DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
Hj»
51ste Jaargang
m
Dinsdag 21 Februari 1928
No 15098
Dit nummer bestaat uit drie bladen
fi
STADSNIEUWS
DE „SEINE" IN DEN STORM
Si
DE ABATTOIRFILM
OF
ARGUS MET OMFLOERSTE OOGEN
FAMILIE-, VOLKS- EN
ARBEIDERSTUINEN
AGENDA.
KUNST-AGENDA.
TE ROTTER DAM
i.eekenapostolaat
AANRIJDINGEN
SCHEEPVAART
COURANT
Bureau KOEMARKT 4. SCHIEDAM, Telefoon Intercommunaal no. 68085
ABONNEMENTEN: per 3 maanden ƒ3.25. per maand 1.10. per week 25 cent.
Franco per post 3.75 per kwart. Afzonderlijke nummers 5 ct. Postchêque en Girodienst 81440.
ADVERTENT1SN 15 regels ƒ1.55. Elke regel meer 30 cl. Reclames tussehen den tekst 60 ct.
per regel. Kleine advertenties: 30 woorden 25 ct, elk woord meer 6 ct. tot een maximum van
50 woorden. Kabouteradvert. 5 reg. 0.50. 10 reg. 0.75. 15 rag. 1. Incassokost, worden berekend
1
Gratis-Ongevallenverzekering ƒ500 bij overlijden door een ongeval; ƒ500 bij verlies van beide banden, voeten of oogen; ƒ250 bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150 bij verlies van ccn duim; 75 bij verlies
van een wijsvinger; 50 twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt.
De uitkeeringen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAVBank, Lange Haven 103, Schiedam
Koe de orkaan woedde-
ANGSTIGE TJREN.
Men zal zich herinneren dat de sleepboot
„Seine" van L. Smit en Co's Internationalen
Sleepdienst op Vrijdag 10 Februari in een storm
op den Atlantisohon Oceaan ernstig weid
beschadigd.
De boot is gisteren uit Queenstown in Maas
sluis terug gekeerd.
Gisterenmiddag bezichtigden wij den ont
redderden 308 ton meténden zèesleepèv eri. had
den een onderhoud met den gezagvoerder,
kapitein T. Vet en den stuurman M. Bekker,
die samen met den matroos A. Jol een etmaal
ill do stuurhut hebben gestaan en de boot voor
schipbreuk bewaarden. Zij hebben ons liet
volgende verteld:
HET VERHAAL DER ZEELIEDEN.
Da „Seine" was op 31 Januari uit Maassluis
vertrokken om assistentie te verleenen aan het
olietankschip „Varand", dat door de „Zwarte
Zee" van L. Smit en Co's Internationalen Sleep
dienst werd opgesleept, nadat het in een orkaan
doordat roer en schroef ernstig beschadigd
waren, stuurloos was geworden. Het weer was
toen reeds zoo zwaar dat de „Zwarte Zee" liet
sleepwerk niet alleen af kon.
Op Zaterdag 4 Februari kwam de „Seine"
na een moeilijke reis in Queenstown aan, doch
moest daar blijven wachten tot de sleep dich
terbij zou zijn gekomen.
Op S Februari kregen wij bevel uit te varen
en bereikten Vrijdagmorgen 10 Februari de
„Varaud" en de „Zwarte Zee", die toen op 170
mijl Zuidwest van Queenstown op oö gr. N.B.
12 W.L. waren.
Er was echter geen deuken aan, dat we met
het schip verbinding konden krijgen of het kon
den naderen.
De „Seine" bepaalde zich er toe, te trachten
in de nabijheid van het schip te Wijven, doch
daar zij met den kop in de golven nicest lig
gen en de stuurlooze „Varand" dwars zee lag,
raakte zij het schip weer kwijt eu was 's mid
dags té vijf 'uur al op circa, 40 mijl ervan ver
wijderd.
TWEE HUIZENHOOGE GOLVEN
Er woedde een orkaan, welke in het Eugelsch
met den naam: „Lurricane" betiteld wordt,
d, w. z. dat de windkracht nog giootei is dan
bij een orkaan n.l. 10 tot 11.
