DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
Üfe
51ste Jaargang
Zaterdag 21 April 1928
No 15147
Dit nummer bestaat uit drie bladen
STADSNIEUWS
ÈÊËÈÈËmËSmmËÊm
DE TRAININGSBIJSLAG.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere offioiëcle
af en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
DRANKWET
AANGIFTEN LEERLINGEN
GYMNASIUM
UIT SCHIEDAM'S
VERLEDEN
AUTO-ONGEVAL
DIEFSTAL
eerste hulp bij ongelukken
De viering van het 10-jarig bestaan
BLRERLIJKE STAND
AGENDA
Heden
Dinsdag 24 April
KUNST-AGENDA
TE ROTTERDAM
VERKEER S-ON G EVA L
11. D. V. B.—UNÏTAS
Gaat niet door
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Bureau: KOEMARKT 4- SCHIEDAM. Telefoon Intercommunaal no. 68085
ABONNEMENTEN: per 3 maanden 3.25, per maand 1.10, per week 26 ct.
Franco per post 3.75 per kwart. Afzonderlijke nummers 5 ct. Postchèque en Girodienst 81440
ADVERTENTlëN 1—5 regels 1.55. Elke regel meer 30 ct Reclames tussehen den tekst 60 ct
per regel. ICleine advertenties: 30 woorden 25 ct. elk woord meer 5 ct. tot een maximum van
50 woorden Kabouteradv. 5 reg. 0.50 10 reg. f 0.75 15 reg ƒ1 Incassoksten worden berekend
i
X tnn L" 1"J J 1 rnn LK nn Iwdrte handen, voeten of oo"en; 250 bii verlies van één hand, één voet ol één oog; 150 bij verlies van een duim; 75 bij verlies
vrt°"5S^»Bledematen file fffgfffv..'een hand, ƒ25 hij verlies van eiken anderen «V De Verzekering loop, op de voorwaarden ,1. emn,«al per maand in di, blad worden afgedrnk,.
van een wijsvmc De uitkeeri,1Ren iUSevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAV Bank. Lange Haven no. 103, Schiedam.
m
Ijs
Met bekwamen spoed heeft het gemeente
bestuur zich beijverd om voor de Sohie-
damsche Eener volders, wier handen voor
het grondwerk natuurlijk de eerste weken
verkeerd staan, een trainingsbijslag te ver
krijgen.
Die bijslag zal bedragen acht cent per
uur voor de eerste week, zes cent voor
de tweede week, vier cent voor de derde
en twee cent voor de vierde. Waar vijftig
uren gewerkt wordt, komt zulks neer op
een toelage de eerste week van k
de tweede week van 3, dan J 2 en
tenslotte 1, in totaal derhalve een
tientje.
Waai' het de bedoeling is dezen toeslag
uit te keeren van het begin der tewerk
stelling af. zullen degenen die reeds vier
weken gewerkt hebben dus onmiddellijk een
douceur van tien gulden ontvangeai.
De trainingsbijslag loopt in vier weken
af, Zoodat verondersteld wordt, dat, de
Eenervelders zich op het eind van die
vier weken zoodanig hebben ingewerkt, dat
een wel niet schitterend het blijft werk
verschaffing maar dan toch redelijk loon
kan worden verdiend.
We hebben reeds gezegd, dat we het
verschaffen van een trainingsbijslag vooral
Uit psychologische overwegingen goed ge
zien achten. Wanneer de tewerkgestelde,
vaak reeds geruimen tijd aan arbeid ont
wend, bij al zijn goeden wil in de eerste
veertien dagen alreeds ziet, dat het werk
zwaar is en het loon gering, dan kan het
niet uitblijven of ook op hem zal de uit
spraak van toepassing zijn welke gold
voor den steenhouwer uit de Max Have-
laar: „en tevreden was hij niet." Ook de
gocdwillenden zullen zich ontmoedigd
voelen. Dat is niet de wijze om hen met
vreugde het werk weer te doen opvatten.
