I
Woensdag 29 Februari 1928
Tweede Blad
Pagina 1
ONDER NEGERS
TWEEDE KAMER
DE CAPITUL ANTEN WET
DE BERAADSLAGINGEN GESCHORST
DE MINISTER ZAL EEN ANDER STELSEL VOORBEREIDEN
MINISTER LAMBOOY WAS DITMAAL
NIET GELUKKIG
Vele bezwaren tegen het wetsontwerp
DE OOGEN OPEN
belasting :op niet binnen
Geen gunstig onthaal
f f-:*r
WIJZIGING VAN DE WONINGWET
ONGEVALLEN AAN OORLOGS
VAARTUIGEN
MR. TH. HEEMSKERK
Veertig jaar in de politiek
Morgen de ambtsaanvaarding
PROVINCIAAL WEGENPLAN VAN
ZUID-HOLLAND
ROTTERDAM-NEW-YORK IN EEN
REDDINGBOOT
DE GASLUCHT.
HET HERSTEL VAN DEN
LEER LINGENS OH A AL
Vragen van den heer Albarda
We hebben niets tegen negers.
Dal ze een zwart gezicht hebben, of een
der vele schakeeringen van bruin naar
zwart, vinden we heelemaal geen reden
om ze aan te gapen en te ginnegappen over
die eigenaardigheid.
Zouden we willen, dat zij onze bleeke,
roode of blauwe gezichten er zoo tusschcn
namen?
Dat is goed voor onopgevoede menschen.
Dat zooiets voprkomt, weten we. Het komt
ook voor, dat in tram of autobus menschen
vooral dames, onfatsoenlijk behandeld wor
den, en wij kunnen dat niet goedpraten zoo
als een plaatselijk blad doet. Ook aan ar
beiders past fatsoen en zij behooren zich
fatsoenlijk te gedragen, ook in het. open
baar.
Dat minachtend behandelen van negers
komt voort- uit eigen overschatting. Een
besef van beschaving als we hebben
Doch, ons beschaafder te gedragen, gaat
ons minder goed af.
Komt er een kentering in, die opvatting?
't Lijkt er op. Sinds een zwarte, of koffie
kleurige danseres de afgeleefde, ziekelijke,
overspannen groote Wereld, waar ii'é met
gold en tijd geen raad weten, heëlernaalover'
stag heeft geholpen.
Onze deftige liberale grootheden, doen
daaraan mee. Ze bejammeren het, dat Wee-
nen nog zoo eng en ouderwctsch voelt, om
die dame niet toe te staan in natuurtoe
stand te dansen.
Daar gaat, de beschaving. Het, oude af
gezaagde deuntje komt. weer boven: o, 't is
allemaal zoo natuurlijk, en dc rest dus
onnatuurlijk!
Die dame heeft niets van perversiteit..-
oen groot kind, maar een kind, zonder erg
en achterdocht.
Jawel! En die „genieters" natuurlijk ook.
Heelemaal niet te verwonderen voor een blad.
dat ook een blanke danseres haar begrippen
ovèr beschaving en natuur laat verkondigen,
om haar allerordinairste leven te vergoelijken
of als mooi voor te stellen.
De sprong n'aar de neger-beschaving moet
daarom voor heel wat beschaafden niet
moeilijk vallen. De dansen hadden we al,
nietwaar? De beschaafden deden hun best
zich er in te leven. Wat kan nu anders
volgen, dan dat we de negers zelf krijgen,
les van vakken uit de eerste hand en
ook, dat, al die „natuurlijkheden" van de
negers ook worden goedgepraat en aange
praat. Dat een groep menschen zich zoo ver
maakt, dal kan niemand verwonderen. Maar
dat, de heele beschaafde pers zich vergaapt
aan zoo'n genre, pleit niet voor het hoogo
peil der beschaving. Of is, dat nu eigenlijk
de ontwikkelingsgang van de liberale opvat
tingen dat wo weer in het oerwoud terécht
komen? Laten we het dan noemen do' 'te
ruggang der, beschaving!