Te vijf uur za.gen de kapitein en de stuur
man, die met den matroos in de stuurhut ston
den plotseling twee huizenhooge golven aan
stuurboordzijde aanrollen. Hoewel de stuurman
nog trachtte dé'boot te doen draaien, Week dit
spoedig een onmogelijkheid; de^ kapitein
schreeuwde: „ga op je buik liggen de man
nen vielen neer en weinige seconden latei don
derde met liet geluid van een kanonschot een
enorme watermassa op de „Seme
DE KRACHT DER ELEMENTEN
De kracht van het water was ongelooflijk.
De verschansing van de brug werd aan de
voorzijde geheel afgerukt, de centimeter dikke
ruiten van de stuurhut vlogen aan scaeiven,
liet dikke glas van het kompas werd aan
gruzelementen geslagen.
Do stuurhut stond vol water, een kist met
Vlaggen, die tegen den wand bevestigd was,
Werd weggeslagen en spoelde even later de
deur uit, om in de golven te verdwijnen, de
koperen kap van het kompas werd tegen de
achterzijde van <le hut geslingerd, een lampje
aan den zolder werd versplinterd.
Het groote kompas, dat boven op de stuur
hut stond, was eveneens geheel door net water
vernield; van een luchtkoker achter de ut
werd de kop als het ware afgesneden, do
koker zelf werd dichtgeknepen als een rietje,
DE SLEEPBOOT „SEINE" van L. Smit en
Co's Internationalen Sleepdienst, welke op Vrij.-
dagdag 10 Februari j.l. in 'n storm op den Atlan.
tischen Oceaan ernstig werd beschadigd, is
gisteren benouden in de haven van Maassluis
aangekomen.
de reddingboot aan stuurboordzijde werd door
de klampen heengedrukt, stukken hout en ijzer
werden afgerukt. Van de verschansing waren
de ijzeren staven verbogen, bovendien was bet
water do marconi-kamer achter de stuurhut
binnengedrongen en had de radio-toestellen be
schadigd. De marconist zat een oogenblik tot
a,an zijn niiddel in het water.
Toen de mannen in do 'stuurhut weer kon
den zien, bleek het, dat zij hun leven te danken
hadden aan hét plotseling neerduiken. Immers
zoo ontzettend was de kracht van het water
geweest, dat een stuk glas van esn centimeter
dikte in een balk vaa de zoldering was ge
drongen en daaruit niet dan met moeite kon
worden verwijderd.
HET WAS- LEVENSGEVAARLIJK
Zonder kompas en zonder licht, ook de elec-
trische leiding werd vernield, was het
levensgevaarlijk den nacht in te gaan. De elf
leden van de bemanning, die in het vooronder
zaten, konden niet aan dek komen, daar de
deur was dichtgespijkerd, in angstige spanning
moesten zij den nacht doorwaken, wetende, dat
het gevaar voor schipbreuk geenszins fictief
was.
De kapitein gaf "bevel, het S.O.S.-seiu te
geven; gelukkig was de radio hiertoe nog in
staat. Er kwam antwoord van vier schepen,
het Amerikaansche s.s. „Agwistone", het Duit-
sche s.s. „München", de Engelsche trawler
„Settsu" en de „Zwarte Zee". De laatste
seinde na korten tijd, dat zij met goedvinden
van den kapitein van de „Varand" dit schip
zou loslaten om ter assistentie te komen.
Op een reddingbootkompas, dat in do
stuurhut echter niet voldoende functionneerde,
werd de strijd tegen de dementen voortgezet,
de storm woedde den geheelen nacht voort,
doch dank zij stuurmanskunst slaagde men
erin de „Seine" met den kop in de golven te
houden, nadat het mechanisme van het roer,
dat aanvankelijk niet werkte door de scherven
en stukken hout die ertusschen geraakt waren,
hersteld was.
Tegen elf uur s avonds bleek dat de trawler
„Settsu" uit Cardiff de „Seine" het eerst zou
kunnen bereiken. Toen werd rondgeseind dat
hulp van de andere schepen niet meer noodig
was. De „Zwarte Zee" heeft toen de „Varand"
weer opgezocht. Gisteren heeft deze sleepboot
haar met behulp van de „Gele Zee" in Liver
pool kunnen binnenbrengen.
^■U'IJEIN T. VET EN STUURMAN M. BEKKER EN MATROOS A. JOL, die samen een
finaal In de stuurhut hebhen gestaan en de „Seine" voor schipbreuk bewaarden.
ln „Voorwaarts" van Zaterdag- beklaagt
.een medewerker die zich „Argus", do
sclierpkijker dus, noemt, ei" zich over, dat
„Synieö Betaal", „Jan F Wiek", do burgerij
er niet» van to weten mocht komen, waar
om de raad thans tot do stichting van een
abattoir besloot, terwijl de meerderheid er
tw'-ce-c li-een-half jaar geleden niets van
wildé weten.