Dé bijslag van 7 voor de eerste veertien
dagen zal hen in staat stellen op het
einde van de eerste werkperiode een bedrag
aan hun eebtgenooten te overhandigen
dat hen met moed wederom naar hun
werkterrein zal doen vertrekken. De ge
dachte dat het aldoor iets beter en op
den duur wel goed zal gaan, moet in de
eerste weken een onmisbare steun zijn, en
dae gedachte zal slechts voorzitten wanneer
niet reeds die eerste weken de moed er
wordt uitgehaald door oen al te schrale
belooning van onbetwistbaar zwaar in
spannend werk
B. en W. van Schiedam brengen tel' open-
bare kennis, dat bij hen is ingekomen een
Verzoek van J. M. L. Willetoira.nd) alhier, om
verlof voor den verkoop van alcoholhoudende
drankanderen dan sterken drankvoor ge
bruik tea- plaatse van verkoop in het beneden-
voangedeelte van het perceel Hoofdstraat 1
en herinneren, dat binnen twee weken na deze
bekendmaking tegen het verlecnen van het
Verlof bij hun College schriftelijk bezwaren kun
nen worden ingebracht.
Schiedam, 21 April 1928.
HET STREEKNET
Invordering der abonnementsgelden
in termijnen
Naai' wij vernemen heeft de directeur-
generaal der posterijen en telegrafie zich
bereid verklaard do abonnementsgelden te
Schiedam per kwartaal bij vooruitbetaling te
laten invorderen bij degenen die te kennen
géven dat zij tegen halfjaarlijksche vooruit
betaling bezwaar hebben.
Aangiften van nieuwe leerlingen der cur-
Bus 1928-1929 kan geschieden voor 10 Juni,
schriftelijk aan het adres van den rector dr.
N. Groenf Waranda 55 of mondeling des Maan
dagsmiddags van 2 tot 4 uur en Donderdagmor
gen van half elf tot 12 uur aan het Gymnasium
VEREJENIGING TOT BESTRIJDING
DER TUBERCULOSE
Zeventiende jaarverslag
Aan het jaarverslag van de vereeniging tot
bestrijding der tuberculose te Schiedam over
1927 omtleenen we het volgende:
De verpleegkosten, een belangrijke maatstaf
voor de werkzaamheid onzer vereeniging ble
ven ongeveer dezelfde, terwijl het aantal on
der controle staande patiënten VTijwel gelijk
bleef.
Zien we verder, dat de inkomsten, verge
leken bij het vorige jaar, iéts teruggeloopeu
zijn, dan zult u begrijpen, dat er, niettegaa
staande de vele giften, die wij elk jaar weer
van diverse vereenigingen mogen ontvangen,
van optimisme geen sprake kan zijn. Nog
steeds is onze vereeniging niet in staat, alle
patiënten, die hiervoor in aanmerking kopicn,
uit te zenden, nog steeds is zij genoodzaakt
te veel de tering naar de nering te moeten
zetten, eene werkwijze, voor eene vereeniging,
welke zich ten doel stelt, de zoo versprei Je
en gevaarlijke volksziekte de tuberculose, te
bestrijden, zeer zeker niet aangewezen.
Het bestuur was gedurende 1927 als volgt
samengesteld! A de Bruin, voorzitter; A
Hoogendijk, secretaris; J. J. H. Schulp, pea.
ningmeestermevr. J. Houtmanvan Buy-
sen; mevr. J. van VelzenZoetmulder: mej.
M. Cool; Mej. Nolet; H. J. Ormel.
Werkzaamheden van het'
Consul tatie-Burean
Het aantal zittingen bedroeg 97,
Het aantal consulten bedroeg 452 over 336
patiënten.
Dit waren: nieuwe patiënten voor eerste
onderzoek 114 consulten over 114 patiënten
6 mannen, 24 vrouwen en 84 kinderen.
Patiënten voor heronderzoek: 338 eonsulv
ten over 222 patiënten; 63 mannen, 162 vrou
wen, 149 kinderen.
Op 1 Januari 1927 stonden onder controle
874 patiënten. Kwamen in 1927 bij 114 pa
tiënten, totaal 988 patiënten.
Afgeschreven werden 100 patiënten zoodat
op 31 December 1927 888 patiënten onder
controle stond.
Verplegingen waar de Vereeniging finan-
cieelen steun aan verleende.
In Sanatoria „Berg en Bosch 5 patiën
ten; „Hellendoorn" 2 patiënten; „Oranje
Nassauoord 2 patiënten; „Dekkerswald" 1
patiënt; „Sonnevaack" 3 patiënten; „Hoog
Blaricum 2 patiënten.
