiegtn en dc
nicuwagierige Esdcajpeëi's evenmin.
IV mirtitere beer de Hoode, dit; het buiten-
lanitsch overzicht van „Het, Volk schrijft-
weet raad. Vlij verklaart in' „Het Volk", dat
in de haidige omstandigheden dó partij niet.
meer kan zeggen, daa i'n de Kamér gezegd
werd. Ka dan iaat li ij hc.'l rustig volgcji:
Het stelten van mogelijkheden in de
toekomst,, cu bét verklaren wal wij zullen
doen indien bepaalde onderstellingen zien
verwezenlijken, is meer een spel v.an fan
tasie,'dan een daad van'politieke beteekeftis.
Het geeft. wel Uitdrukking. aan een gezind
heid, maar liet geeft geéli .zekerheid- om
trent onze daden in .-de - toekam-rt. Want
een mogelijkheid verwezenlijkt- zich nooit
op de wtize die de verbeelding ons heelt
voorgespiegeld. De werkeiijklfèid is \eét"
rijker dan de verbeelding.- Zij. zei bus
tijd vóór feiten eu omsta-ftdigheden. waarop. -
de verbeelding niet-had gërekend.
Met andere woorden:, hatiiiirlijk zouden wij
de wapenen Wel willen neersmijten, zoo i»
onze gezindheid, maar of we het in do toe
komst zullen doen, dat is wat anders-
Kijk eens hier, gaat de heer de lloodp
voort:
Er is een jaar in de'geschiedenis, dat
liet getal '1914 draagt. De gebeurtenissen
van dat jaar hebben aan sómmigen van
ons ik hoop zelfs dat het velen zijn
iets geleerd. Het is, dat men geen geloften
moet afleggen, als men niet weet, dat men
ze kan houden. En ook, dat Oorlogsgevaar
bij den mensch, ook bij den socialist, in
s.tlnctea wakker roept, en drijfveereu in
werking brengt die in vredestijd slapen.
Oorlog breekt de betrekkingen lusschen
da volken; verjaagt de internationale ge
dachte. Als na al wat het huidige geslacht
heeft, beleefd, de sociaal-democratie, de ar
beidersbeweging, in Europa, niet m staat -
zou zijn te zorgen, dat het tot eelt nieuwen
oorlog niet komt, dan heeft, het weinig zin.
vast te stellen wat wij zullen doen als het
er wel too zou komen.
En tic schrijver bes!uil:
Het verbaast mij, dat. enkele parujgenoo-
ten met groote hardnekkigheid ouze be
weging willen vastleggen ten opzichte
van een toekomstmogelijkheid, zoo ijl, dat
niemand, van ons in staat is de omstandig,
heden aan te geven waarin zij inch zou ver
wezenlijken.
Deze schrijver in ..liet Volk" is nuchter:
hij schijnt te weten, dat de „klassenstrijd"
niet alles is, maar op ecu zeker aogonblik to
taal wordt overstemd door heel andere idea
len. De nude socialisten dachten dat. dit. niet
zoo was. Zij namen moties aan op hun Con
gressen om eiken oorlog door middel van
werkstaking te verhinderen. In de Voor
waarts' werd dezer dagen nog zooiets be
weerd
Be oorlog kwam en alles was vergeten:
II mui „de jemgdige fanaticus" uit. 1907 - al-
du-: betitelt de Roode zijn ex-partijgenoot, die
twintig jaar geleden precies hetzelfde voor
stond als da „Voorwaartsvan 1.1. Woens
dag verdedigt --- werd een nationalist, die
uk:, de vroeger door hem bepleite algemeene
werkstaking, maar. in 191-4 de pens door hem
gesmade landsverdediging predikte!
Vatuicrvelde, Oud-Belgisch minister en. zelf
verdediger van den oorlog, herinnerde er
l'r ndcrdiigavnnd in een lezing te A'dam aan,
dat de Man, revolutionair en militai'rfsï''In
1914 „in heilige verontwaardiging i'n het le
ger rad".