"Wat ter wereld de autoriteiten er toe
geleid heeft de besprekingen en toelich
tingen inzake het abattoir zoo geheim
zinnig achter do gesloten deuren la
- houden is en blijft een raadsel, zegt de
schrijver. Wat voor geheim, welke specu
latie kan nu achter de voorbereiding
van een slachtplaats ^zitten? De Raads
leden schijnen volkomen ingelicht te zijn.
Ruim 2 uur heeft men. daarvoor noodig
gehad en in het openbaar werd met een
vloek en* een zucht het besluit genomen.
Zelfs van de schuchtere poging ter
verklaring van de reuzenzwaai, dien de
rechtscho groepen en de vrijzinnig demo
craat maakten, is bitter weinig terecht
gekomen. De motiveering van de tegen
standers door dik en dun was mager
tjes. Is hot wonder, dat .de niet-iugewijden
zich afvragen: was er wat te verborgen?
Inderdaad zijn in comité-generaal door
den heer Gerlaeh," directeur, en 'ii\ Aikema,
adjunct-directeur van gemeentewerken, de
slachthuisplanncn voor de raadsleden toe
gelicht. Dat comité-generaal was achter
louter formeel. l>r is niets geheimzinnigs
behandeld; alles macht zoo volkomen het
daglicht zien, dat o.>-ntcr Aikema op het
eerste daartoe tot. hcih gerichte verzoek
onmiddellijk bereid was, voor de pers,
welke daarvan niet intusschcn „Voor
waarts" een dankbaar gebruik heeft
gemaakt, do voor do raadsleden gegeven
toelichting te herhalen.
Of het juist is, dat na het comité-
generaal „in een vloek en een zucht" het
besluit genomen werd? Men zou bet kunnen
gelooven, als men het verslag leest dat
„Voorwaarts" van de raadsvergadering gaf.
Feit echter is, dat nog meer dan een uur
over het voorstel in het openbaar is ge
delibereerd, cn dat een groot deel van
de debatten juist besteed werd aan de
verklaring', waarom de raadsleden die op
28 Juli 1925 tegen het voorstel van B. cn
W. stemden om in principe tot de stichting
van een abattoir te besluiten, ditmaal aan
reeds uitgewerkte plannen van harte hun
goedkeuring hechtten.
We wille-n „Argus", wiens oogen blijk
baar minder scherp zijn, dan z'n naam zou
kunnen doen vermoeden, desgewcnscht gaar
ne ons nummer van 4 Februari ter
beschikking stellen, opdat hij zich voordat
het officieelo verslag hem volledig duide
lijk maakt, hoezeer hij heeft misgezien,
ervan kunne overtuigen, dat de verklarin
gen van do rechtsche raadsleden en van
den heer Hijman met schuchterheid niets
hadden te maken.
Intusschen willen wij, wat voor „Argus"
nog; in schemer gehuld Hgt, gaarne wat
nader belichten.
De slachthuisplannen van 1925 eischten
een bedrag van 32a000. Daaronder was
de grondprijs niet begrepen. Men had
een stuk grond op het oog, dat volgens
de verklaring van wethouder Houtman
„misschien voor 5 te boek staat." Werd
echter een strook grond aan de Maas
aangewezen, die 12 per M2, kost, dan
zou" de bouwgrond op 90.000 komen te
staan. In totaal kwam neen dan dus op
415.000. Met de thans uitgewerkte plan
nen het voor den grond benoodigde
bedrag heeft men, naai' ir. Aikema ons
meedeelde met rond 12000 kunnen ver
minderen is een bedrag van rond
418.000 gemoeid. Wat dus overeenkomt
met wat in 1925 werd nooclig geoordeeld.
Maar de plannen van 1925 bevatten geen
koelhuis, een der allereerste vereisohten
do heer Hijman merkte het destijds
terecht op en de voorzitter van den raad,
wethouder Houtman, die het voorstel van
B. cn W. met vuur verdedigde, sprak het
niet tegen om cxportslachterijon, waarop
zooveel hoop gebouwd werd, tot zich te
trekken.
In het voorstel van thans is wel een
koelhuis, voor groote uitbreiding vatbaar,
begrepenI lik
ln de tarieven voov slacht- en keurloon
vindt men eveneens bij een vergelijking tus
sehen de' plannen van 1925 en van thans
een aanmerkelijk verschil.