In Hoepitia. „Sofia Stichting" 2 patiën
ten; „Katwijk aan Zee" 2 patiënten.
In Herstellingsoord. „Wilhelmina Pavil
joen" 1 patiënt; „Onze Woning" 2 patiënten.
In Lighallen, Volkspark. 18 patiënten:
5 mannen, 5 vrouwen, 8 jongens, 5 meisjes.
Voor de verplegingen werd steun verleend,
door de Vereenigingen „Verjaardag", „Her
wonnen Levenskracht", „Draagt Elkander
Lasten", Alg. Ned. Met. Bew. Bond.
Verder door Particulieren, Kerk en Burger
lijk Armbestuur.
Huisbezoek. Dit werd verricht door de
dames c. M. Beversluis en A. van Waart,
belden met diploma N.C.V.
Op 1 Januari 1927 waren onder toezicht
419 gezinnen 625 pat. In 1927 kwamen onder
toezicht 35 gezinnen 69 pat.
Werden afgeschreven in totaal 76 gezinnèu
92 patiënten. Bleven op 81 ec. 1927 onder
toezicht 378 gezinnen, 692 patiënten.
Aantal gezinnen bezocht 454; aantal huls-
bezoeken afgelegd 3091; bezoeken1 voor maat
schappelijk werk 458.
Ontsmettingen van lijf en beddegoed 1!.
maal, ontsmettingen van woningen 8 maal.
Woningverbeteringen 15 maal. Verbele.
ring door verhuizing naar goede woning 11
maal. Verbetering van ventilatie 2 maal, op
andere wijze 2 maal.
Huurtoeslag werd verleend 6 maal om te
verhuizen naar betere woning, 9 maal om te
blijven wonen in goede woning. Toeslag voor
hulp in de huishouding werd 6 maal ver
leend. Toeslag voor de waseh werd 8 maal
verleend.
De lighallen. De lighallen werden ge
opend 9 Mei, ges-loten 27 October.
Geneeskundig toezicht werd verricht door
Dr. A. de Bruin.
Het dagelijksch toezicht wend opgedragen
aan Mej. N. Mak. Afloshulp door mej. C. de
Beer. A. van Waart en C. Beversluis.
Opgenomen werden 5 mannen, 5 vrouwen,
3 jongens, 8 meisjes. Van de zonnetent werd
bij zonnedagen gebruik gemaakt door twee
patiënten. Een patiënt kwam uitsluitend eeni
ge uren voor het zonnebad.
Total verpleegdagen 2416. Totaal ver
zuimdagen 272.
Reden van verzuimdagen waren: onge
steldheid, slecht weer, bezoeken aan H.H.
Doktoren tijdelijke opname in een Ziek en nuts
en roodvonk van gezinsleden.
De gewichtstoename was zeer bevredigend;
van de 18 patiënten kwamen aan in gewicht;
7, van 5 tot 10 kg.; 9, van 0,5 tot 5 kg.; 2
vielen weinig af in gewicht. Een patiënt werd
niet gewogen.
Veertien patiënten bleven tot het sluiten
VOOR VIJFTIG JAAR
Uit de ïtfieuwe Schiedamsche Courant" van
16 April 1878:
Naar wij van goederhau.i' verneme® is Vrij
dag j.I. door 't R. C. Kerkbestuur van den II.
Joannes den Dooper alhier de heer J. E. Mar-
grij, te Rotterdam, aangesteld als architect
voor de nieuw te bouwen kerk aan den Singel,
en bestaat het voornemen, in den loop van den
aanstaanden zomer een aanvang met. het werk
te maken.
Uit de ^Nieuwe Schiedamsche Courant" van
19 April 1878:
Naar men wil, zou er sprake van zijn met
de 298ste staatsloterij het aantal loten weder
om met 1000 te vermeerderen en dus te brengen
op 22000.
Uit hetzelfde nummer'
De stearine-kaarsen fabriek „A polio" verwerk
te in het afgeloopen jaar ongeveer millioen
kilogrammen talk en palmolie. Wegens het
toenemend debiet werden de werkzaamheden
geregeld voortgezet. Er waren werkzaam 205
mannen en jongens, benevens 150 vrouwen en
meisjes.