Men weet hoe ook jn ons land do socia
listen de mobilisatie goedkeurden: het natio
nale gevoel overhec-rschte alles.
„In het verleden ligt. het heden
In hei nu wat worden zal'
Wij hebben geen enkelen waarborg-, flat
de Kuropeesche sociaal-democratie er voor
zat zou ge n, dat. een nieuwe oorlog niet. uit-
kt. De socialisten zelf hebben die 'ook
uiidaarom is htai .houding weifelachtig;
daaroiii geven Zij gecfi rccht.streek.srb ant
woord, zij vertolken een gezindheid, maar
geen daad.
Daarom 'hééft de Roode wc-1 gelijk zich te
'bazen over de hardnekkige naïveteit van
partijgenpotcn. die al maar platen van „en
wat zullen we doen?" en niet begrijpen, dat
daarop geen antwoord te geven is.
De ontwapéningsleuze. is een 'aardige
leuze, maar de harde werkelijkheid geeft
een ander geluid
NIEUWE PAROCHIE.
Bij besluit van ilen 5Februari 192S heeft
Z.D.H. de Bisschop van Haarlem, naar ,,St,
Bavo" meldt, opgericht een nieuwe parochie
te Noord-Kraayert onder den titel van den H,
Eligius, en benoemd tot eersten Pastoor, dezer
nieuwe parochie den Weleerw. lieer H. A. Bots,
tot dien kapelaan te 's-Heerenbroek.
Men seint ons uil Rome. d.d. heden:
Z.Etn. Kardinaal van Rossuni heeft
helaas een zeer slechten en onrustiger» nacht
gehad.
Hedenmorgen vond men den hoegen lijder
zeer verzwak!, ofschoon hij zelf zich legen
de depressie schijnt te verzetten en zleti
tamelijk wet zegt te gevoelen.
Mogelijk is dit gevoel van betrekkelijk
wei-zijn een gevolg van dc Omstandigheid,
dat Zijne Kminonlie volstrekt geen koorts
heeft. V' i --
Zijn temperatuur lied raagt slechts 36.6;
NEDERLANDSCHE KUNSTTENTOON-
STEI.LING TE ROME.
De opening van de Nederlandsche Kunstten
toonstelling in le villa Borghese te Rome
is te' d :cr uitgesteld-
EEN Bi.) EENKOMST VAN DE
SECH ETA RISSEN DER IS
KlUsNGI OMITé'S .MET 'T
ÓMITc VAN ACTIE
De coibiCjicrc T&f hét Ur- Schaepman-
loads, door de meeste Kringeomité's zóó krach
tig tér. liand genomen, is thans naar de niee-
jviiigbvau het Génlraal Cpiiiitê van Actie, in een.
stadium gekomen. dat.een bijeenkomst van de
Secretarissen der 18. Kyingcomité's zeer go-
wenseht én nuttig lijkt.
Aan de uitw-iséeling der methodes van 'wer
ken. in de verschillende Rijkskieskringen ge.
volgd, wordi groote waarde gehecht. Een bij
eenkomst. waarop dit mondeling kan geschieden
zal dït zéér vergemakkelijken en bespoedigen.
Daarvoor is. zoodanige bijeenkomst- belegd op
•Maandag 20.-,Februari a.a. te Utrecht.
Verzocht is van alle in iu" iéders kring versche
nen stukken op de actie betrekking hebbend,
25 exemplaren ter vergadering mede te brengen.
Ook van de zijde van het Centraal Comité van
Actie hoopt men alsdan aangaande den, stand
der actie, o.a. over de individueele- actie, be
langrijke en waardevolle mededeelihgeii te doén.
Mr. l\ J. M. AALBERSE.
Een zilveren jubileum
Bisteren was het 25 jaar geleden, dut.prof.
mr, P. J. M. Aal berge in het toenmalige H4s-
triet Almelo in de- vacature, ontstaan door het
overlijden van dr. Schaepman; tót lid der
Tweede Kamer gekozen werd.