In 1925 had men de slacht- en keurloonen
voor een rund gesteld op 10, thans zullen
ze 7.50 bedragen, voor een paard is de
verhouding 10 cn 9; voor een varken
5-50 en 4.50. Dit beteekent dat op de
basis van de totale in het vorig jaar in
Schiedam verrichte slachtingen de slagers
aan.slacht- en keurloonen meer dan 10.000
jaarlijks minder, zullen hebben te betalen
dan volgens het door de S. D. A. P. zoo
warm voorgestane plan 1925. Waarhij nog
komt, dat wanneer Vlaardingcn meedoet,
waarop alle kans nog niet verkeken is, ten
waarvoor in 1925 nog geen 'moeite voor was
gedaan, de eploitattie zoöveel goodkooper
wordt, dat die slachlloonen, we spreken
ir. Aikema na -E wellicht'nog aanmerkelijk
zouden kunnen wo'rclcn verlaagd. Overigens
is ecu vermindering van lasten van meer
dan' 10.000 jaarlijks toch werkelijk wel
reeds een voldoende motief, om de zaak uit
ccnigszins anders oogpunt te bezien, dim
men het in 1925 deed.
Daar komt evenwel, Argus had het voor
hij met in de lucht hangende beweringen
voor den dag kwam moeten bekijken
nog een heel belangrijke factor bij.
ln 1925 leefden we in een periode, dat
buitengewoon veel buitenlandsc.h vleesch
werd gebruikt en clat verbruik liep steeds
op. Niets deed vermoeden, dat daarin en
zoo spoedig een kentering zou komen.
Toch is dat het geval geweest-
Thans wordt in de stad geen buiten
land sch bevroren vleesch meer gebruikt. Het
gevolg is geweest, dat hoewel de bevolking
eer af dan toenam n'en déplaise wethou
der Houtman, die in de raadsvergadering
van 24 Juli 1925 als argument voor de plan
nen-van B. en W, betoogde, dat de bevolking
wol spoedig' 50 a 69.000 zielen z.ou bedragen
het aantal slachtingen zeer aanmerkelijk
is toegenomen.
Laten we, „Argus" ter wille, eenige cijfers
van de laatste drie jaren naast elkander
plaatsen;
Aantal slachtingen:
1925
1926
1927
Runderen
14(54
1601
1936
Varkens
4691
4664
5492
Vette of graskalvereu
263
338
397
Nuchtere kalveren
244
479
510
In 1925 bestond er voor uitbreiding van
het. aantal slachtingen, zooals wc reeds zei
den, volstrekt geen perspectief. Is het. won
der dat men toen in aanmerking genomen
ook de précaire gemeentcfinancicn welke
zelfs wethouder ITOutman het voorstel deden
indienen, een commissie ad hoe te benoemen
0111 de zaak nog eens te bestudeeren, huiverig
was een plan te aanvaarden, dat de gemeente
op groote kosten kwam te staan, een bedrag
te votceren van 325.000, feitelijk 415.000,
terwijl men niet dc overtuiging had, dat
het rendeeren zou?
(Slot volgt).
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven cn andere officiëele
af- en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
DRANKWET
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter openbare kennis, dat bij hen is in
gekomen een verzoek van P. C. Roskam, al-
hiel', om verlof voor den verkoop van alcohol-
houdenden drank, anderen dan sterken drank,
voor gebruik ter plaatse van verkoop in de
bemeden-localiteiit van 't perceel Stadihouders-
laan 26; en
Herinneren, dat binnen 2 weken na deze
bekendmaking tegen het verleenen van het ver
lof hij hun College schriftelijk bezwaren kun
nen ■Worden ingebracht.
Schiedam, 21 Februari 1928.
Ter algemeene kennis wordt gebracht, dat
aan lien, die de huur van hun Familie-, Volks
of Arbeiderstuinen nog niet hebben voldaan,
alsnog' gelegenheid wordt gegeven de betaling
te doen geschieden ten kantoren van den Ge
meente-Ontvanger (Nieuwstraat 26) vóér Don
derdag 1 Maart a s.
's Maandags repetitie Muziekgezelschap St.
Ambrosius. S uur, R. K. Volksbond.
lederen Maandagavond clubavond R. K.
