Tweede B1ad„
Donderdag* 12^April 1928
Pagina 1
t CELLENSOUW
EN NOG WAT
t
DE SLECHTSTE
PATROONS
EEN PAASCHBOODSCHAP
R. K. VOLKSPARTIJ
Naamsverandering bij het le lustrum
DE SENAAT AAN 'T WERK
Algemeene Beschouwingen
VERLANGEN NAAR HET HERSTEL
DER COALITIE!
R K. CONGRES VOOR VOLKSGE
ZONDHEID EN ZIEKENVERPLEGING
NOODLANDING
DE INZITTENDEN ONGEDEERD.
EEN KETEL ONTPLOFT
Drie werklieden gewond
DE PLECHTIGE TERAARDEBESTELLING vaal de twee leidekkers, die dezer dagen, bij
het uitoefenen van hun werkzaamheden aande H. Marthakerk te Den Haag door eea
noodlottig ongeval het leven Heten. De belangstelling bij de kerk.
De heer Gerhard heeft aan een man van
„liet Volk" wat oude herinneringen ver
teld. Zoo deelde hij mede:
Mijn vader bracht mij iu de beweging en
gai me een goeden naam mee. Mijn eerste
herinnering is die van een bezoek aan een
vergadering van „De Dageraad", waar we
samen heengingen. Ik was toen twaalf jaar
Ja, dat lijkt nu een beetje zonderling. Een
kind van twaalf jaar zit tegenwoordig op
de schoolbanken, maar ik stond toen al
voor de klas. Mijn entree in de groote we
reld ging alzoo door de poort van de Vrij
denkerij, en er is dus wel eenige aanleiding
om het te verontschuldigen, dat ik haar en
„De Dageraad" tot vandaag trouw gebleven
ben
Vrijdenkers beweren altijd, dat kinderen
vrij opgevoed moeten worden en vooral niet
lastig gevallen met dogma's.
Zij zalf schijnen er echter anders over te
denken en wel van meening te zijn, dat
twaalf-jarige hoofden volgestopt mogen wor
den rnet dogma's van het ongeloof.
Hier blijkt ook, dat het socialisme in oude
dagen in ons land een sterken voedingsbodem
yond in de vrijdenkersbeweging.
Merkwaardig is ook het volgende:
Wij waren lid van alle vereentgingea,
die daarvoor in aanmerking kwamen. Na
tuurlijk van het Komitee voor Kies- en
Stemrecht waarin naast mijn vader en
andere socialisten tal van jonge radikalen
Baten, Borgesius, Kerdijk, Baron v. Haer-
polte maar ook van „Volksonderwijs",
,,De Dageraad", het Onderwijzersgenootschap
en zelfs van de „Radicale Vereeniging".
Het was een beetje een verwajrde tijd.
i Waarbij kwam, dat wij in de 80-er jaren,
j begrijpelijk bij de zwakte van onze eigen
beweging, een sterke neiging hadden om
i andere organisaties met onze propaganda
te doordringen. Oelvorming heet dat nu.
Den radikalen was *ns optreden al gauw-
te bar. Onder leiding van Treub werd een
vergadering in d'Geèlvinck gehouden, waar
een voorstel aan de orde kwam om ons
te royeeren. Het werd een geweldig tumult.
Wij betoogden ons goed recht om er in te
blijven, doch, toen het er naar uitzag, dat
wij de meerderheid tegen ons hadden, be-
dankten wij staande de vergadering en
"I trokken er uit, waarhij ons een lieele schep
1 leden volgde,
Is dat niet curieus?
De socialisten in oudo dagen deden pre
cies hetzelfde bij anderen, wat de commu
nisten nu bij hen doen. Toen mocht het, nü
mag het niet meer; want, tóen ondervonden
anderen de last en nü ondervinden zij dien
eelf.
En daarom dreigt nu de banvloek over
cellenbouwers, waarvan een der voorgangera
door de bannende partij gehuldigd wordtl
„Het kan verkeeren", zegt Bredero!
Het kan verkeeren, zei Breeroo reeds. En
aan de waarheid van dat gezegde worden
We allemaal wel eens erg gevoelig herinnerd.