Misschien mogen we dat beschavend werk
eens vergelijken met den arbeid der katho
lieken door hun missionarissen, die men
schen van alle kleuren trachten op te hef
fen en hen ook werkelijk maken tot ge
lijken, tot priesters en bisschoppen. Dat heeft
de Kerk heel de geschiedenis door gedaan
en daarin is ze schitterend geslaagd en
heeft zij heel wat steviger beginsel vertoont,
dan waarover onze moderne menschen met
al hun praatjes beschikken.
Minister Lambooy heeft zijn wetsontwerp,
dat ten doel had een aantal dienst- of reserve-
plichtige officieren en onderofficieren te krij
gen, die meer militaire ervaring hadden, dan
zij konden erlangen, indien zij uitsluitend ge
durende do bij de wet vastgestelde tijdvakken
in werkelijken dienst waren, en dut bovendien
groote financieele besparing zou opleveren,
omdat een gedeelte van het kader van de
landmacht ook in vredestijd bij de instructie
Uit dienst- of reserveplichtigen zou bestaan,
doordat zij zich na afloop van de eerste oefe
ning hadden verbonden om gedurende een
aantal jaren vrijwillig in werkelijken dienst
te blijven, uitvoerig verdedigd, voor en aleer
hij óp grond yan, dé ajgemeene beschouwingen,
schorsing dei* beraadslaging vroeg. Er was-in
de Kamer niet één stem gehoord ter verdedi
ging van dit ontwerp,
Tegen dit wetsontwerp, dat toch werkelijk
van niet veel beteekenis is, is door de onder
officieren, gesteund door ambtenaren-organi
saties een krachtige actie gevoerd. Toch is het
onbetwistbaar, dat door deze voorstellen, indien
ze wet waren geworden de belangen van het
leger in vredestijd, met het oog op de encadree-
ring en het vooroefeningsinstituut, benevens
van het gemobiliseerde leger zeer zouden Zijn
gebaat. Hetzelfde gèldt van de te verkrijgen
bezuiniging. Da minister had voorgerekend,
dat dez-e in de toekomst de oorlogsbegrootipg
zou verlagen met 791.000 op de salarissen,
1.S50.000 op den pensioenlast en 61.000 op de
stortingen in het pensioenfonds, in totaal dus
met 2.702.600. Nu kan men deze berekening
gefiatteerd noemen en verklaren, dat er voor-
loopig toch geen directe resultaten te verwach-
ten zijn en dat wat op oorlog bezuinigd wordt
door andere departementen zal moeten worden
opgebracht, te ontkennen valt niet, dat er daad
werkelijk toch een flinke bezuiniging van te
verwachten was.
De bezwaren, die men had, werden breed uit
gemeten ook door de socialisten, bij monde van
den lieer Ter Laan, die op grond van de bezui
niging er toch voor had moeten zijn, al zou
de minister een steun alleen om die redenen
zeker niet op prijs hebben gesteld. Zijn doel was
verbetering van het leger, maar dat was voor
velen niet overtuigend omdat het kader bij de
instructie achteruit zou gaan.
Het grootste bezwaar was, dat met! geen ver
trouwen had", dé meest gescliikten te krijgen en
bovendien had men de vrees dat zij die zich
beschikbaar stelden, zulks niet zouden doen
ómdat ze lust hadden In het militair beroep,
maar slechts liet oog gericht hadden op 'n later
te verwerven baantje. Het was vooral de lieer
Deckers, die betoogde, dat deze wet niet saL
Wal de minister juist wènschte, de zekerheid
aan lien die zich beschikbaar stelden.