Damclub I. D. Patonaatsgebouw Lange
Haven; aanvang 8 uur.
lederen Maandag repetitie R. E. Gemengds
Zaogvereeniging Lorenso Perosl. Gebouw R. K,
Volksbond (groote zaal). Aanvang half negen
precies.
Dinsdags repetitie R. K. Mannenzangvereent-
ging St. Caecilia, half 9, R. K. Volksbond;]
bestuursvergadering R. 'K. Metaalbewerker»,
bond "St. Eloy", Gebouw R. K. Volksbond.
lederen Woensdagavond van 7 uur tot baJt
9 zitting bestuur Spaarfonds R. K. S. V. Excel,
sior; Gebouw R. K. Kring.
Elkén Woensdagavond R. K. Burgerjonge,
lingenvereeniging „Kath. Streven", Gebouw
Kath. Kring. Aanvang half zeven.
Eiken 2en en 4en Vrijdag van de maand ver-
gadering Katholiek Loven, Gebouw Katholie
ke Kring S'/2 uur precies.
Vrijdag 24 Februari
Ledenvergadering „Eerbied in Gods Huis",
Gebouw R. K. Volksbond.
Tweede les v. d. beer J. Th. Nijkamp. Jeugd-
cursus R. K. Vakbeweging. Gebouw R. K. Volks
hond, Lange Haven. Aanvang 8 uur.
21 Feb r.: Groote Schouwburg: Heer
van goeden huize (Rolt. Hofstadtooneel) 8.15
uur (voor volwassenen)
22 Febr. Groote Schouwburg, Götlordam.
merung (Co-Opera-tie) 7.15 uur. Grocto Doe.
iezaai, 2e abonn. Mengelbergconcert, kwart
over S uur. Groote Nutszaal, viool-avond
Bella Hopman, 8 uur.
23 Febr.: Groote Schouwburg, Het Ade
laarsjong (Ver. Tooneel) Ualf 8 (voor volw.)
25 Febr.: Groote Schouwburg, La Gioconda,
(Ital. Opera) 8 uur (voor volwassenen),
D a g e 1 ij k s: Circus-Schouwburg, Jubileum
revue 1928 (Ter Hall.gczclschap) 8 uur.
Bioscopen: goedgekeurde programma**
tot en met Dinsdag 21 dezer in: Corso (voor
vohv.); W. B.-tbeater (voor volwassenen);
BEURS VAN SCHIEDAM
Moutwijn
SCHIEDAM, 21 Februari. Officieele Notce-
rlng van de Commissie alt de Kamer vaq
Koophandel. j
Moutwijn 46 pet, IS.per H.L.
Namens de commissie voor de noteerlng
O. J. JANSEN.
Spiritn9
SCHIEDAM, 21 Februari. Men noteert voor
melasse spiritus 100 pCt. 29.per H.L.
Ruwe graansplritus 60 pet. ƒ17.— Per H.U
Spoeling
Noteering 2,20.
Morgen moet de les van den cursus tot
voorbereiding van het Leekenapostolaat ver
vallen.
Volgende week Woensdag wordt de cursus
weer voortgezet en beginnen de lessen
weer in het gebouw van den R. K. Volksbond
precies te half negen.
Gistermiddag is de 9-jarig© Johanna vaS
Dam, verblijf houdend aan boord van het zeil
schip „Arnoldus", liggende in do Voorhaven,
op de Hoofdbrug aangereden door een auto-
bestelwagen van de firma Groenendaal, be
stuurd door den 23-jarigen W. v. N. Het meisje
stak plotseling de brug over eu kwam met een
der spatborden in aanraking waardoor het
viel. Het rechterwiel ging daarbij het kind
over den rug. Dl'. Elzevier Dom verleende hulp,
waarna bet meisje, dat over inwendige pijnen
klaagde, per auto naar bet schip werd ovérge-
bracht.
Gisteravond te omstreeks half zeven heeft'
op den Rotterdamschen dijk een aanrijding
plaats gehad tussehen een autobus van de fir
ma van Leeuwen, bestuurd door T. v. d. H.
en een autobus van de gebr. Korpel, bestuurd
door J. den B. Beide bussen liepen schade op
aan spatbord en lantaarn.
Amsterdam 20 Februari aangekomen s.s. Agi
lity, tankboot, ledig van Schiedam.
Schiedam 21 Februari aangekomen SpaanscK
s.s. Delvia, van Bilbao om hier kolen te bun
keren in de Wilhelminahaven.
.„Li - ü»kn
.A,