Uit de ,,Nieuwe Schiedamsche Courant" van
21 April 1878:
Gisterenavond Omstreeks 8 uur werd brand
ontdekt in de branderij van de heeren Rade-
makiers en Kleijheeg aan de Willemskade
alhier. Binnen een uur tij cis was het gebouw
bijna, geheel uitgebrand en stortte het dak in.
VOOR VIJF EN TWINTIG JAAR
Uit de ^Nieuwe Schiedamsche Courant" vau
16 April 1903;
Naar aanleiding van een verzoek van B, en
W. van Schiedam om hun een algemeen plan
te willen verstrekken van die dagen van het
Jaar,- op welke naar de meening der Kamer
van Koophandel en Fabrieken de Beurs be
hoort gesloten te blijven, werd door de Ka
mer besloten B. en W. te adviseeren om haar
gesloten te houden op den Nieuwjaarsdag, den
Goeden Vrijdag, den 2en Paaschdag, den He
melvaartsdag, den 2en Pinksterdag, den 15en
Augustus, den len November den len en 2en
Kerstdag, den verjaardag van den regeerenden
koning of koningin en de Zaterdagen der
maand Augustus.
Uit de Nieuwe Schiedamsche Courant" van
21 April 1903:
Wegens het niet voorzien zijn van een muil
korf, zijn er sedert 9 April door de politie
alhier 32 honden aangehouden, waarvan er 28
werden afgemaakt.
der hallen.
Bij ontslag konden 4 met lichte werkzaam
heden beginnen en 4 kinderen naar school
gaan.
Een patiënt werd ontslagen wegens te
hooge temperatuur. De overige patiënten ble
ven thuis verder kuren. Een patiënt vertrok
naar Sanatorium en een patiënt verliet uit
eigen beweging de lighal en ging in betrek
king.
Ook dit jaar werd aan de patiënten voor
rekening der Vereeniging melk verstrekt.
Als uitzondering werd voor enkele patiënten
eten gekookt, de onkosten werden door de
patiënten vergoed.
Nog altijd blijft het voor vele patiënten,
vooral hulsvrouwen, een zeer groot bezwaar
voor warm eten te zorgen. Wij zouden in een
groote behoefte voorzien, indien in de ligha!
gekookt kon worden.
Financiën
Voor verpleegkosten werd in 1927 19.082,93
betaald, hier tegenover werd ontvangen als
bijdrage in de verpleegkosten van verschillen,
de vereenigingen, openbare instellingen en par
ticulieren 7.915,24 waarvan de verdeeling is
als volgt: Echitgenooten, ouders of familie
ƒ2.612,99; Burgerlijk Armbestuur ƒ1.480,81;
R. K. Armbestuur 12,50; Vereeniging Verjaar
dag ƒ1.180,40; „Draagt Elkanders Lasten"
ƒ598,94; „Herwonnen Levenskracht", ƒ915,60
Afd. Schiedam v. d. Ned. Metaalbew. Bond
ƒ25; T. B. C. Commissie Pernis 064; N. N.
Mijnproducten ƒ375; Diaconie Ned. Herv
Pernis ƒ50; Weesbuizen der Hervormden
ƒ100.
Gisterenmiddag te ongeveer 5 uur sprong
op den Rofrterdsunschedijk een voorband van een
Foordvrachtauto bestuurd door E. v. O. Korf-
makerstraat te' Rotterdam.
Door den schok vloog de wagen om. De be
suurder bekwam geen letsel, doch de auto
was zwaar beschadigd. Door een bergingsmij.
to Rotterdam werd de auto weggesleept.
HET ITALIAAN SCHE POOL-LÜCHTBCHIP
„ITALIA" verliet Zondag Milaan voor zijn
eerste étappe naar de Noordpool en arriveerde,
na een hevigen kamp met den storm, te
Stolp, in Pommeren. Onze foto toont de
averij, die het luchtschip aan een der
stuurvlakken opliep, en geeft het moment
weer, waarop het te Stolp In de hangar
wordt geloodst.
Uit het tuintje van den heer v. d. M. aan
het Spieringhoek zijn eenige planten ont
vreemd.