„De Bouwer", het orgaan van den modernen
bouwarbeddersbond weet daarvan mee te
praten. Het blad schrijft:
„Wij hebben allen wel eens gewerkt bij
patroons die nog kort geleden arbeiders
Waren,
De ondervinding daarbij opgedaan is dan
gelukkig niet altijd, maar toch zeer vaak,
dat die gewezen arbeiders veel beroerder
patroons zijn, dan degenen wier vaders ook
reeds in de patrooaswereld waren.
Vooral als ze behoorden tot de hardste
Schreeuwers In de organisatie of op d«
karweien, die nooit geen woorden konden
vinden, scherp genoeg om de patroons te
beschimpen en te laken, kon men er van
■verzekerd zijn, dat ze, zelf patroon ge
worden, zich tot de grootste scherp
slijpers en onduldbaarste heerschers ont
wikkelden".
Proficiat met de diagnosel
Als we dan zoo eens rondkijken in de
«ocialistische organisatie, en daar de man
nen van den grooten mond eens monsteren,
moet men het ons niet kwalijk nemen als
we aan dit stukje denken. Ook niet, dat we
dan dood-nuchter de schouders ophalen en
heel die drukte voor een goed deel schuiven
op rekening van opschroeverij, holle ópbla-
ter ijdat we besluiten, dat. daar op geen
stukken na de innerlijke beschaving aan
wezig is om anderen te leiden en mee te
helpen aan het opbouwen van een betere
maatschappij.
We vragen verder: hoe komt het, dat
EUlke menschen zich zoo ontpoppen: want
dat schijnt meer regel, dan uitzondering te
rijn? Is het misschien, omdat de organisatie
alleen maar het woeste egoïsme heeft ge
voed in de menschen, een egoïsme van zeer
bruten aard: zooveel mogelijk zien te krij
gen, zonder om te zien naar anderen?
Dan ligt zoo'n ontwikkeling zuiver in de
lijn.
DE GEZANT VAN ARGENTINIë IN
DEN HAAG.
De vooruitgang In don toestand van den
Argentijnse hen gezant, den heer Guesalaga,
blijft aanhouden, maar zeer langzaam.
AUDIËNTIES.
De gewone audiëntie van den minister van
Onderwijs, K. en W. zal op Maandag 16 April
fek, niet plaats hebben.
LIEFDEWERK IN LOURDES
„Voor oudgedienden ecu herinnering
..-..voor hen, die nooit meegingen
een aansporing"
Daar is de laatste jaren menige Paaschbood-
schap gebracht, die heel wat minder in over
eenstemming is met den geest van den Paasch-
tijd, dan die welke de Directeur der Zieken
verpleging namens de zieken van de aanstaande
Nationale Nederlandscke bedevaart naar Lour-
des, bij dezen richten wil tot allen, die als bran
cardier of infirmière hun vacantietijd aan hoo-
ger doel willen wijden.
Paschen: het feest der verrijzenis, het groote
feest der overwinning van de materie na het
lijden der Goede Week.
Paschen: het feest der overwinning: jubelend
verheft zich de geest, los van aardsche banden
bóven de overwonnen stof uit.
En Lourdes! Is ook de gang naar Lourdes
niet een zich los maken van de dagelijksche stof.
felijke zorgen? Ziet ze opgaan, die arme afge
beulde zieken, die van pijn Verwrongen trek
ken verhelderd door een glimlach van stillen
vrede nu te hebben mogen opzien haar hun
weldoende Hemelinoeder, en Haar èn smarten
ên lijden te hebben kunnen offeren.,
Lourdes: ziet die vrouwen en jonge meisjes,
hoe ze hun schoonste vrouwelijke eigenschappen
ontplooien, hoe ze opbloeien in teedeire, liefde
volle en opofferende toewijding jegens de zie
ken hun toevertrouwd! Hun schoonheid is hier
niet de behaagzieke bekoorlijkheid van knappe
meisjes, charmeerend in dancing of bal.
Hier is hun schoonheid die der vrouw, zich
offerend in christelijke charitas, hier is de
Christelijke vrouw op haar best!
Is het wonder, dat iu Lourdes toekomstige
bruiden worden aanschouwd en niet alleen des
Heeren!
Lourdes! Ziet ze sjouwen, die krachtige .bran
cardiers, letterlijk zwoegend in het zweet huns
aanschijns bij liet vervoer der zieken in de
brandende zon.