Vóór hij naar Rome ging, hail dr. Schaepman
aan enkele personeu
te kennengegeven,
wieii li ij tot. eye lit nee- -
Irn - op.volgur wilde
hebben. Eu hoewel men
in Almelo aan van ke.
lijk' aan twee andere
candidate}) gedacht
MR. AALBERSE,
had,werd, toen dit
beken[i was geworden,
Mr. Aalberse met groo-
te eenstemmigheid ge-
candideerd.
Reeds twee jaren te
voren was hij, even,-
eens op persoonlijken
aandrang van dr,
Schaepman, bij de al
gemeene verkiezingen van 1901 caudidaat in
hef. district Enschedé geweest, maar daar, om
dat bij de herstemming de liberale fabrikan
ten eenstemmig den sociaaldemocraat hoven
den Katholiek de voorkeur gaven, niet ge
kozen.
Mr. Aalberse heeft sinds 17 Februari 1903
steeds het district Almelo in de Kamer verte
genwoordigd, totdat hij in 1916. wegens zijn be
noeming tot Hoogleeraar aan de Technische
Hoögeschool te Delft, ontslag moest nemen.
Daarop volgden de zeven jaren van zijn Minis
terschap, waarna hij terstond weer thans
'door den Rijkskieskring Overijssel naar de
Tweede Kamer werd afgevaardigd.
(Het Centrum).
EEN RUMOERIGE VERGADERING
Een spreekbeurt van minister
Vamlervelde
In een door dc Soc. Dem. Studenten Club
te Utrecht gehouden
bijeenkomst waar de
Belgische oudminister
Vanl er velde als spre
ker optrad, is het tot
incidenten gekomen.
Tóen de voorzitter
dén spreker in het
Fransch welkom heet
te werd van uit de
zaal toegeroepen
.„Hollandsch". In de
pauze schreef men op
het bord „amnestie"
maar men veegde het
VANDERVELDE. er weer fluks af. Den
heer Vandervelde werd
daarna de vraag gesteld, waarom hij de
Man niet in de gevangenis heeft gezet.
De oudminister antwoordde: „Omdat niet
een minister dóch de justitie iemand kerkeren
doet". Donderend applaus volgde op deze
andere vraag: waarom minister Vandervelde
te midden der arbeiders wil staan als
socialist; hij die jaren lang de taal vau de
meerderheid dier arbeiders in België, name
lijk het Nederlandsch, niet heeft geleerd.
Het lawaai maakte beantwoording der vraag
onmogelijk. Daarna liep de zaal léeg, terwijl
de Vlaamsche Leeuw, uit volle borst ge
zongen, de Internationale luid overgalmde.
UIT DE SIGARENINDUSTRIE
Wijziging G- A. O-
Door de vier samenwerkende Werkliedeuor-
ganisaties in de Sigareniudustrie is overeen
stemming bereikt inzake de wijzigingsvoor
stellen der C. A. O., ten einde daardoor ta ko
men tot positieverbetering der arbeiders^
DE MINISTER MET DE AANNEMING VAN
H ET ONTWEI? t> GE LU KG EWENSCHT
De Eerste Kamér hoeft gistermiddag het
wetsontwerp- tot samenvoeging der departe
menten van Oorlóg en Marine en instelling van
een departement van Defensie aangenomen
mét 27—1& stommen.
Vóór stemden mevr. Pothuis—Smit, en d'è'
heeren, Westei'dijk, Danz, Hermans, v. Embden,
Sllngenberg, Hendels, Polak, Mcltmaker, Wi-
'oaut, de Zeeuw, de Jong, Dobbel man, Mléhiets
v. Kessenich, Rugge, de \Vit, lAadeyèr, Fran
sen, v. Laaschot., Jansen, de.' Mur'uli, Ancma,
Ilaffmans, Ossendorp, v, d Uinde/Tl'. Veer.
Voorst tót Voorst. C.'^ ^"V
Tegen stemden dc heeren .licérkens Thijssen,
v. d. Hoeven, Blomjous, Verheyen, de Gijse-
laar, de Vos v. Steenwijk, Kostei', Arntz, v.