Op een belangrijk punt is bij de bespreking
helaas niet de aandacht, gevestigd en dat ls' de
noodzakelijkheid van een dergelijken maat
regel als deze wet voorsbelt, wil de encadreering
niet hopeloos vastloop'en, zooals nu reeds het
geval is. Door de organisatie van ons vredes-
leger is de normale verhouding tusschcn hooger
en lager kader, zoowel bij officieren als onder
officieren verbroken. De minister heeft hu in-
De heer S. Bruyst.en heeft de conclusie ge
trokken uit zijn onderzoek voor de geestes
gesteldheid van den neutralen' journalisten-'
bond.
Het ging over Mexico.
Hij vroeg: waarom heet de niet-katholicke
pers weigerde daaromtrent het publiek in te
lichten? Waarom ze alles negeerde, ver
zweeg?
Waarom ze haar onafhankelijkheid zoo
weinig liet zien?
Het antwoord van het bestuur leek ner
gens op. Dat deed of er geen vuiltje aan
de lucht was. De heer Bruysten liet het
daar niet hij en zette dooi'. Doch hij kreeg
nul op het rekwest. Met volkomen recht
besloot hij dus, dat in zoo'n kring voor een
katholiek geen plaats meer was. Als blijk
baar katholieke belangen worden doodge
zwegen, als men zich tegen katholieken al
les mag veroorloven, zonder dat de pers er
eerlijk tegen op komt, aan wie ligt het dan,
dat de katholieken uit zoo'n omgeving weg
gaan.
Ze worden geduld om te betalen, om de
macht cler niet-katholieke ideeën te ver
sterken.
Eigenlijk op zich een doodgewoon feit.
Zooals er iederen dag voorvallen op ieder
gebied. Het. moest ons de oogen openbreken!
Niet uit pure lust om als spelbx*eker op
e ti eden, maar.uit noodzaak, uit zucht naar
zelfbehoud.- We kunnen ons niet laten boeien
en weerloos makeri, ook niet met zijden
panden. De strijd om de school heeft dat
yoegei. bewezen, bewijst dat nog iederen
f a8 en dwingt ook om niet stil te zitten!
at, brengt er velen toch toe te beweren,
a dm kwesties van de baan zijn? Ze lo
on fe, en geweldig, ze komen iederen dag
bijna weer boven.
We moeten onthouden dat, wat. men aan
3 geeft of toestaat, nooit anders dan ge-
J""®" wordt gedaan. Voor een katholiek
aat. er doodgewoon nog geen vrijheid Van
oeweging.
Dat gebeurt op ieder gebied, 7 -
DOM BERNARD GABELLE, op 25 Februari
j.l. door Kardiuaal van Roey- plechtig gewijd
tot abt van den Keizersberg te Leuven.
Waar ze het niet kunnen winnen door
macht, door onderdrukking van boven af,
daar probeeren ze het door belachclijk-maken,
door als minderwaardig voor te stellen- Na
tuurlijk: 't Was liberaal, 't werd neutraal,
en 't wordt nationaal, wat zij doen. Vanzelf
komt op de katholiek dan den smaad van
bekrompenheid, van sektegeest en drijverij,
van niet-nationaal-zijn. Misschien' nooit meer
dan nu blijft het pliclit de oogen open te hou
den, alle blind vertrouwen op zij te zet
ten, te vragen, wat ons goede recht is, cri
daarom in' èenongebroken eenheid op te
trekken., -
De oogen open, dus nietonderschatten,
wat hier en daar en overal aan den dag
komt. We hebben in onze eigen beginselen
meer moois en meer nuttigs voor heel het
maatschappelijk leven, maar moeten er ons
in werpen, om onze ideeën te doen door
dringen in alle kringen. Doch dan ook niet
als kinderen, zoo naief-blij, en zoo gerust-
ver trouwend,-- omdat ze wel eens eventjes
lachen tegen ons, maar met de oogen wagen
wijd open! v 5* -v
J. A
gesteld do dubbetrangen, maai' zooals ook bij
do behandeling van do oorlogsbegrootiug reeds
is betoogd, vindt niemand dezen maatregel mooi
en al stemde men er mee in, hoe eerder de
dübbeirangcn verdwenen zouden zijn hoe liever
men liet bad.