Weet ge, hoe soms bij het bidden der Ave's
hun stem stokt van ontroering om de vervulling
hunner grootsche taak, als zij een stervende
zieke, vol overgeving soms ook het leven offe
rend voor anderer bekeering, brengen mogen tot
Haar, die zoo'n liefdevolle moeder is!
Hoe juicht hun hart vol dankbaarheid hu
zij een week lang in Haar dienst zich hebben
kunnen onttrekken aan dagelijkschen arbeid
en zorgen.
De Nationale Nederlandsche Bedevaart is
voor hen, die zich aan de ziekenverpleging wil
len wijden, dan ook als eén Paaschfeest in het
hart van den zomer: een vacantie van zaken
en zorgen tot een zich verheffen in edeleT
sfeer, waaraan de herinnering ieder jaar weder
om naar Lourdes roept en trekt.
Voor oudgedienden zij deze boodschap der
halve een herinnering en duseen besluit.
Voor hen die nooit meegingen een aanspo
ring om inlichtingen te vragen die er toe lei
den kunnen. Werkt er toe mede, dat die hulp
aanwezig ls.
Aanmelding en inlichtingen voor infirmières
bij de secretaresse mej. C. Sassen, Prinsenkade
8 te Breda; voor brancardiers bij den Direc
teur der Ziekenverpleging, Jlir. mr. F. van
Nispen tot Sevenaer, Voorstraat 60, Delft.
NED. R. K KOLONIE IN CANADA
De eerste emigranten
Gelijk bekend, kwam pastoor William Cox,
stichter van de eerste Ned. Parochie te Plumas
(Man) op 28 Maart 1,1. in 's Hertgenbosch aan,
om met belanghebbenden den overtocht te re
gelen naar Canada-
De onderhandelingen over de Ned. R. K. ko
lonie in Canada zijn thans gesloten.
Een dertig-tal jonge boeren en arbeiders en
vijftien gezinnen, uit Gelderland, Noord-Bra
bant en Limburg, tezamen ruim honderd per
sonen, vormen de eerste R, K, kolonie, welke
op 4 Mei a.s. met pastoor W. Cox naar Canada
vertrekt.
Het Partij-Congres zal dit jaar worden ge
houden op Zondag 22 April ln „De Roode
Leeuw", te Amsterdam.
Dit congres is openbaar; het begint om 12
uur 's middags.
Er zullen verschillende voorstellen behandeld
worden; o.m. wordt voorgesteld, ln verband
met de thans geldende opvattingen, den naam
„R. K. Volkspartij" te veranderen iu „Katho
lieke Volkspartij."
Tevens zal het eerste lustrum der partij ge
vierd worden.
De Senaat is gisteren met 't schip der Al
gemeene Beschouwingen over de begrooting
voor 1928 van wal gestoken. Zoo goed als de
geheele état-major was aan dek, in casu achter
de regeeringstafel; alleen de ministers v. d.
Vegte en Kan ontbraken, maar later kwam
minister Kan toch ook even neuzen op de
commando-brug.
De heer van Lanschot opende de algemeene
beschouwingen met een van die fijne politieke
redevoeringen, waarvan deze Brabantsche se
nator het geheim bezit. Logisch en duidelijk
ontwikkelt hij zijn politieke beschouwingen, en
vindt daarbij, dank zij zijn groote belezenheid
en op de hoogte zijn van uitlatingen van zijn
politieke tegenstanders, gelegenheid hun op
vattingen te bestrijden. Die bestrijding is ech
ter meestal niet negatief maar positief; hij
valt zijn tegenstanders niet aan alleen om hun
stellingen af te breken, doch om zijn eigen
standpunt te versterken. Het is alsof hij tel
kens met een hoffelijk gebaar zijn verontschul
diging maakt tegenover den tegenstander, dat
hij met hem van meening moet verschillen,
maai dat zijn weg nu eenmaal rechtuit loopt
en dat hij er niets aan kan doen, wanneer hij
botst tegen iemand, die in andere richting
gaat dan hij.