IVassenaer v. Catwijck, Rink, de Savornin
Lokman, do Vlugt, Verkouteren, Croles, Ste
ger, Smeenge, Briët, en v. Nagelt van Ampsen.
De strijd Is geëinótigil .in «A schitterende
oyerwiunins vaii de regeering en in' liet bij-
-zonder van minister Uambooy, dfe ruim twee
uur lang het ontwerp met. vuur én övertnlghïg
heeft verdedigd en gehaald uit do sfeer van
sagen en 'legendes' waarmede de marine het
'had omringd. De meerdérhèid die voor hët
ontwerp heeft gestemd is doorslaand.
Minister. Lambóoy kan hu aan het werk en
als er geen. -o-hverwachtc' dingen-gebeuren, dan
zuilen we in hen» op I Sept. a.s. den eersten
Nederlandschen minister, van Defensie mogen
begroeten en zal dó 'Pwëede Kamer in hét
"najaar in plkat-s -.' van twee begrootingén er
'slechts een voor" de Defénsié hébben te be
handelen.
■De krachtige verdêilig-iHk van minister Lam-
booy, daa'fbij gëatéund "döor minister denGeer,
die mede sprak uit,maai» vanal .de andere
'ministers én in liet bijzonder 'uit naam van die
van Kol-ouiën. en Biatenlaadscho Zaken, heeft
er ongetwijfeld ve,el toe bijgedragen: om onder
de Katholieke leijea hen dié nog weifelden' tót
voorstanders te maken. Van de critiek der.
tegenstanders is dan ook werkelijk niet veel
overgebleven. Men-wilde eenvoudig niet over-
tuigd wordep. De -1 bezwart-fi dié den lieer1'
Rink Woensdag had n.l. dat er'geen marine-
deskundige wasim%ea ministerraad; dat' hét
marinebeleid scliado zon lijden, de band tas-
schei» moeóei'lamH' én, jïndië zpn verzwakken
en geen bezui'nlgjiigL warén dóór dén minister
geheel uit den wéf geruimd au nu bleet hij
tegen om-dat de noodzakelijkheid niet was aan
getoond. Men zal niet kunnen zeggen dat hier
van principieels, -bestrijding sprake is. Men
wensckte het nu eenmaal niet. om welke rede
nen dan ook en daarom werd tegengestemd.
Van overtuigen wag geen sprake vooral niet
bij de Christelijk Historischen. Ook hier had
minister Lambooy, evenals hij den Vrijheids
bond goed in oude papieren gesnuffeld.
Bleef er van de Critiek der Christelijk His
torischen niets over, zoo het mogelijk was, dan
kwam er zeker nog slechter af de gewezen
vlootvoogd van Nod.-Indië, vice-admiraal Goos-
3en, de leider der actie huiten de Kamer in
deze dagen en dc voorlichter der leden in de
Kamer. Met cijfer» uit het rapport van de
commissie Goossén, die als de geestelijke vader'
van de Vlootwet kickend jg, toonde dë minister
aan dat hij de uitvinder was van'de zoo nood
zakelijke splitsing, juist door minister Lam-,
booy,- dank zij zijn maatregelen overbodig was
geworden. Dank zij die maatregelen kan thans
volstaan worden met een veel minder personeel,
wat een bezuiniging geeft van een paar mil-
lioen, want iedere marineman koat het land
gemiddeld 1600 gld- per jaar. Hét behoeft geen
bewijs, dat als de begrooting een paar millioen
meer vraagt voor personeel, dit onherroepelijk
aan het materieel onttrokken wordt.
Aan de tka.113 gevoerde actie voor. een kruiser
en vier jagers hier te lande werd oolc de dood
steek toegebracht door de mededeeling van den
minister, dat deze actie voortkomt nit wat men
zou kunnen noemen het politiek testament van
genoemden vlootvoogd. Een act'ié die geen ander
doel heeft, dan om dó marine hier grooter te
maken, waaruit zou moeten blijken, dat er
wel degelijk een afzonderlijke, minister van
Marine no.o-dig was.