Do minister beeft nu zijn wetsontwerp terug
genomen, dcSfr het vragen van schorsing der
beraadslagingen om te overwegen of hij aan.de
bezwaren van de Kamer, waarvan het voor
naamste is 'dé zekerheid voor den capitulant,
kan tegemoet komen, Hiervoor zullen do andere"
departementen' moeten medewerken, wat voor
het kleine aantal persohéh. dat jaarlijks ge
plaatst moet 'worden eu door don minister op
133 wórdt geseba-t, tóch .geen bezwaar kan op
leveren. Door den heer Deckers werd reeds een
weg aangegeven, maar 'tóch vrëèzón wé, dat er
nog wel een' tijd zal yerloó'pen voor het zoover
is, dat het loger, daïwé noodgedwongon in
stand mogión,. jjoudon, z.oo. populair is, d_at er.
tegen do gewaarborgde 'plaatsing Van, gewezen
militairen in staatsdienst geen anti-mi li tairis*
tisebe storm zal opsteken.
Een andere tegenvaller voor minister Lam
booy .was, dat zijn Dieustpliehtwet, die begin
volgende week in openbare behandeling zou
komen, naar do afdoelingen is teruggezonden,
omdat hij bij nota van wijziging de vrijwillige
dienstplichtvervulling in de wet heeft gebracht.
Het- was de bedoeling de gewijzigde Dienst
plichtwet óp 1 Juni 1928 -ju -werking te laten
treden; dit zal nu moeilijk meer kunnen, tenzij
er met groóteu spoed gewérkt 'wpiid't, maar dat
zien we nog niet gebeuren.
HET RIJK WONENDE NEDERLANDERS
Na het militaire ontwprp was dat van be
lasting op niet binnen het Rijk wonende Neder
landers aan de beurt, waarvan liot onthaal al
evenmin den bewindsman van Financiën tof
vreugde "kan stemmen als den heer van Gijn,
die als de geestelijke vader daarvan optreedt.
De beide sprekers, de lieeren Lov.ink en van
Vuuren hadden overwegende bezwaren, vooral
do laatste. Het is eéjt belasting óo vluchtelingen-,
maar men durft het kind niet hij den naam
te'noemen en zegt na dat, het éen-'Jréinstfng is
op de nationaliteit,, wat niet .waar is,. Bovendien
is volgens hein het ;uatiCinal.Ümfabeginsel in
dezen tijd "op Weg om te "ve'FdWj.inen. 'Als de
teekenen niet bedriegen krijgt minister de- Géer
hier even weinig steun als minister Lambooy
dezen middag, ook al zal de heer van Clijn het
onderwérp krachtig 'verdedigen,
.--uw - •-"■tffa-" - j-
EEN VOORONTWERP AAN GED. STATEN
ENZ. TOEGEZONDEN,
De rooilijn het Bouw verbod Uitbreidings
plan De schadevergoeding.
Naar wij vernemen! heeft de Minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid aan de colleges
van Gedeputeerde Staten e»aan enkele andere
lichamen een voorontwerp tot wijziging van
de woningwet toegezonden met verzoek, om de
opmerkingen kenbaar to maken, waartoe het
stuk hun aanleiding geeft.
Het voorontwerp handelt vooral over de rooi
lijn, het bouwverbod, het uitbreidingsplan en
de schadevergoeding.
Het instellen Van een openbaar onderzoek,
DE MEMORIE VAN ANTWOORD OP HET
V. V. DER EERSTE KAMER.
Verschenen is de mrinorln van antwoord op
het voorloopig verslag der Eerste Kamer over
liét wetsontwerp,- houdende bepalingen tot in
stelling van een openbaar onderzoek omtrent
rampen en ongevallen, oveTkomen aan Neder-
landsche oorlogsvaartuigen.