Met de algemeene beschouwingen van dezen
Katholieken senator zaten we meteen in de
regionen van de hoogere politiek, tegenover de
vraagstukken van het extra-parlementair ka
rakter van het huidige kabinet en de rechtsche
coalitie.
Van samenwerking tusscben de Katholieken
en sociaal-democraten wil de heer van Lan
schot niets weten. Zoo afkeerlg hij van zulk een
samengaan is, zoo groot voorstander Is hij van
liet herstel der rechtsche coalitie. Maar dat
dit herstel niet zoo gemakkelijk zal gaan, ziet
hij heel goed in. Hoe kunnen wij daaraan me
dewerken. vroeg hij zich af? En zijn antwoord
luidde: door alles te vermijden, wat het stre
ven van de drie rechtsche leiders aan de over
zijde van het Binnenhof, om tot hernieuwde
samenwerking te komen, zou kunnen bemoei
lijken en alles te doen wat bet herstel der coa
litie zou kunnen bevorderen. Met andere woor
den: de leiding ten deze moeten we overlaten
aan de fractievoorzitters in de Tweede Kamer
en hun pogen krachtig steunen.
Bij alle waardeering voor den arbeid van
het huidige Kabinet achtte de Katholieke sena
tor een extra parlementair Kabinet toch aller
minst wenscheüjk. Wanneer extra-parlementaire
kabinetten regel worden,-zou er geen voldoen
de samenwerking zijn tusschen Kabinet en Ka
mers. Maar parlementaire noodzaak alleen is
geet voldoende reden voor herstel der coalitie;
hoofdzaak is de wil van de kiezers om de Chris
telijke beginselen in wetgeving en staatsbestuur
door te voeren.
Met de financieele politiek der Regeering
kon de beer van Lansebot zich over het alge
meen wel vereenigen.
Dat de belastingen orglaag moeten, daarover
fijn wij bet vrijwel allen ecus, maar niet eens
was hij het met de door den heer Albarda ver
kondigde stelling, dat de belastingen verlaagd
moeten worden om de koopkracht der massa
te vergrooten en aldus de werkverruiming in
de hand te Werken.
Bij de vaststelling van de handelspolitiek
wenscht de heer van Lanschot aan de bestrij
ding der werkloosheid en de verruiming van
werkgelegenheid een zeer voorname plaats te
zien ingeruimd.
De Regeering zal bij haar werkloosheidsbe
strijding een real-politiek moeten voeren, d.w.z.
tekening houden met de werkelijkheid, met het-
geer in binnen- en buitenland bereikbaar is.
Tenslotte brak de beer van Lanschot nog
een lans voor het Zuiden, zoowel voor de in
dustrie als voor zijn landbouw door aan te
dringen op aanneming van het Klo-mpenwetje
en op verbetering van de Beersche Overlaat.
Na hem kregen we van den heer Rink een
wijdloopig betoog te hooren over de evenredige
vertegenwoordiging, die volgens hem de vor
ming van zuiver parlementaire kabinetten in
den weg staat, daar zij allerlei kleine partijtjes
heeft doen ontstaan.
De heer van Embden heeft het, na een op
aemeien van 't vrijzinnig-democratisch systeem
van candidaatstelling, gehad over.... natuur
lijk de eenzijdige nationale ontwapening. On
danks onze Volkenbondsverplichtingen acht
bij nog steeds eenzijdige nationale ontwapening
mogelijk en gewenscbt. Nieuws vertelde deze
senatoi overigens niet.
KANUNNIK H. J. ZONDAG
De toestand is vooruitgaande
De toestand van den Hoogeerw. heer H J
Zondag, kanunnik oud-deken van Noordwijk
en Pastoor te Vogelenzang, is iets vooruitgaande
v -
OP 18 APRIL TE UTRECHT.
De Nationale Federatie van het Wlt-Gele
Kruis te Utrecht meldt on3 het volgende-
Op 18 April a.s. zal te Utrecht een R.K. con
gres gehouden worden voor Volksgezondheid en
ziekenverpleging.
Het is het eerste R.K. congres op dit gebied,
daarom zullen daar ook geen bijzondere punten
of vraagstukken worden besproken, maar zal op
de eerste plaats aan Nederland moeten bekend
gemaakt worden, wat onze R.K. organisaties
deden. Niet dat wij ons er op beroepen pioniers,
werk te hebben gedaan, verre van daar.