Het. wordt eekter het ergst als we in het
Interview van dien vice-admiraal dezer dagen
dooi' Aneta gepubliceerd lezen, dat de samen
voeging' der departementen moet worden ver
worpen, omdat deze minister de zaak niet over
ziet en we hooren nu verklaren, dat vlag
officieren hoopten dezen minister als minister
van Marine te behouden, want men had nooit
zoo'n uitstekenden bewindsman gehad. Het
wordt echter lieelemaat onbegrijpelijk als do
minister mededeelt, dat de vlce-admiraals Goos-
séu en Quant hem dat persoonlijk hebben mede
gedeeld.. De actie komt dan toch al wel in een
heel bijzonder licht te staan en het verwonderde
ons, dat deze heeren na deze vernietigende cri
tiek nog rustig op de gereserveerde tribune het
'eind hieven afwachten. Na een dergelijke ont
hulling van de dubbelzinnige actie, zouden velen
reeds lang hun blezen hebben gepakt.
Naturlijk werd ook de persoon van den heer
Colijn iu het debat gebracht en zoowel minister
de Geer als minister Lambooy konden verkla
ren, dat zij lang met dezen oud-minister-presi-
dent voor zijn vertrek naar Indië over dit voor
stel hadden gesproken en dat hij de aanneming
ervan warm had aanbevolen, omdat het was in
'3 lands belang.
De chef van den Marinestaf, en de
chef van hét materieel, beide vlag-offlcieren en
de chef van het personeel hebben verklaard
dat zij de voorkeur gaven aan de organisatie
door den minister voorgestaan, afgescheiden
dan van de fusie hoven die vaii een directeur-
generaal.
De heer de Vos van Steenwijk kon makkelijk
verklaren, dat hij voor zou stemmen, als de
minister twee directeuren-generaal- nam; want
hij wist te Voren, dat deze er toch n et toe
bereid was, omdat de minister de instelling'
schadelijk vindt: Maar op deze wijze had hij
tenminste een motief voor zich en zijn vrienden,
om nu alle bezWarèu waren weggenomen te
kunnen tegenstemmen.
Het heeft niet gebaat, en de nederlaag, vaii
den leider der oppositie, die al maar rondliep
om zijn volgelingen niet aan het wankelen te
brengen, was volkomen.
Ten opzichte van Indië brengt de imitelVing
van het Departement vau Dafenstie ook niet
do minste verandeHng, zooals ook mihiuter de
Geer verklaarde.
V.an het staaltje omtrent de bemoeienis
vaii den minister Van Marine met de vioot in
fuclië door den vice-admiraal. Goosseu- den
heer Steger verstrekt en door dezen den mi
nister voorgelegd, bleef niet veel over. Waar
wij gisteren, reeds op wezen, dat er onder-het
bewind van minister van Dijk juist daarover
groote moeilijkheden waren geweest, dit werd
nu door den minister uit de stukken beves
tigd. Het toezenden van de rapporten is meer
Tarnt' kennisgeving, dan om den minister in de
gelegenheid te stellen in te grijpen; juist als
met de controle op de oefeningen, die niet
aan hem is, maar aan den gouverneur-generaal,
opperbevelhebber van leger en vloot in Indië
krachtens art. 32 van de Indische Staatsrege
ling.. Wat nu de heer Steger voor bezvaar.er
tegen had dat de administratieve verhouding
beter omschreven werd.en dat dit ec-rs moest
geschieden voor de samenvoeging, begrepen we
niet.' Het is een vraagstuk van veel overleg
en studie, maar dat zeker niet minder tot zijn
.récht zal komen onder een minister, van De-
fenste; -dan onder een afzonderlijken -minister
van Marine. Ook zijn blijvende bezwaren te
gen de getalsterkte van het personeel in 1925
en het hebben van onvoldoende oeféngelegèh-
heid, hebben We niet kunne® begrijpen.