Niet zonder bevreemding vernam de regee
ring, dat wettelijke -régeling dezer aan
gelegenheden geen algemeens Instemming
mocht verwerven.
Hoewel_.de wijze, waarop het onderzoek,.nl.
door een commissie ad hoc, door cle raaviiu
zelf als Volkomen afdoende en bevredigend
werd beschouwd, sohijnt zuïka de publieke
opinie niet te bevredigen, daar blijkbaar een
neiging bestaat, daarin allereerst een willen
bedekken van eigen fouten te zien. "Wordt dit
wetsontwerp van kracht, dan zal op de vol
gende punten van de tot nu toe gevolgde
practijk afgeweken worden.
DeMarineraad is te beecho.uwen als een
permanente commissie. Hét permanent zijn
van die commissie geeft den waarborg, dat het
onderzoek op deugdelijke wijze zal worden
geleid.
Do Marineraad krijgt wettelijke bevoegdhe
den, vvèlkë een speciaal vóór één bepaald on
geval te benoemen commissie niet heeft.
Het onderzoek heeft als regel in het 'open
baar plaats, terwijl tot nu tóe slechts de resul
taten van het commissoriale onderzoek geheel
of gedeeltelijk gepubliceerd werden.
De .ongevallen,, waarbij marineschepen zijn
betrokken en die vroeger odder art. 70 van de
schepenwet vielen, worden door den marine
raad onderzocht.
Bij de regeling, zooals in dat wetsontwerp
voorzien, begint 'do marineraad met liet onder
zoek, Leidt dit-tot de beslissing, dat de schuld
ligt bij het Nederlandsche oorlogsschip, dan
wordt de gezagvoerder van het koopvaardij
schip verder ongemoeid gelaten, doóh wanneer
blijkt, dat den commandant van het oorlogs
schip geenerlei blaam treft en aanwijzingen
aanwezig zijn, dat het geval, wat het koopvaar
dijschip betreft, onder de schepenwet valt, dan
zal de zaak in handen gesteld worden van den
hoofdinspecteur vóór de scheepvaart, ton einde
verder op dit punt onderzocht te worden*
IN DEN NACHT VAN ZONDAG OP MAAK DAG is aan de oude spoorbrug over de Maas
te. Dordrecht een nieuw bruggédeolte in gelaseht. Een overzicht van de brug.
Het zal op 2 Mei van dit jaar veertig jaar
geleden zijn, dat de bekende staatsman Mr.
Th. Heemskerk, Minister van Staat, voor de
eerste maal gekozen werd tot lid der Tweede
Ivamor
DE Ni EU W-BENOEMDE COMMISSARIS
DER KONINGIN IN ZUID-HOLLAND.
De Minister van Staat, ,Thr, mr. dr. van
Karfiebeefc, is van zijn verblijf in bet buiten
land te V-Gravénhage teruggekeerd en zal a.s.
Donderdag zijn ambt van Commissaris der
Koningin in Zuid-Hólland' aanvaarden.
-r jtja,- ;i -
Thans is afgekondigd het Provinciaal We-
gonplan van Zuid-Holland, zooals dat door de
Staten dér Provincie in hun vergadering van
25 November 1917 is vastgesteld.
DE BIOSCOOPWET EN DE NAKEURING
IN HET ZUIDEN.
Een vergadering van bioscoopdirecteuren uit
Brabant en Limburg.
HET BESLUIT DER BEDRIJFSAFDEELING
VAN FILMVERHUURDERS GOED-
GEKEURD.
Gisteren heeft te Roermond een drukbe
zochte vergadering plaats gehad van bioscoop
directeuren, die hun bioscoop gevestigd heb
ben in do gemeenten, aangesloten bij de „Ver-
eeniging van Noord-Brabantsché en Limburg-
sche gemeenten van gemeenschappelijke film
keuring" gevestigd te Eindhoven.