Het Witte Kruis in Noord-Holland, het Groe
ne Kruis in het overige deel van Nederland gin
gen ons in deze Voor. Maar wij zijn van mee
ning, dat bet ons recht en onze plicht is, ons op
het terrein van volksgezondheid en ziekenver
pleging Katholiek te organiseeren.
Dat willen wij, naast de geschiedenissen van
het R.K. Llmburgsch Groene Kruis en de Wit-
Gele Kruisers in Noord-Brabant en in 't Noor
den van Nederland doen weten.
Vandaar, dat wij na de Inleidingen, die er
zullen gehouden worden over deze organisaties,
in den namiddag het standpunt zullen uiteen
zetten, dat o. i. de overheid ten opzichte van
onze Katholieke organisaties, op dit terrein
werkzaam, moet innemen. Het slot van den dag
zal „Onze Idealen" nog eens doen vastleggen.
Alle afdeelingen en vereenigingen, aangeslo
ten bij genoemde Federatie, zenden dus haar
afgevaardigden naar Utrecht, opdat het con
gres moge slagen. Ook belangstellende Katho
lieken zullen (le Nat. Federatie een genoegen
doen met dit congres te komen bijwonen.
Programma.
Het programma van bet te Utrecht op Woens.
dag 18 April te houden R.K. congres voor Volks
gezondheid en Ziekenverpleging luidt:
le. 9% uur; H. Mis in het Ziekenhuis der
Broeders van den H. Joannes de Deo, Maria-
plaate.
2e. 10 uur; Vergadering in het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen, Mariaplaats.
a. Opening door den voorzitter.
b. De R.K. Vereeniging Het Limburgsche
Groene Kruis, door dr. L. van de Meerendonk,
arts te Horst.
c. Het Wit-Gele Kruis in Noord-Brabant,
door dr. Chr. Mol, arts te Ebten.
d. Het Wit-Gele Kruis In het Noorden, door
den edelachtb. heer Lommen, burgemeester van
Castricum.
1% uur: Voortzetting van de vergadering.
e. R.K. Volksgezondheid en Overheidsbe
moeiing, door den zeereerw. heer prof. F. van
de Loo te Rijsenburg, en dr. P. E. G. van der
Heijden, te 's-Hertogenbosch.
f. Onze Katholieke beginselen. Toespraak
door den zeereerw. heer pastoor J. Kltslaar, ad.
viseur der Nationale Federatie.
g. Sluiting.
12 DUJZEND GULDEN NIET
VERANTWOORD
In Meppel's gemeente-administratie
Naar men aan „De Telegraaf" mede
deelt, zijn twee bedragen. Ieder groot 6000,
zijnde de winst van de gasfabriek te Meppel,
over de jaren 1920 en 1921, niet verantwoord.
SLOlfDIG EN ONOORDEELKUNDIG
BEHEER?
Boeken in beslag genomen
Op last van den officier van justitie te Arn
hem, heeft de burgemeester der gemeente Val
burg, de boeken en de geheele administratie
in beslag genomen van de Coöp. Veiling
Vereeniging „Midden Betuwe" te Zetten. Er
zouden volgens „De Courant" klachten ont
vangen zijn over een slordig en onoordeel
kundig gevoerd beheer.
ER ZIJN NOG EERLIJKE MENSCHEN
500 verloren en teruggebracht
I
In Haalem deed iemand uit Zwolle bij de
politie aangifte, dat hij een sigarenkoker met
500 aan geld in Haarlem verloren had.
Des avonds kom hem medegedeeld worden,
dat er een Haarlemsche juffrouw aan het bu
reau was gekomen met de mededeeling, dat
zjj het vermiste gevonden had.
Er zij a nog eerlijke menschen.
Een K- L. M.-vliegtuig ernstig beschadigd.
Het K. L. M.-vliegtuig HNAEE, koment
van Hamburg met negen passagiers, bestuut
door den piloot Tepas, heeft gis ter-en mid-cU
bii Nlgteveckt een tusschenlanding moeten ml
ken, waarbij het vliegtuig ernstige averij o(
'iep. Alle inzittenden, ook de bestuurder bl<
ven ongedeerd.