Het ontwerp is echter aangenomen en de
rust kon wederkeerem Het was 'een gi'-oot mo
ment, toen minister Lambooy aan het einde
van zijn rede categorisch zijn tegenstanders
de'vraag stelde, of zij wisten, dat hun voor
lichting onjuist was, .dat zijn maatregelen
.splitsing onnoodig maakten, dat de hoogste
marine-autoriteiten j 'n directeur-generaal -over-
:bodig'achten en wat al niet meer. Het was ©eit
her tever'geefsch, De tegenstanders hadden zieh
vastgelegd; ze konden niet meer terug en liet
applaus én de bravo's vau de voorstanders na
deze eerlijke en .overtuigende verdediging,
.ipuufkten hen nog "angel iger.
We betreuren het, waut na deze uiteenzet
ting'had het getuigd vin een ruimen blik en
"zelfs van staatstnans-inzicht indien' men het
ontwerp maar zonder hoofdelijke stemming
had aangenomen, want gevaar voor 'stands
belang levert liet niet op.
Van de Katholieken hebben vijf leden tegen
gestemd, waaronder ook de heer Arntz, die
.Dinsdagavond volgens de Handelingen den
voorzitter een brief schreef, dat hij deze
week afwezig zou zijn. Ook dit tegenstemmen
viel ons tegen. Het Katholieke program van
actie voor 1925 vermeldt, zooals minister Lam
booy ook opmerkte: „Zoo mogelijk samen
voeging' van de departementen van Oorlog en
Marine".
Er is 'n strijd van 16 jaar ten einde ge-
bracht, waarin heel wat. is geschied, zoowel
in als buiten het parlement. We gelooven, dat
de tijd niet verre is, dat ook de tegenstanders
zich zullen verheugen dat ten spijt van hun
verzet dit ontwerp is aangenomen.
EEN PORTRET VAN WILEEM MENGER-
BERG, ge teek end door Kóós Speenhoff, is,
met nog eenige andere soortgelijke teekeuingen,
in de Kunstzaal Pictura te Den Haag geëx
poseerd.
Het veertigjarig bestaan.
HET. LEVENSWERK VAN PROF. VAN
SLOGTEREN EEN PROOI DER VLAMMEN.
EEN SC HADE VAN 1^ a 2 TON.
EEN REEKS FEESTCONCERTEN.
Het veertigjarig bestaan van li-et Concert
gebouw zal gelijk reeds vroeger .te gemeld
met een reeks van feestconcerten wórden
gevierd.
Allo ooncertën van dit feest staan onder
leiding van Willem Mengelberg.
Een ernstige brand heeft gisterenmiddag tó
Lisse gewoed in het laboratorium van den
Rijksphytopathologischen dienst, waardoor dit
laboratorium, dat deel uitmaakt van de Land-
bouwhoogesdiool te Wageningen, zoo goed als
geheel is vc-rwoest.
Het terrein, waarop dit laboratorium staat
Is gelegen op hetzelfde terrein als. waarop do
Rijkstuinbouwwinterschool is gevestigd, waar
van het een twintigtal nieters is verwijderd.
Sedert eenige dagen is men daar liezig met
het maken van een eleetrisclie verwarming en
een 1 nhhtvei'verschinsfInrickting welk werk
voor dë aannemingssoui-van f 33.000 was op
gedragen aan de fa. Stieltjes Co., te Amster
dam.
Te ongeveer 8 uur gistermiddag werd in den'
Oostelijken vleugfel van het gebouw, dat een
hónderd meter '"van'den straatweg, op ongeveer
5 miiïntën gPahs van de bebouwde kom van
liet dorp Liss.é..gelegen is, brand bemerkt. Al
dadelijk bleek, dat aan blussclien niet te den
ken viel. De felle Zuid-Westen wind walckerda
het vuur krachtig aan. De motorspuit en dé
brandspuit van Lisse waren spoedig op het
terrein aanwezig. Onder leiding' van den oppcr-
brarul mees ter, den heer Suykerland, werd het
vuur met 4 stralen bestreden die weliswaar tot
over het dak uitkwamen, doch door den krach-
tigen wind werd het water, in plaats dat liet
in het gebouw werd geworpen, waaiervormig
over het dak verspreid. Aangezien reeds spoe
dig bleek, dat de brandweer van Lisse niet was
opgewassen, werd de hulp van het dorp Sas-
senheim ingeroepen, dat weldra met een mo
torspuit verscheen. In "het geheel werd toen
met. 7 stralen gewerkt. Toen we op liet terrein
van den brand aankwamen, stond vrijwel hel
gelieele gebouw, dat ongeveer 40 meter lang is
en 12 meter breed, in lichte laaie.