De bondsadministrateuv, de heer A. de Hoop,
uit Amsterdam, hield een inleiding over de
totstandkoming van de Zuidelijke keuring en
van de Bioscoopwet.
De vergadering verklaarde zich, na zeer ge-
-animec-rde gedaclxtenwisseling over de te tref
fen maatregelen, aceoord met het besluit der
bedrijfsafdeeling van filmverhuurders, waar
mee ook het hoofdbestuur instemde, om na 1
Maart a.s. geen films meer aan een gemeen
schappelijke filmkeuring, die in strijd met do
wet is, te doen onderwerpen.
DE PROEFTOCHT VAN DE
„SCHUTTEVAE".
Gisteravond om 7 uur was te Londen nog
geen bericht van de aankomst van de red
dingboot. „Sclmttevaer".
Ook in Indië waargenomen
BANDOENG 27 Februari. (ANETA.) Dé
boekhouder van de Nedeflaudsek-Indische gas.
maatschappij, de lieer Nièuwenboom, en twee
inlandscliè klerken zijn gearresteerd onder ver.
denking van verduistering van 10.009
EEN ONWAAR GERUCHT,
Ecu fantasie
.Er doel in den laatsten tijd een gerucht de
ronde, dat do heer A. F. Philips te Eindhoven
of. een zijner naaste familieleden een zware
operatie in het buitenland zou hebben onder
gaan, in verband waarmede do naam van een
békend Nederlandseh professor wordt genoemd,
die hiervoor een buitensporig boog bedrag zou
hobben berekend.
Bij informatie is ons gebleken, dat bét gei
heele gerucht op fantasie berust.
Door den heer Albarda zijn aan den minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen de
volgende vragen gesteld:
I. Heeft de globale becijfering, die blijkens
de Memorie van Antwoord nopens liet wets
voorstel van den heer Zijlstra op verzoek van
dezen door het Departement van den minister
is verrièht en volgens welke invoering van de
nieuwe leerlingenschaal van (lat wetsvoorstel
1.850.000 's jaars zou kosten, betrekking op
den toestand, die na de wederinvoering van
den zevenjarigen leerplicht zal bestaan, of is
daarbij met de wederinvoering van dien leer
plicht geen rekening gehouden?
II. Indien bij do bedoelde becijfering mót
de wederinvoering van den zevenjarigen leer
plicht wel rekening is gehouden, hoe is die
becijfering dan mogelijk geweest, terwijl tocli
volgens 's ministers antwoord op de vraag van
den ondergeteekende zoowel de „gegevens" als
„elke maatstaf voor globale becijfering'' ont
breken om de kosten ite schatten van het her
stel van de leerlingenschaal van 16 Februari
1923?
III. Indien bij de becijfering, op verzoek ran
den heer Zijlstra verricht, geen rekening is ge
houden met de wederinvoering van den zeven
jarigen leerplicht, wilde de minister dan mede-
deelen, tot welke uitkomst een soortgelijke be
cijfering leidt voor het herstel van dé loë'rün-
genschaai van 10 Februari 1923?
IV. Indien de cijfers, den heer Zijlstra ver-
strekt, wel betrekking hebben op den toestand
na wederinvoering van den zevenjarigen leer
plicht, wil de minister dan alsnog mededeelen,
op welk bedrag volgens een gelijksoortige
schatting de kosten van het herstel van de
leerlingenschaal van 16 Februari 1923 kunnen
worden -geraamd?
het INLAS8CHEN VAN EEN NIEUW BRUG GEDEELTE aan de spoorbrug over de
Maas te Dordrecht, dat electrisch zal kunnen worden opengedraaid. Het mag een kranig
stuk wérk van „Werkspoor" genoemd wor den. Onze foto is genomen op het oogenWJfc
dar hot brugsïot wordt «gewerkt, ■- r