Het vliegtuig was gisterenmorgen van Malml
vertrokken en zette na te Hamburg te zlj(
geland zijn tocht naar Amsterdam voort. TC
gen twee uur, toon men in de omgeving va|
Nigtevecht kwam, stopte plotseling de linker
motor van het tweemotorig vliegtuig. Ofsohoot
het mogelijk is met één motor te vliegen be
sloot de piloot, daar men nog al diclit bij den
grond was en stijgen niet enkelen motor niet
gemakkelijk is, te landen, waartoe hij een ga
schikt terrein zocht en dit vond in 'n weiland,
Bij het landen is echter de machine uitgegleden
en op een vleugel terecht gekomen, welk? af
brak, waarna de machine met den kop in een
slpot terecht kwam. Het toestel werd ernstig
beschadigd, doch de cabine bleef geheel intact^
terwijl ook de inzittende passagiers en de piloten
Tepas en Wegter allen ongedeerd bleven Da
passagiers zijn per auto naar Schiphol gebracht.
Als een bijzonderheid kan nog worden gemeld*
dat de passagiers, voorzoover zij naar Londen
moesten, onmiddellijk plaatsen bespraken ora
heden den tocht per vliegtuig voort te zetten*
DE DOODSLAG TE MERKELBEEK.
De eiscb van 10 jaar blijft
Het Bossche gerechtshof zette gisteren voort
de behandeling van de zaak tegen L. J. W tg
Merkelbeek, verdacht van doodslag op zijn
broer. Eenige getuigen werden nog gehoord,
De advocaat-generaal handhaafde zijn eise>
van 10 jaar gevangenisstraf.
POGING TOT VERGIFTIGING.
Geen 8 jaar, maar vrijspraak
De rechtbank te Leeuwarden veroordeelde!
gisteren H. H. J. te Neuwbrug bij Heerenveem
wegens poging tot moord op mej. Melein, tot
5 jaar gevangenisstraf.
Do eiscb luidde 6 jaar.
De oude heer Melein, die er van verdacht
werd het gif te hebben verstrekt, dat zijp
schoondochter moest dooden, is vrijgesproken
wegens gebrek aan bewijs. Tegen hem waa
8 jaar geëischt.
PAASCHDRIE-VIER DERS
Een noesteling tegen een agent
Een aantal opgeschoten jongens hield Dinsdag
Paschen-drie te Arnhem. Na verschillende c**é'»
te hebben bezocht, maakten zij het d?n voorbij
gangers lastig, zoodat een agent van politie
zich met hen bemoeide. In de Kerkstraat w erl
de agent gemolesteerd, en later in de Meuten-
straat aahgevallen, zoodat bij van zijn revolver
gebruik moest maken. Eén der mannen meen
de zijn heil te moeten zoeken ia de Louwera-
gracht. Hij ging te water, trok zijn mes en
dreigde den op den kant staande agent met den
dood. Tenslotte wist men hem het mes uit de
handen te slaan, en na veel moeite kon mem
den woesteling arresteeren.
Later in den avond bleek n-og, dat tijden»
den twist op het zoogenaamde Eiland eea
22-jarige jongeman, die met eenige vrienden
naar de ruzie was komen kijken, een steek
in de linkerzijde had gekregen. HU moest naar
het ziekenhuis worden overgebracht.
In 't perceel Wingerdstr. 33 te 's Hage waarin
een constructiewerkplaats is gevestigd, heeft
gisteren n ketelontploffing plaats gehad,
waarbij de werklieden J. E. van D„ 33 jaar,
B. B. 28 jaar, en H. G„ 20 jaar vrij ernstige
brandwonden over bun gezicht, hainden en
lichaam kregen zij zijn alle drie door den
Geneeskundigen Dienst naar het Gemeentelijk
Ziekenhuis aan den Zuidwal overgebracht. De
ontploffing zelf is niet van grooten omvang
geweest.
A. ROLAND HOLST.
De dichter A. Roland Holst, die, naar men
weet, ernstig ziek is .en te Hilversum wordt
verpleegd, is aan de beterhand.
ZONDAG ZAG ONZE FOTOGRAAF TE NOORDWIJK een zeer klein zeiljacht het ruime
sop kiezen. Het was een vroeg, doch zomersch tafereeltje.