Ter gelegenheid van haar 10-jarig bestaan,
had de afdeeling Schiedam van de Neder-
landsche vereeniging „Eerste hulp bij onge
lukken" heden een natlonalen wedstrijd uit
geschreven in het gebouw „Eendracht".
De wedstrijd was gesplitst in twee klassen:
afdeeling a, waarin uitkwamen groepen vau
afdeelingen, aangesloten hij de Ned. Ver.
van E. H. B. O.; afdeeling h, waarin deel
genomen werd door groepen van vereeni
gingen, welke niet aangesloten zijn.
De heer G. de Goederen, voorzitter van
de wedstrijdcommissie heette in een korte
openingsspeech de aanwezigen en meer in
het bijzonder de jury, hartelijk welkom. Spr.
hoopt, dat de wedstrijd zoo ordelijk mogelijk
zal verloopen en dat ledereen zün medewer
king daartoe zal verleenen, om elkeen te
vreden te stellen.
Spr. verklaarde hierna den wedstrijd voor
geopend.
Voor het eerste gedeelte waren ingeschre
ven 15 groepen, waarvan er 4 verstek lieten
gaan.
De opgave, van de door groep A. te ver
richten oefeningen luidde als volgt:
In een auto-garage zijn twee chauffeurs
bezig een auto te repareeren. De een, A.,
ligt onder de. auto schroeven aan te draaien.
De ander, B., tracht met den aanzetslinger
Jen motor op gang te brengen, welke echter
telkens, na een poosje geloopen te hebben,
weigert. Wegens tocht hebben zij alle deuren
gesloten.
Op een gegeven oogenblik slaat de aanzet
slinger terug en treft B. tegen zijn rechter
onderarm. Hij voelt hevige pijn op die plaats
en kan dien arm niet meer gebruiken; uit
de mouw sijpelt bloed.
B. roept A. ter hulp. A. geeft echter geen
antwoord en de drie personen, die juist op
dat oogenblik de garage binnen komen, zien
dat A. bewusteloos is, maar nog duidelijk
adem haalt.
Na 5 minuten begint B. over duizeligheid
te klagen.
De deolnemers van groep b, zagen zich voor
bet volgende geval gesteld:
Een open auto, waarin behalve de chauf
feur, één passagier, rijdt op een open land
weg ih volle vaart tegen een boom. Van
uit een afstand van 200 M. wordt het ongeval
door drie personen gezien, die onmiddellijk
ter hulp snellen.
De chauffeur was bekneld tussehen auto
en boom. Hij ademt zeer snel en opper
vlakkig, klaagt over heftige -benauwdheid en
pijn in de borst. Zijn rechter knie blijkt ver
wond: door de gescheurde kleeren heen is
gewrichtskraakbeen te zien.
De passagier was uit den wagen in een
sloot geslingerd. Hij ligt nog met één been
op den kant, de rest van het lichaam onder
water. Er uit gehaald, ls hij bewusteloos,
pols en ademhaling zijn niet. merkbaar. Er
bevindt zich een gescheurde wond op zijn
linker wang.
De jury bestond uit de doktoren P. H. van
Eden, J. A. Feenstra en G. O. Menlman uit
Amsterdam, J. W. Loos en M. E. Goudsmit
uit Rotterdam, F. W. G. de Grave en W. S.
Göbel uit Den Maag: reserve: A. D. de
Leeuw, Schiedam en D. Buyze, Den Haag.
Om 1 uur werd een aanvang gemaakt met
den middagwedstrijd. De E. H. B- O. Den
Bosch, die voor den ochtendwedstrijd te laat
arriveerde, dong thans mede in afd. A van
het raid-daggedeelte.
Aangiften van 19 April:
GEBOREN; Adrianus MMaria Liduina, zoon
van C. M Beining en H. C. Vis Maria-straat;
Aagje, dochter van A. van Oudheusden en A.
Schiller Rotterdamschedijk.
's Maandags repetitie mjzieltgezelschap su
Ambrosfus, S uur, R K Volksbond.
lederen Maandagavond clubavond R K.
Damclub I. D O., Patronaatsgebouw Lange
Haven; aanvang 8 uur
lederen Maandag repetitie R. K. Gemengde
Zangvereenlglng Lorenzo Perosl. Gebouw R. K.