Prof. v. Slogteren die, zooals hij ons mede
deelde, kort na het uitbreken van defl branil
uit Leiden, waar hij met eèn zijner kinderen
prof. Gorter had bezocht, te Lisse terug kwam,
was zeer onder den indruk, toen hij zag, dat
zijn levenswerk bestaande uit een schat van
gegevens en kostbare bescheiden omtrent den
aard en het verloop van tal van plantenziekten,
een werk waaraan hij ongeveer 10 jaar had ten
koste gelegdrwas verloren gegaan.
Zooflra hij ter plaatse kwam, heeft hij te-
ózamen met don teeiinischen ambtenaar van
het laboratorium, den lieer Bakker, dlo zlcli
Maarte© in hét brandende gebouw had bege-
ven( eeUige groote fleSSChert, inhoudende 50
100 Liter alcohol uit het gebouw weten te ver
wijderen. Door het optreden van don heer Bak
ker is, aldus prof. van Slogteren, een ernstig
onheil voorkomen.
Door het ook op andere wijze krachtig op
treden van de brandweer, is een deel der
instrumenten kunnen worden gered en is oole
het administratief archief gespaard gebleven,
evenals dé aan den achterkant van liet ge
bouw gelegen broeikassen.
Omstreeks 9 uur des avonds was reeds vrij
wel liet geheele gebouw met uitzondering van
de directeurskamer en diens laboratorium, ge
heel uitgebrand.
De verschillende andere laboratoria, de bi
bliotheek en verschillende preparaten, alsmede
de schimmelkamer zijn evenals de werkplaat
sen, de magazijnen en de machinekamer, ge
heel vernield en wat er over is gebleven, heeft
van de massa's water enorm te lijden gehad.
De brandweer, die over geen brandladders
beschikte en daarom niet van bovenaf water in
dit twee verdiepingen hooge gebouw kon wer
pen, werkte niettemin prachtig.
Langs den straatweg, waar de stoomtram
loopt, waren onder de rails geulen gegraven
waarin de slangen waren gelegd, zoodat het
tramverkeer ongestoord zijn gang kon gaan
en omgekeerd de brandweer geen last van de
stoomtram ondervond.
De oorzaak van den brand, die ontstaan is
in een der werkkamers, is waarschijnlijk te wij
ten aan kortsluiting of aan onvoorzichtigheid
bij liet verrichten der werkzaamheden door de
werklieden van bovengenoemde firma.
De werkzaamheden waren zoo goed als go
heel voltooid on het werk zou juist óver eenige
dagen worden opgeleverd.
In verband hiermede zal te bezien staan, of
het Rijk, indien komt vast te staan, dat do
oorzaak bij het personeel der aannemersfirma
ligt, de schade zal vergoeden, of dat de firma
zelf de schade zal hebben te lijden.
Zooals bij alle rijksgebouwen, wo* ook dat go-
bouw niet verzekerd.
Do schade wordt op 2 ton geschat.
HET ENGEUSCHE S.S. „SHONGA"
Mislukte pogingen
Omtrent de gisteren plaats gehad heb
bende stranding van het Iüngelsch stoomschip
„Shonga" kan heden gemeld worden, dat
gisteren de reddingspogingen mislukt zijn.
Er is geen onmiddellijk gevaar, dat het
wrak zal worden stuk geslagen.
Men verkeert nóg in het onzekere, of allé
leden der bemanning zich op het afgebroken
gedeelte van het schip bevinden.
MELKBOOT OMGESLAGEN.
Gisterenmorgen is in het Var een melkboot,
waarin zich drie personen bevonden, omgesla
gen. Twea personen wisten zich te redden. Dé
derde, W. Schingenga géhóeten, is verdronken,