Volksbond (groote zaal). Aanvang half negen
precies.
Dinsdags bestuursvergadering R. K. Metaal-
uewerkersbond „St. Eloy" Gebouw R, K. Volta-
bond
Eiken Woensdagavond R K, Burgerjonge
lihgenvereeniging „Kath. Streven", Gebouw
Kath Kring Aanvang half zeven.
lederen Woensdagavond van 7 uur tot tuil
9 zitting bestuur Spaarfonds R. K. S. V. Excel,
sior: Gebouw R K Kring.
lederen Woensdag Repetitie Konlnkl. Maa
ueuzangvereenlglng „Orpheus" Gebouw R. K
Volksbond. Aanvang half negen.
Eiken 2en eD 4en Vrijdag van de maand ver.
gadering Katholiek Leven. Gebouw Katholie
ke Kring 8l$ uut precies.
lederen Zaterdagmiddag van 2 tot 6 nut 1
geopend bet Stedelijk Museum, St. Jorlf
Doele, Doelepleln.
Jaarlijksehe uitvoering Schled. vereeniging
voor lichamelijke opvoeding „Thor" Gebouw
R. K. Volksbond.
Vergadering R. K. Bakkersgezellenbond „St.
Clemens". Gebouw R. K. Volksbond. Aanvang
half 9. Wegens belangrijke mededeelingen aller
opkomst gewenscht.
Ledenvergadering R. K. Bakkersgezellenbond
„St. Clemens". R. K. Volksbond. Aanvang 8 uur.
Woensdag 25 April
Vereeniging „de ambachtschool voor Schie
dam en omstreken". Jaarlijksehe algemeei.e
vergadering, te houden in het schoolgebouw.
Aanvang 8 uur.
Donderdag 3 Mei
Uitvoering dilettantensymphonie-orkeet L.
van Beethoven, gebouw R. K. Volksbond.
21 April: Groote Schouwburg, Madame
Sans-Gêne (Rott Hofst.tooneel) 8 uur (voor
volwassenen).
22 April: Groote Schouwburg, Pygmalion
(Rott. Hofst.tooneel) 8 uur (voor volwasse
nen).
23 April: Groote Schouwburg, Leontlontjé
(Rott. Hofst.tooneel) 8 uur.
25 April: Groote Schouwburg, Hamlet
(Ver. tooneel) half 8.
D a g e 1 ij k s: Circus-Schouwburg, De man
met de wassen beelden (Spree-gezelschap) 8
uur.
Bioscopen: Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 26 dezer In: Corso
(voor volwassenen); Olympia (voor volwasse
nen) en W.B.-theater (voor volwassenen).
„L- VAN BEETHOVEN"
In aansluiting op hetgeen we reeds mee
deelden bericht men ons nog vanwege het
dilettantensymphonieorkest „L. van Beet
hoven", directeur de heer J. C. M. Feltzer,
dat het orkest voornemens ls op Donderdag
3 Mei in de gehoorzaal van den R. K. Volks
hond haar 40ste donateursconcert te geven.
Als soliste verleent hare medewerking mej.
Ans Bierman, sopraanzangeres te R'daro,
aan den vleugel begeleid door mevr. Nelly
Berck—Feltzer.
Aangezien het dit jaar 100 jaar geleden
zal zijn, dat de geniale componist Frans
Schubert gestorven is, zal het programma
vóór de pauze voornamelijk aan composities
van Schubert gewijd zijn o.a. de „Rosa-
mundemuziek" en een 4-tal liederen. Verdei
komen op het programma nog werken voor
van Grieg, Massenet, Bizet enz.
Als gewoonlijk is dus weer voor een rijke
afwisseling zorg gedragen, zoodat den dona
teurs van „Beethoven" een genotvolle avond
te wachten staat.
Gistermiddag werd in de Lange Nieuw-
straat de 5-jarige R. v. M. door een onbe
kend gebleven wielrijder aangereden. Het
ventje, dat klaagde over pijn In de heup,
werd door den heer S. uit de St. Llduina-
straat, op zijn rijwiel naar de ouderlijke
woning gebracht.
ln verhand met een feestavond van Unitas,
gaat de wedstrijd H. D. V. S.—Unitas op mor
gen niet door. j